ANALYSE WOONVRAAG EN WOONAANBOD GEMEENTE EDE. Kennisfundament Kwalitatieve Woonvisie Ede 2014

ANALYSE WOONVRAAG EN WOONAANBOD GEMEENTE EDE Kennisfundament Kwalitatieve Woonvisie Ede 2014

GEMEENTE EDE - STRATEGIE & ONDERZOEK - NOVEMBER 2014

2

Kennisfundament Kwalitatieve Woonvisie Ede 2014

INHOUDSOPGAVE 1

Inleiding .......................................................................................... 5

2

Bevolking ........................................................................................ 8 Ontwikkeling bevolking................................................................................. 8 Migratie in Ede 2000 – 2014 ...................................................................... 10 Bevolking in leeftijdsgroepen ..................................................................... 13 Bevolking in de wijken en dorpen .............................................................. 16 Ontwikkeling bevolking in Ede-stad en de dorpen ..................................... 17 Jong en oud in Ede stad en de dorpen ...................................................... 18 Huishoudens in de gemeente Ede............................................................. 19

3

Woningvoorraad ............................................................................ 21 Eigendom ................................................................................................... 22 Bouwwijze en woningtype .......................................................................... 22 Bouwjaar .................................................................................................... 24 WOZ-waarde .............................................................................................. 25 Gebruiksoppervlakte .................................................................................. 26 Energielabels ............................................................................................. 27 Verkochte woningen................................................................................... 28 Woningbouwprogramma ............................................................................ 29 Wonen en zorg ........................................................................................... 30

4

Beleving woonomgeving ............................................................... 31

5

Trends in Woningbehoefte ............................................................ 34 Landelijke trends woningbehoefte ............................................................. 34 Lokale trends woningbehoefte .................................................................. 35 Lokale trends transacties ........................................................................... 35

6

Inkomens / betaalbaarheid ........................................................... 36 Inkomensverdeling huishoudens gemeente Ede ....................................... 36 Betaalbaarheid ........................................................................................... 36 Energie en vastgoed .................................................................................. 37

7

Prognose bevolking gemeente Ede .............................................. 38 Ontwikkeling bevolking............................................................................... 38 Bevolking in leeftijdsgroepen ..................................................................... 38 Huishoudens in de gemeente Ede............................................................. 41

8

Bijlagen ......................................................................................... 43 Geraadpleegde bronnen ............................................................................ 44 Plattegrond kernen gemeente Ede ............................................................ 45 Plattegrond wijken Ede-stad ...................................................................... 46 Wijkindeling gemeente Ede........................................................................ 47 Ontwikkeling bevolking, huishoudens en woningen, per wijk/dorp ............ 48 Herkomstgemeenten vestigers in Ede ....................................................... 62 Bestemmingsgemeenten vertrekkers uit Ede ............................................ 63 Ontwikkeling leefbaarheid en veiligheid, per wijk/dorp, 2005-2013 ........... 64

3

4


1

INLEIDING

ACHTERGROND De gemeente Ede bouwt aan een nieuwe Kwalitatieve Woonvisie. Doel van de Woonvisie zoals vastgelegd in de Startnotitie Kwalitatieve Woonvisie Ede 2014 is “te komen tot een integrale visie op het Wonen in de gemeente Ede en daarbij behorend kwantitatief en kwalitatief ontwikkelingskader voor zowel de bestaande woningvoorraad als het nieuwbouwprogramma.” De beoogde resultaten van de Woonvisie, zijn:

Inzicht in de woningbehoefte op lange termijn in Ede-stad en de dorpen op basis van woontrends, demografie en migratie, mede in relatie tot Food Valley, KennisAs, mogelijke komst van het World Food Center en ontwikkelingen in de dorpen en het buitengebied. Ontwikkelen en inrichten van een hierbij passende lange termijn voorraadstrategie. Beoordeling van zowel de bestaande voorraad als het nieuwbouwprogramma op wijk-/ dorpsniveau en het benoemen van kwalitatieve opgaven naar de toekomst toe (zoals verduurzaming, revitalisering, herstructurering, levensloopbestendigheid). Herijking van het huidige woningbouwprogramma en adviezen voor programmering in zowel kwalitatieve als kwantitatieve termen, plus het aanreiken van instrumenten om dit te bereiken. Wederom uitgesplitst naar Ede-Stad, dorpen en buitengebied.

Voor de totstandkoming van goed onderbouwde beleidsuitgangspunten is het nodig een analyse te maken van voor de Woonvisie relevante thema’s, zoals demografische ontwikkelingen, inkomensontwikkeling, samenstelling van de huidige en geplande woningvoorraad, woontrends. De afdeling Strategie & Onderzoek heeft de genoemde thema’s in beeld gebracht. Resultaat is de voorliggende rapportage “Kennisfundament Kwalitatieve Woonvisie Ede 2014”.

DOELSTELLING De doelstelling van het onderzoek t.b.v. de Kwalitatieve Woonvisie Ede 2014 is: “In beeld brengen van historische, huidige en toekomstige ontwikkelingen in de vraag naar en het aanbod van woningen in de gemeente Ede, zowel kwantitatief als kwalitatief en in beeld brengen van discrepanties tussen vraag en aanbod”

ONDERZOEKSAANPAK Bij de samenstelling van het kennisfundament is een aantal verschillende onderzoeksmethoden ingezet: analyse van bestanden (waaronder GBA, WOZ, BAG) (begeleiden van) uitvoering en analyse van prognosemodellen raadplegen recent uitgevoerde lokale, regionale en landelijk onderzoeken / analyses, zoals analyses Platform31, Companen, Stichting Maat; WoON; inkomensonderzoek CBS) consultatie prognose-expert PBL

Strategie & Onderzoek

5

LEESWIJZER In hoofdstuk 2 staat de ontwikkeling van de bevolking centraal. Dit hoofdstuk biedt een uitgebreid overzicht van de natuurlijke groei, ontwikkeling van binnenlandse en buitenlandse migratie, de bevolkingsontwikkeling naar leeftijdsgroepen en de huishoudensontwikkeling. Hierbij wordt zowel ingegaan op de ontwikkeling op gemeentelijk niveau, als op het niveau van wijken en dorpen. Thema van hoofdstuk 3 is de woningvoorraad. Onderwerpen die aan bod komen, zijn de ontwikkeling van de woningvoorraad en de samenstelling van de woningvoorraad naar eigendom, woningtype, bouwjaar, WOZ-waarde en gebruiksoppervlakte. Ook wordt ingegaan op energielabels, verkochte woningen en woningtransacties, het woningbouwprogramma tot 2030 en vraag en aanbod op het gebied van wonen en zorg. De beleving van de woonomgeving vormt het onderwerp van hoofdstuk 4. Aspecten die aan bod komen, zijn de beleving van de leefbaarheid en de veiligheid van de woonbuurt door inwoners van wijken en dorpen en het oordeel over de eigen woning. In hoofdstuk 5 worden landelijke en lokale trends in de woningbehoefte beschreven. Inkomens en betaalbaarheid staan centraal in hoofdstuk 6. Hoofdstuk 7 bevat een vooruitblik naar de toekomst, op basis van de prognose voor de ontwikkeling van de bevolking van de gemeente Ede tot 2030.

6



7

BEVOLKING

ONTWIKKELING BEVOLKING In de afgelopen decennia is de gemeente Ede fors gegroeid. Van 83.000 inwoners begin 1980 naar 100.000 in 1997 en 110.660 in 2014. Van 1980 tot 1995 was er een gemiddelde jaarlijkse groei van 1.000 per jaar. Bevolking Gemeente Ede 1980 - 2014 115.000 110.000 105.000 100.000 95.000 90.000 85.000 80.000 75.000 70.000 19 80 19 82 19 84 19 86 19 88 19 90 19 92 19 94 19 96 19 98 20 00 20 02 20 04 20 06 20 08 20 10 20 12 20 14

2

Bron: Gemeente Ede

Vanaf 1996 is de groei van de bevolking afgevlakt, en laat de ontwikkeling van de bevolking per jaar een wisselend beeld zien. In de jaren 2007 – 2009 was er nauwelijks groei van de bevolking, maar in de afgelopen twee jaar nam de bevolking weer fors toe, met 1.800 inwoners. Ontwikkeling bevolking 2000 - 2013 (toename / afname) 1.400 1.200 1.000 800 600 400 200 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 -200

Bron: Gemeente Ede

8


De groei van de bevolking komt deels door natuurlijke groei (het saldo van geboorten en sterftes) en deels door migratie. Natuurlijke groei en migratiesaldo 2000 - 2013 1500 1000 500

20 00 20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10 20 11 20 12 20 13

0 -500

-1000 Natuurlijke groei [personen]

Migratiesaldo

Totale groei

Bron: Gemeente Ede

Het migratiesaldo is het saldo van vestiging en vertrek. Zoals in onderstaande figuur is te zien was de variatie in het migratiesaldo van de afgelopen jaren groot. Van 2000 tot 2005 was het migratiesaldo postief. In de daaropvolgende jaren was het migratiesaldo negatief en in de afgelopen twee jaar was het migratiesaldo fors positief. Vestiging, vertrek en migratiesaldo 2000 - 2013 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0

20 00 20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10 20 11 20 12 20 13

-1000

Vestiging van buiten gemeente Ede [perso nen]

Vertrek buiten gemeente Ede [perso nen]

M igratiesaldo

Bron: Gemeente Ede


9

MIGRATIE IN EDE 2000 – 2014 Het migratiesaldo varieerde fors van 2000 – 2014. Van 2006 tot 2010 was er een negatief migratiesaldo in de gemeente Ede. In 2001, 2002, 2012 en 2013 was er een hoog positief migratiesaldo.

Vestingsoverschot, binnenlandse en buitenlandse migratie Gemeente Ede 2000 - 2014 800 600 400 200 0 20 00 20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10 20 11 20 12 20 13

-200 -400 -600 -800

immigratie-emigratie

binnenl migratieovershcot

vestigingsoverschot totaal Bron: CBS

Vestiging en vertrek, binnenlands en buitenlands migratieoverschot 2000 – 2013 (personen, afgerond op tientallen)

2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

Vertrek Vestiging naar uit andere andere gemeente gemeente 2900 3160 3530 3060 3450 3150 3510 3380 3570 3210 3710 3540 3610 3660 3450 3870 3330 4050 3310 3670 3550 3620 3720 3770 4210 3940 4160 3940

Binnen lands migratie overschot -260 470 300 130 360 180 -50 -420 -710 -360 -70 -50 270 220

Buitenlands Migratie Immi gratie Emigratie overschot 520 220 300 510 290 220 470 260 200 370 360 10 290 350 -60 280 440 -160 330 420 -100 390 380 0 400 420 -20 440 350 90 450 400 60 540 460 80 750 390 360

Migratie saldo 40 690 500 140 300 20 -150 -420 -730 -270 -10 30 630

Bron: CBS ; Aantallen afgerond op tientallen

Het vestigingsoverschot is de resultante van binnenlandse en buitenlandse migratie. De buitenlandse migratie, (vestiging vanuit het buitenland – vertrek naar het buitenland) liet grotendeels hetzelfde beeld zien als de buitenlandse migratie voor geheel Nederland zoals in onderstaande figuur is te zien. Alleen in 2012 en in mindere mate in 2013 laat de Edese ontwikkeling een ander beeld zien dan in Nederland. In 2012 en 2013 was er een groot positief binnenlands en een groot buitenlands migratiesaldo.

10


Buitenlandse migratie Nederland Ede index 2000=1 1,5 1 0,5 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013

-0,5 -1 Ede

Ned

Bron: CBS

BUITENLANDS MIGRATIE Het buitenlands migratiesaldo varieerde fors van 2002 – 2012. In 2012 was het buitenlands migratiesaldo hoog met 355. De meeste buitenlanders kwamen uit de Europese Unie (150), maar ook met Azië was er een positief saldo van 100. Ovallend is dat er ook een positief saldo met Amerika was van 55. Migratiesaldo 2002-2014 naar werelddeel 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Buitenlands migratiesaldo Nederlands Niet Nederlands Afrika (niet Marokko) Amerika (geen Suriname, voormalige Antillen) Azië Europese Unie Marokko Turkije

205 10 -60 -160 -95 -5 -150 -130 -205 -130 210 160 75 45 35 30 0 -10 -15 -35

10 25 35 25 35

0 55 -5 10 35

5 15 -10 10 5

0 -15 20 5 10

5 0 15 0 -5

5 -15 -90 -105 95 90 0 -10

5 5 75 -10 0

0 0 95 -10 5

90 -30 115 -5

15 10 55 10 5

55 75 -35 -115 90 190 5 10

10 10 55 0 10

20 45 95 5 -5

355 -40 395 55

55 100 150 0 10

BINNENLANDSE MIGRATIE In 2012 en 2013 was het binnenlands migratiesaldo 270 en 220. In 2012 waren er in totaal 4.210 personen die zich vestigden in Ede en er vertrokken 3.940 personen. In 2013 vestigden zich 4.160 personen en vertrokken 3.940 personen. Bovenaan de lijst van gemeenten waaruit vestigers komen, staan de gemeenten van de Regio FoodValley: 785 uit Wageningen, 658 uit Veenendaal en 600 uit Barneveld. Ook vanuit de grote gemeenten vestigden zich veel personen: 370 uit Arnhem, 290 uit Utrecht en 230 uit Amsterdam. Uit Renkum vestigden zich ook veel personen (203) en daarnaast uit de grotere steden Apeldoorn, Rotterdam en Nijmegen. In de bijlagen is een uitgebreid overzicht opgenomen van herkomstgemeenten van vestigers in Ede en bestemmingsgemeenten van vertrekkers uit Ede (pagina 62-63).


11

MIGRATIESALDO 2012-2013 Het migratiesaldo met de gemeenten in de regio FoodValley was soms negatief, soms positief. Het migratiesaldo met Wageningen is negatief, er vertrokken 1.052 personen in 2012 en 2013 naar Wageningen, het aantal vestigers was veel geringer met 785, waardoor het migratiesaldo -267 was. Het migratiesaldo met Veenendaal is positief met 102 en dat geldt ook voor Barneveld (16), Rhenen (30), en Nijkerk (39). Voor Renswoude en Scherpenzeel was er een gering negatief migratiesaldo.

Migratiesaldo (vestiging – vertrek) met FoodValley-gemeenten 2012 – 2013 vestiging uit ... in Ede Wageningen Veenendaal Barneveld Rhenen Nijkerk Renswoude Scherpenzeel

vertrek uit Ede naar 785 658 600 163 83 70 47

Wageningen Veenendaal Barneveld Rhenen Nijkerk Renswoude Scherpenzeel

migratiesaldo 1052 556 584 133 44 84 53

-267 102 16 30 39 -14 -6

Bron: CBS

Het migratiesaldo met de verschillende grote steden was vaak negatief. Zo is er een negatief migratiesaldo van -141 met de gemeente Utrecht (290 vestigers en 431 vertrekkers) en met Amsterdam (-72, saldo van 230 vestigers en 302 vertrekkers).

Migratiesaldo (vestiging – vertrek) met grote steden/gemeenten 2012 – 2013 vestiging uit ... in Ede Arnhem Utrecht (gemeente) Amsterdam Apeldoorn Rotterdam Nijmegen 's-Gravenhage Amersfoort Groningen (gemeente) Almere Enschede Zwolle Eindhoven Deventer

vertrek uit Ede naar 370 290 230 198 171 148 129 107 63 61 59 58 56 38

Arnhem Utrecht (gemeente) Amsterdam Apeldoorn Rotterdam Nijmegen 's-Gravenhage Amersfoort Groningen (gemeente) Almere Enschede Zwolle Eindhoven Deventer

migratiesaldo 384 431 302 226 160 212 115 136 48 41 79 53 43 38

Bron: CBS

12


-14 -141 -72 -28 11 -64 14 -29 15 20 -20 5 13 0

BEVOLKING IN LEEFTIJDSGROEPEN In 2014 zijn er in totaal 110.670 inwoners in de gemeente Ede. 20.880 personen zijn jonger dan 15 jaar (18,9%), 15.220 tussen de 15 en 24 jaar (13,8%). 18.420 zijn 65 jaar of ouder. De bevolking van de gemeente Ede is jonger dan de totale Nederlandse bevolking. Van de Nederlandse bevolking is 16,9% jonger dan 15 jaar, 12,2 % tussen de 15 en 24 jaar, en 17,3 % is 65 plus. In onderstaande grafiek zijn de verschillen te zien. De jongere groepen zijn groter in de gemeente Ede, vanaf de leeftijdsgroep van 35-44 jr en ouder is het percentage van de Nederlandse bevolking hoger, m.u.v. de 75-84 jarigen. Leeftijdsgroepen Ede en Nederland 2014 20,0% 18,0% 16,0% 14,0% 12,0% 10,0% 8,0% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% 0-14 jr

15-24 jr

25-34 jr

35-44 jr Ede

45-54 jr

55-64 jr

65-74 jr

75-84 jr

85+

Nederland

Bron: CBS / gemeente Ede

In de grafiek met de ontwikkeling van de leeftijdsgroepen 1990 – 2014 is te zien dat de jongere leeftijdsgroepen tot 25 jaar ongeveer gelijk gebleven zijn in aantal door de tijd heen. De oudere groepen zijn fors in aantal toegenomen. Ontwikkeling leeftijdsgroepen 1990 - 2014 Ede 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 1990

1995 0-14

15-24

2000 25-34

35-44

2005 45-54

55-64

2010 65-74

75-84

2014 85+

Bron: CBS / gemeente Ede

In 1990 waren er in totaal 10.990 65 plussers, in 2014 is dit aantal 18.420, een toename met 68%.


13

In onderstaande grafiek van de ontwikkeling van de jongste leeftijdsgroepen in de gemeente Ede van 1990 to 2014 is te zien dat de aantallen voor beide gropen in de afgelopen 15 jaar stabiel zijn gebleven. 0-14 jr, 15 -24 jr Gemeente Ede 1990 - 2014

0-14

20 14

20 12

20 10

20 08

20 06

20 04

20 02

20 00

19 98

19 96

19 94

19 92

19 90

24000 23000 22000 21000 20000 19000 18000 17000 16000 15000 14000 13000 12000

15-24

Bron: Gemeente Ede

Van de leeftijdsgroepen van 25-34 jaar en 35 – 44 jaar zijn de aantallen iets verminderd. De oudere leeftijdsgroepen van 45-54 jaar en van 55 – 64 jaar zijn fors toegenomen in de laatste 25 jaar. Voor de leeftijdsgroep van 45 – 54 jaar van 10.000 in 1990 naar 16.000 in 2014 en de groep van 55 – 64 jaar van 9.000 tot 13.500 in 2014. 25 - 65 jarigen Gemeente Ede 1990 - 2014 17000 16000 15000 14000 13000 12000 11000 10000 9000

25-34

35-44

45-54

55-64

Bron: Gemeente Ede

14


20 14

20 12

20 10

20 08

20 06

20 04

20 02

20 00

19 98

19 96

19 94

19 92

19 90

8000

De groep 65 plussers is in de afgelopen 25 jaar fors toegenomen, van 10.990 naar 18.420 in 2014. In alle oudere leeftijdsgroepen is een toename te zien. De groep van 65-74 nam toe van 6.500 naar ruim 10.000 in 2014, de groep van 75-84 van 3.400 naar 6.000 in 2014 en de groep van 85 plussers steeg van 1.000 naar ruim 2.000 in 2014.

65+ Gemeente Ede 1990 - 2014

11000 10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000

65-74

75-84

20 14

20 12

20 10

20 08

20 06

20 04

20 02

20 00

19 98

19 96

19 94

19 92

19 90

0

85+

Bron: Gemeente Ede


15

BEVOLKING IN DE WIJKEN EN DORPEN In 2014 zijn er 110.665 inwoners in de gemeente Ede. Ruim 70.000 in Ede-Stad, Bijna 15.000 in Bennekom, 13.000 in Luntern, 3450 in Ederveen, 460 in de Klomp, 3560 in Harskamp, 2.400 in Wekerom en 2.500 in Otterlo. Inwoners Ede-Stad en de dorpen in 2014 Bennekom

Lunteren

Ederveen

Ede-Stad

De Klomp Harskamp Wekerom Otterlo

Bron: Gemeente Ede

In Ede-Stad zijn in totaal ruim 70.000 inwoners in 2014, de wijk Ede-Veldhuizen heeft het hoogste aantal inwoners: 15.800, gevolgd door Ede-West met ruim 13.000 inwoners. In de nieuwbouwwijk Kernhem zijn ruim 4.000 inwoners. Inwoners wijken Ede-Stad in 2014 Buitengebied Ede Bedrijventerrein Rietkampen Maandereng Ede-Zuid Veluw se Poort Kernhem Ede-Veldhuizen Ede-West Ede-Oost 0

2000

4000

6000

8000

10000

12000 14000

Bron: Gemeente Ede

16


16000 18000

ONTWIKKELING BEVOLKING IN EDE-STAD EN DE DORPEN In 2000 had Ede-stad 63.500 inwoners. In 2014 was dit toegenomen tot 70.200 inwoners. Ede-Stad, Bevolking 2000 - 2014 75000 70000 65000 60000 55000 50000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Bron: Gemeente Ede

In Bennekom steeg het aantal inwoners van 14.200 in 2000 tot bijna 15.000 in 2014. Bennekom, Bevolking 2000 - 2014 16000 15000 14000 13000 12000 11000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Bron: Gemeente Ede

Lunteren telde 12.200 inwoners in 2000. In 2014 is dit aantal toegenomen tot 13.100. Lunteren, Bevolking 2000 - 2014 14000 13000 12000 11000 10000 9000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Bron: Gemeente Ede

Grafieken van de ontwikkeling van de kleinere kernen Ederveen, De Klomp, Harskamp,Wekerom en Otterlo zijn opgenomen in de bijlagen (pagina 58-61).


17

JONG EN OUD IN EDE STAD EN DE DORPEN In de gemeente Ede is 32,6% van de inwoners jonger dan 25 jaar; 50,7% is tussen de 25 en 64 jaar en 16,6% is 65 jaar of ouder. In Ede-stad zijn de leeftijdsgroepen ongeveer zo verdeeld als voor de gemeente als geheel. Een aantal dorpen hebben een jonge bevolking. In Harskamp en Ederveen is ruim 40% onder de 25 jaar, in Bennekom is dit percentage laag met 28,1%. Ook bij de oudere leeftijdsgroepen is de spreiding groot: In Harskamp en Ederveen is zo’n 12% 65-plus, in Ede stad 15,2%, in Lunteren iets meer met 18,5% en in Bennekom is de oudere leeftijdsgroep goed vertegenwoordigd met 23,7%. De Ede-stad Bennekom Lunteren Ederveen Klomp Harskamp Wekerom Otterlo Totaal 0-24 32,2% 28,1% 34,6% 41,5% 35,4% 40,7% 35,9% 34,0% 32,6% 25-64 52,6% 48,2% 46,9% 45,7% 47,8% 47,0% 48,0% 49,3% 50,7% 65+ 15,2% 23,7% 18,5% 12,8% 16,8% 12,3% 16,1% 16,7% 16,6% Bron: Gemeente Ede

Leeftijdsgroepen in Ede stad en dorpen 2014 100% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10%

0-24

25-64

65+

Bron: Gemeente Ede

18


l To ta a

rlo O tte

om er W ek

ka m p ar s H

e

Kl om p

n D

Ed er ve e

en Lu nt er

ko m

Be nn e

Ed

est ad

0%

HUISHOUDENS IN DE GEMEENTE EDE In de gemeente Ede zijn er in 2013 45.560 huishoudens. Het aantal huishoudens is vanaf 2000 fors gegroeid. Vanaf 2000 (39.800 huishoudens) tot 2013 is dit aantal met 16% toegenomen. Ook in Nederland is er een toename geweest, hoewel minder groot met 11%. Huishoudens Ede, 2000 - 2013 46000 45000 44000 43000 42000 41000 40000 39000 38000 37000 36000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Bron: CBS

In 2013 zijn er in Ede 15.400 eenpersoonhuishoudens, 13.380 huishoudens zonder kinderen en 16.770 huishoudens met kinderen. 34% van de Edese huishoudens zijn eenpersoonshuishoudens, 29 % huishoudens zonder kinderen en 37% huishoudens met kinderen. In vergelijking met Nederland heeft Ede een hoger percentage huishoudens met kinderen (37% Ede, 34% Nederland), en een lager percentage eenpersoonshuishoudens (34% Ede, 37% Nederland). Gemeente Ede, 2013 huishoudenstypen 18000 17000 16000 15000 14000 13000 12000 11000 10000 9000 8000 Eenpersoonshuishoudens

Huishoudens zonder kinderen

Huishoudens met kinderen

Bron: CBS


19

Zoals in onderstaande figuur is te zien is er vanaf 2000 een forse toename te zien van het aantal eenpersoonshuishoudens in de gemeente Ede, van 11.260 naar 15.400. Het aantal huishoudens met kinderen is ongeveer gelijk gebleven (16.140 in 2000 naar 16.770 in 2013), het aantal huishoudens zonder kinderen is licht gestegen van 12.000 in 2000 naar 13.380 in 2013.

Huishoudens typen in Ede, 2000 - 2014 18000 17000 16000 15000 14000 13000 12000 11000 10000 9000

Eenpersoonshuishoudens

20 13

20 12

20 11

20 10

20 09

20 08

20 07

20 06

20 05

20 04

20 03

20 02

20 01

20 00

8000

Huishoudens xzonder kinderen

Huishoudens met kinderen Bron: CBS

De gemiddelde huishoudensgrootte in de gemeente Ede is 2,4 in 2013. Dat is boven het Nederlands gemiddelde van 2,2 personen per huishouden. De grootste huishoudens zijn te vinden in Harskamp, Wekerom (beide 3,2) en Ederveen (3,1). Binnen Ede-stad is Kernhem de wijk met de grootste huishoudens; gemiddeld 3 personen per huishouden. In Ede-Oost zijn de huishoudens gemiddeld het kleinst (1,9 personen). Gemiddelde huishoudensgrootte wijken en dorpen, 2013 4 3 2 1

Ed eO Ed os Ed e- t eW Ve e ld s t hu iz Ke e n rn he Ed m M e- Z u aa n d id e Ri re e n Be tk a g m dr Bu ijv pen ite ent e ng eb rr ei n ie d Be Ed nn e ek o Lu m nt e Ed ren er v De ee n Kl Ha omp rs ka W mp ek er om O tte rlo G em ee nt e Ed e

0

Bron: CBS

20


WONINGVOORRAAD

In dit hoofdstuk staat de omvang en samenstelling van de woningvoorraad centraal. De gegevens die in dit hoofdstuk gebruikt worden, zijn afkomstig uit verschillende bronnen. Dat komt, omdat de verschillende registratiebronnen voor verschillende doeleinden zijn ingericht. Daarnaast worden op dit moment de registraties anders ingericht. Met de komst van de BAG is gekozen voor soms andere indicatoren. Het CBS is nog druk bezig om de registratie hiervoor te stroomlijnen. Voor de beschrijving van de samenstelling van de woningvoorraad gebruiken we de volgende bronnen: het CBS, het voormalige woningenregister van de gemeente Ede (de Woningkartotheek), het WOZ-register en de BAG.

Woningvoorraad gemeente Ede, 2000-2012 45.000

40.000

35.000

30.000

25.000

20.000 2000

2001

2002

2003

2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

Bron: CBS

Woningvoorraad wijken en dorpen, 2012 7.000 6.000 5.000 4.000 3.000 2.000 1.000

O tte r lo

0 Ed eO os t Ed eEd W es eVe t ld hu ize n Ke rn he m Ed eZu M id aa nd er en R g ie tk am Be pe dr n ijv en Bu te it e rre ng in eb ie d Ed e Be nn ek om Lu nt er en Ed er ve en D e Kl om p H ar sk am p W ek er om

3

Bron: CBS


21

EIGENDOM De woningvoorraad in de gemeente Ede bestaat in 2013 voor 70% uit koopwoningen, 22% is sociale huur en 8% is particuliere huur. Het eigen woningbezit is vooral hoog in de dorpen en het buitengebied van Ede-stad. Binnen Ede-stad staan in de Rietkampen en Kernhem relatief veel koopwoningen (rond 85%). In Ede-Zuid en Veldhuizen bestaat een relatief groot aandeel van de woningvoorraad uit huurwoningen, respectievelijk 58% en 42%. Dat zijn overwegend sociale huurwoningen.

Woningen naar eigendom, wijken en dorpen, 2013 100% 80% 60% 40% 20%

Ed eO Ed os Ed e- t eW Ve e ld st hu iz Ke en rn h Ed em e M aa Zu nd id R ere i Be etk ng dr am pe Bu ijv ite ent n ng er eb rei n ie d Be Ed nn e ek Lu om nt e Ed ren er v D een e Kl Ha omp rs ka m W ek p er om O t te rlo

G em ee nt e

Ed e

0%

% koopwoningen

% huurwoningen

Bron: CBS

BOUWWIJZE EN WONINGTYPE Een kwart van de woningvoorraad van de gemeente Ede bestaat uit meergezinswoningen (flats/appartementen). Driekwart van de woningvoorraad is een eengezinswoning. In de meeste wijken en dorpen is de verhouding eengezins-meergezinswoningen niet of nauwelijks veranderd sinds 2000. Alleen in Ede-Oost en in Ede-West zijn in de afgelopen vijftien jaar relatief veel meergezinswoningen bijgebouwd.

Woningen naar woningtype, gemeente Ede, 2014 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% flatwoning/ appartement

rijwoning

hoekwoning

twee-onderéén-kap

vrijstaande woning

Bron: Gemeente Ede, WOZ-register 2014

22


overig

In Maandereng en Kernhem is ruim negen op de tien woningen een eengezinswoning. In Ede-Zuid en in Ede-Oost bestaat de helft van de woningen uit meergezinswoningen.

Woningen naar woningtype, wijken Ede-stad, 2014 100%

80%

60%

40%

20%

rijwoning

hoekwoning

twee-onder-één-kap

Ed e ed ng eb i

ed r ij B

flatwoning/appartement

Bu ite

ve nt er re in

pe n tk am R ie

aa nd er en g

d

M

Ed eZu i

Ke rn he m

n hu ize

Ed eVe ld

de -W es t E

Ed eO os t

0%

vrijstaande woning

overig


In de meeste dorpen en het buitengebied van Ede-stad ligt het aandeel eengezinswoningen boven de 90%; uitzonderingen zijn De Klomp en Bennekom. De meerderheid van de woningen in de dorpen bestaat uit vrijstaande woningen en twee-onder-één-kapwoningen.

Woningen naar woningtype, dorpen, 2014 100%

80%

60%

40%

20%

0% Bennekom

Lunteren

flatwoning/appartement

Ederveen

rijwoning

De Klomp

hoekwoning

Harskamp

twee-onder-één-kap

Wekerom

Otterlo

vrijstaande woning

overig



23

BOUWJAAR Ede is een New Town die zich kenmerkt door een sterke groei van de bevolking en daarmee ook de woningvoorraad sinds de jaren ’60 van de vorige eeuw. Driekwart van de woningen is na 1960 gebouwd. Woningen naar bouwjaar, gemeente Ede, 2014 20%

15%

10%

5%

0% vóór 1906

19061930

19311946

19461960

19611970

19711980

19811990

19912000

20012010

vanaf 2011

Bron: Gemeente Ede – BAG 2014

In Ede-West is ruim de helft van de woningen voor 1961 gebouwd. Ook in het buitengebied van Ede-stad staan relatief veel oudere woningen; eenderde is zelfs voor 1931 gebouwd. De wijk Veldhuizen is grotendeels ontstaan in de jaren zestiger en zeventiger jaren. In deze periode kwam er ook in Ede-Zuid een groot aantal woningen bij. Sinds 1980 zijn nog drie grote woonwijken gebouwd; Maandereng in de jaren ’80 (ca. 2.700 woningen), Rietkampen eind jaren ’80 en vooral begin jaren ’90 (ca. 3.050 woningen) en Kernhem vanaf 2002 (anno 2013 ca. 1.300 woningen en de komende jaren komen hier naar verwachting nog 1.700 woningen bij).

Woningen naar bouwjaar, wijken Ede-stad, 2014 100%

80%

60%

40%

20%

vóór 1931

1931-1946

1946-1960

1961-1970

1971-1980

1981-1990

24

d te ng eb ie

Bu i

1991-2000



Ed e

in er re

pe n

Be dr ijv en t

Ri et k

am

ng aa nd er e M

Ed eZu id

Ke rn he m

es t Ed eVe ld hu ize n

Ed eW

Ed eO os t

0%

vanaf 2001

In de dorpen bestaat 15 tot 20% van de woningvoorraad uit woningen van voor 1931. Sinds die tijd zijn de dorpen alle in een vergelijkbaar tempo gegroeid. De Klomp en Ederveen tellen relatief het grootste aandeel nieuwbouwwoningen van na 2001.

Woningen naar bouwjaar, dorpen, 2014 100%

80%

60%

40%

20%

0% Bennekom

vóór 1931

Lunteren

1931-1946

Ederveen

1946-1960

De Klomp

1961-1970

Harskamp

1971-1980

1981-1990

Wekerom

1991-2000

Otterlo

vanaf 2001


WOZ-WAARDE De gemiddelde WOZ-waarde van de woningen in de dorpen ligt aanzienlijk hoger dan in de wijken van Ede-stad, vanwege het grote aandeel vrijstaande woningen in de dorpen. In het buitengebied van Ede-stad staan de woningen met de hoogste gemiddelde WOZ-waarde. Dat komt door het grote aantal boerenbedrijven in dit gebied.

Gemiddelde WOZ-waarde per wijk, 2013 en 2005 600.000 2013

2005

500.000 400.000 300.000 200.000 100.000

Ed eO os Ed t eEd W ees Ve t ld hu iz en Ke rn he m Ed eZu M aa id nd er en R ie g t Be kam dr pe i n Bu jven te i te rre ng in eb ie d Be Ede nn ek om Lu nt er en Ed er ve en D e Kl om H p ar sk am p W ek er om O tte rl o

0

Bron: CBS


25

GEBRUIKSOPPERVLAKTE Ruim tweevijfde van de woningen (exclusief verzorgingshuizen) in de gemeente Ede 2 beschikt over een netto gebruiksoppervlakte van 80 tot 120 m . Eén op de zes woningen is 2 2 kleiner dan 80 m en bijna tweevijfde is 120 m of groter.

2

Woningen naar gebruiksoppervlakte (m ), gemeente Ede, 2014 25% 20%

15% 10%

5% 0% minder dan 60

60-79

80-99

100-119

120-139

140-159

160 en meer


Ede-Oost telt relatief veel kleinere woningen; twee van de vijf woningen heeft een 2 gebruiksoppervlakte van minder dan 80 m . In de wijk staan veel seniorenappartementen. De huizen in Kernhem zijn ruim. Meer dan de helft van de huizen in deze wijk hebben een 2 oppervlakte van meer dan 120 m . In het buitengebied van Ede-stad heeft ruim de helft van 2 de woningen een gebruiks-oppervlakte van 160 m en meer. Dat komt door het grote aantal boerenbedrijven.

Woningen naar gebruiksoppervlakte, wijken Ede-stad, 2014 100%

80%

60%

40%

20%

minder dan 60

60-79

80-99

100-119

d te ng eb ie

140-159


26

Ed e

in er re Bu i

pe n

120-139

Be dr ijv en t

R ie tk

am

ng M aa nd er e

Ed eZu id

Ke rn he m

Ed eVe ld hu iz e n

Ed eW es t

Ed eO

os t

0%


160 en meer

Woningen naar gebruiksoppervlakte, dorpen, 2014 100%

80%

60%

40%

20%

0%

Bennekom

Lunteren

minder dan 60

Ederveen

60-79

De Klomp

80-99

100-119

Harskamp

Wekerom

120-139

140-159

Otterlo

160 en meer


ENERGIELABELS In het begin van de jaren ’80 van de vorige eeuw zijn de eerste energetische eisen in het bouwbesluit opgenomen. Tussen 1981 en 1995 zijn vooral woningen met C-label kwaliteit gebouwd. Na de opkomst van de energieprestatie-eisen voor nieuwbouwwoningen in 1995 voldoet een zeer groot deel van de nieuwbouwwoningen minimaal aan B-label kwaliteit. Er zijn nauwelijks verschillen waarneembaar tussen huur- en koopwoningen. Ook blijkt nauwelijks verschil te bestaan tussen eengezinswoningen en meergezinswoningen.

Energielabels woningen naar bouwjaar, Nederland, 2011 100% 80% 60% 40% 20%

1 20 1

na f

Va

-2 01

0

0 20 01

-2 00

0 19 91

-1 99

19 81

-1 98

0

0 19 71

-1 97

9 19 60

-1 95

19 45

19 31

-1 94

4

0

6

-1 93

19 06

or 19 0 Vo

Al

le

bo

uw

ja

re n

0%

Energielabel A en B

Energielabel C en D

Energieabel E, F en G

Bron: CBS

ENERGIELABELS WOONSTEDE Woonstede heeft de ambitie om vanaf 2011 tot en met 2018 zo’n 2.000 woningen aan te passen naar minimaal energielabel C. Hierbij wordt gestart met de woningen die een E, F of G-label hebben. In de periode van 2018 tot en met 2025 is het de bedoeling om de resterende woningen met een D label naar een energielabel C te laten opschuiven.


27

VERKOCHTE WONINGEN Sinds de crisis op de woningmarkt is ook in Ede de verkoop van woningen fors afgenomen. In 2012 veranderden 726 woningen van eigenaar, een halvering ten opzichte van het ‘topjaar’ 2006, toen 1.500 woningen verkocht werden. De gemiddelde verkoopprijs is terug op het niveau van 2003.

Verkochte woningen en prijsindex verkoopprijzen, gemeente Ede, 2000-2012 1.600

140

1.400

120

1.200

100

1.000 80 800 60 600 40

400

20

200 0

0 2000 2001 2002

2003 2004

Verkochte woningen

2005 2006 2007

2008 2009

2010 2011 2012

Prijsindex verkoopprijzen (2005 = 100)

Bron: CBS

In het najaar van 2013 is een forse daling ingezet in het aantal te koop staande woningen in de gemeente Ede. Na een bescheiden opleving in het voorjaar van 2014 is weer een lichte daling waarneembaar. 2

AANTAL TE KOOP STAANDE WONINGEN EN GEMIDDELDE VRAAGPRIJS PER M GEMEENTE EDE, APRIL 2013 – OKTOBER 2014

Bron: HuizenZoeker.nl VRAAGPRIJS TE KOOP STAANDE WONINGEN, GEMEENTE EDE, APRIL 2013 – OKTOBER 2014

Bron: HuizenZoeker.nl

28

Bron: HuizenZoeker.nl


TRANSACTIES 2013-2014 Uit kwartaalcijfers van de NVM blijkt dat het aantal transacties in de gemeente Ede sinds het derde kwartaal van 2013 een licht stijgende trend vertoont. De mediane verkooptijd neemt in deze periode licht af. Ook de mediane transactieprijs vertoont een licht dalende trend.

WONINGBOUWPROGRAMMA In onderstaande tabel staat het woningbouwprogramma weergegeven. In deze tabel zijn de gereedmeldingen vanaf 2014 nog niet verwerkt. Daarnaast zijn in deze tabel ook nog de woningen opgenomen waarvan de bouw in 2014 al gestart is. Als deze mutaties worden verdisconteerd in de cijfers in de tabel, komt het aantal nog te bouwen woningen uit op circa 6.400 medio november 2014.

Nieuwbouwprogramma (exclusief gereedmeldingen 2014 en inclusief woningen waarvan de bouw medio november 2014 reeds gestart is) Wijk/dorp

Totaal

Ede-Oost Ede-West Kernhem Veldhuizen A Het Nieuwe Landgoed Kazerneterreinen Enka Veluwse Poort overig Ede-Zuid Ede-stad overig Ede-stad totaal

228 112 1.655 339

Bennekom Lunteren Wekerom Harskamp Ederveen Otterlo Dorpen totaal

Gemeente Ede

Huur

Onbekend

Eengezins

228 112 1.655

Meergezins

Onbekend

157 112

71

12

1.643 136 203 1.848

136 203 1.848

1.848 1.100 449 85 6.027

Koop

61 309

278 24 4.236 73 169 133 93 6

1.100 211 171

1.100

1.482

1.182 228 447 123 128 52 92 1.070

0

57

2.252

394

4.508

228 447 148 154 58 92 228

26

26

474

155 278 15 35 52 92 627

7.154

335

4.710

2.109


70

40 85 394

211 339

4.451

25 26 6

29

WONEN EN ZORG In 2013 heeft Stichting MAAT een onderzoek uitgevoerd naar de (toekomstige) vraag naar en het aanbod aan geschikte woningen voor mensen met een zorgvraag, per wijk (“Planningskader wonen & zorg”). Hierbij is gebruik gemaakt van de bevolkingsprognose van ABF uit Primos 2012 en ramingen die gebaseerd zijn op de woningbehoefteonderzoeken WBO, WoON 2009. De conclusies zijn hieronder weergegeven, gerangschikt per zorgvorm. GEWOON WONEN

Ede heeft voldoende rolstoelgeschikte woningen om aan de vraag te kunnen voldoen. De grootste opgave zit in het particulier bezit, zowel voor de rollator als de overige(stok) geschikte woningen. Met name in de dorpen ontstaan tekorten. Er is een voorzichtige inschatting gemaakt van de mate van geschiktheid van de particuliere woningvoorraad voor mensen met een mobiliteitsbeperking. De mogelijkheid bestaat dat de daadwerkelijke planningsopgave kleiner is dan dat het planningskader schetst. Zowel het planningskader als de praktijk laat een groeiende vraag zien van de groepen ouderen, VG en GGZ naar vormen van ‘verzorgd - beschut wonen’. Wanneer de woningen van Woonstede en Plicht Getrouw met een seniorenlabel (1.100 rollatorgeschikte woningen zonder voordrachtrecht) en de particuliere seniorenwoningen (322 woningen) worden gelabeld als ‘verzorgd - beschut wonen’ in plaats van ‘gewoon wonen’, kan dit het tekort aan dit type wonen met zorg grotendeels invullen. Hierbij is de aanname gedaan dat bij alle seniorenwoningen zorg uit een nabij gelegen steunpunt georganiseerd kan worden en dat de woningen geclusterd zijn (appartementencomplexen).

WONEN MET ZORG VOOR OUDEREN

Tot 2030 wordt geen tekort verwacht aan het aanbod beschermd wonen. Het huidige aanbod is niet evenredig verdeeld over de wijken, maar gezien de omvang en het type voorziening is de vraag of het realistisch en wenselijk is om in elke wijk een beschermde woonvorm te realiseren. De spreiding van het aanbod is wel evenredig verdeeld tussen Ede-stad en de dorpen. Wanneer alleen het geïnventariseerde aanbod ‘verzorgd - beschut wonen’ van de ouderenzorgorganisaties wordt gerekend onder het aanbod ‘verzorgd - beschut wonen’ voor ouderen, zien we een tekort in 2020. Ouderenzorgorganisaties hebben aangeven dat de prognosecijfers uit het planningskader en de prognosecijfers van het Zorgkantoor verschillen. Voor een juiste interpretatie van de (intramurale) planningsopgave wordt door gemeente Ede afgestemd met het Zorgkantoor.

WONEN MET ZORG VOOR VG EN GGZ

30

Ede beschikt over voldoende beschermde woonvormen voor de doelgroep VG en GGZ. Een belangrijk aandachtspunt is wel dat de cijfers uit het planningskader gebaseerd zijn op de gemeente Ede, terwijl GGZ en VG voorzieningen soms een regionale functie vervullen, zoals de Hartenberg. Daarom worden vraag en aanbod afgestemd met de regiogemeenten. Zowel voor de VG als de GGZ komt uit de cijfers een fors tekort aan ‘verzorgd - beschut wonen’ plaatsen in 2020 naar voren. GGZ en MO partijen geven aan dat reguliere vormen van beschermd en ‘verzorgd beschut wonen’ niet altijd toereikend zijn, bijvoorbeeld door ernstige gedragsproblemen. Volgens de partijen ontbreken alternatieve vormen van beschutte huisvesting.


4

BELEVING WOONOMGEVING

BELANG WOONOMGEVING In de Trendstudie “Steden in onzekere en turbulente tijden: trends, ontwikkelingen en uitdagingen 2014 e.v.” schetst Platform31 trends en ontwikkelingen voor gemeenten en regio’s. In toenemende mate zullen en kunnen huishoudens hun ideale woon- en leefomgeving kiezen en van daaruit kijken welke banen bereikbaar zijn. Al zorgt de crisis tijdelijk voor een rem op de mobiliteit van mensen. Maar als lange termijn trend gaan gemeenten, steden en regio’s elkaar steeds sterker strategisch beconcurreren op de kwaliteit, variatie, duurzaamheid, nabijheid van groen, natuur en water van hun woon- en leefomgevingen. Een onderdeel hiervan zijn de stedelijke voorzieningen (scholen, ziekenhuizen, cultuur, hoogwaardige horeca en winkels, historische binnenstad) en het vestigingsklimaat (goede, goedkope, flexibele termijnen voor bedrijfshuisvesting, ondernemersvriendelijkheid, regelluwte, vriendelijke parkeertarieven, functiemenging e.d.). Door de grote verschillen in demografische, ruimtelijke, en economische en sociale ontwikkeling in Nederland gaan de gemeenten, steden en regio’s steeds meer van elkaar verschillen. Dit versterkt de keuzemogelijkheden van (toekomstige) inwoners en de concurrentie tussen gemeenten. Daarbij kan een regio zich als geheel versterken als de gemeenten in de regio elkaar aanvullen en de kris-kras verbindingen in het gebied waarin de inwoners wonen, werken, winkelen, recreëren, naar school en van voorzieningen gebruik maken verbeterd worden. De mogelijkheden om succesvol ondernemer te zijn, de economische ontwikkeling en de leefbaarheid worden rechtstreeks beïnvloed door de veiligheid en door de mate waarin de gemeente ‘schoon, heel en veilig’ op orde heeft. Het bezuinigen op schoon, heel en veilig kan leiden tot aantasting van de leefbaarheid (waarmee de gemeente minder aantrekkelijk wordt voor potentiële nieuwe bewoners) en kan een rem zijn op ondernemerschap.

WOONAANTREKKELIJKHEID Een maat voor de aantrekkelijkheid van gemeenten is de woonaantrekkelijkheidsindex die wordt gebruikt in de publicatie Atlas voor Gemeenten. In deze jaarlijkse publicatie worden de 50 grootste Nederlandse gemeenten vergeleken op een groot aantal indicatoren. In de Atlas wordt ook een index gebruikt die – op basis van acht indicatoren – de aantrekkelijkheid van gemeenten meet: de woonaantrekkelijkheidsindex. Onderstaande tabel bevat de Edese scores, (waarbij 1 de hoogste positie is en 50 de laagste): Indicatoren Bereikbaarheid van banen Cultureel aanbod Veiligheid Percentage koopwoningen Nabijheid natuurgebieden Culinair aanbod Aanwezigheid universiteit Percentage vooroorlogse woningen Woonaantrekkelijkheidsindex

2014 27 49 3 2 8 24 12

2013 31 50 2 2 8 24 12

2012 29 50 4 1 8 24 12

2011 26 50 5 1 8 24 12

38 27

38 31

37 32

37 28


31

e

In 2014 staat Ede op de 27 plaats, iets hoger dan in voorgaande jaren. Ede scoort vooral goed op de indicatoren ‘Veiligheid’, ‘percentage koopwoningen’ en ‘nabijheid natuurgebieden’.

BELEVING LEEFBAARHEID EN VEILIGHEID De gemeente Ede monitort al jarenlang de beleving van leefbaarheid en veiligheid door inwoners van de wijken en dorpen. Uit de Leefbaarheidsmonitor Ede 2013 blijkt dat inwoners van de gemeente Ede de leefbaarheid in hun buurt gemiddeld met een 7,4 waarderen. Het oordeel voor de leefbaarheid is vrijwel stabiel sinds 2005 en ligt significant hoger dan het gemiddelde van de 100.000+ gemeenten. De sociale cohesie neemt in Ede licht af sinds 2005, maar is groter dan gemiddeld in 100.000+ gemeenten. Inwoners van de dorpen en het buitengebied van Ede-stad geven gemiddeld hogere rapportcijfers voor de leefbaarheid in hun buurt dan inwoners van de wijken van Ede-stad. Wanneer een vergelijking wordt gemaakt tussen 2005 en 2013 valt op dat inwoners van de wijken Veldhuizen A, Ede-Zuid en Kernhem een sterk positieve ontwikkeling van de leefbaarheid in hun buurt signaleren.

Rapportcijfer leefbaarheid woonbuurt, 2013 en 2005 7,4

Ede-Oost

7,2

Ede-West 6,9

Veldhuizen A

7,1

Veldhuizen B

7,6

Kernhem 7,0

Ede-Zuid

7,2

Maandereng

7,5

Rietkampen

7,9

Buitengebied Ede Bennekom

7,6

Lunteren

7,6 7,8

Ederveen / De Klomp

7,6

Harskamp / Wekerom / Otterlo 0

1

2 2013

3

4 2005

5

6

7

8

9

10

gemeente Ede 2013

FYSIEKE VOORZIENINGEN Een ruime meerderheid van de inwoners is tevreden over de fysieke voorzieningen in de buurt (zoals straatverlichting, speelplekken, openbaar groen). Het oordeel over de fysieke voorzieningen ligt iets lager dan gemiddeld in 100.000+ gemeenten.

VEILIGHEID De beleving van veiligheid in de buurt is in Ede gunstiger dan gemiddeld in de 100.000+ gemeenten. Uit een langjarige vergelijking van criminaliteitscijfers blijkt dat het aantal geregistreerde vermogensmisdrijven, vernielingen en geweldsmisdrijven in de gemeente Ede een sterk dalende trend vertoont. Ook landelijk is sprake van een dalende trend, maar de daling in Ede is beduidend groter dan landelijk, vooral van het aantal vermogens- en geweldsmisdrijven.

32


Misdrijven en onveiligheidsgevoel, Ede en Nederland, 2005-2013 aantal misdrijven per 1.000 inwoners (politie)

% inwoners dat zich wel eens onveilig voelt (enquête)

100 90

50% misdrijven Nederland

45%

80 70

misdrijven Ede

40%

60 50

onveiligheidsgevoel Ede

35%

40 30%

30 20 10

onveiligheidsgevoel Nederland

25%

0

20% 2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

DE EIGEN WONING Inwoners van de gemeente Ede waarderen hun woning met een rapportcijfer 7,9. Dat is gunstiger dan het oordeel dat inwoners voor hun woning geven in referentiegemeenten. De bewoners van de dorpen geven een 8,2 gemiddeld, bewoners van Ede-stad beoordelen hun woning gemiddeld met een 7,8.


33

5

TRENDS IN WONINGBEHOEFTE

LANDELIJKE TRENDS WONINGBEHOEFTE Periodiek wordt het WoonOnderzoek Nederland (WoOn) uitgevoerd. De belangrijkste conclusies uit het meeste recente onderzoek (2012) zijn: • • • • •

De verhuiswens is groter dan ooit. Door de crisis stellen mensen een verhuizing wel uit. Het aantal starters blijft ongeveer gelijk. Zij kiezen vaker voor een huurwoning. De totale vraag naar huurwoningen is toegenomen. Het goedkopere segment en de vrije sector zijn beide in trek. Het aantal doorstromers binnen de koopsector is de helft minder geworden. De netto woonuitgaven namen de afgelopen jaren licht toe. De huren en de hypotheeklasten stegen, maar de kosten van gas, water en licht namen iets af. Hierdoor is de totale woonlast met slechts 1 à 2 % gestegen.

Trends uit literatuuronderzoek

De Woningmarkt is een traditionele markt. Veel mensen zoeken een grondgebonden woning met tuin in een tradionele architectuurstijl. Belangrijk hierbij is het “thuisgevoel”. Dat heeft vooral te maken met een prettige, sociaal veilige en rustige buurt en de aanwezigheid van natuur in de (nabije) omgeving. Daarbij is ook de nabijheid van voorzieningen van belang.

De traditionele verhuisketen - gericht op doorstroming - is niet meer vanzelfsprekend. Vanouds: bouw tweekappers en vrijstaande woningen, waardoor bestaande woningen in middensegment vrijkomen (bijvoorbeeld rijwoningen). Deze woningen worden ingenomen door bewoners van goedkope woningen, die daardoor vrijkomen voor starters. Dat komt ten dele door de economische crisis. Mensen verhuizen minder, zeker als ze een koopwoning hebben. Een andere reden is de vergrijzing. Ouderen blijven zo lang mogelijk in hun woning wonen. Bovendien blijken hun woningen minder aantrekkelijk voor bepaalde groeiende groepen; alleenstaanden en stellen zonder kinderen zoeken in toenemende mate (particuliere) huurwoningen en geen dure koopwoningen die deze ouderen bezitten.

Woningvraag wordt steeds diverser. Minder grootschalige wijken met dezelfde woningen voor een zelfde soort woonconsument. Steeds meer vraag naar kleinschalige woonmilieus met duidelijke eigen identiteit.

Betaalbaarheid is veelal het belangrijkste in de zoektocht naar een woning. Dat geldt nog sterker in de huursector dan in de koopsector.

Er is een toenemende vraag naar (particuliere) huur, niet alleen omdat koop niet bereikbaar is, maar ook vanwege het voordeel van flexibiliteit van huren (verhuizen wanneer de werk- of gezinssituatie verandert).

Dominante demografische trends, ook nog eens in aanzienlijke omvang: vergrijzing en individualisering. Dat vormt een groot vraagstuk voor de toekomst.

34


LOKALE TRENDS WONINGBEHOEFTE In 2011 heeft de gemeente Ede een woningbehoefteonderzoek uitgevoerd onder huishoudens van de wijken en dorpen van de gemeente Ede. De belangrijkste conclusies uit dat onderzoek waren: Zestien procent van de huishoudens was verhuisgeneigd. Doorstromers willen vooral vanwege woonredenen verhuizen: huidige woning is te klein, wil een (grotere) tuin of vanwege de huidige woonbuurt. De verhuisgeneigdheid is het grootst in Veldhuizen A en Ede-Zuid en het kleinst in de dorpen. Wel neemt de verhuisgeneigdheid af met de leeftijd. Zelfstandig wonen, huwelijk of samenwonen en studie zijn voor starters de belangrijkste redenen om te willen verhuizen. Bijna alle starters zijn jonger dan 25 jaar. Starters met een VMBO- of lagere opleiding zijn minder vaak verhuisgeneigd dan jongeren met een hoger afgeronde opleiding. Omdat in de dorpen relatief weinig doorstromers wonen, is het aantal starters relatief groot in de dorpen Woonwensen Doorstromers willen over het algemeen een woning met vier kamers. Ook de prijs, oppervlakte, type woning en de aanwezigheid van een tuin zijn belangrijk. De woonbuurt moet vooral veilig, groen en ruim zijn. Ruim de helft van de doorstromers is op zoek naar een koopwoning, een derde wil een huurwoning, de overige doorstromers hebben geen voorkeur. Vooral koopwoningen tussen de € 200.000 en de € 300.000 zijn populair. Huishoudens met een huurwens zoeken vooral een woning tussen de € 360 en € 650. Edenaren hebben relatief vaak voorkeur voor nieuwbouw of een relatief nieuwe woning gebouwd tussen 1991en nu. Doorstromers zoeken vooral een tussen- of hoekwoning. De vraag naar vrijstaande, twee-onder-één-kap woningen en appartementen (tot 5 woonlagen) is ongeveer gelijk. Doorstromers met een voorkeur voor de dorpen en/of het buitengebied zoeken vooral vrijstaande koopwoningen. Starters willen vaker huren dan kopen en zijn vooral op zoek naar een driekamerwoning in de lagere prijsklassen. Starters vinden een buitenruimte minder belangrijk dan doorstromers.

LOKALE TRENDS TRANSACTIES

Aantal transacties in de gemeente Ede vertoont sinds het derde kwartaal van 2013 een licht stijgende trend. De mediane verkooptijd neemt in deze periode licht af. 2 De mediane transactieprijs en het gemiddelde prijsniveau per m vertoont een licht dalende trend sinds het derde kwartaal van 2013.


35

INKOMENS / BETAALBAARHEID

INKOMENSVERDELING HUISHOUDENS GEMEENTE EDE Gegevens over huishoudensinkomens zijn afkomstig uit het Regionaal Inkomens Onderzoek (RIO) van het CBS uit 2011. Een vergelijking van de aanwezigheid van de verschillende inkomensgroepen in de wijken en dorpen van Ede wijst uit dat in Ede-Zuid en Wekerom de laagste inkomensgroepen oververtegenwoordigd zijn. Bennekom en Kernhem kennen een oververtegenwoordiging van de hoogste inkomensgroepen. Gestandaardiseerd huishoudensinkomen, wijken en dorpen, 2011 100% 80% 60% 40% 20%

eO os Ed t eEd W ees Ve t ld hu ize n Ke rn he m Ed eZu M id aa nd er en R g Bu ietk am it e ng pe n eb ie d Ed Be e nn ek om Lu nt er en Ed er ve en H ar sk am p W ek er om O t te rlo

Ed

ee nt

e

Ed

e

0%

G em

6

1e 20%-groep

2e 20%-groep

3e 20%-groep

4e 20%-groep

5e 20%-groep

Bron: CBS

BETAALBAARHEID De betaalbaarheid van het wonen houdt nauw verband met het voorraad- en toewijzingsbeleid van corporaties. Stichtingskosten bij nieuwbouw hebben immers invloed op de huurprijs en ook de verkoopstrategie is van invloed op de betaalbaarheid. Daarnaast kunnen energiebesparende maatregelen ervoor zorgen dat de huren laag blijven. Huurquote WoON 2012 laat zien dat de gemiddelde huurquote is gestegen van 23% in 2009 naar 26% in 2012. Uit een recent RIGO-onderzoek blijkt dat het inkomen van 28% van de huurders zich onder de armoedegrens bevindt. Scheefwonen In totaal zijn er 12.835 huurwoningen in Ede, waarvan 9.080 in de sociale huur (2012). In deze 9.080 sociale huurwoningen wonen 2.510 huishoudens met een inkomen gelijk aan of hoger dan 33.000 (28%), waarvan 1.580 huishoudens met een verzamelinkomen boven 43.000 (17%). Van de 20 procent Nederlanders met het laagste inkomen (18.300 euro) woont een kwart in de particuliere huursector met een hogere woonquote, zo blijkt uit onderzoek van Companen uit 2014.

36


ENERGIE EN VASTGOED Er is een ontwikkeling gaande waarbij de betaalbaarheid van het wonen niet alleen wordt bepaald op basis van de directe huur of rente en aflossing van hypotheek. De totale woonlasten worden als basis genomen voor de betaalbaarheid. In de toekomst zal energie hierin naar verwachting een toenemend aandeel innemen. Door de lage energieprijsstijging van de afgelopen jaren lijkt het thema van energie wat minder actueel. Toch blijft de algemene trend dat energieprijzen stijgen boven inflatieniveau. Ook blijft de verwachting dat de kwaliteit van woningen een belangrijk onderdeel vormt van het antwoord op die problematiek. De Vastgoedmonitor FoodValley regio 2014 signaleert dat het innovatieprogramma van de Energiesprong inmiddels stappen lijkt te maken in het realiseren van significante besparingen in de verbetering van woningen. Zo zijn er voorbeelden van zeer energiezuinige conceptwoningen waarbij de meerkosten overzichtelijk zijn. Een initiatief van de provincie Gelderland behelst het beschikbaar stellen van 10 miljoen euro subsidie voor het extra duurzaam maken van 1.566 woningen in het Gelderse deel van de FoodValley. Met de subsidies kunnen de woningen, die in 2014 en 2015 gerenoveerd worden, extra energiezuinig worden gemaakt. Er ligt vooral een kans in een regionaal programma voor de verbetering van de bestaande voorraad.


37

PROGNOSE BEVOLKING GEMEENTE EDE

ONTWIKKELING BEVOLKING Er zijn twee toonaangevende landelijke prognosemodellen, de Primos-prognose van het bureau ABF en de prognose van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL). De Primosprognose levert prognosecijfers op voor wijken en dorpen en de PBL-prognose niet. Dat is de belangrijkste overweging om te kiezen voor de Primos-prognose. Een andere belangrijke overweging is dat ook de provincie Gelderland gebruik maakt van de Primos-prognose. De bevolking van de gemeente Ede zal naar verwachting nog fors groeien. Volgens de Primos-prognose van het bureau ABF neemt het aantal inwoners toe van 109.800 inwoners in 2013 tot 119.990 in 2030. Hiermee komt de Primos-prognose hoog uit. De prognose van het PBL komt uit op 116.400 inwoners in 2030. Dit ligt onder andere aan het onderliggende woningbouwprogramma. De Primos-prognose gaat uit van de provinciale woningbouwcijfers en deze zijn ambitieus.

Prognose Bevolking Gemeente Ede 2013 - 2030 125000 120000 115000 110000 105000 100000 95000 90000

_2 01 3 _2 01 4 _2 01 5 _2 01 6 _2 01 7 _2 01 8 _2 01 9 _2 02 0 _2 02 1 _2 02 2 _2 02 3 _2 02 4 _2 02 5 _2 02 6 _2 02 7 _2 02 8 _2 02 9 _2 03 0

7

Bron: Primos-prognose ABF 2013

BEVOLKING IN LEEFTIJDSGROEPEN Voor de toekomstige ontwikkeling van de bevolking wordt een stabilisatie van de groepen in de jongere leeftijden verwacht. Ede blijft hiermee een groene gemeente, veelal wordt een afname van de jongere leeftijdsgroepen voorspeld voor de grotere gemeenten, met uitzondering van de G4. Tevens is een grote toename te zien voor de oudere leeftijdsgroepen. De trend die al te zien was in de ontwikkeling van deze leeftijdsgroepen in de periode van 2000 tot 2013, zet zich voort in de periode van 2013 tot 2030.

38


Prognose ontwikkeling leeftijdsgroepen 2013 - 2030 Ede 140000 120000 100000 80000 60000 40000 20000 0 _2013

_2015 0-14

15-24

_2020

25-34

35-44

45-54

_2025 55-64

65-74

_2030 75-84

85+

Bron: ABF Primos prognose / Bewerking gemeente Ede

Tabel: Prognose aantallen Primos prognose _2013 _2020 _2030 20019 22000 20820 15164 15733 14675 12714 13811 14730 13930 12417 14054 15832 14985 12515 13498 15074 14810 9720 11845 14001 5931 6614 9469 2202 2896 3679 109811 113394 119933

0-14 15-24 25-34 35-44 45-54 55-64 65-74 75-84 85+

Bron: ABF Primos prognose 2013

In de grafiek van de ontwikkeling van de jongste leeftijdsgroepen in de gemeente Ede van 2013 tot 2030 is te zien dat de aantallen voor beide groepen ongeveer hetzelfde blijven. Prognose 0-14 jr, 15 -24 jr Gemeente Ede 2013 - 2030

0-14

9 _2 02

7 _2 02

5 _2 02

3 _2 02

1 _2 02

9 _2 01

7 _2 01

5 _2 01

_2 01

3

24000 23000 22000 21000 20000 19000 18000 17000 16000 15000 14000 13000 12000

15-24

Bron: ABF Primos prognose /Bewerking gemeente Ede


39

Van de leeftijdsgroepen van 25-34 jaar en 35 – 44 jaar nemen de aantallen iets toe in de prognose. De oudere leeftijdsgroepen van 45-54 jaar en van 55 – 64 jaar nemen iets af naar 2030 toe. Prognose 25 - 65 jarigen Gemeente Ede 2013 - 2030

25-34

35-44

45-54

_2030

_2029

_2028

_2027

_2026

_2025

_2024

_2023

_2022

_2021

_2020

_2019

_2018

_2017

_2016

_2015

_2014

_2013

17000 16000 15000 14000 13000 12000 11000 10000 9000 8000

55-64


De groep 65 plussers zal de komende fors toenemen 17.800 in 2013 naar ruim 27.000 in 2030. In alle oudere leeftijdsgroepen is een toename te zien. De groep van 65-74 neemt toe van 9.700 naar ruim 14.000 in 2030, de groep van 75-84 van 6.000 naar 9.400 in 2030 en de groep van 85 plussers steeg van ruim 2.000 in 2013 naar 3.600 in 2030. Prognose 65+ Gemeente Ede 2013 - 2030

_2 01

3 _2 01 4 _2 01 5 _2 01 6 _2 01 7 _2 01 8 _2 01 9 _2 02 0 _2 02 1 _2 02 2 _2 02 3 _2 02 4 _2 02 5 _2 02 6 _2 02 7 _2 02 8 _2 02 9 _2 03 0

15000 14000 13000 12000 11000 10000 9000 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2000 1000 0

65-74

75-84

85+


40


HUISHOUDENS IN DE GEMEENTE EDE In de gemeente Ede zijn er naar de primos prognose in 2013 45.700 particuliere huishoudens. Het aantal huishoudens zal tot 2030 fors toenemen. Er wordt een toename verwacht van 15%, waarmee het verwachte aantal huishoudens in 2030 op 52.350 komt. Prognose Totaal huishoudens 2013 - 2030 54000 52000 50000 48000 46000 44000 42000

_2 01 3 _2 01 4 _2 01 5 _2 01 6 _2 01 7 _2 01 8 _2 01 9 _2 02 0 _2 02 1 _2 02 2 _2 02 3 _2 02 4 _2 02 5 _2 02 6 _2 02 7 _2 02 8 _2 02 9 _2 03 0

40000


In de komende jaren neemt het totaal aantal huishoudens toe met 15%. Het zijn vooral de alleenstaanden huishoudens die toenemen, van 15.650 in 2013 naar 20.100 in 2030, een toename van 28%. De huishoudens zonder kinderen nemen ook fors in aantal toe van 13.050 naar 14.900, een toename van 14%. De huishoudens met kinderen stijgen slechts gering: van 14.300 naar 14.800 in 2030, een toename van 4%. De eenoudergezinnen zullen naar verwachting dalen met 7%. Prognose huishoudenstypen in Ede 2013 - 2030 25000 20000 15000 10000 5000

_2 01 3 _2 01 4 _2 01 5 _2 01 6 _2 01 7 _2 01 8 _2 01 9 _2 02 0 _2 02 1 _2 02 2 _2 02 3 _2 02 4 _2 02 5 _2 02 6 _2 02 7 _2 02 8 _2 02 9 _2 03 0

0

Alleenstaand_Total

1Ouder_Total

SamZonderKind_Total

SamMetKind_Total



41

In 2013 zijn er in Ede 11.650 huishoudens waarvan het hoofd van het huishouden 65-plus is. In 2030 is dit aantal naar verwachting met 58% toegenomen naar 18.400. In onderstaande grafiek is ook te zien dat de groepen huishoudens met een ouder hoofd van het huishouden fors toenemen. Het aantal huishoudens met een hoofd van 65-74 jaar gaat van 6.000 in 2013 naar 8950 in 2030, een toename van 50%. Voor de huishoudens met een hoofd in de leeftijd van 75-84 jaar is de toename 61%. Voor de groep huishoudens met een hoofd in de leeftijd van 85-94 jaar is er een toename van 67% en voor de oudste groep vanaf 95 jaar wordt een toename verwacht van 300%, het betreft hier een relatief klein aantal dat van 90 naar 270 gaat in 2030. Ontwikkeling huishoudens naar leeftijd hoofd huishouden 2013 - 2030 60000

50000 huish hfd 95huish hfd 85-94 jr

40000

huish hfd 75-84 jr huish hfd 65-74 jr

30000


20000


10000

0 _2013

huish hfd 15-24 jr

_2015

_2020

_2025

_2030


Tabel: Prognose aantallen Primos prognose _2013 huish hfd tot 15 jr huish hfd 15-24 jr huish hfd 25-34 jr huish hfd 35-44 jr huish hfd 45-54 jr huish hfd 55-64 jr huish hfd 65-74 jr huish hfd 75-84 jr huish hfd 85-94 jr huish hfd 95-

42

0 2951 6516 7587 9127 7864 5984 4111 1494 85

_2015 0 2838 6794 7221 9169 8098 6406 4262 1677 111

_2020 0 2805 7265 6718 8553 9064 7462 4608 2030 180

_2025

_2030

0 2925 7457 7142 7583 9439 8032 5700 2208 228


0 2789 7595 7584 7111 8882 8963 6649 2504 274

8

BIJLAGEN

Geraadpleegde bronnen

Plattegrond gemeente Ede

Plattegrond wijken Ede-stad

Wijkindeling gemeente Ede per 1 januari 2012

Ontwikkeling bevolking, huishoudens en woningvoorraad, per wijk/dorp

Herkomstgemeenten vestigers in Ede

Bestemmingsgemeenten vertrekkers uit Ede

Ontwikkeling leefbaarheid en veiligheid, per wijk/dorp, 2005-2013


43

GERAADPLEEGDE BRONNEN ABF Primos prognose ( http://www.abfresearch.nl/producten/prognoses/primos---bevolking.aspx ) Analyse huidige woningvoorraad Ede – Gemeente Ede, 2011 Atlas voor gemeenten 2014 – Marlet en Van Woerkens, 2014 CBS: Statline ( http://statline.cbs.nl/statweb/?LA=nl ) De woning(beleggings)markt in beeld – Capital value, 2014 Digitale Planmonitor Regio Food Valley – provincie Gelderland, 2014 Gemeente Ede: Ede in cijfers ( http://ede.buurtmonitor.nl/ ) Huishoudens in Ede en Scherpenzeel naar inkomen, type woning en samenstelling, 2011 – CBS, 2014 Inkomensonderzoek CBS (ism Woonstede, 2014) Leefbaarheidsmonitor Ede 2013 – afdeling Strategie & Onderzoek Gemeente Ede, 2013 Nota Woningbouwproductie 2013 PBL Pearl prognose ( http://www.pbl.nl/themasites/regionale-bevolkingsprognose ) Planningskader Wonen & Zorg Gemeente Ede – Stichting Maat, 2014 Trendstudie Steden in onzekere en turbulente tijden: trends, ontwikkelingen en uitdagingen 2014 e.v. – Platform31, 2013 Vastgoedmonitor FoodValley regio 2014 – Stichting Vastgoedmonitor regio Food Valley, 2014 Wie vraagt, bepaalt – Rabobank en Bouwfonds Ontwikkeling, 2014 Wonen in Ede 2011, Een onderzoek naar de Edese en (boven)regionale woningbehoefte – afdeling Strategie & Onderzoek Gemeente Ede, 2011 Woningmarktcijfers.nl

44


PLATTEGROND KERNEN GEMEENTE EDE (INCLUSIEF BUITENGEBIED EDE)


45

PLATTEGROND WIJKEN EDE-STAD (EXCLUSIEF BUITENGEBIED EDE)

46


WIJKINDELING GEMEENTE EDE

Wijk indeling gemeente Ede per 1 januari 2012 Ede-Oost (01) Ede-West (02) Ede-Veldhuizen (03) Kernhem (04) Veluwse Poort (05) Ede-Zuid (10) Maandereng (11) Rietkampen (12) Bedrijventerrein (13) Buitengebied Ede (20) Bennekom (30) Lunteren (40) Ederveen (50) De Klomp (60) Harskamp (70) Wekerom (80) Otterlo (90)


47

ONTWIKKELING BEVOLKING 2000 – 2014, HUISHOUDENS 2000 – 2013 EN WONING-VOORRAAD 2000–2012, PER WIJK/DORP EDE-OOST Ede-Oost, Bevolking 2000 - 2014 10000 9000 8000 7000 6000 5000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Ede-Oost, Huishoudens 2004 - 2013 6000 5000 4000 3000 2000 1000 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Ede-Oost, Woningvoorraad 2000 - 2012 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede

48


EDE-WEST Ede-West, Bevolking 2000 - 2014 14000 13000 12000 11000 10000 9000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Ede-West, Huishoudens 2004 - 2013 7000 6000 5000 4000 3000 2000 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Ede-West, Woningvoorraad 2000 - 2012 6000 5000 4000 3000 2000 1000 2000 2001 2002 2003 2004

2005 2006 2007

2008 2009 2010 2011 2012

Bron: Gemeente Ede


49

EDE-VELDHUIZEN Ede-Veldhuizen, Bevolking 2000 - 2014 17000 16000 15000 14000 13000 12000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Ede-Veldhuizen, Huishoudens 2004 - 2013 8000 7000 6000 5000 4000 3000 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Ede-Veldhuizen, Woningvoorraad 2000 - 2012 7000 6000 5000 4000 3000 2000 2000 2001

2002 2003 2004

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Bron: Gemeente Ede

50


KERNHEM Kernhem, Bevolking 2000 - 2014 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Kernhem, Huishoudens 2004 - 2013 2500 2000 1500 1000 500 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Kernhem, Woningvoorraad 2000 - 2012 2500 2000 1500 1000 500 0 2000 2001

2002 2003 2004

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Bron: Gemeente Ede


51

EDE-ZUID Ede-Zuid, Bevolking 2000 - 2014 9000 8000 7000 6000 5000 4000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Ede-Zuid, Huishoudens 2004 - 2013 5000 4000 3000 2000 1000 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Ede-Zuid, Woningvoorraad 2000 - 2012 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede

52


MAANDERENG Maandereng, Bevolking 2000 - 2014 9000 8000 7000 6000 5000 4000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Maandereng, Huishoudens 2004 - 2013 5000 4000 3000 2000 1000 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Maandereng, Woningvoorraad 2000 - 2012 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede


53

RIETKAMPEN

Rietkampen, Bevolking 2000 - 2014 10000 9000 8000 7000 6000 5000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Rietkampen, Huishoudens 2004 - 2013 5000 4000 3000 2000 1000 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Rietkampen, Woningvoorraad 2000 - 2012 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005

2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012

Bron: Gemeente Ede

54


BUITENGEBIED EDE Buitengebied Ede, Bevolking 2000 - 2014 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Buitengebied Ede, Huishoudens 2004 - 2013 2500 2000 1500 1000 500 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Buitengebied Ede, Woningvoorraad 2000 - 2012 2500 2000 1500 1000 500 0 2000 2001 2002 2003

2004 2005 2006 2007 2008

2009 2010 2011 2012

Bron: Gemeente Ede


55

BENNEKOM Bennekom, Bevolking 2000 - 2014 16000 15000 14000 13000 12000 11000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Bennekom, Huishoudens 2004 - 2013 7000 6000 5000 4000 3000 2000 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Bennekom, Woningvoorraad 2004 - 2012 7000 6000 5000 4000 3000 2000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede

56


LUNTEREN Lunteren, Bevolking 2000 - 2014 14000 13000 12000 11000 10000 9000 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Lunteren, Huishoudens 2004 - 2013 5000 4000 3000 2000 1000 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Lunteren, Woningvoorraad 2004 - 2012 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede


57

EDERVEEN & DE KLOMP Ederveen & De Klomp, Bevolking 2000 - 2014 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Ederveen & De Klomp, Huishoudens 2004 - 2013 2500 2000 1500 1000 500 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Ederveen & De Klomp, Woningvoorraad 2004 - 2012 2500 2000 1500 1000 500 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede

58


HARSKAMP Harskamp, Bevolking 2000 - 2014 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Harskamp, Huishoudens 2004 - 2013 2500 2000 1500 1000 500 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Harskamp, Woningvoorraad 2004 - 2012 2500 2000 1500 1000 500 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede


59

WEKEROM Wekerom, Bevolking 2000 - 2014 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Wekerom, Huishoudens 2004 - 2013 2500 2000 1500 1000 500 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Wekerom, Woningvoorraad 2004 - 2012 2500 2000 1500 1000 500 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede

60


OTTERLO Otterlo, Bevolking 2000 - 2014 5000 4000 3000 2000 1000 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Bron: Gemeente Ede

Otterlo, Huishoudens 2004 - 2013 2500 2000 1500 1000 500 0 2004

2005

2006

2007

2008

2009

2010

2011

2012

2013

Bron: CBS

Otterlo, Woningvoorraad 2004 - 2012 2500 2000 1500 1000 500 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Bron: Gemeente Ede


61

HERKOMSTGEMEENTEN VESTIGERS IN EDE

Vestiging in 2012 en 2013 in Ede vanuit H : Wageningen Veenendaal Barneveld Arnhem Utrecht (gemeente) Amsterdam Renkum Apeldoorn Rotterdam Rhenen Nijmegen 's-Gravenhage (gemeente) Amersfoort Utrechtse Heuvelrug Nijkerk Overbetuwe Neder-Betuwe Zeist Renswoude Groningen (gemeente) Almere Enschede Zwolle Putten Eindhoven Houten Scherpenzeel Doetinchem Hilversum Dordrecht Alphen aan den Rijn Woudenberg Haarlemmermeer Deventer Buren Dronten Zaanstad Zutphen Breda Brummen Leeuwarden Lelystad Zoetermeer

785 658 600 370 290 230 203 198 171 163 148 129 107 84 83 81 75 74 70 63 61 59 58 57 56 50 47 46 46 44 43 42 41 38 37 37 36 36 35 35 35 35 35

Bron: CBS

62


BESTEMMINGSGEMEENTEN VERTREKKERS UIT EDE

Vertrek in 2012 en 2013 uit Ede naar H : Wageningen Barneveld Veenendaal Utrecht (gemeente) Arnhem Amsterdam Apeldoorn Renkum Nijmegen Rotterdam Amersfoort Rhenen 's-Gravenhage (gemeente) Renswoude Enschede Overbetuwe Neder-Betuwe Zeist Utrechtse Heuvelrug Scherpenzeel Zwolle Groningen (gemeente) Rheden Nijkerk Eindhoven Almere Leiden Deventer Breda Gouda Tiel Alphen aan den Rijn Putten Harderwijk 's-Hertogenbosch Buren Haarlem Haarlemmermeer Lingewaard Maastricht Delft Nieuwegein Doetinchem Dordrecht Kampen Leeuwarden Stichtse Vecht Tilburg

1052 584 556 431 384 302 226 223 212 160 136 133 115 84 79 68 66 63 55 53 53 48 47 44 43 41 39 38 36 36 36 35 35 34 34 31 31 31 29 29 28 28 27 27 26 26 26 26

Bron: CBS


63

ONTWIKKELING LEEFBAARHEID EN VEILIGHEID, PER WIJK/DORP, 2005-2013

ONTWIKKELING LEEFBAARHEID IN DE BUURT (RAPPORTCIJFER), 2005-2013 2005

2007

2009

2011

2013

7,6

7,7

7,7

7,6

7,4

Ede-West

7,3

7,2

7,3

7,3

7,2

Veldhuizen A

6,3

6,0

6,2

6,7

6,9

Veldhuizen B

7,1

7,1

7,1

7,1

7,1

Kernhem

7,2

7,4

7,6

7,6

7,6

Ede-Zuid

6,6

6,7

6,9

6,9

7,0

Maandereng

7,2

7,1

7,2

7,2

7,2

Rietkampen

7,4

7,5

7,5

7,3

7,5

Buitengebied Ede

7,7

7,8

8,1

7,9

7,9

Bennekom

7,7

7,6

7,7

7,6

7,6

Lunteren

7,8

7,6

7,8

7,8

7,6

Ederveen/De Klomp

7,6

7,7

7,6

7,6

7,8

Harskamp/Wekerom/Otterlo

7,7

7,8

7,7

7,6

7,6

Gemeente Ede

7,4

7,4

7,5

7,4

7,4

Ede-Oost

ONTWIKKELING SOCIALE COHESIE (SCHAALSCORE), 2005-2013 2005

2007

2009

2011

2013

6,5

6,4

6,2

6,1

5,8

Ede-West

6,5

6,2

6,1

6,2

6,0

Veldhuizen A

5,2

5,2

5,3

5,3

5,9

Veldhuizen B

6,1

6,0

5,8

5,9

5,9

Kernhem

6,6

6,5

6,5

6,4

6,2

Ede-Zuid

5,6

5,4

5,5

5,7

5,4

Maandereng Rietkampen Buitengebied Ede

6,3 6,4 7,3

6,2 6,2 6,8

5,9 6,3 6,8

5,9 6,0 6,7

5,7 6,2 6,6

Bennekom

6,8

7,0

6,6

6,4

6,6

Lunteren

7,7

7,1

7,1

7,0

7,1

Ederveen/De Klomp

7,9

7,6

7,2

7,2

7,3


7,6

7,6

7,3

7,2

7,3

Gemeente Ede

6,6

6,5

6,4

6,3

6,3

Ede-Oost

Toelichting: De schaalscore sociale cohesie loopt van 0 tot 10. Hoe hoger de score, hoe gunstiger. Deze score is een samengestelde score op basis van de volgende stellingen: - De mensen kennen elkaar in de buurt nauwelijks - De mensen gaan in de buurt op een prettige manier met elkaar om - Ik woon in een gezellige buurt, waar veel saamhorigheid is - Ik voel me thuis bij de mensen die in de buurt wonen

64


ONTWIKKELING VERLOEDERING (SCHAALSCORE), 2005-2013 2005

2007

2009

2011

2013

Ede-Oost

3,9

3,1

3,2

3,0

3,3

Ede-West

4,4

4,1

3,9

3,3

3,3

Veldhuizen A

5,3

5,9

5,3

5,0

4,2

Veldhuizen B

4,7

5,1

4,4

4,1

4,0

Kernhem

2,1

2,9

2,3

2,3

2,2

Ede-Zuid

4,8

4,7

4,0

3,7

3,6

Maandereng

4,3

4,3

4,4

3,6

3,9

Rietkampen

4,1

3,9

3,7

3,7

3,6

Buitengebied Ede

1,5

1,7

1,7

1,2

1,6

Bennekom

4,0

3,9

2,7

2,2

2,6

Lunteren

2,8

2,7

1,9

2,0

2,2

Ederveen/De Klomp

2,9

2,1

2,3

1,8

2,2


3,4

2,7

2,5

2,1

2,4

Gemeente Ede

7,1

7,2

6,8

6,8

6,7

Toelichting: De schaalscore verloedering loopt van 0 tot 10. Hoe hoger de score, hoe gunstiger. Deze score is een samengestelde score op basis van de volgende stellingen: - bekladding van muren of gebouwen/graffiti - rommel op straat - hondenpoep - vernieling van bushokjes of andere voorzieningen in de openbare ruimte

ONTWIKKELING SOCIALE OVERLAST (SCHAALSCORE), 2005-2013 2005

2007

2009

2011

2013

Ede-Oost

2,2

1,2

2,2

1,9

2,4

Ede-West

1,9

1,9

2,2

2,1

2,0

Veldhuizen A

2,7

3,8

3,6

2,7

2,2

Veldhuizen B

1,3

1,8

1,9

1,9

1,5

Kernhem

0,5

0,5

0,7

0,8

0,8

Ede-Zuid

2,7

2,5

2,4

2,5

2,3

Maandereng

1,4

1,5

1,8

1,6

1,4

Rietkampen

1,2

0,9

1,9

2,6

1,7

Buitengebied Ede

0,4

0,7

0,9

0,5

0,8

Bennekom

1,2

1,0

1,0

0,8

0,6

Lunteren

1,1

0,8

0,8

0,9

0,7

Ederveen/De Klomp

0,8

0,5

0,8

0,7

0,8


1,2

0,8

0,9

1,4

1,2

Gemeente Ede

1,5

1,4

1,6

1,6

1,5

Toelichting: De schaalscore sociale overlast loopt van 0 tot 10. Hoe hoger de score, hoe ongunstiger. Deze score is een samengestelde score op basis van de volgende stellingen: - dronken mensen op straat - mensen die op straat worden lastiggevallen - drugsoverlast - overlast van groepen jongeren


65

ONTWIKKELING VERKEERSOVERLAST (SCHAALSCORE), 2005-2013 2005

2007

2009

2011

2013

4,6

3,9

3,7

3,8

3,8

Ede-West

4,7

4,7

4,0

3,8

4,0

Veldhuizen A

4,5

5,0

4,4

4,5

4,1

Veldhuizen B

4,2

4,3

4,0

4,0

3,7

Kernhem

3,7

4,6

3,7

4,0

3,4

Ede-Zuid

5,0

5,0

4,5

4,4

3,8

Maandereng

4,5

4,4

4,0

4,0

3,8

Rietkampen

4,7

4,6

3,9

3,9

3,9

Buitengebied Ede

4,2

3,4

3,4

2,8

3,2

Bennekom

4,2

4,2

3,3

3,0

3,1

Lunteren

4,0

3,7

3,1

3,1

2,9

Ederveen/De Klomp

3,9

3,6

3,7

3,2

3,0


4,1

3,8

3,3

3,1

3,2

Gemeente Ede

4,4

4,3

3,7

3,6

3,5

Ede-Oost

Toelichting: De schaalscore verkeersoverlast loopt van 0 tot 10. Hoe hoger de score, hoe ongunstiger. Deze score is een samengestelde score op basis van de volgende stellingen: - agressief verkeersgedrag - geluidsoverlast door verkeer - te hard rijden - parkeeroverlast

ONTWIKKELING OVERIGE OVERLAST (SCHAALSCORE), 2005-2013 2005

2007

2009

2011

2013

Ede-Oost

2,4

1,7

2,1

2,0

2,5

Ede-West

2,1

2,2

1,7

1,9

1,8

Veldhuizen A

2,4

2,5

1,8

1,8

1,5

Veldhuizen B

0,8

1,4

1,2

1,2

1,2

Kernhem

1,5

1,0

0,7

0,8

0,9

Ede-Zuid

2,9

2,6

2,2

2,1

2,0

Maandereng

1,2

1,4

1,1

1,4

1,3

Rietkampen

1,5

1,1

1,1

1,2

1,1

Buitengebied Ede

0,9

0,9

0,9

0,7

0,9

Bennekom

1,1

1,1

0,9

0,9

0,9

Lunteren

1,2

1,1

0,8

1,0

1,0

Ederveen/De Klomp

1,0

1,0

1,0

0,8

0,7


1,4

1,1

0,9

1,0

1,0

Gemeente Ede

1,6

1,5

1,3

1,3

1,4

Toelichting: Deze score is een samengestelde score op basis van de volgende stellingen: - overlast door omwonenden - andere vormen van geluidsoverlast (dan van verkeer) - overlast van zwervers/daklozen - overlast door horecagelegenheden - dronken mensen op straat

66


ONTWIKKELING RAPPORTCIJFER VEILIGHEID IN DE BUURT, 2005-2013 2005

2007

2009

2011

2013

Ede-Oost

7,3

7,4

6,8

6,9

6,8

Ede-West

7,0

7,0

6,9

6,6

6,6

Veldhuizen A

6,0

5,4

5,3

5,8

6,3

Veldhuizen B

6,9

6,7

6,3

6,3

6,4

Kernhem

7,4

7,4

7,1

7,3

7,1

Ede-Zuid

6,5

6,7

6,5

6,4

6,4

Maandereng

6,9

7,1

6,7

6,6

6,6

Rietkampen

7,2

7,4

6,9

6,3

6,8

Buitengebied Ede

7,2

7,0

6,8

6,8

6,6

Bennekom

7,4

7,6

7,3

7,2

6,9

Lunteren

7,5

7,6

7,0

7,2

7,1

Ederveen/De Klomp

7,4

7,7

6,8

7,0

6,9


7,3

7,8

7,0

7,1

7,1

Gemeente Ede

7,1

7,2

6,8

6,8

6,7

ONTWIKKELING ONVEILIGHEIDSGEVOEL IN DE EIGEN BUURT (% INWONERS), 2005-2013 2005

2007

2009

2011

2013

Ede-Oost

25%

13%

27%

18%

20%

Ede-West

20%

20%

20%

23%

23%

Veldhuizen A

47%

46%

48%

43%

29%

Veldhuizen B

29%

33%

31%

32%

30%

Kernhem

9%

9%

9%

8%

14%

Ede-Zuid

34%

30%

26%

26%

28%

Maandereng

25%

21%

24%

26%

26%

Rietkampen

19%

17%

21%

31%

21%

Buitengebied Ede

14%

22%

23%

13%

24%

Bennekom

15%

12%

10%

9%

12%

Lunteren

12%

9%

11%

11%

15%

7%

10%

10%

13%

7%


12%

9%

13%

12%

10%

Gemeente Ede

21%

19%

20%

20%

20%

Ederveen/De Klomp


67

COLOFON Uitgave November 2014 Gemeente Ede, afdeling Strategie & Onderzoek Samenstelling en redactie Karin Vermeij en Bart van Steenis Drukwerk Gemeente Ede, team Services

68


ANALYSE WOONVRAAG EN WOONAANBOD GEMEENTE EDE. Kennisfundament Kwalitatieve Woonvisie Ede 2014

Recommend Documents