de bank van de duurzame ontwikkeling

≥ DEXIA, EEN WAARDE INZAKE DUURZAME ONTWIKKELING _ Ratings en indexen _ Bijdrage aan het “Global Compact” _ Duurzame ontwikkeling, een overtuigings- en mobilisatiekracht door Pierre Richard _ Reikwijdte en methodologie _ Managementverbintenissen

DUURZAME ONTWIKKELING ALS KERN VAN ONZE METIERS

SDXI 0059-2 04-05

de bank van de duurzame ontwikkeling

1 (Flap) (Flap)

2 4 6

8

_ Globale financiële deskundigheid ten dienste van de lokale openbare besturen _ De sterke vooruitgang van het maatschappelijk verantwoord beleggen _ Een duurzame relatie met de cliënten

17 21

ONZE VERANTWOORDELIJKHEID UITGEBREID TOT SOCIALE, MAATSCHAPPELIJKE EN MILIEUVRAAGSTUKKEN

26

10

_ De evaluatie van de impact op het milieu _ Human resources management en sociale dialoog _ Maatschappelijke betrokkenheid

28

GOED ONDERNEMINGSBESTUUR

46

_ Corporate governance _ Deontologie, risicobeheer en audit

48 50

BIJLAGEN

52

34 42

Bijdrage aan het “Global Compact”

≥

VERSLAG DUURZAME ONTWIKKELING 2004

Ratings

Ratings en indexen

Het verslag Duurzame ontwikkeling 2004, gepubliceerd als bijlage bij het Jaarverslag van Dexia, is een gemeenschappelijke publicatie van de directie Duurzame Ontwikkeling en de directie Externe Communicatie van de Groep. Het werd gerealiseerd in samenwerking met de diensten Communicatie van Dexia Bank België, Dexia Crédit Local en Dexia Banque Internationale à Luxembourg. Om ons uw mening te geven: [email protected]

Ratings en indexen inzake “duurzame ontwikkeling”

Bijdrage van Dexia aan het United Nations Global Compact (1)

Dit document is ook beschikbaar in het Frans, Engels en Duits. Het is verkrijgbaar op eenvoudig verzoek bij de zetel van Dexia in Brussel of Parijs.

Deze pagina illustreert hoe Dexia in 2004 de principes en doelstellingen heeft toegepast van het Wereldpact van de Verenigde Naties (“Global Compact”), dat door de Groep in december 2002 ondertekend werd.

Verzekeringen beheert thans een bedrag van 5,8 miljard euro aan verzekeringsreserves op basis van Portfolio 21.

PORTFOLIO 21 In 2004 ontwikkelde Dexia Insurance Services samen met Dexia Asset Management en Stock at Stake, een bureau voor nietfinancieel onderzoek, Portfolio 21, een MVB-beheersmethode voor verzekeringsmaatschappijen en andere institutionele beleggers. Portfolio 21 houdt rekening met de aanbevelingen van de International Labour Organization (ILO) – d.w.z. de rechten van de mens aan het werk – bij het beheer van de reserves van de verzekeringsmaatschappijen. DVV

STEUN AAN EEN OPLEIDINGSCENTRUM VOOR TERRITORIALE AMBTENAREN UIT CENTRAAL- EN OOST-EUROPESE LANDEN, IN PLOCK (POLEN) In 2004 sloot Dexia een partnership met het CIFAL-netwerk (Centre international de formation pour collectivités locales), een organisatie onder bescherming van de Verenigde Naties. Elk CIFALcentrum functioneert als een platform om de kennis te versterken en ze te verspreiden onder de lokale overheden, de nationale regeringen, de internationale organisaties, de privésector en de samenleving. Deze opleidingsactiviteiten hebben vooral een duurzame urbanisatie tot doel, in een context van een

(1) Het “Wereldpact van de Verenigde Naties” (“Global Compact”) werd in juli 2000 gelanceerd onder rechtstreeks toezicht van Kofi Annan, SecretarisGeneraal van de Verenigde Naties. Het verenigt bedrijven die de verbintenis aangaan om de doelstelling van “duurzame ontwikkeling” na te streven op basis van 10 principes op het gebied van mensenrechten, arbeid en milieu. ■ Mensenrechten – Principe nr. 1: de bedrijven worden aangespoord om de bescherming van het internationaal recht met betrekking tot de mensenrechten in hun invloedssfeer te bevorderen en na te leven; en

– Principe nr. 2: ervoor te waken dat hun eigen ondernemingen zich niet medeplichtig maken aan schendingen van de mensenrechten. ■ Arbeidsnormen – Principe nr. 3: de bedrijven worden aangespoord om de vrijheid van vereniging te respecteren en het recht op collectieve onderhandelingen te erkennen. – Principe nr. 4: alle vormen van gedwongen of verplicht werken af te schaffen. – Principe nr. 5: kinderarbeid effectief af te schaffen. – Principe nr. 6: en discriminatie inzake werkgelegenheid en beroepen tegen te gaan.

Dexia, een waarde inzake duurzame ontwikkeling

grotere verantwoordelijkheid voor de lokale overheden en een betere toegang tot essentiële diensten. Dexia wil in het nieuwe Europa zijn knowhow delen. Daarom zal het een bijdrage leveren aan de oprichting van een permanent centrum voor de opleiding van territoriale ambtenaren uit de landen van Centraal- en OostEuropa in het Poolse Plock. Deze deelname sluit aan bij de partnershipovereenkomst die Dexia Crédit Local in juni 2004 heeft afgesloten met Veolia, Alcatel, lokale overheden, Poolse sponsors, UNITAR (United Nations Institute for Training and Research) en UNDP (United Nations Development Programme). De toepassing van de Equator Principles illustreert tevens bepaalde verbintenissen van het Global Compact (zie p. 51 van dit verslag).

■ Milieu – Principe nr. 7: de bedrijven worden aangespoord om een behoedzame houding aan te nemen tegenover problemen die met het milieu te maken hebben. – Principe nr. 8: initiatieven te nemen om een grotere aansprakelijkheid inzake het leefmilieu te bevorderen. – Principe nr. 9: en de ontwikkeling en verspreiding van milieuvriendelijke technologieën te bevorderen. – Principe nr. 10 (Nieuw principe sinds juni 2004): op te treden tegen corruptie in elke gedaante, met inbegrip van afpersing en steekpenningen.

De groep Dexia wordt geanalyseerd door diverse onderzoeksbureaus en niet-financiële-ratingagentschappen. Sommige daarvan leveren een maatschappelijke en milieurating af, andere geven geen rating, maar hebben de Dexia-waarde opgenomen in een bedrijvenregister dat in aanmerking wordt genomen voor het beheer van beursindexen, die gebaseerd zijn op de principes van het Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB). _RATINGS De ratingagentschappen hebben in 2004 de zogeheten “declaratieve” of “niet-gevraagde” rating van Dexia aangepast. Vigeo

Human Resources Milieu Cliënten en leveranciers Corporate governance Gemeenschap en maatschappij Mensenrechten min. –

(1)

+ + + = + + –/max. ++

Innovest

CoreRatings

(2)

Dexia had in 2003 een “B”-rating. Sinds 2004 geeft

AAA

het agentschap CoreRatings niet langer toestemming om de zogeheten “declaratieve" ratings extern mee te delen.

min. CCC/max. AAA

_BEURSINDEXEN In 2004 werd Dexia geselecteerd door de volgende vier belangrijke Europese beursindexen die beheerd worden volgens de principes van het Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB).

FTSE4Good “Europe” en “Global”

Ethibel Sustainability Index “Europe” en “Global”

www.dexia.com

min. D/max. A+

(1) Geen enkele van de 40 banken van het panel behaalde de rating ++ voor de criteria “Human Resources” en “Corporate governance”. (2) Dexia bekleedt de derde plaats in een panel van 59 Europese banken.

ASPI Eurozone

Voor de illustraties van zijn Jaarverslag 2004 werkte Dexia samen met Ian Teh, fotoreporter bij het agentschap VU’. Hij maakte een reportage in diverse vestigingen van de Groep, in Parijs, Brussel, Luxemburg en Rome. Deze foto's geven een beeld van de Groep op basis van het dagelijks leven van de medewerkers in hun werkomgeving. Wij bedanken hierbij de personen die zich hiervoor bereidwillig lieten fotograferen.

DowJones Sustainability Index “World”

_BENCHMARK EN DIVERSE KLASSERINGEN ■ In februari 2004 kende Storebrand aan Dexia het “Best in class”-statuut toe voor zijn sociale en milieuprestaties, alsook aan 26 andere bedrijven die uit een panel van 94 Europese bankinstellingen werden geselecteerd. ■ In het kader van een benchmarkstudie die in mei 2004 door Stock at Stake werd gepubliceerd, haalde Dexia de zesde plaats (ex-aequo), op een panel van 21 geselecteerde bankinstellingen.

Dexia NV de Meeûssquare 1 B-1000 Brussel Rekeningnummer : 068-2113620-17 RPR Brussel BTW BE 0458.548.296 In Parijs 7-11, quai André Citroën F-75015 Paris Foto’s Ian Teh - agentschap VU’, Michel Labelle, © Concept & Design Synelog Realisatie NORD COMPO + 33 3 20 41 40 01 Drukwerk Snoeck-Ducaju & Zoon, B-9000 Gent Het verslag Duurzame ontwikkeling 2004 van Dexia werd gedrukt op Zanders Megamat-chloorvrij papier en met het BASF-druksysteem dat gebruikmaakt van milieuvriendelijke inkt.

Dexia, een waarde inzake duurzame ontwikkeling Dexia neemt als “de bank van de duurzame ontwikkeling” een heel aparte plaats in in de wereld van de financiële ondernemingen. Dat komt door de aard van de activiteiten van Dexia, de oorsprong van de Groep en de waarden waaraan ze gehecht is. Het succes van een onderneming moet ten goede komen van alle stakeholders. Dat is voor Dexia een essentiële dimensie in zijn proces om waarde te scheppen. Het is ook een permanente doelstelling in de relaties die de Groep ontwikkelt met haar medewerkers, haar cliënten en haar aandeelhouders.

Duurzame ontwikkeling als kern van onze metiers

Goed ondernemingsbestuur Om aan de verwachtingen van de aandeelhouders, de beleggers en de cliënten inzake transparantie en financiële informatie tegemoet te komen, is het verantwoordelijkheidsbeleid van de groep Dexia gericht op goed ondernemingsbestuur. Daarbij wordt rekening gehouden met de best practices inzake ondernemingsbestuur, deontologie, risicobeheer en audit.

Het uitoefenen van onze metiers staat bovenaan de lijst van onze verantwoordelijkheden: de openbare besturen helpen om hun grondgebied duurzaam te ontwikkelen, de veelbelovende perspectieven van MVB in Europa begeleiden, alsook gestalte geven aan het streven naar een duurzame relatie met onze cliënten, met name met de cliënten die over een laag inkomen beschikken.

Onze verantwoordelijkheid uitgebreid tot sociale, maatschappelijke en milieuvraagstukken Prestatiegerichtheid moet de onderneming ertoe brengen om haar belangrijkste interne en externe uitdagingen te bepalen. Het kan gaan om een betere evaluatie van haar impact op het milieu – hoewel die bij een bank miniem is –, de ontwikkeling van ieders verlangens en capaciteiten tot ontplooiing in de onderneming, of de begeleiding van de projecten en de evolutie van de samenleving.


Duurzame ontwikkeling, een overtuigings- en mobilisatiekracht De groep Dexia, die gespecialiseerd is in de financiering van de leefomgeving en het beheer van spaargelden, is door de aard van haar activiteiten bijzonder gehecht aan langetermijnwaarden en het algemeen belang. De keuze van een nieuwe slogan in 2002, “Dexia, de bank van de duurzame ontwikkeling”, drukt zowel onze historische identiteit als onze toekomstvisie uit.

Duurzame ontwikkeling van de territoria in Europa

PIERRE RICHARD gedelegeerd bestuurder, voorzitter van het directiecomité

Dexia_Duurzame ontwikkeling 2004

De belangstelling die ondernemingen aan de dag leggen voor duurzame ontwikkeling, wordt soms afgedaan als opportunisme of een kortstondige bevlieging en “window dressing”. Het concept zelf zou, ten prooi aan methodologische meningsverschillen, aan het afbrokkelen zijn. En toch ben ik ervan overtuigd dat duurzame ontwikkeling een blijver is. Na de aanvankelijke en algemene bewustwording dat onze planeet wel degelijk in ademnood geraakt door de soms brutale exploitatie van haar natuurlijke rijkdommen en zoveel “geforceerde marsen naar de vooruitgang”, bereiken wij nu een tweede stadium. Het interessante aan duurzame ontwikkeling als benadering is dat de interactie van alle stakeholders aan de basis van de economische beslissingen ligt. De mobilisatie- en overtuigingskracht van dit concept heeft te maken met het samenvallen van de respectieve belangen van de burgers, de lokale openbare besturen en de bedrijven. Wie wil aan zijn kinderen immers niet een minder vervuilde en veiliger wereld nalaten? De lokale openbare besturen staan het dichtst bij de burger om zijn vragen te beantwoorden. Zij moeten hun inspanningen afstemmen op sociale en milieureglementeringen die steeds strikter worden. Daarom hebben zij aangepaste financiële oplossingen nodig, om aan de complexe uitdagingen van hun grondgebied te kunnen beantwoorden. Dexia wil in de eerste plaats met voorstellen komen, door de specifieke engineering van de Groep te ontwikkelen in een logica van een wereldwijd en langdurig partnership. Duurzame ontwikkeling breidt zich bovendien sinds 1 mei 2004 uit over een nieuw toepassingsgebied. Op dat

Duurzame ontwikkeling, een overtuigings- en mobilisatiekracht

–– Samen met onze Europese dimensie, ons langetermijndenken en onze gehechtheid aan de humanistische waarden, maakt duurzame ontwikkeling deel uit van het gemeenschappelijke fundament van waarden waarop onze identiteit is gebouwd_ ogenblik werden tien nieuwe landen opgenomen in de Europese Unie. Met de komst van deze 10 nieuwe lidstaten traden ook bijna 17 000 lokale openbare besturen, met in totaal 74,8 miljoen inwoners, tot de Unie toe. De financiering van de lokale collectieve voorzieningen is uiteraard de speerpunt van onze ontwikkeling in Oost-Europa, maar de andere metiers van de Groep, de financiële dienstverlening aan de retailcliënteel en het vermogensbeheer, blijven niet achter. Omdat er grote lokale verschillen bestaan in het Europa van de 25, krijgen wij nu de kans om onze ervaring en knowhow van “leider inzake duurzame ontwikkeling” geleidelijk uit te breiden in een nieuw landschap, waarin de sociale en milieu-uitdagingen een fundamentele dimensie vormen, zowel om historische redenen als wegens de huidige sterke groei van die landen.

Een vernieuwende en coherente aanpak Als wij niet vastbesloten zijn om het gevoerde beleid te volgen en te actualiseren, zou een dergelijk engagement echter dode letter kunnen blijven. Wij hebben in 2002 een actieplan ingevoerd voor de volledige Groep. Het staat onder leiding van een projectleider van hoog niveau die rechtstreeks aan mij verslag uitbrengt en van een stuurcomité dat alle uitdagingen en dimensies van de onderneming bestrijkt. Het verslag “Duurzame ontwikkeling 2004” is weliswaar niet exhaustief, maar het levert wel zeer concrete informatie op over de best practices en de behaalde resultaten. Onze metiers blijven natuurlijk het belangrijkste domein waarop wij onze sociale en milieuverantwoordelijkheid tot uitdrukking brengen. De cliënten vormen voor een onderneming immers de belangrijkste bron voor het scheppen van waarde. Bij het lezen van dit verslag zult u merken dat wij voortdurend innoveren in ons metier van financiering van de lokale openbare sector en dat wij ons leiderschap inzake beheer van MVB-fondsen (Maatschappelijk Verantwoord Beleggen) nog versterken. Waardecreatie is echter slechts doeltreffend als ze gedeeld en erkend wordt door alle andere stakeholders en met name de werknemers. Wij moesten dus ook op het management-

niveau optreden. Hoewel het Human Resources-deel alleen niet de diversiteit van het actieplan van de Groep kan weergeven, is het er toch een essentiële krachtlijn van. Door het ambitieuze beheer van de knowhow en capaciteiten van alle medewerkers bereiden wij onze teams erop voor om de uitdagingen van morgen aan te gaan. In dat opzicht wil ik voor 2004 vier belangrijke initiatieven benadrukken: het aanwijzen van Business Partners die er dagelijks binnen de Human Resources-directies aan werken om de verwachtingen van de medewerkers en van het management beter op elkaar af te stemmen; de oprichting van de Dexia Corporate University, die niet alleen een educatieve functie heeft, maar ons ook samenbrengt en op die manier toegevoegde waarde biedt; de opwaardering van de mobiliteit, de sleutel tot het uitbouwen van een echt internationale groep, en ten slotte een belangrijker plaats voor de vrouwen in de onderneming, als onderdeel van een algemeen beleid voor het beheer van de diversiteit van het menselijk potentieel van de Groep. Bij het raadplegen van dit verslag zal de lezer het ermee eens zijn dat ons project veel verder gaat dan het opsmukken van een aantal reeds bestaande initiatieven of dan het benadrukken van de sociale en milieu-aspecten zonder verband met het creëren van economische waarde. Duurzame ontwikkeling stemt bij Dexia overeen met een globale, geïntegreerde en transversale aanpak, die wij beschouwen als een factor van innovatie en motivatie, en van sociale en maatschappelijke verantwoordelijkheid binnen onze teams. Samen met onze Europese dimensie, ons langetermijndenken en onze gehechtheid aan de humanistische waarden, maakt duurzame ontwikkeling deel uit van het gemeenschappelijke fundament van waarden waarop onze identiteit is gebouwd. Duurzame ontwikkeling is geen utopie, het is wat wij ervan maken.

2_3


Reikwijdte en methodologie Reikwijdte van het verslag

Methodologie van het verslag

Het verslag “Duurzame ontwikkeling 2004” bevat de concrete resultaten van de initiatieven en de best practices die in 2004 in het kader van de duurzameontwikkelingsstrategie van de Groep werden toegepast. Het verslag presenteert en analyseert onder die invalshoek – met verwijzingen naar het jaarverslag – enkele belangrijke structurerende en multidisciplinaire functies van de onderneming. ■ De reikwijdte van de milieureporting (pagina 28 tot 33) wordt uitgedrukt in het aantal FTE-personen (Full Time Equivalent) en de reporting heeft enkel betrekking op de drie operationele entiteiten – Dexia Bank in België, Dexia BIL in Luxemburg en Dexia Crédit Local in Frankrijk en haar filiaal Dexia Crediop in Italië – d.w.z. tussen 8 925 en 12 736 FTE's, naar gelang van de indicatoren, tegenover een totaal van 22 755 FTE's voor de Groep. Deze reporting bevat niet de milieubalans van een dochteronderneming die nochtans stappen tot certificering heeft ondernomen of een milieumanagement heeft (Dexia Sofaxis). ■ De reikwijdte van de “Sociale gegevens” van de Groep (pagina 34 tot 41 en bijlagen) strekt zich uit tot alle entiteiten, d.w.z. 100 % van de 24 019 werknemers in 22 landen.

Dexia NV is een vennootschap naar Belgisch recht die genoteerd wordt op Euronext Brussel in de BEL20, op Euronext Parijs in de CAC 40 en op de Beurs van Luxemburg. Rekening houdend met haar Europees karakter, heeft de Groep haar eigen synthese van indicatoren uitgewerkt op basis van erg uiteenlopende aanbevelingen. Bovendien lopen er binnen de Groep verscheidene experimenten. Dexia Insurance Services heeft voor het tweede jaar op rij een verslag gepubliceerd, dat gebaseerd is op de indicatoren van het Global Reporting Initiative (GRI). Ook Dexia Sofaxis in Frankrijk publiceert zijn resultaten volgens het GRI en werd vanwege deze ervaring aangezocht om andere eenheden van de groep Dexia te ondersteunen in hun stappen naar certificering.

■


Dexia, de bank van de duurzame ontwikkeling De langetermijnwerking van Dexia, zijn nabijheidsrelatie met de cliënten en zijn maatschappelijk verantwoorde bedrijfscultuur vormen de basis voor zijn engagement als “bank van de duurzame ontwikkeling”. Dit engagement krijgt zijn volle betekenis in het eerste metier van de bank: de financiering van collectieve voorzieningen. Deze activiteit is vooral gericht op de toegang tot essentiële diensten en verbetering van de leefomgeving, met name op het gebied van vervoer, onderwijs, gezondheid,

sociale huisvesting en milieu. Dit engagement komt ook tot uiting in de metiers van retailbank en vermogensbeheer, die – hoewel ze steeds efficiëntere producten en diensten aanbieden – in hun werking steeds meer rekening houden met het algemeen belang. Zie ook “Duurzame ontwikkeling” op www.dexia.com

Reikwijdte en methodologie

Belangrijkste prestatie-indicatoren die in 2004 het duurzame-ontwikkelingsprofiel van Dexia bepaalden

Verbintenissen ontwikkeling)

Dexia ondertekende het UNEP, het Wereldpact van de Verenigde Naties, het Charter van de lokale openbare diensten en de “Equator Principles”. ■ Dexia ondertekende in Frankrijk de “Charte de la diversité”. ■ Dexia Asset Management ondertekende de “Code européen de transparence pour les fonds ISR Grand Public” en in het Verenigd Koninkrijk het “Investor’s Statement on Transparency in the Extractives Sector”.

Economische prestaties

■

(financieel profiel van het jaarverslag)

■

(flap en p. 6-7 van het verslag duurzame

Territoriale en economische impact van de activiteiten (p. 10-25 van het verslag duurzame ontwikkeling)

Milieuprestaties

■

Financiële ratings van AA tot AAA. Financiële resultaten (BNP: 5 392 miljoen EUR).

Dexia: belangrijkste Europese speler voor de financiering van projecten tot structurering van de voorzieningen en de economie van de territoria: – op 31 december 2004 uitstaande langetermijnfinancieringen van 176,8 miljard EUR in beheer (zonder FSA), of +9,1 % in vergelijking met 2003; – gemiddelde jaarlijkse groei van de uitstaande langetermijnkredieten van Dexia in Europa van +8,3 % per jaar tussen 1996 en 2002 (tegenover een stijging van de uitstaande schulden van de lokale overheden in Europa met +1,3 % per jaar over dezelfde periode). ■ Dexia Asset Management is de grootste Europese aanbieder van MVB-producten: 7,9 miljard EUR aan uitstaande bedragen in beheer, waarvan 2,1 miljard EUR met een multidimensionale niet-financiële filter. ■ Activiteiten als retailbank: – uitstaande cliëntentegoeden ten belope van 87,8 miljard EUR op 31 december 2004, d.w.z. + 7,3 % in vergelijking met 2003; – Dexia Bank bekleedt in België een leiderspositie voor de verkoop van MVB-beleggingsproducten (60 %). ■

(p. 28-33 van het verslag duurzame ontwikkeling)

Sinds 2003 is de milieureporting ingevoerd in de drie operationele entiteiten van de Groep (en in Dexia Crediop vanaf 2004). ■ Voorbeelden van best practices.


■

14001- of EMAS-certificeringen in bepaalde dochterondernemingen.


■

Aantrekken van de openbare besturen via het aanbod van milieuproducten en -constructies.

Sociale prestaties

■

(p. 34-41 van het verslag duurzame ontwikkeling en de bijlagen ervan)

■

“Sociale gegevens”: 92 % van de 24 019 medewerkers van de groep Dexia is gevestigd in landen van de eurozone, die strenge eisen stellen inzake sociale reglementering. ■ “Principes inzake sociaal beheer”, “Kwaliteitscharter van de human resources”. ■ Loonsparen: 4,80 % in 2004 (4,14 % in 2003; 3,5 % in 2002).


■

Maatschappelijke prestaties

■

(p. 14-15, 19-20 en 22-25 van het verslag

■

duurzame ontwikkeling)

(p. 42-45 van het verslag duurzame ontwikkeling

Inspanning voor EFQM en diverse certificeringen (SA 8000, OHSAS 18001, GIPS …) in sommige dochterondernemingen.

Aanbod van basisbankdiensten voor minderbedeelden. Microkredieten. ■ Producten voor sociale engineering. ■ De tevredenheid van de cliënten analyseren en rekening houden met hun verwachtingen. ■

Concrete acties van verantwoord burgerschap en mecenaat.

en de bijlagen ervan)

Een vernieuwende en coherente aanpak

■ ■

“Deontologisch charter betreffende de relaties van de entiteiten van de Groep met hun leveranciers”. Standpunt van de Groep betreffende de financiering van de bewapeningssector.

(p. 7 van het verslag duurzame ontwikkeling) (p. 48-51 van het verslag duurzame ontwikkeling)

Bijzondere aandacht voor de uitdagingen van Corporate governance en voor de criteria inzake onafhankelijkheid van de bestuurders. ■ Deontologie en Compliance (“Deontologische code”, “Compliancecharter”, “Integriteitsprincipes”, toetreding tot de principes van Wolfsberg, toepassing van de aanbevelingen van de FATF …). ■ Risicobeheer waarin rekening wordt gehouden met duurzame ontwikkeling. ■ Audit waarin rekening wordt gehouden met duurzame ontwikkeling. ■

4_5


Managementverbintenissen Om kennis van de best practices op te doen en dus vooruitgang te boeken, berust het actieplan inzake duurzame ontwikkeling op een gestructureerde organisatie, duidelijke verbintenissen en een dialoog met de betrokken partijen.

Een intern gestructureerde organisatie Sinds 2002 wordt een actieplan voor duurzame ontwikkeling toegepast en geactualiseerd op basis van een intern gestructureerde organisatie. ■ De duurzame-ontwikkelingsstrategie wordt vastgelegd en gestuurd op het hoogste niveau, onder impuls en controle van het directiecomité van Dexia. ■ Om het actieplan coherent uit te voeren werd Daniel Caille, directeurgeneraal van Dexia Crédit Local, benoemd tot directeur duurzame ontwikkeling van de groep Dexia. Hij wordt bijgestaan door Eric Flamand. Contact: [email protected] ■ Er werd een stuurcomité voor duurzame ontwikkeling opgericht, dat bestaat uit de vertegenwoordigers van de entiteiten, de metiers en de directies van Dexia. Daardoor wordt het mogelijk om het actieplan op alle niveaus van de onderneming uit te voeren en te coördineren. Sommige entiteiten zoals Dexia BIL, Dexia Insurance Services en Dexia Crediop, hebben bovendien een specifieke organisatie en functie ingevoerd om hun project van duurzame ontwikkeling zowel intern als extern te sturen.


Uitwisselingen en partnerships met de betrokken partijen Dexia neemt regelmatig deel aan diverse uitwisselingen, raadplegingen en partnerships waarbij in het kader van zijn activiteiten uiteenlopende betrokken partijen aanwezig zijn (lokale verkozenen, openbare besturen, aandeelhouders, beleggers, burgers, consumenten, NGO’s enz.). Dexia steunt verder ook verscheidene initiatieven die meer in het bijzonder passen in de sfeer van de duurzame ontwikkeling en het Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB).

Managementverbintenissen

Toetreding tot internationale initiatieven Dexia geeft blijk van zijn wens om de waarden en doelstellingen van de duurzame ontwikkeling te belichamen door zich achter verschillende internationale initiatieven en verklaringen te scharen waarbij met name de ondernemingen uit de banksector betrokken zijn.

UNEP United Nations Global Compact

Toegang tot essentiële goederen en diensten Equator Principles

■

Dexia ondertekende in april 1998 het “UNEP Statement by Financial Institutions on the Environment and Sustainable Development” van het United Nations Environment Programme (UNEP).

Dexia ondertekende in december 2002 het Wereldpact van de Verenigde Naties (zie ook de omslag van dit verslag). ■ In januari 2004 nam Dexia deel aan een Conferentie van het Wereldpact in Parijs en op 24 juni in New York aan een Leaders Summit over de opname in het Wereldpact van een 10de verbintenis voor meer transparantie en het bestrijden van corruptie. ■

■

■

Op 20 december 2002 ondertekende Dexia het “Charter van de Lokale Openbare Diensten”, waartoe de Franse organisaties van lokale overheden en het Institut de la Gestion Déléguée het initiatief hadden genomen. Dexia begon in 2004 met de uitvoering van de “Equator Principles” waartoe de onderneming in september 2003 was toegetreden (zie flap).

Betrokkenheid bij debatten en uitwisselingen in het kader van de CSR (Corporate Social Responsibility of Sociale Verantwoordelijkheid van Ondernemingen) ■

■

■

■

Dexia Asset Management is sinds 2003 lid van Eurosif (European Sustainable and Responsible Investment Forum), een Europese organisatie zonder winstoogmerk die de ontwikkeling van verantwoord beleggen promoot. Dexia Asset Management nam in dat kader deel aan verscheidene methodologische debatten, meer bepaald met betrekking tot de “Toolkit” die voor de pensioenfondsen in Europa is gecreëerd, en door deel te nemen aan de “Code voor Transparantie” die duidelijke informatie wil verschaffen over de MVB-beleggingsfondsen voor het groot publiek. We vermelden nog dat Dexia Insurance Services in november 2003 het initiatief nam voor BelSif, het Belgisch Forum voor Duurzaam Beleggen. In februari 2004 nam Dexia Crediop deel aan het “Forum per la Finanza Sostenibile”, de Italiaanse vertegenwoordiger van Eurosif die diverse betrokken partijen groepeert en als opdracht heeft de cultuur van de duurzame ontwikkeling in de Italiaanse financiële gemeenschap te promoten. Dexia Crediop is sinds 2003 lid van de A.B.I. Corporate Social Responsibility Working Group die werd opgericht door de vereniging van Italiaanse banken en in 2005 zijn gedragslijnen voor de sociale verantwoordelijkheid van bedrijven zou moeten publiceren. In Frankrijk namen verscheidene entiteiten van Dexia deel aan de werkzaamheden en activiteiten van organisaties zoals het Comité 21, het Observatoire sur la Responsabilité Sociétale des Entreprises (ORSE) en de vereniging Entreprises pour l’Environnement (EpE). In 2004 was Dexia een van de financiële instellingen die de tweede editie van het Carbon Disclosure Project hebben ondertekend. Dit project heeft tot doel om nuttige informatie te verzamelen over de impact van de klimaatwijzigingen op de beurswaarde van de bedrijven.

Standpunt van de Groep ten opzichte van de defensie- en bewapeningssector Dexia startte begin 2004 besprekingen met de Belgische Vereniging van Banken en de NGO Netwerk Vlaanderen om zijn standpunt inzake de financiering van omstreden wapens te verduidelijken. Begin 2005 werd een algemeen beleid voor de diverse sectoren van de bank bevestigd. Het is erop gericht om de financiering van de fabricage van antipersoonsmijnen en de financiering van bepaalde projecten en bedrijven uit de bewapeningssector uit te sluiten. De bedrijven van de bewapeningssector werden ook uitgesloten uit alle actieve en openbare MVB-beleggingsfondsen.

De relaties met de leveranciers Begin 2005 heeft de groep Dexia een project van “Deontologisch charter betreffende de relaties met de leveranciers ingevoerd. Het heeft tot doel om de principes van sociale en milieuverantwoordelijkheid beter te integreren in de relaties van de entiteiten van de Groep met hun leveranciers. Dit charter sluit aan bij de verbintenis die de Groep op duurzame basis is aangegaan om een beleid van duurzame ontwikkeling te voeren, onder meer door de ondertekening van het Wereldpact van de Verenigde Naties in december 2002.

6_7

Dexia_ Rapport développement durable 2004

Duurzame ontwikkeling als kern van onze metiers Onze metiers uitoefenen blijft onze belangrijkste verantwoordelijkheid: de openbare besturen helpen om hun grondgebied duurzaam te ontwikkelen, de veelbelovende vooruitzichten van MVB in Europa begeleiden en gestalte geven aan het streven naar een duurzame relatie met onze cliënten, meer bepaald met de cliënten die over een laag inkomen beschikken.


Lokale Agenda 21 Duurzame ontwikkeling is een algemeen begrip dat tot doel heeft op lange termijn een betere toewijzing van de middelen te bevorderen bij het zoeken naar nieuwe actie- en beheersvormen in dienst van de burger. Het begrip kwam tot stand tijdens de Top van Rio in 1992. De “Lokale Agenda 21” werd bij die gelegenheid gedefinieerd als een proces, dat de lokale besturen in staat stelt om in partnership met alle actoren van de samenleving een concreet actieplan voor duurzame ontwikkeling van hun territorium uit te werken. _

MVB Maatschappelijk Verantwoord Beleggen (MVB) bestaat erin dat, op het gebied van het fondsenbeheer, criteria van sociale, ethische en milieuaard worden toegevoegd aan de klassieke financiële criteria. De financiële producten omvatten dan de bedrijven die vanuit sociaal en milieustandpunt het beste scoren en blijk geven van uitstekende financiële prestaties. _

CRM en certificering Het beheer van de cliëntenrelatie is een belangrijk aspect van onze bedrijfsvoering. Het wordt gekenmerkt door het streven naar een langdurige relatie, die zowel voor de bank als voor haar cliënten voordelig is. Dit doel steunt op verscheidene interne systemen en tools (Customer Relationship Management) die erop gericht zijn de producten aan het profiel van elke cliënt aan te passen en die onderworpen kunnen worden aan een kwaliteitswaarborg volgens internationale normen. _

8_ 9


Globale financiële deskundigheid ten dienste van de lokale openbare besturen De bank vergroot haar openheid ten aanzien van de landen die nu tot de Europese Unie toetreden en biedt een volwaardige deskundigheid, die een grote diversiteit aan producten en diensten weerspiegelt. Het eerste metier van de Groep, dat gericht is op de financiering van collectieve voorzieningen, ondersteunt rechtstreeks de grote maatschappelijke keuzes inzake uitrusting en infrastructuur. Lokale openbare besturen ontwikkelen projecten op lange of zelfs zeer lange termijn. Dit heeft ertoe bijgedragen dat Dexia is uitgegroeid tot de wereldwijde leider inzake de financiering van de duurzame ontwikkeling van de territoria.

De financiering van de lokale openbare sector, een terrein voor innovatie _Leningstrategieën die steeds beter presteren De lokale besturen zijn altijd een uitstekende voedingsbodem voor innovatie geweest. Zij hebben bijvoorbeeld steeds krachtiger tools in gebruik genomen op het gebied van indexdiversificatie, rentearbitrage, thesauriebeheer enz. In het recente verleden zijn er “gestructureerde producten” ontstaan, waarmee grote lokale besturen toegang krijgen tot opportuniteiten die te maken hebben met specifieke marktconfiguraties: anticiperen op de invoering van de euro in een bepaald land, kansen die te Dexia_Duurzame ontwikkeling 2004

maken hebben met de helling van de rentecurves enz. Een voorbeeld: in Frankrijk is de gemiddelde schuldgraad (interesten/uitstaande bedragen) van de lokale besturen op tien jaar tijd gehalveerd: van 9 % in 1994 tot 4,5 % in 2004. Deze financiële innovaties hebben de lokale besturen dus het voordeel opgeleverd dat ze niet onderhevig zijn aan de wisselvalligheden van de financiële markten. Ons streven naar innovatie blijkt ook uit een aantal ontwikkelingen, zoals de toename van de financieringen in een publiek-private samenwerking (PPS), waardoor het gemakkelijker wordt om algemene prestatiecontracten met privé-actoren af te sluiten. Om beter te beantwoorden aan de verwachtingen van landen waar de lokale actoren in ruime mate een beroep doen op de obligatiemarkt, heeft Dexia Crédit Local in augustus 2004 beslist om al zijn deskundigheid en knowhow te bundelen in één enkele, nieuwe structuur die bevoegd is voor alle Europese landen, namelijk het departement “Origination secteur public”. De financiering door middel van obligaties kan betrekking hebben op grote projecten van het type PFI (Private Finance Initiative) en PPS en op effectisering door openbare actoren. _Begeleiding op lange termijn Dexia heeft tijdens de voorbije jaren de lokale openbare actoren gesensibiliseerd i.v.m. langetermijnkredieten voor de financering van infrastructuur in het kader van duurzame ontwikkeling, waardoor het mogelijk wordt de terugbetalingslasten over verscheidene generaties gebruikers te spreiden. In

Frankrijk bijvoorbeeld vertegenwoordigt het bedrag van de leningen die Dexia Crédit Local heeft toegekend op 30 jaar of meer, 11,8 % van het totaal van de in 2004 toegekende leningen. Meer algemeen heeft Dexia het voor de grote Franse en Europese lokale besturen mogelijk gemaakt om – vooral via zijn dochteronderneming voor financiële engineering, Dexia Finance – echte diversificatiestrategieën voor hun uitstaande schulden te optimaliseren en te beveiligen.

De uitdaging van de klimaatwijzigingen Vooral lokaal, binnen de territoria, kan men efficiënt optreden, ook wat de grensoverschrijdende en zelfs wereldwijde problemen zoals het broeikaseffect betreft. De lokale besturen vervullen op hun niveau ook een doorslaggevende rol bij het nemen van talrijke sectorale beleidsbeslissingen, die aanzienlijk kunnen bijdragen tot het naleven van de Kyotonormen op nationaal niveau. Dexia besteedt via verscheidene Europese initiatieven veel aandacht aan het beperken van de uitstoot van broeikasgassen. ■ In Frankrijk werd een protocolakkoord afgesloten tussen Dexia, Veolia Environnement, zijn dochteronderneming Dalkia en de Caisse des Dépôts. Men wil zo de Franse lokale besturen helpen om hun CO2uitstoot te verminderen. Op die manier kunnen de lokale besturen voordeel halen uit de oprichting, op 1 januari 2005, van een systeem voor het uitwisselen van emissiequota's, zelfs

Globale financiële deskundigheid ten dienste van de lokale openbare besturen

34,4 miljard euro is het bedrag van de financieringen die Dexia in 2004 toekende voor de collectieve voorzieningen (zonder Duitsland), _

6,4

waarvan

miljard euro in de vorm van gestructureerde financieringen. _

Voor het tweede opeenvolgende jaar ontving Dexia in januari 2005 de prijs “Renewables Arranger of the Year” van het tijdschrift Infrastructure Journal, voor de inspanningen die de Groep in de loop van 2004 heeft geleverd op het vlak van hernieuwbare energiebronnen. ■ Dexia organiseerde op 17 en 18 februari 2004 in Wenen het 1ste Congres voor lokale openbare investeringen in Centraal- en OostEuropa, als lead sponsor en in partnership met Euro Finance Convention. ■ Dexia nam op 15 maart 2004 in Parijs deel aan het stichtingscongres van de wereldorganisatie “United Cities and Local Governments”, die tot stand is gekomen door de fusie van twee internationale organisaties van lokale besturen, FMCU en IULA. ■ Dexia Crediop was partner van de jaarlijkse Euromoney-conferentie die in maart 2004 in Napels plaatsvond en gewijd was aan de innoverende financieringsoplossingen. ■ In Slowakije organiseert Dexia banka Slovensko elk jaar een conferentie over de milieuprojecten en de -uitdagingen. In mei 2004 organiseerde de bank ter gelegenheid van de toetreding van Slowakije tot de Europese Unie, voor de Slowaakse steden een nationaal seminar over de invoering van de Europese fondsen. ■ Dexia Crédit Local nam deel aan het World Urban Forum van Barcelona dat op 15 september 2004 door UNITAR en UN-HABITAT werd georganiseerd. ■

_DE ACTIVITEIT CREDIT ENHANCEMENT In de Verenigde Staten maakt de financiële engineering van het departement Public Finance van FSA het mogelijk om de financieringskosten van de gemeenten te optimaliseren. Op die manier levert ze een bijdrage tot de oprichting en de werking van lokale openbare diensten op lange termijn. Zo heeft FSA in 2004 obligaties van de regeringen en de lokale openbare besturen gewaarborgd ten belope van 48,9 miljard USD, waarvan 17,5 miljard USD voor onderwijs, 4,1 miljard USD voor gezondheidszorg en 2,2 miljard USD voor toegang tot huisvesting. Een ander voorbeeld is het waarborgen van obligatie-uitgiften in het kader van projecten voor waterzuivering in de stad Atlanta en de renovatie van instellingen voor mentale gezondheidszorg en gehandicapte kinderen in de staat New York.

10 _ 11


Het thema van de duurzame ontwikkeling werd op grote schaal gebruikt ter illustratie van een onderdeel van de reclamecampagne van Dexia Crédit Local.

_

al geeft de Europese richtlijn van 13 oktober 2003 hun niet rechtstreeks toegang tot deze markt. ■ In Oostenrijk draagt Kommunalkredit Austria de verantwoordelijkheid voor het nieuwe klimaatbeschermingsprogramma dat door de Oostenrijkse regering is opgezet. Om de doelstellingen te halen die op de top van Kyoto voor de periode 2008-2012 werden bepaald, zal een volume van 35 miljoen ton CO2 afkomstig van milieuprojecten van andere landen worden aangekocht via het Austrian Joint Implementation and Clean

Development Mechanism. Dit programma wordt beheerd door Kommunalkredit Public Consulting, een volle dochtermaatschappij van Kommunalkredit Austria. In 2004 werden reeds verscheidene projecten in dit kader gefinancierd. ■ In Slowakije won Dexia banka Slovensko de openbare aanbesteding van de regering van de Slowaakse Republiek om vanaf 1 januari 2005 het nationaal Slowaaks register van emissiequota's te beheren. ■ Dexia Crédit Local zette in 2004 de ontwikkeling van Dexia FondElec

30

windmolenprojecten gefinancierd sedert 2002 in negen landen, een totale investering van meer dan 3 miljard euro. _

Energy Efficiency & Emissions Reduction Fund voort. Dit fonds werd samen met de Europese bank voor wederopbouw en ontwikkeling (BERD) opgericht. Het is bedoeld om over een periode van tien jaar de beperking van het energieverbruik en van de uitstoot van broeikasgassen in Centraal- en Oost-Europa te financieren. Eén van de Poolse ondernemingen die deel uitmaken van het fonds, ECP Mielec, heeft via het Nationaal Fonds voor Milieubescherming en Waterbeheer, van de Poolse regering een financiering van 3,5 miljoen EUR tegen een voorkeurtarief verkregen.

Toegang van de bevolking tot essentiële goederen

De uitbreiding van de windenergie ■ Inzake hernieuwbare energiebronnen neemt Dexia sinds 2002 deel aan de financiering van meer dan 30 windmolenprojecten in negen landen (Spanje, Italië, Frankrijk, België, het Verenigd Koninkrijk, de Verenigde Staten, Marokko, Australië en Portugal). De helft van deze financieringen werd door Dexia geleid. De uitstaande bedragen van Dexia in deze sector overschreden onlangs 350 miljoen EUR, wat overeenstemt met een investeringstotaal van meer dan 3 miljard EUR (waarvan ongeveer drievierde gefinancierd door de banken). ■ In Spanje hebben Bank of Scotland en Dexia Crédit Local in december 2004 een financieringsakkoord afgesloten voor de overname door Global Wind Partners van een portefeuille van zes Olivo-windmolenparken van Gamesa Energia. Het betreft 167 turbines met een totale capaciteit van 158 MW. De financiering beloopt maximaal 196 miljoen EUR en omvat verscheidene modaliteiten. De terugbetaling van deze operatie steunt op de inkomsten uit de energieproductie die wordt verkocht in het kader van de Spaanse reglementering op de hernieuwbare energiebronnen. De banken zijn daardoor in staat om de klassieke risico's van een projectfinanciering in het kader van een aankoopfinanciering over een lange termijn te spreiden.


Dexia Crédit Local neemt deel aan een internationale werkgroep en ondersteunt verschillende initiatieven teneinde aan de gewaarborgde toegang tot essentiële diensten een supranationale draagwijdte te geven. Op 20 december 2002 ondertekende Dexia het “Charte des Services Public Locaux”, dat ontstond op initiatief van de Franse verenigingen van lokale besturen en het Institut de la Gestion Déléguée. Het thema van de toegang tot de noodzakelijke goederen en de lokale openbare diensten kwam echt aan de oppervlakte op de Top van Johannesburg, in de zomer van 2002. Het is de bedoeling de socialerechtvaardigheidsprincipes die specifiek door de openbare sector moeten worden toegepast, in sterkere mate te combineren met de efficiëntieprincipes die eveneens gelden voor deze markt.


Wij herinneren eraan dat Dexia in 2003 een innoverend product heeft ontwikkeld om op concurrerende wijze de uitgifte van obligaties in lokale munt door lokale openbare besturen te financieren door de plaatsing ervan bij lokale beleggers (onder andere pensioenfondsen en verzekeraars) gemakkelijker te maken. In juni 2003 werd samen met de SFI (groep Wereldbank) een eerste transactie in Mexico afgesloten, voor de stad Tlalnepantla (730 000 inwoners) in de agglomeratie Mexico. Het ging om de financiering van een installatie voor de zuivering en het hergebruik van industrieel afvalwater voor industriële doeleinden. Dit concreet geval is een goede illustratie van de inbreng van Dexia in het debat, dat in Johannesburg werd aangevat en dat ter gelegenheid van de Top van de G-8 in Evian in juni 2003 werd voortgezet: mobilisatie van de lokale spaargelden door de lokale financiële markten te ontwikkelen en steunverlening aan de privékredietverstrekkers dankzij systemen voor het gedeeltelijk waarborgen van politieke en financiële risico’s; ondersteuning van de privémarktdeelnemers (gerichte dekking van het liquiditeitsrisico bij devaluatie); bijdragen tot de versteviging van de lokale financiële markten, oprichten of herstructureren van lokale ontwikkelingsbanken voor een aanbod van langlopende leningen in lokale munt; zoeken naar financiële constructies die de leninglast kunnen verlichten.

Exemplarische operaties inzake projectfinanciering In Europa beschikt Dexia over een grote deskundigheid en naambekendheid inzake de financiering van projecten op elk gebied (energie, afval, transport, water, onderwijs …). Dexia verleent twee soorten financieringen: ofwel rechtstreeks aan lokale besturen, ofwel aan privé-actoren in het kader van een publiek-privaat partnership. ■ In het Verenigd Koninkrijk is Dexia Public Finance Bank sterk betrokken bij de financiering, in publiek-private partnerships, van de sectoren gezondheidszorg en onderwijs. Zo kozen Londen en Exeter Dexia als hoofdactor voor deze operaties, voor bedragen van respectievelijk 135,7 en 87 miljoen EUR, in het kader van de financiering van drie scholenbouwprojecten, in PFI (Private Finance Initiative). ■ In Polen financierde Dexia Crédit Local samen met de BERD de renovatie en uitbreiding van de waterzuiveringsfabriek van de stad Wroclaw, ten belope van 18 miljoen EUR. ■ In Kroatië zorgde Dexia Crédit Local in de hoedanigheid van “co-arranger” en met de BERD als medefinancier voor de bouw van een nieuwe fabriek voor de behandeling van het afvalwater van de agglomeratie Zagreb, de hoofdstad. Hier ging het om een bedrag van 55 miljoen EUR. ■ In de Verenigde Staten was Dexia Crédit Local New York Agency actief op het gebied van de aardgasopslag, die een zeer belangrijke rol speelt in het stabiliseren van de aardgasprijs in Noord-Amerika. Dexia verwierf twee

12 _ 13


mandaten als “lead arranger”, het eerste voor de maatschappij Intragaz uit Québec, op basis van een lening van 39 miljoen USD, het tweede in de staat New York, voor de financiering van het Steuben-project ten belope van 19 miljoen USD. ■ In de sector van het milieuvriendelijk transport, bijvoorbeeld in Frankrijk, ondertekende Dexia Crédit Local in

oktober 2004 een overeenkomst met de Stadsgemeenschap van Bordeaux over een krediet van 100 miljoen EUR, en met de stad Clermont-Ferrand als leider van een bankengroep in het kader van een financiering van 140 tot 200 miljoen EUR. Beide operaties sluiten aan bij het partnershipprotocol dat op 20 februari 2004 werd ondertekend met het ministerie dat bevoegd is voor transport. Dit heeft

aan Dexia Crédit Local de opdracht toevertrouwd om een totaal van 500 miljoen EUR aan langetermijnleningen te verdelen onder de lokale besturen die een project hebben voor openbaar vervoer met een eigen tracé. ■ In Spanje heeft Dexia bovendien met succes de financiering van het eerste centrum voor afvalbehandeling en -verbranding afgerond. Dit centrum produceert elektriciteit (capaciteit van 10 MW) voor de regio Cantabria en bio-ethanol op basis van biomassa (warmtekrachtkoppeling met een capaciteit van 25 MW).

Hoge kwaliteit op Milieugebied (HQE)

Aangepaste maatschappelijke engineering

In het kader van zijn partnership met de Association de la HQE (Haute Qualité Environnementale) publiceerde Dexia Crédit Local een “Guide de la HQE”. Deze gids moet de lokale besturen sensibiliseren voor hoge kwaliteit op milieugebied (HQE). Tijdens de financiële ontmoetingsdagen van de lokale beslissingnemers werd hierover ook een workshop georganiseerd. Dexia Crédit Local neemt deel aan talrijke werkgroepen en panelgesprekken over het thema van “duurzaam bouwen”.

Dexia biedt verscheidene producten en diensten voor maatschappelijke engineering aan als ondersteuning van de opdrachten voor algemeen welzijn van de lokale besturen. ■ Zo zijn de huisvestingsmaatschappijen sterk betrokken bij een problematiek van duurzame ontwikkeling, die gericht is op het versterken van de band met hun huurders via een betere kwaliteit van de gebouwen en een aanpassing van hun woningbestand. In oktober 2004 hebben Dexia Crédit Local en Crédit Immobilier de France een partnership afgesloten om een innoverende formule van huur met eigendomsoptie aan te bieden. Met deze financieringsoplossing kunnen gezinnen met een bescheiden inkomen toch eigenaar worden van hun woning, met of zonder persoonlijke inbreng. In de Verenigde

Dexia, een erkende financier van infrastructuur Dexia heeft onbetwistbaar deskundigheid verworven in het financieren van infrastructuurprojecten: ■ Na een Europese openbare inschrijving heeft Dexia Crédit Local in maart 2004 met de Raad van Europa een financieringsovereenkomst bestaande uit kredietlijnen afgesloten voor een totaal bedrag van 57 miljoen EUR voor het optrekken van een nieuw kantoorgebouw in Straatsburg waarin de Raad zijn administratieve diensten zal onderbrengen.

Dexia BIL kreeg ook de volledige financiering van de modernisering van de luchthaven van Luxemburg toegewezen, voor een bedrag van 200 miljoen EUR.

■



De Belgische lokale besturen en de toekomstige situatie van de lokale financiën dragen rechtstreeks de gevolgen van de veroudering van de bevolking. In het kader van deze problematiek bieden Dexia Bank en DVV Verzekeringen aan de lokale besturen specifieke studies en een aangepast productengamma aan.

_

Staten waarborgde FSA de uitgifte van hypotheekobligaties door het Texas Department of Housing and Community Affairs ten belope van 181 miljoen USD. Met dit product kunnen hypothecaire woningleningen voor eigenaars met een laag inkomen onder de marktvoorwaarden worden gefinancierd. ■ Dexia Crédit Local verkoopt aan cliënten van de lokale openbare sector verscheidene producten en diensten inzake sociale engineering en verzekering van Dexia Epargne Pension. Zo hebben in Frankrijk meer dan 200 huisvestingsmaatschappijen, Sociétés d’Économie Mixte (publiekprivate samenwerking) en andere organisaties van de lokale sector en de sociale economie een pensioencontract ondertekend, een bedrijfsspaarplan, een “compte épargne-temps” (tijdspaarrekening) of een vergoedingscontract voor het einde van de loopbaan. Dexia Crédit Local en Dexia Epargne Pension hebben de nationale raadpleging gewonnen die door de AFPA (Association nationale pour la formation professionnelle pour adultes – Nationale vereniging voor beroepsopleiding voor volwassenen) werd uitgeschreven voor het uitbesteden van het beheer van haar maatschappelijk passief van 130 miljoen EUR. Dexia Epargne Pension, een pionier inzake innovatie, creëerde in 2004 “Diverséo”. Dit was het eerste PERP (Plan d’épargne retraite populaire – Pensioenspaarplan voor de bevolking) met een

gediversifieerd fonds in euro, dat gebaseerd is op de MVB-principes (Maatschappelijk Verantwoord Beleggen). Dexia Epargne Pension heeft eveneens een specifiek PERP voor het netwerk van het Crédit social des Fonctionnaires gecreëerd. ■ Dexia Sofaxis, een makelaar die gespecialiseerd is in de dekking van statutaire risico's, biedt sinds verscheidene jaren technische en methodologische begeleiding die is aangepast aan de behoeften van de lokale besturen om een grotere aanwezigheid op de werkplek te bevorderen en het absenteïsme te bestrijden. De overeengekomen doelstellingen bekrachtigen een programma van acties die tijdens het lopende jaar worden uitgevoerd: invoering van een preventieorganisatie, communicatie en informatie inzake hygiëne en veiligheid; analyse van de beroepsrisico's; invoering van preventieacties, ondersteuning van de wederinschakeling in het beroep. Het programma “Repère” omvat individuele psychologische ondersteuning van de ambtenaren die persoonlijke en/of professionele moeilijkheden ondervinden (+15 % behandelde gevallen in 2004/2003). Dexia Sofaxis kan de lokale besturen bovendien methodologische bijstand voor het behalen van een certificering aanbieden.

_HET PROBLEEM VAN DE VEROUDERING VAN DE BEVOLKING ■ In november 2004 lanceerde Dexia Bank het “Silver”-initiatief om de lokale spelers in België bewust te maken van de gevolgen van de veroudering van de bevolking. De gemeenten, de Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn en de maatschappijen voor sociale huisvesting zijn rechtstreekse betrokkenen. De bijdrage van de gemeenten zou in de komende jaren gevoelig kunnen stijgen, wat hun financiële toestand onder druk zou kunnen zetten. Er werden tien concrete denksporen voorgesteld voor de invoering van een specifiek actieplan. ■ DVV Verzekeringen draagt anderzijds bij tot de beheersing van het probleem van de veroudering, onder meer met een pensioenverzekeringsproduct waarmee de lokale besturen de last van de lopende en toekomstige pensioenen kunnen evalueren en diverse scenario’s kunnen simuleren. Alle pensioenverzekeringsproducten worden beheerd volgens het Portfolio 21-model.

14 _ 15


De directie Studies van Dexia Crédit Local publiceerde in mei 2004 een volledig overzicht van de organisatie, de uitgaven en de middelen van de lokale besturen van de nieuwe Europese Unie: een onuitgegeven vergelijkende studie in twee talen (Frans en Engels), samen met de cd-rom in de twintig officiële talen van de Unie.

_

De verschuivingen in de lokale sector begeleiden Als belangrijkste partner van de lokale besturen begeleidt Dexia Crédit Local alle lokale beslissingnemers in Europa voor de follow-up van de lokale bestuursdaden en stelt het zijn financiële deskundigheid ter beschikking. ■ In 2004 was er een bijzonder belangrijke consultingactiviteit, wegens de omvangrijke politieke en wetgevende actualiteit, die sinds twee jaar de sector van de lokale besturen in Europa ingrijpend hertekent. De meeste dochterondernemingen van Dexia Crédit Local ontwikkelen samen met de lokale besturen denksporen. Een voorbeeld daarvan is Dexia banka Slovensko, dat in mei 2004 zijn vijfde jaarlijkse conferentie voor gemeentebesturen organiseerde, met als thema de financiering van de collectieve voorzieningen na de toetreding van Slowakije tot de Europese Unie. In Italië sponsorde Dexia Crediop in december 2004 een bijeenkomst over de maatschappelijke financiering die door de stad en de provincie Rimini werd georganiseerd. De uitbreiding van de Europese Unie had een update van verscheidene sectorale en macro-economische studies tot gevolg. De gegevens van de tien nieuwe lidstaten moeten er immers in opgenomen worden met het oog op de publicatie van de conjunctuurnota Lokale Financiën in de Europese Unie en twee werken over lokale financiën en lokale overheidsbedrijven in de 25 landen. Er werd ook een werk over de diversiteit van de ziekenhuissystemen in de Europese Unie gepubliceerd. Dexia_Duurzame ontwikkeling 2004

Om de lokale beslissingnemers te helpen om hun manoeuvreerruimte beter te analyseren, bijvoorbeeld in Frankrijk, publiceert Dexia Crédit Local elk jaar conjunctuurnota’s en verscheidene financiële brochures betreffende de Regio’s, de Departementen en de openbare ziekenhuizen. In België werd Dexia Bank door het Vlaamse Gewest geselecteerd als financieel expert voor de studie over het project om de Olympische Spelen van 2016 in Vlaanderen te organiseren, rekening houdend met de doelstellingen van het protocol van Kyoto. Aangezien het gaat om de sociale en de ziekenhuissector, draagt Dexia Crédit Local bij tot de invoering van het “Plan hôpital 2007” krachtens een protocolakkoord dat op 15 december 2003 met de Franse minister van Volksgezondheid werd ondertekend. In België kan met het analyseinstrument MAHA (Model of Automatic Hospital Analysis) elk jaar een sectorale analyse van de ziekenhuizen worden gemaakt en vergelijkende ratio’s worden geproduceerd. Dexia Bank heeft bovendien SocioNet opgericht, de eerste internetsite voor de verenigingssector. Ze biedt een algemeen antwoord op vragen van juridische, fiscale of financiële aard van de sociale organisaties en vormt het resultaat van een samenwerking met gespecialiseerde consultants uit de sector en met inforum, een juridische databank die gespecialiseerd is in administratief recht.

■

De sterke vooruitgang van het maatschappelijk verantwoord beleggen

De sterke vooruitgang van het maatschappelijk verantwoord beleggen Dexia Asset Management is sinds 1996 de Europese leider inzake maatschappelijk verantwoord beleggen (MVB). 2004 werd gekenmerkt door een exponentiële groei van de uitstaande bedragen in beheer en door de lancering van nieuwe producten die ons mede in staat stellen om een reëel alternatief voor het traditioneel beheer van beleggingsfondsen te bieden.

Een significante groei van de MVB-fondsen In samenhang met de toenemende bewustwording van het belang van duurzame ontwikkeling zijn de door Dexia Asset Management beheerde MVB-fondsen sterk gestegen, van 1,5 miljard EUR in 2003 tot 7,9 miljard EUR eind december 2004. Dit bedrag kan als volgt worden opgesplitst: 2,1 miljard EUR stemt overeen met MVB-producten die

worden beheerd op basis van een multidimensionale niet-financiële filter (respect voor het milieu, human resources en de burgermaatschappij in haar geheel); 5,8 miljard EUR die rekening houden met ééndimensionale niet-financiële criteria (naleving van de mensenrechten op het werk, bijvoorbeeld). Zo vertegenwoordigden de uitstaande MVB-bedragen in 2004 meer dan 11 % van alle beheerde fondsen (7,9 miljard EUR/71 miljard EUR). Deze ratio ligt dus aanzienlijk hoger dan het Europese gemiddelde van ongeveer 1 %. _Het meest volledige gamma MVB-producten Gamma “duurzame” fondsen Op 31 december 2004 beschikte Dexia Asset Management over een gamma van zeven maatschappelijk verantwoorde “open fondsen” (zie bijlage op pagina 54). Ze waren opgesplitst in 19 compartimenten die alle traditionele en in Europa

GROEI VAN DE MVB-FONDSEN VAN DEXIA ASSET MANAGEMENT _ In miljoenen EUR

6 518

6 897

7 227

Okt. 2004

Nov. 2004

7 905

3 124 1 233

1 505

1 692

Dec. 2002

Dec. 2003

Maart 2004

Juni 2004

Sept. 2004

Dec.

2004

gedistribueerde vermogensklassen omvatten. De uitstaande bedragen van deze fondsen zijn in de loop van het jaar gestegen met 39,5 % tot 1,3 miljard EUR. Het markteffect vertegenwoordigt slechts 8 % van deze groei en het verschil is afkomstig van nieuwe inschrijvingen. MVB-verzekeringsproducten en MVB-producten met gewaarborgd kapitaal ■ De producten in rekeneenheden zijn toegenomen met 43 %, met een volume van bijna 488 miljoen EUR. ■ Met een uitstaand bedrag van 115 miljoen EUR zijn de producten met gegarandeerd kapitaal er in 2004 lichtjes op achteruit gegaan. ■ Op basis van een beperkt volume hebben de verzekeringsproducten nochtans een sterke groei van de beheerde volumes gekend (+73 %). De maatschappelijk verantwoorde beheersmandaten De uitstaande bedragen van gespecialiseerde mandaten zijn in 2004 onmiskenbaar exponentieel gegroeid, van 125 miljoen EUR eind december 2003 tot 6 miljard EUR eind december 2004. Deze evolutie wordt grotendeels verklaard door de toename van de uitstaande bedragen van mandaten van institutionele cliënten. Dexia Asset Management heeft immers verscheidene institutionele cliënten geholpen om aan MVB-beheer te beginnen doen. Dit soort beheer werd gekenmerkt door een aanbod van producten op maat, die beantwoorden aan de specifieke verwachtingen van de cliënten inzake

UITSTAANDE BEDRAGEN

16 _ 17


MVB-ONDERZOEKEN VAN DEXIA ASSET MANAGEMENT IN 2004

“Risk-return characteristics of sustainable indices”

“Corporate Social Responsibility and Financial Performance”

“The construction of a socially responsible portfolio”

Filip Corten, Wim Vermeir

Eveline Van de Velde, Filip Corten, Wim Vermeir

Gaëtan Herinckx, Wim Vermeir

_

_

_

financiële en niet-financiële kenmerken. De meeste institutionele mandaten die voor een MVB-proces hebben gekozen (5,8 miljard EUR) steunen op ééndimensionale criteria (zoals de mensenrechten op het werk). In deze context werd door Dexia Insurance Services, in samenwerking met Dexia Asset Management en Stock at Stake een bureau voor niet-financieel onderzoek, “Portfolio 21” ontwikkeld, een MVBbeheerwijze die bestemd is voor verzekeringsmaatschappijen en andere institutionele beleggers. De methodologie van Portfolio 21 houdt rekening met de aanbevelingen van de International Labour Organization (ILO), meer bepaald het criterium van de mensenrechten op het werk, bij het beheer van de reserves van verzekeringsmaatschappijen. Lancering en commercialisering van producten Om een echt duurzaam alternatief voor het traditionele beheer te kunnen bieden, lanceerde Dexia Asset Management op 1 juli 2004 een open obligatiefonds dat volledig MVB is: Dexia Sustainable Euro Bonds. Het speciale aan dit fonds is dat het steunt op een gedifferentieerde niet-financiële analyse volgens het type van emittent. Twee ratingagentschappen gebruiken verschillende methodes, die zijn aangepast aan de eigenheid van de maatschappelijke en milieuverantwoordelijkheid van de diverse soorten emittenten. Zo is Stock at Stake belast met het niet-financieel evalueren van overheidsemittenten en analyseert SiRi


Company de niet-gouvernementele emittenten. Dexia Sustainable Euro Bonds wordt beheerd volgens een traditioneel obligatiebeleggingsproces, aangepast aan de eigenheid van het duurzaam beleggen. Het product kan profiteren van de ervaring van een heel team en van krachtige kwantitatieve modellen. Dit fonds werd oorspronkelijk in België gecommercialiseerd en het oogstte veel succes bij de particuliere cliënten. Aan het einde van 2004 bereikte het een volume van 218,6 miljoen EUR. _Verbintenissen inzake duurzame ontwikkeling Sensibilisering van zowel institutionele als privé-beleggers voor maatschappelijk verantwoord beheer Zoals de voorgaande jaren nam Dexia Asset Management deel aan verscheidene debatten van deskundigen (presentaties op seminars over MVB en MVO, roadshows ...); er werden onderzoekswerkzaamheden uitgevoerd en persartikels opgesteld. Transparantie Dexia Asset Management heeft in 2004 niet alleen de volledige commerciële documentatie over duurzame fondsen herwerkt, maar ook elementen van niet-financiële analyse toegevoegd aan de klassieke financiële aanpak. Deze trend won nog aan belang nadat Dexia Asset Management de “Transparency Guidelines for the Retail SRI Fund Sector”, die eind 2004 door Eurosif waren opgesteld, had ondertekend.

Verbintenissen ten opzichte van twistpunten ■ In het kader van de besprekingen met de NGO Netwerk Vlaanderen over de financiering van de bewapening in België, besliste Dexia Asset Management om alle bedrijven uit de defensiesector uit te sluiten uit de actieve MVBfondsen die open staan voor het publiek. Binnen bepaalde compartimenten waren deze bedrijven reeds uitgesloten door de toepassing van niet-financiële evaluatiemethodes. Voor de andere compartimenten van de actieve MVBfondsen, die door Dexia Asset Management bij het publiek worden gecommercialiseerd, werd een extra criterium toegevoegd om de bedrijven die volgens de “GICS”-classificatie tot de sector “Aerospace & Defense” behoren, uit te sluiten. ■ Begin 2004 ondertekende Dexia Asset Management ook het initiatief van de Britse regering, dat erop gericht was om de transparantie van de betalingen in de sectoren aardolie en grondstoffenontginning te bevorderen (“Investor’s Statement on Transparency in the Extractives Sector”). Toepassing van het beleid voor de uitoefening van stemrecht De zogeheten “proxy voting” (het uitoefenen van stemrecht op de algemene vergadering), die eind 2003 werd ingevoerd, werd toegepast in de fondsen met traditioneel en duurzaam beheer, op basis van vier grote principes: ■ Corporate governance moet de rechten van de aandeelhouders

De sterke vooruitgang van het maatschappelijk verantwoord beleggen

7,9 11% miljard euro worden door Dexia Asset Management in MVB-fondsen beheerd, _

d.i. van de totale beheerde fondsen. _

beschermen volgens de gulden regel “een aandeel, een stem, een dividend” en hun de mogelijkheid geven om de algemene vergaderingen bij te wonen en hun stemrecht uit te oefenen. ■ de aandeelhouders (ook de buitenlandse en minderheidsaandeelhouders) moeten een gelijke behandeling krijgen en schadeloos gesteld worden als hun rechten werden geschonden. ■ Corporate governance moet ervoor zorgen dat alle informatiedragers betreffende de onderneming en haar financiële toestand, resultaten en beheer, correct, precies en binnen de gestelde termijn gepubliceerd zijn. ■ Corporate governance moet ervoor zorgen dat de raad van bestuur in het beleid van de onderneming de strategische richtlijnen naleeft en optreedt in het belang van de onderneming en haar aandeelhouders. In het kader van de MVB-fondsen heeft Dexia Asset Management ervoor gekozen om te stemmen voor de besluiten die de principes van duurzame ontwikkeling in aanmerking nemen (goede relaties met werknemers, respect voor het milieu, een economie die gebaseerd is op ethische waarden, een verantwoordelijk extern maatschappelijk beleid). _Gelijklopende prestaties Talrijke onderzoeken, met inbegrip van de studies die door Dexia Asset Management werden uitgevoerd, tonen aan dat het rendement van MVB-beheer op lange termijn hetzelfde is als of zelfs hoger ligt dan

18 _ 19


het traditionele beheer. Dexia Asset Management is erin geslaagd om binnen zijn MVB-fondsen en -mandaten de interactie tussen de niet-financiële criteria en de financiële kenmerken te beheersen. Het rendement ligt daardoor op gelijke hoogte met het traditionele beheer. In 2004 behaalden de duurzame fondsen van Dexia Asset Management steeds goede resultaten in de Micropalclassificatie.

2005, Jaar van het Microkrediet Terwijl de Verenigde Naties hebben beslist om 2005 uit te roepen tot het “Jaar van het Microkrediet”, positioneert Dexia zich momenteel als één van de wereldleiders op de markt van de internationale financiering van deze sector. Dit resultaat is te danken aan de talrijke inspanningen die de voorbije zes jaar werden geleverd. In 1998 creëerde Dexia BIL het Dexia Micro-Credit Fund, het eerste commerciële beleggingsfonds dat bestemd was voor de herfinanciering van microfinancieringsinstellingen die

gespecialiseerd zijn in het leveren van financiële diensten aan micro- en kleine ondernemingen op zich ontwikkelende markten. Dexia Micro-Credit Fund vertegenwoordigt een nieuwe activacategorie die een belangrijke sociale dimensie koppelt aan een aantrekkelijk rendement/risicoprofiel. Een micro-onderneming is een zeer krachtig wapen in de strijd tegen de armoede en microkrediet is een van de essentiële voorwaarden voor de groei en verspreiding van die ondernemingen. De beleggers (particulieren, stichtingen, pensioenfondsen, dakfondsen) die in het kapitaal van de bevek participeren, zijn gevoelig voor het begrip maatschappelijk verantwoord beleggen, voor de strijd tegen de armoede en de NoordZuidsamenwerking. Het financieel criterium, dat verband houdt met de lage graad van niet-terugbetaling, de aantrekkelijke verhouding rendement/volatiliteit en de afwezigheid van correlatie met andere

De zeer positieve balans van Dexia Micro-Credit Fund ■ Dexia Micro-Credit Fund is actief in 20 ontwikkelingslanden in ZuidAmerika, Azië, Afrika en Oost-Europa, bij 49 instellingen, waardoor zowat 2 miljoen micro-ondernemers gefinancierd kunnen worden. Dit aantal zal nog toenemen doordat het aantal duurzame microfinancieringsinstellingen stijgt en het doel van het fonds erin bestaat een steeds groeiend aantal micro-ondernemers te bereiken. ■ De gemiddelde looptijd van de leningen van het fonds is 20 maanden. Het fonds heeft sinds zijn oprichting in totaal 212 leningen toegekend zonder ooit een niet-terugbetaling te hebben genoteerd. De historische gecumuleerde nettoprestatie van de USD-categorie bedroeg op 5 januari 2005 32,43 % ten opzichte van september 1998.


activacategorieën, vormt voor dit fonds een extra aantrekkingspunt. Dexia Micro-Credit Fund bestaat thans uit drie aandelencategorieën (in USD, CHF en EUR) die op 5 januari 2005 een totale netto-inventariswaarde hadden van 58 miljoen USD, d.w.z. 27 % meer dan in 2003. Deze drie aandelencategorieën vormen één enkele leningenportefeuille. De structuur van het fonds koppelt dus de voordelen van een soepele muntkeuze aan de participatie in één enkele, perfect gediversifieerde leningen-portefeuille. Maandelijks vinden er wisseldekkingen plaats tussen de inschrijvingsmunten en de activa in portefeuille om het wisselrisico uit te schakelen. Voor het beheer van zijn microfinancieringsportefeuille steunt Dexia Asset Management volledig op het Zwitserse bedrijf BlueOrchard Finance s.a. (www.blueorchard.ch), dat gespecialiseerd is in het beheer van dit soort activa. BlueOrchard zorgt voor de selectie van de microfinancieringsinstellingen dankzij een uitgebreid netwerk van contacten bij multilaterale ontwikkelingsinstellingen, nationale bureaus voor ontwikkelingssamenwerking en niet-gouvernementele organisaties. Als samenwerking mogelijk lijkt, voert BlueOrchard ter plaatse een due diligence uit en bereidt een evaluatie voor ten behoeve van het kredietcomité. Zijn analyse wordt systematisch aangevuld met een externe rating of zelfs een volledige financiële en operationele audit binnen de instelling. Indien nodig wordt de instelling zorgvuldig gevolgd (maandelijkse “reporting” gedurende de hele duur van de investering) en krijgt ze een jaarlijks follow-upbezoek. De selectiecriteria zijn steeds afgestemd op de analyse van de kwaliteit en de impact van de activiteit van elke microfinancieringsinstelling.

Een duurzame relatie met de cliënten

Een duurzame relatie met de cliënten Kwaliteitszorg in de relaties met de cliënten is een belangrijk aspect van het duurzame-ontwikkelingsbeleid van de onderneming en een factor voor geloofwaardigheid en duurzaamheid. Dagelijks dragen verscheidene hulpmiddelen en praktijken bij tot het opbouwen van een duurzame relatie met de cliënten.

De producten nog beter aan elke cliënt aanpassen De meeste dochterondernemingen van de Groep beschikken over een CRM-platform of -dienst (Customer Relationship Management). Hiermee kunnen zij hun relaties met de cliënten beter beheren en de producten beter aan elk cliëntprofiel aanpassen. ■ In België ontwikkelt Dexia Bank sinds twee jaar een cliënt- en netwerkgericht project, dat een essentieel onderdeel is van het ondernemingsproject. Een nieuwe organisatie, die steunt op een nieuw CRM, heeft tot doel om de processen van de bank te verbeteren door prestatie-indicatoren en serviceniveaus voor cliënten/ leveranciers toe te voegen. In 2004 werden een vijftigtal projecten voortgezet, van de reorganisatie van de back-office tot de beperking van het papierverbruik in de bank. Het in 2000 opgerichte “Contact Center” werd omgevormd tot een “Customer Care Center”, met een team van 275 medewerkers, waarin alle afdelingen

“cliëntrelaties” zijn vertegenwoordigd. Deze nieuwe organisatie wordt op verscheidene manieren ondersteund: – In februari 2004 ondertekende Dexia Bank met de Belgische overheid een zespuntenakkoord om tot een grotere transparantie in de tarieven te komen, de mobiliteit van de cliënten tussen de financiële instellingen te verbeteren en de basisbankdiensten te promoten; – Dexia Bank heeft niet gewacht op de komst van een Belgische interbankenreglementering om een “Gids voor de belegger” uit te werken. Die maakt het mogelijk om de cliënt beter te oriënteren, hem doelgerichter te benaderen en hem te helpen om met kennis van zaken beslissingen te nemen; – Dexia Bank ondertekende de “Gedragscode voor de toekenning van kredieten aan KMO's” die in de banksector werd uitgewerkt. Deze gedragscode voorziet in de oprichting van een gemeenschappelijk contactpunt voor KMO's die klachten hebben over de behandeling van hun kredietaanvraag. ■ In Luxemburg beschikt Dexia BIL sinds oktober 2000 over een CRM, een tool die constant evolueert. Het programma verbetert de kennis van de cliënt en zijn behoeften, zodat men beter kan beantwoorden aan de verplichtingen inzake compliance en de commerciële relatie. In het verlengde van deze ontwikkelingen startte Dexia Private Banking in Luxemburg met een “Customer Value”-cel. Haar opdracht

20 _ 21


_EEN VERANTWOORDE HOUDING ■ Op 16 en 17 september 2004 organiseerde Dexia Bank een panelgesprek over het thema “Jongeren en geld”. Het had de bedoeling een constructieve dialoog te onderhouden en kennis te nemen van de standpunten en ervaringen van vertegenwoordigers van consumentenorganisaties en jongerendiensten. ■ De kennis van de cliënt versterken en hem niet twee keer dezelfde verzekering verkopen, dat zijn enkele voorbeelden van de boodschap van DVV Verzekeringen uit de campagne “Onze duurzame visie, uw beste verzekering”. _DE ROL VAN DE VERZEKERINGEN België bestudeert Dexia Insurance Services de mogelijkheid om het verbruik per kilometer als gegronde actuariële factor te betrekken bij de berekening van de autoverzekeringspremie. Dexia Insurance Services wenst zo bij te dragen aan de vermindering van het verkeer, door de inspanningen van de lokale en nationale overheden te steunen. Sinds 1999 krijgt elke cliënt die een BOAR-verzekeringscontract heeft afgesloten, de mogelijkheid om gratis specialisten in de psychologie te raadplegen om de niet-materiële gevolgen van een schadegeval op te vangen. Hiervoor wordt samengewerkt met IvP/POBOS (adviescentrum voor trauma- en welzijnszorg in organisaties). ■ In


bestaat erin de gegevens die beschikbaar zijn over de cliënten te verzamelen en te analyseren. Aan de hand van deze preciezere en meer synthetische informatie kan het aanbod aan producten en diensten worden herzien en verbeterd en in overeenstemming gebracht met de cliënttypologieën. Het “Vision”programma, dat in de loop van 2004 werd gelanceerd, zal bovendien leiden tot een gedetailleerder reportingbeheer, zodat Dexia Private Banking de transparantie met de cliënten zal kunnen verbeteren. Hetzelfde streven naar betere informatieverstrekking aan de cliënten bracht Dexia BIL ertoe om het Europese akkoord over een Gedragscode voor precontractuele informatie over woonkredieten te ondertekenen. ■ In Italië voerde Dexia Crediop in 2004 een nieuw CRM van de laatste generatie in, volgens het paradigma “objectgeoriënteerd”, gebaseerd op het gebruik van de recentste webtechnologie (XML/Web-Services) en op een sterke integratie van de bureaumatica (Outlook/Word/Excel). Dit nieuwe systeem maakt het mogelijk om de hele cyclus van de cliëntrelatie te beslaan en de transversaliteit tussen de activiteitslijnen van de bank te versterken.

De waarborg van basisbankdiensten ■ In België is Dexia Bank de enige financiële instelling die de Openbare Centra voor Maatschappelijk Welzijn


(OCMW’s) speciale producten voor personen in moeilijkheden kan aanbieden. Deze producten beantwoorden aan de verwachtingen van de overheid, aangezien zij de minstbedeelden toegang blijven geven tot basisbankdiensten. Dexia Bank liep op die manier vooruit op het nieuwe wetgevende en reglementaire kader dat in België werd ingevoerd door de wet van 24 maart 2003, die op 1 september 2003 van kracht werd. Het principe bestaat erin dat elke cliënt die niet in aanmerking komt om een gewone zichtrekening te openen, toegang krijgt tot een “basisdienst”, die overschrijvingen, stortingen, geldopname en de toezending van rekeningafschriften omvat. Voor personen in financiële moeilijkheden die om specifieke hulp vragen, stelt Dexia Bank het instrument “Budgetbeheer” voor. Het is gebaseerd op individuele zicht- of spaarrekeningen die volledig beheerd worden door aangestelde gevolmachtigden. Deze personen krijgen een bankkaart waarmee ze hun geld in alle vrijheid kunnen opnemen. Dexia Bank biedt tevens bijzonder beheer aan aan instellingen die door de beslagrechter werden aangesteld als schuldbemiddelaar. Eind 2004 besliste Dexia Bank om bij de OCMW’s en de maatschappelijk werkers alle producten, die speciaal bestemd zijn voor mensen met een laag inkomen, onder de aandacht te brengen. Dexia Bank organiseerde voor alle beslissingnemers en medewerkers

van de sociale diensten informatiesessies over de sociale producten (socialebijstandsrekening, rekening met budgetbeheer en rekening Systeem I). Voor particulieren zijn er een informatieblad en een specifieke brochure over het gebruik van de betaalautomaten, terwijl een brochure en een technische fiche ter beschikking worden gesteld van de OCMW’s. Speciaal voor vragen in verband met de sociale producten werd er een telefonische hotline geopend.

Kwaliteit en certificering ■ In Frankrijk ondernemen sommige Franse dochterondernemingen van Dexia Crédit Local stappen inzake kwaliteit en certificering: – Dexia Crédit Local verkreeg in juni 2004 de ISO 9001-certificering voor de

verwerkingsprocedure van een eerste gedeelte van zijn cliënteel (25 000 cliënten). Het is de bedoeling om in maart 2006 de certificering te behalen voor alle activiteiten van Dexia Crédit Local in Frankrijk. Daarvoor wordt tijdens het eerste kwartaal van 2005 eerst een procedure voor permanente verbetering (Plan Do Check Act) ingevoerd. Als aanvulling hierop werd een nieuwe dienst opgericht, “Qualité de l'entrepôt des données”. Hij stelt een aantal gegevens, die hoofdzakelijk afkomstig zijn van het leningenbeheer, ten dienste van alle gebruikers van Dexia Crédit Local. Het is de enige gegevensbron die de uitstaande leningen van Dexia Crédit Local beschrijft. De kwaliteit en de betrouwbaarheid van deze gegevens waren essentiële redenen

Een instrument voor maatschappelijke integratie Op de socialebijstandsrekening wordt elektronisch het minimuminkomen gestort. De rekening is gratis voor de begunstigde en biedt hem de mogelijkheid om met een Bancontact/Mister Cash/Proton-kaart het geld op te vragen naarmate hij het nodig heeft. Dit product biedt een grotere zekerheid, beperkt de werklast van de OCMW’s en vormt een echt instrument voor de sociale integratie van de begunstigden, die vaak geen bankrelatie hebben. Eind 2004 waren zowat 53 000 socialebijstandsrekeningen in gebruik, 27 000 rekeningen met budgetbeheer en 22 000 rekeningen Systeem I.

22 _ 23


om in 2002 een gespecialiseerde dienst op te richten. De methode die deze dienst gebruikt, leunt aan bij de ISOaanpak en is gebaseerd op de interne certificering van de processen die tot de samenstelling van de gegevens leiden. – Dexia Sofaxis voerde eind 2002 een geïntegreerd managementsysteem in (QSEE: Qualité, Sécurité, Environnement, Ethique) gebaseerd op de integratie van de normen ISO 9001 (kwaliteit), ISO 14001 (milieubeheersing), OHSAS 18001 (veiligheid en gezondheid op het werk) en SA 8000 (maatschappelijke en ethische verantwoordelijkheid). – Tot slot vermelden we nog dat Dexia CLF Banque in maart 2004 de certificering ISO 9001/norm 2000 kreeg voor al zijn activiteiten in verband met thesauriekredietopeningen en dat Dexia Location Longue Durée, een dochteronderneming voor het beheer van openbare wagenparken, steunt op zijn partner Arval, wiens ISO 9002certificering sinds 2001 vernieuwd werd voor de agentschappen uit de provincie en de technische voorzieningen. ■ In Luxemburg, en meer bepaald voor de institutionele cliënteel, zet Dexia BIL zijn inspanningen voort die in 1996 waren begonnen met een ISO 9002certificering via zijn dochtermaatschappij BIL Lease. De certificeringen van zijn activiteiten als transferagent van zijn dochtermaatschappij First European Transfer Agent (ISO 9001) en als administratief beheerder van


fondsen die door Dexia Fund Services worden beheerd (SAS 70), werden vernieuwd. ■ In België behaalde en vernieuwde de bank Eural (280 agenten) de ISO 9002certificering sinds 1997 voor al haar bankactiviteiten. De tevredenheidsenquête die in 2004 bij de cliënten werd gehouden, bracht een tevredenheidspercentage van 91 % aan het licht.

De tevredenheid van de cliënten meten Professionaliteit, vertrouwen en tevredenheid zijn de sleutelelementen van een duurzame relatie met de cliënt. Luisteren naar de cliënt biedt de mogelijkheid om de kwaliteit van producten en procedures te verbeteren. ■ In België was 2004 een scharnierjaar voor de toepassing van een nieuwe bedrijfsstrategie binnen Dexia Bank die tot een snellere verwerking van signalen van ontevredenheid en slechte werking moest leiden. De nieuwe strategie en de procedures zijn gebaseerd op nauwkeurige behandelingsnormen ten opzichte van ontevreden cliënten. De Cliëntendienst volgt centraal de klachten die niet werden opgelost in het agentschap of die rechtstreeks naar de maatschappelijke zetel worden gestuurd. De dienst Bemiddeling vervult binnen de bank duidelijk de rol van onafhankelijk beroepsorgaan. Sinds 1998 is deze dienst de interface van de Ombudsman voor de sector en sinds 1 januari 2004 behoort hij tot de nieuwe directie Organisatie. Het aantal keren dat er bij de Ombudsman van de

sector beroep werd aangetekend, is in 2004 gedaald en het ligt lager dan het marktaandeel van Dexia Bank in België. Dexia Bank werkt mee aan nationale benchmarkenquêtes die de tevredenheid van de cliënten ten opzichte van hun belangrijkste bank meten. Terwijl de grote Belgische banken vergelijkbare resultaten halen, zit Dexia Bank duidelijk in de kopgroep. Er werden nog andere interne en externe enquêtes gehouden, onder meer over het magazine Satisfaxion voor jonge cliënten en over Net Banking. ■ In Luxemburg blijft de kwaliteit van de cliëntenservice de grootste zorg van Dexia BIL. Er werden bij de cliënten van de verschillende metiers regelmatig tevredenheidsenquêtes gehouden om hun perceptie van de kwaliteit van de dienstverlening te analyseren. Het team Customer Quality Management, dat centraal de klachten van de cliënteel behandelt, werd versterkt om de bank verder te laten evolueren naar kwaliteitsverbetering en zo het tevredenheidsniveau te verhogen.


_GIPS-CERTIFICERING Dexia Asset Management was een van de eerste portefeuillebeheerders op het Europese continent die de internationale normen voor beschrijving van de prestaties op basis van de GIPS-certificering (Global Investment Performance Standards) toepasten met het oog op een uniforme voorstelling van de historiek van de prestaties en een grote striktheid en transparantie van de beheersresultaten. De conformiteit van Dexia Asset Management met de GIPS-normen wordt elk jaar door een onafhankelijk auditbureau gecontroleerd.

89 %

Voor

van de ondervraagde cliënten is de dienstverlening volledig en gepersonaliseerd. _

92 %

Voor

zijn de voorgestelde antwoorden en oplossingen van duurzame aard. Enquête van Significant voor DVV Verzekeringen in januari 2004.

_

24 _ 25

Onze verantwoordelijkheid uitgebreid tot sociale, maatschappelijke en milieuvraagstukken De prestatiedoelstelling moet de onderneming ertoe brengen om haar belangrijkste interne en externe uitdagingen af te bakenen. Daarbij gaat het vooral om een betere evaluatie van de impact op het milieu, hoe klein die in het geval van een bank ook is, de ontwikkeling van de verlangens en capaciteiten van iedereen om zich binnen de onderneming te ontplooien of om de begeleiding van de projecten en evoluties van de onderneming.


Milieurapport Terwijl de doelstelling van de milieubescherming jarenlang slechts van toepassing was op de industrie, sporen verscheidene reglementeringen en gedragsregels de banken nu aan om meer aandacht te schenken aan hun verbruik, een follow-upsysteem in te voeren en hun impact op het milieu te beheren. _

Sociale balans De sociale balans is een essentieel instrument voor het beleid inzake maatschappelijke verantwoordelijkheid van een onderneming. Met dit fundamentele instrument, dat gebaseerd is op een aantal variabele indicatoren, kan men het profiel van de human resources van de onderneming analyseren, beginnen na te denken over de sturing van de doelstellingen, de evolutie van de resultaten meten en gemakkelijker een onderlinge vergelijking van ondernemingen maken. Maar in tegenstelling tot de boekhoudkundige normen bestaan er geen universele normen, waaraan sociale reporting moet voldoen. Bij het vergelijken van ondernemingen dient men er bijgevolg rekening mee te houden, dat definities of wetten van land tot land verschillend kunnen zijn. _

Lokale impact De analyse van de impact van een onderneming dient rekening te houden met alle bijdragen en dialogen om de betrokkenheid bij de gemeenschap en de territoriale verankering te evalueren. Zo kan de dimensie “burgerzin” van de onderneming worden ontwikkeld door middel van talrijke beleidsdaden en initiatieven: mecenaatsacties, relaties met de burgermaatschappij, acties voor bewustmaking en opleiding enz. _

26 _ 27

Onze verantwoordelijkheid uitgebreid tot sociale, maatschappelijke en milieuvraagstukken

De evaluatie van de impact op het milieu Dexia streefde er in 2004 naar om de coördinatie en coherentie tussen zijn operationele entiteiten te vergroten teneinde zijn milieurapport te actualiseren en de best practices beter te verspreiden. Het milieurapport heeft betrekking op de operationele entiteiten van de Groep: Dexia Bank in België, Dexia BIL in Luxemburg en Dexia Crédit Local in Frankrijk, zonder hun buitenlandse dochterondernemingen (met uitzondering van Dexia Crediop, een dochtermaatschappij van Dexia Crédit Local). Naar gelang van de indicatoren komt dit neer op 39 % tot 56 % van de 22 755 FTE’s (Full-Time Equivalents) van de Groep. Dit rapport houdt geen rekening met de elementen van de milieubalans van sommige dochterondernemingen, hoewel die certificeringsstappen ondernemen of over milieumanagement beschikken (Dexia Sofaxis). Na de experimenteerfase van 2003 werden de organisatie en de indicatoren van het rapport herbekeken. Zij kunnen dienen als vergelijkingsbasis voor de volgende jaren.

Sensibilisering Dexia is geen vervuilende onderneming en verbruikt niet uitzonderlijk veel energie. Toch zijn de entiteiten van de Groep zich ervan bewust dat de manier waarop zij hun activiteit uitoefenen, een houding en


praktijken weerspiegelt die een impact kunnen hebben op het milieu. ■ In België, bijvoorbeeld, bestaat de rol van de dienst Preventie en Bescherming op het Werk van Dexia Bank er vooral in de personeelsleden raad te geven en te sensibiliseren in verband met een betere leefomgeving, zowel op het werk als buiten de onderneming. ■ In Frankrijk stelde Dexia Crédit Local begin 1999 een intern charter op waarin tien verbintenissen zijn opgenomen. De ingebruikneming van een nieuw hoofdkantoor in Parijs, waar vanaf september 2005 de vijf huidige vestigingen in Parijs worden samengebracht, zal de gelegenheid bieden om een nieuw milieuactieplan toe te passen. ■ In Italië zet Dexia Crediop stappen om in 2005 een certificering ISO 14001 en EMAS (Eco Management and Audit Scheme) te verkrijgen. ■ In Slowakije ontving Dexia banka Slovensko in juni 2003 de prestigieuze 1ste milieuprijs van het ministerie voor Milieu van de Slowaakse Republiek in de categorie “Beste onderneming op milieugebied”. ■ In Oostenrijk is Kommunalkredit Austria een van de eerste financiële instellingen die in 1997 een eigen systeem voor milieubeheer invoerden en gecertificeerd werden in het kader van EMAS. In 2003 werd bij Kommunalkredit de derde externe audit uitgevoerd en in 2004 publiceerde de instelling haar eerste rapport over “duurzame ontwikkeling” (beschikbaar op www.kommunalkredit.at).

Afvalbeheer ■ Dexia Bank is in Brussel een pioniersonderneming inzake afvalbeheer en -sortering. De personeelsleden worden verzocht de procedures toe te passen die op het intranet staan uitgelegd. Bij verhuizingen wordt systematisch gesorteerd tussen materiaal en meubelen die voor de bank nog bruikbaar zijn en materiaal en meubelen die verouderd zijn en verkocht zullen worden. De opbrengst daarvan gaat hoofdzakelijk naar scholen en verenigingen. Door de verkoop van verouderde artikels, hoofdzakelijk meubelen (6 160 artikels verkocht in 2004), konden de containers en de opslagruimte met 2 956 m2 worden verminderd. Er loopt een project om de kosten van papier en inktpatronen te verminderen en een beter gebruik van print jobs (afdrukken op lokale printers) te bevorderen. Het is de bedoeling de kosten van het papier met 15 tot 30 % te verminderen en van de inktpatronen met 10 tot 20 %. ■ In Frankrijk wordt het papier van het hoofdkantoor van Dexia Crédit Local opgehaald door de firma “La corbeille bleue”. Het papieren kartonafval is in 2004 stabiel gebleven (76 ton) in vergelijking met 2003 (75,6 ton), terwijl het aantal personeelsleden toch licht is gestegen. ■ In het Groothertogdom Luxemburg gelden bij Dexia BIL voor het hoofdkantoor en de dochterondernemingen sinds verscheidene

De evaluatie van de impact op het milieu

jaren interne procedures voor het selecteren, terugwinnen en recyclen van afval (papier, elektronisch en elektrisch afval, kabels, metaal, hout, batterijen enz.). Dexia BIL wenst in 2005 het feit dat zijn afvalbeheer aan de voorschriften voldoet, te bekrachtigen met een nationaal label dat wordt afgeleverd door Oeko-Service-Luxembourg. Het terugnemen en hergebruiken van benodigdheden voor fotokopieertoestellen en printers maakt deel uit van de contracten met de leveranciers. Elektronisch materiaal en oude meubelen worden ter beschikking gesteld van sociale werken en liefdadigheid. Het elektronisch documentenbeheer dat werd ingevoerd voor alle banken boekhouddossiers en werkt via een centrum voor scanning van cliëntendossiers, draagt bij tot een goed beheer van de werkomgeving omdat alle papieren dragers elektronisch

worden opgeslagen. Dankzij de informatica verbeteren trouwens de werkomstandigheden van het personeel dat bij archivering betrokken is.

Beheer van de gebouwen en de werkomgeving ■ In België heeft Dexia Bank een plan ingevoerd om zijn gebouwenpark te beperken en efficiënter te maken. Er zal voorrang worden verleend aan gebouwen die optimaal zijn uitgerust. Zo wordt op dit ogenblik rond de nieuwe Dexia Tower, die in 2006 in het centrum van Brussel in dienst wordt genomen, een studie gevoerd om tot een “groene” energieproductie van 7 % te komen. Bij het uitwerken van projecten en de follow-up van bouwwerken van de agentschappen zullen de meest efficiënte methodes in termen van veiligheid en beheer van de milieu-impact worden toegepast, met

AFVALBEHEER IN 2004

Dexia Bank Dexia BIL Dexia Crédit Local Dexia Crediop Dexia NV Totaal

FTE

(1)

Organisch afval/kg

Papier en karton/ kg

PMD / liter

(2)

KGA en batterijen/ kg

(3)

Restafval/ duizenden liter

5 498 1 992 1 095 233 107 8 925

97 266 336 716 0 0 NB 433 982

1 214 370 293 640 76 070 20 552 19 500 1 624 132

541 200 NB 0 29 360 0 570 560

NB 0 60 0 2 62

3 491 858 0 0 9 248 74 880 3 575 986

(1) Aantal FTE’s (Full-Time Equivalents) voor deze indicator. (2) PMD (Plastic, Metalen verpakkingen, Drankkartons). (3) KGA (Klein Gevaarlijk Afval).

28 _ 29


o.a. aanwending van herbruikbare materialen, beperking van het energieverbruik en voorkoming van bedrijfsongevallen en beroepsziekten. Het Brussels Instituut voor Milieubeheer (BIM) kent voor rekening van het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest aan gebouwen een ecologisch label toe met maximaal drie sterren per gebouw. Zo kreeg Dexia Bank in maart 2003 twee sterren in het kader van de verlenging van het officieel label “ecodynamische onderneming”, dat in oktober 2000 aan het gebouw “Trierstraat 25” werd toegekend. Het dossier voor het verkrijgen van een Ecolabel voor het Galilée-gebouw wordt momenteel opgesteld. De renovatie van het hoofdkantoor Pacheco werd voltooid in oktober 2004. Er werden heel wat wijzigingen aangebracht: een betere isolatie van het gebouw, een semi-actieve voorgevel en een betere afscherming tegen opwarming door de zon, frequentievariatoren op de aggregaten voor luchtbehandeling en op de circulatiepompen, sturing van de verlichting in de doorgangszones met een aanwezigheidsdetector, verlichtingstoestellen met T5-buizen (minder dan 10W/m2), een groter comfort voor de gebruikers door middel van een koud plafond of koude balken, het gebruik van platte schermen (plaatswinst, ergonomie enz.), bestelling van kantoormateriaal bij een ISO 14001gecertificeerd leverancier. De bank streeft ernaar om haar park van printers, faxtoestellen, scanners en



Ontwerp van het nieuwe administratieve centrum van Dexia BIL.

_

fotokopieerapparaten beter te rentabiliseren in het kader van de uniforme invoering van multifunctionele apparaten en een plan om de onderhoudskosten te beperken. De apparaten beantwoorden aan de ISO 14001-milieunorm en ze worden op elke verdieping centraal opgesteld om de arbeidsomstandigheden te verbeteren (geluid, plaatswinst, uitstoot, hinder, warmte …). Het afval van de tonerpatronen wordt eveneens beperkt en gerationaliseerd. In het kader van een Collectieve Arbeidsovereenkomst worden intern verscheidene arbeidsformules mogelijk gemaakt, zoals het “telewerken”, dat gebaseerd is op de automatisering en het ter beschikking stellen van de informatie in een elektronisch formaat. ■ In Luxemburg wordt de bouw van het nieuw administratief centrum BelvalOuest voortgezet. Dit bouwterrein was het eerste dat in het Groothertogdom Luxemburg in 2004 het label “afvalbeheer voor grote bouwwerken” verkreeg van de Superdreckskëscht (een initiatief van het ministerie van Leefmilieu en de Chambre des Métiers, in samenwerking met de gemeenten). Bij de bouw van dit hoofdkantoor, dat eind 2006 in gebruik wordt genomen, werden de meest geavanceerde technieken inzake milieubescherming toegepast. Er wordt ook een studie gemaakt over afvalbeperking en beter gebouwbeheer in het kader van het project voor ruimtelijke ordening van dit toekomstige gebouw. Om de uitstoot van CO2 te vermijden, zullen

de gebouwen aangesloten worden op het verwarmingsnet van de stad. ■ In het gebouw van Dexia NV, de Meeûssquare 1 te Brussel, wordt rekening gehouden met bepaalde principes inzake milieubeheer: de installatie van afsluitsystemen op het waternet, de optimalisering van de werking van de technische uitrusting, met onder meer het stilleggen van de

airconditioning in bepaalde delen van het gebouw als die niet gebruikt worden (restaurantgedeelte), het programmeren van de buitenverlichting volgens de seizoenen en het zonlicht, het recyclen en hergebruiken van gsm’s, technische fiches voor reinigingsproducten, de keuze van een leverancier die de voorkeur geeft aan milieuvriendelijke producten enz. In de loop van 2004 is

PAPIERVERBRUIK IN 2004 (1)

Blanco papier (2) (3) (ECF en TCF )/ ton

Bedrukt papier cliënteel (ECF en TCF)/ton

Gerecycleerd/ ton

Totaal/ ton

Dexia Bank 8 150 Dexia BIL 3 151 Dexia Crédit Local 1 095 Dexia Crediop 233 Dexia NV 107 Totaal 12 736

677 443 88 2 8 1 219

2 026 98 42 3 1 2 170

38 0 7 18 0 64

2 741 541 137 24 9 3 452

FTE

(1) Aantal FTE's (Full-Time Equivalents) voor deze indicator. (2) ECF (Elementary Chlorine Free). (3) TCF (Totally Chlorine Free).

VERBRUIK VAN TONERPATRONEN IN 2004

(1)

Aantal gebruikte tonerpatronen (merk-, generische en wedergebruikte art.)

7 626 3 151 1 095 233 107 12 212

7 592 6 043 2 800 270 354 17 059

FTE


(1) Aantal FTE's (Full-Time Equivalents) voor deze indicator.

30 _ 31


Dexia NV begonnen met de geleidelijke vernieuwing van zijn pc-bestand door vlakke schermen aan te kopen die minder energie verbruiken. Er loopt momenteel een studie over de vervanging van de fotokopieerapparaten door krachtiger apparaten die via het netwerk kunnen printen, kopiëren en scannen, zodat op termijn het energieverbruik en de onderhoudskosten dalen. Voor het eerste kwartaal van 2005 zijn tests en installaties gepland. ■ In Frankrijk bij Dexia Crédit Local bleef het totale papierverbruik stabiel. Het verbruik van bedrukt papier dat bestemd is voor de cliënteel is gedaald, terwijl het verbruik van blanco papier, dat meer voor de dagelijkse activiteiten van de bank wordt gebruikt, is toegenomen. Het aantal gebruikte inktpatronen daalde bij Dexia Crédit Local dankzij de installatie van krachtigere apparaten die minder inkt verbruiken.

Energie ■ Dexia Bank neemt in België sinds verscheidene jaren initiatieven voor het regelen van het energieverbruik. Zo werd in oktober 2001 een nieuwe warmtepomp geïnstalleerd die gekoppeld is aan een condensatieketel met hoog rendement, waardoor per jaar 157 000 m3 gas kan worden bespaard, wat neerkomt op 220 ton niet uitgestoten CO2. Het waterverbruik wordt ook geregeld met een speciaal systeem om het verbruik van stadswater jaarlijks met 6 400 m3 of 30 % te verminderen. De productie van ijswater en warm water gebeurt met een geautomatiseerd systeem, dat werd ontworpen voor een optimaal rendement van de machines op basis van hun energiegebruik. Zo worden alle gebruiksanomalieën gesignaleerd en wordt de energieproductie beter gevolgd. In het kader van de renovatie van het hoofdkantoor Pacheco werd veel aandacht besteed aan het thermisch en

VERBRUIK VAN VLOEISTOF EN ENERGIE/GEBOUW IN 2004 (1)

Elektriciteit/ duizend KWh

Gas/ duizend KWh

Stookolie/ duizend liter

Water/ duizend m3

5 588 2 827 1 095 233 107 9 850

48 953 18 585 6 281 1 907 194 75 920

12 568 601 340 33 NB 13 543

201 107 0 1 0 309

100 35 17 5 0,49 158

FTE


(1) Aantal FTE’s (Full-Time Equivalents) voor deze indicator.



60 %

van de medewerkers die voor het mobiliteitsplan van Dexia Bank in Brussel in aanmerking komen, gebruikt een vorm van gemeenschappelijk of niet-vervuilend vervoer. _

akoestisch comfort van de gebruikers, waarvoor een semi-actieve gevel werd aangebracht, en aan het verwijderen van asbest. Bij elke vernieuwing van een bankagentschap wordt systematisch een warmtepomp van het type lucht/lucht geïnstalleerd. ■ In Luxembourg, plant Dexia BIL voor de volgende drie jaren belangrijke investeringen in de vervanging of de modernisering van de installaties voor warmte- en koudeproductie in het hoofdkantoor L'Indépendance. De bank wil hiermee haar energieverbruik met 15 % verminderen. De werkzaamheden hebben betrekking op de installatie van een productieeenheid met ammoniak die buiten het gebouw staat opgesteld, de vervanging van de huidige installaties voor warmteproductie en het opstellen van een catalogus van maatregelen om de installaties te optimaliseren. Dexia BIL wil ook een recuperatiebekken voor bluswater bouwen. In het hoofdkantoor L’indépendance in Luxemburg zullen technologische wijzigingen worden doorgevoerd om dit gebouw aan te passen aan de strikst mogelijke eisen inzake energieverbruik. Tevens loopt er een studie voor het optimaliseren van de afvalrecuperatie en voor de bewustmaking van het personeel.

Transport ■ De sociale partners van Dexia Bank in België ondertekenden in december 2000 een mobiliteitsplan om het gebruik van het gemeenschappelijk

vervoer en alternatieve vervoermiddelen zoals de fiets en carpooling aan te moedigen. ■ In Frankrijk leidde de ontwikkeling van de internationale activiteiten van Dexia Crédit Local (Verre Oosten, Amerika en Centraal-Europa) en van de interne relaties van de Groep tot een stijging van de vliegtuig- en treinreizen.

Het aantal afgelegde kilometers (in duizendtallen) steeg van 9 347 in 2003 tot 10 371 in 2004. Op het Franse grondgebied werd er minder gebruik gemaakt van het vliegtuig (-11 %) ten voordele van het treinverkeer. Om de beroepsreizen in 2005 te beperken, zal het gebruik van audio- en videoconferenties worden aangemoedigd.

SYSTEEM VAN MEDEBEHEER BIJ DEXIA BIL VOOR DRIE VAN ZIJN GEBOUWEN (externe centrale die warm en koud water levert) Gebouw

(1)

FTE

medebeheer koud/ duizend KWh

medebeheer warm/ duizend KWh

Totaal/ duizend KWh

Citius Altius Fortius

488 324 0

1 268 1 051 402

934 727 786

2 202 1 778 1 188

Totaal

812

2 721

2 447

5 168


BEROEPSREIZEN IN 2004 (IN DUIZENDEN KM)


FTE(1)

Bedrijfsauto

Eigen auto

Vliegtuig

Trein

Totaal/

7 627 3 151 1 095 233 107 12 213

19 053 299 2 346 42 941 22 681

6 543 897 861 5 58 8 364

2 171 4 638 4 575 1 147 672 13 203

1 099 729 2 589 NB 1 128 5 545

28 867 6 563 10 371 1 193 2 800 49 794


32 _33


Human resources management en sociale dialoog De doelstelling van sociale verantwoordelijkheid van Dexia vertalen in de interne werking van de onderneming is één van de belangrijkste uitdagingen voor het human resources management. Het beleid van sociale verantwoordelijkheid komt geleidelijk tot stand op alle niveaus van de Groep, in een context van verbintenissen op lange termijn. Dit beleid steunt op vertrouwen en transparantie, op de dialoog en de zorg om interne cohesie. Wij geven het voorbeeld als wij zeggen wat wij doen en doen wat wij zeggen. Dat betekent onder meer dat de Groep duidelijkheid moet scheppen over haar ambities, keuzes en verantwoordelijkheden. Dat betekent ook dat de Groep zichzelf eisen kan opleggen die verder gaan dan wat strikt voortvloeit uit de reglementeringen.

Onze verbintenissen ten opzichte van de betrokken partijen De interne verbintenissen van Dexia inzake Sociale Ondernemingsverantwoordelijkheid zijn neergelegd in het akkoord “Principes inzake sociaal beheer”, dat in 2002 werd afgesloten met de Europese Ondernemingsraad. Het steunt op drie belangrijke verbintenissen. – Sociale dialoog. Dexia bevestigt zijn verbintenissen inzake nietdiscriminatie en vakbondsvrijheid, strikte naleving van de arbeids-

■


wetgeving en versterking van de sociale dialoog. – Werkgelegenheid in de Groep. Dexia verbindt zich tot een anticipatief bekwaamheidsbeheer en een individueel mobiliteits- en loopbaanbeheer. Dexia waarborgt dat er geen enkele discriminatie zal worden toegepast op grond van ras, geslacht, godsdienst, handicap of taal van de medewerkers en dat de professionele gelijkheid van mannen en vrouwen in acht wordt genomen. – Loopbaanbeheer en mobiliteit. Dexia gaat de verbintenis aan om de mobiliteit in de Groep te bevorderen op basis van gemeenschappelijke regels en instrumenten waarover iedereen wordt ingelicht. ■ Het “Kwaliteitscharter Human Resources”, dat de praktische uitwerking is van de principes van sociaal beheer, werd in 2004 opgesteld door de directie Human Resources van de Groep, in samenwerking met de human resources-teams van de entiteiten. Dit charter bevat bijna 40 specifieke verbintenissen die te maken hebben met opleiding, aanwerving, mobiliteit en prestatiebeheer. Aanvullend bij deze interne verbintenissen is de toetreding van Dexia tot het “Charter van de Diversiteit in de Onderneming”, eind 2004, dat van toepassing is op alle activiteiten van de Groep in Frankrijk.

Sensibiliseren van de teams ■ Duurzame ontwikkeling heeft betrekking op heel wat domeinen

waarover de teams regelmatig geïnformeerd en gesensibiliseerd moeten worden, zowel aan de hand van de systematische rubrieken in het tijdschrift team+spirit als op het intranet team+spirit welcome. Sommige entiteiten organiseren workshops en ontmoetingen, zoals de JobDay van Dexia BIL, die bedoeld is om de metiers van de bank meer bekendheid te geven. De uitgave van april 2004 stond in het teken van duurzame ontwikkeling. Zo konden de werknemers van Dexia BIL conferenties over duurzame ontwikkeling bijwonen en de link leggen tussen het concept en de intern gevoerde acties.

Human resources management en sociale dialoog

Het tijdschrift team+spirit en de intranetsite team+spirit welcome wijden systematisch rubrieken aan duurzame ontwikkeling.

_

De werkgelegenheid in de Groep in 2004

De Groep bestaat voor 54 % uit mannen en voor 46 % uit vrouwen. Deze indicator is stabiel, maar niet homogeen, afhankelijk van de positie in het organogram. Deze vaststelling heeft de Groep ertoe aangezet om verscheidene acties te lanceren om vrouwen meer plaats te geven in het management. (1) ■ Het personeelsverloop in de groep Dexia bedroeg 6,94 %. ■

De werkgelegenheid in de Groep bleef in 2004 stabiel, met 24 019 medewerkers tegenover 23 865 in 2003. Deze stabilisatie volgt op een inkrimping van het personeelsbestand sinds 2001, voornamelijk ten gevolge van de fusie in België tussen Dexia Bank en Artesia BC en de reorganisatie in Nederland. ■ In 2004 werd rekening gehouden met het zelfstandig distributienet van Dexia Insurance Services, teneinde een globaal beeld te geven van het volledige team van commerciële medewerkers van Dexia. Verscheidene entiteiten zoals Kempen, Société Monégasque de Banque Privée en Generali Santé verdwenen uit de consolidatiekring van de Groep. Als we deze structuureffecten neutraliseren, blijft het personeelsbestand nagenoeg onveranderd (-0,45 %).

Een goed beheer van de herstructureringen Dexia breidde in 2004 het Job Services-initiatief uit tot Frankrijk en Nederland. Het was in 2002 in België ingevoerd om de fusie tussen Dexia Bank en Artesia BC te begeleiden. Dit innoverende en solidaire dienstenaanbod omvat onder meer het anticiperen op de afschaffing van functies en op vacante betrekkingen in

(1) Personeelsverloop: ratio tussen het vertrek van contracten van onbepaalde duur 2004 en het gemiddelde personeelsbestand 2003/2004 van de contracten van onbepaalde duur. Werden geneutraliseerd: structuureffecten, personeelsbestand van de zelfstandige netten, contracten van bepaalde duur en interne mobiliteit van de Groep.

EVOLUTIE VAN HET PERSONEELSBESTAND 26 141

24 893 24 019 23 865

15 045

17 499

13 354 1998

1999

2000

2001

2002

2003

2004

34 _ 35


alle entiteiten van de Groep, het optimaal inschakelen van arbeidsovereenkomsten van bepaalde duur, het optimaliseren van het reconversiepotentieel door de externe aanwervingen te beperken en de overtallige medewerkers, met hun akkoord, tijdelijk toe te wijzen, samen met een aangepast en individueel opleidingsplan op basis van de behoeften die werden vastgesteld in het kader van de reconversie. Zo werd in 2004 94 % van de openvallende functies door natuurlijk vertrek bij Dexia Bank opgevuld met interne mutaties en reconversies. Inzake sociale innovatie wordt in Luxemburg het programma “Anders werken” voortgezet om ontslagen te vermijden. Dit programma houdt verscheidene originele maatregelen in die de werknemers in staat stellen om een beter evenwicht te vinden tussen hun privé- en beroepsleven. Sinds de invoering in 2002 profiteerden meer dan 900 medewerkers van een van de maatregelen van dit programma.

Beheer en ontwikkeling van de bekwaamheden ■ Een van de belangrijke initiatieven die in 2004 werden genomen om de bekwaamheden beter te beheren en te ontwikkelen, was de functie van Business Partner, die binnenkort in de organogrammen van alle humanresourcesdirecties van de entiteiten van de Groep zal worden opgenomen. De Business Partner is de bevoorrechte gesprekspartner van de directie én van



6,94 % het personeelsverloop van de Groep _

de werknemers. Hij houdt zich dagelijks bezig met alle kwesties die te maken hebben met aanwerving, opleiding en loopbaanbeheer. In die zin beantwoordt hij aan de onmiddellijke behoeften (aanwerving, opleidingen), maar hij werkt ook op langere termijn om vooruit te lopen op de toekomstige behoeften (noodzakelijke profielen, loopbaanparcours, organisatie enz.). De Business Partner is ook verantwoordelijk voor de lokale toepassing van maatregelen die op groepsniveau werden genomen (Sociaal Charter, Kwaliteitscharter van Human Resources, niet-discriminatieverbintenissen enz.). ■ Om de kwaliteit van het management te versterken, een sterke gemeenschappelijke cultuur te creëren en de managers mogelijkheden voor persoonlijke ontwikkeling te bieden, lanceerde Dexia de “Dexia Corporate University”, die in de eerste plaats is bedoeld voor leidinggevende en hogere kaderleden en voor een aantal beloftevolle kaderleden. Dit instrument vult het vormingsaanbod aan dat op het niveau van de entiteiten bestaat. ■ Dexia Corporate University maakt gebruik van verscheidene instrumenten om talent op te sporen en te ontwikkelen. Zo is het programma DEAL (DExia Assessment of Leadership) een belangrijke overstapmogelijkheid op weg naar een functie als leidinggevend kaderlid. Het heeft tot doel om kaderleden met hoog potentieel op te sporen aan de hand van een homogene benchmark van

bekwaamheden voor de hele Groep. De benchmark steunt op zes krachtlijnen die als essentieel voor de strategie van Dexia worden beschouwd: cliëntgerichtheid, efficiënte begeleiding van veranderingsprocessen, ontwikkeling van human resources, de capaciteit om waarde te creëren door innovatie, de best practices te bevorderen en een gemeenschappelijke visie te ondersteunen. Het programma LEAD Future Executive Program heeft tot doel om toekomstige leiders van de Groep te vormen en een gemeenschappelijke visie op het leiderschap te ontwikkelen. Dit seminarie bestrijkt twee essentiële aspecten van het leiderschap: enerzijds het aanleren van een eigen leiderschapsstijl en de ontwikkeling van persoonlijke capaciteiten, anderzijds het uitwerken van een ondernemingsvisie en de middelen om die te delen met anderen. Er zijn een vijftiental deelnemers die een rapport moeten opstellen en voorleggen aan een jury die is samengesteld uit leden van het directiecomité. Het LEAD Corporate Executive Program is bedoeld voor leidinggevende kaderleden die deze functie al minstens vijf jaar uitoefenen of op het punt staan om ze te bekleden. Deze mini-MBA, die in samenwerking met de Vlerick Management School van Gent is ontwikkeld, behandelt talrijke onderwerpen, zoals strategie, marketing, financiën, technologie en human resources. De cursussen worden gegeven door professoren van

verscheidene Europese universiteiten (Nijenrode in Nederland, Sankt Gallen in Zwitserland). De opleiding eindigt met een collectieve scriptie die wordt verdedigd voor een jury van vertegenwoordigers van de leidinggevende teams. Een andere opleiding voor leidinggevende kaderleden, From Self-Coaching to People Management, is opgebouwd rond een beter begrip van de persoonlijke leiderschapscapaciteiten, de controle van de eigen mentale, emotionele en fysieke energie, en teamcoaching.

De diversiteit In het kader van zijn actieplan Duurzame Ontwikkeling lanceerde Dexia begin 2004 verscheidene acties voor een grotere diversiteit. In 2004 werd voorrang gegeven aan het aspect “de plaats van de vrouw”, waarna er acties zullen volgen ten voordele van de senioren en de junioren. _De plaats van de vrouw Terwijl de Groep hetzelfde aantal mannen en vrouwen aanwerft, vermindert het aantal vrouwen naarmate men opklimt in de hiërarchie. In tegenstelling tot wat aanvankelijk werd verondersteld, werden er echter geen loonverschillen tussen mannen en vrouwen vastgesteld. In werkelijkheid zijn het de moeilijkheden die vrouwen ondervinden om toegang te krijgen tot (de best betaalde) functies met een grote verantwoordelijkheid, die de oorzaak zijn van het onevenwicht in het gemiddelde verloningsniveau. Om de

36 _ 37


Van april tot september 2004 stelde een college van negen vrouwelijke hogere kaderleden van de Groep een witboek samen over de plaats van de vrouw in de onderneming.

_

gedachtewisseling hierover binnen de Groep te structureren, werd een college van negen vrouwelijke hogere kaderleden van de Groep samengesteld. Zij schreven in alle onafhankelijkheid tussen april en september 2004 een witboek. Dit rapport formuleert zonder omwegen een aantal vaststellingen en aanbevelingen, die werden voorgesteld aan de Europese Ondernemingsraad en vervolgens verspreid onder de leidinggevende kaderleden en aan alle werknemers van de Groep. De entiteiten zullen deze uitgangspunten naderhand nuttig kunnen aanvullen aan de hand van hun eigen context en de gesprekken die ze hierover met de sociale partners zullen voeren. Sommige entiteiten ontwikkelden parallel hiermee andere initiatieven. Zo behaalde Dexia BIL in maart 2004 de “Prix féminin de l'entreprise 2003” die door het “Ministère de Promotion Féminine” van het Groothertogdom Luxemburg wordt uitgereikt. De prijs vormt een erkenning voor het feit dat de man-vrouwproblematiek bij Dexia BIL op verscheidene niveaus aan bod komt.

_De culturele en etnische diversiteit Dexia is zich bewust van het belang van de diversiteit, zowel voor de ondernemingen als voor de integratie van bepaalde minderheden. In Frankrijk heeft Dexia het “Charte de la Diversité” ondertekend. Vanaf 2005 zullen acties met betrekking tot beide verbintenissen worden gevoerd. _De integratie van gehandicapten De doelstelling van nietdiscriminatie van gehandicapten behoort tot de voornaamste principes van sociaal beheer van de Groep en het Kwaliteitscharter Human Resources. Het blijft echter moeilijk om te rapporteren over de integratie van gehandicapten omdat de toepassing van de definitie van gehandicapten en de manier om het aantal gehandicapten te tellen, sterk verschillen van land tot land. Frankrijk is het land waar de wetgeving de meest strikte voorschriften oplegt. In het Franse werknemersbestand, over alle entiteiten heen, is Dexia verplicht om werk te verschaffen aan 100 gehandicapten.

De plaats van de vrouw In 2004 waren in de groep Dexia 10 % van de leidinggevende kaderleden en 22 % van de kaderleden met hoog potentieel vrouwen. Het project “De plaats van de vrouw bij Dexia” steunt op 13 acties, die in 2005 van start zullen gaan. De acties worden gedetailleerd beschreven in een bijlage bij dit verslag op pag. 57.


Om aan deze tewerkstellingsverplichting te voldoen, combineert Dexia de volgende acties: rechtstreekse aanwerving van gehandicapte werknemers, uitbesteding aan beschermde werkplaatsen die gehandicapten in dienst hebben, storten van een verplichte bijdrage aan de vereniging tot beheer van het Fonds voor de beroepsinschakeling van gehandicapten. Van 2003 tot 2004 steeg het relatieve aandeel van de rechtstreekse aanwerving van gehandicapten door Dexia met 64 %, nam de inschakeling van beschermde werkplaatsen toe met 14 % en daalde het storten van een financiële bijdrage met bijna 9 %.

Een grotere betrokkenheid van de werknemers _Loonsparen Voor het vijfde opeenvolgende jaar betrekt Dexia zijn medewerkers bij de groei van de onderneming door middel van een kapitaalverhoging. Na de vorige operatie hadden 7 medewerkers op 10 ingeschreven op Dexia-aandelen, zodat 4,80 % van het kapitaal in het bezit van de medewerkers is. De medewerkers komen op de vijfde plaats, net na de referentieaandeelhouders. Het totaal van de inschrijvingen van de vijf operaties bedraagt bijna 630 miljoen EUR. Dit succes is het resultaat van een gediversifieerd aanbod en een bijzonder aangepaste deskundigheid, die de medewerkers de mogelijkheid biedt om tegen erg gunstige


16

collectieve overeenkomsten ondertekend in 2004 in de hoofdentiteiten. _

4,80 % van het kapitaal van Dexia in handen van zijn werknemers. _

_DE IAS-INDEX Sinds juni 2004 bekleedt Dexia de achtste plaats in de IAS-index (Indice d'Actionnariat Salarié) waarin 39 ondernemingen zijn opgenomen. Deze index meet de beursprestaties van ondernemingen die aan erg strikte voorwaarden voldoen: deel uitmaken van de SBF 250-index, genoteerd zijn op Euronext Parijs en aandelenbezit door de werknemers dat minstens 3 % van het kapitaal en 25 % van het totale werknemersbestand vertegenwoordigt. _ONTMOETINGEN TUSSEN DE ALGEMENE DIRECTIE EN DE MEDEWERKERS De voorzitter van het directorium van Dexia Sofaxis ontvangt elk jaar alle teams zonder dat hun manager daarbij aanwezig is. De medewerkers krijgen op die manier de kans om hun verwachtingen en suggesties rechtstreeks kenbaar te maken. Een synthese van deze gesprekken wordt vervolgens aan de managers bezorgd, besproken en in het vorderingsplan van de processen opgenomen. Deze ontmoeting vormt een aanvulling op de resultaten van de tevredenheidsenquête die sinds 1998 elk jaar wordt gehouden. De variatie van de indicatoren levert voor de managers telkens een aantal individuele doelstellingen op. _DE ORGANISATIE VAN DE ARBEIDSTIJD In alle entiteiten en hun belangrijkste dochterondernemingen hebben de werknemers de mogelijkheid om hun werkrooster aan te passen, hetzij in het kader van gepersonaliseerde werkroosters, hetzij in het kader van dienstenovereenkomsten of Service Level Agreements. _LEVEN EN SOCIALE DIALOOG IN DE ENTITEITEN In 2004 werden de sociale organen in de drie belangrijkste entiteiten van de Groep vernieuwd. Afhankelijk van de onderneming bedroeg de deelnemingsgraad van de ingeschreven kiezers tussen 60 en 75 %. Dit getuigt van de grote betrokkenheid van de werknemers. In de operationele entiteiten van de Groep werden in 2004 16 collectieve arbeidsovereenkomsten ondertekend. 30 % daarvan ging over de wijze waarop de mandaten van de personeelsvertegenwoordigers worden uitgeoefend.

38 _ 39


Site van de Europese Ondernemingsraad.

_

voorwaarden aan loonsparen te doen. Dexia is de enige Belgische emittent van aandelen die aan al zijn medewerkers, ongeacht hun geografische vestiging of hiërarchisch statuut, een zelfde transactie met drie varianten aanbiedt. Het succes van deze operaties getuigt van het vertrouwen dat de medewerkers in Dexia hebben en versterkt het samenhorigheidsgevoel binnen de Groep. Dexia bereidt momenteel kapitaalverhogingen voor die verscheidene beleggingsopties omvatten. _Het ondernemingsproject In 2004 werd bij Dexia Bank het ondernemingsproject E.N.J.O.Y (Entrepreneurial, Nearby, Just, Openminded, Young at heart) ingevoerd. Het project werd uitgewerkt door werkgroepen waarbij een groot aantal medewerkers betrokken waren. Het bepaalde de drie waarden van de bank in België: ondernemen is actie,

respecteren om vooruit te gaan, zich inzetten om te slagen. In juni-juli 2004 werd er een tevredenheidsenquête gehouden onder alle personeelsleden van de bank en medewerkers van het net van loontrekkenden binnen Dexia Bank. De deelnemingsgraad bedroeg 51 %. De resultaten, die momenteel worden geanalyseerd, zullen in 2005 tot actieplannen leiden. Na Dexia Sofaxis sinds 1998, Dexia BIL in 2003 en Dexia Bank in 2004, gaat Dexia Crédit Local op zijn beurt bij alle medewerkers een tevredenheidsenquête houden in de loop van 2005. Ten slotte hield Dexia NV in 2004 twee specifieke tevredenheidsenquêtes. Eén had betrekking op de kapitaalverhogingen die voorbehouden zijn aan de werknemers en de andere op de interne communicatiedragers. Op basis van deze laatste raadpleging werden de interne communicatiedragers gewijzigd.

Veiligheid en gezondheid op het werk De aard van de activiteiten van de groep Dexia houdt geen grote risico's in voor de gezondheid en de veiligheid van de werknemers. Het aantal werkonderbrekingen en arbeidsongevallen ligt er trouwens laag. Samen met de arbeidsgeneesheren en de vertegenwoordigers van het personeel worden preventieplannen opgesteld. Hun reikwijdte en inhoud zijn afhankelijk van de wetgeving in elk land. Zo beschikt België bijvoorbeeld over een algemeen vijfjarenplan voor preventie en Frankrijk over één enkel document dat de risico's analyseert en het jaarlijkse preventieplan bevat. Om inzake stress een efficiënte preventiestrategie te kunnen uitwerken, bevat de algemene tevredenheidsenquête die bij Dexia Bank werd gehouden, een dertigtal vragen over de risico's van stress en pesten op het werk.

Beroepsrelaties en sociale innovatie

Preventie van pesten op het werk Dexia Crédit Local New York Agency voerde in oktober 2004 een intern programma voor de preventie van pesten op het werk in. Dit strategisch instrument helpt om de federale wetten en de wetten van de staat terzake na te leven en stelt de managers in staat om de verschillende soorten situaties die zich op de werkplek zouden kunnen voordoen, beter te behandelen.


_Een werkelijk innoverende Europese Ondernemingsraad Dexia liep op de goedkeuring van de richtlijn betreffende de Europese Ondernemingsraden (EOR) vooruit door in 1996 een eerste transnationale sociale structuur te installeren, waarbij het vroegere Gemeentekrediet van België en BIL betrokken waren en waartoe Dexia Crédit Local in 1998 is toegetreden. In de Europese Ondernemingsraad zitten, naast de voorzitter van het directiecomité van


Dexia, de directeur human resources van de Groep, de managers die in de grote entiteiten verantwoordelijk zijn voor de sociale relaties en 33 vertegenwoordigers van de werknemers, die elk een entiteit met meer dan 150 werknemers vertegenwoordigen. De Europese Ondernemingsraad weerspiegelt de internationale en transversale organisatie van de Groep en speelt een steeds belangrijkere rol op sociaal gebied. In 2004 vertegenwoordigden de ondernemingen die aan de EOR van Dexia deelnamen, 78 % van het volledige personeelsbestand van de Groep. 2004 was het jaar waarin aan de contacten met de EOR een nieuwe dynamiek werd gegeven. Die kwam tot uiting in vijf initiatieven: – meer intensieve gedachtewisselingen met een extra plenaire vergadering over human-resourceskwesties; – actieve follow-up van het sociale leven van de Groep door het bureau van de EOR; – een betere aanpassing aan de organisatie van de Groep door de oprichting van metiercommissies, die de economische en sociale aspecten van het metier beter volgen; – uitbreiding van de informatiemiddelen van de EOR met de mogelijkheid voor deze laatste om de geconsolideerde rekeningen van de Groep te laten analyseren door een zelf gekozen boekhoudkundig expert; – uitbreiding van de communicatiemiddelen van de EOR op het intranet van de Groep. _De plaats van duurzame ontwikkeling in de sociale organen van Dexia Dexia betrekt de personeelsvertegenwoordigers bij de analyse van de uitdagingen van duurzame ontwikkeling. In 2004 onderzocht de Europese Ondernemingsraad ruim tien projecten die betrekking hadden op het actieplan voor duurzame ontwikkeling of op de sociale verantwoordelijkheid van de Groep.

40 _ 41


Maatschappelijke betrokkenheid SPREIDING VAN DE BELANGRIJKSTE THEMA'S _in % van het totaal bedrag (6,1 miljoen EUR) dat de Groep en haar belangrijkste dochterondernemingen in 2004 besteedden 27 %

Ter ondersteuning van verscheidene betrokken partijen voert Dexia talrijke sensibiliseringsacties op het gebied van duurzame ontwikkeling, alsook diverse projecten van sociaal en cultureel mecenaat.

commerciële activiteiten van de bank, en de tijd die de medewerkers besteden aan de activiteiten van de bestaande stichtingen.

Ondersteuning van de deskundigheid en sensibilisering voor duurzame ontwikkeling In Frankrijk vond in oktober 2004 het 2de evenement van de “Rubans du développement durable” plaats in de Assemblée Nationale. Tegelijk werd een Mémento pratique du développement durable à l’usage des collectivités locales uitgegeven. Deze operatie, die tot stand kwam in een partnership met het Comité 21, de “Association des maires de grandes villes de France” (AMGVF) en de “Association des Maires de France (AMF)”, wil de voorbeeldige acties van de lokale besturen onder de aandacht brengen. Zij dragen bij tot de verankering van de duurzame ontwikkeling in de territoria.

■

45 %

28 %

Ondersteuning van de deskundigheid en sensibilisering voor duurzame ontwikkeling Acties op cultureel en sportief gebied Maatschappelijke en solidaire acties (zie in de bijlage op pagina 61-64 de overzichtslijst van de belangrijkste acties)

De maatschappelijke betrokkenheid van Dexia komt tot uiting in verscheidene doelstellingen, afhankelijk van de kenmerken van elk land en de verwachtingen van de lokale gemeenschappen. Het totaalbedrag van de financiële betrokkenheid van de Groep op dit gebied bedraagt iets meer dan 6,1 miljoen EUR. Bij dit bedrag zijn nochtans niet inbegrepen: de werkingskosten die voortvloeien uit de acties, bepaalde belangrijke acties inzake sportsponsoring die een band zouden kunnen hebben met de

Het “duurzameontwikkelingsprofiel” van de steden Dexia Crédit Local heeft voor de eerste keer, in samenwerking met het bureau BMJ CoreRatin, een enquête laten houden bij 200 grote steden in Frankrijk. Op basis van een benchmark van 31 indicatoren wilde men hun profiel inzake duurzame ontwikkeling testen. De enquête mondde voor elk van de 200 grote steden in Frankrijk uit in een individueel profiel en in een studie over “Le développement durable dans 200 grandes villes de France”. Dexia Crédit Local kende een budget van 200 000 EUR toe aan het onderzoek op dit vlak.


Maatschappelijke betrokkenheid

Er is een werk gewijd aan de best practices van de Franse lokale besturen die in 2004 in het kader van de operatie “Les Rubans du développement durable” werden geïdentificeerd.

_

Dexia Editions werkt sinds 1997 mee aan de publicatie van collecties die de historische, stedenbouwkundige, architecturale en artistieke aspecten van het patrimonium van de lokale besturen onder de aandacht brengen, o.a. in partnership met het Conservatoire du Littoral. In 2004 publiceerde Dexia Editions het werk Notre patrimoine de proximité: un héritage à reconquérir en ondersteunde het de publicatie van de Guide du développement durable et des parcs régionaux. ■ In Italië ondersteunde Dexia Crediop een studie over de lokale besturen en duurzame ontwikkeling die werd uitgevoerd door het Interuniversitair Centrum voor de Studie van de Lokale en Regionale Financies van de katholieke universiteit van Milaan. Deze studie moet in april 2005 leiden tot de oprichting van een “Observatorium van de Lokale Organisaties en de Duurzame Ontwikkeling”. Dexia Crediop is ook een partner van de “Italiaanse Coördinatie van de lokale Agenda 21”. ■ In oktober 2004 publiceerde Dexia BIL het “Rapport d'une présence durable”. Het had tot doel om het historische engagement van de bank in het maatschappelijke, culturele, economische en milieulandschap van het Groothertogdom Luxemburg te beklemtonen. Deze brochure geeft een synthese van de acties die sinds 1856 werden gevoerd en ze stimuleert de bewustwording van het belang van duurzame ontwikkeling. Eveneens in 2004 breidde Dexia BIL zijn internetsite

www.dexia-bil.lu uit met een rubriek over duurzame ontwikkeling. Deze pagina's in vier talen presenteren zijn rol als verantwoordelijke onderneming van het land.

Maatschappelijke en solidaire acties In Frankrijk voerde de Fondation Dexia Crédit Local in 2004 haar acties op in het kader van een in 2002 gelanceerd meerjarenprogramma voor onderzoek en steun aan maatschappelijke initiatieven ter bevordering van de lokale sociale en professionele integratie van jongeren in moeilijkheden. Na de derde oproep tot het insturen van projecten “Ensemble, développons l'esprit citoyen”, die in oktober 2004 werd gelanceerd, werden 82 dossiers van lokale diensten voorgesteld aan de Stichting. Op die manier werden door het netwerk van 450 lokale diensten over drie jaar 255 projecten ingediend bij de Stichting. De 36 in 2004 geselecteerde maatschappelijke projecten werden gefinancierd voor een totaalbedrag van 220 000 EUR. Samen met de Conseil national des missions locales (Nationale Raad van Lokale Diensten) nam de Stichting ook deel aan de informatiecampagne “L’Europe: 150 000 jeunes en parlent dans leurs missions locales”. Tot april 2004 kregen jongeren die aan het project deelnamen, de gelegenheid om met de vertegenwoordigers van hun lokale diensten over Europa te praten. Deze individuele gesprekken hadden tot

■

6,1

miljoen euro is het totaal bedrag dat door de Groep en haar belangrijkste dochterondernemingen werd besteed aan onderwerpen i.v.m. burgerzin. _

_DEXIA TV De nieuwe internetsite www.dexia.com, die in mei 2004 in gebruik werd genomen, herbergt ook Dexia TV, een nieuwe en innoverende multimediaruimte. Dexia TV is een reportagemagazine, dat met beelden en zeer concreet de kerndomeinen van duurzame ontwikkeling behandelt. Het is de bedoeling om het debat te stimuleren, best practices te bevorderen, te informeren en de inzet van duurzame ontwikkeling uit te leggen. Windenergie, afvalrecycling, microkrediet, de sociale ratingbureaus en eerlijke handel zijn enkele voorbeelden van de elf reportages, die Dexia TV sinds zijn oprichting on line heeft gebracht. Sinds de lancering bezochten al meer dan 40 000 surfers Dexia TV.

42 _ 43


DVV Verzekeringen realiseerde in 2004 met verschillende partners meer dan 25 acties op het gebied van verkeersveiligheid.

_

doel om de jongeren bewust te maken van de Europese uitdagingen en van de inzet van de Europese constructie en om hen de democratische werkwijze van het Europees Parlement en de verkiezing ervan bij universeel stemrecht beter te laten begrijpen. De werking van de Stichting werd voortgezet door de publicatie van een werk over de geschiedenis van de lokale diensten en hun inzet voor het lokale leven. Dit werk is begin 2005 verschenen. ■ In België richtte Dexia Bank eind 2004 een stichting op onder de naam “Dexia Bank Foundation vzw”, die tot doel heeft om op een coherente manier en op lange termijn de mecenaatsinitiatieven in België te reorganiseren. De Stichting wil aan de hand van vier hoofdthema’s de klemtoon leggen op maatschappelijke solidariteit: de

opleiding van jongeren, solidariteit tussen de generaties, cultuur voor iedereen, en burgerzin en maatschappelijke integratie. De Stichting verschilt op verschillende punten van de stichtingen van andere bankgroepen. Het aantal projecten zal beperkter zijn, maar de Stichting zal zich daarentegen meer inzetten voor de follow-up ervan. Voor de acties zal een beroep worden gedaan op de interne knowhow van de bank, en deelname van vrijwilligers onder de medewerkers zal worden aangemoedigd. Dexia Bank is tevens een partner van Crédal, een coöperatieve voor alternatieve kredietverstrekking die maatschappelijke projecten wil steunen van personen die geen toegang hebben tot het bankkrediet, die solidaire beleggingen wil voorstellen en door managementadvies de ontwikkeling

De verkeersveiligheid Dexia Insurance Services heeft van zijn kant “mobiliteit” als thema genomen om de onderneming in 2004 te mobiliseren. Er werd een think tank opgericht, met de medewerking van consumentenverenigingen, specialisten en het Centrum voor Duurzame Ontwikkeling van de universiteit Gent. Zij buigen zich over thema's als duurzame mobiliteit en de uitdaging van uitsluiting en herinschakeling inzake autoverzekering. DVV Verzekeringen blijft de nationale campagne voor verkeersveiligheid steunen via diverse projecten: fietscontroles in lagere scholen, intelligente snelheidsregeling van voertuigen, 25 acties voor verkeersveiligheid… Het totaalbudget van DVV Verzekeringen voor zijn acties op het gebied van de verkeersveiligheid bedraagt 324 000 EUR.


van projecten voor sociale integratie wil ondersteunen. Crédal financiert verenigingen en bedrijven met een sociaal karakter en kent microkredieten toe aan particulieren die een activiteit willen ontwikkelen. ■ In de Verenigde Staten steunt FSA, dat over een gedegen kennis beschikt op het gebied van openbare financiering, liefdadigheidsinstellingen waarvoor de overheidsinstanties belastingvrije obligaties kunnen uitgeven. Zo waarborgde FSA in 2004 obligaties die uitgegeven werden door de Citizens Property Insurance Corporation. Deze vereniging zonder winstoogmerk werd opgericht onder de wetgeving van de staat Florida om verzekeringen aan te bieden aan inwoners van gebieden met cycloonrisico en die niet de middelen hebben om hun goederen zelf te verzekeren. De transactie werd door Bond Buyer, de belangrijkste Amerikaanse publicatie inzake overheidsfinancies, onderscheiden met de “Deal of the Year”. FSA geeft bovendien ook rechtstreeks giften aan talrijke verenigingen zonder winstoogmerk, voor een bedrag van 191 000 EUR in 2004. ■ In Frankrijk organiseerde Dexia Banque Privée in juni 2004 een discussiebijeenkomst over het thema “Le bénévolat, un réel défi pour les associations”, met verscheidene vertegenwoordigers van Fondation de France, verenigingen en NGO's. Dexia Banque Privée heeft op zijn site Dexiaplus/associations een

Maatschappelijke betrokkenheid

97 000

euro is het bedrag dat in 2004 door de medewerkers van Dexia Bank aan Artsen zonder Grenzen werd gestort als resultaat van de “hongermaaltijd”, die elke laatste maandag van de maand wordt georganiseerd. _

vrijwilligersbeurs geopend om personen en verenigingen gemakkelijker met elkaar in contact te brengen. Dit ondersteunt het initiatief van het Institut du Mécénat de Solidarité dat de participatie van werknemers-vrijwilligers aan het mecenaatsbeleid van de ondernemingen wil verbeteren.

Acties op cultureel en sportief gebied De meeste entiteiten van de Groep nemen talloze initiatieven tot ondersteuning van cultuur, uitgeverij, kunst, muziek, toneel en sport. ■ In Luxemburg steunt Dexia BIL sinds lang prestigevolle muzikale evenementen, zoals de festivals van Echternach en Wiltz, en de Muzikale Lente van de stad Luxemburg. Het Axion-programma sponsort sinds verscheidene jaren ook evenementen, die zich specifiek tot jongeren richten en diverse organisaties van Luxemburgse studenten in het buitenland. Dexia BIL steunt de jonge Luxemburgse klavecimbelspeelster Anne Galowich. Tot slot levert Dexia BIL inspanningen voor de sport in Luxemburg, met onder meer de Dexia BIL Route du Vin (een semi-marathon) en het Gala de la Presse Sportive (trofee van de beste sportpersoon). Ten slotte sponsort de bank verscheidene atleten (David Fiegen voor atletiek en Liz May bij de triatlon) en verleent ze financiële steun aan talrijke sportclubs (voetbal, basketbal, tennis en handbal).

_AXION CLASSICS EN AXION ART Dexia Bank helpt al meer dan veertig jaar om de culturele activiteiten van de steden op de voorgrond te plaatsen. Op muziekgebied is dat het geval met Axion Classics, een wedstrijd die het werk van de muziekacademies ondersteunt. Deze instellingen hangen af van de gemeenten en verstrekken onderwijs aan alle lagen van de bevolking. In dezelfde optiek besliste Dexia Bank om Axion Art nieuw leven in te blazen. Dit is een wedstrijd voor leerlingen van de Academies voor Schone Kunsten. In het verlengde van deze wedstrijden verleent de bank financiële steun aan de laureaten tijdens hun loopbaan. Het budget van beide acties vertegenwoordigt een totaalbedrag van 203 000 EUR.

In Frankrijk is Dexia Crédit Local sedert 1983 de grootste privé-mecenas van het Festival van Avignon, dat op het vlak van theater en dans de – vooral Europese – creatie wil bevorderen. De financiële steun van Dexia Crédit Local vertegenwoordigt een bedrag van 115 000 EUR. Dexia steunt de in 2003 opgerichte Académie du Spectacle Equestre in de Grandes Ecuries van Versailles. Deze Academie wordt geleid door Bartabas en koppelt het onderricht van de rijkunst aan andere artistieke uitingen op een vooraanstaande plaats van het Frans historisch erfgoed.

■

44 _ 45

Goed ondernemingsbestuur Door de toepassing van de best practices inzake ondernemingsbestuur, deontologie, risicobeheer en audit kan de Groep, via haar doelstelling van goed ondernemingsbestuur, beantwoorden aan de verwachtingen van de beleggers, de aandeelhouders en de cliënten op het gebied van transparantie en financiële informatie.


Corporate governance Corporate governance is erop gericht om een optimale werking van de organen en een evenwichtig bestuur van de onderneming te garanderen en om transparantie en voldoende informatieverstrekking over haar ontwikkeling te waarborgen. Corporate governance is dus het geheel van mechanismen waarin macht en tegenmacht worden uitgeoefend, meer bepaald binnen de ondernemingsraad en de algemene vergadering. _

Deontologie en Compliance Compliance is een onafhankelijke functie die erover waakt en ertoe bijdraagt dat de interne methodologieën en procedures conform de reglementering worden gemaakt. Compliance heeft meer bepaald betrekking op de professionele deontologie, Corporate governance en de preventie van het handelen met voorkennis, het witwassen van kapitalen en fraude. _

Risicobeheer Risicobeheer bestaat in het bepalen van alle risico’s waaraan de organisatie blootstaat en vervolgens proberen om de hiërarchie ervan te bepalen. De evolutie ervan moet worden gevolgd en beheerst door onder meer rekening te houden met de gemaakte kosten. _

Audit De interne audit is een onafhankelijke functie die verantwoordelijk is voor de analyse en de evaluatie van de algemene beheersing van de risico’s die voortvloeien uit de ondernemingsactiviteiten, alsook van de organisatie en de werking ervan, met het oog op de verbetering van hun doeltreffendheid. _

46 _ 47

Goed ondernemingsbestuur

Corporate governance De Corporate-governanceregels die door Dexia worden toegepast, staan in detail beschreven in het jaarverslag en op de internetsite van Dexia. Het beheer en de controle van de groep Dexia worden er op een transparante manier beschreven.

op zijn website uiterlijk 1 januari 2006 een “Charter van Corporate governance” publiceren. Tijdens zijn vergadering van 3 februari 2005 besliste de raad van bestuur van Dexia NV om onder zijn leden een Corporate-governancecommissie op te richten, die moet nadenken over een aantal onderwerpen die tot het Corporategovernancedomein behoren.

De Belgische Corporategovernance Code

governancecommissie op 9 december de definitieve versie van het Belgische Corporate-governancewetboek (“de Code”). De Code vervangt de aanbevelingen die terzake werden gedaan door de Commissie voor het Bank-, Financieen Assurantiewezen, het Verbond van Belgische Ondernemingen en Euronext Brussel. Het werd op 1 januari 2005 van kracht voor de Belgische ondernemingen die op de beurs worden genoteerd.

Eind 2003 werd door de Commissie voor het Bank-, Financie- en Assurantiewezen, het Verbond van Belgische Ondernemingen en Euronext Brussel een Corporate-governancecommissie opgericht om een Belgisch Corporate-governancewetboek op te stellen. Na een publieke raadpleging publiceerde de Corporate-

Dexia wil de negen principes naleven die door de Code worden vooropgesteld. Zij zijn het fundament van Corporate governance. Op de agenda van de gewone algemene vergadering van Dexia NV op 11 mei 2005 zal een speciale mededeling worden ingelast. Dexia zal bovendien

■

De relaties met de aandeelhouders Dexia heeft veel aandacht voor de kwaliteit van de relaties met zijn aandeelhouders, zowel individuele als institutionele. Zij zijn een belangrijke opgave voor de Groep, die onophoudelijk de dialoog en de transparantie tegenover de aandeelhouders wil verbeteren. Dexia ontwikkelde voor zijn aandeelhouders een nauwkeurig, regelmatig en interactief informatieplatform. Het wordt beschreven in het jaarverslag.


Rol, samenstelling en werking van de raad van bestuur De raad van bestuur bepaalt de strategische doelstellingen en het algemene beleid van de onderneming en van de Groep. Hij controleert en oriënteert het bestuur ervan. Hij stelt de leden van het directiecomité aan, keurt de middelen goed die nodig zijn om de strategische doelstellingen te bereiken die hij heeft bepaald, waakt over de uitvoering van het beheersen controleprogramma van de onderneming en legt rekenschap af aan de aandeelhouders. ■ De raad van bestuur telt negentien leden. Hij vergaderde in 2004 zeven keer. De aanwezigheidsgraad van de bestuurders op de vergaderingen van de raad van bestuur bedroeg 81,7 %. ■ De raad van bestuur van Dexia weerspiegelt de Europese identiteit van de Groep: vijf nationaliteiten zijn erin vertegenwoordigd. De samenstelling ervan stemt ook overeen met het statutaire Frans-Belgische karakter van Dexia. Er hebben immers evenveel Belgische als Franse bestuurders zitting

Corporate governance

9

onafhankelijke bestuurders op een totaal van 19 bestuurders op 31 december 2004. _

in, waarbij elke nationaliteit minstens een derde van de raad vertegenwoordigt. ■ Om een grote geloofwaardigheid te waarborgen voor de onafhankelijkheidscriteria die de raad van bestuur wil toepassen op zijn leden, heeft hij tijdens zijn vergadering van 5 februari 2004 beslist om de strikte onafhankelijkheidscriteria van artikel 524 van het Belgische Wetboek Vennootschappen en van de governance-principes van het verslagBouton toe te passen. Er staat een gedetailleerde beschrijving van deze criteria in het jaarverslag, “Rekeningen en verslagen”. Rekening houdend met voornoemde striktere criteria, telt de raad van bestuur in 2004 negen onafhankelijke bestuurders op een totaal van 19 bestuurders. ■ De raad van bestuur van Dexia heeft onder zijn leden vier gespecialiseerde comités opgericht. Deze comités vervullen een adviserende rol en bieden de raad van bestuur de mogelijkheid de knowhow van elk lid ten volle te benutten door het specifieke opdrachten toe te vertrouwen. ■ De raad van bestuur telt slechts één uitvoerend bestuurder, Pierre Richard (gedelegeerd bestuurder en voorzitter van het directiecomité). ■ Er werd een strikte scheiding doorgevoerd tussen de functie van voorzitter van de raad van bestuur en die van gedelegeerd bestuurder. Deze functies dienen aan verschillende personen te worden toevertrouwd, die een verschillende nationaliteit moeten hebben.

5

nationaliteiten zijn in de raad van bestuur van Dexia NV vertegenwoordigd. _

Het intern reglement van de raad van bestuur, dat een aantal gedetailleerde regels bevat, moet de raad de mogelijkheid bieden zijn bevoegdheid volledig uit te oefenen en de bijdrage van elke bestuurder efficiënter maken. ■ Het intern reglement van de raad bepaalt dat de raad elk jaar zelf zijn werking beoordeelt. Bij de zelfbeoordeling van 2004 beliep de tevredenheidsgraad van de raad van bestuur in het kader van de gestelde vragen 87 %, wat erg hoog is. In 2003 bedroeg deze tevredenheidsgraad 82 %. ■ Wat de bezoldiging van de gedelegeerd bestuurder en de bestuurders betreft, wordt een grote transparantie aan de dag gelegd, vermits de individuele gegevens van de gedelegeerd bestuurder en de bestuurders in het jaarverslag vermeld staan. ■

Voor verdere details over het deel “Corporate governance” verwijzen wij naar het Jaarverslag.

48 _ 49

Goed ondernemingsbestuur

Deontologie, risicobeheer en audit Het kader voor intern bestuur zoals het door de Groep op het gebied van deontologie, risicobeheer en audit werd bepaald, maakt het mogelijk om te beantwoorden aan de verwachtingen van de cliënten, beleggers en aandeelhouders inzake transparantie en financiële communicatie.

Deontologie en compliance Sinds de functie “deontologie en compliance” begin 2003 in het leven werd geroepen, heeft ze zich in de groep Dexia sterk ontwikkeld en geniet ze nu een grote mate van autonomie. Ze bestaat uit een team van specialisten en werkt nauw samen met de teams “deontologie en compliance” van elk van de drie operationele entiteiten van de Groep. In 2004 telde de functie 150 medewerkers, tegenover 120 in 2003. _Principes Het Integriteitsbeleid van de groep Dexia steunt op de volgende principes: – de toepassing van dezelfde ethische en deontologische principes in alle entiteiten van Dexia; – zowel in eigen land als internationaal de wetten en reglementen naleven; – een klimaat van transparantie en vertrouwen ten opzichte van de cliënten, de medewerkers en de aandeelhouders bevorderen; – een beleid bepalen inzake preventie van fraude en van elk ander misbruik van activa, systemen, informatie of procedures; – een integere houding nastreven, meer bepaald in het kader van operaties


of informatie over de financiële markten. In het kader van de strijd tegen witwaspraktijken en terrorismefinanciering, baseert Dexia zich op zeer strenge internationale normen, meer bepaald op de aanbevelingen van de FATF en op de Wolfsberg-principes i.v.m. Private Banking en Correspondant Banking. Deze principes worden ondersteund met gemeenschappelijke preventie-, followup- en toezichtsinstrumenten. Zo nam de Groep in 2004 een nieuwe gemeenschappelijke software voor analyse van de transacties in gebruik om witwaspraktijken en terrorismefinanciering te bestrijden (ERASE), alsook een bijzondere gedragscode voor de activiteit Private Banking op internationaal niveau. _Organisatie De Chief Compliance Officer en de Compliance Officers hebben als opdracht om te waken over de effectieve toepassing van de integriteitsregels van de Groep. Om deze opdracht tot een goed einde te brengen, beschikken zij over twee instrumenten: enerzijds het Compliance Charter dat het statuut en de opdrachten van de functie bepaalt, alsook haar organisatie, bevoegdheden en taken, en anderzijds de Deontologische Code van de Groep, die door alle entiteiten van de Groep is goedgekeurd en de gedragsregels bepaalt die van toepassing zijn op alle medewerkers. Deze ethische waarden en deontologische best practices hebben onder meer betrekking op de preventie

van misbruik van voorkennis en de normalisering van de operaties op Dexia-aandelen voor eigen rekening van de medewerkers. De belangrijkste Compliance Officers ontmoeten regelmatig de regulerende instanties en controleoverheid in de landen waar de groep Dexia is gevestigd, om de best practices inzake deontologie op te sporen en toe te passen. Voor verdere details over het deel “deontologie” verwijzen wij naar het Jaarverslag.

Risicobeheer Het element duurzame ontwikkeling in het risicobeheer kreeg in 2004 een nieuwe, concrete dimensie, met de inventarisatie van de “operationele verliezen en incidenten” die door de akkoorden van Bazel II wordt opgelegd. Er moet rekening worden gehouden met zeven categorieën gebeurtenissen, waarvan er twee rechtstreeks verband houden met de problematiek van de duurzame ontwikkeling: – situaties waarbij de geldende sociale reglementering niet wordt nageleefd; – gevallen waarin de bank haar professionele verplichtingen tegenover een cliënt of een professionele tegenpartij niet is nagekomen. De analyse van de incidenten die in beide categorieën werden genoteerd leidt – indien mogelijk – systematisch tot corrigerende acties om te voorkomen dat deze problemen zich zouden herhalen. ■ De analyse van de voorbije gebeurtenissen zal vanaf 2005 worden ■

Deontologie, risicobeheer en audit

aangevuld met een analyse van de potentiële gebeurtenissen die voor de Groep een belangrijke impact kunnen hebben, via het in kaart brengen van de operationele risico’s per activiteit. Er zal met dezelfde categorieën van potentiële evenementen rekening worden gehouden, zodat het mogelijk zou moeten zijn om meer inzicht te krijgen in de risico’s die specifiek verbonden zijn aan het niet-naleven van de maatschappelijke en milieuverplichtingen in alle significante activiteiten van de Groep. Verdere informatie over het deel “risicobeheer” vindt u in het Jaarverslag.

Interne audit De interne audit is via zijn bijdrage tot een betere beheersing van de operationele risico’s een rechtstreekse en onrechtstreekse actor wat duurzame ontwikkeling betreft. De duurzame ontwikkeling is in bepaalde auditprocessen geïntegreerd, meer bepaald het milieurisico dat verband houdt met de financieringsactiviteit. Bovendien zorgt de audit in al zijn opdrachten voor de naleving van de complianceregels. In de loop van 2004 heeft de directie audit een opdracht gestart over het thema duurzame ontwikkeling en meer bepaald over de kwaliteit van de gegevens die door Dexia op dit vlak worden meegedeeld. Dexia beschikt over ongeveer 200 auditors voor interne audits en inspecties.

_ GEDRAGSREGELS VOOR PROJECTFINANCIERING Dexia ging in 2004 door met de toepassing van de Equator Principles (EP), waartoe het in september 2003 was toegetreden. Deze regels zijn bedoeld voor een beter beheer van de sociale en milieuproblemen die verband houden met de financiering van projecten ten belope van 50 miljoen USD of meer, en werden opgesteld door een groep banken op basis van criteria die waren uitgewerkt door SFI (Société Financière Intenationale), een dochter van de Wereldbank. De projecten die in 2004 door Dexia werden goedgekeurd, waren voor 70 % in Europa gelegen. Ze hadden voornamelijk betrekking op de sectoren van infrastructuur (57 % van de projecten, waarvan 20 % in de gezondheidssector) en energie (39 % van de projecten, waarvan 15 % in de olie- en gassector). Alle projecten die een invloed zouden kunnen hebben op het milieu, werden in categorie B ondergebracht en aan de nodige studies en raadplegingen onderworpen.

Voor verdere details over het deel “audit” verwijzen wij naar het Jaarverslag.

50 _ 51


Bijlagen

BIJLAGE 1 De sterke vooruitgang van MVB _ Lijst van de zeven open fondsen van Dexia Asset Management _ De activiteit van het microkrediet

54 55

BIJLAGE 2 Human Resources Management en sociale dialoog

56

54

BIJLAGE 3 Maatschappelijke betrokkenheid _ Ondersteuning van de knowhow en acties voor sensibilisering, dialoog, overleg en partnerships met de betrokken partijen _ Maatschappelijke en solidariteitsacties _ Acties in verband met cultuur en sport

61

61 62 64

52 _ 53

Bijlagen

Bijlagen Bijlage 1. De sterke vooruitgang van MVB (zie ook pagina 17 tot 20 van dit verslag) LIJST VAN DE ZEVEN OPEN FONDSEN VAN DEXIA ASSET MANAGEMENT Fonds

Naam van het compartiment

Index

Niet-financiële

ISIN-code

evaluatie

1. DEXIA SUSTAINABLE Regionale aandelenfondsen

Thematische internationale aandelenfondsen

EMU Europe North America Pacific

MSCI EMU MSCI Europe MSCI North America MSCI Pacific

Ethibel

BE0174192774 BE0173540072 BE0173901779 BE0174191768

MSCI World

Ethibel

BE0167113795 BE0176815810 BE0175503300

Composietindex: MSCI Europe (70 %) JP Morgan EMU (30 %)

Ethibel

BE0169199313

European Balanced Medium Composietindex: 50 % aandelen MSCI Europe (50 %) 50 % obligaties JP Morgan EMU (50 %)

Ethibel

BE0159411405

Accent Social Accent Earth World Large Caps European Balanced High 70 % aandelen 30 % obligaties

Gediversifieerde fondsen

European Balanced Low 30 % aandelen 70 % obligaties Obligatiefondsen

Euro Bonds

2. DEXIA EQUITIES L

World Welfare

3. DEXIA ETHIQUE

4. DEXIA ALLOCATION

5. PARICOR

Composietindex: MSCI Europe (30 %) JP Morgan EMU (70 %)

BE0159412411

JP Morgan EMU

Stock at Stake SiRi Company

Cap. BE943336116 Dis. BE943335100

MSCI World

Ethibel

LU0113400328

Gediversifieerd beheer 50 % aandelen 50 % obligaties

Composietindex: MSCI EMU (50 %) JP Morgan EMU (50 %)

Vigeo / Multiplus

FR0000934960

Obligatiebeheer

EFFAS Euro Govt All>1y

Sustainable Europe Sustainable World E10 Fonds

6. DEXIA SUSTAINABLE GLOBAL EQUITY FUND

FR0000934978

DJSI Europe DJSI World

Dow Jones Sustainability Group

BE0173399602 BE0176489467

ESI Europe Excellence Institutional

Ethibel

Cap. BE0941934649 Dis. BE0944224261

MSCI World

Ethibel

ARSN 111 733 898 APIR AAP0001AU

DJSI

Dow Jones Sustainability Group

IE0031917184

(enkel voor Australische beleggers)

7. TRACKINDEX (Exchange Traded Fund)

TrackinDex DJ STOXX Sustainability


Les activités_ Services financiers au secteur public

DE ACTIVITEIT VAN HET MICROKREDIET

Dexia Micro-Credit Fund zette in 2004 zijn groei voort: zijn nettoinventariswaarde bereikte aan het einde van het jaar 50 992 141 USD. Het fonds heeft ook zijn prestatie bevestigd: het leverde het beloofde rendement van USD Libor 6 maanden +2 % (d.i. 3,95 %

netto in 2004 voor de activacategorie in USD). Het totaal nettorendement van de USD-categorie sinds de oprichting van het fonds beloopt 32,43 %. Er is voor dit beleggingsproduct bijna geen sprake van volatiliteit, wat het des te aantrekkelijker maakt.

PRESTATIE VAN DEXIA MICRO-CREDIT FUND 13 500

13 000

12 500

12 000 11 500 11 000 10 500 10 000

09/98

09/99

09/00

09/01

09/02

09/03

09/04

Koers van een aandeel (in USD) in het USD-compartiment.

54 _ 55

Bijlagen

Bijlage 2. Human Resources Management en sociale dialoog (zie ook pagina 34 tot 41 van dit verslag) De verschillen in de wetgeving en het gebrek aan een universeel referentiekader voor sociale rapportering dat door alle betrokken partijen zou worden erkend, hebben het altijd moeilijk gemaakt om sociale gegevens op internationale schaal te produceren. Omdat Dexia zich bewust is van deze moeilijkheden, besliste het midden 2004 om zijn sociale

TOTAAL PERSONEELSBESTAND PER LAND België (zelfstandigen inbegrepen) Luxemburg Frankrijk Slowakije Nederland Verenigde Staten Duitsland Italië Zwitserland Spanje Ierland Verenigd Koninkrijk Singapore Hongkong Australië Israël Denemarken Zweden Andere Totaal personeelsbestand op 31 december 2004

15 303 2 986 2 338 668 573 522 355 266 229 211 170 140 59 59 28 27 25 14 46 24 019


rapportering volledig te hervormen. De efficiëntie van alle indicatoren werd geanalyseerd en er werden definities en een methodologie voor de productie van gegevens bepaald. Het rapport 2004 vormt het vertrekpunt voor een homogene sociale rapportering op groepsniveau. Omdat bepaalde berekeningswijzen nieuw zijn, wordt het soms moeilijk om de gegevens met vorig jaar te vergelijken. Deze nieuwe basis biedt anderzijds de zekerheid dat wij over betrouwbare indicatoren beschikken om op lange termijn te werken. Wat de methodologie betreft, hebben de indicatoren in deze bijlage betrekking op de entiteiten waarin Dexia of zijn dochterondernemingen op 31 december 2004 de meerderheid van het kapitaal bezaten. Met uitzondering van de spreiding van het personeelsbestand per land, houden de indicatoren geen rekening met het net van zelfstandigen, die in België de Dexia-producten verkopen. _Indeling volgens geslacht Het aandeel van mannen en vrouwen in het totale personeelsbestand blijft stabiel. Naarmate men opklimt in de hiërarchie van de Groep wordt het onevenwicht echter groter. Aan de top van het organogram maken vrouwen slechts 10 % uit van de leidinggevende kaderleden van de Groep. Deze vaststelling heeft Dexia ertoe gebracht om een specifiek actieplan op te stellen.

Specifiek actieplan voor de plaats van de vrouw bij Dexia Rekening houdend met de vaststellingen van het witboek werden de volgende acties bekrachtigd door het directiecomité van de Groep. De toepassing ervan zal gespreid zijn over de jaren 2005 en 2006. ■ Sensibilisering van de kaderleden voor het belang van de diversiteit: in de nieuwe opleidingsprogramma's voor het management zal een onderdeel zitten over het belang van de diversiteit en de complementariteit van de geslachten. De HR-teams, die de gesprekspartners van de managers zijn, zullen bij voorrang opgeleid worden, zodat zij de stuwende kracht van deze verandering kunnen zijn. ■ Verbod op rechtstreekse en onrechtstreekse discriminatie: rechtstreekse discriminatie is reeds verboden. Personeelsadvertenties en selectieprocessen mogen bovendien niet onrechtstreeks discrimineren door de manier waarop ze zijn opgesteld of opgemaakt. ■ De aanwerving van vrouwelijk talent bevorderen: hoewel geen positieve discriminatie wordt toegepast, moeten de selectiebureaus en HR-teams toch alles in het werk stellen om aan de operationele managers evenveel vrouwelijke als mannelijke kandidaten voor te stellen. ■ Het privé-leven beter respecteren: per entiteit dient een werkrooster te worden opgesteld om in de mate van het mogelijke bijvoorbeeld late of onverwachte vergaderingen te vermijden. ■ Een beter evenwicht tussen privé- en beroepsleven: om de werknemers een grotere flexibiliteit te bieden voor het beheer van hun werkrooster gaat Dexia de verbintenis aan om de mogelijkheden voor toegang op afstand tot professionele e-mails en elektronische dossiers uit te breiden. ■ Zorgen voor een band en de terugkeer vergemakkelijken: vrouwen moeten de mogelijkheid krijgen om de band met de onderneming te behouden tijdens hun zwangerschapsverlof, om na afloop daarvan de terugkeer te vergemakkelijken (verzenden van publicaties en nota's naar hun thuisadres, uitnodiging voor belangrijke vergaderingen en seminars). In diezelfde zin dient minstens een

maand voor hun geplande terugkeer een loopbaanafspraak te worden georganiseerd om na te gaan welke behoefte er bestaat aan opleiding en actualisering van de kennis. ■ Een niet-lineaire loopbaanevolutie mogelijk maken: de Groep gaat de verbintenis aan om een systeem te ontwikkelen dat vrouwen in staat stelt om hun loopbaanevolutie officieel te bevriezen voor de tijd die zij wensen te besteden aan de opvoeding van hun kinderen. Dit systeem moet vrouwen de kans bieden om de opvoeding van hun kinderen te doen slagen door aangepaste arbeidsomstandigheden, terwijl zij toch niet benadeeld worden in hun beroepsloopbaan, wanneer zij beslissen om opnieuw een stijgende loopbaanevolutie te volgen. ■ Succession management: het opsporen van vrouwelijke kaderleden met hoog potentieel moet worden bevorderd door het aantal vrouwen dat door de entiteiten wordt voorgesteld voor het DEAL-evaluatiesysteem te verhogen. Verschuiving van de leeftijd van opname in de groep van kaderleden met potentieel tot 45 jaar, om rekening te houden met de verlenging van het beroepsleven en de periode die wordt gewijd aan de opvoeding van de kinderen. ■ Evaluatie van de prestaties: de vrouwelijke waarden worden in het evaluatieproces van de kaderleden geïntegreerd.

INDELING MANNEN/VROUWEN 53,85 %

46,15 %

Mannen Vrouwen

56 _ 57

Bijlagen

_Langdurige werkgelegenheid bevorderen De werknemers van de Groep worden voor 95,63 % aangeworven met een contract van onbepaalde duur. Deze indicator is stabiel en tijdelijke contracten zijn hoofdzakelijk bestemd voor de vervanging van afwezige werknemers (ziekte, zwangerschapsverlof).

GEMIDDELDE LEEFTIJD

Mannen: 40,2 jaar Vrouwen: 37,5 jaar

SOORTEN CONTRACTEN 3,17 %

5,77 %

96,83 %

94,23 %

Mannen

Vrouwen

Contracten onbepaalde duur

Contracten onbepaalde duur

Contracten bepaalde duur

Contracten bepaalde duur

EEN EVENWICHTIGE VERDELING VAN DE WERKNEMERS 20 %

17,75 % 17,39 % 17,70 % 13,92 %

15 %

13,65 % 10,54 %

10 % 5%

4,38 %

3,92 %

0,64 %

0,12 % <20 Dexia_Duurzame ontwikkeling 2004

20-24

25-29

30-34

35-39

40-44

45-49

50-54

55-59

>59

EEN EVENWICHTIGE LEEFTIJDSPIRAMIDE _ (in %)

De groep Dexia beschikt over een leeftijdspiramide die globaal in evenwicht is. Hoewel 50 % van de werknemers tussen 30 en 44 jaar oud is, is er toch een homogene verdeling tussen de verschillende leeftijdsschijven. Aanwervingen gebeuren meestal in de leeftijdscategorie 25/29 jaar. De gemiddelde anciënniteit(1) in de Groep is 9,15 jaar, tegenover 11,2 jaar in 2003.

>59 55-59 50-54 45-49 40-44 35-39

(1) Anciënniteit: deze indicator houdt eventueel rekening met de overname van anciënniteit. Anciënniteit afgerond tot lagere of hogere 6 maanden.

30-34 25-29 20-24 <20 20 %

Mannen

10 %

0%

10 %

20 %

Vrouwen

ANCIËNNITEITSPIRAMIDE _ (in %) >40 36-40 31-35 26-30 21-25 16-20 11-15 6-10 0-5 60 %

40 %

20 %

0%

20 %

40 %

60 %

58 _ 59

Bijlagen

ARBEIDSSTELSEL 17,54 %

82,46 %

Voltijds Deeltijds

STUDIENIVEAU 6% 33 % 28 % 34 %

Hogere studies van het lange type (hoger dan secundair +3) Hogere studies van het korte type (secundair +3 maximum) Secundair/Baccalaureaat Lager onderwijs


_De ontwikkeling van deeltijds werken Het totaal aantal werknemers bedraagt 24 019, maar het aantal “fulltime equivalenten” bedraagt 22 755. In 2004 werkte meer dan 17 % van de medewerkers deeltijds, tegenover 15,5 % in 2003. Dexia stimuleert in ruime mate het deeltijdwerk (1) en in sommige entiteiten van de Groep hebben meer dan 39 % van de medewerkers voor dit stelsel geopteerd (in de overgrote meerderheid vrouwen), wat hun de mogelijkheid geeft om hun privé- en beroepsleven beter te combineren. _De ontwikkeling van de opleiding De werknemers van Dexia volgden in 2004 gemiddeld 3,27 dagen opleiding. _Een hoog aanvankelijk opleidingsniveau Bijna 70 % van de personeelsleden van Dexia hebben een aanvankelijk opleidingsniveau dat overeenstemt met een diploma hoger onderwijs van het korte type (baccalaureaat plus drie jaar maximum) of van het lange type (hoger dan baccalaureaat plus drie jaar). _Laag absenteïsme Het gemiddeld aantal afwezigheidsdagen wegens ziekte bedraagt in 2004 per werknemer(2) 3,51 dagen op jaarbasis. De gemiddelde afwezigheid (3) duurt 10 dagen. Deze indicator houdt geen rekening met de afwezigheid voor moederschapsverlof, omdat de verschillende wetgeving het niet mogelijk maakt om de gegevens met elkaar te vergelijken.

_Deelname van de medewerkers in het kapitaal van de Groep Op 31 december 2004 was 4,80 % van het groepskapitaal in handen van de medewerkers na de vijfde kapitaalverhoging.

België Frankrijk Luxemburg Internationaal Totaal

2,54 % 0,66 % 0,75 % 0,85 % 4,80 %

(1) Deeltijd: elk arbeidsstelsel dat lager ligt dan de theoretische arbeidstijd van elke entiteit wordt als deeltijd beschouwd. (2) Gemiddeld aantal afwezigheidsdagen = totaal aantal vergoede afwezigheidsdagen (zonder bevallingsverlof) in verhouding tot het aantal medewerkers op 31 december 2004. (3) Gemiddelde afwezigheidsduur = totaal aantal afwezigheidsdagen (zonder bevallingsverlof) in verhouding tot de medewerkers die vergoed ziekteverlof hebben aangegeven.

Bijlage 3. Maatschappelijke betrokkenheid (zie ook pagina 42 tot 45 van dit verslag)

1. ONDERSTEUNING VAN DE KNOWHOW EN ACTIES VOOR SENSIBILISERING, DIALOOG, OVERLEG EN PARTNERSHIPS MET DE BETROKKEN PARTIJEN Lijst van de belangrijkste acties die in 2004 in de Groep werden gevoerd in het kader van de maatschappelijke betrokkenheid.

Dexia

– Dexia TV: sensibiliseringsreportages i.v.m. duurzame ontwikkeling. – Lidmaatschap: UNEP, Comité 21, ORSE, EpE.

Dexia Crédit Local

– Financiële ontmoetingen met lokale beslissingnemers (HQE-workshop op 30 november); financiële ontmoetingen met beslissingnemers uit ziekenhuizen; publicaties van de directie Studies van Dexia Crédit Local; bijwerking van de databases over lokale financiën; studie en onderzoek over “Les 200 grandes villes françaises et le développement durable”; colloquium “Les Rubans du développement durable” in Parijs (19 oktober); seminar over privaat-publieke samenwerking in Warschau (11-12 mei); eerste Conferentie over de financiering van openbare investeringen in Centraal-Europa, in Wenen (17-18 februari) met Euro Finance Convention; Milieucolloquium in Mexico (21 oktober) met UBI France. – Dexia Editions: werken voor ondersteuning van het beheer van lokale besturen en studies over de lokale financiën in Europa. – Institutionele partnerships met: ADEME over het thema “Déchets municipaux: connaissance et maîtrise des coûts” (5 en 6 mei); met de Association de la HQE (publicatie van de “Guide sur la Haute Qualité Environnementale”). – Diverse werkzaamheden en partnerships met de verenigingen van lokale beslissingnemers: AMGVF (Association des Maires des Grandes Villes de France), ACUF (Association des Communautés urbaines de France), FMVM (Fédération des Maires de Villes Moyennes), AMF (Association des Maires de France), steden en voorsteden (Association des Maires de Villes de Banlieue de France), APSIS (Association des Présidents de Services Départementaux d’Incendie et de Secours). – Ondersteuning van diverse evenementen: conventie van de ADCF (Association des Communautés de France); UNAPEI-conventie (gehandicapten); UNIOPSS-conventie (congres van medisch-sociale verenigingen); Rubans du Patrimoine (FFB, AMF, Fondation du Patrimoine); Salon du monde urbain in Parijs (fusie van de verenigingen FMCU – IULA); stand op het Congres van de burgemeesters van Frankrijk in Parijs over het thema van het water (november); Congres van de Amerikaanse, Franse en zich ontwikkelende steden in Indianapolis, met de AMGVF (november-december); Forum voor de financiering van de lokale besturen in Europa, in Parijs, met Cités Unies (25 en 26 november); seminarie over de publiek-private partnerships in Sydney in het kader van de PECC (Pacific Economic Cooperation Council – 13 en 14 december). – Andere partnerships: IIF (Institute of International Finance) Onderzoeksinstituut over de financiering van de groeilanden; IGD (Institut de la Gestion Déléguée) over de PPP's en de essentiële diensten; CIFAL in Plock in Polen (Centrum voor de opleiding van territoriale ambtenaren van de Centraal- en Oost-Europese lokale besturen); CICC (Centre International pour le Crédit Communal); Club grande Europe (club van Europese journalisten en deskundigen over het belang van de uitbreiding van de Europese Unie); ISTED (Institut des Sciences et des Techniques de l'Equipement et de l'Environnement pour le Développement).

Dexia Bank

– Partnership met: de Vereniging van Belgische Steden en Gemeenten; de Vereniging van de 13 grootste steden & OCMW's uit het noorden van het land; de Vereniging van Vlaamse Provincies; UDITE (Union des Directeurs Territoriaux); congressen georganiseerd door diverse organisaties (lokale en gewestelijke ontvangers, gemeentesecretarissen, OCMW-secretarissen …). – Studies over de gemeentefinanciën.

60 _ 61

Bijlagen

Dexia Crediop

– Ondersteuning van de Conventie over “de Maatschappelijke verantwoordelijkheid en de lokale besturen” met de gemeente Rimini; organisatie van een seminar over Maatschappelijk Verantwoord Beleggen, in partnership met Dexia Asset Management; bijdrage tot de publicatie van de “Jaarboeken van de Sociaal Verantwoordelijken in de Ondernemingen” van de Vereniging van Italiaanse Banken; deelname aan de werkgroep over de sociale verantwoordelijkheid in de bedrijven van de Vereniging van Italiaanse Banken; medewerking aan het Forum van de Duurzame Financiën; samenwerking met de coördinatie “Agenda 21” en de nationale vereniging van de regio's waarvan de lokale besturen duurzame ontwikkeling ondersteunen.

Dexia banka Slovensko

– Partnerships tussen Dexia banka Slovensko en de vertegenwoordigers van het ministerie van Opbouw en Regionale Ontwikkeling, de Vereniging van Slowaakse gemeenten (ZMOS) en verschillende gemeenten. – Operaties “Vereniging Dorp Renovatie”, ondersteuning van verschillende wedstrijden over het patrimonium, georganiseerd onder de bescherming van de president van de Republiek Slowakije, het ministerie van Leefmilieu en het ministerie van Landbouw.

Dexia Insurance Services

– Toetreding tot BelSif. – Steun aan de Koning Boudewijnstichting (campagne om bedrijven te sensibiliseren voor duurzame ontwikkeling).

Dexia Hypothekenbank Berlin

– Gift aan de vereniging Transparency International.

Financial Security Assurance (FSA) – Ondersteuning van Global Capital Markets Center (GCMC) van de universiteit van Duke.

2. MAATSCHAPPELIJKE EN SOLIDARITEITSACTIES Dexia Bank

– Ondersteuning van: Crédal en Hefboom; Wereldsolidariteit, NGO van de Christelijke Arbeidersbeweging voor de ontwikkelingslanden; activiteiten van de “Beweging”, Christelijke Arbeidersbeweging die verscheidene sociale organisaties groepeert; Rode Kruis Vlaanderen; Bordetinstituut en de Duve-instituut (medisch onderzoek).


– Ondersteuning van de vereniging “Wereldsolidariteit” in het kader van haar acties in Ethiopië; nationale acties en campagnes in verband met verkeersveiligheid en mobiliteit. – Onderzoekswerkzaamheden ten gunste van het project “Portfolio 21”.

Dexia Asset Management

– Operatie “Helpen wie helpt”.


Dexia Crédit Local

– De Stichting Dexia Crédit Local verleent steun aan lokale actiegroepen ten gunste van maatschappelijke solidariteit bij jongeren in moeilijkheden. – Mecenaatsactie ten gunste van het Conservatoire du Littoral van de “Fédération des parcs naturels régionaux” en de “Parcs nationaux de France”, ondersteuning van publicaties die de burgers sensibiliseren voor milieubescherming, duurzame ontwikkeling en het behoud van het lokale erfgoed.

Dexia Crediop

– Organisatie van de Dag van de Bloedgevers in het kantoor van Dexia Crediop, in samenwerking met ADSPEM; bijdrage ten gunste van de vereniging LES, die de strijd aanbindt tegen de ziekte “lupus erythematosus”, in het kader van de Jaarlijkse Nationale Conventie over deze ziekte; bijdrage aan Tor Vergata en LUISS (Internationale Vrije Universiteit voor Sociale Studie), de universiteiten “Guido Carli”, om jonge gediplomeerden en toekomstige gediplomeerden in staat te stellen om hun weg te vinden op de arbeidsmarkt, in het kader van de Jobdagen; bijdrage aan de Katholieke Universiteit van het Sacro Cuore voor de financiering van studiebeurzen in het kader van de voorbereiding op een master in Economie (optie Openbare Sector); bijdrage aan de VIE-wedstrijd voor vrijwilligers in bedrijven, in samenwerking met de Franse Kamer van Koophandel in Italië.


– Jaarabonnement op de krant Frankfurter Allgemeine Zeitung voor studenten; steun aan een kerk in Berlijn die daklozen helpt; financiering van een cultureel project voor de integratie van jongeren in moeilijkheden in de achtergestelde wijk Berlin-Schöneberg.

Dexia Public Finance Norden

– Steun voor de verenigingen Stadsmissionen (voor daklozen) en Rädda barnen (voor kinderen in de derde wereld).

Financial Security Assurance (FSA) – Steun aan verscheidene instellingen (liefdadigheid, onderwijs, milieu en medische verzorging), zoals: Fund for Public Schools, Inc. (Steunfonds voor onderwijs in de publieke sector in New York), Prep for Prep (schoolbeurzen voor studenten die tot minderheden behoren), Meals on Wheels (dienst die bij bejaarden maaltijden thuis bezorgt), Doe Fund (werkgelegenheid voor daklozen). Dexia banka Slovensko

– Partnership met de Faculteit Geneeskunde van Martin Universiteit; deelname aan de publicatie van het “Reislexicon 2005”; lezing aan de Universiteit van Zilina over technologieparken “Intenzíva”. – Financiële steun aan Ekotopfilm, aan zones in moeilijkheden in de Hoge Tatras (Stichting Dexia Slovensko) en aan de vereniging voor het toerisme in Terchova.

Dexia Bank Nederland

– Giften aan liefdadigheidsorganisaties.

62 _ 63

Bijlagen

3. ACTIES IN VERBAND MET CULTUUR EN SPORT Dexia

– Mecenaat en ondersteuning van de “Académie du Spectacle Equestre aux Grandes Ecuries de Versailles”.

Dexia Bank

– Wedstrijden Axion Classics en Axion Art; steun aan de Nationale Opera via De Munt. – Steun aan het Belgisch Olympisch en Interfederaal Comité (BOIC), dat onder meer 79 sportfederaties vertegenwoordigt; programma Dexia Foot Pass om de opleiding en de evolutie van talentvolle jongeren in de Belgische voetbalclubs te bevorderen.


– Sponsoring van de wielerwedstrijd Omloop Het Volk.

Dexia BIL

– Muziekfestivals, kunsttentoonstellingen in de galerie l'Indépendance en het Parc Heintz, acties van de Stichting Indépendance ...

Dexia Crédit Local

– Mecenaat via sponsoring van het Theaterfestival van Avignon.


– Steun aan het Kunst- en Cultuurcentrum Die Möwe in Berlijn.

Dexia Crediop

– Financiële ondersteuning van verscheidene instellingen: Filharmonisch Orkest van Rome, Nationale Academie Santa Cecilia, Nuove Acque (Nieuw Water) voor de organisatie van een tentoonstelling over de bijdrage van Leonardo da Vinci op het gebied van de waterbouwkunde; aan de gemeente Pescara voor de financiering van openbare werken (restaureren van kunstwerken). – Ondersteuning van andere projecten: een publicatie over de restauratie van de Basiliek van Aracoeli, in partnership met de lokale overheden die de Musea van Rome vertegenwoordigen, muziekproject gewijd aan Antonio Vivaldi, met de Ambassade van Frankrijk, fototentoonstelling over de Pietà van Michelangelo, in partnership met de Franse Ambassade bij het Vaticaan.

Financial Security Assurance (FSA) – Giften aan culturele instellingen en liefdadigheidsorganisaties op sportgebied, aanvullend bij de giften van de werknemers. Dexia banka Slovensko

– Steun aan het koor Lentilky, de Stichting Krajiny harmónie en de paardenclub Brezany.


de bank van de duurzame ontwikkeling

Recommend Documents