«AGENDA IRIS 21» Duurzame ontwikkeling. Projectoproep 2008 Voorstelling van de projecten. Informatie :

Duurzame ontwikkeling

«AGENDA IRIS 21» Projectoproep 2008 Voorstelling van de projecten

Informatie : www.leefmilieubrussel.be [email protected] 02 775 75 75

INHOUDSTAFEL Grondslagen van de actie en projecten 2009

1

PROJECTEN CATEGORIE 1 - 2de jaar Gemeente Etterbeek Gemeente Evere Gemeente Jette Gemeente Schaarbeek Gemeente Sint-Gillis OCMW van Sint-Jans-Molenbeek Gemeente Ukkel Gemeente Vorst Gemeente Watermaal-Bosvoorde

4 5 6 7 8 9 10 11 12

NIEUWE PROJECTEN CATEGORIE 1 Stad Brussel OCMW van Stad Brussel OCMW van Etterbeek Gemeente Sint-Agatha-Berchem Gemeente Sint-Lambrecht-Woluwe Gemeente Sint-Pieters-Woluwe OCMW van Vorst

13 14 15 16 17 18 19

PROJECTEN CATEGORIE 2 voortgezet in 2008 Gemeente Etterbeek : « Participatieve tuinen van Etterbeek » Gemeente Schaarbeek : « Fietsenstallingen » OCMW van Sint-Gillis : «Consumentenschool » OCMW van Sint-Jans-Molenbeek : « Consumentenworkshop » Gemeente Watermaal-Bosvoorde : « Diagnose van de energieprestatie van gebouwen »

20 21 22 23 24

NIEUWE PROJECTEN CATEGORIE 2 OCMW Stad Brussel : « Participatieve animatie van de sier- en moestuinen van Bruyn Noord » Gemeente Etterbeek : « Energie et handelszaken » Gemeente Vorst : « Vorst, stad van water » Gemeente Watermaal-Bosvoorde : « Sensibiliseringscampagne rond duurzame ontwikkeling door het maken van participatieve korte films »

25 26 27 28

AGENDA IRIS 21 Grondslagen van de actie en projecten 2009

Conferentie van Rio De VN-conferentie over milieu en ontwikkeling (UNCED, zogeheten 'Conferentie van Rio'), die van 3 tot 14 juni 1992 plaatsvond in Rio de Janeiro, werd bijgewoond door vertegenwoordigers van 182 landen (waaronder 117 staatshoofden) en meer dan 20 000 deelnemers. De 'Wereldtop' maakte de hele wereld duidelijk dat een samenwerking tussen alle naties onmisbaar is om het leefmilieu te beschermen en tegelijk hun ontwikkeling voort te zetten. Ook België was aanwezig op de Conferentie van Rio en ondertekende er, met de toestemming van zijn Gewesten, alle verklaringen en conventies. Agenda 21 Rio gaf de aanzet tot talrijke positieve initiatieven zoals de goedkeuring, door de ondertekenaars, van een actieprogramma voor de 21ste eeuw, Agenda 21. Dit programma bevat ongeveer 2 500 aanbevelingen met betrekking tot de gezondheid, de huisvesting en het beheer van de natuurlijke leefomgevingen. Hoofdstuk 28 van Agenda 21 benadrukt dat de medewerking van de lokale overheden aan de verwezenlijking van een duurzame ontwikkeling een noodzakelijke voorwaarde is om de doelstellingen van het programma te bereiken. Handvest van Aalborg Eind 2004 ondertekenden 2 250 lokale en regionale besturen van 48 Europese landen, waaronder België, het Handvest van Aalborg, dat hen ertoe verbindt maatregelen te nemen om het milieu te beschermen. Het is het algemeen voornemen van de ondertekenaars van dit handvest om open, gastvrije, welvarende, creatieve en duurzame steden te ontwikkelen die al hun burgers een hoge levenskwaliteit bezorgen en hen laten deelnemen aan alle aspecten van het stadsleven. De 'Verbintenissen van Aalborg' Door dit handvest te ondertekenen, hebben de lokale overheden hun eigen actieplan, de zogenaamde Lokale Agenda 21, uitgewerkt met het oog op duurzame ontwikkeling in hun respectieve steden. Daartoe hebben zij zich ertoe verbonden diverse gedragscodes na te leven. • Meer systematisch een beroep doen op de participatieve democratie door alle actoren van de lokale gemeenschap daadwerkelijk inspraak te geven in de politieke besluitvorming. • Een gezond en doeltreffend beheer van de steden waarborgen door ervoor te zorgen dat de thema's die verband houden met duurzaamheid, centraal staan in de stedelijke beslissingsprocessen. • Het natuurlijk erfgoed beschermen en in stand houden door het verbruik van fossiele brandstoffen af te bouwen en dat van hernieuwbare energiebronnen te bevorderen, door de kwaliteit van het water, de lucht en de bodem te verbeteren en door de biodiversiteit te bevorderen. • Voorzichtig omspringen met de natuurlijke rijkdommen en duurzame consumptie aanmoedigen, meer in het bijzonder door afvalbeperking en -recyclage. • Rekening houden met de milieu-, sociale, economische, gezondheids- en culturele aspecten bij het ontwerpen van de stadsinfrastructuren. • IJveren voor duurzame mobiliteit, onder meer door het openbaar vervoer te ontwikkelen en de effecten van verontreinigende voertuigen op het milieu en de gezondheid te beperken. • Het welzijn van de burgers beschermen, meer in het bijzonder door iedereen toegang te geven tot de gezondheidszorgen, en armoede en sociale of geslachtsgebonden discriminatie te bestrijden. • De lokale economie ondersteunen door de lokale tewerkstelling te bevorderen en de lokale productie van goederen en diensten aan te moedigen. • IJveren voor open gemeenschappen, door de veiligheid te verbeteren en iedereen toegang te geven tot openbare diensten, onderwijs, werkaanbiedingen, opleiding en cultuur. • Een globale strategische benadering ontwikkelen met bijzondere aandacht voor de bewustwording rond de gevaren van de klimaatveranderingen en het versterken van de internationale samenwerking.

AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 1/28

De volledige tekst van het Handvest van Aalborg kan geraadpleegd worden op www.leefmilieubrussel.be > Professionelen > Sectoren > Openbare sector > De lokale agenda’s 21 Agenda IRIS 21 Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is uiteraard betrokken partij bij het Agenda 21 programma. In september 2008 deed Mevrouw Evelyne Huytebroeck, Minister van Leefmilieu en Energie, voor het tweede opeenvolgende jaar, een oproep tot kandidaatstelling bij de 19 gemeenten. De kandidaturen werden voor november 2008 ingediend bij haar administratie, Leefmilieu Brussel - BIM. Twee categorieën van projecten, met verschillende minimumvereisten, kwamen in aanmerking. Categorie 1 (het meest eisende niveau): Lokale Agenda 21 Invoering, uitvoering, verbetering of versterking van een lokale Agenda 21. Het project moet op transversale wijze betrekking hebben op het hele gemeentebestuur (gemeente of OCMW). Het kan over 3 jaar worden geprogrammeerd. De gemeenten en OCMW’s die in 2007 laureaat waren, meldden zich voor de 2de keer aan. De nieuwe kandidaten vroegen een 1ste jaar steun. Categorie 2 (het minst eisende niveau): eenmalige actie duurzame ontwikkeling Opzetten van een project dat verschillende dimensies van duurzame ontwikkeling bestrijkt. Een van die dimensies moet het leefmilieu zijn, terwijl er ook minstens één van de twee dimensies uit het sociale of economische domein moet worden behandeld. Het project moet voor 2009 worden geprogrammeerd. In beide gevallen moet het te ontwikkelen toepassingsgebied betrekking hebben op de principes van de Aalborg-verbintenissen (zie hierna). De projecten moeten de krachtlijnen van de uitvoering van een Agenda 21 omvatten, d.w.z.: • participatie: de betrokken personen en organisaties die extern zijn aan de administratie, werken mee aan het opzetten, uitvoeren en opvolgen van het project; • transversaliteit: de verschillende diensten van de betrokken administratie werken samen en stellen hun respectievelijke bekwaamheden ten dienste van het project. Financiële hulp • Het Gewest heeft in 2009 een budget van 750.000 euro voor deze projectoproep voorbehouden. • Een begeleidingscomité, samengesteld uit vertegenwoordigers van het Kabinet en de administratie, evalueerde de voortgang van de winnende projecten in 2008 en stelde hun selectie voor een tweede jaar voor. • Een gemengde jury (BIM, bevoegde Kabinetten, VSGB, externe experts inzake ontwikkeling) heeft de bekroonde projecten geselecteerd volgens de criteria die hierna worden uiteengezet. • De projecten die voor categorie 1 werden weerhouden, zullen voor 2009 een financiële steun ontvangen van maximum 50.000 euro. De projecten die voor categorie 2 werden weerhouden, zullen voor 2009 een financiële steun ontvangen van maximum 12.500 euro. • Een zelfde gemeente heeft een project kunnen indienen in elke categorie. • De Gemeenten verbinden zich ertoe de budgetten aan te vullen voor minstens 10 % van de toegekende regionale hulp (en dat, exclusief de kosten voor het reeds aanwezige gemeentepersoneel). • Gelijkaardige projectoproepen zullen eind 2009 en eind 2010 worden gelanceerd. Selectiecriteria Een selectiejury heeft de ingediende projecten geëvalueerd op basis van de volgende criteria: • lange termijnvisie en -ambitie van het project • samenstelling en kwaliteit van de samenwerkingsstructuur (die transversaal moet zijn) • meerwaarde van het project ten aanzien van wat reeds bestaat • integratie van verscheidene bekommernissen die verband houden met duurzame ontwikkeling • kwaliteit van het participatieproces • vermogen om het proces te laten voortduren • vermogen om het proces tot een goed einde te brengen in het kader van de voorgestelde planning


Jury De jury was samengesteld uit : Françoise Lambotte (BAO), Veerle Goethaels (BAO), Jacqueline Dewulf (SPP-IS), Quentin Richard (Kabinet Picqué), Pierre Fontaine (ULB - IGEAT), Eric Van Poelvoorde (Kabinet Huytebroeck), Joëlle Van Bambeke (Leefmilieu Brussel - BIM), Pascale Alaime (Leefmilieu Brussel - BIM). Hij werd geleid door Sandrino Holvoet (FGF) en Philippe Mertens (AVCB) zorgde voor het secretariaat. Weerhouden en verdaagde projecten 18 projecten werden aan de jury voorgelegd: 8 projecten voor categorie 1 10 projecten voor categorie 2 Na beraadslaging weerhield de jury 11 projecten, waarvan: 7 projecten voor categorie 1 4 projecten voor categorie 2 Voortzetting van de projecten die in 2008 gestart werden Het begeleidingscomité was samengesteld uit Eric Van Poelvoorde (Kabinet Huytebroeck), Joëlle Van Bambeke (Leefmilieu Brussel - BIM), Pascale Alaime (Leefmilieu Brussel - BIM). Hij werd geleid door Sandrino Holvoet (FGF) en Philippe Mertens (AVCB) zorgde voor het secretariaat. De 9 gemeenten en OCMW’s die in 2008 laureaat waren, lichtten de voortgang van hun initiatieven toe voor het begeleidingscomité. Zes dossiers werden als goed gevorderd beschouwd en kregen een gunstig advies voor de vernieuwing van de subsidie. Het begeleidingscomité oordeelde dat de 3 andere dossiers niet voldoende gevorderd waren en maakte voorbehoud in zijn advies. Deze dossiers zullen opnieuw beoordeeld worden aan het einde van het eerste trimester 2009.

Op de volgende bladzijden vindt u een samenvatting van elk bekroond project


GEMEENTE ETTERBEEK : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn Sinds 2001 geeft de gemeente Etterbeek haar wil te kennen om de weg van de duurzame ontwikkeling in te slaan. Haar algemene beleidsverklaring bevat doelstellingen zoals de bevordering van de burgerparticipatie, de oprichting van een Consultatieve Raad voor Duurzame Ontwikkeling (CRDO), de bevordering van de zachte mobiliteit, de invoering van het label “Ecodynamische onderneming” en van een beleid gericht op duurzame en rechtvaardige aankopen, toegang tot huisvesting, verfraaiing van de wijken, de bevordering van ecoburgerschap, opstellen van een bedrijfsvervoerplan enz. De schepenambten Duurzame Ontwikkeling en Energie werden eveneens ingevoerd. De Iris Agenda 21 werd in juni 2008 gelanceerd. Bovendien werd een Stuurgroep, samengesteld uit verkozenen en gemeenteambtenaren, opgericht om toezicht te houden op het initiatief. Deze groep vergadert regelmatig. De diagnose wordt momenteel afgerond en het participatief proces is opgestart (1ste Openbaar Forum in februari 2009). De eerste workshops beginnen in maart. Doelstellingen • Een gestructureerde methodologie uitwerken: kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren voor de followup van de acties, continue evaluatie, gestructureerde organisatie van de burgerraadpleging enz. • De toekenning van subsidies voor projecten inzake duurzame ontwikkeling van scholen, verenigingen en buurtcomités reglementeren. • Een groots opgezette sensibiliseringscampagne rond een nog te bepalen thema organiseren. • Het Plan voor Lokale Actie voor het Gebruik van Energie” (PLAGE) afwerken, en overgaan tot een reeks technische aanpassingen (isolatie, energiesystemen) in de weerhouden openbare gebouwen waardoor op termijn een energiebesparing van 30% kan worden gerealiseerd. • Een Energieloket openen. • De site van de “Tuinen van De Jacht” herinrichten en herurbaniseren. • Het Gemeentelijk mobiliteitsplan aanpassen. • Het Jourdanplein herinrichten en het verkeer in de wijk volledig reorganiseren. • De Coquilhat-wijk herinrichten. • De dienst Informatica dematerialiseren. • Het Ecolabel van het Gemeentehuis nieuw leven inblazen en andere sites van de gemeenten het label laten behalen. • Enz. Participatie • Raadpleging van de bevolking tijdens openbare vergaderingen om de diagnoses te stellen en bij het opstellen van actiefiches. • Raadpleging van de Consultatieve raad voor Duurzame ontwikkeling in de diverse stadia van het project. • Nauwe samenwerking met de lokale verenigingen • Organisatie van twee feestelijke evenementen om het publiek in te lichten over de voortgang van de projecten. • Een beroep doen op experts voor het participatieproces (forums en workshops). Transversaliteit • Een transversale pilootcel, samengesteld uit leden van het College, de Gemeentesecretaris, ambtenaren uit diverse diensten en externe vertegenwoordigers van het OCMW, het Atrium-project, CRDO en diverse verenigingen. • Een interne groep onder leiding van de Gemeentesecretaris om de werkzaamheden transversaal op te volgen. • Een werkgroep ‘Ecolabel’, gecoördineerd door de milieuadviseur van de Milieudienst en samengesteld uit werknemers en diensthoofden, om toe te zien op het vervullen van de voorbeeldfunctie van de gemeente. Bestendiging • Een evaluatiesysteem staat borg voor de duurzaamheid van het ontwikkelde instrument. • Opname van de Agenda 21 in de algemene beleidsverklaring van de gemeente. • De dienst Duurzame Ontwikkeling omvat twee niet-gesubsidieerde betrekkingen. Contact Mevrouw Annick MERTENS Projectleider lokale Agenda 21 Tél. : 02-627.27.73 – Fax : 02-627.27.10 E-mail : [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 4/28

GEMEENTE EVERE : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn Voor de gemeente is de actieve participatie van de burgers bij het realiseren van de Agenda 21 een prioriteit. Bijgevolg koestert het project de ambitie een groter aantal burgers te sensibiliseren voor het concept van de duurzame ontwikkeling. Doelstellingen Tijdens dit jaar : • Meer concrete acties voeren om het actieplan in het kader van de Agenda 21 af te werken ; • De adviesraad van duurzame ontwikkeling consolideren ; • Burgerinitiatieven versterken en aanmoedigen (doktersgroep, oprichting van een solidaire en pedagogische moestuin waarvoor er reeds een perceel gereserveerd is) ; • Uitwisselingen organiseren met andere Brusselse gemeenten die zich geëngageerd hebben in de Agenda 21 om samen ervaringen uit te wisselen en om eventueel gemeenschappelijke pedagogische en theoretische tools op te bouwen ; • Samen met de gemeentelijke scholen bestuderen welke activiteiten zouden kunnen georganiseerd worden door de kinderen en de leerkrachten over het thema duurzame ontwikkeling. Participatie • De gemeente Evere is begonnen met Agenda 21 d.m.v. de creatie van een Adviesraad voor Duurzame Ontwikkeling. Eenmaal de structuur op poten gezet, werden werkvergaderingen georganiseerd die aan de leden de kans gaven om de realisaties van de gemeente op het gebied van duurzame ontwikkeling te ontdekken, te bekritiseren en om nieuwe innoverende acties voor te stellen. De Adviesraad is ook de plaats waar debatten en conferenties gehouden werden rond gezonde voeding, rationeel energiegebruik enz.. • Organisatie van een meer academische bijeenkomst rond burgerparticipatie met een uiteenzetting gepresenteerd door de vereniging “Habitat et Participation” teneinde een meer concrete betekenis te geven aan de term “burgerparticipatie”. • Organisatie van een conferentie rond het thema geluidsoverlast welke resulteerde in de groepering van Everse dokters die hun advies gaven over de impact van vliegtuiglawaai op de gezondheid van de burgers. Dit in het kader van het gewestelijk onderzoek betreffende geluidsoverlast. • Uitstappen (Moeraske, Doolegtvijver) met Everse verenigingen die zich bezighouden met het beheer van deze plekken. De uitstappen werden telkens gevolgd door een briefing waarop men kan vragen stellen en indrukken uitwisselen, maar ook elkaar beter kan leren kennen. • Eind 2008 hebben de leden van de Adviesraad voor Duurzame Ontwikkeling een uitstap gemaakt naar Tourcoing en Roubaix met de vereniging “Habitat et Participation”, om de verwezenlijkingen van deze twee steden in het kader van Agenda 21 te ontdekken.

Contact Dienst Duurzame Ontwikkeling en Mobiliteit Tel : 02-247.62.44 - Fax : 02-245.50.80 Email : [email protected]


GEMEENTE JETTE : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn De Agenda Iris 21 is een goede gelegenheid om de initiatieven ten gunste van het milieu en van de duurzame ontwikkeling in het algemeen in een samenhangend kader op te voeren. In 2008 werd een cel "duurzame ontwikkeling" opgericht die de uitvoering van transversale en duurzame projecten binnen het bestuur vergemakkelijkt. Door middel van participatief werk kon het concept “duurzame ontwikkeling” worden ingedeeld in 9 aandachtspunten die gebruikt kunnen worden om alle in het kader van agenda 21 gevoerde projecten te beoordelen. Op basis van een gedetailleerde beschrijving van de toestand, werden de sterke en zwakke punten geformuleerd in het licht van de diverse aandachtspunten inzake duurzame ontwikkeling. Het doel is te komen tot de strategie die moet worden gevolgd om de Jettenaren in staat te stellen beter samen te leven in een duurzame gemeente. Doelstellingen Jette werkt aan een strategie om de grote milieu-, energie-, economische en sociale uitdagingen aan te gaan. De strategische doelstellingen (die momenteel worden bepaald) hebben betrekking op thema’s zoals de leefomgeving, beter samen leven, duurzame economie, goed bestuur en participatie. Zij zullen worden omgevormd tot operationele doelstellingen en aan de bevolking worden voorgelegd. Op basis van de doelstellingen zullen zowel het bestuur als de Jetse actoren acties formuleren. In 2010 zullen de prioritaire acties geconcretiseerd worden. Participatie De gemeente wordt in haar participatieproces begeleid door de vzw. “Habitat et Participation”. Door middel van talrijke ontmoetingen met de burgermaatschappij in al haar diversiteit, zal de stuurgroep peilen naar de behoeften, verwachtingen en eisen van de bevolking. Een sensibiliseringsactie voor een breed publiek, “Ga voor Duurzaam”, georganiseerd in samenwerking met het verenigingsleven en de twee culturele centra, liet meer dan 100 Jettenaren toe om talloze vindingrijke manieren te ontdekken om hun impact op het milieu te verminderen, om te dialogeren met de diverse Jetse verenigingen die actief zijn in het domein van duurzame ontwikkeling, maar ook om kennis te maken met het concept “duurzame ontwikkeling”. De inwoners werden uitgenodigd om de aspecten van duurzame ontwikkeling te kiezen die zij ontwikkeld willen zien in het kader van Agenda 21. Deze vragenlijst werd ook verspreid via de Jette-Info. Agenda 21 zal steunen op een reeks evenementen die op het grondgebied van de gemeente worden georganiseerd om in contact te komen met de bevolking en te peilen naar de mening van de burgers over de strategie, of om de inwoners warm te maken voor meer gerichte acties. Transversaliteit Zowel wat het politiek draagvlak betreft als op het niveau van het gemeentebestuur wordt de transversaliteit gewaarborgd door de stuurgroep die bestaat uit 4 verkozenen, uit ambtenaren van diverse diensten en uit vertegenwoordigers van het verenigingsleven. De cel “duurzame ontwikkeling” werkt projectgericht, en hierbij zullen diverse diensten van het bestuur betrokken worden. Bestendiging Verder uitbouwen van netwerken met de diverse Jetse actoren en regelmatiger overleg met de burgers. Actief streven naar subsidies om het actieprogramma te kunnen uitvoeren.

Contact Dhr. Pierre-Yves THOMAS Coördinator Agenda Iris 21 Tél : 02-422.31.12 E-mail : [email protected]


GEMEENTE SCHAARBEEK: PROJECT CATEGORIE 1

Context en doelstellingen van het project op lange termijn In zijn meerderheidsakkoord gaf het College zijn wens te kennen om zijn beleid in het perspectief van duurzame ontwikkeling te plaatsen en een algemeen strategisch kader te ontwikkelen De gemeente wil dus gelijktijdig een nieuw Gemeentelijk Ontwikkelingsplan (GemOP) en een lokale Agenda 21 opstellen. Die Agenda heeft tot doel de initiatieven rond duurzame ontwikkeling van de voorbije 10 te consolideren en uit te breiden. Doelstellingen • Gemeenschappelijke balans GemOP/Agenda 21, uit te voeren door een studiebureau • Opstellen van het project met de betrokken actoren • Mobiliseren van de stuwende krachten rond het project. • Opmaken en uitvoeren van het actieprogramma. • Regelmatig evalueren en bijsturen van dit programma. In de diverse fasen van het project is een systematische participatie van de inwoners en de verenigingen gepland. Participatie • De gemeente put uit haar ervaring inzake burgerparticipatie: wijkcontracten (sinds 1996) en GMP (specifieke internetsite, workshops, enz.), wijkcorrespondenten en Consultatieve Commissie voor Leefmilieu en Ruimtelijke Ordening die meer dan 10 jaar geleden werd opgericht. Al die actoren kunnen gemobiliseerd worden bij de uitvoering van de diverse fasen van de Agenda 21. • De gemeente zal een beroep doen op experts in het participatieproces om dit uit te breiden tot de volledige bevolking: kinderen, jongeren, studenten, sportclubs, culturele verenigingen, milieuverenigingen, buurtcomités, handelaars, zelfstandigen, ambachtslieden, kunstenaars enz. Transversaliteit • Sinds 2003 beschikt de Gemeente over een departement Strategische en Duurzame Ontwikkeling dat gespecialiseerd is in het transversale beheer van de grote gemeentelijke projecten. • De lokale Agenda 21 zal grotendeels intern worden uitgevoerd, via de indienstneming in dit departement, in 2009, van een ter zake geschoold persoonslid dat belast zal worden met de coördinatie van het proces. • Coördinatie van de openbare actoren van de gemeente: OCMW, politie, paragemeentelijke vzw's enz., met een toonaangevende rol voor het Gemeentebestuur, al behoudt het College zijn besluitvormingsrol. Afhankelijk van de richting die het project zal uitgaan, zal een uitbreiding tot de ondernemingsverenigingen en -federaties worden overwogen. • Een stuurgroep en een coördinatiecel. • Thematische en transversale werkgroepen (communicatie, participatie, financieringen en subsidies, evaluatie). Bestendiging De bestendiging van het proces zal worden gewaarborgd door: • het streven naar samenhang tussen de Agenda 21 en andere strategische plannen, • de pilootstructuur, die het Gemeentebestuur een belangrijke rol geeft, • de communicatie rond het project, • de evaluatie en het zoeken van aanvullende financiële middelen voor de uitvoering van het actieplan.

Contact Mevrouw Michèle MULDERS Verantwoordelijke dienst Milieuraadgeving Tel : 0-244.71.53 - Fax : 02-244.74.93 E-mail : [email protected]


GEMEENTE SINT-GILLIS : PROJECT CATEGORIE 1

Context en doelstellingen van het project op lange termijn Momenteel zijn er in Sint-Gillis vele gemeentelijke projecten ten gunste van de Duurzame Ontwikkeling (leefmilieu, REG, renovatie, woning, mobiliteit,…) maar deze passen dikwijls niet bij elkaar. Het doel van het project is de transversaliteit van deze projecten vorm te geven door er het verenigingsleven en de inwoners bij te betrekken. Het gaat erom de hele bevolking van de gemeente te sensibiliseren, zonder onderscheid tussen culturen en sociaaleconomische niveaus. Het project wil ook meer zichtbaarheid geven aan de acties die al werden ondernomen door de gemeente: verbruiksgoederen, afvalbeheer, vervoer enz., en dient zich in die zin aan als een “educatieve vitrine”. Staat van vooruitgang in 2008 : • Versterking van de voorbeeldfunctie van de gemeente voor de bestaande gebouwen, de nieuwe gebouwen of de renovaties en bij het opstellen van bestekken die rekening houden met milieu- en sociale criteria. • Oprichting van de cel “Duurzame Ontwikkeling” die haar opdrachten van het College krijgt. • Uitbouwen van een verruimde structuur “duurzame ontwikkeling”, verruimd, transversaal en bestendig, die de contactpersonen van elke dienst omvat. • Hulp van een adviesbureau om geschikte methodes te ontwikkelen, in functie van de doelgroepen of van het gezochte gegevenstype: workshops, vergaderingen, inspraak bevorderende ateliers, enz. • Technische werkvergaderingen met de Gemeentesecretaris en de verruimde structuur "Duurzame Ontwikkeling". Deze vergaderingen hebben om de 15 dagen plaats. Doelstellingen • Handhaving van een “duurzame” filosofie en vorming tot duurzaam gedrag (intern en extern). • Aanmoediging van de bevolking en van de ondernemingen om zich de Agenda 21 eigen te maken via acties die ze in hun dagelijkse activiteiten kunnen inpassen. • Mobilisatie van de bevolking en, meer in het bijzonder, van de kansarme groepen. • Aanzienlijke verhoging van de investeringen van de privépersonen in de productie van groene energie en het rationele energieverbruik. • Het hierbij betrekken van de gemeentescholen via concrete acties waarvoor de kinderen en hun ouders zich kunnen inzetten. Participatie • Lanceren van een proces van inspraak waarbij alle actieve “medewerkers” in de gemeente betrokken worden. • Meer overleg met de sociaaleconomische categorieën die de grootste moeilijkheden ondervinden om hun mening te laten horen. Transversaliteit • Ontwikkeling van een gewoonte van transversaliteit. • Versterking van de verruimde structuur duurzame ontwikkeling. Bestendiging Het project wordt gedragen door alle politieke groepen van de meerderheid, gevolgd door een multidisciplinaire groep. Het College van Burgemeester en Schepenen verzekert de bestendiging van het programma, het valideert iedere stap van het proces en stelt het vervolg van de acties op. Het project moet operationeel zijn: het uitblijven van resultaten kan de diverse actoren ontmoedigen. De bestendiging van alle acties is al vanaf de bedenkingsfase bestudeerd, om de resultaten te verzekeren.

Contact Dhr. Arnaud DEWEZ Coördinator Lokale Agenda 21 Tel. : 02-536.03.12 E-mail : [email protected]


OCMW SINT-JANS-MOLENBEEK : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn Het OCMW van Sint-Jans-Molenbeek wordt, bij het uitoefenen van haar bevoegdheden, geconfronteerd met een arme en zeer gediversifieerde bevolking. 10% van de lokale bevolking doet een beroep op haar diensten om steun te krijgen. Vandaag wil het OCMW de verschillende dimensies van duurzame ontwikkeling in haar werking en opdrachten integreren. Deze Agenda 21 is in hoofdzaak gericht op de strijd tegen de armoede en de bestaansonzekerheid. Sociale uitsluiting hangt nochtans samen met alle aspecten van iemands leven en is zeker niet louter een financieel probleem. Een multidimensionele aanpak die rekening houdt met alle economische, sociale, ecologische en participatiefactoren is dan ook vereist. Doelstellingen • Stimuleren van de herintegratie op de arbeidsmarkt via beroepen in de ecoconstructie, ecologische renovatie, de productie van groene energie (zonnepanelen of fotovoltaïsche cellen), enz. • Samenwerken met de vzw ‘L’épicerie sociale’ (2008) middels de integratie van personen die een socioprofessioneel inschakelingstraject doorlopen en door de begunstigden goedkopere levensmiddelen aan te bieden. • Opstarten van minstens één sociaal economiebedrijf voor meubelherstellingen, verbonden aan een decoratieatelier. • Opzetten van een ‘Energiecel’ waar de bevolking terecht kan met alle vragen over energieverbruik: keuze van de leverancier, beperken van het energieverbruik, enz. • Opstarten van een ‘Cel Milieu & Gezondheid’ (coördinatie van de verschillende ‘gezondheidsactoren’) om de milieudimensie te integreren in de zorgverstrekking en gezondheidsproblemen als gevolg van slechte huisvesting te voorkomen. • Het OCMW een voorbeeldfunctie doen vervullen in zijn ecologische initiatieven door het nemen van milieumaatregelen die passen in een REG-beleid (rationeel energiegebruik). Voorbeelden: opmaken van een milieubestek, aankoop van energiezuinigere huishoudtoestellen, afvalbeheer, aanschaf van 10 fietsen voor huisbezoeken, enz. Participatie • Cliënten, personeel, administratieve en beleidsverantwoordelijken van het OCMW, lokale verenigingen, actoren duurzame ontwikkeling (bv.: de gemeentediensten) – worden bij het project betrokken via de stuurgroep, het opvolgingscomité en de werkgroepen. • Het OCMW werkt samen met een vereniging gespecialiseerd in het bevorderen van participatie: asbl Habitat et Participation. • Er werden thematische vergaderingen voor het publiek georganiseerd via wijkorganisaties. Transversaliteit • Een coördinator staat in voor de transversaliteit van het project. • Een stuurgroep bestaande uit de administratieve en beleidsverantwoordelijken van de verschillende Departementen om de prioriteiten te bepalen. • Een multidisciplinair opvolgingscomité belast een coördinator met het operationaliseren van de verschillende werkgroepen. • De werkgroepen bestaan uit de coördinator, de themaverantwoordelijke en de lokale actoren betrokken bij de thematiek. Bestendiging Deze initiatieven moeten mensen die het moeilijk hebben aanzetten tot een groter respect voor het milieu in hun dagelijkse leven.

Contact Dhr. Vincent LIBERT Verantwoordelijke Gesubsidieerde projecten Tel. : 02-412.53.60 – Fax : 02-412.53.53 E-mail : [email protected]


GEMEENTE UKKEL : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn De Agenda 21 moet bijdragen tot het vinden van concrete, vernieuwende en gestructureerde oplossingen voor sociale, economische of milieuproblemen waarmee de bevolking van Ukkel, het grondgebied en de administratie van de gemeente worden geconfronteerd. De keuze van de oplossingen moet berusten op een inbreng van het maatschappelijk middenveld, het in een netwerk brengen van de bevoegdheden van het college en de gemeentediensten en een multidisciplinaire behandeling van de dossiers. Het omschrijven van een eerste reeks thema's door de gemeentelijke overheid werd besproken en vervolgens gevalideerd tijdens het eerste burgerforum. De uitvoering van de Agenda 21 van de gemeente Ukkel wordt ondersteund door een studiebureau. De gemeente heeft ook een ambtenaar in dienst genomen die belast is met Duurzame Ontwikkeling. Doelstellingen • Een reeks maatregelen rond duurzame ontwikkeling (ecobeheer, bouw, energiebesparingen, …) samenhang en een referentiekader geven • Een netwerk tot stand brengen tussen diverse diensten van het gemeentebestuur die vaak elk afzonderlijk handelen, met het oog op een betere integratie van de milieudimensie van de duurzame ontwikkeling: energieverbruik, ecoconstructie en -consumptie. • Een kadaster van koolstofemissies aanmaken dat voor het Gemeentebestuur als leidraad kan dienen bij zijn keuzes ten gunste van een beter leefmilieu. • Een beheersplan voor de groene ruimten opmaken, vergelijkbaar met een Gemeentelijk Ontwikkelingsplan voor de Natuur, dat rekening houdt met biodiversiteit, waterhuishouding (afvloeiing, verdamping, insijpeling en overstromingen) en speciale beschermingszones 'Natura 2000'. • De bevolking laten aangroeien en verjongen door het invoeren van een reeks sociale, economische (premies) en milieumaatregelen (premies) ter bevordering van de huisvesting. • Een bilaterale en actieve ontwikkelingssamenwerking tot stand brengen (uitwisseling van ervaringen en knowhow) die verder gaat dan de huidige financiële steun alleen. Participatie • Via de stuurgroep, het Forum en het lokale Comité 21. • Onafhankelijk van het forum voor Duurzame Ontwikkeling van de Gemeente, organisatie van vergaderingen met zoveel mogelijk diensthoofden en werknemers om de betrokkenheid van het personeel te bevorderen. Transversaliteit • Stuurgroep samengesteld uit verkozenen, vertegenwoordigers van de administratieve diensten en gemotiveerde externe deelnemers. Deze groep staat in voor de opvolging, de coördinatie en het secretariaat van de opdracht. • Het Forum: plaats van openbare debatten. Het verenigt de inwoners, het verenigingsleven, de buurtcomités, de verenigingen enz. Het maakt overleg en de oprichting van thematische werkgroepen mogelijk. • Het lokale Comité 21, ingedeeld in themacommissies die burgers, verenigingen, sociaal-economische spelers en experts groeperen. Het comité werkt voorstellen, krachtlijnen enz. uit. De diensten waarop de thema's betrekking hebben, zullen deelnemen aan het lokale Comité 21. Hun betrokkenheid waarborgt de transversaliteit van het proces. Bestendiging • De praktische en concrete oplossing van problemen waarmee de betrokken gemeentediensten en de inwoners worden geconfronteerd. • Tot stand brengen van een netwerkfunctionering, geformaliseerd door het College. • Instandhouding van structuren: boekhouding 'Koolstofbalans', lokaal Comité 21, stuurgroep enz.

Contact Mevrouw Anne-Claire DEWEZ Verantwoordelijke Duurzame Ontwikkeling Tel : 02-348.66.25 - Fax : 02-348.68.92 E-mail : [email protected]


GEMEENTE VORST : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn Vorst kent nog altijd moeilijke momenten. Men kan zelfs spreken van een crisis in de historische betekenis van het woord: een plotselinge breuk in zijn economische organisatieschema's en in de sociale betrekkingen. Vorst kan aan deze trauma's en deze weinig opbeurende situatie een positieve wending geven door een nieuwe dynamiek op gang te brengen gericht op duurzame ontwikkeling. Een Agenda 21 kan een van de mogelijkheden zijn om de lokale stuwende krachten achter een inspirerend gemeenschappelijk project te doen scharen. Doelstellingen Op basis van de stand van zaken die in oktober 2008 op participatieve wijze werd opgesteld, werden vier prioritaire thema's weerhouden. Voor elk van die thema's werd een werkgroep samengesteld. Twee belangen het bestuur en de gemeentediensten aan: • Energiebeheer in de gemeentelijke gebouwen: "De energiefactuur van de gemeente verlagen dankzij de betrokkenheid van iedereen". • Transversaliteit en communicatie tussen de gemeentediensten: "De gemeenteambtenaren toelaten samen te werken om te komen tot meer samenhang in hun projecten". De andere twee hebben betrekking op het grondgebied en de lokale actoren: • Openbare ruimten (meer in het bijzonder groene ruimten en netheid): "Naar een ecologische, functionele en gebruiksvriendelijke visie op de openbare ruimten". • Jeugd: "Naar een samenhangend en doordacht jeugdbeleid". Elk van deze groepen zal als taak hebben tegen juni 2009 een uitvoerbaar, nuttig en relevant actieplan op te stellen. Participatie Tijdens de raadplegingsfase in maart, zullen de stuwende krachten van de gemeente tal van mogelijkheden krijgen om hun advies te geven en hun ideeën m.b.t. de geselecteerde thema's voor te stellen. In nauwe samenwerking met de Agenda 21 van het OCMW worden de lokale verenigingen bovendien regelmatig ingelicht over de voortgang en worden ze betrokken bij het denkwerk. Transversaliteit Bijna 40 gemeenteambtenaren hebben zich in de themagroepen ingeschreven, en de pilootcel bestaat uit diensthoofden en leden van het College met uiteenlopende taken en bevoegdheden. Er wordt veel informatie verspreid en er worden ontmoetingen binnen de administratie georganiseerd om de Agenda 21 tot een federatief project te maken en elke dienst geleidelijk, op zijn niveau, zijn steentje te laten bijdragen tot de ontwikkeling van een duurzaam bestuur. Bestendiging "Vorst op weg naar duurzame ontwikkeling" Zoals onze slogan aangeeft, koesteren wij de ambitie dat de lokale Agenda 21 een eerste stap vormt naar een duurzaam beheer van de administratie. De stuwende krachten op ons grondgebied nemen van hun kant aan deze uitdaging deel om de duurzame ontwikkeling geleidelijk te verspreiden over het volledige grondgebied van onze gemeente.

Contact: Dhr. Guillaume GRAWEZ Coördinator van de lokale Agenda 21 Tel : 02-348.17.39 E-mail : [email protected]


GEMEENTE WATERMAAL-BOSVOORDE : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn Sinds 2003, heeft de gemeente een eigen lokaal Kyoto-plan. Doel? Het energieverbruik met 30% te verminderen. Zo ontving de gemeente het label ‘Ecodynamische onderneming’ voor het ecologisch beheer van haar administratieve gebouwen. In 2005 werden, in navolging van de projectoproep Agenda 21, drie actieprogramma’s voor duurzame ontwikkeling gerealiseerd: recuperatie van herbruikbare computeronderdelen, een groendak voor demonstratiedoeleinden, een regenwatertank voor de straatreiniging. Sinds 2008 heeft de gemeente ook een lokale Agenda 21. De lokale Agenda 21 zal het mogelijk maken een gemeenschappelijk kader te creëren voor alle initiatieven met een meer transversale en participatieve dimensie, en een competitie-effect in het leven roepen dat tot ver buiten de muren van het gemeentehuis reikt. Doelstellingen Het doel is te komen tot een gemeenschappelijke dynamiek inzake duurzame ontwikkeling (gemeente – inwoners – bedrijven) en een reflex van duurzame ontwikkeling aan te kweken in alle diensten en bij alle dagelijkse beslissingen. Participatie De participatie van de inwoners zal centraal staan in de diverse uitwerkingsfasen van de lokale Agenda 21. Zij beoogt diverse doelstellingen: • Toenadering zoeken tussen de gemeente en de burgers, en tussen de gemeente en de lokale bedrijven. voeling krijgen met hun bekommernissen. • De krachten bundelen en samenwerken rond de Agenda 21. • Elkaar verrijken : de verkozenen, deskundigen en inwoners verrijken elkaar tijdens de uitwerking van de Agenda 21, zodat er meer ideeën en creativiteit komen. • Efficiëntere en duurzamere projecten organiseren. • Ervoor zorgen dat de inwoners en bedrijven betrokken partij worden bij de uitvoering van de lokale Agenda 21, zodat de lokale democratie en de burgerzin erdoor worden versterkt. Er zal een beroep gedaan worden op externe deskundigen om de vergaderingen en werkgroepen te leiden. Dit om over de juiste technieken te beschikken voor een doeltreffende participatie. Deze participatie zal worden gebruikt voor het opstellen van synthesedocumenten m.b.t. de diagnose en het actieprogramma, documenten die aan het College en de Gemeenteraad zullen worden bezorgd. De inwoners zullen na elk van deze fasen systematisch worden ingelicht zodat zij ook op de hoogte zullen zijn van de resultaten van de participatie. Transversaliteit De Agenda 21 maakt deel uit van de Dienst “Strategische en duurzame ontwikkeling”, die speciaal daartoe in het leven werd geroepen. Deze dienst is afhankelijk van de Burgemeester en de 1ste schepen. De Burgemeester en de 1ste Schepen zetelen allebei in het Technisch Comité en de Stuurgroep van de Agenda 21. Het Technisch Comité bestaat voorts uit de Gemeentesecretaris, het hoofd van de dienst Financiën, het hoofd van de dienst Informatica en de Milieuverantwoordelijke. Deze personen werken elk al een tiental jaar in de gemeente, wat een onmiskenbaar voordeel is bij de uitwerking van de Agenda 21. Bovendien geven hun hoge hiërarchische positie in de gemeente en hun transversale competenties de Agenda 21 een interne legitimiteit in het bestuur, hetgeen nodig is voor de uitvoering. De stuurgroep is samengesteld uit verkozenen en leden van het bestuur. Afhankelijk van de behandelde thema’s kan de stuurgroep worden uitgebreid met het OCMW, huisvestingsmaatschappijen, paracommunale vzw’s, gemeentelijke verenigingen, deskundigen enz. Bestendiging • De Agenda 21 begon bij de aanvang van een gemeentelijke legislatuur en zal dus worden opgestart en uitgevoerd door hetzelfde College van Burgemeester en Schepenen. • De organisatie en uitvoering van de Agenda 21 vergt een aanzienlijke investering vanwege het College en het bestuur. Die investering is een garantie voor de bestendiging. Contact Mevrouw Laurence de CALLATAŸ Coördinatrice van de lokale Agenda 21 Tél. : 02-674.75.80 – Fax : 02-674.74.25 E-Mail : [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 12/28

STAD BRUSSEL : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn In 2005 begon de Stad aan de uitwerking van haar lokale Agenda 21. Het algemeen beleidsprogramma benadrukt het belang van de LA21 door actieprioriteiten vast te leggen die kunnen helpen Brussel tot een milieubewuste, solidaire en moderne stad te laten uitgroeien. In diezelfde geest werden er ook actieprincipes bepaald die een modern openbaar bestuur bevorderen. In 2008 introduceerden de Stad en haar OCMW een LA21 die ongeveer 86 gecoördineerde acties omvat. De Stad Brussel heeft de concretisering van de LA21 aangevat met de invoering van de “Coördinatie van het beleid inzake Duurzame Ontwikkeling” (CDO), waarvan één van de doelstellingen is de beslissingen van het College en de acties van de diverse departementen van de stad en van haar OCMW op het vlak van de Duurzame Ontwikkeling coherenter te maken. Binnen de departementen werden DOverantwoordelijken aangesteld en drie energieverantwoordelijken (Stad, Stadseigendommen, OCMW) werden samengebracht in de “Energie Coördinatie”. Om de informatie over de uitvoering van die acties te coördineren, centraliseren en verwerken, en om zorg te dragen voor de opvolging en evaluatie, wil de Stad een betrekking van Agenda 21-coördinator invoeren. Doelstellingen over een periode van 3 jaar • Een follow-up systeem invoeren, alsook evaluatieprocedures voor de acties op basis van specifieke indicatoren. • Het werk van de DO-verantwoordelijken binnen de diverse departementen van de Stad, de Stadseigendommen en het OCMW coördineren. • De uitvoering van 60 tot 80% van de acties van de Agenda 21 starten (waaronder 100% van de prioritaire acties 2008-2009). • Rechtstreeks of onrechtstreeks een meerderheid van de ambtenaren van de Stad mobiliseren op alle niveaus van het bestuur. • Rechtstreeks of onrechtstreeks de duizenden gebruikers van de Stad sensibiliseren en mobiliseren in het kader van de uitvoering van de LA21 en van zijn prioritaire acties. • De Agenda 21 uitbreiden met nieuwe actievoorstellen, afkomstig van participatieprocedures die zowel intern als extern worden georganiseerd. Participatie • Er zijn in de Stad al diverse overleg-, uitwisselings- en participatiemogelijkheden. De LA21-coördinator zou ervoor moeten zorgen dat zij plaatsen vormen waar het bestaan en de inhoud van de LA21 kan worden doorgegeven en waar concrete acties kunnen worden gevoerd die diverse doelgroepen mobiliseren. • Een gespecialiseerd extern bureau zal een ondersteunende rol vertolken, onder meer om specifieke participatiegroepen te organiseren, samengesteld uit ambtenaren uit de administratie en burgers, die werken rond de LA21 en de uitvoering van de meeste van zijn acties. • De bevolking en de verenigingen zullen worden opgeroepen om mee te werken aan het beheer en de uitvoering van de acties in het kader van LA21, en om nieuwe acties voor te stellen. • Er moet worden nagedacht over de vraag of het aangewezen is een forum op de internetsite van de Stad en/of een specifieke rubriek op het intranet te plaatsen. Transversaliteit • Wordt op politiek niveau gewaarborgd door de CDO, en binnen de administratie door het werk van de LA21-coördinator, die de stadssecretaris zou komen helpen bij het coördineren van de acties van de DO-verantwoordelijken en de organisatie van de stuurgroep. • Opstarten van de “Energie Coördinatie” die de Energieverantwoordelijken van de Stad, van de Stadseigendommen en van het OCMW bij elkaar brengt. • Deelname van de DO-verantwoordelijken aan de stuurgroep en de themawerkgroepen. Bestendiging • • • •

Formalisering van een beleid dat de Stad al meer dan 10 jaar voert. Invoering van een echte “DO-cultuur” op alle niveaus van de administratie en bij de gebruikers. Verspreiding van het concept door een voortdurende communicatie. Zoeken van financieringen.

Contact De heer Luc SYMOENS Stadssecretaris Tel.: 02-279.23.30 – Fax : 02-279.23.91 E-mail: [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 13/28

OCMW VAN STAD BRUSSEL : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn De stad Brussel en haar OCMW keurden een gestructureerde, coherente en ambitieuze gemeenschappelijke lokale Agenda 21 goed die ongeveer 86 acties omvat. Nu al werden prioritaire acties voor het OCMW van de Stad Brussel aangeduid en werd met hun uitwerking begonnen, vooral op het gebied van energiebeheer (opstarten van een gegroepeerde aanbesteding), duurzame bouw (gebouwen en huisvesting met laag energieverbruik) en sociale economie (ontwikkeling van initiatieven op het vlak van een sociale integratie-economie). Om een uiterst verscheiden publiek achter de acties, opgenomen in de LA21, te scharen, wil het OCMW vrijwilligersgroepen creëren om actief deel te nemen aan de uitvoering van de LA21, aan de evaluatie van dit werkmiddel en van de voorgestelde en uitgevoerde acties, en aan het formuleren van nieuwe voorstellen die de huidige LA21 zouden kunnen verbeteren. Doelstellingen over een periode van 3 jaar Om de acties van de Agenda 21 te ontwikkelen, voerde het OCMW een betrekking van Coördinator in. Onder impuls van deze coördinator wil het OCMW haar administratief personeel, het personeel dat in contact komt met de gebruikers, de gebruikers zelf en de burgers nog doeltreffender mobiliseren. Met de coördinator zal de LA21 tot een efficiënt instrument kunnen uitgroeien dat de interventies van de Stad en van het OCMW inzake duurzame ontwikkeling, de acties, de communicatie en de mobilisering van de doelgroepen coördineert. Voorrang gaat daarbij naar de acties met betrekking tot energiebesparingen in de bouw, de renovatie maar ook het beheer en het gebruik van de gebouwen, zowel openbare als particuliere. Naast die gemeenschappelijke acties zal het OCMW initiatieven nemen op het gebied van sociaalprofessionele integratie (recuperatie en nuttige toepassing van oude meubelen, verkoop van tweedehandse kleding, onderhoud en aanleggen van sier- en moestuinen, ...). Participatie Bij de uitvoering van het actieplan wil het OCMW bijzondere aandacht besteden aan het participatieve aspect van de LA21. Het is de bedoeling de gebruikers zoveel mogelijk te informeren en te verenigen via de bestaande structuren (sociale steunpunten, rusthuizen, verenigingen, ...). Deze opdracht zal worden toevertrouwd aan de coördinator, die zich zal laten bijstaan door een extern bureau van participatiedeskundigen. Op die manier zal op de gebruikers, huurders, inwoners en verenigingen een beroep worden gedaan, enerzijds om mee te werken aan de uitvoering van de acties van de LA21, en anderzijds om nieuwe acties voor te stellen die de Agenda later zullen verbeteren. Transversaliteit De transversaliteit wordt gewaarborgd: • op het politieke niveau door de gemengde CDO (Coördinatie van het beleid inzake Duurzame Ontwikkeling) Stad/OCMW; • binnen het bestuur van het OCMW door de Coördinatiecel die de verantwoordelijken Duurzame Ontwikkeling van elk departement en, afhankelijk van de behandelde thema’s, de TWG’s (Thematische WerkGroepen) groepeert; dit alles onder leiding van de Agenda 21 coördinator. Bestendiging In samenwerking met de Stad Brussel wil het OCMW haar personeel en haar publiek sensibiliseren voor de principes van duurzame ontwikkeling via de participatieve invoering en de bestendiging van de actiefiches van haar lokale Agenda 21.

Contact Dhr. Alex DORBAN Directeur van het Departement Sociale Economie Tel.: 02-563.66.00 – Fax : 02-563.66.09 E-mail: [email protected]


OCMW VAN ETTERBEEK : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn Het OCMW van Etterbeek wil verder gaan dan het oplossen van de noodsituaties veroorzaakt door het beheer van de klantenstroom, en evolueren naar een langetermijnvisie. De ontwikkeling van een Agenda 21 zal haar toelaten haar beheer te integreren in een op vooruitgang gerichte benadering, daarbij gesteund door een verhoogde participatie van de klanten en het verenigingsleven, een verhoogde luisterbereidheid, een opleiding en een sensibilisering van zijn personeel. Daarom wil het OCMW opteren voor een strategische aanpak waarin de diverse aspecten van duurzame ontwikkeling geïntegreerd zijn. Doelstellingen over een periode van 3 jaar • Maken van een diagnose van de instelling, opstellen van actiefiches, opstarten van een uitwisselingsforum met de klanten om meer feedback te krijgen om te helpen die actiefiches voor te bereiden, opstellen van een definitief meerjarenactieplan met prestatie-indicatoren, gedefinieerd door de stuurgroep, controle-instrumenten (instrumentenpaneel) en een evaluatiecomité. • Aangezien het OCMW een grote energieverbruiker is, moet deze instelling het goede voorbeeld geven inzake verbruik (toepassing van ecologische selectiecriteria in de bestekken, aankoop van fietsen voor huisbezoeken en verplaatsingen van het personeel, afvalbeheer, aankoop van goederen afkomstig van eerlijke handel, ...) • De samenwerking tussen de Cel Energie en de Cel Huisvesting om de klanten met huisvestingsproblemen te helpen, uitbouwen en opvoeren vanuit de invalshoek van duurzame ontwikkeling. Participatie • Transversaliteit van de participatie dankzij de adviseurs die men in de Raad en in de Permanent Bureau aantreft via de stuurgroep, de ambtenaren en hun diensthoofden via de werkgroepen, de actoren van duurzame ontwikkeling zoals de dienst “duurzame ontwikkeling” van het gemeentebestuur, het verenigingsleven zoals het buurthuis Chambéry of het programma “Sociale cohesie”. • Tijdens de opendeurdag van het OCMW in 2009 zullen de bezoekers ondervraagd worden en de klanten uitgenodigd worden om deel te nemen aan een gespreksforum. • Er zal een officiële mededeling worden gedaan via diverse communicatiemiddelen, zoals de internetsite van het OCMW. Transversaliteit • De verantwoordelijke “Gesubsidieerde Projecten”, die onder het gezag van de Secretaris staat, zal belast worden met het invoeren van de transversaliteit van het initiatief. • De PB zal worden ingelicht over de voortgang van het initiatief en moet toezien op de uitvoering van de genomen beslissingen; bovendien zijn de politieke verantwoordelijken ook betrokken partij in de Stuurgroep. • Werkgroepen, georganiseerd door de verantwoordelijke voor Gesubsidieerde Projecten, en samengesteld uit de diensthoofden en hun teams, zullen zorgen voor de integratie van de initiatieven tot het laagste niveau van het organigram. Bestendiging Via een evaluatiesysteem dat ook na het driejarenactieplan zal blijven bestaan, en via het algemeen beleidsprogramma dat rekening houdt met de dimensie “duurzame ontwikkeling” tot het einde van het mandaat van de huidige adviseurs.

Contact Dhr. Marcel VERMEULEN Dienst van het Secretariaat Tel.: 02-627.21.92 – Fax : 02-646.32.14 E-mail: [email protected]


GEMEENTE SINT-AGATHA-BERCHEM : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn Sinds enkele jaren organiseert de gemeente Sint-Agatha-Berchem een toenemend aantal projecten en acties die verband houden met Duurzame Ontwikkeling. De lokale Agenda 21 is een gelegenheid om ze tot een geheel samen te brengen en te structureren. Het is ook een gelegenheid om de krachten van de bedrijven te bundelen rond een inspirerend, dynamisch en op de wereld gericht gemeenschappelijk project. Het zal de participatie en de sociale samenhang in Sint-Agatha-Berchem stimuleren door de collectieve en individuele, de openbare en de particuliere energie samen te bundelen. Het actieplan van de lokale Agenda 21 zal worden opgesteld in de vorm van een operationeel schema, met een tijdsdimensie en een hiërarchische indeling van de prioriteiten, gebaseerd op gezamenlijk denkwerk. Deze lokale Agenda 21 zal moeten bijdragen tot concrete, vernieuwende en gestructureerde oplossingen voor sociale, economische en milieuproblemen. Ten slotte hopen wij dat de lokale Agenda 21 voor elk van zijn actoren een toegevoegde waarde betekent, niet alleen op het persoonlijke maar ook op het collectieve vlak, als de schakel van een duurzaam project. Doelstellingen over een periode van 3 jaar • De uitwerkingsprocedure van de lokale Agenda 21 volledig afronden met een concreet en voor iedereen toegankelijk document; • De gemeentelijke overheid tot een voorbeeld voor de rest van de gemeente maken op het vlak van Duurzame Ontwikkeling, gebaseerd op het implementatieproces van het label “Ecodynamische onderneming” en door het opstellen van een handvest voor Duurzame ontwikkeling; • De hoeve van Pie Konijn renoveren en doen heropleven in het kader van de sensibilisering van de jongeren voor Duurzame Ontwikkeling; • Een groots opgezette sensibiliseringscampagne voeren rond Duurzame ontwikkeling, de klimaatverandering, ...; • Een systeem van kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren invoeren om de uitvoering van het actieplan en de doeltreffendheid van het participatieproces te meten. Participatie • Een positieve balans voor de burgerparticipatie, maar ook wat de diversiteit van de participatie betreft: alle leeftijds-, wijk-, inkomens-, beroepscategorieën en opleidingsniveaus, ..; • Betrokkenheid van uiteenlopende partners bij het proces (handelsverenigingen, buurtcomités, burgers, jeugdbewegingen, ...); • Raadpleging van de bevolking tijdens openbare vergaderingen om de diagnoses te stellen en bij het opstellen van actiefiches. • Een beroep doen op deskundigen voor methodologisch advies tijdens de participatievergaderingen. Transversaliteit • Samenhang tussen de diensten en werkgroepen, en positieve evolutie van de werkmethoden op het gebied van transversaliteit; • Een stuurgroep samengesteld uit schepenen en diverse deskundigen uit het bestuur; • Diverse transversale en/of participatieve werkgroepen. Bestendiging • Een systeem van kwantitatieve en kwalitatieve indicatoren om de uitvoering van het actieplan te meten en een proces van ononderbroken verbetering toe te passen; • Inbreng van politici in de dynamiek van de Agenda 21; • Samenhang en communicatie rond het project.

Contact Mevrouw Anne DE KONINCK Dienst stedenbouw, leefmilieu en patrimonium Tel : 02-563.59.10 – Fax : 02-464.04.92 Email : [email protected]


GEMEENTE SINT-LAMBRECHTS-WOLUWE : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn De gemeente Sint-Lambrechts-Woluwe heeft de voorbije jaren een zeker aantal initiatieven genomen op het vlak van leefmilieu. Aan het begin van haar mandaat heeft het College van Burgemeester en Schepenen haar wens kenbaar gemaakt om het principe van Duurzame Ontwikkeling in haar algemene politieke programma in te schrijven. Op dit ogenblik is de nieuwe uitdaging om een ambitieus maar realistisch lokaal actieprogramma op te stellen. Dankzij deze lokale Agenda 21 (A21L) moet duurzame ontwikkeling, met de hulp van het gemeentepersoneel, de bevolking en plaatselijke actoren, in alle projecten en het hele beleid van de gemeente geïntegreerd worden. De Agenda 21 is voor de gemeente dus een kans om op een globale en constructieve manier na te denken over het invoeren van innoverende en duurzame projecten binnen de administratie en in de wijken. Om deze lokale Agenda 21 op te stellen en te coördineren heeft de gemeente een voltijdse “opdrachthoudster Duurzame Ontwikkeling” aangenomen. Doelstellingen over een periode van 3 jaar • Ontwikkelen van communicatieve activiteiten i.v.m. duurzame ontwikkeling en de lokale Agenda 21, het rond dit project mobiliseren, betrekken en in contact brengen van alle interne en externe actoren; • Ervoor zorgen dat de gemeentediensten meer in een netwerk gaan samenwerken, over de grenzen van de diensten heen, en de notie “duurzame ontwikkeling” op een vaste basis deel laten uitmaken van hun projecten; de administratie langzaamaan een evaluatiecultuur bijbrengen; • De opgelopen achterstand bij het uitbouwen van planningshulpmiddelen (GOP, SVP, BVP,…) terug inhalen - deze worden nu weer opgestart – en met deze hulpmiddelen een lokale Agenda 21 opstellen; • Het invoeren van een milieupolitiek om de ecologische voetafdruk van de gemeenteadministratie te verminderen en ten minste één ster voor het Label “Ecodynamisch onderneming” te behalen; • Zoveel mogelijk synergieën tussen de doelstellingen van de Verklaring van het Algemene Beleid, Duurzame Ontwikkeling (Aalborgengagementen), en deze van het Label en de A21L verwezenlijken; • Een charter opmaken inzake de Burgerparticipatie aan het opmaken van de lokale Agenda 21 (Charter van de “Ambassadeur van de Duurzame Ontwikkeling”). Participatie • Oprichting van nieuwe participatieorganen: “Het Burgerforum Duurzame Ontwikkeling” (voor uitwisselingen en mobilisatie) en het “Comité SLW 21” (voorstellen en sturing); • Opstellen, op participatieve wijze, van een diagnose door de thematische werkgroepen waarin gemeenteambtenaren, inwoners en andere plaatselijke actoren vertegenwoordigd zijn (mee opstellen van de A21L) • Gebruikmaken van bestaande communicatiemiddelen en activiteiten (feestelijkheden, cultureel of sportief) om de betrokkenen te informeren en om de bestaande participatie-initiatieven te harmoniseren dankzij de nieuwe “Gemeentelijke participatiecode” en het doorgeven van deze elementen aan de opgerichte participatieorganen; • Beroep doen op een expert in participatie en communicatie voor methodologische raad. Transversaliteit • Het project wordt door de opdrachthoudster Duurzame Ontwikkeling gecoördineerd. Zij treedt als tussenpersoon op tussen de verschillende deelnemers aan het project A21L. Een coördinatiecel “Agenda 21” ondersteunt haar hierbij. • Het Transversaal Pilotagecomité is de dragende structuur voor A21L: deze bestaat uit een schepen, de gemeentesecretaris, ambtenaren uit verschillende diensten en vertegenwoordigers van buitenaf. • Ambtenaren van verschillende diensten en vertegenwoordigers van de bevolking komen samen in transversale en thematische werkgroepen (voor het opstellen van een stand van zaken). Bestendiging • In dienst houden van de coördinatrice A21L wiens post niet afhangt van het al dan niet verkrijgen van subsidies. • Invoering van een continue evaluatiesysteem met indicatoren om projecten te verbeteren en bij te sturen. • Handhaven van opgerichte of op te richten structuren: Transversaal Pilotagecomité, werkgroepen, participatiestructuren en –dynamieken, het Label “Ecodynamische onderneming”. • Ondersteuning van het project door alle politieke formaties. • Inschrijven van de lokale Agenda 21 in de Algemene Beleidsverklaring van de gemeente. • Uitbouwen van de activiteiten van de transversale dienst “Leefmilieu – Duurzame Ontwikkeling” die onlangs werd opgericht en de creatie van een Schepenambt “Duurzame Ontwikkeling”. Contact Mevrouw Valérie DONNAY Opdrachthoudster Duurzame Ontwikkeling en Coördinatrice “lokale Agenda 21” Tel: 02-774.36.90. - Fax: 02-761.29.20. E-mail: [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 17/28

GEMEENTE SINT-PIETERS-WOLUWE : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn Het streven van de gemeente Sint-Pieters-Woluwe om voor duurzame ontwikkeling te ijveren, is uitdrukkelijk opgenomen in haar algemeen Beleidsprogramma. Deze wil komt hoofdzakelijk tot uitdrukking in de uitvoering van een reeks concrete acties zoals de invoering van een energieboekhouding voor de gebouwen van de gemeente, een beheer van groene ruimten dat rekening houdt met biodiversiteit, bijzondere aandacht voor gelijkheid van kansen enz. Een Agenda 21 zal de gemeente in staat stellen meer coherentie te brengen in de diverse projecten die zij in die zin wil ontwikkelen. Op die manier kan ze een volwaardige dialoog met de lokale actoren tot stand brengen en samen met laatstgenoemden haar actieplan voor de 21ste eeuw uitwerken. Doelstellingen over een periode van 3 jaar • Het Handvest van Aalborg ondertekenen. • Met de inwoners een diagnose van de gemeente stellen om de belangrijkste problemen waarmee ze wordt geconfronteerd, in kaart te brengen en de prioritaire doelstellingen te bepalen. • Op basis van deze diagnose, met de inwoners een actieplan voor duurzame ontwikkeling opmaken, het laten goedkeuren en vooral het uitvoeren. • Ambitieuze doelstellingen kiezen die het gemeentebestuur toelaten een voorbeeldfunctie te vervullen (ecodynamisch label, “duurzame” criteria voor openbare aankopen, streven naar energiebesparing, vervoersplan, voorbeeldgebouw, koolstofbalans enz.) en ze ook concretiseren. • In het bestuur een transversale structuur integreren die het ontsluiten van de diensten en de integratie van de dimensie “duurzame ontwikkeling” in alle beslissingen bevordert. • Alle actoren sensibiliseren voor het belang van duurzame ontwikkeling. • Een participatieve dynamiek op gang brengen om het bedrijfsleven te mobiliseren rond het uitwerken van een lokale Agenda 21, de minst bedeelde bevolkingsgroepen meer inspraak te geven en de sociale cohesie in de wijken te bevorderen. • Binnen de bevolking en de wijken dialoogstructuren uitbouwen die het mogelijk maken de participatie bij het beheer van de gemeente te systematiseren. • Een cultuur van duurzame ontwikkeling invoeren in de gemeente Sint-Pieters-Woluwe. • Een voor iedereen toegankelijk officieel document publiceren dat de hoofdpunten van de lokale Agenda 21 van de gemeente bevat. Participatie • Samen met de sociale actoren de lokale Agenda 21 opstellen met de tussenkomst van het Comité 21. • Bijzondere aandacht voor het informeren van alle actoren over de voortgang van het project. • De basis leggen van een duurzame participatiestructuur met de hulp van participatiedeskundigen. Transversaliteit • Project begeleid door de transversale pilootcel, samengesteld uit leden van het College, det gemeentesecretaris, ambtenaren van de diverse diensten en externe vertegenwoordigers, afgevaardigd door het OCMW en het Sportcentrum. • Project uitgewerkt door de Agenda 21-werkgroepen, samengesteld uit personen van diverse diensten en lokale actoren, zodanig dat alle vereiste deskundigheid kan worden aangewend. • Project gecoördineerd door de Agenda 21-Coördinatiecel die aan het Kabinet van de Burgemeester verbonden is teneinde de betrokkenheid van alle administratieve diensten te benadrukken. Bestendiging • Engagement van het College om tot het einde van deze ambtstermijn (2012) de uitvoering van de lokale Agenda 21 te steunen. • Selectie van projecten en doelstellingen die gericht zijn op een langere termijn (2020, 2050). • Kwaliteit van de voorbereiding van het actieplan om zijn relevantie op lange termijn te waarborgen.

Contact Mevrouw Muriel FRISQUE Opdrachthoudster Lokale Agenda 21 Tel: 02-773.06.18 E-mail: [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 18/28

OCMW VAN VORST : PROJECT CATEGORIE 1 Context en doelstellingen van het project op lange termijn De opdrachten van het OCMW vergen een maatschappelijk werk dat de volgende elementen combineert: 1/ antwoorden op dringende vragen – 2/ inzetten van individuele, collectieve en communautaire actiemiddelen – 3/ networking met het verenigingsleven. Wij willen de duurzame ontwikkeling integreren in dit multidimensionaal maatschappelijk werk. Via haar lokale Agenda 21 zal het OCMW van Vorst hoofdzakelijk de integratie van haar acties in een netwerk en de betrokkenheid van de minst bedeelde personen uit de gemeente bevorderen. Noteer dat het project van het OCMW van Vorst opgebouwd is om complementair te zijn met de lokale A 21 van de Gemeente, die in 2008 werd opgestart. Doelstellingen over een periode van 3 jaar Duurzame en ethische gedragingen ontwikkelen in alle diensten van het OCMW, onder meer door strengere toepassing van de REG-maatregelen in de gebouwen en woningen; meer doorgedreven gebruik van producten die niet schadelijk zijn voor het milieu door onze reinigingsdienst; dematerialisatie van de verzending van informatie tussen de diensten; uitvoering van een mobiliteitsplan gericht op “zachte” vervoermiddelen en carpooling. Voor de steunaanvragers zullen wij acties uitwerken op het vlak van Sociale Economie in de sectoren van het hergebruik van meubelen of kleding; van de Energie door de preventiemaatregelen op te voeren, meer in het bijzonder via collectieve en communautaire activiteiten; van de Gezondheidszorg door de problemen met betrekking tot binnenhuisverontreiniging aan te pakken; van de intergenerationele elementen met de bewoners van het rusthuis “Le Val des Roses”. Participatie Wij wensen vanaf het begin van het proces de minst bedeelde personen van Vorst te mobiliseren. Bovendien zal de Coördinator van de lokale Agenda 21 niet alleen een beroep doen op deze participatiedynamiek. Hij zal ook kunnen samenwerken met de “cultureel verantwoordelijke” die, onder meer, moet waken over de expressie van de gebruikers, meer in het bijzonder in het kader van artistieke projecten. Het OCMW van Vorst beschikt bovendien al over twee participatiestructuren die zullen worden versterkt door de lokale Agenda 21: de Bewonersraad van Val des Roses en de Sociale Coördinatie, het overlegorgaan bij uitstek met het verenigingsleven. Transversaliteit In de dagelijkse activiteiten van het OCMW van Vorst zijn al drie transversaliteitsniveaus geïntegreerd: vergadering met de teams van alle sociale diensten; het directiecomité; en de animatie van de Sociale Coördinatie. Al deze transversale werkorganen zullen worden gemobiliseerd tijdens de diverse fasen van het project. Bestendiging Een evaluatiesysteem staat borg voor de duurzaamheid van het ontwikkelde instrument. De acties zullen in de mate van het mogelijke berusten op niet-gesubsidieerde betrekkingen.

Contact De heer Aziz SOPI OCMW van Vorst Tel.: 02-349.63.06 E-mail : [email protected]


GEMEENTE ETTERBEEK : PROJECT CATEGORIE 2 Participatieve tuinen van Etterbeek Context en doelstellingen op lange termijn. Etterbeek heeft al geopteerd voor een proces van duurzame ontwikkeling: ratificatie van het Charter van Aalborg en oprichting van een dienst voor de Duurzame ontwikkeling. Diverse initiatieven kennen bijzonder veel bijval bij het Etterbeekse publiek, zoals bijvoorbeeld opleidingen voor het individueel en/of het collectief composteren, conferenties over de biodiversiteit, enz… Maar de gemeente beschikt over weinig groene zones en is dichtbevolkt, met heel wat appartementen. Daar tegenover staat dat het verenigingsleven in Etterbeek sterk ontwikkeld is maar over weinig mogelijkheden beschikt om projecten te ontwikkelen die sociale cohesie, sociale economie en bevordering van de biodiversiteit combineren. Het project komt tegemoet aan deze dubbele realiteit die eigen is aan de gemeente Etterbeek : het stelt percelen moestuinen en boomgaarden ter beschikking van de lokale verenigingen om er collectieve en demonstratieve projecten voor het publiek te ontwikkelen. Doelstellingen van het project Het beheer van de percelen moestuinen en boomgaarden aan de verenigingen toevertrouwen om er, met de actieve participatie van de inwoners, projecten te ontwikkelen die sociale cohesie, sociale economie en het behoud van fauna en flora in een stedelijke omgeving combineren. De verenigingen ontwikkelen projecten volgens de principes van de Duurzame ontwikkeling, en bevoorrechten de uitwisselingen tussen de verenigingen. Participatie • De verenigingen zullen zelf hun percelen beheren op voorwaarde dat zij zich akkoord verklaren met een Charter dat de gemeenschappelijke waarden en doelstellingen met betrekking tot Duurzame ontwikkeling en participatie bevat. Dit Charter werd opgesteld binnen een platform “Gezamenlijk beheer”, samen met de deelnemende diensten en verenigingen. Ze werd opgericht met de hulp van een extern expert op het gebied van de participatie. • De bevolking neemt deel aan het project via de verenigingen Transversaliteit • Een interdisciplainaire pilootcel met de diensten Leefmilieu en Duurzame ontwikkeling, sociale cohesie, le Foyer Etterbeekois,… en met de verenigingen die een perceel beheren(vzw «Huisvesting en sociale harmonie », wijkhuis Chambéry, Natagora,…); • Een platform voor het gezamenlijk beheer en planning, samengesteld uit de transversale pilootcel en de actoren die geïnteresseerd zijn in het project; • De site werd opgenomen in het netwerk van de “Les Jardins Solidaires” van Brussel en Wallonië om goede praktijken uit te wisselen en de uitwisseling van zaaigoed te organiseren; • De site zal voor de bevolking toegankelijk zijn om als inspiratiebron te dienen voor nieuwe projecten en om de ontwikkelde principes naar de andere sites te exporteren. Duurzaamheid Het project komt tegemoet aan een nijpend tekort in de gemeente: het gebrek aan groene ruimtes. Dit is een echte kans voor de lokale verenigingen die zoeken naar projecten rond sociale cohesie, sociale economie en bevordering van de biodiversiteit. Resultaten De deelnemende verenigingen hebben samen met de Gemeente hun project opgesteld, een Charter met betrekking tot de gedeelde waarden uitgewerkt alsook een plan voor de inplanting van de diverse projecten op de site. Sommige projecten werken in netwerkvorm en/of integreren de onmiddellijke buurtbewoners van de site. De inrichtingswerken van de site zijn al opgestart en zullen tijdens de maand februari 2009 worden voortgezet. De verenigingen zullen met hun projecten op het terrein aanvangen in de loop van de lente. Een conferentiecyclus trekt heel wat publiek: meer dan 100 personen hebben al hun interesse voor het project betoond. De projecten zijn experimenten die ook naar andere Etterbeekse tuinen kunnen worden overgedragen: moestuinen, composteren, biodiversiteit (vogelnesten, vleermuizen, insecten, poelen,…), bijenkorven, tuinieren zonder pesticiden, mulchen, enz… Alles samen vormt het een informatie- en opleidingsplaats voor de bevolking en de scholen : ateliers, lessen, conferenties, enz. Contact Dhr. Eric MABILDE Milieu-inspecteur Tel. : 02-627.27.65 – Fax : 02-627.26.70 E-mail : [email protected]


GEMEENTE SCHAARBEEK : PROJECT CATEGORIE 2 Fietsenstallingen Context en doelstelling op lange termijn In het kader van zijn lokale Agenda 21 startte de gemeente Schaarbeek haar project voor de installatie van fietsenstallingen. De gemeente heeft altijd al veel aandacht besteed aan de ontwikkeling van de zachte mobiliteit. Het project past bovendien in de continuïteit van haar Gemeentelijk Mobiliteitsplan. Schaarbeek hoopt zijn inwoners te kunnen aantonen dat het gebruik van de fiets als vervoermiddel mogelijk is. Naast de talrijke aanpassingen, uitgevoerd om de mobiliteit van de fietsers te verbeteren, zal dit project voor de installatie van fietsenstallingen 18 fietsers in staat stellen hun fiets veilig en beschut tegen weer en wind te stallen. De gemeente heeft de handen in elkaar geslagen met JST (Jeunes Schaerbeekois au Travail) en Recyclart, twee vzw's voor sociaal-professionele integratie. Intern werden talrijke technische diensten van de gemeente (diensten wegen, beplantingen, mobiliteit, enz.) bij het project betrokken. Het project voor de installatie van fietsenstallingen in onze gemeente werd ingegeven door de vaststelling dat heel wat mensen zich laten ontmoedigen door het gebrek aan plaats om hun fiets veilig te stallen. Naar wij hopen zal het de huidige tendens naar meer fietsers die in Schaarbeek en elders in Brussel wordt vastgesteld, nog versterken. Doelstellingen van het project • Beschutte (tegen weer en wind) en beveiligde (tegen diefstal) fietsenstallingen ter beschikking stellen van de inwoners van de gemeente. Er zullen 18 stallingen worden geïnstalleerd op een tiental plaatsen in de gemeente. • Hun bouw en installatie toevertrouwen aan twee partners (JST en Recyclart) die actief zijn in de sociaal-professionele integratie, veeleer dan “gebruiksklare” stallingen aan te kopen. Participatie • In de participatie van de gebruikers (fietsers of toekomstige fietsers) wordt voorzien via de oproep tot kandidaten. De kandidaat-huurders kunnen ook suggesties doen met betrekking tot de plaatsen waar de stallingen zouden moeten worden geïnstalleerd. • Via dit project konden we ons ook rekenschap geven over de aanvragen en behoeften inzake fietsenstallingen. Transversaliteit • Rekening houden met alle gebruikers in het Gemeentelijk Mobiliteitsplan (GMP): talrijke inwoners hebben zich tijdens het openbaar onderzoek over fase 2 van het GMP voorstander verklaard van een verdere toespitsing van het mobiliteitsbeleid op de zachte vervoerwijzen. • Betrekken bij het project van twee verenigingen die ijveren voor sociaal-professionele integratie. • De knowhow van fietsersverenigingen zoals GRACQ. • Een thematische werkgroep om het project te coördineren en op te volgen, samengesteld uit bevoegde vertegenwoordigers van de Gemeente, GRACQ en JST/Recyclart. Bestendiging Wij blijven ijveren voor het ontwikkelen en aanmoedigen van de zachte mobiliteit in Schaarbeek, en dus ook naar het gebruik van de fiets als vervoermiddel. Enkele maanden na hun indienststelling zullen de eerste 18 stallingen worden geëvalueerd. Op die basis zullen wij nieuwe subsidieaanvragen indienen of budgetten vrijmaken om de installatie van fietsenstallingen voort te zetten. Bij onze contacten met het kabinet van de heer Smet hebben wij bovendien vernomen dat hij ons project als één van de te volgen pilootacties beschouwde, en dat het in voorkomend geval zal worden toegepast of zelfs uitgebreid op gewestniveau.

Contact De heer Benoît VELGHE Mobiliteitsadviseur Tel.: 02-244.72.22 – Fax : 02-244.70.66 E-mail: [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 21/28

OCMW SINT-GILLIS : PROJECT CATEGORIE 2 « ECO&CO : Voor een sociale ecologie in Sint-Gillis.” Context en doelstelling op lange termijn De stijging van de energieprijzen leidde tot een opflakkering van het aantal steunaanvragen bij het OCMW en bij de dienst schuldbemiddeling. Bovendien stimuleren de erbarmelijke energiekwaliteit van een deel van de woningen in de gemeente en de onaangepaste gedragingen inzake energieverbruik van de gezinnen die een beroep doen op het OCMW, de instelling om te ijveren voor een toegankelijke benadering van duurzame ontwikkeling die is aangepast aan een minder bedeeld publiek. Het doel is alle inwoners van Sint-Gillis toegang te geven tot energie, hen te leren hoe ze hun verbruik kunnen beperken en hen bewust te maken van hun ecologische voetafdruk. Doelstellingen van het project De doelstellingen beogen een interventie op 4 punten. • De moeilijkheden die bepaalde gezinnen ondervinden om hun energiefactuur te betalen. • De veiligheid met betrekking tot het gebruik van huishoudelijke energie. • Rationeel energiegebruik (gedragspatronen). • Keuze van toestellen die minder energie verbruiken (uitrusting). Om die doelstellingen te bereiken, werden twee projecten op het getouw gezet: • de inrichting van een nieuwe ruimte om het publiek te ontvangen. • het maken van diagnose-, informatie- en beheersinstrumenten aangepast aan het OCMW-publiek, dat laag geschoold is, van multiculturele oorsprong is, enz. Deze instrumenten hebben betrekking op 2 aspecten: hulp bij de diagnose van het verbruik en het aanreiken van oplossingen in de vorm van didactische panelen, fiches met raadgevingen en materiaal dat een rationeel energiegebruik toelaat. Participatie • De workshops ‘energie’ en ‘consomm’actoren’ zijn plaatsen waar aan informatieverstrekking en sensibilisering wordt gedaan en waar de deelnemers leren meedenken. • Op basis van de evaluaties werden 14 workshops rond verschillende thema’s ingericht (energie, huisvesting, gezondheid, voeding, ...). • De ontmoetingen met de inwoners en de verenigingen maakten het mogelijk de acties aan te passen en er nieuwe uit te werken. • De bestaande instrumenten inzake energiebesparing werden samen met het publiek geëvalueerd, en daaruit bleek dat het behandelen van materialen en de toelichtingen op basis van foto’s en afbeeldingen het meest op prijs worden gesteld. Transversaliteit • Een multidisciplinaire stuurgroep. • Een operationele cel verbonden met inwoners en andere verenigingen. Bestendiging • De gemaakte instrumenten zullen worden gebruikt, bijgewerkt en indien nodig aangepast. • Voor 2009 is een driemaandelijkse programmering van de workshops gepland, alsook de voortzetting van de energieaudits, waarnaar een toenemende vraag bestaat. • Momenteel wordt gewerkt aan een project inzake sociale energiebegeleiding. • De oprichting van een cel “eco-arbeiders” die concreet tegemoetkomt aan de invoering van Ecoraadgevingen in de woning.

Contact Mevrouw Marie-José MARTIN GARCIA Verantwoordelijke van de dienst Volwassenenbegeleiding Tel: 02-600.57.48 E-mail: [email protected]


OCMW SINT-JANS-MOLENBEEK : PROJECT CATEGORIE 2 Consumentenworkshop Context en doelstelling op lange termijn In het kader van de strijd tegen de armoede en de bestaansonzekerheid, en om de minst bedeelde bevolking van de voordelen van haar beleid inzake duurzame ontwikkeling te laten genieten, stelt het OCMW van Sint-Jans-Molenbeek haar eigen deskundigheid en die van de lokale verenigingen ter beschikking van haar publiek door een informatie-, sensibiliserings- en gespreksplatform in te voeren. Dit platform – de consumentenworkshops – behandelt een reeks problemen waarvan wordt aangenomen dat zij een oorzaak of een gevolg zijn van de bestaansonzekerheid. In de geest van deze benaderingswijze worden economische, sociale, milieugerichte, participatieve en sociale-cohesiecriteria geïntegreerd. Doelstellingen van het project • In 2008 werden de problemen in verband met de gezondheid van de woningen, het energieverbruik, de voeding, de gezondheid en de consumptiegewoonten aangepakt. Meer dan 160 deelnemers, OCMW-publiek en maatschappelijk werkers samen, hebben deelgenomen aan de workshops. • Via de gemeenschappelijke evaluatie van elke workshop kon men nieuwe thema’s aanduiden om in de toekomst te behandelen of om de actie verder uit te bouwen. Zo wordt in 2009 de dienst “Energiepreventie” opgericht binnen de Pool Innovaties en Ontwikkelingen. Deze dienst zal, naast de collectieve actie in het kader van de consumentenworkshops, individuele acties in de vorm van kleine technische ingrepen in woningen, vereenvoudigde energieaudits of de analyse van de activeringsmogelijkheden voor de premies, mogelijk maken. Participatie Het werk in de workshops berust op een participatieve aanpak. Door elke workshop met het publiek te evalueren, kon men andere behoeften of verwachtingen identificeren en het didactisch materiaal verbeteren. Transversaliteit • Diversiteit van de vastgestelde problemen die alle gericht zijn op sociale integratie. • Samenwerking tussen de openbare sector en het verenigingsleven. • Het project integreert economische, sociale en milieufactoren en besteedt een bijzondere aandacht aan de participatie van de minst bedeelden. • Multidisciplinaire pilootcel. Bestendiging 2008 betekende een proeffase voor de Consumentenworkshops van het OCMW van Sint-JansMolenbeek. De evaluatie van de workshops maakte het mogelijk om, in het bijzonder op het vlak van energie, vast te stellen dat er meer middelen ter beschikking moeten worden gesteld. Het OCMW zal in 2009 beschikken over een nieuwe ruimte die specifiek bestemd is voor de consumentenworkshops. Communicatie Op termijn zal een contactpunt op het internet worden opengesteld voor iedereen: groot publiek, lokale verenigingen, personeelsleden van het OCMW.

Contact Mevrouw T. Chantal MANTEAU Pool Innovaties en Ontwikkelingen Tel.: 02-412.53.29 – Fax : 02-412.53.53 E-mail: [email protected]


GEMEENTE WATERMAAL-BOSVOORDE : PROJECT CATEGORIE 2 Diagnose van de energieprestatie van gebouwen door thermografie en sensibilisering voor energiebesparing in de bouw via een participatieve website Context en doelstelling op lange termijn De gemeente Watermaal-Bosvoorde integreert het streven naar duurzame ontwikkeling op transversale wijze in haar verschillende beleidsbevoegdheden: huisvesting, tewerkstelling, economische ontwikkeling, stedenbouw, ruimtelijke ordening, leefmilieu, energie, groene ruimten, verkeer, enz. Sinds 2003, heeft de gemeente een lokaal Kyoto-plan gericht op een vermindering van het energieverbruik in haar openbare gebouwen met 30%. Het project ter vaststelling van de energieprestatie van gebouwen met behulp van thermografische opnames is bedoeld als sensibilisering voor het thermisch isoleren van private gebouwen en gemeentelijke sociale woningen, en als brede bewustwordingscampagne naar de bevolking toe. Verloop van het project: 1ste fase (begin 2008): oprichting van de pilootcel, aankoop van twee thermische camera’s en opleiding van 14 personen voor het gebruik ervan (personeel van de gemeente, het OCMW en de sociale huisvestingsmaatschappij “Ville et Forêt”), opstellen van het participatiehandvest en aanstelling van het studiebureau belast met het opstellen van de “gereedschapskist met isolatieraadgevingen”. 2de fase (midden 2008): voorlichtingsavond en oproep tot kandidaten. Vijftig privéwoningen en twaalf sociale woningen hebben zich kandidaat gesteld voor een thermografie. Ondertekening van het participatiehandvest. 3de fase (winter 2008-2009): zodra de weeromstandigheden het toelaten: maken van thermografische opnamen, d.w.z. infraroodfoto’s van de gevels en daken of van andere belangrijke punten in de woning, volgens de wensen van de kandidaat. Opstellen van de verslagen. 4de fase: (in uitvoering) aanmaken van de participatieve internetsite, online plaatsen van de verslagen. Planning van 2 of 3 participatievergaderingen met de kandidaten om de dialoog aan te zwengelen en goede procedés uit te wisselen tussen de deelnemers (aanwezigheid van een isolatiedeskundige). 5de fase: samenwerking met de tuinwijken in het kader van hun initiatieven bij de KCML (Koninklijke Commissie van Monumenten en Landschappen) m.b.t. de isolatie van geklasseerde woningen (ondersteunend materiaal = uitgevoerde thermografische opnamen) 6de fase (winter 2009-2010): voor alle kandidaten die isolatiewerkzaamheden hebben uitgevoerd in hun woning op basis van de thermografie van 2008-2009: maken van nieuwe thermografische opnamen van hun woning om het effect van de uitgevoerde werkzaamheden visueel weer te geven.

Contact Mevrouw Manon VIERIN Dienst Energie Tél. : 02-674.74.57 – Fax : 02-674.75.10 E-Mail : [email protected]


OCMW VAN STAD BRUSSEL : PROJECT CATEGORIE 2 Participatieve animatie van de sier- en moestuinen van Bruyn Noord Context en doelstellingen op lange termijn Het OCMW en de stad Brussel keurden een gestructureerde, coherente en ambitieuze gemeenschappelijke Agenda 21 goed die ongeveer 86 acties omvat. De inbreng van het OCMW behelst vooral een reeks acties die tot doel hebben initiatieven op het vlak van sociale integratie-economie te ontwikkelen ten behoeve van zijn gebruikers. Eén van deze initiatieven is momenteel bekend onder de benaming “Ecoflora” waarbij het team zorgt voor het onderhoud van tuinen. De activiteiten van dit team omvatten de aanleg van siertuinen, moestuinen en op biodiversiteit gerichte ruimten in een nieuwe duurzame wijk die door het OCMW in Neder-Over-Heembeek wordt gepland. Doelstellingen van het project In het kader van deze groene ruimten wil het OCMW federatieve activiteiten organiseren die gericht zijn op contacten en diensten, om alzo een duurzame band te weven rond het project. Deze banden slaan op de deelnemers aan Ecoflora (= gebruikers van het OCMW), de huidige inwoners van de wijk, de toekomstige inwoners van de nieuwe duurzame wijk, de verenigingen, de ondernemingen en de particulieren die geïnteresseerd zijn in het concept. Het project zal voorts veel belang hechten aan het didactische aspect van de voorgestelde activiteiten. Het OCMW, de verenigingen en de particulieren die betrokken zijn bij het proces, zullen een Handvest opstellen dat de doelstellingen van het project uitzet. Het project is opgebouwd rond verschillende ruimten: • Een akker voor groenteteelt, onderhouden door een afdeling van het Ecoflora project. De productie zou vooral gericht zijn op vergeten of weinig bekende groenten. • Animatieruimten die ter beschikking worden gesteld van verenigingen en particulieren: Die zullen de mogelijkheid hebben projecten voor te stellen en in te staan voor het onderhoud, de animatie en de bestendiging ervan. Voorbeelden: individuele of collectieve moestuinpercelen, een vijver, een bloemenweide, een composteerhoek, een boomgaard, ... Participatie Er zal een platform voor gezamenlijk beheer worden opgericht, dat geanimeerd zal worden door een in communicatie gespecialiseerd studiebureau. Het zal de personen uit de stuurgroep, de verenigingen en de geïnteresseerden die permanent aan het project willen deelnemen, samenbrengen. De deelnemers zullen een Handvest onderschrijven dat de gemeenschappelijke doelstellingen en waarden inzake Duurzame ontwikkeling en participatie vastlegt. Transversaliteit Binnen het departement Sociale Economie zal een pilootcel worden opgericht. Deze cel zal regelmatig vergaderen en, in functie van de kalender, de “stuurgroep” leiden die is samengesteld uit leden van de diensten van het bestuur waarvan de activiteiten verband houden met het project: dienst “Openbare werken” (voor de bouw van de duurzame wijk), dienst “Eigendommen” (voor de contacten met de nieuwe inwoners van deze wijk), het departement “Communicatie en Organisatie” (voor de logistieke ondersteuning van de participatievergaderingen). Bestendiging Het project van de tuinen past in het duurzaamheidsconcept vermits het ontworpen is om jaarlijks te worden vernieuwd. Bij ieder nieuw seizoen wordt er opnieuw geteeld. De projecten die op de grootste belangstelling vanwege de deelnemers konden rekenen, zullen verder worden ontwikkeld, andere zullen worden ingevoerd afhankelijk van de aanvragen die werden ontvangen tijdens het participatieproces. De ruimten van de moes- en siertuinen zijn evolutief, en voortdurend in ontwikkeling ... kortom, duurzaam!

Contact Dhr. Alex DORBAN Directeur van het Departement Sociale Economie Tel.: 02-563.66.00 – Fax : 02-563.66.09 E-mail: [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 25/28

GEMEENTE ETTERBEEK : PROJECT CATEGORIE 2 Energie & Handelszaken Context en doelstelling op lange termijn Via zijn lokale Agenda 21 integreert de gemeente Etterbeek steeds meer een duurzame component in zijn ontwikkeling. In dit kader kan niet worden voorbijgegaan aan de economische pool, vertegenwoordigd door de buurthandelaars. Naar aanleiding van de diagnose van de lokale Agenda 21 werd, in overleg met de dienst Middenstand, een concreet initiatief bedacht om de handelaars te sensibiliseren. Met dit initiatief wil de gemeente zijn handelaars betrekken bij de verbetering van het energiebeheer en de beperking van de CO2-uitstoot op haar grondgebied. Op langere termijn past dit initiatief ook in een beleid inzake sensibilisering voor rationeel energiegebruik dat verband houdt met de invoering, binnen de administratie, van de bevoegdheid Energie en de wil om een energieloket te openen. Doelstellingen van het project De handelaars uit Etterbeek worden opgeroepen om deel te nemen aan een wedstrijd die tot doel heeft het rationeel energiegebruik te promoten. Dit initiatief zal gepaard gaan met het ter beschikking stellen van specifieke instrumenten die aan de diverse sectoren zijn aangepast, die advies geven en het mogelijk maken de financiële winst te berekenen. Er zal ook promotiemateriaal worden voorgesteld om de campagne bekendheid te geven. Aan het einde van de periode van de wedstrijd zal een plechtigheid gehouden worden om de resultaten bekend te maken en de laureaten te bekronen met diverse prijscategorieën. Deze plechtigheid zal alle genomineerden de nodige mediabelangstelling geven en de zichtbaarheid van de campagne bevorderen. De laureaten worden beloond met een volledige energieaudit, gefinancierd door gemeente en uitgevoerd door een deskundigenbureau. Na de uitvoering van de audits volgt een slotevenement waarbij de laureaten worden geëerd en de resultaten van de audits bekendgemaakt worden. Voor de handelaars zijn er twee grote voordelen: zij zullen financiële besparingen kunnen realiseren aangezien energiekosten een aanzienlijk deel van hun uitgaven uitmaken, en ze kunnen erop rekenen op promotie van de buurtwinkels bij de consumenten. Participatie De Raadgevende Commissie voor de Middenstand, die de voorzitters van alle handelaarsverenigingen van Etterbeek groepeert, zal worden geraadpleegd en zou het project kunnen steunen door bijvoorbeeld de nodige informatie te verspreiden onder haar leden. De Ambassadeurs van de Duurzame Ontwikkeling en de Adviesraad Duurzame Ontwikkeling zullen eveneens worden geraadpleegd voor dit project. Transversaliteit Door haar samenstelling zal de nieuw opgerichte pilootcel borg staan voor de transversaliteit tussen de diverse diensten en actoren die betrokken zijn bij het project. De pilootcel zal vóór het opstarten van het project in actie komen om het initiatief te verfijnen, en tijdens de verschillende fasen om advies te geven, de voortgang te controleren en het project indien nodig bij te sturen. Het terreinwerk (contact opnemen met de handelaars en hen opvolgen) zal worden uitgevoerd door diverse vertegenwoordigers van de diensten en actoren op het terrein (Middenstand, Atrium, Energie, Duurzame ontwikkeling, lokale Agenda 21, Leefmilieu). Bestendiging De deelnemende handelaars die dat nog niet hebben gedaan, zullen worden uitgenodigd het Handvest voor Duurzame Ontwikkeling, bestemd voor de Etterbeekse collectieven, te ondertekenen. In het kader van dit handvest moeten ontmoetingen plaatsvinden voor de follow-up van de verbintenissen en de uitwisseling van goede praktijken. In 2010 zal opnieuw met de handelaars contact worden opgenomen om na te gaan of zij hun gedragsveranderingen volhouden, of zij investeringen gedaan hebben en of zij hun resultaten blijven verbeteren. Ook de berekening van de ecologische voetafdruk van hun zaak kan in het verlengde van dit project gebeuren. Contact : Dhr. Alain KAWKIEWICZ Dienst Middenstand Tel.: 02-627.23.35 - Fax : 02-627.24.09 E-mail: [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 26/28

GEMEENTE VORST : PROJECT CATEGORIE 2 Vorst, stad van water Context en doelstellingen van het project op lange termijn De gemeente Vorst is vanouds het toneel van overstromingen. Ten gevolge van de klimaatveranderingen volgen de uitzonderlijk intense neerslagperiodes elkaar echter in sneller tempo op, terwijl we tegelijkertijd een groeiende verstedelijking en impermeabilisatie van de bodem vaststellen. De gemeente en haar inwoners willen een programma ontwikkelen om de overstromingen tegen te gaan, waarbij er voorrang wordt gegeven aan milieuvriendelijke alternatieven: groendaken, tanks om regenwater op te vangen, doorlatend maken van de wegen en grote parkings, enz. Deze technieken zijn "nieuw" voor het merendeel van de inwoners, die niet weten tot wie ze zich moeten wenden of in wie ze hun vertrouwen kunnen stellen. Momenteel zijn alleen de inwoners van het lager gelegen deel van de gemeente gesensibiliseerd. De gemeente wordt als het ware in tweeën gedeeld volgens de topografische ligging: de inwoners die met overstromingen te maken krijgen, en de anderen. Deze geografische opsplitsing gaat gepaard met een sociale opsplitsing: de overstroomde delen zijn veeleer volkswijken, de inwoners van de hoger gelegen buurten zijn meer bemiddeld. De inwoners met de minste middelen om hun eigendom te beschermen, zijn het meest gemotiveerd om tot actie over te gaan. Die van het hoger gelegen deel van Vorst weten soms zelfs niets af van de overstromingen. Daarom moet absoluut een solidariteit binnen het stroomgebied worden opgebouwd. Doelstellingen van het project Alle inwoners en ondernemingen van Vorst sensibiliseren voor de dramatische gevolgen van de overstromingen, de oorzaken en de middelen om ze te beperken. Alle particulieren (ook zij die nooit met overstromingen te maken krijgen) doen inzien dat investeringen om overstromingen in te dijken, voor iedereen voordelig kunnen zijn: betere isolatie, lagere water- en energiefacturen, verfraaiing van het landschap of zelfs aanleg van een terrastuin. Participatie Het project beoogt de invoering van een origineel participatief proces waarbij slachtoffers van overstromingen (de "Ambassadeurs van overstroomde wijken") en technici de bevolking ontmoeten in het kader van Tupperwater-avonden. De ambassadeurs zullen hun dramatische situatie toelichten aan de hand van een kleine, makkelijk verplaatsbare tentoonstelling. Op enkele panelen en/of in de vorm van een powerpointpresentatie zullen foto's, door de inwoners genomen tijdens de grote overstromingen, en meer technische aspecten worden besproken. De technici zullen hun praktische actiemiddelen belichten: installatie van groendaken, installatie of herstelling van watertanks, impermeabilisatie van de bodem, premies, gespecialiseerde ondernemingen enz. De technici zullen werk maken van de begeleiding en de aanvragers bezoeken om hen te helpen bij het uitwerken van hun project en het opstellen van hun prijsaanvragen. Transversaliteit Het project zal geleid en opgevolgd worden door de stuurgroep van de Agenda 21 – categorie 1, die is samengesteld uit de verkozenen en de leden van de administratie, en die een brede waaier van gemeentelijke bevoegdheden overspant. De transversaliteit van de werking van de Agenda 21 wordt uitvoerig beschreven in het activiteitenrapport van de Agenda 21 categorie 1: interne sensibilisering, externe sensibilisering, oprichting van gemengde werkgroepen (bestuur, civiele maatschappij), openbaar debat enz. Bestendiging Eind 2009 zal het project worden geëvalueerd. Als het initiatief doeltreffend blijkt, zal het College de mogelijkheid onderzoeken om het met eigen middelen voort te zetten. Aangezien nog nooit met een dergelijk initiatief werd geëxperimenteerd, is dit project een uitdaging die op een mislukking kan uitdraaien. Maar dat is juist één van de doelstellingen van dit project: zich durven wagen aan riskante proefprojecten die een gemeente nooit zou ondernemen zonder steun van het Gewest. Contact Dhr. Yves ROUYET Schepen van Duurzame Ontwikkeling Tel.: 02-370.26.67 E-mail: [email protected] AGENDA IRIS 21 – Projectoproep 2008 – Voorstelling van de projecten 27/28

GEMEENTE WATERMAAL-BOSVOORDE : PROJECT CATEGORIE 2 Sensibiliseringscampagne rond duurzame ontwikkeling door het maken van participatieve korte films Context en algemene doelstellingen Duurzame ontwikkeling blijft een vaag concept voor het grote publiek. Ze berust op abstracte begrippen die niet tot de verbeelding van de mensen spreken. Die vaststelling remt de dynamiek van de lokale Agenda 21 af. Het doel is een sensibiliseringscampagne rond duurzame ontwikkeling te voeren door het maken van participatieve korte films, geïnspireerd door projecten rond duurzame ontwikkeling die in de gemeente worden uitgevoerd. Doelstellingen van het project • Om dat doel te bereiken, zullen drie participatieve videoworkshops worden opgezet met specifieke doelgroepen: jongeren, minder bedeelde volwassenen en leden van de administratie. De ambitie is tot een daadwerkelijke coproductie te komen via het maken van drie korte films van 3 tot 6 minuten die het concept "duurzame ontwikkeling" populariseren op basis van lokale voorbeelden. • De deelnemers aan de videoworkshops zullen vervolgens hun collega's sensibiliseren door projectieavonden van de korte films en debatten te organiseren in de buurthuizen, het jeugdhuis enz. • Uiteindelijk willen wij met de verspreiding van de korte films komen tot een veel bredere sensibilisering. Ons verspreidingsplan omvat onder meer de organisatie van een grote thema-avond rond duurzame ontwikkeling, de projectie in het Cultureel Centrum vóór elke filmvertoning, het plaatsen van de films op de website van de gemeente en op YouTube, de verspreiding van dvd's met de 3 video's in de scholen, bij de inwoners enz. Transversaliteit De pilootcel bestaat onder meer uit de Burgemeester en de 1ste Schepen, die verantwoordelijk zijn voor de Agenda 21, en de Schepen van Cultuur. Diverse leden van het bestuur maken er voorts deel van uit, zoals de coördinatrice van de Agenda 21, diverse diensthoofden en personeelsleden die met de geselecteerde doelgroepen werken. Participatie Om deze drie korte films te maken, hebben wij beslist in participatieve videoworkshops te werken. Dit betekent dat de deelnemers aan de drie workshops zullen nadenken over het scenario, de te interviewen personen en de projecten. Er zullen pedagogische activiteiten worden georganiseerd met de deelnemers, die niet alleen betrokken zullen worden bij het maken, maar ook bij de verspreiding van de korte films bij een breder publiek. Het is de bedoeling dat zij zelf hun werk voorstellen en zo actief bijdragen tot de sensibilisering. Bestendiging De bestendiging is geen doel op zich, maar is erop gericht de doelgroep actief te laten bijdragen tot de duurzame ontwikkeling. Naast een persoonlijk engagement biedt de Agenda 21 van de Gemeente hen de mogelijkheid zich rechtstreeks in te zetten voor lokale projecten rond duurzame ontwikkeling.

Contact Mevrouw Laurence de CALLATAŸ Coördinatrice van de lokale Agenda 21 Tel.: 02-674.75.80 – Fax : 02-674.74.25 E-Mail : [email protected]


«AGENDA IRIS 21» Duurzame ontwikkeling. Projectoproep 2008 Voorstelling van de projecten. Informatie :

Recommend Documents