Adviesnota mobiel ANPR ~~ontneem
criminaliteit de voorde/en van mobiliteit"
Onderwerp
: Advies inzet ANPR-auto
Status Portefeuillehouder Projectleider
..: Ter besluitvorming •
I
Gevraagd beslult:
Het RMT wordt gevraagd: 1. De aanbevelingen genoemd in paragraaf 2.3, 3.3, 4.3 en 5.3 over te nemen; 2. Een keuze te maken voor de invulling van de bedlenaars; 3. Een keuze te maken over het voertuig;
Advlesnota moblel ANPR
1
1.
lnleldlng
ANPR staat voor Automatische Nummer Plaat Registratie. Het is een techniek waarmee een camera met onderliggende lntelligente software op straat mobiel of statisch kentekens scant en deze kentekens direct matcht met verschillende soorten informatiebestanden. Hierbij kan direct of indirect worden gereageerd op een hit. De verzamelde data kunnen later ook worden geanalyseerd en veredeld. De toepassing van ANPR kan dus zowel plaatsvinden in het kader van hand having als van opsporing. Het heeft de potentie om een positieve bijdrage te leveren aan de uitvoering van de politietaak door een verhoging van de pakkans, een daling van de dreiging van criminele activiteiten en de mogelijkheid om achteraf vervoersstromen te onderzoeken en te analyseren. In die zin is ANPR zowel een preventief als een repressief instrument. ANPR wordt ingezet als ondersteuning van de lnformatie Gestuurde Politie (IGP). In onze regie is een onopvallende auto met ANPR-apparatuur beschikbaar. In de tweede helft van 2009 heeft er in de Achterhoek een pilot mobiel ANPR gedraaid. In deze adviesnota zal ingegaan worden op de resultaten en het procesverloop van deze pilot aan de hand van de onderwerpen inzet, personeel/bedienaars, informatievoorziening en voertuig/middelen. Op basis van dit beeld wordt er een advies uitgebracht over het vervolg van mobiel ANPR in onze regie. 2.
lnzet
2.1
Soorten lnzet
Het voertuig ANPR kan op verschillende manieren worden ingezet. Tijdens de pilotperiode is het voertuig ingezet bij: Ondersteunjng tiidens de (onopvallendel surveillance Het systeem controleert aile gescande voertuigen en bij een hit (op basis van ingevoerde bestanden) wordt het betreffende voertuig onderworpen aan een controle/onderzoek. Voor de pilot in de Achterhoek is gekozen voor een inzetschema van een week per GGPZ-team. Hiervoor is een schema opgesteld.ln de periode 5-7 zijn er73.000 kentekens gescand waarvan 128 hits. In de periode 10-11 zijn er 20.000 kentekens gescand waarvan 43 hits. Door de inzet van de ANPR-auto is een gestolen auto opgespoord. Ondersteuning bii (verkeerslcontroles I projecten Het ANPR apparaat kan worden ingezet bij verkeerscontroles (bijv. controles op de andere speerpunten/ milieutransport-controles). Ook kan het voertuig worden ingezet binnen een blauw team op verzoek van de teamchef. Binnen het district Apeldoom is hiervan met succes een keer gebruik gemaakt. lnzet bii toezicht op evenementen. Het ANPR apparaat kan worden ingezet als hulpmiddel op evenementen. Er kunnen dan personen gecontroleerd worden, die in de belangstelling staan van de politie. Het apparaat kan gevoed worden met bepaalde kentekenbestanden (bijv. veelplegers, hooligans). Het ANPR-voertuig Is ingezet tijdens Koninginnedag en tijdens de herdenkingsdienst en voorafgaand aan de voetbalwedstrijd AGOWAjax. Bij deze inzet werden 21 hits geregistreerd. In twee gevallen werd een voetbalvandaal getraceerd en in 19 gevallen ging het om hits in landelijke bestanden zeals PAPOS. Verder is de auto met succes ingezet bij de voetbalwedstrijd De Graafschap - Fortuna. Er zijn 40 'supporters' van voetbalclub Fortuna die de bedoeling hadden om in Doetinchem de confrontatie aan te gaan met supporters van de Graafschap, op de A18 blj Wehl opgevangen door collega's en weer richting huis begeleid. De kentekens van de auto's waarin de Fortuna-supporters reisden waren in een speciaal bestand lngevoerd In de ANPR-auto. Gemiste kansen waren geen inzet bij Ground Zero en Zwarte Cross.
Adviesnota mobiel ANPR
2
... Naast de bovengenoemde wijze van inzet kan er in de toekomst ook gekozen worden voor: Gebruik voor opsporingsdoeleindenfrGO De logbestanden van aile soorten inzet kunnen gebruikt worden om na te gaan of een voertuig op een bepaalde plaats is gesignaleerd. Hiermee kunnen de bewegingen van een voertuig worden nagegaan of kunnen bewegingen van bepaalde groepen in beeld worden gebracht. Gebruik voor analyses De logbestanden kunnen ook gebruikt worden voor analyses. Bljv.: bepaalde hits op bepaalde tijdstippen op dezelfde locatie kan leiden tot een IGP-opdracht. 2.2
Knelpunten
Het voertuig wordt nlet gericht ingezet. Er werd dagelijks mee gesurveilleerd zonder dat er een specifieke opdracht werd meegegeven. De trefkans wordt daardoor beduidend lager; De bedienaars zijn ontevreden over de resultaten van de ANPR auto. Het gebeurt zeer regelmatig dat een dag met de auto gereden wordt en geen, of maar een, resultaat wordt geboekt; Om gebruik te kunnen maken van de opsporingsmogelijkheden en analyses, zal onze regia aangesloten moeten zljn op het BOF(Back Office Facility). Tot op heden is dit nog niet gelukt. Dit kost meer tijd doordat we afhankelijk zijn van Vtspn. De boel stagneert hlerdoor; Naar aanleiding van het oordeel van het College Bescherming Persoonsgegevens (CBP) is besloten dat de politie geen gegevens mag opslaan en bewaren van voertuigen die geen hit opleveren, in afwachting van nieuw landelijk beleid hierover. Dit heeft dus gevolgen voor de inzet van ANPR tbv opsporlng. lnmiddels komen er vanult de regia verzoeken om (opsporings) projecten te kunnen opzetten waarbij gebruik gemaakt wordt van het ANPR voertuig. Door de decentrale plaatsing van het huidige voertuig, zal dit extra capaciteit gaan kosten door het telkens halen en terugbrengen van het ANPR voertuig naar de Achterhoek. 2.3
Aanbevelingen
Naar aanleiding van bovenstaande knelpunten worden de volgende aanbevelingen gedaan: Het ANPR voertuig zal ook de komende jaren in de regia worden ingezet; Er wordt aan de hand van de evenementenkalender bepaald bij welke evenementen dit voertuig altijd moet worden ingezet; De beleidsmedewerker verkeer zorgt voor de inzet en stemt dit af met de afde/ing planning. Verder kan het voertuig standaard ingezet worden bij een TGO/SGBO; Naast de geplande evenementen kunnen de teams een aanvraag doen (=gerichte inzet); Hiervoor zal een criteria/ijst voor aanvragen worden opgesteld door de be/eidsmedewerker verkeer. 3.
Personeel/bedlenaars
3.1
Opleldlng
Voor de pilot in de Achterhoek is er per GGPZ-team een medewerker opgeleid. Daarnaast is in het kader van opsporing ook een medewerker van de districtsrecherche opgeleld. 3.2
Knelpunten
Tijdens de pilot waren de kernbedienaars verantwoordelijk voor verdere kennisoverdracht aan medewerkers binnen hun team. Deze medewerkers waren minder gemotiveerd; Er zljn veel bedienaars lngezet, waardoor men geen routine krijgt en dat zorgt er dat afspraken rond het afmuteren van BVH niet geed gevolgd zijn; De motivatie bij de medewerkers daalde door de geringe opbrengst.
Adviesnots mobiel ANPR
3
lnmiddels komen er vanuit de regia verzoeken om (opsporings) projecten te kunnen opzetten waarbij gebruik gemaakt wordt van het ANPR voertuig. Hierdoor zal intern extra personeelmoeten worden opgeleid. 3.3
Aanbevelingen
Naar aanleiding van bovenstaande knelpunten wordt de volgende aanbeveling gedaan: Er zal een keuze gemaakt moeten worden wat betreft de bedienaars: 4 centrale ANPR bedienaars aanwijzen (ieder district 1) die regiobreed ingezet worden of 1 vaste bedienaar die geplaatst wordt bij het regionale team verkeer. De n/euwe bedienaars kunnen Intern worden opgeleid. Beleidsmedewerker verkeer is hiervoor verantwoordelijk. 4.
lnformatievoorziening
4.1
Databestanden
Het succes van ANPR hangt voor een groat deel af van de gebruikte databestanden. Het systeem dient niet aileen gebruikt te worden voor opvolging van RDW- en CJIB-hits, maar ook van specifieke bestanden van dadergroep zoals veeplegers en delictspecifieke groepen als lnbrekers en drughandelaren. In deze pilot is in eerste instantie aileen gebruik gemaakt van de bestaande landelijke databases (ROW- OPS- PAPOS- DNA-gesignaleerden) om de nodige ervaring op te doen met het apparaat en om te kijken waar bijsturing/verbetering nodig is. Bij de inzetten van Koninginnedag en de 2 voetbalwedstrijden is er gebruik gemaakt van specifieke op maat gemaakte bestanden. Binnen de divisie 1&1 is verder een regionale hitlijst (inbrekers) ontwikkeld. Deze wordt toegepast bij het statische ANPR systeem op het bedrijventerrein De Mars in Zutphen. Na bewerking kan deze lijst mogelijk ook voor de ANPR auto gebruikt worden. VtsPN, BRNON, korps Rotterdam en ons korps zijn druk bezig om een aansluiting op het BOF te realiseren. Verder zal er in de toekomst gekeken moeten worden naar de mogelijkheden datatransport. De USB stick zal vervangen kunnen worden door bijvoorbeeld een UMTS verbinding, zodat er op elke locatie een datatransport kan plaatsvinden. Dit zal met Vts bekeken moeten worden, maar hier zit wei een kostenplaaije aan vast. Ons korps zal moeten kijken waar behoefte aan is en wat de financiele mogelijkheden zijn. Korps Rotterdam werkt met wifi en Flevoland wil een experiment gaan uitvoeren met een online verbinding. 4.2
Knelpunten Momenteelligt het ANPR beheer voor een deel bij Team Montferland. Het laden en uploaden van gegevens ervaart het team als belastend, kost veel capaciteit. Een BOF ontbreekt nog, waardoor analyse van de data nlet mogelijk was; Opstartproblemen bij 1&1 zorgde voor verouderde informatie in de auto, dat zorgde voor valse hits; Het uploaden van de data middels de USB stick kost veel tijd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de beperkte netwerklijn tussen Zwolle en team Montferland (slechts 2 mb).
4.3
Aanbevelingen
Naar aanleiding van bovenstaande knelpunten worden de volgende aanbevelingen gedaan: De divisie 1&1 regelt dat de data (landelijke en regionale bestanden) actueel worden gehouden; De data dient minimaa/1 x per week door 1&1 te worden geactualiseerd. Als ANPR regionaal ingezet wordt, dan kunnen dit soort werkzaamheden daar niet meer worden weggezet. De afwerkingen van de inzet van het ANPR-voertuig en de aangetroffen hits wordt middels een regionaal protocol afgewerkt; Regionaal wordt een protocol opgesteld/aangepast door de beleldsmedewerker verkeer welke als leidraad geldt voor de inzetten van het ANPR-voertuig.
Adviesnota moblel ANPR
4
... ,.,
,-
De data-uitwisseling kan middels USB stick gecontinueerd worden, mits de ANPR auto centraal wordt beheerd. De netwerkverbinding tussen Europaweg en Zwolle ligt op 34mb. Macht ons korps de handmatige data-uitwisseling willen vervangen door een draadloze versie, dan is het raadzaam om op de realisatie in Rotterdam te wachten; De update van de hitlijsten in de ANPR-auto zal minimaal 1 keer per week moeten plaatsvinden door de bedienaar(s) ANPR; Er vindt op regelmatige tijden een tussentijdse evaluatie plaats. Tijdens daze evaluatie zal gekeken worden of er bijsturing noodzakelijk is. Oak zal een rapportage t.b. v. de KURMT worden opgesteld. De beleidsmedewerker verkeer zal hiervoor verantwoorde/ijk zijn.
5. Voertulg/mlddelen 5.1
lnzet voertulg Tijdens de pilotperiode is voor de ANPR-apparatuur gebruik gemaakt van een onopvallend dienstvoertuig, welke behoort bij het wagenpark van het district Achterhoek. Dit voertuig is geplaatst als onopvallend voertuig op het team Montferland. Tijdens de inzet van dit voertuig in de Achterhoek, was er een ander onopvallend voertuig op het team Montferland beschikbaar.
5.2
Knelpunten Het ruilen van de auto kost veel tijd en wekt irritaties op. De inefficiante organisatievorm heeft een negatief effect gehad op de inzet van de auto (wisselen van de ANPR auto kost tijd; centraal uploaden van de informatie m.b.v. de USB stick is tijdrovend); Door de decentrale uitvoering van de pilot is het ANPR-voertuig oak decentraal geplaatst (Achterhoek). Door de beoogde nieuwe werkwijze regiobreed, zal een centrale plaatsing van het voertuig noodzakelijk zijn. Hierdoor zal de Achterhoek een "andere" onopvallende auto moeten krijgen. De bestaande ANPR apparatuur kan niet worden omgebouwd naar andere voertuigen of tegen zeer hoge kosten. Dit heeft onder andere te maken met de hoeveelheid apparatuur in het voertuig en de speciaal aangepaste voorruit van het huidige ANPR voertuig. lnmiddels komen er vanuit de regia verzoeken om (opsporings) projecten te kunnen opzetten waarbij gebruik gemaakt wordt van het ANPR voertuig. Door de decentrale plaatsing van het huidige voertuig, zal hierdoor extra veel capaciteit verloren gaan door het telkens halen en terugbrengen van het ANPR voertuig naar de Achterhoek.
5.3
Aanbevellngen Om het ANPR voertuig regiobreed optimaal te kunnen inzetten is het meest praktische dat dit voertuig centraal, als extra voertuig, wordt geplaatst; De consequentie hiervan is dater voor het district Achterhoek een nieuwe (andere) onopvallende auto beschikbaar moet zijn. Indian aanschaf van een extra nieuw voertuig niet mogelijk is, zal gekeken moeten worden naar ruiling van het bestaande ANPR voertuig (budgetneutraal). Voorgesteld wordt om het bestaande ANPR voertuig om te ruilen met een zogenaamde poolauto. Deze poolauto meet dan wei beperkt worden aangepast t.b.v. het team Montferland. Omruilen met een onopvallend voertuig van een politieteam en/of recherche is niet wenselijk, omdat daarmee de dagelijkse dienstuitvoering van die eenheden beYnvloed kan worden. Het ANPR-voertuig wordt een regionaal voertuig en wordt beheersmatig ondergebracht bij het regionale team verkeer. Het voertuig wordt geplaatst op het hoofdbureau in Ape/doom. De teamchef verkeer is verantwoordelijk voor het onderhoud van het voertuig. De bedienaars kunnen zelf contact onderhouden met de leverancier van de apparatuur, in afstemming moet met de beleldsmedewerker verkeer Vervanging van de ANPR apparatuur (30.000 euro) zal in de begroting van 2013 meegenomen moeten worden.
Advlesnota moblel ANPR
5