Effectiviteit van voorlichting
Arbo is gemeenschappelijke verantwoordelijkheid wg en wn
Wim van Alphen PHOV
Daarom wn in staat stellen deze verantwoordelijkheid op te pakken.
Arbowet artikel 8
Wn voorlichting geven over gevaren en risico’s. Belangrijker nog de vaardigheid bijbrengen zelf gevaren en risico’s te kunnen zien
Lid 1. De werkgever zorgt ervoor dat de werknemers doeltreffend worden ingelicht over de te verrichten werkzaamheden en de daaraan verbonden risico's, alsmede over de maatregelen die erop gericht zijn deze risico's te voorkomen of te beperken. Lid 2.De werkgever zorgt ervoor dat aan de werknemers doeltreffend en aan hun onderscheiden taken aangepast onderricht wordt verstrekt met betrekking tot de arbeidsomstandigheden.
Arbowet artikel 8 Lid 3. Indien persoonlijke beschermingsmiddelen ter beschikking van de werknemers worden gesteld en indien op arbeidsmiddelen of anderszins beveiligingen zijn aangebracht, zorgt de werkgever ervoor dat de werknemers op de hoogte zijn van hun doel en werking en de wijze waarop zij deze dienen te gebruiken.
Lid 4. De werkgever ziet toe op de naleving van de instructies en voorschriften gericht op het voorkomen of beperken van de in het eerste lid genoemde risico's alsmede op het juiste gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.
TOG Technische factoren • • • • • •
Ontwerp van installaties en machines Gereedschap Ergonomie van apparatuur Brand- en explosierisico’s Comfort van PBM’s Slijtage en veroudering
Veiligheid kan bereikt worden door een drietrapsraket
Techniek Organisatie Gedrag
Organisatorische factoren • Taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden (en middelen) van leidinggevenden en leiding-ontvangenden • Bedrijfsnormen/richtlijnen en procedures (SOP’s) • Kwaliteitssysteem • Risico-inventarisatie en -evaluatie • Ongevalsmeldings- en analyseprocedure
Gedragsfactoren
Organisatorische factoren • Opleidingsprogramma voor kader m.b.t. veiligheid • Opleiding van werknemers en inwerken van nieuwe medewerkers • Toezicht; programma voor orde en netheid • Periodiek onderhoud ----------------------------------------• Basishulpverleners • Opleiding en getraindheid van de BHV-ers
Praatjes en sessies zijn i.h.a. ineffectief Zelf laten doen veel beter. Vergelijk BNP: oefenen
• • • • • • •
lichamelijke capaciteiten geestelijke capaciteiten en emoties kennis (vooropleiding en specifieke scholing) vaardigheden en ervaring motivatie; gewoonten haast; slordigheid bedrijfsblindheid en sleur --------------------------------------• handelingen door bij de medewerkers zelf in geval van brand
Confucius Ik hoor en ik vergeet Ik zie en onthoud Ik doe en begrijp Veel zaken moet je daarom zelf uitvoeren
Wanneer ze door het doen zaken begrijpen, wordt het iets van henzelf. Daarmee ontstaat meer intrinsieke motivatie. Anders is het regeltjes volgen zonder begrip. Waardoor de neiging bestaat die regels te ontwijken.
Voorbeelden
Voorbeelden
• Les / college
• In groepjes beoefenen
• Toolboxes
• Gebruik van tablet/laptops/mobielen
• Onderwijs-leergesprek
• E-learning
E-learning • • • •
Tijds- en plaatsonafhankelijk Testen Ondersteuning vooraf Poort-instructies
Voordelen e-learning • Flexibeler in tijd wanneer er mee wordt gewerkt • Geen docenten • Meer visuele elementen: foto’s, filmpjes, interactieve filmpjes • Voor do-mensen veel aantrekkelijker
Mogelijke nadelen e-learning • • • • •
Minder onderlinge interactie Geen non-verbale communicatie Minder groepswerk (kan echter wel). Goede beveiliging nodig Soms te veel tijd (en geld) in toeters en bellen: middel wordt belangrijker dan het doel. • Enkele minder geslaagde projecten: OU en studiehuis. • Goed geslaagde projecten: bromfietstentamens, interactieve voorlichtingsfilmpjes veiligheid in laboratoria
Directe evaluatie na afloop van een voorlichtingsessie is geen maat voor de effectiviteit.
Uiteindelijke effectiviteit moet inde praktijk blijken • Is het gedrag van de medewerker volgens wens veranderd? • Zijn de gewenste vaardigheden aangeleerd en past men deze toe? • Bijv: adequaat ingrijpen in noodsituaties. • Goed toepassen van andere werkwijzen en nieuwe technieken • Streefdoelen moeten dan wel van te voren zijn vastgesteld.
