OPZET LEZING: 1.KORT HISTORISCH OVERZICHT 2. URGENTIE VAN HET VRAAGSTUK 3. TWEE-STATENOPLOSSING EN ALTERNATIEVEN 4. OBSTAKELS OP WEG NAAR VREDE 5. HOUDING VAN VS EN EUROPA 6. CONCLUSIE
1. MANDAATGEBIED PALESTINA. VERDELINGSPLAN VERENIGDE NATIES (1947). Zie kaart. AANVAARD DOOR JODEN, VERWORPEN DOOR PALESTIJNEN. STICHTING VAN DE STAAT ISRAEL (mei 1948) 2. EERSTE ARABISCH-ISRALELISCHE OORLOG. WAPENSTILSTAND (juli 1949). ISRAEL VERWERFT 78% VAN PALESTINA. TRANSJORDANIE WORDT JORDANIE. Zie kaart 3. TWEEDE ARABISCH-ISRAELISCHE OORLOG (okt-nov 1956). SUEZCRISIS. LEIDDE TOT LEGERING VAN VN-MACHT IN SINAI 4. DERDE ARABISCH-ISRAELISCHE OORLOG (juni 1967). LEIDDE TOT BLIJVENDE BEZETTING VAN WESTELIJKE JORDAANOEVER, OOST-JERUZALEM, GAZASTROOK EN HOOGTEN VAN GOLAN. Zie kaart 5. VIERDE ARABISCH-ISRAELISCHE OORLOG(Yom Kippur, okt. 1973). LEIDDE UITEINDELIJK TOT VREDESVERDRAG MET EGYPTE (1979) EN JORDANIE (1994) 6. OSLO-AKKOORDEN (1993). PALESTIJNS ZELFBESTUUR OP DE WESTBANK (met aanzienlijke beperkingen). ECHTE VREDESREGELING BLEEF EVENWEL UIT, ONDANKS AANTAL POGINGEN NADIEN (o.a. Camp David 2000)
1. ISRAELISCHE NEDERZETTINGENBELEID LEIDT TOT SLUIPENDE ANNEXATIE VAN BEZETTE GEBIEDEN. STRIJDT MET ZELFBESCHIKKINGSRECHT PALESTIJNEN EN 4E GENEEFSE CONVENTIE 2. GROTE KANS OP NIEUWE UITBARSTINGEN VAN GEWELD, VOORAL VANUIT GAZA (beschikbaarheid van raketten voor langere afstand) 3. RADICALISERING VAN ARABISCHE LANDEN NA RECENTE OMWENTELINGEN (‘ARABISCHE LENTE’), I.H.B. EGYPTE. OPKOMST FUNDAMENTALISTISCHE ISLAMITISCHE PARTIJEN (o.a. Moslim Broederschap). 4. DEMOGRAFISCHE BALANS VERSCHUIFT TEN NADELE VAN ISRAEL. RUIM 1/5 VAN BEVOLKING VAN ISRAEL (bijna 8 milj) IS NIET-JOODS. IN GAZA WONEN 1,6 MILJ EN OP DE WESTOEVER 2,6 MILJ PALESTIJNEN
1. TWEE-STATENOPLOSSING. IS DIT NOG MOGELIJK? (zie kaart nederzettingen) IS HET LEVENSVATBAAR? (Israël plus bezette gebieden heeft grondgebied van ongeveer 2/3 Nederland) 2. CREATIE VAN BINATIONALE STAAT (Kunnen Joden en Palestijnen samen in een staatsverband?) 3. JORDAANSE OPLOSSING (confederatie Cisen Transjordanië). GEPASSEERD STATION 4. VOORTZETTING STATUS-QUO (vooruitzicht van Israëlische apartheidsstaat)
1. ROL VAN EXTREMISTISCHE GROEPEN AAN BEIDE ZIJDEN. (Palestijnse afwijzing staat Israël vs. Joodse aanspraken op Judea en Samaria). TEGENSTELLING TUSSEN FATAH EN HAMAS 2. WAT TE DOEN MET JOODSE NEDERZETTINGEN? (200.000 Joden in Oost-Jeruzalem en ruim 300.000 op WestBank). OP WELKE SCHAAL GEBIEDSRUIL? Zie kaart 3. STATUS VAN OOST-JERUZALEM (hoofdstad Palestijnse staat?). GEZAG OVER HEILIGE PLAATSEN 4. UITVOERING VAN ‘RECHT OP TERUGKEER’ (hereniging van Palestijnse families in oorspronkelijke woonplaatsen Israël) 5. EIS VAN NETANYAHU: ERKENNING JOODS KARAKTER VAN STAAT ISRAEL
1. VS VERVULT NOG STEEDS SLEUTELROL. UITEINDELIJK IS ISRAEL AFHANKELIJK VAN DE VS VOOR ZIJN VEILIGHEID. BOVENDIEN ONTVANGT HET UIT DE VS OMVANGRIJKE FINANCIELE EN MILITAIRE HULP ($ 3 MILJARD OFFICIELE HULP, PLUS PARTICULIERE DONATIES) 2. MAAR DE KRACHT VAN DE PRO-ISRAEL LOBBY IN VS IS GROOT. BOVENDIEN LIGGEN DE PRIORITEITEN VAN OBAMA IN BINNENLAND EN NEEMT GEOPOLITIEKE BELANG VAN MIDDEN-OOSTEN AF, TENMINSTE VOOR VS
1. EUROPA HEEFT ENKELE TROEFKAARTEN IN HANDEN: EU IS VERREWEG BELANGRIJKSTE HANDELSPARTNER VAN ISRAEL (er is een associatieverdrag) EN PALESTIJNS GEZAG (PA) ONTVANGT PER JAAR ONGEVEER € 0,5 MILJARD AAN HULP 2. EUROPA IS ECHTER (OOK) HIER VERDEELD. VERSCHILLEN TUSSEN POSITIE VAN FRANKRIJK EN DUITSLAND 3. ISRAEL HEEFT WEINIG VERTROUWEN IN HET MILITAIR VERMOGEN VAN EUROPA OM VREDESREGELING TE WAARBORGEN
1. VOORTDUREN VAN CONFLICT IN NABIJE TOEKOMST WAARSCHIJNLIJK, MET ALLE GEVOLGEN VANDIEN 2. EXTERNE DRUK VAN VS EN EUROPA ONZEKER. BOVENDIEN IS DEZE DRUK EEN NOODZAKELIJKE MAAR GEEN VOLDOENDE VOORWAARDE TOT BEEINDIGING VAN CONFLICT 3. UITEINDELIJK ZULLEN JODEN EN PALESTIJNEN ZELF TOT DE OVERTUIGING MOETEN KOMEN DAT VERGELIJK IN WEDERZIJDS BELANG IS. VGL. CONFLICT IN NOORD-IERLAND. 4.DIT VERONDERSTELT ENERZIJDS VERZOENING TUSSEN FATAH EN HAMAS AAN PALESTIJNSE KANT EN ANDERZIJDS TERUGDRINGING VAN INVLOED RECHT-NATIONALISTISCHE GROEPEN IN ISRAEL
