Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool Onderzoeksverslag naar aanleiding van instroom en studiesucces van diverse groepen. Maart 2012 Heleen van Deuzen
Contents Inleiding ................................................................................................................................................... 2 Instroom, uitstroom en aantal studiepunten ............................................................................................ 2 Intakegesprekken .................................................................................................................................... 4 Opfriscursus .......................................................................................................................................... 10 BKT’s ..................................................................................................................................................... 10 MBO-HBO traject .................................................................................................................................. 11 Conclusie............................................................................................................................................... 11 Bijlage 1: procedure Intake 2011-2012 ................................................................................................. 13 Bijlage 2; Vragenlijst Intake ................................................................................................................... 15
1 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Inleiding Dit document geeft een overzicht van de instroom van studenten in de Dagopleiding van de Pabo van de Haagse Hogeschool. Deze instroom wordt cijfermatig getoond, waarin verschillende groepen naar voren komen, met name groepen van verschillende etnische achtergrond, groepen met een verschillende vooropleiding en groepen van verschillende geslachten. Statische gegevens van deze groepen zijn met elkaar vergeleken om op basis van gegronde argumenten beslissingen te kunnen nemen over het diversiteitsbeleid van de Pabo. Daarnaast worden verschillende interventies uitgelicht, zoals de intakegesprekken voordat het studiejaar begint, de opfriscursus, en de BasisKennisToetsen in het eerste jaar van de Pabo.
Instroom, uitstroom en aantal studiepunten Instroom 2010-2011 In 2010-2011 begonnen 240 studenten aan de dagopleiding Pabo aan de Haagse Hogeschool. Dit waren 28 mannen (12%) en 212 vrouwen (88%). Hiervan waren 169 van autochtone afkomst (70%), 60 van niet westerse afkomst (25%) en 11 van westerse afkomst (5%). De vooropleiding van deze studenten was voor 113 studenten de Havo (47%), voor 92 studenten het MBO (38%), voor 17 studenten het vwo (7%) en 7 studenten hadden een andere vooropleiding (3%). Van 12 studenten waren geen gegevens bekend.
Instroom 2011-2012 In 2011-2012 begonnen 218 studenten aan de dagopleiding Pabo aan de Haagse Hogeschool. Dit waren 34 mannen (16%) en 184 vrouwen (84%). Hiervan waren 139 van autochtone afkomst (64%), 66 van niet westerse afkomst (31%) en 8 van westerse afkomst (4%). De vooropleiding van deze studenten was voor 98 studenten de Havo (46%), voor 89 studenten het MBO (42%), voor 14 studenten het vwo (6%) en 12 studenten hadden een andere vooropleiding (6%). Van 5 studenten waren geen gegevens bekend.
Overzicht In Tabel 1 zijn bovenstaande gegevens in percentages weergegeven. Tabel 1. Percentage studenten uitgesplitst naar vooropleiding, etniciteit en geslacht van twee cohorten. 2010-2011 (N=240) 2011-2012 (N=218) Vooropleiding MBO 38% 42% Havo 47% 46% Vwo 7% 6% Anders 3% 6% Etniciteit Autochtoon 70% 64% Niet westers 25% 31% Westers 5% 4% Geslacht Vrouw 88% 84% Man 12% 16% Aantal gestopte studenten Juli: 104 (43%) Maart: 30 (14%) Gemiddeld aantal studiepunten Juli: 35 Maart: 14
Behaalde studiepunten 2010-2011 Mannen en vrouwen van het cohort 2010-2011 behaalden evenveel studiepunten aan het einde van het eerste jaar aan de Pabo van de Haagse Hogeschool (t(238)=.45, p=.07).
2 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Studenten met een autochtone achtergrond behaalden meer studiepunten dan studenten met een allochtone achtergrond en studenten met een westers allochtone achtergrond behaalden de minste studiepunten (F(2, 237) = 11.48, p <.01). Daarnaast behaalden studenten met een havo en vwo achtergrond meer studiepunten dan studenten met een mbo achtergrond en studenten met een andersoortige vooropleidingen behaalden de minste studiepunten (F(2, 237) = 6.18, p <.01). Als de studenten met een negatief bindend studieadvies (NBSA) echter niet worden meegerekend zijn er geen verschillen tussen studenten met een andere vooropleiding of etnische achtergrond. Tabel 2. Het aantal behaalde studiepunten van studenten na 1 jaar Pabo van cohort 2010-2011 uitgesplitst over vooropleiding, etniciteit en geslacht. Gemiddeld aantal Gemiddeld aantal behaalde behaalde studiepunten studiepunten Studenten zonder ALLEN (N=240) NBSA (N=136) Vooropleiding MBO 30 51 Havo 38 51 Vwo 49 60 Anders 16 54 Etniciteit Autochtoon 39 52 Niet westers 25 49 Westers 18 42 Geslacht
Vrouw Man
Totaal
34 36 35
52 54 52
Behaalde studiepunten na 1 semester 2011-2012 Mannen en vrouwen van het cohort 2011-2012 behaalden evenveel studiepunten na het eerste semester aan de Pabo van de Haagse Hogeschool (t(212)=1.65, p=.10). Studenten met een niet westers allochtone achtergrond behaalden minder studiepunten dan studenten met een autochtone achtergrond en studenten met een westers allochtone achtergrond (F(2, 209) = 10.89, p <.01). Daarnaast behaalden studenten met een havo en vwo achtergrond meer studiepunten dan studenten met een mbo achtergrond en studenten met een andersoortige vooropleiding (F(2, 209) = 6.09, p <.01). Als de studenten die gestopt zijn echter niet worden meegerekend zijn er echter ook verschillen tussen mannen en vrouwen (t(179)=2.70, p<.01), naast de genoemde verschillen tussen studenten met uiteenlopende vooropleidingen en etnische achtergrond. De verschillen in behaalde studiepunten tussen studenten met een andere vooropleiding gelden hier alleen voor studenten met een andere vooropleiding dan mbo, havo of vwo, zij behaalden gemiddeld 9 studiepunten (zie Tabel 3). Tabel 3. Het aantal behaalde studiepunten van studenten na 1 semester Pabo van cohort 2011-2012 uitgesplitst over vooropleiding, etniciteit en geslacht.
Vooropleiding
Etniciteit
MBO Havo Vwo Anders Autochtoon Niet westers Westers
Gemiddeld aantal behaalde studiepunten ALLEN (N=211) 12 15 20 8 16 10 13
Gemiddeld aantal behaalde studiepunten zonder gestopte studenten (N=181) 16 17 20 9 18 13 18 3
Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Geslacht
Vrouw Man
15 12 14
Totaal
17 13 17
No-show/ 0 studiepunten Opvallend is het aantal studenten dat 0 studiepunten behaald, in 2010-2011 ging het om 28 studenten (12%) en het huidige cohort telt 32 studenten zonder studiepunten (15%).
Deelconclusie in- en uitstroom Het beeld dat over het algemeen ontstaat is dat een kwart tot een derde van de studenten die zich inschrijven voor de Pabo aan de Haagse Hogeschool een niet westerse allochtone achtergrond heeft. Het aantal mannen dat zich inschrijft is klein, namelijk rond de 12-16%. De grote meerderheid van de studenten heeft als vooropleiding mbo of havo, beide beslaan zo’n 40-45% van de studenten. Vooropleiding en etniciteit zijn variabelen die verband houden met het aantal studiepunten dat studenten behalen en voornamelijk ook met het stoppen met de opleiding na 1 jaar. Het gaat hier om studenten die niet direct van de middelbare school komen, maar mbo of een andersoortige vooropleiding hebben. Studenten met een allochtone achtergrond behalen minder studiepunten, hoewel dit veroorzaakt lijkt te worden door het grotere aantal allochtone studenten dat vroegtijdig stopt met de opleiding (en dus 0 studiepunten behaald). Het rendement van het eerste jaar van de Pabo aan de Haagse Hogeschool lag in 2010-2011 hoger dan voorgaande jaren, namelijk 57% studenten vervolgden de opleiding. In het verleden lag dit percentage rond de 50%. Opmerkelijk is het aantal studenten dat vertrekt zonder een studiepunt te behalen. Ook bij het verslag over de intake zal naar voren komen dat de late inschrijvers en de vroege uitvallers moeilijk te bereiken of te peilen zijn.
Intakegesprekken Inleiding Studenten die zich in juni 2011 hadden ingeschreven voor de opleiding de Pabo aan de Haagse Hogeschool hebben voor de zomer (juni/ juli) intakegesprekken gevoerd en een aantal test gedaan. De bevindingen naar aanleiding van deze gesprekken en de scores zijn in dit hoofdstuk te vinden. De intakeprocedure 2011-2012 is onder 167 studenten gehouden. Ook het cohort 2010-2011 heeft een intake gehad. Dit was een bijeenkomst in juni 2010, waarbij studenten op de opleiding waren uitgenodigd voor een welkomstwoord van de directeur. Onderstaand eerst (kort) de statistieken van dit cohort en vervolgens een uitgebreide analyse van de intake 20112012.
Intake cohort 2010-2011 Studenten die geen uitnodiging gehad hebben voor de intake (late aanmelders) (23,0) en studenten die niet naar de intake zijn gegaan (23,5) behaalden gemiddeld significant minder studiepunten dan studenten die wel naar de intake zijn gegaan (40,0). Naar aanleiding van deze gegevens is besloten om de intake 2011-2012 meer inhoud te geven, om zodoende een uitspraak te kunnen doen over wat de verschillen tussen deze groepen zijn en inhoudelijk meer te kunnen zeggen over voorspellende variabelen. INTAKE
Mean
Std. Deviation
N
Niet gegaan
23,0
23,3
20
Wel gegaan
40,0
21,1
159
Niet uitgenodigd
23,5
24,7
61
Totaal
34,4
23,5
240
4 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Procedure 2011-2012 Studenten kwamen een ochtend in juni/ juli kennismaken en een kort programma volgen. De inhoud van dit programma was als volgt: Wat? Tijd Wie Binnenkomst koffie/ thee/ drank Ouderejaars 9:00 Welkomstwoord directeur/ teamleider + info Frans/ Arno 9:15-9:45 mastertraject (uitleg info + geven) Rondleiding Ouderejaars 9:45-10:00 Test PC Docent/ ouderejaars 10:00-11:00 Pauze (koffie/ thee/ drank?) 11:00 Praatje ouderejaars + Pabo Quiz Docent 11:15-11:45 Testresultaten individueel bespreken 3 ouderejaars, 11:45-12:30 Teamleider Docent In Bijlage 1 staat de procedure nader beschreven.
Algemene gegevens In totaal hebben 167 aspirant studenten deelgenomen aan de intakegesprekken, hiervan zijn 112 studenten uiteindelijk begonnen aan de opleiding. Hieronder worden de verschillen tussen de groep die wel is begonnen en die niet is begonnen aangegeven. Van 28 studenten was het geslacht en de etnische achtergrond niet bekend, dit zijn allen studenten die niet zijn gestart met de opleiding. Tabel 4. Het wel of niet starten met de opleiding in relatie tot achtergrond kenmerken van studenten.. Niet gestart Wel gestart Totaal Geslacht Mannen 6 (30%) 14 (70%) 20 (100%) Vrouwen 21 (18%) 98 (82%) 119 (100%) Etniciteit Autochtoon 19 (19%) 81 (81%) 100 (100%) NW Allochtoon 6 (21%) 28 (79%) 34 (100%) W Allochtoon 2 (40%) 3 (60%) 5 (100%) Vooropleiding Havo 32 (37%) 55 (63%) 87 (100%) Mbo 20 (30%) 46 (70%) 66 (100%) Vwo 3 (30%) 7 (70%) 10 (100%) Anders 0 (0%) 4 (100%) 4 (100%) 55 (33%) 112 (67%) 167 (100%) Samenvattend hebben meer mannen, meer studenten met een westerse achtergrond, en meer havisten die hebben deelgenomen aan de intakegesprekken zich uitgeschreven voor de opleiding begon.
Verschil in score tussen studenten die gestart zijn en niet gestart zijn met de Pabo Een analyse van de uitslagen op de testen wijst uit dat er geen significante verschillen zijn in scores op de taal en rekentoetsen tussen de studenten die wel of niet zijn begonnen aan de opleiding. Het cijfer dat studenten behaalden op de toets is dus over het algemeen niet beslissend geweest voor het uitschrijven voor de opleiding begon. Tabel 5. Gemiddelden op de toetsen uitgesplitst voor studenten die wel en niet gestart zijn met de opleiding. Gestart Optellen
nee ja
Aftrekken
nee ja
N
Gemiddelde 55
6,5
112
6,5
55
6,3
112
6,2
5 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Vemenigvuldigen
nee ja
Delen
nee ja
Rekenen Open
nee ja
Taal
nee ja
55
6,7
112
6,6
55
6,0
111
6,0
52
4,9
110
5,0
55
6,6
112
6,8
Relatie met de intakegesprekken en het stoppen van een student in of na het eerste half jaar van de opleiding Na het eerste half jaar zijn nog 153 studenten op de opleiding aanwezig van de 197 studenten die zijn gestart met de opleiding. De studenten die zich voor september hebben uitgeschreven of geen studiepunten hebben behaald zijn hierbij niet meegerekend (dit zijn 86 studenten). Van deze laatste groep van 86 studenten heeft 60% geen intakegesprek gehad (53 studenten), 33 studenten hebben een intakegesprek gehad en zijn niet begonnen aan de opleiding. Het betreft hier dus een groep van 53 late inschrijvers die zich heeft uitgeschreven of geen studiepunten heeft behaald. Van de studenten die een intakegesprek hebben gehad volgt 82% de opleiding op dit moment, is 18% gestopt. Dit is een significant verschil met de studenten die geen intakegesprek hebben gehad: minder studenten volgen de opleiding op dit moment (68%) en meer studenten zijn gestopt met de opleiding (32%). Tabel 6. Het wel of niet blijven op de opleiding in relatie tot het wel of niet hebben gehad van een intakegesprek. Gebleven Niet gebleven Totaal Intake Wel intake 108 (82%) 23 (18%) 131 (100%) Geen intake 45 (68%) 21 (32%) 66 (100%) 153 (78%) 44 (22%) 197 (100%)
Toetsen Studenten hebben een taal en een rekentoets gedaan via het programma Wintoets 4.0. Daarnaast hebben ze een vragenlijst ingevuld waarvan de schalen in Tabel 4 zijn weergegeven. Twee schalen worden niet gebruikt in de analyses, omdat de betrouwbaarheid onder 0.60 was.
Motivatievragenlijst Tabel 7. Betrouwbaarheid en voorbeelden van items uit de verschillende schalen uit de vragenlijst. Schaal Voorbeeld # items Verwachte studielast 5 Ik verwacht de Pabo in 4 jaar af te ronden. Doorzettingsvermogen 7 Ik vind een oplossing voor problemen die ik Zelfregulatie Zelfvertrouwen Concentratievermogen Omgaan met druk Werk plannen Ondersteuning thuissituatie
tegenkom. Ik kan mij er toe zetten te studeren, ook als ik het niet zo leuk vind. Ik denk dat ik de studie aan kan. Ik kan mij slecht concentreren (R). Ik word graag onder druk gezet om mijn studietaken uit te voeren. Ik houd mij altijd aan mijn plannen. Ik heb een stabiele thuissituatie.
Alpha* 0.54 0.76
4
0.75
4 3 3
0.81 0.73 0.66
3 4
0.53 0.75
6 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Belang van relatie Plezier/ Interesse in de studie Motieven
Ik vind het leuk om samen te werken. Ik vind onderwijs interessant.
3 5
0.86 0.73
Ik doe de Pabo omdat ik niet weet wat ik anders moet doen. (R)
3
0.72
*De Cronbach’s alpha geeft de betrouwbaarheid van de schaal weer. Gemiddelde scores en verschillen tussen groepen De vragen zijn beantwoord op een zevenpunts Lickertschaal. In Tabel 5 is te zien dat er door alle studenten het hoogst gescoord is op doorzettingsvermogen (6,0) en het laagst op concentratievermogen (3,9). Op doorzettingsvermogen is dus 2 punten hoger gescoord op de schaal dan voor concentratievermogen, dat in het gemiddeld midden van de schaal is gescoord. Andere schalen zijn gemiddeld ook zeer positief gescoord, behalve omgaan met druk. Er zijn significante verschillen waargenomen tussen groepen, namelijk tussen groepen met een andere vooropleiding en met een andere etnische achtergrond. Tussen mannen en vrouwen zijn geen verschillen gevonden in de scores op de verschillende schalen Door de kleine hoeveelheid studenten met een westerse achtergrond en studenten met een andere vooropleiding zijn deze niet meegenomen in de analyses. MBO’ers scoorden over het algemeen hoger op zelfregulatie dan havisten. Ook scoorden ze hoger op concentratievermogen. VWO’ers scoorden opvallend genoeg het laagst op concentratievermogen. MBO’ers scoorden hoger dan VWO’ers en havisten op plezier en interesse in de opleiding. Studenten met een niet westerse achtergrond scoorden hoger op zelfregulatie en op plezier en interesse in de opleiding dan autochtone studenten. Er zijn geen verschillen gevonden tussen studenten die niet zijn begonnen met de opleiding, die zijn gestopt met de opleiding of die de opleiding nog steeds volgen. De schalen lijken dus geen voorspellende waarde te hebben voor het succes van studenten. Dit wordt onderstreept doordat er geen verband te vinden was tussen één van de schalen en het aantal behaalde studiepunten. Tabel 8. Gemiddelde score op de schalen uitgesplitst over vooropleiding (N=169). N
Door-
Regu-
Concen-
Zelfver-
zetten
latie
tratie
trouwen
Druk
Situ-
Re-
Plezi
Mo-
atie
latie
er*
tieven
Autoch
100
5,2
5,6
NW
32
5,6
6,1
HAVO
86
5,0
3,8
5,3
MBO
69
5,5
4,1
6,3
VWO
10
5,3
3,4
5,5
5,3
3,9
Totaal
6,0
5,7
4,4
5,9
5,9
5,7
5,8
7 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Taal en rekentoetsen Correlatie van de Rekentoets met de BKT Aankomende studenten hebben op de computer 5 rekentoetsen uitgevoerd. De eerste 4 toetsen bestonden uit de hoofdrekengedeeltes optellen, aftrekken, vermenigvuldigen en delen. De vijfde toets was een toets met open vragen. Studenten werkten onder tijdsdruk. Kanttekening is dat het softwareprogramma (wintoets) antwoorden van eerdere toetsen mee bleef rekenen bij volgende toetsen, als studenten bij de betreffende vragen geen antwoord invulden. Dit heeft de resultaten beïnvloed. De uitkomsten van de rekentoetsen zijn vergeleken met de cijfers behaald voor de eerste Wiscat toetsen door de studenten en de correlatie is berekend. 134 studenten hebben zowel meegedaan aan de intake als daadwerkelijk aan de aan het begin van de opleiding afgenomen Wiscat. In Tabel 6 is te de correlatie te zien. De toetsuitslagen van de eerste vier toetsen onderling vertonen een sterke mate van samenhang, tussen r=.88 (optellen en aftrekken) en r=.52 (aftrekken en delen). Geen van deze onderdelen heeft echter verband met de cijfers behaald voor de Wiscat, of de Wiscat onderdelen. Wel is er verband gevonden tussen de resultaten op de intaketoetsen en het resultaat op de starttoets en de onderdelen optellen, aftrekken en vermenigvuldigen (tussn r=.24 en r=.34). Deze gegevens zijn terug te zien in de tabel. Opvallend is dat de resultaten van de toets delen juist niet correleert met de open rekentoets. De uitslag van de open rekentoets is gerelateerd aan de starttoets van rekenen en de Wiscat uitslagen. Dit is de meest voorspellende toets in dit onderzoek 2 en de enige toets die iets zegt over de Wiscatscore. De open rekentoets verklaard 10% van de variantie in de starttoets (R =.10) en 4% van de variantie in de 2 Wiscat totaalscore (R =.04). Dit is dus een zeer klein voorspellende waarde. Tabel 9. Correlatie tussen Rekentoetsen
Optellen Aftrekken Delen Vermenigvul
Optell
Aftrekk
Dele
Vermenigv
Rekenen
Start_B
Wiscat_Tot
W_Hoofdr
W_N_H
W_B
W_Br
W_Me
en
en
n
uldigen
Openv
av
aal
ek
FR
av
eu
et
,55
**
,52
**
Correl
1
Correl
,88
**
1
,55
**
,52
**
1
Correl
,76
**
,81
**
**
Correl
,24
**
,26
**
Correl
,88
**
,58
,76
**
,24
**
,26
**
,81
**
,58
**
,06
,36
**
1
**
,38
**
1
,32
**
,34
,38
**
,03
,02
,03
,03
,08
-,01
,41
**
,09
,11
,08
,10
,14
,02
-,00
-,01
,01
,01
,02
-,02
,05
,09
,03
,03
,12
-,01
**
,16
,16
dig Openvragen
,06
,34
**
,21
*
,22
*
,19
*
,24
**. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). *. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
8 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Correlatie van de Taaltoets met de BKT Aankomende studenten hebben op de computer een taaltoets uitgevoerd. De uitkomsten van deze taaltoets zijn vergeleken met de cijfers behaald door de studenten voor de starttoetsen en de BKT. 121 studenten hebben zowel meegedaan aan de intake als daadwerkelijk aan de aan het begin van de opleiding afgenomen taaltoets. In Tabel 7 is te de correlatie te zien van de uitslag van de intaketaaltoets met de verschillende onderdelen van de BKT. Zoals te zien is in de tabel heeft de uitslag van de toets verband met de starttoets van taal, maar niet met de BKT van taal. De intaketaaltoets verklaard 16% van de starttoets 2 (R =.16). Ook dit is een kleine voorspellende waarde. Tabel 10. Correlatie tussen de Taaltoets en de Starttoets Taal en de BKT Taal
TaalIntake
Score
Score_Taal_S
Score_Toets
Spelli
Interpunc
Formuler
Grammati
_Taal
tart
Taal
ng
tie
en
ca
,398
**
,331
**
,033
,044
,062
,000
,028
Correlatie **. Correlation is significant at the 0.01 level (2-tailed). *. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Correlatie van de taal en reken Intaketoets met het aantal behaalde studiepunten De intaketoetsen taal en rekenen hadden geen van allen verband met het aantal behaalde studiepunten van studenten na een half jaar studie.
Deelconclusie Intake 2011-2012 De uitslagen van de analyses van de intaketoets zijn opvallend. Ten eerste blijkt een groot aantal van de studenten die de intake hebben gedaan uiteindelijk niet aan de opleiding te beginnen (33%) en heeft uiteindelijk maar 66% van de startende studenten een intakegesprek gehad. Daarnaast blijken zowel de taal als de rekentoets geen voorspellende waarde te hebben voor de BKT toetsen die studenten in het eerste jaar van de Pabo moeten behalen. Ook hebben deze intaketoetsen geen relatie met het aantal behaalde studiepunten. Toch blijken de resultaten die studenten op de taal- en rekentoetsen haalden tijdens de intake geen verschil te maken bij het besluit om wel of niet aan de opleiding te beginnen. Aspirant studenten scoorden opvallend hoog op eigenschappen als concentratie en zelfregulatie, alleen omgaan met druk en concentratievermogen werden gemiddeld neutraal gescoord. Mannen en vrouwen scoorden niet verschillend op de eigenschappen, maar MBO’ers scoorden op een drie schalen hoger dan Havisten en Vwo’ers. Zo scoorden ook studenten met een niet westerse achtergrond op twee schalen. De verschillende zelf-gescoorde eigenschappen bleken geen relatie met het wel of niet stoppen met de opleiding of met het aantal behaalde studiepunten halverwege het jaar. Ten slotte blijken de studenten die een intakegesprek hebben gehad minder vaak te stoppen dan de studenten zonder intakegesprek (18% tegenover 32%). Dit kan komen doordat de studenten die geen intake hebben gehad zich later hebben ingeschreven en allicht minder zeker waren van hun keuze. Het is moeilijk om de juiste variabelen te vinden die een voorspellende waarde hebben op het succes van studenten. Studenten kiezen laat of veranderingen op het laatst hun keuze. Het blijft zoeken naar de variabele die meer zegt dan het moment van inschrijven.
9 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Opfriscursus Inleiding Uitleg wat de opfriscursus inhoud (Arno)
BKT’s Inleiding Studenten in het eerste jaar van de opleiding tot leraar basisonderwijs zijn verplicht een bepaald niveau van taal en rekenen te beheersen. Dit niveau wordt getoetst door middel van de BasisKennisToetsen (BKT’s) rekenen en taal. Op de Pabo van de Haagse Hogeschool wordt onderscheid gemaakt tussen een A en een B niveau, waarbij het A niveau in het eerste jaar behaald dient te worden wil de student de opleiding voortzetten. Deze toetsen zijn dus belangrijk voor studenten en een cruciale factor in het eerste jaar van de Pabo. In dit hoofdstuk worden de resultaten op de toetsen geanalyseerd en de mogelijke effecten hiervan.
BKT Taal Het cohort 2010-2011 scoorde gemiddeld 115 punten op de eerste kans van de BKT taal, waarbij 113 punten een voldoende voorstelt. Niet westerse allochtone studenten scoren significant lager, namelijk 110 punten, waar de westerse en autochtone studenten gemiddeld 116 scoren. Studenten met een MBO vooropleiding scoren gemiddeld significant lager (109 punten) dan studenten met havo en vwo, maar hetzelfde als studenten met een andersoortige opleidingen (buitenland, CD). Studenten met HAVO of een Overige opleiding scoren vergelijkend, namelijk 118 en 110 punten. VWO’ers scoren significant hoger dan de studenten met andere opleidingen (129). Het cohort 2011-2012 scoorde gemiddeld 110 punten op de eerste kans van de BKT taal. Dit ligt dus 5 punten lager dan het cohort van het jaar daarvoor. Verder is een opvallend verschil dat er niet significant verschillend werd gescoord door groepen met verschillende vooropleiding, geslacht of etniciteit. Tabel 11. Scores op de BKT Taal vergeleken tussen achtergrondvariabelen (vooropleiding, etniciteit en geslacht) van twee cohorten. 2010-2011 (N=212) 2011-2012 (N=188) Vooropleiding MBO 109 109 Havo 118 108 Vwo 129 123 Anders 110 109 Etniciteit Autochtoon 117 110 Niet westers 110 110 Westers 116 109 Geslacht Vrouw 111 Man 106 Totaal 115 110
BKT Rekenen Het cohort 2010-2011 scoorde gemiddeld 104 punten op de eerste kans van de BKT rekenen, waarbij 103 punten een voldoende voorstelt. Niet westerse allochtone studenten scoorden significant lager, namelijk 86 punten, waar de westerse en autochtone studenten gemiddeld 110 scoren. Tussen de westerse en autochtone studenten is geen significant verschil in gemiddelden. Studenten met een MBO vooropleiding scoorden gemiddeld significant lager dan andere studenten (86 punten). Studenten met HAVO of een andersoortige opleiding scoorden vergelijkend, namelijk 110 en 112 punten. VWO’ers scoren significant hoger dan de studenten met andere opleidingen (142). 10 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Het cohort 2011-2012 scoorde gemiddeld 112 punten op de eerste kans van de BKT rekenen. Dit ligt dus 8 punten hoger dan het cohort van het jaar daarvoor. Verder is een opvallend verschil dat er niet significant verschillend werd gescoord door groepen met verschillende vooropleiding, geslacht of etniciteit. Tabel 12. Scores op de BKT Rekenen vergeleken tussen achtergrondvariabelen (vooropleiding, etniciteit en geslacht) van twee cohorten. 2010-2011 (N=207) 2011-2012 (N=179) Vooropleiding MBO 86 112 Havo 110 109 Vwo 142 117 Anders 112 115 Etniciteit Autochtoon 109 113 Niet westers 86 109 Westers 112 109 Geslacht Vrouw 110 Man 118 Totaal 104 112
Deelconclusie De resultaten op de Basiskennistoetsen hebben een interessant verloop. Waar het cohort 2011-2012 lager scoorde op de BKT taal scoorde het hoger op de BKT rekenen. Het kan zo zijn dat de aandacht door de opfriscursussen meer naar de BKT rekenen is gegaan, waardoor deze hoger is gescoord. Daarnaast waren er in cohort 2010-2011 significant verschillende scores tussen studenten van verschillende vooropleidingen en met verschillende etnische achtergronden, terwijl er in 2011-2012 geen verschillen zijn geconstateerd. Dit kan komen omdat er vorig jaar een ander type studenten aan de opleiding studeerde, omdat deze trend zichtbaar is bij zowel de taal als de reken BKT. Verder is er geen relatie gevonden met het aantal behaalde studiepunten en de score op één van beide BKT’s.
MBO-HBO traject Nog geen gegevens.
Conclusie Uit dit onderzoeksverslag wordt het volgende geconcludeerd: In- en uitstroom Het beeld dat over het algemeen ontstaat is dat een kwart tot een derde van de studenten die zich inschrijven voor de Pabo aan de Haagse Hogeschool een niet westerse allochtone achtergrond heeft. Het aantal mannen dat zich inschrijft is klein, namelijk rond de 12-16%. De grote meerderheid van de studenten heeft als vooropleiding mbo of havo, beide beslaan zo’n 40-45% van de studenten. Vooropleiding en etniciteit zijn variabelen die verband houden met het aantal studiepunten dat studenten behalen en voornamelijk ook met het stoppen met de opleiding na 1 jaar. Het gaat hier om studenten die niet direct van de middelbare school komen, maar mbo of een andersoortige vooropleiding hebben. Studenten met een allochtone achtergrond behalen minder studiepunten, hoewel dit veroorzaakt lijkt te worden door het grotere aantal allochtone studenten dat vroegtijdig stopt met de opleiding (en dus 0 studiepunten behaald). Het rendement van het eerste jaar van de Pabo aan de Haagse Hogeschool lag in 2010-2011 hoger dan voorgaande jaren, namelijk 57% studenten vervolgden de opleiding. In het verleden lag dit percentage rond de 50%. Opmerkelijk is het aantal studenten dat vertrekt zonder een studiepunt te behalen. Ook bij het verslag over de intake zal naar voren komen dat de late inschrijvers en de vroege uitvallers moeilijk te bereiken of te peilen zijn. 11 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Intake De uitslagen van de analyses van de intaketoets zijn opvallend. Ten eerste blijkt een groot aantal van de studenten die de intake hebben gedaan uiteindelijk niet aan de opleiding te beginnen (33%) en heeft uiteindelijk maar 66% van de startende studenten een intakegesprek gehad. Daarnaast blijken zowel de taal als de rekentoets geen voorspellende waarde te hebben voor de BKT toetsen die studenten in het eerste jaar van de Pabo moeten behalen. Ook hebben deze intaketoetsen geen relatie met het aantal behaalde studiepunten. Toch blijken de resultaten die studenten op de taal- en rekentoetsen haalden tijdens de intake geen verschil te maken bij het besluit om wel of niet aan de opleiding te beginnen. Aspirant studenten scoorden opvallend hoog op eigenschappen als concentratie en zelfregulatie, alleen omgaan met druk en concentratievermogen werden gemiddeld neutraal gescoord. Mannen en vrouwen scoorden niet verschillend op de eigenschappen, maar MBO’ers scoorden op een drie schalen hoger dan Havisten en Vwo’ers. Zo scoorden ook studenten met een niet westerse achtergrond op twee schalen. De verschillende zelf-gescoorde eigenschappen bleken geen relatie met het wel of niet stoppen met de opleiding of met het aantal behaalde studiepunten halverwege het jaar. Ten slotte blijken de studenten die een intakegesprek hebben gehad minder vaak te stoppen dan de studenten zonder intakegesprek (18% tegenover 32%). Dit kan komen doordat de studenten die geen intake hebben gehad zich later hebben ingeschreven en allicht minder zeker waren van hun keuze. Het is moeilijk om de juiste variabelen te vinden die een voorspellende waarde hebben op het succes van studenten. Studenten kiezen laat of veranderingen op het laatst hun keuze. Het blijft zoeken naar de variabele die meer zegt dan het moment van inschrijven. BKT’s De resultaten op de Basiskennistoetsen hebben een interessant verloop. Waar het cohort 2011-2012 lager scoorde op de BKT taal scoorde het hoger op de BKT rekenen. Het kan zo zijn dat de aandacht door de opfriscursussen meer naar de BKT rekenen is gegaan, waardoor deze hoger is gescoord. Daarnaast waren er in cohort 2010-2011 significant verschillende scores tussen studenten van verschillende vooropleidingen en met verschillende etnische achtergronden, terwijl er in 2011-2012 geen verschillen zijn geconstateerd. Dit kan komen omdat er vorig jaar een ander type studenten aan de opleiding studeerde, omdat deze trend zichtbaar is bij zowel de taal als de reken BKT. Verder is er geen relatie gevonden met het aantal behaalde studiepunten en de score op één van beide BKT’s. Algemeen Het verzamelen en analyseren van gegevens over studenten die op de Pabo studeren geeft en overzicht van effecten en bijzonderheden van elk cohort. Door de gegevens over de jaren te vergelijken ontstaat een beeld van eventuele uitzonderlijke situaties en gegevens die steeds hetzelfde blijven. Door het effect van verschillende aanpakken te evalueren kan het programma steeds meer ingericht worden op de specifieke studentpopulatie waarover de Pabo van de Haagse Hogeschool beschikt.
12 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Bijlage 1: procedure Intake 2011-2012 Week 23 Maandag 6 juni van 09.00- 12.30 uur Maandag 6 juni van 13.00-16.30 uur Woensdag 8 juni van 13.00-16.30 uur Donderdag 9 juni van 09.00- 12.30 uur Donderdag 9 juni van 13.00-16.30 uur Dinsdag 28 juni van 09.00- 12.30 uur Woensdag 29 juni van 13.00-16.30 uur
Start Aanbieden drank. (Informatiepakket geven). Controleren gegevens op de lijst, aanwezigheid vinken, studentnummer op informatiepakket schrijven. Welkomstwoord: Welkom Mastertraject Eerste jaar Informatie geven en uitleggen Programma van de dag: o Een rondleiding door ouderejaars o Een taaltoets en een paar rekentoetsen op de computer, en een vragenlijst over je motivatie. Duurt ongeveer een uur. Is alleen om te kijken wat het niveau is en hoe we daarop kunnen aansluiten. o Pauze o Een praatje en een activiteit met de ouderejaarsstudenten o Het individueel bespreken van de dag en de toetsen. Rondleiding: Loop een rondje door de verdieping. Laat bijvoorbeeld bijzondere lokalen zien. Vertel iets over de lessen. Laat de pauzeruimte zien (belangrijk, want daar zitten ze later). Laat de OWP zien en vertel er iets over. Test PC Instructie tekst: Je gaat nu een rekentoets en een taaltoets doen. Deze lijken weinig op de BKT toetsen die je moet doen volgend jaar. Deze toetsen zijn om een indruk te krijgen van het gemiddelde niveau van aankomende studenten. Daarnaast krijgen we een idee waar we eventueel hulp bij kunnen bieden. De normering van de rekentoets is veel te zwaar. Let dus niet op het cijfer wat je krijgt. Als je 20 van de 60 vragen goed hebt, dan heb je het goed gedaan. De taaltoets zit anders in elkaar en is minder streng. Er zijn twee lokalen waar de toetsen gemaakt worden. De computers worden opgestart met onze eigen codes. De toetsen worden gemaakt via WinToets. Instructie: Open WinToets 3.1 (bij programma’s) Klik op WinAfname Vul je naam en als klas Intake in. BELANGRIJK: Vul je naam in maar per toets met een opvolgend getal: Heleen1, dan Heleen 2 etc.!!! Kies de bovenliggende map en klik op Pabo Studenten. Klik op nieuwe map. In deze map zitten 6 toetsen die je mag doen: Reken_1 Reken_2 13 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Reken_3 Reken_4 Reken_Open Taaltoets
Vul als wachtwoord steeds ‘rekentoets’ in, en bij de taaltoets ‘taaltoets’. Er is een tijdslimiet verbonden aan de toetsen: voor de eerste 4 krijg je 3 minuten. Voor de Open rekentoets 20 minuten en voor de taaltoets 15 minuten. Als je klaar bent vul je de motivatie-vragenlijst in (op papier). Pauze In de pauze ruimte Praatje/ Activiteit ouderejaars Quiz Testresultaten individueel bespreken Studenten zitten in de pauzeruimte. Je neemt zelf de bovenste van de lijst mee. Na het gesprekje laat je de student de volgende halen. Arno en Heleen zitten op hun eigen kamer. Studenten zitten in de aangegeven lokalen. Instructie: Neem de open vragen kort door. Kijk naar de bijzondere scores: 1 en 7’s en vraag naar punten die de studenten zelf als een belemmering/ stimulans zien. Bespreek de toetsresultaten (rekenen en taal). Extra vraag: Wensen om bij iemand in de klas te komen?
Dit is de procedure: Studenten gaan op introkamp. Daarna hebben ze 4 lesweken, waarin ze ongeveer 10 lessen rekenen en 10 lessen taal krijgen (naast andere vakken). Na deze 4 weken krijgen ze de eerste kans om de BKT te halen. Halen ze het niet, dan is er elke week bijles taal of rekenen. De SLB’er begeleidt in de studie. De decaan helpt bij persoonlijke problemen/ omstandigheden. De tutor is een ouderejaars aan wie je allerlei vragen kan stellen over de vakken en procedures.
14 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Bijlage 2; Vragenlijst Intake Motivatievragenlijst Wat is je naam? Wat is je hoogst afgeronde vooropleiding? Wat is je laatst gevolgde opleiding? Wat is je woonsituatie?
Vertel iets over je motivatie: Waarom kies je voor de Pabo?
Vertel iets over je studiemethode: Besteed je veel tijd aan studeren? Kan je je goed concentreren? Leer je dingen uit je hoofd? Heb je zelfvertrouwen? Wat vind je belangrijk bij het studeren? Maak je een planning (in je hoofd/ op papier)? Ben je snel gestrest? Vind je werken onder druk prettig?
Scoor onderstaande stellingen op de volgende manier: 1. Helemaal mee oneens 2. Mee oneens 3. Beetje mee oneens 4. Niet mee eens/ niet mee oneens 5. Beetje mee eens 6. Mee eens 7. Helemaal mee eens Doelen Ik verwacht de Pabo in 4 jaar af te ronden. Ik verwacht mijn propedeuse in 1 jaar te halen. Ik ga tenminste 30 uur per week besteden aan mijn studie. Dit is bijvoorbeeld doordeweeks 5 uur per dag en in het weekend ook nog 5 uur. Ik ga minder dan 5 dagen in de week besteden aan studeren. Op sommige dagen zal ik 9 uur bezig zijn met mijn studie. Doorzetten Wat er ook gebeurt, ik kom er wel uit. Ik geef snel op. 15 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Als ik ergens aan begin zet ik ook door. Ik ben snel ontmoedigd. Als de studie veel moeite kost stop ik ermee. Ik ga door met de Pabo ook als ik het even minder leuk vind. Ik vind een oplossing voor problemen die ik tegenkom. Regulatie Ik kan mij er toe zetten te studeren, ook als ik het niet zo leuk vind. Ook als ik iets leukers zou kunnen doen, kan ik mij ertoe zetten te studeren. Ik zie tegenslag bij het studeren als een uitdaging. Ik houd ervan uitgedaagd te worden om iets moeilijks te doen. Zelfvertrouwen Ik denk dat ik de studie aan kan. Ik heb vertrouwen in mijn manier van tentamen doen. Ik heb voldoende niveau om de Pabo af te ronden. Ik heb moeite om studiestof te begrijpen Als ik niet precies weet wat ik moet doen kom ik er wel achter. Concentratie Als ik studeer denk ik vaak aan andere dingen. Ik kan alles uit mijn hoofd zetten om te studeren. Ik kan mij slecht concentreren. Druk Ik word graag onder druk gezet om mijn studietaken uit te voeren. Ik presteer goed door de stress die ik ervaar voor een tentamen. Ik faal als ik onder druk moet presteren. Planning Ik houd mij altijd aan mijn plannen. Ik begin te laat met het leren voor toetsen. Opdrachten lever ik altijd op tijd in. Persoonlijke steun Mijn ouders steunen mij bij mijn studie. Mijn vrienden helpen mij als ik studieproblemen heb. Ik heb een stabiele thuissituatie. Mijn persoonlijke situatie ondersteunt mij als ik studeer. Mijn persoonlijke situatie kan voor problemen zorgen bij het studeren. Relatie Ik vind het belangrijk dat mijn medestudenten in mij geïnteresseerd zijn. Ik vind het belangrijk om contact te hebben met mijn medestudenten. Ik vind het leuk om samen te werken.
Plezier/ interesse Ik twijfel of ik geschikt ben om voor de klas te staan. Ik vind onderwijs interessant. Ik ga graag met kinderen om. Ik geniet van het idee te gaan studeren aan de Pabo. 16 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD
Ik lees over het basisonderwijs voor mijn plezier. Ik heb stage gelopen/ gewerkt in het onderwijs. Motieven Ik wil het onderwijs in om iets te kunnen bijdragen aan de maatschappij Ik wil het onderwijs in vanwege de vele vakanties. Ik doe de Pabo omdat ik niet weet wat ik anders moet doen. Ik vind het belangrijk dat ik iets bijdraag aan de maatschappij.
17 Analyses Diversiteitsbeleid Pabo Haagse Hogeschool
HvD