Argeloze chemisch technoloog versus micro-organismen in de lucht Anton Duisterwinkel TNO Industrie en Techniek
NVVA 06-03-22
1
Wie, wat en waarom • TNO en VSR: gezond schoonmaken • Gezonde werkomgeving • Biocontaminanten verwijderd • De schoonmaker (m/v) niet in stofwolk • is ook effectiever
• PILOT STUDIE • Metingen • Bacteriën/lucht (total count) • Schimmels/lucht (total count) • Deeltjes/lucht (5-10 micrometer) • Lessons learned ook over metingen aan micro-organismen in lucht
NVVA 06-03-22
2
Door schoonmaak gezonder • >12 onafhankelijke referenties; enkele voorbeelden Schoonmaakactie
Minder vuil
Minder klachten
oppervlakken
lucht
60-75%
80%
20-30%
Dagelijks in plaats van wekelijks stof afnemen van tafels en bureaus
20%
Niet gemeten
10-20%
Stofzuigen van kantoorstoelen (met stof bekleed)
65-80%
Niet gemeten
25%
Dagelijks in plaats van wekelijks tapijt stofzuigen
NVVA 06-03-22
3
Door schoonmaak gezonder minder (bio)contaminanten gebruiker wervelt helft in stof op minder op oppervlak
gebruiker ademt half zo veel in
gebruiker heeft minder klachten
Ziekteverzuim daalt >10%
Open
NVVA 06-03-22
4
Gezond schoonmaken Vijf VSR vuistregels 1. Gericht op werkplek 2. Stofbindend 3. Niet te nat 4. Rustig tempo 5. Frequent (dagelijks of om de dag) Uitgewerkt in gezond schoonmaaksysteem PRAKTIJKTOETS WENSELIJK
NVVA 06-03-22
5
Opzet PILOT voor praktijktoets •
Twee kantoren • • •
•
Harde vloer; recentelijk in gebruik Natuurlijke ventilatie Metingen overdag; aantal gebruikers tijdens meting vastgelegd
3x/wk meten met een meetkar • •
Deeltjesteller (MetOne Laser Counter) Anderson samplers voor bacteriën en schimmels • •
PCA voor alle soorten aërobe bacteriën OGYE, Oxytetracycline Glucose YeastExtract, voor alle soorten schimmels
NVVA 06-03-22
6
Anderson sampler voor micro-organismen • Keuze in overleg met Jacques Kastelein, TNO + + + + + + – – – –
Drietraps, ~100% ingevangen Informatie over deeltjesgrootteverdeling Speciaal ontworpen op laminaire flow Impact doodt organismen niet, nauwelijks ‘Standaard’ binnen TNO (OK, cleanroom) Correctie voor dubbeltellingen beschikbaar Herrie 10 minuten meten 2-4 dagen broeden Telwerk is veel werk
NVVA 06-03-22
7
Validatie • Resultaten van validatie • Alle deeltjes in 3 fracties gevangen • Herhaalbaar • Kleine afhankelijkheid van plaats (R is ca. 30 cm verder van kantoorwerker) • Afhankelijkheid van tijd
NVVA 06-03-22
8
Effect van activiteit op DEELTJES
• •
(vrijwel) alleen effect op deeltjes van 5 mu of groter piekhoogte vaststellen per activiteit in triplo of vaker NVVA 06-03-22
9
Overzicht effect verschillende acties op deeltjesconcentratie
• Reproduceerbare actie geeft reproduceerbare piek • Meer/intensievere actie geeft grotere piek NVVA 06-03-22
10
Resultaten rondlopen
• Langer rondlopen geeft meer deeltjes • Extrapolatie naar in/uitlopen klopt binnen meetfout • Cleanroomkleding beperkt de deeltjesproductie voor ca. 75%; rest komt grotendeels door opwervelen
NVVA 06-03-22
11
Deeltjesconcentratie • Direct afhankelijk van aantal personen • In beide kantoren gelijk
NVVA 06-03-22
12
Concentratie bacteriën • Direct afhankelijk van aantal personen • In beide kantoren gelijk
Lessons learned • Variantie veel groter dan bij validatie activiteiten nader definiëren, ook voor start meting • Meer kantoren, vaker meten
NVVA 06-03-22
13
Schimmels • •
Onafhankelijk van aantal personen In beide kantoren gelijk
Verklaring • • •
Natuurlijke ventilatie, dus correlatie binnen- en buitenconcentraties schimmelconcentratie buiten is sterk afhankelijk van weer Zwak effect bij bacteriën
Lessons learned • Buitenconcentraties meten • Effect schoonmaken meten in kantoor met goede luchtfiltering
NVVA 06-03-22
14
Correlaties • •
Deeltjes – bacteriën: JA Deeltjes – schimmels: NEE
Lessons learned • Conclusies over invloed van activiteiten op deeltjes naar alle waarschijnlijkheid ook toepasbaar op bacteriën
NVVA 06-03-22
15
Lessons Learned voor praktijktest •
Meet ook de buitenconcentratie
• Meet deeltjes (en bacteriën) in lucht, evt. endotoxine • Wens: meting op afstand starten
• Zorg voor meer meetpunten • Honderden per fase, om verschil van 10% aan te tonen • meer kantoren • meermalen per dag
• Protocolleer of registreer exacter de activiteiten • liefst automatisch (webcam) • voor en tijdens test
NVVA 06-03-22
16
Wel / niet belangrijk – Reiniging of desinfectie: alleen vooraf • Bacteriën en schimmels groeien niet op droog RVS • Ze kunnen niet springen • … en als ze dat al doen vallen ze naast de gaatjes
+ Lekkages in sampler • te zien door onvoldoende gevormde gaatjespatronen
meting waardeloos
– Aantal dagen broeden • Geen statistisch significante invloeden gezien 2 - 4 dagen
+ Overgroeien van bodem •
meting waardeloos
NVVA 06-03-22
17
Dank • VSR, Stichting Reinigingstechnologie en MinEZ • voor financiering
• Jacques Kastelein, Norbert Koster, Ton Bastein en andere TNO-ers • Voor instructie, begeleiding, discussie e.d.
• Ineke Thierauf • Voor de uitnodiging
• U • voor uw aandacht
NVVA 06-03-22
18
Stellingen • Er moet een voorschrift komen voor de protocollering van activiteiten tijdens metingen aan micro-organismen in werksituaties • Rodac-afdrukken zijn zinloos (in kantooromgeving) • Je moet geen luchtconcentraties van bacteriën of schimmels willen meten, neem gewoon de maatregelen die excessen voorkomen.
NVVA 06-03-22
19
Pilot Praktijktest Gezond Schoonmaken
Gezond schoonmaken significant beter dan gewoon schoonmaken
NVVA 06-03-22
20
Resultaten schoonmaken
Vermeld is de extra activiteit volgens het programma. Standaard is stofw issen van horizontale vlakken
3500
extra deeltjes/cf3
3000 schoonmaken
2500
prullenbak
lopen
2000
vloer wissen/moppen
1500
meubels
1000 vloer
500 0 0
1
2
3
4
5
6
duur van schoonmaken
• Langer werken geeft meer deeltjes • Invloed extra activiteit moeilijk in te schatten NVVA 06-03-22
21
Dagelijks reinigen harde vloeren belang van verschillende deelhandelingen 2500
aantal deeltjs/cf3
2000 filter 1500
mondstuk rijden/slepen
1000
lopen
*
500
totaal
0 wissen
wissen
stofzuigen stofzuigen
* berekend uit totaalresultaat
• Bij stofwissen is lopen belangrijkste bijdrage • Bij stofzuigen waarschijnlijk stofzuigermond (borstels!) NVVA 06-03-22
22
Bijlage: Modelleren stof in kantoor 400
deeltjes (#/cf)
300 deeltjes (#/cf)
2000
model 09 mrt 1 pp uit
200
100
model 17-03-05 1 pp uit
1500 1000 500 0
0 0
20
40
0
60
rondlopen
deeltjes (#/cf)
deeltjes (#/cf)
270/min/cf
3000
1000
200/min/cf 271/min/cf meetgegevens 0
2
4 tijd (m in)
NVVA 06-03-22
60
metingen gewone schoonmaak
1500
0
40 tijd (min)
tijd (min)
500
20
6
510/min/cf meetgegevens
2000 1000 0
8
0
2
4
6
tijd (min)
23
