REQUIEM GABRIEL
ZATERDAG 20 OKTOBER 2012
FAURÉ
PROGRAMMA
AMICI vocaal en instrumentaal ensemble o.l.v. Hans Wils met Annelies Brants, sopraan en Simon Schmidt, bariton KERK O.L.V. ONBEVLEKT ONTVANGEN ZILVERENHOEK KAPELLEN
Hoevensebaan 46 2950 Kapellen
Antwerpsesteenweg 284 2950 Kapellen
BAEKELMANS
JUWELEN Hoevensebaan 80, Kapellen
Beeld- en Klankstudio Hoevensebaan 99 2950 Kapellen 03 664 75 68
Hoogboomsteenweg 94 2950 Kapellen Dinsdag gesloten
Christiaan Pallemansstraat 2 2950 Kapellen
Hoevensebaan 73, Kapellen 03 665 09 49 www.haartooikuylen.be
La Maison de Paris Taverne
Kapelsesteenweg 380 2930 Brasschaat 03 664 03 69
Hoevensebaan 65 2950 Kapellen 0472 25 52 57 www.crea-accent.be
Winkelcentrum Promenade Antwerpsesteenweg 39 2950 Kapellen 03 605 70 55
De Bie Artiscienza adviesbureau bedrijfsveiligheid
Kapelsestraat 26 2950 Kapellen
BRASSERIE OUD GEMEENTEHUIS Antwerpsesteenweg 2 2950 Kapellen 03 664 29 07
Glashandel Nuyens Hoogboomsteenweg 151 2950 Kapellen
Dorpsstraat 27 - 31 2950 Kapellen 03 605 90 25 Modeplezier 1000m² gratis parking
Dennenlaan 94, 2610 Wilrijk 03 830 70 70 www.groenenborg.be
Hoevensebaan 4, Kapellen 03 664 29 91
De Oude Pastorie Walbers Koolen Vastgoed Fortuinstraat 17 2180 Ekeren www.walbersvastgoed.be
Taverne – Restaurant Dorpsstraat 45 2950 Kapellen 03 605 49 45 woensdag gesloten
Molenstraat 23 2930 Brasschaat 03 664 74 19
Uit sympathie Marc Jamart
Geacht publiek, Met heel veel plezier heet ik u welkom op dit tweede volwaardige concert van Amici Vocaal Ensemble sinds mijn start als dirigent, nu juist 1 jaar geleden. In juni exploreerden we de muzikale werelden van 2 componisten-duo’s, Schumann en Mendelssohn, in het programma Fanny en Clara. Nu verplaatsen we onze focus naar de romantische Franse koormuziek van Gabriel Fauré met als hoofdbrok zijn Requiem opus 48. Hij schreef het, naar eigen zeggen, zomaar, voor zijn plezier, en zijn visie op de dood heeft ook een vrij positieve lading: voor hem is de dood de overgang naar het geluk van het hiernamaals en vraagt het een gelaten berusting in wat komen gaat. Hier dus helemaal geen dramatisch of pijnlijk afscheid nemen. Daarvoor bracht de componist heel wat wijzigingen aan in de tekst van de requiem-mis. Het Dies Irae bijvoorbeeld, wat in andere Requiems aanleiding is tot heel wat koor- en orkestgeweld werd in dit Requiem niet gebruikt. In de plaats daarvan voegde Fauré o.a. het In Paradisum toe, wat niet tot de gebruikelijke Requiem-teksten behoort en die de gelukzalige overgang naar het Paradijs benadrukt.
Wij kozen voor deze uitvoering de instrumentale bezetting die Fauré ter beschikking had bij de eerste versie uit 1888 die hij van dit werk schreef, nl. 2 altviolen, 2 celli, harp en orgel. In de plaats van orgel gebruiken wij een harmonium, wat ongetwijfeld voor een bijzondere kleur zal zorgen, niet in het minst door de prachtige klank van het historische Alexandre-harmonium (1864) uit de collectie van harmoniumspeler Nico Declerck. Ik ben erg blij dat ik vandaag op hem en enkele andere bevriende muzikanten kan rekenen. In het ‘voorprogramma’ koos ik, naast enkele kortere religieuze werken en liederen van Gabriel Fauré en César Franck, ook voor de Messe Basse, een bijzondere missa brevis voor sopraansolo, vrouwenkoor, harp en harmonium. Samen met de Cantique de Jean Racine, het afstudeerwerk van Fauré én zijn eerste compositie voor 4-stemmig koor zullen deze werken u ongetwijfeld in de sfeer brengen voor dit hoopvolle Requiem op. 48, één van de mooiste werken uit het Frans-romantische koorrepertoire. Ik hoop dat u net zo zal genieten van dit programma als wij doen en hoop u opnieuw talrijk te mogen begroeten op ons kerstconcert op zondag 23 december in Hoogboom en op ons aperitiefconcert van zondag 23 juni 2013 in de St. Antoniuskerk van Edegem. Hans Wils, dirigent 3
PROGRAMMA 1. 2. 3. 4. 5. 6.
Messe Basse voor sopraan-solo, vrouwenkoor en harmonium (Gabriel Fauré) (Kyrie eleison, Sanctus, Benedictus, Agnus Dei) Andante in Des voor harmonium uit l’Organiste (César Franck) Panis Angelicus voor sopraan, koor en harmonium (César Franck) Tantum Ergo op. 55 voor sopraan-solo, koor, harp en harmonium (Gabriel Fauré) Drie liederen voor sopraan en harmonium (Gabriel Fauré) • Les Berceaux (tekst : Sully-Preudhomme) • En Prière (tekst: Stéphan Bordèse) • Au cimetière (tekst: Jean Richepin) Cantique de Jean Racine op. 11 (Gabriel Fauré)
PAUZE
Requiem op. 48 (Gabriel Fauré) 1. Introitus en Kyrie 2. Offertorium 3. Sanctus 4. Pie Jesu 5. Agnus Dei 6. Libera Me 7. In paradisum 4
Simon Schmidt De Australische bariton Simon Schmidt is momenteel als koorzanger en solist van kleinere rollen verbonden aan de Vlaamse Opera. Simon heeft een repertoire van opera, oratorium, liederen en muziektheater. Zo zong hij rollen als Guglielmo (Così fan Tutte), Schaunard en Marcello (La Bohème), Papageno (Die Zauberflöte), Maximillian (Candide), Adonis (Venus en Adonis) en Kecal (Der Verkaufte Braut) evenals kleinere rollen in Eugen Onegin, Peter Grimes, Semele, Die Fledermaus, Amahl and the Night Visitors en The Pilgrim’s Progress. Als koorzanger zong Simon Le Nozze di Figaro, Roméo et Juliette en Lucia di Lammermoor bij de Opera Queensland, Australië. Als oratoriumzanger heeft hij baritonsolo’s voor Brahms’ Ein Deutsches Requiem, Beethovens Mis in C, Fauré’s Requiem, Mozarts Krönungsmesse, Haydns Harmoniemesse en Stravinsky’s Les Noces op zijn repertoire staan. Hij heeft ook verscheidene musicalrollen gezongen zoals Marius in Les Miserables, Rolf Gruber in The Sound of Music en Danny in Grease. In 2001 won hij de Buderim Forestbeurs om zang te studeren aan het Conservatorium van Queensland.
In 2005 was hij in dienst van het Australische leger en was zanger voor The Australian Army Band van Brisbane evenals een regelmatig koorlid van de Opera Queensland. Simon werd een young artist met de Opera Queensland in 2007. Hij toerde doorheen Queensland met het Moving Opera Program en ook met hun productie van The Food of Love om opera en theaterklassiekers naar de outback te brengen. Simon verliet Australië aan het einde van 2007 om te studeren aan het Royal Northern College of Music in Manchester bij zangpedagoog Robert Alderson. Na zijn afstuderen in juli 2009, verhuisde hij naar Antwerpen waar hij momenteel als solist en full-time koorzanger aan de Vlaamse Opera zingt. In december/ januari van 2011/12 zong Simon de rol van Antonio, in de Vlaamse Opera-productie van Il Viaggio a Reims van Rossini, die met lovende resencies werd ontvangen door de pers. Binnenkort in december zingt hij Guglielmo (Così fan tutte) voor OperArtie in Gent.
5
Annelies Brants
Hans Wils
Sopraan Annelies Brants behaalde haar meestergraad zang aan het conservatorium van Antwerpen bij Guy De Mey. Daarnaast volgde zij les bij Stefanie Friede en Lucienne Van Deyck. Verschillende jaren maakte zij deel uit van het Vocaal Ensemble Ex Tempore o.l.v. Florian Heyerick, waarbij ze regelmatig als soliste naar voren trad. Sinds 2007 verleent ze regelmatig haar medewerking aan projecten met het Collegium Vocale Gent o.l.v. Philippe Herreweghe. Andere ensembles waarmee Annelies werkt zijn o.a. Il Gardellino, Vox Luminis o.l.v. Lionel Meunier, Currende o.l.v. Erik Van Nevel, Octopus Solisten o.l.v. Bart Van Reyn, Ardalus ensemble o.l.v. Karen Ketels, Encantar en Psallentes o.l.v. Hendrik van den Abbeele. Annelies is lerares zang in de muziekacademies van Kapellen, Brasschaat en Wijnegem.
Hans studeerde in 1993 af aan de KU Leuven waar hij musicologie en culturele studies volgde. Na enkele stages in o.m. de Muntschouwburg werd hij in 1995 voorstellingsleider bij de Vlaamse Opera, waar hij nog steeds in die hoedanigheid werkzaam is en reeds aan een 80-tal producties meewerkte met vele grote dirigenten. Sinds 2008 werkt hij regelmatig als muzieksamensteller bij Klara.
6
Ondertussen is Hans zelf ook steeds actief musicerend bezig geweest en volgde hij blokfluit, piano, cello, zang, beiaard en orgel aan verscheidene muziekacademies. Als koorzanger zong en zingt hij in o.a. Audite Nova o.l.v. Kamiel Cooremans, La Furia o.l.v. Bart Geurden, Ex Tempore o.l.v. Florian Heyerick, Octopus o.l.v. Bart Van Reyn en El Grillo o.l.v. Inge Bollaert. Hans Wils kreeg ook zelf de dirigeermicrobe te pakken en leidde enkele gelegenheidsensembles, zoals de Ode for St Cecilia’s Day van G. F. Händel met het ensemble A en het koor Gioia della Musica. Sinds september 2009 is hij dirigent van het vocaal en instrumentaal ensemble Continuo, waarmee hij voornamelijk 16de- en 17de-eeuwse muziek uitvoert. Sinds oktober 2011 dirigeert hij eveneens het vocaal ensemble Amici.
Panis angelicus (Brood van de Engelen)
Les berceaux
Panis angelicus fit panis hominum; Dat panis coelicus figuris terminum: O res mirabilis! Manducat Dominum pauper, servus et humilis. Te trina Deitas unaque poscimus: Sic nos tu visita, sicut te colimus; Per tuas semitas duc nos quo tendimus, Ad lucem quam inhabitas. Amen.
Le long du Quai, les grands vaisseaux, Que la houle incline en silence, Ne prennent pas garde aux berceaux, Que la main des femmes balance.
tekst: Thomas van Aquino 13° eeuw muziek: César Franck 1872
Tantum ergo (loflied op het Allerheiligste) tekst: Thomas van Aquino 13°eeuw muziek: Gabriel Fauré 1890
tekst: Sully-Preudhomme muziek: Gabriel Fauré 1881
Mais viendra le jour des adieux, Car il faut que les femmes pleurent, Et que les hommes curieux Tentent les horizons qui leurrent! Et ce jour-là les grands vaisseaux, Fuyant le port qui diminue, Sentent leur masse retenue Par l’âme des lointains berceaux.
Tantum ergo Sacramentum veneremur cernui, Et antiquum documentum novo cedat ritui: Præstet fides supplementum sensuum defectui. Genitori, Genitoque laus et jubilatio, Salus, honor, virtus quoque sit et benedictio: Procedenti ab utroque compar sit laudatio. Amen. 7
En prière
tekst: Stéphan Bordèse muziek: Gabriel Fauré 1889 Si la voix d’un enfant peut monter jusqu’à Vous, Ô mon Père, Écoutez de Jésus, devant Vous à genoux, La prière! Si Vous m’avez choisi pour enseigner vos lois Sur la terre, Je saurai Vous servir, auguste Roi des rois, Ô Lumière! Sur mes lèvres, Seigneur, mettez la vérité Salutaire, Pour que celui qui doute, avec humilité Vous révère! Ne m’abandonnez pas, donnez-moi la douceur Nécessaire, Pour apaiser les maux, soulager la douleur, La misère! Révèlez Vous à moi, Seigneur en qui je crois Et j’espère: Pour Vous je veux souffrir et mourir sur la croix, Au calvaire!
8
Au cimetière
tekst: Jean Richepin, muziek: Gabriel Fauré 1888 Heureux qui meurt ici, Ainsi que les oiseaux des champs! Son corps, près des amis, Est mis dans l’herbe et dans les chants. Il dort d’un bon sommeil vermeil, Sous le ciel radieux. Tous ceux qu’il a connus, venus, Lui font de longs adieux. À sa croix les parents pleurants, Restent a genouillés, Et ses os, sous les fleurs, de pleurs Sont doucement mouillés Chacun sur le bois noir, Peut voir s’il était jeune ou non, Et peut, avec de vrais regrets. L’appeler par son nom, Combien plus malchanceux Sont ceux qui meurent à la mé, Et sous le flot profond S’en vont loin du pays aimé! Ah! pauvres! qui pour seul linceuls Ont les goëmons verts, Où l’on roule inconnu, tout nu, Et les yeux grands ouverts!
Cantique de Jean Racine tekst : Jean Racine 1688 muziek : Gabriel Fauré 1865
Verbe égal au Très-Haut Notre unique espérance, jour éternel De la paisible nuit nous rompons le silence, Divin Sauveur, jette sur nous les yeux. Répands sur nous le feu de ta grâce puissante, Que tout l’enfer fuie au son de ta voix, Dissipe le sommeil d’une âme languissante Qui la conduit à l’oubli de tes lois! O Christ sois favorable à ce peuple fidèle, Pour te bénir maintenant rassemblé ; Reçois les chants qu’il offre à ta gloire immortelle, Et de tes dons qu’il retourne comblé. Mogen wij u verwelkomen op onze volgende concerten? • Kerstconcert Hoogboom op zondag 23 december 2012 om 20 u in de Sint-Jozefkerk te Hoogboom Kapellen • Aperitiefconcert op zondag 23 juni 2013 om 11u in de Sint Antoniuskerk te Edegem 9
REQUIEM op. 48 Gabriel Fauré Introïtus en Kyrie Requiem eternam dona eis, Domine: et lux perpetua luceat eis. Te decet hymnus, Deus, in Sion: et tibi reddetur votum in Jerusalem.
Geef hen de eeuwige rust, Heer, en het eeuwige licht verlichte hen. U, God, komt een loflied in Sion toe, en U zal een gelofte afgelegd worden in Jeruzalem.
Exaudi orationem meam, ad te omnis caro veniet. Kyrie eleison. Christe eleison. Kyrie eleison.
Verhoor mijn gebed, tot U kome alle vlees. Heer, ontferm U over ons. Christus, ontferm U over ons. Heer, ontferm U over ons.
Offertorium koor O Domine Jesu Christe, Rex gloriae, libera animas defunctorum de poenis inferni, et de profundo lacu:
Heer Jezus Christus, Koning der heerlijkheid, bevrijd de zielen van alle gelovige overledenen van de straffen van de hel en van de diepe afgrond.
O Domine Jesu Christe, Rex gloriae, libera animas defunctorum de ore leonis, ne absorbeat tartarus: O Domine Jesu Christe, Rex gloriae, ne cadant in obscurum.
Heer Jezus Christus, Koning der heerlijkheid, bevrijd hen uit de muil van de leeuw, opdat de onderwereld hen niet verslinde en zij niet in de duisternis vallen.
10
bariton Hostias et preces tibi Domine laudis offerimus: tu suscipe pro animabus illis, quarum hodie memoriam facimus. Fac eas, Domine, de morte transire ad vitam. Quam olim Abrahae promisisti, et semini eius. koor O Domine Jesu Christe, Rex gloriae, libera animas defunctorum de poenis inferni, et de profundo lacu: ne cadant in obscurum. Amen
Offeranden en gebeden van lof brengen wij U, Heer. Neem ze aan voor de zielen van hen die wij vandaag gedenken. Laat hen, Heer, van de dood overgaan naar het leven. Zoals Gij voorheen aan Abraham beloofd hebt en aan zijn nageslacht. Heer Jezus Christus, Koning der heerlijkheid, bevrijd de zielen van alle gelovige overledenen van de straffen van de hel en van de diepe afgrond; en laat hen niet in de duisternis vallen. Amen
Sanctus Sanctus, Sanctus, Sanctus, Sanctus Dominus Deus Sabaoth, Pleni sunt coeli et terra, gloria tua. Hosanna in excelsis. Sanctus.
Heilig de Heer, de God der hemelse heerscharen. Vol zijn hemel en aarde van uw heerlijkheid. Hosanna in de hoge.
Pie Jesu sopraan Pie Jesu Domine, dona eis requiem sempiternam.
O lieve Heer Jezus, geef hen eeuwige rust. 11
Agnus Dei Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, dona eis requiem. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, dona eis requiem. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, dona eis requiem sempiternam.
Lam Gods, dat de zonden van de wereld wegneemt, geef hen rust. Lam Gods, dat de zonden van de wereld wegneemt, geef hen rust. Lam Gods, dat de zonden van de wereld wegneemt, geef hen eeuwige rust.
Communio Lux aeterna luceat eis, Domine: Cum sanctis tuis in aeternum, quia pius es. Requiem eternam dona eis Domine: et lux perpetua luceat eis.
Het eeuwige licht verlichte hen, Heer: Met Uw heiligen in de eeuwigheid , omdat Gij vroom zijt. Geef hen de eeuwige rust, Heer, en het eeuwige licht verlichte hen.
Libera me bariton Libera me, Domine, de morte aeterna, in die illa tremenda: Quando caeli movendi sunt et terra: dum veneris judicare saeculum per ignem.
Bevrijd mij, Heer, van de eeuwige dood op die verschrikkelijke dag, wanneer de hemelen moeten wankelen en de aarde, wanneer U de wereld zult komen oordelen met vuur.
koor Tremens factus sum ego et timeo, dum discussio venerit, atque ventura ira.
Bang ben ik geworden en ik vrees, wanneer de beoordeling zal komen en de toorn nabij is.
12
Dies illa, dies irae, calamitatis et miseriae, dies magna et amara valde. Requiem aeternam dona eis Domine, et lux perpetua luceat eis. Libera me, Domine, de morte aeterna, in die illa tremenda: Quando caeli movendi sunt et terra: dum veneris judicare saeculum per ignem.
Die dag, dag van toorn, van rampspoed en ellende, grote en zeer bittere dag. Geef hen eeuwige rust, Heer, en het eeuwige licht verlichte hen. Bevrijd mij, Heer, van de eeuwige dood op die verschrikkelijke dag, Wanneer de hemelen moeten wankelen en de aarde, wanneer U de wereld zult komen oordelen met vuur.
bariton en koor Libera me, Domine de morte aeterna.
Bevrijd mij, Heer, van de eeuwige dood.
In paradisum In paradisum deducant (te) angeli: in tuo adventu suscipiant te martyres, et perducant te in civitatem sanctam Jerusalem.
Mogen de engelen u bij Uw komst het paradijs binnenleiden, en de martelaren u gunstig ontvangen, en u brengen naar de heilige stad Jeruzalem.
Chorus angelorum te suscipiat, et cum Lazaro quondam paupere aeternam habeas requiem.
Moge het engelenkoor u opnemen, en moge u, evenals Lazarus, ooit zo arm, eeuwige rust hebben.
13
Voor dit concert werden door de koorleden andere ‘amici’ aangesproken om ons te komen versterken en vormen we een soort Amici XL:
Een aantal koorleden zongen reeds jarenlang samen in het vocaal ensemble Vivace toen ze in januari 2008 startten met een vocaal ensemble onder een nieuwe naam. De hechte vriendschapsband tussen de koorleden zorgde ervoor dat de naam Amici voor de hand lag. Ze gingen verder op hetzelfde elan: een gevarieerd programma brengen met Vincent Lesage en nadien Trees Rohde als dirigenten. In oktober 2011 werd Hans Wils aangetrokken als dirigent; een ‘oude’ vriend die vroeger nog deel uitmaakte van het koor, maar intussen heel wat ervaring opdeed als dirigent. Hij geeft Amici een nieuwe muzikale impuls. Meer info vindt u op onze website: www.amicivocaalensemble.be Contact en informatie:
[email protected] Jan Muts, Kapellen, 0475 770 633 Marc Vande Meerssche, Antwerpen, 0486 341 519 Indien u een vocaal ensemble zoekt voor een jubileum- of huwelijksmis willen wij graag samen met u afspreken hoe deze unieke dag muzikaal opgeluisterd kan worden. Heeft u zelf zin om mee te zingen, aarzel niet om ons te contacteren !
14
SOPRANEN: Anne-Marie De Blieck, Helena De Paepe, Lynn De Paepe, Ilse De Rydt, Karolien Madou, Adelheid Paternoster, Mieke Pesic, Bieke Schiltz, Ellen Storms, Ria Van Bortel, Katti Van Hoof ALTEN: Mirjam Boets, Leen De Vuyst, Patricia Hernalsteen, Dani Magnus, Katrien Meeussen, Ria Nuyts, Eva Van Der Linden, Marleen Van Dijck, Marleen Vervloet TENOREN: Peter Baets, Herman Creten, Paul Horemans, Marc Luyten, Jan Muts, Marc Vande Meerssche, Steven Van Impe BASSEN: Joz Bal, Simon De Paepe, Norbert De Loecker, Günther Depraitere, Pierre Hernalsteen, Aster Jeursen, Thom Mertens, Walter Pieret, Frank Stals, Alex Stryckers Voor de instrumentale begeleiding konden we rekenen op de gewaardeerde steun van: VIOOL: Alwin Wouters ALTVIOOL: Luc Fierens en Paul Bervoets CELLO: Peter Devos en Griet Van regenmortel CONTRABAS: Lode Leire HARP: Leen van der Roost HARMONIUM: Nico Declerck
Slagerij Scheltjens Hoogboomsteenweg 280 2950 Kapellen Dinsdag gesloten
Hoogboomsteenweg 2950 Kapellen
Dragan Stamenkovic Steenweg op Ravels 143-145, 2360 Oud-Turnhout 014 42 28 32 www.ago-architectuur.be
Orthopedische schoenen Hoevensebaan 111-115 2950 Kapellen 03 664 20 10 www.orthotechsmeets
Van Peltstraat 39 2018 Antwerpen 03 237 00 81 - 0479 95 00 44 kinesitherapie-manuele therapie-acupuntuur
Uit sympathie
Antwerpsesteenweg 20 2950 Kapellen 03 660 27 50
Kapelsesteenweg 438 2930 Brasschaat
J. Musters Interieur
Burg. Vandermoelenplein 1 2940 Stabroek 03 569 00 62 - 0476 56 40 55 schilderwerken-behangendecoratie-restauratie-excl. decoratieve afwerkingen
BLOEMEN DE HERDT Beukendreef 7 2950 Kapellen 03 664 06 61
Garage Rietje Antwerpsesteenweg 346 2950 Kapellen 03 660 11 22
Dhr. & Mevr. Boets - Verhaegen
Burms Verzekeringen Klein Heiken 19 2180 Ekeren
Engels Thermo Comfort Paardenmarkt 83 B-2000 Antwerpen www.thermocomfort.be
Maria Theresialei 4 2180 Ekeren-Mariaburg 03 605 73 26
Dank aan onze vele sponsors die dit mooie concert financieel mogelijk maakten. Uiteraard ook dank aan de vele aanwezigen, zonder u was dit concert ook niet mogelijk.
Mogen wij u verwelkomen op onze volgende concerten? • Kerstconcert Hoogboom op zondag 23 december 2012 om 20 u in de Sint-Jozefkerk te Hoogboom Kapellen • Aperitiefconcert op zondag 23 juni 2013 om 11u in de Sint Antoniuskerk te Edegem
