ANNEES de PELERINAGE `

Franz Liszt ´ ` ANNEES de PELERINAGE Een muzikale & literaire pelgrimstocht • A musical & literary pilgrimage

Yoram Ish-Hurwitz piano

Aukelien van Hoytema literaire omlijsting/narrator

‘Wat een fantastische manier om zulke schitterende muziek en haar ontstaanswijze zo toegankelijk te maken. Hartelijk dank voor een fantastische middag!’ Toehoorder in het Concertgebouw Amsterdam, maart 2005

3

See page 11 for English version

Pelgrimsjaren is terug... Ter gelegenheid van het Liszt-jaar in 2011 is het project Pelgrimsjaren tijdelijk weer beschikbaar in iets gewijzigde vorm. Gebruikmakend van de teksten die P.C. Hooft-prijswinnaar Frédéric Bastet heeft nagelaten, zal Aukelien van Hoytema ditmaal de literaire omlijsting voor haar rekening nemen. Met de complete uitvoering van de cyclus Années de Pèlerinage door pianist Yoram Ish-Hurwitz wordt muziekliefhebbers de kans geboden om kennis te maken met de muziek, het leven en de inspiratiebronnen van een van de meest veelzijdige ‘Ish-Hurwitz is een sublieme persoonlijkheden uit de pleitbezorger van de nobele Liszt’ muziekgeschiedenis: Franz Liszt. Zij worden meegenomen op een Luister Magazine muzikale pelgrimstocht in drie etappes waarin natuur, literatuur, beeldende kunst en religie het uitgelezen decor vormen. Opnieuw is gekozen voor de bijzondere presentatievorm die in 2004 en 2005 met veel succes is toegepast, maar nu met één spreker en iets compacter. Elk van de drie Années wordt ingeleid door radiopresentatrice en -programmamaakster Aukelien van Hoytema die het autobiografische karakter van de muziek belicht. Daarbij zal zij de poëzie en de literatuur die Liszt bij het componeren hebben geïnspireerd integraal voordragen. Tijdens de vorige Pelgrimsjaren-tournee is gebleken dat dit de toegankelijkheid van de muziek vergroot en voor veel mensen drempelverlagend werkt. Ga mee op pelgrimstocht en ontdek de andere kant van Liszt...

5

Pelgrimstocht in drie etappes Meer dan een pianovirtuoos

Bij de naam Liszt denken velen al snel aan knappende snaren en pianotoetsen die hun om de oren vliegen of duizelingwekkende octavenpassages. Maar dat Liszt aan de wieg stond van talloze vernieuwingen, waaronder impressionistische en atonale muziek, en van het recital zoals we dat tegenwoordig kennen, is minder bekend. Dat geldt evenzeer voor het feit dat er vele literaire en religieuze invloeden in zijn composities te vinden zijn. Reden dus om het vooroordeel dat al ruim honderdvijftig jaar aan hem kleeft, los te weken. Drieluik

6

De Années de Pèlerinage zijn hiertoe bij uitstek geschikt. De drieëntwintig stukken waaruit de driedelige pianocyclus bestaat bevatten veel werken die het stereotype beeld van Liszt als showman volledig teniet doen. Daarnaast is het werk nauw verweven met zijn privé-leven. Zo was zijn romantische vlucht met de gehuwde gravin Marie d'Agoult naar Zwitserland en later Italië aanleiding voor het schrijven van de eerste twee bundels. In Suisse liet de jonge componist zich inspireren door de natuur, de poëzie van Byron en de roman Obermann van Sénancour. In Italie waren het vooral de renaissancekunst en -literatuur die hem in vervoering brachten met meesterwerken van Michelangelo, Petrarca en Dante. In de jaren die op de liefdesaffaire volgden, boekte Liszt in heel Europa ongeëvenaarde successen als concertpianist, maar kreeg hij ook grote teleurstellingen te verwerken, zowel artistiek als persoonlijk. Zijn religieuze roeping kreeg tenslotte de overhand en hij onderging een metamorfose waarin virtuositeit steeds meer plaats maakte voor soberheid en ingetogenheid. De derde cyclus, die zo'n dertig jaar na de eerste twee ontstond, is dan ook wezenlijk verschillend. Het vormt een brug naar de volgende eeuw met elementen die verwijzen naar Debussy, Ravel en zelfs Schönberg.

Liszteratuur De drie pelgrimsjaren staan niet los van elkaar maar vormen een aantal pelgrimstochten. Naast een muzikale en een autobiografische is er ook een literaire. De pianocyclus, met name de eerste twee pelgrimsjaren, kan namelijk niet los worden gezien van de gedichten van Schiller, Lord Byron en Michelangelo, de drie sonnetten van Petrarca, de roman Obermann van Étienne de Sénancour en de Divina Commedia van Dante Alighieri die gezamenlijk een geheel zelfstandige inspiratiebron voor de cyclus vormden. Daarnaast geven Georges Sands tiende Lettre d’un voyageur en Adolphe Pictets Une course à Chamounix een vermakelijke kijk op de ontstaansgeschiedenis van het eerste pelgrimsjaar.

Hemelse spiraal De cyclus kent ook een spiritueel aspect. De hoofdthema’s van de drie ‘jaren’ liggen in elkaars verlengde en vormen zo als het ware een spiraal naar boven: Natuur in het eerste jaar (Zwitserse Alpen), Kunst in het tweede (Italiaanse Renaissance) en God in het derde (Liszts eigen religiositeit).

Vorm en inhoud Eenheid der kunsten

Eén van de kenmerkende facetten van Liszts kunstenaarschap was zijn visie dat muziek niet op zichzelf hoeft te staan maar inspiratie kan putten uit andere kunstvormen zoals literatuur en beeldende kunst. Met dit uitgangspunt heeft Liszt het concept ‘programmamuziek’ een nieuwe impuls gegeven waarmee tevens een controverse is begonnen die tot op de dag van vandaag voortduurt. Tegenstanders vonden (of vinden) de verheven aard van muziek geweld aangedaan. In hun ogen is de taal van muziek abstract en heeft deze niets van doen met objecten, gebeurtenissen, mensen en plaatsen in de wereld om ons heen die in literatuur of schilderijen wordt weergegeven. Liszt dacht hier duidelijk anders over, getuige de vele gedichten en kunstwerken die hem inspireerden bij de Années de Pèlerinage. Op grond hiervan ligt het voor de hand deze ‘eenheid der kunsten’ in de presentatievorm van het project tot uitdrukking te laten komen door aandacht te schenken aan de inspiratiebronnen en hun relatie tot de muziek. 7

Stel uw eigen pelgrimstocht samen

In deze versie van Pelgrimsjaren is gekozen voor een enigszins gewijzigde vorm met één spreker en drie delen van maximaal 60 minuten. Deze kunnen onafhankelijk van elkaar worden geprogrammeerd zodat u naar wens uw eigen pelgrimstocht kunt samenstellen: één deel voor een koffieconcert, twee delen voor een avondvullend recital of drie delen voor een middag met de complete cyclus. Bij zo'n ‘dagtocht’ is het raadzaam om de tweede pauze wat te verlengen en, in stijl met een pelgrimstocht, culinair te verzorgen met bijvoorbeeld een afternoon tea. Etappe I - Een bergtocht met Franz Liszt*

60'

Inleiding door Aukelien van Hoytema Uitvoering van Première Année (Suisse) door Yoram Ish-Hurwitz

Etappe II - Helse liefde*

60'

Inleiding door Aukelien van Hoytema Uitvoering van Deuxième Année (Italie) door Yoram Ish-Hurwitz

Etappe III - Heilige Franciscus

55'

Uitvoering van Troisième Année door Yoram Ish-Hurwitz, afwisselend met inleidingen door Aukelien van Hoytema

*Zie voetnoot op pagina 10

Reisleiders Yoram Ish-Hurwitz, piano

8

Yoram Ish-Hurwitz is een Nederlandse pianist van Israëlische afkomst. Hij begon zijn studie bij Danièle Dechenne en Jan Wijn aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam. Als eerste Nederlandse pianist studeerde hij vervolgens gedurende twee jaar aan de Juilliard School in New York bij de Hongaarse pianist György Sándor. Na het voltooien van deze studie werd hij opgenomen in de solistenklas van de vermaarde pianopedagoog Karl-Heinz Kämmerling in Hannover bij wie hij eveneens twee jaar studeerde. In 1988 won hij de tweede prijs op het Eduard Flipse Pianoconcours in Rotterdam. Drie jaar later werd hem door een internationale jury unaniem de Jacques Vonk Prijs toegekend. Sindsdien treedt hij veelvuldig op in Nederland, waaronder vele malen in het Concertgebouw in Amsterdam. Daarnaast is hij regelmatig te gast als solist bij verschillende orkesten en gaf hij recitals in onder meer Noorwegen, Duitsland, Slowakije, Italië, Tsjechië, Groot-Brittanië en de Verenigde Staten. Met ingang van 2003 is hij Steinway Artist. Van Yoram zijn vele solo-cd's verschenen met werken van Franz Schubert, Frédéric Chopin, Modest Moessorgsky, Sergej Prokofjev en de integrale uitvoering van de Années de Pèlerinage van Franz Liszt. Een van zijn Liszt-cd's stond enkele weken op nummer één van de klassieke cd-toptien. Begin 2009 werd de eerste van twee cd's uitgebracht met de complete Iberiapianocyclus. De verschijning viel samen met zijn Iberia-project dat ter gelegenheid van het honderdste sterfjaar (in 2009) en honderdvijftigste geboortejaar (in 2010) van de componist wordt ‘In de Fantasia naar Dante tovert georganiseerd. Enkele jaren Ish-Hurwitz met kleur en reliëf ’ daarvoor trok Yoram Ish-Hurwitz volle zalen met een eerdere Frits van der Waa, de Volkskrant versie van zijn Liszt-project Pelgrimsjaren, waarmee hij veel lof oogstte bij pers en publiek. In 2008 was hij verantwoordelijk voor de muzikale helft van de theatervoorstelling De Pianist voor acteur en concertpianist, geregisseerd door Mette Bouhuijs. Edwin de Vries vertelde daarin het aangrijpende relaas van de Joodse pianist Szpilman tijdens de Tweede Wereldoorlog. De tournee omvatte een kleine vijftig optredens door heel Nederland, waaronder het prestigieuze Theaterfestival van Nederland en Vlaanderen. De voorstelling werd genomineerd voor de Toneel Publieksprijs.

Aukelien van Hoytema, literaire omlijsting

Aukelien van Hoytema is hoofd van de afdeling Culturele Programma's Radio, en daarmee van tros radio 4. Op zaterdag van 9.00 uur tot 11.00 uur verzorgt zij de productie van het programma Een Goedemorgen met... op Radio 4, waarin een bekende Nederlander zijn of haar keuze in klassieke muziek toelicht. Aukelien werd geboren in Amsterdam, groeide op in Den Haag, studeerde Frans en piano in Genève en musicologie in Leiden en Utrecht. Ze deed staatsexamen piano en studeerde als musicoloog af op De onbekende opera's van Schubert. Tijdens een afstudeerstage bij de vara kwam Aukelien met radio in aanraking. Na nog een aantal maanden bij de nos te hebben gewerkt, stapte ze over naar de tros, waar ze inmiddels meer dan vijfentwintig jaar werkt. Ze was verantwoordelijk voor de samenstelling en presentatie van vele programma's. Aukelien van Hoytema werkte mee aan een aantal televisie-uitzendingen onder de noemer TROS Klassiek en produceerde en presenteerde concertseries als Jonge Meesters aan Zee. Onlangs vierde zij het vijfentwintigjarig jubileum van haar programma Een Goedemorgen met.... Zij schreef een boek over haar ervaringen met gasten uit dat programma, waarvoor Maarten ’t Hart het eerste hoofdstuk schreef. Ook buiten de omroep houdt Aukelien zich op uiteenlopende manieren met het muziekleven bezig. Ze geeft lezingen en concertinleidingen in het Concertgebouw en bij de Nederlandse Opera in het Muziektheater in Amsterdam, in Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht en in de concertzalen in Den Haag. Zij was bestuurslid van het Koninklijk Concertgebouw Orkest, en is dat nog steeds van het Tromp Concours, het Internationale Vocalisten Concours en het Van Wassenaer Concours. Daarnaast schrijft zij musicals en zingt zij bij het damesorkest Salut d'Amour en bij een popjazzband. Samen met een pianist zingt zij songs en liederen van George Gershwin en Kurt Weill.

9

De ware Liszt? Voor mij is Franz Liszt een van de meest fascinerende personen van de negentiende-eeuwse muziekwereld. Niet alleen kan hij worden beschouwd als het archetype van het fenomeen concertpianist zoals we dat tegenwoordig kennen, ook was hij een groot pleitbezorger voor talloze componisten uit zijn tijd die moeizaam vochten voor erkenning zoals Wagner, Berlioz en Schumann. En dan heb ik het nog niet eens over zijn baanbrekende werk als componist en dirigent. Zelfs al zou de typering van Liszt als showman een kern van waarheid bevatten, dan geldt die zeker niet voor de afwisselend temperamentvolle, dramatische, lyrische, verstilde en soms zelfs humoristische stukken die gezamenlijk de Années de Pèlerinage vormen. Voor mijn gevoel wist Liszt in dit werk vorm en inhoud op meesterlijke wijze met elkaar te versmelten, waarbij hij weinig middelen gebruikte waar het kon en donderend geweld waar het moest. Met een ontstaansgeschiedenis van bijna een halve eeuw geeft het een vrijwel compleet beeld van Liszts ontwikkeling en veelzijdigheid als kunstenaar en vormt het zo een pelgrimstocht op zichzelf naar ten minste één kant van de ware Liszt.

Informatie en contact Effacta Productions Guido Nederlof Raamsingel 50 rood 2012 DV Haarlem Telefoon (023) 532 46 90 [email protected]

Internet www.pelgrimsjaren.com www.ish-hurwitz.nl/liszt

Compact discs Desgewenst kunt u ter beoordeling een van de drie cd's aanvragen met Ish-Hurwitz' vertolking van de cyclus Années de Pèlerinage van Franz Liszt.

10 10

De projecten Pelgrimsjaren en Iberia zijn initiatieven van pianist Yoram Ish-Hurwitz in samenwerking met stichting Pelgrimsjaren. De titels Een bergtocht met Franz Liszt en Helse liefde zijn afkomstig van gelijknamige literaire werken van respectievelijk Lucas Bunge en Frédéric Bastet. Omslagontwerp en illustraties Rob Becker | Beeldverhaal, Amsterdam Fotografie - Marieke Versteegh (Florence), Rob Becker (portret Ish-Hurwitz), Liselotte Schuppers (Van Hoytema) en Nadar (Liszt, 1886) Tekst en opmaak - Yoram Ish-Hurwitz © 2009 Stichting Pelgrimsjaren

‘What a fantastic way to make such brilliant music and its genesis so accessible (...) Thank you for a fantastic afternoon!’ A member of the audience at a sold-out Concertgebouw Amsterdam

11

Pilgrim Years The complete performance of the cycle Années de Pèlerinage by the pianist Yoram Ish-Hurwitz offers music-lovers the chance of a renewed introduction to the music, life and inspirational sources of one of the most versatile personalities in the history of music: Franz Liszt. The audience is taken on a musical pilgrimage in three stages in which nature, literature, the visual arts and religion form the exquisite settings. The presentation is unique. A narrator introduces each of the three Années by discussing the autobiographical character of ‘Ish-Hurwitz is a sublime the music in a light-hearted way. advocate of the noble Liszt.’ The poetry and literature that inspired Liszt while composing Luister Magazine are recited integrally, and extensive quotations from loved ones and contemporaries are included. After a very successful tour of the most prominent concert halls in The Netherlands and abroad, Pilgrim Years is available again for scheduling on international stages and festivals. Join in on this pilgrimage and discover the other side of Liszt...

13

Pilgrimage in Three Stages More Than a Piano Virtuoso

‘Franz Liszt!? Wasn’t he a superficial show-off who wrote his piano works largely to exhibit his own virtuosity...?’ Many people automatically associate the name of Liszt with snapping strings and rippling piano keys or excessive octave passages that make them dizzy. But it is much less well known that Liszt incorporated countless innovations, such as impressionistic and atonal music, and introduced the piano recital as we know it today. Equally unknown are the various literary and religious influences that are to be found in his works. Therefore it is high time to free him from the prejudice that has stuck to him for over a hundred and fifty years. Triptych

14

The Années de Pèlerinage are pre-eminently suitable for this approach. The twenty-three pieces of which the triple piano cycle consists contain many parts that completely contradict Liszt’s stereotypical image of the showman. Furthermore, the work is closely connected to his private life. For instance, his romantic escapade with the married countess Marie d’Agoult to Switzerland and later to Italy resulted in the writing of the first two parts. In Suisse the young composer was inspired by nature, the poetry of Byron and the novel Obermann by Senancour. In Italie it was above all the Renaissance art and literature that enchanted him, with masterpieces by Michelangelo, Petrarch and Dante. In the years following the love affair, Liszt experienced unparalleled success as a concert pianist, but he also had to deal with great disappointments, both artistical and personal. In the end his religious calling gained the upper hand and he underwent a metamorphosis in which virtuosity was increasingly replaced by austerity and modesty. The third cycle, that originated about thirty years after the first two, is thus fundamentally different. It forms a bridge to the next century with elements that look forward to Debussy, Ravel and even Schönberg.

Liszterature The three pilgrim years are not set apart, but form a number of pilgrimages. Aside from a musical and an autobiographical journey there is also a literary one. The piano cycle, and especially the first two pilgrim years, cannot be separated from the poems by Schiller, Lord Byron and Michelangelo, the three sonnets by Petrarch, the novel Obermann by Étienne de Senancour and the Divina Commedia by Dante Alighieri that formed together an entirely original source of inspiration for the cycle. Furthermore Georges Sand’s tenth Lettre d’un voyageur and Adolphe Pictet’s Une course à Chamonix, conte fantastique give an amusing insight into the genesis of the first pilgrim year.

Heavenly Spiral The cycle has a spiritual aspect, too. The main themes of the three ‘years’ increase in nobility and so form, as it were, an upward spiral: Nature in the first year (Swiss Alps), Art in the second (Italian Renaissance) and God in the third (Liszt’s own religiosity).

Form and Content Unity of Arts

One of the characteristic aspects of Liszt’s artistry was his vision that music need not stand alone, but may draw inspiration from other forms of art such as literature and the visual arts. With this starting point Liszt gave the concept ‘programmatic music’ a new impulse, upon which also began a controversy that has lasted until now. Opponents thought (or think) the sublime character of music had been violated. To their minds the language of music is abstract and not related at all to objects, events, people and places in the world around us that are rendered in literature or in paintings. Liszt clearly thought differently about this, judging by the many poems and works of art that inspired him in writing the Années de Pèlerinage. On this basis it is obvious that this ‘Unity of Arts’ should be expressed in the way the project is presented, by underlining the sources of inspiration and their relation to the music. Design Your Very Own Pilgrimage

For this version of Pilgrim Years, a form featuring one speaker and three components of a maximum length of 60 minutes has been chosen. These can be programmed independently of one another so you can design the pilgrimage of your choice: one component for a coffee concert, two components for an evening-long recital or three for an afternoon with a complete cycle. For such a ‘day trip’, it is advisable to extend the second interval somewhat and, completely in style with a pilgrimage, have it catered with an afternoon tea, for example. Stage I - A Mountain Excursion with Franz Liszt

60'

Introduction by Aukelien van Hoytema* Performance of Première Année (Suisse) by Yoram Ish-Hurwitz.

Stage II - Infernal Love

60'

Stage III - Saint Francis

55'

Introduction by Aukelien van Hoytema* Performance of Deuxième Année (Italie) by Yoram Ish-Hurwitz

Performance of Troisième Année by Yoram Ish-Hurwitz, alternating with introductions by Aukelien van Hoytema*

*Or speaker of your choice

15

Your Tourguides Yoram Ish-Hurwitz, piano

16

Yoram Ish-Hurwitz is a Dutch pianist of Israeli origin. He began his studies with Danièle Dechenne and Jan Wijn at the Sweelinck Conservatorium in Amsterdam. In 1993 he was the first Dutch pianist to graduate from the Juilliard School in New York with the Hungarian pianist György Sándor. Finally he was admitted to the soloist class of the renowned piano teacher Karl-Heinz Kämmerling with whom he studied for another two years. In 1988 he won the second prize at the Eduard Flipse Piano Competition in Rotterdam. Three years later he was awarded the Jacques Vonk Prize by a unanimous international jury. Since then he has frequently performed in The Netherlands, including many times in the Concertgebouw in Amsterdam. He is also a regular guest as soloist with many orchestras and has given recitals in Norway, Germany, Slovakia, Italy, Czech Republic, Great Britain and the U.S. amongst other countries and has taken part in a large number of international festivals such as Bergen, Trondheim and Brighton. Since 2003 Yoram Ish-Hurwitz has been a Steinway Artist. His discography includes works by Franz Schubert, Frédéric Chopin, Modest Mussorgsky, Sergei Prokofiev and the complete Années de Pèlerinage by Franz Liszt. One of the Liszt CDs reached the top ten in the Classical Music charts and kept the number one position for several weeks. In the beginning of 2009, the first of two CDs of the complete Iberia piano cycle came out. Its appearance came simultaneously with the Iberia project, organized to mark the 100th anniversary (in 2009) of the death, and the 150th of the birth (in 2010) of Isaac Albéniz. A couple of years before that, Ish-Hurwitz filled concert halls with his Liszt project Pilgrim Years which reaped great praise ‘In the Fantasia after Dante from the press and public. Ish-Hurwitz works magic In 2008 he was responsible for the musical part with colour and relief ’ of the theatrical production The Frits van der Waa, de Volkskrant Pianist for actor and concert pianist, directed by Mette Bouhuijs. In it, Dutch actor Edwin de Vries tells the gripping tale of the Jewish pianist Szpilman during World War II. About fifty performances were given throughout the Netherlands, including at the prestigious Dutch Theatre Festival. The Pianist was nominated for the Dutch Theatre Audience Award.

Aukelien van Hoytema, narrator*

Aukelien van Hoytema is head of the Dutch Cultural Radio Programmes Department, as well as the tros Radio 4 network. She produces the programme Een Goedemorgen met… (A Good Morning with…), broadcast on Saturday mornings from 9.00 to 11.00 on Radio 4, in which a Dutch celebrity discusses his or her choice of classical music. Van Hoytema was born in Amsterdam and grew up in The Hague. She studied French and piano in Geneva and musicology in Leiden and Utrecht. She passed the state examination in piano and obtained a degree in musicology. Her thesis was entitled The Unknown Operas of Schubert. Aukelien first came into contact with radio during a graduate internship at the vara network. After working several months at the nos network, she ended up at tros, where she has now worked for over twenty-five years. She has been responsible for creating and presenting many programmes. Van Hoytema has worked on a number of TROS Klassiek television broadcasts and has produced and presented such concert series as Jonge Meesters aan Zee (Young Masters by the Sea). She recently celebrated the twenty-fifth anniversary of her programme Een Goedemorgen met… and has written a book about her experiences with guests on the show. Maarten ’t Hart wrote the first chapter of the book. Outside her work at the network, she is also active in musical life in many other ways. She gives lectures and concert introductions at the Concertgebouw, for De Nederlandse Opera at the Muziektheater in Amsterdam, at the Muziekcentrum Vredenburg in Utrecht and in the concert halls in The Hague. She has served as a board member of the Royal Concertgebouw Orchestra and currently sits on the board of the Tromp Competition, the International Vocal Competition and the Van Wassenaer Competition. She also writes musicals and sings with the Salut d’Amour women’s orchestra and a pop-jazz band. Accompanied by a pianist, she sings songs by George Gershwin and Kurt Weill.

*Available in English, German, French and Dutch. Alternatively, a local narrator of your choice may be used to read the texts, which can be translated into any language.

17

The Real Liszt? To me Franz Liszt is one of the most fascinating persons in the musical world of the Nineteenth Century. Not only can he be considered to be the archetype of the phenomenon ‘concertpianist’ as we know it today, he was also a strong advocate for the works of numerous contemporary composers who struggled for recognition, such as Berlioz, Schumann and Wagner, not to mention his pioneering work in the fields of composing and conducting. Even if there were some truth in the allegation of showmanship, it certainly does not apply to the alternately temperamental, dramatic, lyrical, solemn and sometimes even humorous pieces that make up the Années de Pèlerinage. I feel that in this work form and content are melted together in a masterly manner, using minimal means where possible and thundering roar when necessary. Composed and rearranged over almost half a century it delivers a true panoramic insight into Liszt’s development and versatility as an artist, and consequently forms a pilgrimage of its own to at least one side of the real Liszt.

Information and Contact Effacta Productions Guido Nederlof Raamsingel 50 rood 2012 DV Haarlem The Netherlands Telephone +31 23 532 46 90 [email protected]

Internet www.pilgrimyears.com www.ish-hurwitz.nl/liszt

Compact Discs If you consider scheduling Pilgrim Years you are welcome to ask for one of the three compact discs for inspection.

18 18

The projects Pilgrim Years en Iberia are initiatives by pianist Yoram Ish-Hurwitz in cooperation with stichting Pelgrimsjaren. Cover design and illustrations Rob Becker | Beeldverhaal, Amsterdam Photography - Marieke Versteegh (Florence), Rob Becker (portrait Ish-Hurwitz), Liselotte Schuppers (Van Hoytema) and Nadar (Liszt, 1886) Text and layout - Yoram Ish-Hurwitz English translation - Sjouk van Enst, Armorel Barker + John Lydon/Muse Translations © 2009 Stichting Pelgrimsjaren

Programme Examples Example 1: Marie d'Agoult

Liszt's romantic escape with the married Countess Marie d'Agoult to Italy and later Switzerland led to the writing of the first two Années. In Suisse the young composer was inspired by nature, the poetry of Byron and the novel of Obermann by Sénancour. In Italie it was the Renaissance art and literature that enjoyed his admiration with masterpieces by Michelangelo, Petrarch and Dante.

Programme Marie d'Agoult

Introduction by Aukelien van Hoytema* Première Année de Pèlerinage (Suisse) Intermission Introduction by Aukelien van Hoytema* Deuxième Année de Pèlerinage (Italie) Yoram Ish-Hurwitz, piano *recital of related poetry during introduction or alternating with the music Duration: 60 + 60 min.

Example 2: Highlights

The Années the Pèlerinage arose during a period of almost half a century and gives an almost complete picture of Liszt's development and versatility as a musician and - through the autobiographical nature of his music - as a person. A selection of the best pieces from the three Années (see next page). Example 3: Day Trip

The complete performance of the cycle Années de Pèlerinage by the pianist Yoram Ish-Hurwitz offers music-lovers the chance of a renewed introduction to the music, life and inspirational sources of one of the most versatile personalities in the history of music: Franz Liszt. The audience is taken on a musical pilgrimage in three stages in which nature, literature, the visual arts and religion form the exquisite settings (see next page).

Programme Hightlights

Introduction by Aukelien van Hoytema* Première Année de Pèlerinage (Suisse) Au lac de Wallenstadt Au bord d'une source Orage Vallée d'Obermann Introduction by Aukelien van Hoytema Troisième Année de Pèlerinage Aux Cypres de la Villa d'Este (Threnodie No. 1) Aux Cypres de la Villa d'Este (Threnodie No. 2) Les jeux d'eaux à la Villa d'Este Intermission Introduction by Aukelien van Hoytema* Deuxième Année de Pèlerinage (Italie) Tre sonetti di Petrarca Après une Lecture de Dante Yoram Ish-Hurwitz, piano *recital of related poetry during introduction or alternating with the music Duration: 40 + 50 min.

Programme Day Trip

Introduction by Aukelien van Hoytema* Première Année de Pèlerinage (Suisse) Intermission Introduction by Aukelien van Hoytema* Deuxième Année de Pèlerinage (Italie) Pauze (Afternoon Tea) Introduction by Aukelien van Hoytema Troisième Année de Pèlerinage Yoram Ish-Hurwitz, piano *recital of related poetry during introduction or alternating with the music Duration: 60 + 60 + 55 min.

Information and contact Effacta Productions Guido Nederlof Raamsingel 50 rood 2012 DV Haarlem The Netherlands Telefoon +31 (23) 532 46 90 [email protected]

Internet www.pilgrimyears.com www.ish-hurwitz.nl/liszt Pilgrim Years is an initiative by pianist Yoram Ish-Hurwitz in cooperation with the Pelgrimsjaren foundation. © 2010 Pelgrimsjaren Foundation

www.pilgrimyears.com www.ish-hurwitz.nl