Patiënteninformatie
Arthroscopie knie
(kijkoperatie in de knie) In één dag veilig een kijkoperatie ondergaan
Inhoudsopgave Pagina In1dag-behandeling 4 Wat is een arthroscopie? 5 Veilig en zorgvuldig 6 De behandeling 6 Waar 6 De verdoving 6 De dag van de ingreep 6 Na de ingreep 7 Controle 7 Wat mag wel, wat niet? 7 Na de kijkoperatie - bij kinderen 8 Lopen 8 Traplopen 8 Oefeningen 9 Complicaties 9 Niet vergeten! 9 Snelle service 10 Tot slot 10
3
Arthroscopie knie (kijkoperatie in de knie) In één dag veilig een kijkoperatie ondergaan.
In1dag-behandeling Bij Tergooi regelen we dat uw onderzoeken en behandeling zoveel mogelijk op één dag plaats vinden. Op die manier hoeft u zo min mogelijk naar het ziekenhuis te komen en weet u snel waar u aan toe bent.
4
U heeft een afspraak in Tergooi gehad voor een behandeling. Onze artsen en medewerkers doen er alles aan om u met de beste zorg te omringen en uw bezoek aan het ziekenhuis zo aangenaam mogelijk te maken. Ter voorbereiding op uw afspraak informeren we u met deze folder over de gang van zaken rondom arthroscopie knie (kijkoperatie in de knie). Daarnaast zetten we een aantal praktische zaken en nuttige informatie voor u op een rij. Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen? Achterop vindt u de contactgegevens van de betreffende afdeling. De medewerkers van de afdeling of uw behandelaar beantwoorden uw vragen graag.
Wat is een arthroscopie? Arthroscopie betekent: in het gewricht kijken. Dit is meestal de knie, soms de schouder, de enkel en af en toe de elleboog, de pols of de heup. Deze folder gaat voornamelijk over de knie. Het kniegewricht bestaat uit drie botdelen: het scheenbeen, het dijbeen en de knieschijf. De uiteinden daarvan zijn bedekt met een laagje kraakbeen, zodat de knie soepel beweegt. Deze kraakbeenlaag is elastisch en kan schokken en stoten opvangen. In de knie bevinden zich ook de binnen- en buitenmeniscus en de voorste en achterste kruisband. Een arthroscopie dient om afwijkingen in de knie te behandelen zonder daarvoor de hele knie te hoeven opensnijden. Verschillende aandoeningen lenen zich daar uitstekend voor. Een meniscusscheur (‘voetbalknie’) is de bekendste aandoening en komt het meest voor. Alleen het gescheurde deel wordt verwijderd; het intacte deel blijft op zijn plaats. Dit is beter voor het gewricht, omdat verwijdering van de gehele meniscus tot slijtage kan leiden. In sommige gevallen is het mogelijk om de meniscus te hechten. Andere behandelingen die direct kunnen worden uitgevoerd, zijn bijvoorbeeld het bijwerken van kraakbeenbeschadigingen en het verwijderen van losse stukjes bot. Beschadigd kraakbeen kan echter niet worden hersteld. Enig herstel is mogelijk, maar gaat zeer langzaam. Slijmvliesafwijkingen kunnen worden bekeken en de kruisbanden getest. Een gescheurde kruisband geneest niet spontaan. 5
In een aantal gevallen is een reconstructie noodzakelijk met een aparte operatie. Een groot voordeel van arthroscopische operaties is dat het herstel in het algemeen erg vlot verloopt en dat vrijwel altijd direct na de ingreep de knie weer volledig mag worden belast.
Veilig en zorgvuldig Waarom moeilijk doen als het makkelijk kan? Dat is de gedachte achter de behandeling ’In1dag’. Als we u snel kunnen helpen, hoeft u van ons ook niet onnodig vaak terug te komen voor allerlei onderzoeken en controles. Die snelle service moet natuurlijk wel medisch verantwoord zijn. Veiligheid en zorgvuldigheid staan bij ons voorop. Daarom bepaalt uw arts of u in aanmerking komt voor een snelle behandeling.
De behandeling Waar De operatie vindt plaats in Tergooi locatie Hilversum. De verdoving De operatie vindt plaats met regionale verdoving (ruggenprik) of onder narcose. De regionale verdoving heeft de voorkeur. U kunt via een televisiescherm meekijken in de knie. Desgewenst kan de regionale verdoving worden gecombineerd met een slaapmiddel. Vóór de operatie bepaalt de anesthesist in overleg met u welke verdoving voor u de meest geschikte is. De dag van de ingreep Er wordt een dun kijkertje (arthroscoop) via een klein sneetje (één centimeter) aan de voorkant van de knie ingebracht. De kijker wordt aangesloten op een videocamera die is verbonden met een beeldscherm. De kijker wordt ook aangesloten op een lichtkabel, waardoor de binnenkant van het gewricht goed wordt verlicht. Via een aparte aan- en afvoeropening wordt het gewricht voortdurend gespoeld met een zoutwateroplossing. Tijdens de ingreep kan een tangetje of schaartje in het gewricht worden gebracht om de ingreep uit te voeren. De ingreep duurt ongeveer een half uur. 6
Soms wordt tijdens de ingreep besloten om direct een grotere snee in de knie te maken, omdat de gevonden aandoening niet met een arthroscopie is te behandelen. De nabehandeling wordt dan vaak anders en langduriger. Ook blijft u dan meestal een nacht in het ziekenhuis. De operatiesneetjes worden meestal afgeplakt en soms gehecht. Daarna worden ze afgedekt met gaas en een drukverband.
Na de ingreep Soms zijn na de ingreep pijnstillers nodig. Een eenvoudige pijnstiller als Paracetamol is dan vaak voldoende. Als het nodig is, krijgt u fysiotherapie, maar vaak is zelf oefenen voldoende. Het volstaat om bijvoorbeeld vijf keer per dag het bovenbeen in zittende houding (op de tafelrand of op een rechte stoel) tien tot vijftien keer, tien seconden lang stevig aan te spannen. Dit kunt u gedurende de eerste week doen. Bij opname krijgt u verdere oefeninstructies van de fysiotherapeut. Controle Na de ingreep volgt altijd een poliklinische controle. Bij ontslag uit het ziekenhuis krijgt u de afspraak op een afsprakenkaartje mee. Het drukverband mag u na drie dagen zelf verwijderen. Na genezing zijn de huidwondjes vaak nog dik. Dit komt, doordat het onderliggende kapsel ook is geopend en wat langere tijd nodig heeft om te genezen. Dit kost drie tot vier weken tijd. U moet contact met de behandelend arts opnemen als: • de hele knie dik wordt en/of meer pijn gaat doen; • u niet meer op het been kunt staan, terwijl dit tevoren goed mogelijk was; • u koorts heeft (> 38 °C). Wat mag wel, wat niet? Buigen van de knie mag, maar in het begin met mate, omdat de wondjes anders openspringen. We raden u aan de knie niet meer dan 90 graden (haakse stand) te buigen. Probeer uw knie wel volledig te strekken. Plaats géén kussen in de knieholte. U mag met mate lopen, dus echte wandelingen en dergelijke moeten de eerste twee tot drie dagen worden vermeden. Krukken zijn alleen gedurende de eerste dagen nodig.
7
Douchen moet u uitstellen tot de wondjes zijn gesloten (meestal na vijf dagen) wegens infectiegevaar. Belangrijk • op de dag van de behandeling mag u niet autorijden! Wij adviseren u om een taxi te nemen of voor ander vervoer te zorgen; • op de dag van de opname moet u elleboogskrukken meenemen. Het moment waarop u weer kunt werken, is afhankelijk van de aard van de ingreep en het soort werk dat u doet. In het algemeen wordt één tot twee weken verzuim van werk aangehouden voor zittend werk en twee tot drie weken voor zwaarder werk. Uw bedrijfsarts kan u hierin begeleiden. Sporthervatting hangt af van het type sport. Het is niet verstandig contactsporten binnen een maand te hervatten. Zwelling als reactie op activiteit is een sein dat u het wat rustiger aan moet doen.
Complicaties Bij elke operatie kunnen complicaties optreden. Bij een arthroscopie komt dit gelukkig zelden voor. Complicaties kunnen zijn: langdurige en forse zwelling, bloeding, infectie in de knie en (heel zelden) gewrichts ontsteking. Heel soms ontstaat een trombosebeen. Er is dan een bloedstolsel gevormd dat een ader in het been verstopt. Ter voorkoming hiervan wordt altijd Heparine gegeven in de vorm van een onderhuidse injectie. Zijn er na de behandeling problemen? Belt u dan tijdens kantooruren met uw contactpersoon of met de polikliniek Orthopedie en bij spoed ’s nachts en in het weekend met de Spoedeisende Hulp van locatie Hilversum, T 088 753 15 60.
Niet vergeten! Neemt u bij uw bezoek aan Tergooi het volgende mee: • verwijzing van uw huisarts bij uw bezoek aan de chirurg; • een bewijs van verzekering; • een ponsplaatje met actuele gegevens. U kunt dit ook laten maken in de centrale hal bij ‘Patiënteninschrijving’ (locatie Hilversum) of bij de inschrijfbalie op etage –1 (locatie Blaricum);
8
• geldig legitimatiebewijs (paspoort, identiteitskaart, rijbewijs of vreemdelingendocument). Door de Wet op de identificatieplicht moet u zich ook in het ziekenhuis kunnen legitimeren.
Na de kijkoperatie - bij kinderen Lopen Om mogelijke irritatie en overbelasting van het behandelde kniegewricht te voorkomen is het nodig dat uw kind op krukken loopt tot aan de poliklinische controle bij de orthopedisch chirurg. Vlak na de ingreep mag het been meestal licht belast worden. Soms mag de knie niet worden belast. Dit zal uitdrukkelijk worden meegedeeld. Uw kind moet proberen de knie zo gewoon mogelijk te gebruiken. Hieronder wordt verstaan dat de voet goed ‘afgewikkeld’ wordt en de knie op het steunmoment nagenoeg gestrekt is. Wanneer de knie niet dik wordt en de pijn afneemt, mag de druk op de knie elke dag wat opgevoerd worden. Traplopen Traplopen moet uw kind de eerste dagen als volgt doen: • bij het omhoog gaan: gebruik maken van een kruk en leuning. Het gezonde been dient het eerst op de traptrede geplaatst te worden, daarna het andere been en de kruk bijtrekken; • bij het omlaag gaan eerst de kruk en het behandelde been, vervolgens het andere been op dezelfde tree plaatsen. Wanneer uw kind goed loopt, moet het proberen weer normaal trappen te lopen.
Oefeningen De eerste dagen moet uw kind weinig lopen, daarna moet u dit opvoeren tot het normale looppatroon. Het strekmoment in de loopbeweging is belangrijk. De strekking van de knie moet uw kind vaak oefenen.
9
Dit kan door het been plat neer te leggen en de spieren in het bovenbeen aan te spannen (hard te maken) waarbij de knieschijf wordt opgetrokken. Dit vijf tellen volhouden en twintig maal herhalen. Deze oefening ieder uur herhalen. De buiging van de knie hoeft niet direct geoefend te worden. Uw kind mag de knie buigen zover de pijn dit toelaat.
Snelle service Tergooi streeft ernaar om u zo snel mogelijk te helpen. Bij de meeste specialisten kunt u op korte termijn terecht. Kijkt u voor een actueel overzicht en voor meer informatie over uw aandoening op www.tergooi.nl.
Tot slot Deze behandeling vindt plaats op locatie Blaricum van Tergooi. Heeft u naar aanleiding van deze brochure nog vragen, neemt u dan contact op met de polikliniek Orthopedie, T 088 753 12 70.
De inhoud van deze folder is mede samengesteld door de Commissie Patiëntenvoorlichting van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging. Op internet zijn sites met informatie op orthopedisch gebied, zoals www.zorgvoorbeweging.nl.
© Tergooi 000356042 02042015
10
11
T 088 753 1 753 www.tergooi.nl Locatie Blaricum Rijksstraatweg 1 1261 AN Blaricum Locatie Hilversum Van Riebeeckweg 212 1213 XZ Hilversum Locatie Weesp C.J. van Houtenlaan 1b 1381 CN Weesp
