Afdeling Borne
STRATEGISCH PLAN 2015-2020
Borne, 21 augustus 2014
Inhoudsopgave 1.
Inleiding .......................................................................................................................... 3
2.
Missie en Visie ............................................................................................................... 4
3.
2.1
De oorsprong van het Nederlandse Rode Kruis ...................................................... 4
2.2
Grondbeginselen van het Nederlandse Rode Kruis ................................................ 4
2.3
Missie Rode Kruis Borne ......................................................................................... 5
2.4
Visie en strategische doelen .................................................................................... 5
2.5
Betekenis Rode Kruis Borne ................................................................................... 5
2.6
Wat is er bereikt tot nu toe....................................................................................... 5
Strategische doelstellingen ............................................................................................. 7 3.1
Inleiding................................................................................................................... 7
3.2
Strategische doelen t.o.v. huidige activiteiten .......................................................... 8
3.3
Nieuwe activiteiten .................................................................................................. 9
3.4
Randvoorwaarden ..................................................................................................10
3.5
Strategische keuzes ...............................................................................................11
BIJLAGE 1 : ZELFREDZAAMHEID ......................................................................................12 BIJLAGE 2 : ORGANOGRAM ..............................................................................................14 BIJLAGE 3 : FUNCTIEOMSCHRIJVINGEN .........................................................................15
2
1. Inleiding Het Nederlandse Rode Kruis heeft de afgelopen jaren een transformatie ondergaan. We zijn nu één landelijke vereniging, met een gezamenlijke missie, visie en strategie. Een organisatie, die voldoet aan de (terecht) strenge normen voor goede doelen organisaties. Een organisatie ook die professioneler is en meer gefocust op haar kernwaarden. En die aansluit bij de veranderende samenleving. Als afdeling Borne van het Rode Kruis is het onze verantwoordelijkheid een eigen invulling te geven aan de kernwaarden en doelstellingen van het Nederlandse Rode Kruis. Een invulling die aansluit bij de hulp die in onze gemeenschap nodig is. Dit strategisch plan zal de komende jaren ons kompas zijn om het Rode Kruis in Borne verder te ontwikkelen en te werken aan de doelstellingen die voor ons allemaal de motivatie zijn om ons als vrijwilliger in te zetten. Ons uitgangspunt is om vanuit lokale betrokkenheid, neutraliteit en eenheid bij te dragen aan een leefbare gemeenschap in Borne en omstreken. De behoefte van onze doelgroep en de waardering en ondersteuning voor onze vrijwilligers bij het realiseren van onze doelstellingen staan daarbij op de eerste plaats. Wij zijn tevreden met elk project dat gerealiseerd kan worden en met elke nieuwe vrijwilliger die zich aandient. Het bestuur van de Afdeling Borne zal zich hiervoor maximaal inzetten.
Marianne Stevelink Voorzitter afdeling Borne
3
2. Missie en Visie 2.1
De oorsprong van het Nederlandse Rode Kruis
Het Internationale Rode Kruis is opgericht in 1863, het Nederlandse Rode Kruis in 1867. Het was daarmee de eerste internationale hulporganisatie in zijn soort. Oorspronkelijk richtte de hulpverlening zich puur op oorlogsslachtoffers. Na de Eerste Wereldoorlog groeide de behoefte het Rode Kruiswerk ook in vredestijd voort te zetten. Zo ontstond bij het Nederlandse Rode Kruis en veel andere Nationale Verenigingen naast noodhulp aan oorlogsslachtoffers de eerste vorm van sociale hulp in vredestijd. Vooral na de Tweede Wereldoorlog zagen meer hulporganisaties het daglicht. Zij richten zich met name op specifieke hulptaken (zoals voedsel- of medische hulp) of doelgroepen (zoals armen, mensen met een specifieke ziekte, kinderen). Waar we elkaar tegenkomen en waar dat kan en wenselijk is, trekken wij intensief met hen op. Tegelijk blijft het Rode Kruis de enige generieke, neutrale en internationale hulporganisatie. Met vandaag de dag 97 miljoen leden en vrijwilligers is het Rode Kruis de grootste vrijwillige hulpverlenende organisatie ter wereld.
2.2
Grondbeginselen van het Nederlandse Rode Kruis
Het Rode Kruis is ontstaan uit het verlangen hulp te bieden, zonder onderscheid. Overal ter wereld handelen wij volgens dezelfde zeven grondbeginselen: Menslievendheid Onpartijdigheid Neutraliteit Onafhankelijkheid Vrijwilligheid Eenheid Algemeenheid Ze betekenen voor het Rode Kruis dat ieder mens recht heeft op hulp, respect en waardigheid wanneer hij/zij wordt bedreigd in zijn/haar overleven. Mensen in de grootste nood worden als eerste geholpen. Geloof, nationaliteit, etniciteit, afkomst of politieke mening doen hierbij niet ter zake. Het Rode Kruis kiest geen partij in conflicten en komt altijd op voor de belangen van de slachtoffers. Waar mogelijk en wenselijk werken we samen met andere partijen, mits hun aard en werkwijze aansluit bij onze eigen doelstellingen en uitgangspunten. Met de overheid hebben wij aparte afspraken gemaakt over de taken die het Rode Kruis uitvoert in het Koninkrijk der Nederlanden in aanvulling op de hulpverlening door de overheid. De afspraken over deze rol zijn vastgelegd in een Koninklijk Besluit.
4
2.3
Missie Rode Kruis Borne
Het Rode Kruis Borne is gebaseerd op de grondbeginselen die in de vorige paragraaf zijn genoemd. Als uitgangspunt voor onze missie dient de missie van het landelijke Rode Kruis. Voor Borne hebben we dat als volgt vertaald: “Vanuit lokale betrokkenheid, neutraliteit en eenheid bijdragen aan een leefbare gemeenschap in Borne en omstreken, met als uitgangspunt het voorkomen en verzachten van menselijk lijden, het beschermen van levens en gezondheid en het waarborgen van respect voor de mens. Onze bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de meest kwetsbare mensen; zij die zonder onze hulp alleen zouden staan.”
2.4
Visie en strategische doelen
De visie is een omschrijving van waar we als Rode Kruis Afdeling Borne naar toe willen. Hoe zijn wij onze toekomst? Wat willen we bereiken? Wat zijn onze lange-termijn ambities? Voor deze vraag hebben we de strategische doelen van het Nederlandse Rode Kruis als uitgangspunt genomen. Deze zullen, met inachtneming van de hierboven genoemde missie, de kern vormen van onze plannen voor de komende jaren.
Strategisch doel 1: beperken van de gevolgen van noodsituaties Strategisch doel 2: versterken van zelfredzaamheid Strategisch doel 3: vergroten van respect en hulpbereidheid
Daarnaast is het belangrijk te kijken naar wat we nodig hebben om de strategische doelen te kunnen realiseren; de randvoorwaarden. We willen een sterke vereniging zijn, die wil en kan samenwerken met andere organisaties, slagvaardig kan opereren, transparant is, diversiteit kent, financieel gezond is en integer. Om dat te bereiken hebben we (jonge) vrijwilligers nodig, structurele fondsenwerving en een organisatiestructuur die doelmatig is, waarbij taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden voor iedereen helder zijn.
2.5
Betekenis Rode Kruis Borne
Als Rode Kruis in Borne willen we bekend staan als een open organisatie, een echte hulp organisatie, laagdrempelig en neutraal. We willen goede contacten onderhouden met andere maatschappelijke organisaties in onze omgeving en elkaar als vrijwilligers ondersteunen, helpen, maar ook aanspreken. Wij willen hulp bieden voor iedereen die onze hulp nodig heeft.
2.6
Wat is er bereikt tot nu toe
In het strategisch plan 2009 – 2014 hebben we een aantal doelstellingen geformuleerd. Hieronder worden ze genoemd.
De missie/visie zoals verwoord in dit plan (2009-2014) is het uitgangspunt bij het ontwikkelen, uitvoeren en beoordelen van de activiteiten en plannen van het Rode Kruis Afdeling Borne; Bestaande activiteiten blijven bestaan; 5
Als bestaande activiteiten niet meer voldoen aan de behoefte van de doelgroep of niet meer passen bij de missie/visie van het Rode Kruis Afdeling Borne worden ze gestopt; Jongeren zijn doelgroep nr. 1 bij het ontwikkelen van nieuwe activiteiten; Allochtonen zijn doelgroep nr. 2; Werven van nieuwe –jonge- vrijwilligers is heel belangrijk voor het voortbestaan van de Afdeling Borne; Goede communicatie, naamsbekendheid en PR activiteiten zijn belangrijk om de doelstelling van het werven van jonge vrijwilligers te halen; Als zich nieuwe vrijwilligers aandienen met goede ideeën en plannen voor nieuwe activiteiten, ook als ze niet direct voor onze prioriteitsdoelgroep bedoeld zijn, geven we ze alle ruimte en ondersteuning om die uit te voeren, mits passend bij onze missie/visie;
Als we nu terugkijken wat hiervan gerealiseerd is kunnen we concluderen dat we een aantal stappen voorwaarts hebben gezet, waarvan sommige heel bescheiden, anderen iets groter en sommige dingen hebben we ook niet gerealiseerd. De reden daarvoor is niet in één aspect te vangen; de situatie in de wereld om ons heen is veranderd en dat heeft ook zijn gevolgen voor het Rode Kruis Borne gehad. We zijn erin geslaagd een beperkte, maar belangrijke start te maken met de jeugd EHBO. Tijdens de Roefeldag en Kind Onder Vuur brengen we de jeugd van Borne in contact met het Rode Kruis. Bij de volwassenen zijn we erin geslaagd om het aantal actieve EHBO’rs te vergroten en te verjongen. Er zijn meerdere opleidingen verzorgd en we hebben een kaderinstructeur opgeleid in samenwerking met twee andere Rode Kruis afdelingen in Twente. Helaas is deze instructeur inmiddels niet meer beschikbaar, maar we hebben alweer een nieuwe in opleiding. De allochtone doelgroep, in de rol als vrijwilliger zowel als hulpvrager, is niet speciaal in beeld geweest de afgelopen jaren. De sluiting van het asielzoekerscentrum in Azelo heeft daarbij een grote rol gespeeld. Wat betreft communicatie en PR hebben we een eigen website gerealiseerd, onder de vlag van de website van het Nederlandse Rode Kruis. Maar het “onderhoud” en vernieuwing ervan is niet van de grond gekomen. Incidenteel hebben we campagne gevoerd tijdens de Melbuulndagen, maar structureel hebben we geen PR activiteiten gerealiseerd.
6
3. Strategische doelstellingen 3.1
Inleiding
De strategische doelen van het Nederlandse Rode Kruis zijn ook voor Borne het uitgangspunt voor plannen voor de toekomst.
Figuur 3.1 : de cirkel van hulp
Het Rode Kruis is een hulporganisatie. Voor de toekomst (2020) willen we dat onze hulp: • gebaseerd is op de noden in de samenleving; • past binnen onze strategische doelen; • en de Cirkel van Hulp; • van hoge kwaliteit is; • met betrokkenheid van de hulpvragers is opgebouwd; • aansluit op de kracht van mensen in plaats van zwakte; • geen afhankelijkheidsrelatie laat ontstaan; • en dus een tijdelijk karakter heeft; • wordt geboden als niemand anders het doet; • en leidt tot structurele zelfredzaamheid.
Strategisch doel 1: beperken van de gevolgen van noodsituaties Bij een crisis of ramp ondersteunen we mensen in nood in hun eerste levensbehoeften: een onderkomen, water, voedsel, toegang tot medische voorzieningen, veiligheid en het herstellen van contact met familie. In Nederland werken we daarvoor samen met de professionele hulpdiensten van de overheid; in internationaal verband werken we samen met zusterverenigingen, de Federatie en het Internationale Comité van het Rode Kruis. We hebben expertise in noodhulpverlening, wat leidt tot kwalitatief hoogwaardige hulp gebaseerd op de behoefte van de ontvanger. Het beperken van de gevolgen van noodsituaties begint bij een goede voorbereiding. Voorlichting over risico’s is daarom heel belangrijk. Ook besteden we veel aandacht aan het opleiden en toerusten van onze mensen. Zodat zij weten wat ze 7
moeten doen om crisissituaties te voorkomen en indien nodig slagvaardig te kunnen handelen. Strategisch doel 2: versterken van zelfredzaamheid Individuen en gemeenschappen kunnen zelf actief bijdragen aan het verbeteren van hun situatie. Het Rode Kruis helpt hen de behoefte hieraan in kaart te brengen en te koppelen aan structurele oplossingen. We helpen mensen met het opbouwen van netwerken die essentieel zijn voor goede hulpverlening. Waar nodig voorzien we in lacunes in deze netwerken. Zodra de hulpverlening goed functioneert en er andere partijen zijn die het kunnen voortzetten, dragen we het over en trekken ons terug. We betrekken hulpvragers bij het ontwikkelen van onze hulpverlening. We verwijzen naar andere organisaties die de nodige hulp al bieden. We signaleren en faciliteren. Strategisch doel 3: vergroten van respect en hulpbereidheid Het Rode Kruis streeft overal ter wereld naar een samenleving waarin mensen elkaar willen en kunnen helpen. Respect en hulpbereidheid – spontane vrijwilligheid – wordt door ons gestimuleerd. We bieden niet alleen hulp maar willen ook mensen met elkaar in contact brengen, bruggen bouwen en respect bevorderen. We delen om diezelfde reden onze kennis van het humanitair oorlogsrecht en humanitaire waarden – zowel met het brede publiek als met professionals.
3.2
Strategische doelen t.o.v. huidige activiteiten
In het schema hieronder hebben we de huidige activiteiten zoals die door onze afdeling worden uitgevoerd vergeleken met de drie strategische doelen. In hoeverre de activiteiten daadwerkelijk matchen met de strategische doelen word weergegeven door middel van een kleur: groen is passend, oranje is een beetje passend en rood is niet passend. De huidige activiteiten die niet, of minder passend zijn bij de strategische doelen blijven gewoon bestaan zolang er behoefte is bij de doelgroep en er vrijwilligers zijn om deze uit te voeren. Activiteiten
Doelgroep
Frequentie
Huisbezoek
Ouderen, zieken, gehandicapten en eenzamen Bewoners Verpleeghuis Dijkhuis Gehandicapten en eenzamen Ouderen, zieken, gehandicapten en eenzamen Ouderen, zieken, gehandicapten en eenzamen
26 keer per jaar
strategisch doel 2
1 keer per maand
2
1 keer per jaar
2
1 keer per jaar; 10 mensen kunnen mee
2
Elke woensdagochtend
2
Dijkhuis; begeleiden bewoners naar activiteiten Uitstapjes (kerstmarkt en naar het Loo) Vakantie projecten
Praathuis
8
Ontspanningsmiddag
Uitstapjes EHBO bij evenementen: Afrikafestival NEO voetbal jeugd toernooi Indoor Saasveld EHBO lessen Kind Onder Vuur Roeffeldag
Ouderen, zieken, gehandicapten en eenzamen Gehandicapte kinderen/jeugd Inwoners van de gemeente Borne e.o. ( in samenwerking met de EHBO vereniging Borne) jeugd, volwassenen groep 7 en 8 basisschool groep 7 en 8 basisschool
2 keer per jaar
2
1 keer per jaar
2
1 keer per jaar 1 keer per jaar
1 1
1 keer per jaar
1
1 keer per jaar 1 keer per 2 jaar.
1 3
1 keer per jaar
1 en 3
Tabel 3.1 Huidige activiteiten Rode Kruis Afdeling Borne
3.3
Nieuwe activiteiten
In de bovenstaande tabel is te zien welke activiteiten Borne al doet die passen in de drie strategische doelstellingen. Hieronder staan de activiteiten waar we ons de komende vijf jaren op willen richten en waar we nieuwe vrijwilligers en bestuurders voor willen werven. Strategisch doel 1: beperken van de gevolgen van noodsituaties De focus komt te liggen op jeugd EHBO. Om de jeugd ook langer te boeien en te binden aan het Rode Kruis zou gekeken kunnen worden naar de mogelijkheden van competitie en samenwerking met de EHBO vereniging. Daarnaast streven we naar een zo groot mogelijke EHBO kennis bij de inwoners van Borne. Ook korte cursussen, of thema avonden over noodhulp zijn mogelijk. Niet iedereen hoeft een diploma te halen, kern is om de kennis te vergroten bij zoveel mogelijk mensen. In dat kader willen we ook regelmatig AED cursussen gaan geven. Strategisch doel 2: versterken van zelfredzaamheid Deze doelstelling biedt de meeste uitdagingen voor Borne. De focus komt te liggen op zelfredzaamheid. De volgende activiteiten zouden daar bij passen: • Rode kruis aan huis • Rode kruis contactcirkel • EHBO op maat • Workshop risico’s in en om het huis • Cursus “sterk door je netwerk” Deze worden in bijlage 1 verder toegelicht. Met betrekking tot de minder passende activiteiten van strategisch doel 2 willen we kijken in hoeverre het mogelijk is om het aspect “zelfredzaamheid” meer aandacht en invulling te geven.
9
Strategisch doel 3: vergroten van respect en hulpbereidheid Maatschappelijke stages en de 2 jaarlijkse tentoonstelling Kind onder Vuur zijn activiteiten die hier aan bijdragen. Deze activiteiten doen we al in Borne, maar zouden nog meer uitgebouwd kunnen worden. Ook het onderwerp jeugd- en jongerenparticipatie willen we in kaart brengen en verder uitbouwen. Daarnaast streven w naar een nauwere samenwerking met de andere afdelingen in het district.
3.4
Randvoorwaarden
De werving van nieuwe vrijwilligers moet een meer structureel karakter krijgen. Op dit moment is het vooral een “toevalstreffer” ; als we tijdens activiteiten mensen spreken proberen we hen te interesseren voor vrijwilligerswerk bij het Rode Kruis. Dat zou niet alleen gestructureerder moeten maar ook meer vanuit een eenduidig beeld van wat het Rode Kruis in Borne nu betekent. En in de toekomst wil betekenen. PR activiteiten zijn hiervoor noodzakelijk en deze moeten dan ook opgepakt worden. Het vrijwilligerswerk op zich zou ook beter onder de aandacht gebracht moeten worden en een positiever imago krijgen. Essentieel daarbij is de vindbaarheid van het Rode Kruis Borne digitaal; de website moet up-to-date en vooral actueel zijn. De website dient ook als helpdesk voor vrijwilligers en hun organisatie. Een gezonde financiële situatie vraagt om een structurele bron van inkomsten. De huidige bron vanuit het landelijke Rode Kruis zal naar verwachting de komende jaren opdrogen en we zullen in onze eigen afdeling zelf de financiële middelen voor onze activiteiten moeten vergaren. Dat betekent een uitbreiding van de collecte activiteiten, maar ook het onderzoeken en realiseren van andere mogelijkheden zoals sponsoring etc. Binnen de afdeling wordt er gewerkt met budgeten, waar de coördinatoren voor verantwoordelijk zijn. Dit geeft transparantie, een duidelijk financieel kader voor de vrijwilligers en helpt het bestuur om met behulp van de financiën beleidskeuzes te maken. Wat betreft de structuur gaan we de mogelijkheid van het werken in “clusters” verkennen, waarbij we streven naar een iets groter algemeen bestuur waar ook meer jongere vrijwilligers aan deelnemen (zie bijlage 2 en 3). Het indelen van de bestaande en nieuwe activiteiten in clusters, waarbij de coördinator verantwoordelijk is voor de activiteiten die hieronder vallen en het budget wat erbij hoort moet bijdragen aan een meer slagvaardige organisatie waarbij nieuwe vrijwilligers en activiteiten een kans krijgen zich te ontwikkelen. De resultaten die we nastreven moeten bekeken worden vanuit het oogpunt van de “stakeholders”, de vrijwilligers, de landelijke organisatie, collega afdelingen, sponsoren, de lokale overheid en de doelgroepen waar we voor werken. De perceptie die zij hebben van ons werk, en met name de verwachtingen die gekoesterd worden moeten hun weerslag vinden in onze strategie en werkplannen. Speerpunt daarbij is aansluiten bij wat er leeft in de gemeenschap, zichtbaar zijn en flexibel en doelgericht werken.
10
3.5
Strategische keuzes
Samenvattend zijn de volgende keuzes gemaakt: De missie/visie en de drie strategische delen zoals beschreven in dit plan zijn het uitgangspunt bij het ontwikkelen, uitvoeren en beoordelen van de activiteiten en plannen van het Rode Kruis Afdeling Borne; Bestaande activiteiten (tabel 4.1) blijven bestaan; Als bestaande activiteiten niet meer voldoen aan de behoefte van de doelgroep of niet meer passen bij de missie/visie van het Rode Kruis Afdeling Borne worden ze gestopt; Jongeren zijn doelgroep nr. 1 bij het ontwikkelen van nieuwe activiteiten; Werven van nieuwe –jonge- vrijwilligers is heel belangrijk voor het voortbestaan van de Afdeling Borne; Goede communicatie, naamsbekendheid en PR activiteiten zijn belangrijk om de doelstelling van het werven van jonge vrijwilligers te halen; Fondsenwerving moet een structureel karakter krijgen, ondergebracht in een aparte cluster; Als zich nieuwe vrijwilligers aandienen met goede ideeën en plannen voor nieuwe activiteiten, ook als ze niet direct voor onze prioriteitsdoelgroep bedoeld zijn, geven we ze alle ruimte en ondersteuning om die uit te voeren, mits passend bij onze missie/visie en strategische doelen;
11
BIJLAGE 1 : ZELFREDZAAMHEID Zelfredzaamheid met betrekking tot Noodsituaties Onder zelfredzaamheid worden de handelingen verstaan die mensen verrichten ter voorbereiding op, tijdens en na acute noodsituaties om zichzelf en anderen te helpen en de gevolgen te beperken. Noodsituatie: bijzondere omstandigheden van tijdelijke aard. Wel > stroomuitval, extreem weer, vallen en geen hulp in kunnen schakelen, brand en niet mobiel zijn om uit huis te komen, verwonding en geen EHBO kennis, in panieksituatie niet weten op wie te rekenen; Niet > het feit dat mensen gehandicapt zijn, alleen zijn, weinig inkomsten hebben. Voorgestelde activiteiten zelfredzaamheid Rode Kruis aan Huis De bewoner wordt gedurende één of meer bezoeken ondersteund om risico’s in en om het huis in te schatten, te bedenken hoe daarmee om te gaan en vaardigheden aan te leren, in de eerste plaats om zichzelf te redden in geval van nood. Ook wordt geprobeerd het netwerk van de bewoner te vergroten met het oog op noodsituaties. Het streven is om de huisbezoeken tot het minimum te beperken. Waar mogelijk wordt de bewoner gestimuleerd om deel te nemen aan (buurt)activiteiten die hetzelfde inhoudelijke doel hebben als de huisbezoeken, zoals netwerk uitbouwen en de vaardigheden vergroten die zelfredzaamheid bevorderen. Hulpvragen die naar boven komen op andere terreinen dan fysieke noodsituaties worden zo goed mogelijk doorverwezen. Rode Kruis Contactcirkel De telefooncirkel heeft een alarmfunctie en voorkomt dat het onopgemerkt blijft dat er iets met iemand aan de hand is. Daarnaast wordt de telefooncirkel voor en tijdens noodsituaties benut om bijvoorbeeld de deelnemers voor te bereiden op risico’s, te waarschuwen wanneer een risicosituatie zich voordoet, advies te geven of te vragen op hun beurt buren te waarschuwen. De telefooncirkel is een groep mensen die elkaar regelmatig belt. Het is goed de deelnemers te stimuleren om buiten de telefooncirkel hun lokale netwerk uit te breiden. EHBO op maat Buurtbewoners en/of bepaalde groepen bewoners wordt collectief een basistraining Eerste Hulp aangeboden. De bedoeling is dat bewoners na het volgen van de training in geval van nood zichzelf en anderen de meest basale eerste hulp kunnen geven. Afhankelijk van de specifieke eigenschappen van de buurt (bijvoorbeeld aanwezigheid van veel water of druk verkeer) en haar bewoners (bijvoorbeeld veel jonge gezinnen of ouderen) wordt de training op maat gemaakt. Specifieke aandacht in de training is er voor het geven van hulp aan mensen die in nood verminderd zelfredzaam zijn. Cursus Sterk door je Netwerk De cursus netwerken is erop gericht dat de cursist inzicht krijgt in het belang van een sterk netwerk ten tijde van nood en zelf actief aan de slag gaat om zijn lokale netwerk te 12
versterken. In 5 bijeenkomsten worden sociale en communicatieve vaardigheden geoefend en wordt aandacht besteed aan het thema onderlinge hulpbereidheid. Er wordt gekeken naar concrete noodsituaties waarin men kan belanden en het belang van een lokaal netwerk in die gevallen. Bijzondere aandacht is er voor het inventariseren wie er in de eigen leefomgeving verminderd zelfredzaam is, maar ook wie extra vaardigheden heeft om te helpen. Cursus Risico’s in en om het Huis Samen met buurtbewoners worden tijdens interactieve groepssessies risico’s op het ontstaan van fysieke noodsituaties in huis en in de buurt geïnventariseerd, bekeken en besproken en wordt er nagedacht over hoe hier mee om te gaan. De bedoeling is dat bewoners zich meer bewust worden van de risico’s in hun directe leefomgeving, deze waar mogelijk verminderen en verder hun gedrag op deze risico’s aan te passen. Bijzondere aandacht is er voor de buurtbewoners die in noodsituaties verminderd zelfredzaam zijn: waar wonen zij en in welke noodsituatie hebben zij extra hulp nodig van anderen. Idealiter wordt een algemene risico-inventarisatie in en rond de woning jaarlijks herhaald en is er tussentijds de mogelijkheid om nieuwe bewoners, of bewoners bij wie iets bijzonders in het huishouden veranderd (komst van een baby, het optreden van een handicap) te ondersteunen bij een inventarisatie. De groep bewoners met wie de inventarisatie plaatsvindt, vormt bij voorkeur een afspiegeling van de buurt. Ook kunnen inventarisaties met bewoners van bepaalde wooncomplexen apart aandacht krijgen (studenten of 55+complexen). Werkwijze > buurtgericht > Rode Kruis Buurtcoördinator De Rode Kruis buurtcoördinator is voor het Rode Kruis de spin in het web op wijk- of buurtniveau op het gebied van noodsituaties. Deze vrijwilliger zoekt, kent en onderhoudt contact met de sleutelfiguren in de wijk, zowel onder de bewoners als de professionele organisaties. Mede hierdoor kan de buurtcoördinator op het netvlies hebben welke mensen in bepaalde noodsituaties redzaam of juist verminderd zelfredzaam zijn. Ook weet de buurtcoördinator welke mensen buiten het lokale netwerk dreigen te vallen, bijvoorbeeld omdat zij geïsoleerd leven of nergens geregistreerd staan. De buurtcoӧrdinator coördineert de hulpverlening van het Rode Kruis in de buurt, net zoals de andere Rode Kruis activiteiten. Om misverstanden te voorkomen: de Rode Kruis buurtcoӧrdinator is alleen actief is voor de eigen organisatie. Hij of zij is niet belast met de hulpverlening en activiteiten van andere organisaties of die van bewoners. Wel kan hij of zij signalen en hulpvragen doorgeven aan andere organisaties. In het voorbereiden op of tijdens meer grootschalige noodsituaties werkt de buurtcoördinator nauw samen met de coördinerende vrijwilliger van Noodhulp in zijn of haar gebied.
13
BIJLAGE 2 : ORGANOGRAM
14
BIJLAGE 3 : FUNCTIEOMSCHRIJVINGEN
Coördinator Vrijwilligersmanagement en Opleidingen Inleiding In de Functiestructuur worden de taken en benodigde kennis en vaardigheden van de vrijwilligers binnen het Vrijwilligersmanagement en Opleidingen weergegeven. Vrijwilligersmanagement en Opleidingen bestaat uit twee coördinatorfuncties te weten Vrijwilligersmanagement en Opleidingen. Afhankelijk van de aard en omvang van één of beide activiteiten kan deze functie door een of meer vrijwilligers worden vervuld. Vrijwilligersmanagement en Opleidingen heeft de volgende doelstelling:
Heeft inzicht in de behoefte aan vrijwilligers Organiseert en coördineert, volgens een vooraf opgesteld plan van aanpak, de benodigde wervingsacties Draagt zorg voort intake- en voortgangs- en afsluitingsgesprekken met vrijwilligers, samen met de desbetreffende coördinatoren Draagt zorg voor het informeren en introduceren van nieuwe vrijwilligers Heeft kennis over de behoefte aan opleiding en ontwikkeling en meldt eea door Bewaakt de continuïteit an contacten met vrijwilligers en organiseert activiteiten om de waardering te laten blijken Organiseert cursussen, trainingen en thema bijeenkomsten Bevorderen van de deskundigheid van de vrijwilligers
Functies Coördinator Vrijwilligersmanagement Coördinator Opleidingen Vrijwilligersadministrateur Instructeur(s)
15
Coördinator Zelfredzaamheid Het Rode Kruis richt zich op het voorkomen en beperken van de gevolgen van een noodsituatie. Mensen kunnen in een noodsituatie (klein- of grootschalig) voor zichzelf en anderen meer betekenen als ze beschikken over de juiste kennis en vaardigheden en een goed netwerk. Wij noemen dat zelfredzaamheid. Ongeveer één vijfde deel van de Nederlandse bevolking is op de één of andere manier verminderd zelfredzaam en dus niet goed in staat in een noodsituatie zichzelf of anderen te helpen. Om ervoor te zorgen dat niemand er in tijden van nood alleen voor staat, is de hulpverlening van het Rode Kruis in Nederland gericht op het sterker en zelfredzamer maken van mensen en gemeenschappen. Als Rode Kruis streven we naar een samenleving waarin mensen elkaar kunnen en willen helpen. De coördinator:
organiseert en zorgt voor continuïteit van nieuwe zelfredzaamheidsactiviteiten; is aanspreekpunt voor de (deels nog te werven) vrijwilligers zelfredzaamheid; fungeert als vraagbaak en klankbord voor de vrijwilligers zelfredzaamheid; evalueert samen met de vrijwilligers de zelfredzaamheidsactiviteiten; legt en onderhoudt contact met andere (dienstverlenende) organisaties; organiseert periodiek bijeenkomsten met alle vrijwilligers om ervaringen uit te wisselen; overlegt regelmatig met het bestuurslid Zelfredzaamheid en het District.
De vrijwilliger:
beschikt over goede sociale en communicatieve vaardigheden; heeft zicht op eigen mogelijkheden en kwaliteiten (en ontwikkelpunten); heeft affiniteit met zelfredzaamheid; is bekend met de sociale kaart van de buurt en met andere (hulpverlenings)organisaties of is bereid zich hierin te verdiepen; kan goed organiseren en coördineren; is een teamspeler en kan een groep vrijwilligers aansturen; is bekend met Word, Excel en e-mail.
16
Coördinator Respect & Hulpbereidheid Vrijwilliger Bevolkingszorg Elke hulpverlener van het Rode Kruis die actief is voor nationale hulpverlening is inzetbaar bij rampen en crises in Nederland. De hulpverlener levert onvoorwaardelijk hulp waar nodig. Met de basisopleiding noodhulp van het Rode Kruis kan elke hulpverlener voor verschillende basistaken in de noodhulp ingezet worden. Verdere specialisatie in de hulpverlening vereist verdere opleidingen. De taken die de hulpverlener gaat uitvoeren tijdens een inzet zijn afhankelijk van het type ramp, de locatie van de inzet en de benodigde ondersteuning. De teamleider ter plaatse verdeelt de taken en geeft instructie. De hulpverlener bevolkingszorg is binnen de nationale hulpverlening actief en kan worden ingezet om basistaken uit te voeren die bijdragen aan het verbeteren van de omstandigheden van door rampen of crisis getroffen burgers. Hierbij wordt altijd geprobeerd om de getroffenen zoveel mogelijk zelf grip te geven op de eigen situatie door het bieden van handelingsperspectieven om zelfredzaamheid te vergroten. De hulpverlener is breed inzetbaar in alle basistaken van de bevolkingszorg. Na het volgen van een verdieping kan de hulpverlener op een aantal aanvullende taken ingezet worden in Communicatie en Informatie, en voor Publieke Zorg werkzaamheden verrichten tijdens evacuatie van mensen of distributie van primaire levensbehoeften. De inzet van het Rode Kruis kan in noodsituaties worden gevraagd door de lokale en nationale overheid, en door private organisaties. De hulpverlener werkt onder aansturing van een leidinggevende van het Rode Kruis op basis van taakkaarten. De hulpverlener kan 24 uur per dag, zeven dagen per week, opgeroepen worden om zich in te zetten voor hulp bij calamiteiten. Doordat in elke noodhulpregio meerdere hulpverleners zijn, is het niet nodig dat elke hulpverlener ook altijd beschikbaar is. De hulpverlener is: - bereid buiten de eigen gemeente/ regio op te treden; - mobiel bereikbaar; De hulpverlener beschikt over: - het eerste hulp certificaat (1 ster), of bereid deze op korte termijn te behalen; - een vrijwilligersovereenkomst met het Rode Kruis; - rijbewijs A of B (E achter B en/ of C is pre) of andere mogelijkheid om 24/7 naar een inzetlocatie te komen; nde instelling; - een representatieve uitstraling; - improvisatievermogen; - een hands-on mentaliteit; - een lichamelijk en geestelijk goede conditie; - incasseringsvermogen, met name in relatie tot de aard en ernst van de ramp of het incident De hulpverlener kan: - onder aansturing van een teamleider werken; - hulpbehoefte signaleren en daar adequaat op inspringen;
17
- presteren onder (tijds)druk; - veilig werken ten tijde van een inzet; - improviseren: binnen aangegeven kaders zelfstandig beslissingen nemen over de uitvoering van zijn taken; - op correcte en prettige wijze communiceren; - zelfredzaamheid van getroffenen bevorderen
De hulpverlener kan gevraagd worden de volgende taken uit te voeren: - Ondersteunen bij het opbouwen van een locatie waar betrokkenen terecht kunnen voor informatie/opvang/distributie - Het bevorderen van de veiligheid op de locatie - Behartigen van de belangen van betrokkenen, registreren van hulpvragen en geven van terugkoppeling. - Het begeleiden van kinderen, ouderen en minder validen waardoor zij passende hulp ontvangen. - Het bevorderen van contactherstel door aanbieden van verschillende middelen aan getroffenen - Het begeleiden van sociale en recreatieve activiteiten op een opvanglocatie informatie aan getroffenen op een opvanglocatie - Het ondersteunen bij de zorg voor fysiologische behoeften. Het zorgdragen dat deze middelen ter beschikking komen voor hen die deze het meeste nodig hebben. - Zorgdragen voor mensen die eerste hulp nodig hebben en tijdens het vervoer naar een andere locatie - Vastleggen van belangrijke besluiten en activiteiten in een logboek. - Verplaatsen van materialen en informatie tussen verschillende locaties
18
Coördinator Fondsenwerving en Communicatie Fondsenwerving & Communicatie heeft de volgende doelstellingen: Werken aan een sterkere positionering van het Rode Kruis. De organisatie meer aansprekend maken voor geldgevers en – vooral jongere – vrijwilligers. Verwerving van financiële en materiële middelen ten behoeve van de activiteiten van het Rode Kruis. Doel is om één uniform beeld naar buiten uit te stralen, in aansluiting op het centrale beeld vanuit het landelijk niveau van het Rode Kruis. Communicatie aan de hand van thema´s op een paar momenten van het jaar (campagnes bv.) is hier een goed voorbeeld van. Meer lokale en regionale bekendheid, meer geld, een fris imago en meer vrijwilligers tot stand brengen. Fondsenwerving en Communicatie voert de volgende activiteiten uit om de doelstellingen te bereiken: Fondsenwerving Maakt zich sterk voor de promotie van het RK in de gemeente. Ontwikkelt nieuwe initiatieven voor fondsenwerving dmv acties en promotiecampagens Coördineert fondswervingsactiviteiten, oa subsidies, alsmede particuliere en zakelijke donaties Donateurs- en ledenwerving Coördinatie van de jaarlijkse nationale collecte binnen de afdeling Opstarten an fondsenwervende acties tbv de afdeling Communicatie Onderhoud contacten met de pers, het lokale bedrijfsleven en lokale instanties Stemt alle communicatie activiteiten van de afdeling op elkaar af Campagne voeren tbv een sterkere positionering van het Rode Kruis Website beheren Toezien op juist gebruik huisstijl
Functies Coördinator Fondsenwerving Coördinator Collecte Plv.coördinator Collecte Wijkcoördinator Collecte Vrijwilliger(s) Collecte Coördinator Communicatie Vrijwilliger(s) Communicatie Vrijwilliger(s) webredacteur Voorlichter algemeen op scholen Voorlichter algemeen voor bedrijven en organisaties Jonge ambassadeurs
19
Coördinator Noodhulp De coördinator: · stuurt de uitvoering van activiteiten aan; · zorgt voor begeleiding en ondersteuning van vrijwilligers; · signaleert en inventariseert de behoefte aan vrijwilligers binnen het taakveld; · is samen met de activiteitencoördinator verantwoordelijk voor het werven van vrijwilligers; · is samen met de activiteitencoördinator verantwoordelijk voor het voeren van intake- en voortgangsgesprekken met vrijwilligers; · draagt zorg voor evaluatie van hulpverleningsactiviteiten in het kader van kwaliteitsborging en –verbetering; · signaleert de behoefte aan opleiding en ontwikkeling en meldt dit aan taakveld 5 ‘Vrijwilligersmanagement en Opleidingen’. Profielschets De vrijwilliger kan: · richting en sturing geven aan een groep vrijwilligers; · vrijwilligers begeleiden en ondersteunen; · bepalen welke vrijwilligers benodigd zijn voor activiteiten; · informatie en ideeën helder overbrengen op anderen; · vrijwilligers beoordelen op geschiktheid voor een functie; · opleidingsbehoeften inventariseren.
Functies Coördinator activiteiten Vrijwilliger(s) Noodhulp Vrijwilliger(s) Evenementenhulp Vrijwilliger(s) Eerste hulp Teamleider Bevolkingszorg Vrijwilliger(s) Bevolkingszorg Teamleider Verwanteninformatie Vrijwilliger(s) Verwanteninformatie Teamleider Verbindingen Vrijwilliger(s) Verbindingen
20
