Volwassenheid en effectiviteit van enterprise architectuur http://igitur-archive.library.uu.nl/dissertations/2011-0609200519/steenbergen.pdf
Marlies van Steenbergen
Even voorstellen • Principal Consultant Enterprise Architectuur − Begeleiden van organisaties bij het implementeren en/of verbeteren van hun architectuurfunctie
• Onderzoek − De effectiviteit van architectuurfuncties
◦ Coaching ◦ Workshops ◦ Assessments ◦ Architectuur programma management
• Co-auteur van DYA® − Een pragmatische aanpak voor het succesvol inrichten van het werken onder architectuur 2
Onderzoeksvraag • Hoe kan een architectuurfunctie effectiviteit bereiken? − Hoe kan de effectiviteit van een architectuurfunctie vastgesteld worden? − Hoe kan een architectuurfunctie in volwassenheid groeien? − Wat is de impact van omgevingsfactoren op de architectuurfunctie?
EA Context
EA Volwassenheid
EA Effectiviteit
3
Survey • Online survey • 293 respondenten − Architecten − Stakeholders
• Gevraagd naar: − Organisatie kenmerken
• Periode oktober 2009 – mei 2010 • Respondenten uit − Overheid − Financiën − Overige sectoren
− Gebruikte EA technieken − EA voordelen
4
EA voordelen EA blijkt in de praktijk een goed hulpmiddel om…
% (Zeer) Goed
Bedrijfsbrede doelen te verwezenlijken, in plaats van (mogelijk tegenstrijdige) lokale optimalisaties
52.7
De bedrijfsprocessen optimaal te laten ondersteunen door IT
42.8
De complexiteit van de organisatie inzichtelijk te maken
74.1
De complexiteit van de organisatie te beheersen
29.4
Gerelateerde processen en systemen te uniformeren, te integreren en/of te ontdubbelen
55.6
De kosten te beheersen
13.4
Snel en soepel in te springen op ontwikkelingen in de buitenwereld
25.3
Effectief en efficiënt samen te werken met andere organisaties
28.2
Een helder beeld neer te zetten van de gewenste toekomstige situatie
71.9
De verschillende belanghebbenden effectief met elkaar te laten communiceren
46.2
EA blijkt in het algemeen een goed hulpmiddel
5 61.0
EA technieken EA Technieken
% Vaak/Altijd
De keuzes die in de EA zijn gemaakt, zijn expliciet gerelateerd aan de businessdoelen van de organisatie als geheel
66.2
Het lijnmanagement draagt uit dat EA belangrijk is
31.5
Projecten worden expliciet getoetst op de mate waarin ze conformeren aan de EA
59.2
Er wordt op georganiseerde wijze kennis uitgewisseld tussen de verschillende soorten architecten
51.3
Er wordt op georganiseerde wijze kennis uitgewisseld tussen de architecten en de overige medewerkers die participeren in projecten die aan EA moeten conformeren
37.9
Er wordt assistentie geboden om conformiteit aan EA te bevorderen
41.5
Binnen projecten wordt gebruik gemaakt van een PSA
56.7
Document templates worden gebruikt om conformiteit aan EA te bevorderen
50.2
Er worden financiële prikkels en sancties gebruikt om conformiteit aan EA te bevorderen De EA is formeel (door het lijnmanagement) goedgekeurd
6.2 6 79.6
Bijdrage EA technieken: empirisch model Projecten worden getoetst op voldoen aan EA
Management draagt belang EA uit
Projecten krijgen assistentie om aan EA te voldoen
Economische Sector
Projecten Conformeren aan EA
EA keuzes gerelateerd aan business doelen
EA in algemeen een goed hulpmiddel
Kennis uitwisseling tussen architecten
7
Verschillen tussen sectoren (1) EA blijkt een goed instrument om… Bedrijfsbrede doelen te verwezenlijken, i.p.v. (mogelijk tegenstrijdige) lokale optimalisaties De bedrijfsprocessen optimaal te laten ondersteunen door IT De complexiteit van de organisatie inzichtelijk te maken Gerelateerde processen en systemen te uniformeren, te integreren en/of te ontdubbelen Kosten te beheersen Snel en soepel in te springen op ontwikkelingen in de buitenwereld EA blijkt, in het algemeen, een goed hulpmiddel
Overheid % (zeer) goed
Financiële sector
Overige sectoren
% (zeer) goed
% (zeer) goed
41,0
62,4
54,2
27,7
47,0
51,4
63,2
78,2
79,8
44,0
58,6
62,3
3,9
17,1
17,6
17,3
34,1
24,5
47,7
65,1
68,5
8
Verschillen tussen sectoren (2) EA technieken en gebruik
Overheid % Vaak of Altijd
Projecten worden expliciet getoetst op de mate waarin ze conformeren aan de EA Document templates worden gebruikt om conformiteit aan EA te bevorderen Binnen projecten wordt gebruik gemaakt van een PSA Projecten die EA conform behoren te zijn, conformeren uiteindelijk inderdaad aan de desbetreffende architectuurvoorschriften EA-voorschriften blijken vatbaar voor verschillende interpretaties
Financiële sector
% Vaak of Altijd
Overige sectoren
% Vaak of Altijd
46,2
73,0
58,7
37,6
65,9
47,2
47,1
85,1
41,0
50,8
71,6
70,0
41,8
31,0
21,0
9
Invloed van aantal project architecten Aantal project architecten Voordelen voor de organisatie De bedrijfsprocessen optimaal laten ondersteunen door IT De complexiteit van de organisatie inzichtelijk maken Voordelen voor projecten Projecten die onder EA worden uitgevoerd blijken vaker de gewenste functionaliteit te leveren dan projecten die niet onder EA worden uitgevoerd Voordelen voor projecten Projecten die onder EA worden uitgevoerd blijken langzamer te worden opgestart dan projecten die niet onder EA worden uitgevoerd
<5
6-20
21-50
>50
(Zeer) goed
(Zeer) goed
52.5
43.2
26.1
50.0
85.9
66.3
83.0
47
(Zeer) goed (Zeer) goed
(Veel) vaker (Veel) vaker (Veel) vaker
(Veel) vaker
66.7
39.4
36.7
46.7
(Veel) sneller
(Veel) sneller
(Veel) sneller
(Veel) sneller
17.6
2.8
15.0
14.3
10
Belangrijke referenties • Detert, J.R., Schroeder, R.G. and Mauriel, J.J. (2000). A framework for linking culture and improvement initiatives in organizations. Academy of Management Review, 25(4), 850-863. • Eisenhardt, K.M. (1989). Building theories from case study research. Academy of Management Review, 14, 532-550. • Grant, R.M. (1996b). Toward a knowledge-based theory of the firm. Strategic Management Journal, 17, 109-122. • Hevner, A.R., March, S.T., Park, J. and Ram, S (2004). Design Research in Information Systems Research. MIS Quarterly, 28(1), 75-105. • Star, S.L. and Griesemer, J.R. (1989). Institutional ecology, ‘translations’ and boundary objects: amateurs and professionals in Berkeley’s Museum of Vertebrate Zoology, 1907-39. Social Studies of Science, 19(3), 387-420. 11
Wetenschappelijke Publicaties • Steenbergen, M. van, Berg, M. van den and Brinkkemper, S. (2007). A Balanced Approach to Developing the Enterprise Architecture Practice. In J. Filipe, J. Cordeiro, and J. Cardoso, editors, Enterprise Information Systems, LNBIP 12, pages 240–253 • Steenbergen, M. van, Bos, R. and Brinkkemper, S. (2008). The application of a prescriptive and a constructive perspective to design-science research. In V. Vaishnavi, and R. Baskerville, editors, Proceedings of the Third International Conference on Design Science Research in Information Systems and Technology, pages 191-211, Atlanta, Georgia: Georgia State University, May 7-9. • Steenbergen, M. van and Brinkkemper, S. (2008). Modeling the contribution of enterprise architecture practice to the achievement of business goals. In: Papadopoulos, G. A., Wojtkowski, W., Wojtkowski, W. G., Wrycza, S., & Zupancic, J. (editors), Information Systems Development: Towards a Service Provision Society, Springer-Verlag: New York . • Steenbergen, M. van and Brinkkemper, S. (2009). The architectural dilemma: division of work versus knowledge integration. In: H. Weigand, H. Werthner, and G. Gal, editors, Proceedings of the Third International Workshop on Business/IT Alignment and Interoperability (BUSITAL'09) held in conjunction with CAiSE'09 Conference, pages 46-60, Amsterdam, the Netherlands • Steenbergen, M. van, Schippers, J., Bos, R., and Brinkkemper, S. (2010). The Dynamic Architecture Maturity Matrix: Instrument Analysis and Refinement. In Dan, A., Gittler, F. and Toumani, F. , editors, ICSOC/ServiceWave 2009, LNCS 6275, pages 48-61, Springer-Verlag, Berlin Heidelberg • Steenbergen, M. van, Bos, R., Brinkkemper, S., Weerd, I. van de and Bekkers, W. (2010). The Design of Focus Area Maturity Models. In: R. Winter, J. L. Zhao and S. Aier, editors, Proceedings of the 5th International Conference on Design Science Research in Information Systems and Technology, Sankt Gallen, LNCS 6105, pp. 317–332, Springer-Verlag Berlin Heidelberg • Steenbergen, M. van, Foorthuis, R., Mushkudiani, N., Bruls, W., Brinkkemper, S. and Bos, R. (2011). Achieving Enterprise Architecture Benefits – What makes the Difference? In 15th IEEE 12 International Enterprise Distributed Object Computing Conference Workshops, pages 350-59.