F:\DKO9900\hq\not\mu\jlhg0214.beg 25-02-jj
Onderwijssecretariaat van Steden en Gemeenten van de Vlaamse Gemeenschap Ravensteingalerij 3 bus 7 1000 Brussel tel. 02/506 41 50 fax 02/502 12 64
[email protected] www.ovsg.be
Instrumentaal Ensemble, Richting Jazz en Lichte Muziek, optie Samenspel Hogere graad
Leerplan
Deeltijds Kunstonderwijs – Studierichting Muziek
Leerplan instrumentaal ensemble 1
F:\DKO9900\hq\not\mu\jlhg0214.beg 25-02-jj
richting jazz en lichte muziek, optie samenspel hogere graad. INLEIDING Bij het opstellen van het leerplan instrumentaal ensemble, richting jazz en lichte muziek, gaat de werkgroep die hierbij betrokken is, ervan uit dat men niet zonder vakkenintegratie kan werken. Om de doelstellingen te bereiken is ondersteuning in de theoretische en instrumentale lessen noodzakelijk. Het leerplan is dan ook in die zin te hanteren en te begrijpen. Het voorliggende leerplan instrumentaal ensemble, richting Jazz en Lichte Muziek, bevat onderdelen die betrekking hebben op de theoretische en individuele instrumentale ontwikkeling van de leerlingen en die onmisbaar zijn ter ondersteuning van de ontwikkeling van samenspeltechnieken. Voor een maximaal rendement inzake toepasbaarheid van dit leerplan is het aangewezen te werken met een evenwichtige bezetting van de ensembles.
ALGEMENE DOELSTELLINGEN voor middelbare graad samenspel en hogere graad instrumentaal ensemble, richting jazz en lichte muziek, optie samenspel. -
Een muzikale opleiding verschaffen, specifiek gericht op het idioom van jazz en lichte muziek, en met de nadruk op creativiteit. Het ontwikkelen van muzikaal-praktische vaardigheden met betrekking tot het musiceren in groep. Het ontwikkelen van de vaardigheid om zowel auditief (zonder bladmuziek) als visueel (met bladmuziek) met muziek om te gaan.
2
F:\DKO9900\hq\not\mu\jlhg0214.beg 25-02-jj
Inleiding: 1. Met B worden basisdoelstellingen bedoeld. De leerinhoud moet gekend zijn en kan op het examen getoetst worden. Met U worden uitbreidingsdoelstellingen bedoeld. Hierbij moet de leerinhoud gezien zijn, maar deze is geen examenstof. 2.
De diverse leerplandoelstellingen vullen elkaar aan en vormen één geheel. Doelstellingen
B/U
Leerinhouden
Methodologische wenken
1. Het ontwikkelen van het analytisch inzicht: • met betrekking tot alle leerinhouden zowel auditief als visueel: leren herkennen, ontleden, benoemen en toepassen 1.1 De leerlingen kunnen melodieën, melodische en ritmische structuren op het gehoor en uit het geheugen (na-) spelen.
B
• thema's en arrangementen
• diverse maatsoorten: recht en swingopvatting • chromatiek - diatoniek • diverse toonsoorten • syncopering en accentuering • aandacht voor dynamiek en articulatie • bronnen: ook modale thema’s
1.2 De leerlingen kunnen het metrum aanvoelen.
B
• op basis van een vaste kadans (puls)
• met aandacht voor een goede groove
2
F:\DKO9900\hq\not\mu\jlhg0214.beg 25-02-jj
1.3 De leerlingen ontwikkelen vormbesef aan de hand van standaardvormen en bijbehorende terminologieën
B
1.4 De leerlingen ontwikkelen de kennis van en het inzicht in harmonische basisbegrippen en elementaire vaardigheid betreffende het toepassen daarvan.
B
• vorm volgen (spelen) • vorm herkennen, vorm aanwijzen • opbouw van arrangementen
• kennis, constructie en uitvoering
• drie- en vierklanken en meerklanken en bijbehorende akkoordsymbolen
• gebroken akkoorden en toonladders gebruiken als basis voor improvisatie (bvb: kennismaking met een akkoordenschema via het gebruik van gebroken akkoorden en toonladders)
• guide tones
• om de kleur van akkoorden te leren kennen • als background • als begeleiding • als basis voor improvisatie
• vaak terugkerende progressies (harmonische cliché's) • introductie van begrippen zoals: * horizontaal/vertikaal denken * spanning/ontspanning (functies) • modale harmonie 1.5 De leerlingen ontwikkelen de vaardigheid om met muzieknotatie om te gaan.
B
• coderen: (op-)schrijven
B
• het maken van partijen voor het eigen instrument
B
• decoderen: lezen, ontwikkelen van het voorstellingsvermogen
• relatie tussen akkoorden en toonadders • eenvoudige leadsheet (melodie/ basisstructuur/ eventueel akkoordsymbolen, afhankelijk van het instrument van de leerling)
3
F:\DKO9900\hq\not\mu\jlhg0214.beg 25-02-jj
1.6 De leerlingen krijgen inzicht in de karakteristieke eigenschappen van diverse stijlen.
B
• groepsgeluid • timing / ritmische patronen, frasering
• één compositie in verschillende stijlen uitvoeren
• functies van de verschillende instrumenten in die stijl
2. Het ontwikkelen van muzikaal-praktische vaardigheden met betrekking tot het musiceren in groep 2.1 De leerlingen kunnen creatief en zelfstandig musiceren.
B
• improvisatie (ritmisch en melodisch)
• ook chromatiek
• interactie (= het gepast reageren op het spel van anderen)
• imitatie
• uitwerken en afwerken van een uitvoering 2.2 De leerlingen kunnen de beginselen van samenspel toepassen en maken kennis met (de belangrijkste eigenschappen van) de andere instrumenten in de groep.
B
• interactie: zie 2.1 • luisterbereidheid: het auditief en visueel (oogcontact) waarnemen van het spel van anderen; • het stemmen, intoneren en in kadans spelen in functie van het ensemble; • de functie van de verschillende instrumenten in het geheel; de akoestische balans tussen de verschillende instrumenten;
• werken aan variatie in groepsgeluid in relatie tot stijlen
• de opstelling van het ensemble; U
• het maken van aangepaste partijen voor de instrumenten van het ensemble (o.a. transponeren en octaveren)
4
F:\DKO9900\hq\not\mu\jlhg0214.beg 25-02-jj
Repertoriumlijst JALM-ensemble voor de hogere graad Wayne Shorter Afro blue Mongo Santamaria All Blues Miles Davis Au privave C. Parker Another day B. Marsalis All of me Simons/Marks Autumn leaves J. Kosma/J. Mercer Anthropology C. Parker All the things you are J. Kern Black magic woman Santana Blue in Green Bill Evans/Miles Davis Black Orpheus L. Bonfa Blue Bossa K. Dorham Beautiful love V. Young/W. King/E.Van Alstyne/H.Gillespie Beauty and the Beast W. Shorter Big Mama Wizards of Ooze Beautiful Love V. Young Billie’s Bounce C. Parker Blue Monk T. Monk Caravan Juan Tizol Cantaloupe Island H. Hancock Don’t stand so close Sting Don’t get around much anymore D. Ellington/B. Russell Demasiado Corazon W. Deville Doxy S. Rollins Fire Bruce Springsteen Footprints W. Shorter Fungii Mama B. Mitchell H. Mobley Funk in Deepfreeze Guataca city P. D’Rivera I got you (I feel good) James Brown It don’t mean a thing Duke Ellington In your own sweet way D. Brubeck I can’t make you love me Bonnie Raitt I saw her standing there Lennon & McCartney In a mellow tone Duke Ellington Isn’t she lovely Stevie Wonder I wish Stevie Wonder In a Sentimental Mood D. Ellington I mean you T. Monk Joker Steve Miller Just the two of us Bill Withers Killing me softly Roberta Flack Laura D. Raksin Lovely day Bill Withers Lady Marmalade Patti Labelle La Samba R. Obiedo Little Sunflower F. Hubbard
Adam’s Apple
2
F:\DKO9900\hq\not\mu\jlhg0214.beg 25-02-jj
Lament Maiden voyage Mo better blues Moon over Bourbon Street Moanin’ Mister Blue Morning dance Misty My Funny Valentine Natural Woman New York afternoon Now’s the time Nature Boy Nardis Oye como va Oleo Perdido Pfrancing Pride and joy Pent up house Pick up the pieces River deep, mountain high Respect Recordame Round Midnight Stir it up So lonely Satin doll Sir Duke Sidewinder Stolen moments Straight, no chaser Senor blues Scrapple from the apple Someday my Prince will come Solar Sometime ago Summertime Take the A-train Tenor madness The maze The chicken There will never be another you The girl from Ipanema Virtual Insanity Walking on the moon Worksong You are so beautiful You know what I mean You don’t know what love is
J.J. Johnson Herbie Hancock Branford Marsalis Sting A. Blakey M. Franks J. Beckenstein (Spyro Gyra) E. Garner R. Rogers Aretha Franklin R. Cole Charlie Parker E. Ahbez B. Evans/Miles Davis Tito Puente (Santana S. Rollins Juan Tizol/Ellington Miles Davis Stevie Ray Vaughn Sonny Rollins Average White Band Ike Turner O. Redding (A. Franklin) J. Henderson T. Monk Bob Marley Sting Duke Ellington/B. Strayhorn/J. Mercer Stevie Wonder L. Morgan Oliver Nelson Thelonious Monk/Jefferson Horace Silver C. Parker Churchill Miles Davis S. Mihanoach Gershwin Duke Ellington/Billy Strayhorn Sonny Rollins Herbie Hancock Peewee Ellis H. Warren/M. Gordon A. Jobim Jamiroquai Sting Nad Adderley B. Preston/B. Fisher J. Beck Raye/DePaul 3
F:\DKO9900\hq\not\mu\jlhg0214.beg 25-02-jj
4