Alles zelf blijven doen is geen optie L.A. Bosch
Beheersen door los te laten NL-ICT 21 april 2015
Externe Kwaliteitsborging en Systeemgerichte Contractbeheersing
Nu ook voor de ICT sector …
Beheersen door los te laten
21 april 2015
Waarom Systeemgerichte contractbeheersing?
Rijkswaterstaat 21 april 2015
Aanleiding veranderingen RWS In 2003 ontstaat verhoogde politiek-maatschappelijke druk op Rijkswaterstaat: • Rijkswaterstaat is te groot, te duur en doet te veel zelf • Burger wil meer waar voor zijn belastinggeld
• Bouwmarkt wil duidelijker rol van Rijkswaterstaat • Algemene Rekenkamer eist betere en efficiëntere bedrijfsvoering
In 2006 wordt RWS agentschap met ambitie in Agenda 2012: • Publieksgerichte netwerkmanager • Betrouwbare Efficiënte Partner • Toonaangevend Opdrachtgever • SCB als middel eerst bij GWW nu ook bij IV ( ICT & DATA)
Rijkswaterstaat 21 april 2015
Hoe voert de RWS SCB in? Ze zijn goed bezig ...
Doe dit, doe dat ...
Van uitvoering ..., van controle …
... naar regie, naar vertrouwen!
Groeipad, met maatwerk per contract, samen met de markt
Rijkswaterstaat 21 april 2015
De kracht van Kwaliteitsborging • Meer vertrouwen in en verantwoordelijkheid voor ON • Aantoonbare zelfcontrole ON • High trust, high penalty
Rijkswaterstaat 21 april 2015
Van sturen door Opdrachtgever ………………. …………………naar zelfsturing door Opdrachtnemer Gedachten bij de werkwijze van RWS: “Sturen op afstand”
• Bij toepassen van SCB vertrouwt de Opdrachtgever op het ISO certificaat of vergelijkbaar kwaliteitssysteem van de Opdrachtnemer • Voorwaarden in het contract leggen de verplichting tot aantonen van kwaliteit (omgekeerde bewijslast) bij de Opdrachtnemer • Van “meekijken” en controleren (reactieve eigen waarneming door OG) naar proactief toetsen (door (lead-)auditor) • Van “Do” naar “Plan Do Check Act” • Van “wantrouwen” naar “vertrouwen”
Rijkswaterstaat 21 april 2015
Beheersing door de Opdrachtgever • Toetsen door de Opdrachtgever • Werkt het systeem van de Opdrachtnemer
Rijkswaterstaat 21 april 2015
Soorten toetsen: •
•
Systeemtoets Toets op functioneren van het integrale projectmanagementsysteem van de Opdrachtnemer (nadruk op naleving van het systeem en de kwaliteitsborging)
•
Procestoets Toets op het werk tijdens een ontwerp- of uitvoeringsproces (kan een toets op papier zijn)
•
Producttoets Toets in de uitvoering op betrouwbaarheid van test-/keurings/verificatieresultaten van de Opdrachtnemer
Let op: De producttoets heeft een reactief karakter!
Niet: doet de Opdrachtnemer het goed maar: werkt het systeem van de Opdrachtnemer (daar zoeken we naar!) Rijkswaterstaat
Toetsen, Bevindingen, Bijsturen, Betalen • Risicogestuurd: geen risico, geen toets • Toetsmix: – Systeemtoets – Procestoets – Producttoets • Bevindingen: – Tekortkomingen • Betalen – Op planning – Op voortgang – Op product
Rijkswaterstaat 21 april 2015
▼ ▼
(Kwaliteits)Borging) door de Opdrachtnemer
Rijkswaterstaat 21 april 2015
De Opdrachtnemer levert kwaliteitsborging volgens de veronderstelde werking van het ISO certificaat of vergelijkbaar kwaliteitssyteem
Rijkswaterstaat 21 april 2015
Aantoonbaar voldoen aan eisen ISO certificaat Vraagspecificatie
Ontwerp
Verificatieplan Ontwerpfase
Uitvoering
Onderhoud
Keuringsplan uitvoeringsfase
Keuringsplan onderhoudsfase
Sloop
Keuringsplan sloopfase
Verificatienota
Hoe past ISO in onderaanneming? De Opdrachtnemer moet gedurende de uitvoering van het werk aantoonbaar voldoen aan de eisen uit het contract en aan de eisen die hij zichzelf heeft opgelegd in zijn Kwaliteitsplan Rijkswaterstaat 21 april 2015
OG: Meer regie, minder uitvoering ON: Meer aantonen, meer uitvoering Van ..
Naar ..
Vertrouwen
Mate van afstand Rijkswaterstaat 21 april 2015
Mate van vertrouwen
Mate van controle
Controle
Externe Kwaliteitsborging: beheersing op afstand Mooi dat werken op afstand, maar ik wil toch wel zeker weten dat we goeie producten krijgen
• Kunnen we in ons vakgebied loslaten? Rijkswaterstaat 21 april 2015
Overeenkomsten maar ook verschillen GWW-sector
ICT-sector
• • •
• • •
• • •
Contractvormen UAV-gc, D&C, … Duidelijk rollenmodel Eyes-on, hand-off – afgebakend – functionele specs – scheiding eisen-oplossingen RWS dominante opdrachtgever Marktpartijen gewend …
• • •
Contractvormen ARBIT, ARVODI Project/proces focus (Prince2, ITIL, ASL, ...) Co-development – omgeving bepalend – input gebruikers – iteratief RWS één van velen Nieuw voor marktpartijen …
Bewezen Risicogestuurd Standaard werkwijze
Scepsis: leerervaring nodig Cultuur van accepteren en testen Vertaling en tuning nodig Leren loslaten … Rijkswaterstaat 21 april 2015
Hoe voert de RWS SCB in? Samen lerend voorwaarts • Marktpartijen o Hoe volwassen zijn OG en ON? o Match volwassenheidsniveaus o Samen leren
5 ontzorgd
5 ontzorgd
4 regisseur
4 regisseur
3 partner
3 partner
2 Manager
X
X
2 Manager
1 uitvoerend
1 uitvoerend
Opdrachtgever
Opdrachtnemer
Rijkswaterstaat 21 april 2015
Niveaus SCB Volwassenheid OG voert regie op de uitvoering en het kwaliteitsmanagementsysteem van de ON is bepalend.
Vertrouwen
OG is actief meedenkend maar ON is in the lead en het kwaliteitsmanagementsysteem van de ON is leidend.
4 Regisseur
5 Ontzorgd
Niveau van dienstverlening / functionaliteit geborgd
Functioneel specificeren OG besteedt wel uit maar is zelf nog relatief bepalend in de oplossing.
2 Manager
3 Partner
In de uitvoering wordt gebruik gemaakt van het kwaliteitsmanagementsysteem van de ON.
OG is meewerkend voorman.
Technisch specificeren 1 Uitvoerend
OG voert zelf het leeuwendeel van het inhoudelijk werk uit.
Controle
Loslaten Rijkswaterstaat 21 april 2015
