Algemene beschouwingen: Alleen ga je sneller, samen kom je verder Voorzitter, raad, aanwezigen op de publieke tribune, kijkers en luisteraars thuis, Een bijzonder jaar dit jaar. Voor het eerste worden er dit jaar twee keer Algemene Beschouwingen gehouden. Een keuze uit de formule “Anders Vergaderen”, waar een werkgroep uit ons midden druk mee bezig is. Maar ook een ander opzet door een veranderde planning en controle cyclus. Een bestuursrapportage minder en verplaatsing van de Algemene Beschouwingen naar nu, bij de behandeling van de begroting, en in het voorjaar een Kaderbrief. Ook een nieuwe manier van programmering en inhoud van de financiële stukken en daarmee ook de begroting. Onder andere worden indicatoren als controlemechanisme aan de programma’s toegevoegd. Nu is het zaak om doelstellingen SMART te maken en dus meetbare indicatoren hieraan te koppelen. De titel blijft voor ons hetzelfde als deze was in het voorjaar; (4 ½ maand geleden). Alleen ga je sneller, samen kom je verder. Kijken wij naar onder andere de gang van zaken rondom het AZC in Oosterhesselen dacht u, college, dat het beter was om dit alleen te doen, want van een gevoel van samenwerking is in Oosterhesselen weinig achtergebleven. Zelfs averechts: Kwaad bloed!, wordt gezegd. Uw vertrouwen bij deze inwoners is weg. Gelukkig heeft de raad naar de inwoners geluisterd en heeft het college de aanvullende eisen van de bevolking van Oosterhesselen, een gefaseerde instroom in overleg en een evenwichtige samenstelling van de bewoners, meegenomen. Beter ten halve gekeerd, dan ten hele gedwaald. Wederom is er een breuk binnen het Centrummanagement. Het rommelt sinds het vertrek van het bestuur van het 1e uur, nog steeds. Dit keer stapt de centrummanager op. Een vertraging van onder andere de detailhandelsvisie van de stad tot gevolg. Voorzitter, Zoals al aangegeven zijn er in het voorjaar Algemene Beschouwingen gehouden. Veel zaken veranderen voor ons vanuit dit perspectief niet. Soms dus herhaling van zetten en wat nieuwe punten, die voor ons belangrijk zijn. Het PAC wil graag een aantal thema’s met u doornemen.
Dualisme Als PAC zijn wij altijd een groot voorstander en voorvechter van het dualisme. Openheid, transparantie en duidelijke taakverdeling tussen de raad en het college. Het college regeert, de raad controleert. Als je het duale stelsel op een goede manier vorm wilt geven betekent dit ook dat de taken strikt gescheiden dienen te zijn. Dat maakt in het meest ideale geval, dat de volksvertegenwoordiging en dus ook de coalitiepartijen zich kritisch en onafhankelijk tegenover het college kunnen opstellen. Ook wij snappen dat enige mate van afstemming onder de coalitiepartijen onvermijdelijk is. Maar steeds vaker bekruipt ons het gevoel dat het dualisme binnen de gemeente Coevorden naar de achtergrond dreigt te verdwijnen. Het vooraf afstemmen van beleid in overleg met wethouders en openlijk in vergaderingen invloed uitoefenen op raadsleden, is in de ogen van het PAC een ongewenste ontwikkeling. Voor u, als voorzitter van deze raad, is hier een centrale rol in weggelegd om dit te bewaken. Lokale Democratie
De werkgroep “evaluatie PMC” heeft de afgelopen periode veel energie gestoken in de opdracht die ze vanuit de raad heeft gekregen. De vergaderstructuur en daarmee hopelijk ook de vergadercultuur, is aangepast. Grote winst daarbij is de positie van de insprekers tijdens de raadscommissies. Insprekers worden nu in de gelegenheid gesteld om meesprekers te worden. Tijdens de commissievergadering waarin het AZC in Oosterhesselen werd besproken, is gebleken dat het een goede keuze is geweest. Niet tevreden zijn wij over het starten van de twee pilots met betrekking tot het minimabeleid en welstand. Welstand is nog niet gestart en bij de pilot minimabeleid is er een eerste overleg geweest tussen de beleidsmedewerkster en een afvaardiging vanuit de raad. Hieruit is gebleken dat zeker dit jaar de raad geen concept beleidsnotitie kan bespreken en we grote vraagtekens zetten bij de continuïteit. Wel tevreden zijn we over het feit dat de werkgroep het gesprek met de inwoners goed op gang heeft gekregen. Tijdens de werkconferentie die de werkgroep heeft georganiseerd zijn van de kant van de inwoners waardevolle ideeën naar voren gebracht om te bereiken dat inwoners invloed kunnen krijgen op de agenda van de raad. Wat het PAC betreft krijgt de werkgroep van de raad de opdracht om dit volgend jaar samen met inwoners verder uit te werken. Zoals ik in het begin al zei: Alleen ga je sneller, samen kom je verder.
Maar ook het tijdig beantwoorden van schriftelijke vragen van raadsleden hoort bij lokale democratie. Als ik kijk naar de vragen gesteld over bijv. EVI, zit de beantwoording ver over de afgesproken termijn heen. Hier komen wij dus helemaal niet verder, omdat de vragen gewoonweg nog niet zijn beantwoord. (Vierkant voor) werk Het PAC wil groei zien in het aantal directe banen voor de gemeente Coevorden. Inmiddels is er een actieteam van start gegaan. Het PAC heeft hoge verwachtingen van het project Vierkant voor Werk en zal het college hier zo ver als het kan in ondersteunen.
Tot hoever loopt echter ons lokale autonomie bij gemeentegrens overschrijdende activiteiten? Het project is net in gang gezet en het PAC wil hier graag goed over worden geïnformeerd. 3 D’s / Participatiewet Wij houden vast aan een zelfstandig te besturen AREA. Zeker in perspectief van de participatie. Wij dichten AREA juist een belangrijke rol hierin toe. Het PAC heeft richting het college vragen gesteld over AREA en het onderzoek naar de toekomstbestendigheid. Eind van dit jaar zouden wij geïnformeerd worden over en betrokken worden bij het besluitvormingsproces over de scenariostudie. Helaas is het tot nu toe stil gebleven. Komend jaar is dit echter een belangrijk onderwerp wat in de raad moet worden besproken. In het kader van de invoering van de Participatiewet zal ook de positie van de WSW/EMCO aan de orde moeten komen. Samenwerking tussen EMCO en AREA zien wij als een verbinding en mogelijke verdere invulling van de participatie.
Het PAC vindt overigens dat de decentralisaties van de WMO en de Jeugdzorg goed verlopen. Dit jaar is de basis gelegd om, na de transitie, de komende jaren de transformatie van deze beleidsonderdelen verder in te voeren.
De verdere ontwikkeling van het gebiedsgericht werken is daarbij zeer belangrijk. Voor wat betreft het afsluiten van contracten met aanbieders van zorg en ondersteuning, vindt het PAC dat heel nadrukkelijk kleine aanbieders in beeld moeten komen. In tegenstelling tot de grote aanbieders kunnen zij over het algemeen flexibeler reageren op wensen van inwoners, hebben ze minder overheadkosten en verloopt de communicatie sneller. Compliment van het PAC voor de manier waarop de raad door het college en beleidsmedewerkers regelmatig worden geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot de decentralisaties. Gebiedsgericht werken en ontschotting ambtelijke afdelingen Eind 2018 zal, zoals het er nu naar uitziet, de nieuwe Omgevingswet in werking treden. Een transformatie die qua schaalgrote nog omvangrijker is dan de transformatie in het Sociaal Domein. Een transformatie ook, waarbij we nu al moeten gaan inspelen op de veranderingen die er komen. De rijksoverheid heeft al aangegeven deze wet in 1 keer te willen invoeren. Dit vergt van de gemeente een enorme omslagcultuur. Er zal veel integraal moeten worden gewerkt. Intern en extern zal er veel meer dan nu moeten worden samengewerkt. Processen moeten transparanter en eenvoudiger. Er moet altijd sprake zijn van een verduurzaming en verbetering van de leefomgeving. De rol van de gemeente wordt groter. Het bevoegd gezag voor de fysieke leefomgeving komt meer bij de gemeente te liggen. De huidige rol van de provincie zal hierin afnemen. Om goed beleid te formuleren zal de gemeente een omgevingsplan moeten opstellen met als belangrijke onderligger een omgevingsvisie. Juist bij het opstellen van deze omgevingsvisie is de inbreng van de samenleving en de ketenpartners van de gemeente van cruciaal belang. In veel dorpen en wijken zijn belangenbehartigers inmiddels druk bezig met het opstellen van hun visie over hoe hun leefomgeving eruit moet zien. Welke zaken er geregeld moeten worden en hoe zij, samen met de bewoners die zij vertegenwoordigen, denken over de toekomst van hun dorp of wijk. Deze dorps-, en wijkvisies vormen, wat ons betreft, de belangrijkste input voor de op te stellen omgevingsvisie. Het PAC wil daarom het college opdragen deze visies in vroegtijdig stadium mee te nemen in het opstellen van de omgevingsvisie. Want ook hier geldt: Alleen ga je sneller, samen kom je verder. Verzoek aan het college om de raad een keer te informeren over de opbrengsten uit de wijken dorpenronde? Vanuit de VNG wordt al aangegeven dat gemeenten hier ook budget voor moet vrijmaken en dus een reserve opbouwen. Een voorbeeld om budget vrij te maken of te reserveren is dat vanaf 1 november gemeenten een beroep kunnen doen op de Zwerfafvalvergoeding 2016. Het gaat hierbij om een bedrag van € 1,18 per inwoner, in te zetten voor gedragsbeïnvloeding, participatie, beheer en inrichting van de openbare ruimte.
Is dit in de begroting 2016 al opgenomen?
Voorzitter, In de begroting wordt al gesproken over budget overhevelen als taken structureel worden overgedragen. Dit zien wij als onderdeel van een totale financiering van gebiedsgericht werken. Bij de invulling van gebiedsgericht werken is ontschotting van ambtelijke afdelingen een belangrijke voorwaarde. Muurtjes moeten worden geslecht en ongewenste belemmeringen als traditie en cultuur moeten worden besproken, doorbroken en dienen met de nieuwe organisatie mee te ontwikkelen. Bibliotheek
Voor ons heerst er nog wat onduidelijkheid over de urgentie van de bezuinigingsopdracht voor de bibliotheek. Wij willen het college de opdracht geven om, voordat tot sluiting van nog meer bibliotheken wordt overgegaan, met het bestuur van de bibliotheek in gesprek te gaan. Bij de behandeling van de begroting in de commissievergadering, bleek er door vragen uit de raad, onduidelijkheid te bestaan. In ieder geval bij het PAC. Met een motie zullen wij het college opdragen om de bezuinigingen voor nu uit te stellen. Ook achten wij het van belang dat wordt voldaan aan de wens van Dorpsbelangen Aalden als het gaat om een uitleenpunt.
Naar aanleiding van de thema avond van de bibliotheek en het gesprek dat het PAC met vertegenwoordigers heeft gevoerd, blijkt dat laaggeletterdheid bovengemiddeld aanwezig is in de gemeente Coevorden. Een bibliotheek kan hier een goede bijdrage in leveren en ook dit hebben wij in onze afweging voor een motie meegenomen. Sport
Het college is al een tijdje met de gezamenlijke voetbalverenigingen in onze gemeente in gesprek. Inmiddels heeft dit, via een ingestelde werkgroep, geresulteerd in een concreet voorstel over onderhoud van velden. Het voorstel is door de gezamenlijke sportverenigingen, bestaande uit 12 voetbalclubs en 2 korfbalvereniging, overwegend goed ontvangen. Uit onze ter beschikking gestelde informatie, krijgen de verenigingen een bedrag van € 228.000,- om 35 velden te onderhouden. Dit bedrag klopt niet helemaal met het bedrag dat u, college, in uw brief aan de raad heeft verstuurd (op 18 september/gedateerd 9 september). Daarin staat nl. een bedrag van € 251.000,- als beschikbare middelen voor de sport. Belangrijk punt van aandacht is echter nog het materiaal om de velden goed te bewerken, te onderhouden. Daarnaast lopen er nog vraagstukken bij de sportverenigingen om mensen voor dit onderhoud in te schakelen. Ondanks dat al vroegtijdig duidelijk is geworden dat sport voor dit college geen kerntaak is, bent u zelf, naar onze mening te laat begonnen met concrete stappen te zetten. Als fractie willen wij eerst goed geïnformeerd worden over wat het college nu concreet met de voetbalverenigingen heeft afgesproken, gaat afspreken en wat er nog moet gebeuren. Daarnaast is de toezegging gedaan dat de raad een evaluatie van de sportnota tegemoet kon zien. Helaas is dit nog niet gebeurd. Als fractie vinden wij het van belang dat sport een bredere scoop in onze gemeente krijgt. Denk bijvoorbeeld aan de mogelijkheid van sportverenigingen om invulling aan de participatiewet te geven. Het overhevelen van budgetten van de gemeente naar de sportverenigingen is hierbij van belang. Om niet al die beslissingen die nog genomen moeten worden, zowel voor het college als de sportverenigingen en de raad, onder tijdsdruk te nemen, dient het PAC een motie in.
Vastgoed Het vastgoed mag volgens de begroting € 6.453.000,- kosten. Sinds kort heeft de raad de Meerjaren onderhoudsplan (MOP:2015-2024) vastgesteld. Belangrijker, en waar het PAC al meerdere malen om heeft verzocht, betreft een strategisch onderhoudsplan aangaande gemeentelijk vastgoed. Het college pint zich niet vast aan termijnen, maar een verder uitstel is voor ons onacceptabel. Om materiële vaste activa in te korten is het bittere noodzaak, zeker gezien het financieel belang van ruim € 38.700.000,- (bedrijfsgebouwen met economisch nut / boekwaarde per 31-12-2014), met een strategie of visie te komen. Met een goede visie op dit geheel, is het mogelijk om een verdere daling van vreemd vermogen te bereiken Speciaal aandacht, tot slot, als het gaat om vastgoed, willen wij vragen voor de Synagoge. Een kleine stichting, met een groot historisch en cultureel erfgoed. Wij hebben een gebouw in ons bezit, overigens een rijksmonument, met daarin het rabbijnhuis wat uniek in Nederland is te noemen en de sjoel is met een oppervlakte van 100m2 verreweg de grootste in Drenthe. Toch ook een onderdeel van het Kapitaal van Coevorden. Afsluiting Relatie burger en bestuur
Aandacht zit ‘m in de details Voorzitter, Er zijn nog veel zaken wat nog niet is genoemd, zoals de miljoen van Peter van Dijk Investments, maar ik ga afronden. De begroting die voor ons ligt, laat een positief resultaat zien, zowel voor 2016 als de meerjarenraming. Veel onderwerpen moeten echter nog worden opgepakt of concreter worden gemaakt. De begroting heeft hiermee veel weg van een groot voortgangsrapportage van belangrijke issues. Naast eerder gememoreerde onderwerpen hebben wij ook nog actualisatie van economisch beleidsplan, actualisatie van ons toeristische beleidsplan, de detailhandelvisie voor de stad en dorpen. Vertraging van belangrijke stukken. 2016 zal het jaar van concretisering moeten worden en per onderdeel of thema zullen wij onze bijdrage hieraan leveren. Dank aan inwoners, college, ambtelijk apparaat en raad voor ieders inzet.
