ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
Onderwerp: Vertrouwelijk: Portefeuillehouder: Opsteller: Afdeling/team:
Energiemarkt en wijkgerichte aanpak Nee J.J.N.J. Beemsterboer I. Zwart/C. Ekel Registratienr.: Datum: GW / Milieu Naar Raad:
Dubbelklik hier 3 maart 2015 Nee
Het college besluit Gemeentesecretaris dubbelklik hier Samenvatting In de periode maart-oktober 2015 wordt in Wormerland een wijkaanpak voor particuliere woningen georganiseerd. De inwoners worden door middel van het aanbieden van een energiemarkt, een infraroodscan, een maatwerkadvies en informatieavonden geïnformeerd en gestimuleerd tot het nemen van energiebesparende maatregelen en duurzame energie opwekking voor hun woning. Daarnaast wordt de mogelijkheid geboden om deel te nemen aan een collectieve inkoopactie. Hierdoor worden particuliere woningeigenaren niet alleen bewust gemaakt van de mogelijkheden maar kunnen zij door het treffen van maatregelen ook kosten besparen op de energierekening en ervaren zij meer wooncomfort. 1. Het voorstel in het kort Voorgesteld 1. Kennis te nemen van de offerte van Produbo van 26 januari 2015. 2. Opdracht te geven aan Produbo om de wijkgerichte aanpak uit te voeren. 3. De uitgaven worden, conform de motie van 4 november 2014 gedekt uit de reserve duurzame energie, de verwerking in de begrotingscijfers zal in de eerste financiële tussentijdse rapportage plaatsvinden. 4. Dit besluit ter kennisname voor te leggen aan de gemeenteraad. Beleidskader Aangenomen motie van de CDA op dinsdag 4 november 2014. Daarnaast is het organiseren van een energiemarkt opgenomen in het vastgestelde Duurzaamheidsprogramma. 2. Aanleiding/probleem en doel Aanleiding Op 4 november 2014 heeft de raad een motie van het CDA aangenomen. In deze motie wordt het college opgedragen een energiemarkt te organiseren medio 2015 ten behoeve van bestaande particuliere woningen, met als doel dat deze doelgroep kennis kan nemen van de verschillende mogelijkheden van verduurzaming en de kosten daarvan; -met de hieruit voortkomende vragen en wensen, middels vraagbundeling, marktpartijen te benaderen, waardoor bereikt wordt dat: a. de doelgroep hierdoor ontzorgd wordt; b. een relatief goedkoop aanbod voor de particuliere markt verkregen wordt; -een en ander te financieren vanuit de reserve Duurzaamheid; -de raad hierover blijvend te informeren.
ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
Maatschappelijke en lokale ontwikkelingen In 2013 is op initiatief van de SER een breed in de samenleving gedragen Energieakkoord voor Duurzame Groei gesloten tussen bedrijfsleven, overheden en maatschappelijke organisaties. De VNG heeft het Energieakkoord mede ondertekend. In 2014 heeft de VNG een ondersteuningsstructuur voor gemeentes opgezet en heeft vervolgens organisatorische en financiële middelen beschikbaar gesteld aan gemeenten welke zich organiseren in een regio. Dit ondersteuningsprogramma richt zich op de bebouwde omgeving. Wormerland heeft zich aangesloten bij de regio Waterland, Purmerend is budgetbeheerder. Van dit budget wordt een energieloket ingericht welke in het tweede kwartaal actief zal zijn: Duurzaam Bouwloket. Duurzaam Bouwloket is een digitaal loket waar inwoners terecht kunnen met al hun vragen over duurzaamheid en energiebesparing en tevens offertes kunnen opvragen bij lokale ondernemers. Duurzaamheidsprogramma In december 2013 is het Duurzaamheidsprogramma van de gemeente vastgesteld. Hierin zijn diverse projecten opgenomen zoals o.a. een lesprogramma duurzame energie, zonnepanelen op de basisscholen en op gemeentewerf en kinderboerderij. Daarnaast is er tevens aandacht voor duurzaam bouwen en wordt er gewerkt aan een samenwerking met bedrijven in de regio. Deze projecten zijn reeds van start gegaan in 2014 en zullen de komende jaren verdere voortgang vinden. In aanvulling op het Duurzaamheidsprogramma, en in lijn met de gedachtegang van het Energieakkoord, stellen wij een wijkgerichte aanpak voor aan alle particuliere woningeigenaren binnen de gemeente. Probleem In 2020 moet 14% van ons energieverbruik duurzaam zijn opgewekt en 1.5% energiebesparing per jaar worden gerealiseerd. Inwoners vormen een belangrijke doelgroep als het gaat om de lokale ambities voor energiebesparing omdat een groot deel van het energieverbruik door deze groep plaatsvindt. Doel/resultaat Van maart-oktober 2015 zal er in Wormerland een wijkaanpak lopen voor particuliere woningeigenaren van de gemeente. De inwoners worden door middel van het aanbieden van een energiemarkt, een infraroodscan, een maatwerkadvies en informatieavonden geïnformeerd en gestimuleerd tot het nemen van energiebesparende maatregelen en duurzame energie opwekking voor hun woning. Inwoners die ook als ambassadeurs van de wijk willen optreden, stimuleren andere inwoners deel te nemen aan een collectieve inkoopactie. Bijvoorbeeld door zich te verenigen in coöperatievorm. Hierdoor wordt de particuliere woningeigenaar niet alleen bewuster van de mogelijkheden maar kan hij ook door eventueel genomen maatregelen kosten besparen op de energierekening en meer wooncomfort ervaren. 3. Toelichting Betrokkenen Extern betrokkenen -Inwoners van de gemeente, met name de particuliere woning eigenaar, als doelgroep -Produbo, als opdrachtnemer -Omgevingsdienst IJmond-regio Waterland, als projectleider -Duurzaam Bouwloket, als communicatiekanaal
ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
Intern betrokkenen binnen de gemeente: -Team Financiën -Team Facilitaire zaken, afstemming heeft reeds plaats gevonden over de energiemarkt op 28 maart 2015. - Stichting Rijk, advisering met betrekking tot de opdrachtverlening - Team Communicatie Uitvoering/realisatie 1. Op 28 maart 2015 wordt een energiemarkt georganiseerd in het gemeentehuis van Wormerland. Alle inwoners krijgen hierover een brief. Tijdens de energiemarkt kunnen inwoners informatie krijgen met betrekking energiebesparing, duurzame opwekking, subsidies en duurzaamheidsleningen. Er zijn diverse lokale bedrijven aanwezig om informatie aan te bieden en projecten te promoten. Ook is het Duurzaam Bouwloket aanwezig voor het beantwoorden van allerhande vragen en natuurlijk het promoten van de website van het Duurzaam Bouwloket. De organisatie ligt bij de omgevingsdienst in samenwerking met de gemeente. 2. Onderstaand een omschrijving van het verloop van de wijkaanpak. Ook terug te vinden in de offerte van Produbo, zie bijlage. -In maart zal de wijkaanpak van start gaan. Alle inwoners van Wormerland ontvangen een brief van de gemeente met uitleg over het project en een oproep voor mensen die koploper/ambassadeur willen zijn. Daarna wordt een bijeenkomst georganiseerd voor de koplopers/ambassadeurs in het gemeentehuis. -Er wordt een inventarisatie gemaakt naar woningtype en de bewoners uit de samengestelde wijken ontvangen een brief met de vraag of men mee wil mee dingen naar een gratis maatwerkadvies voor hun woning. Bewoners uit het plangebied welke in aanmerking willen komen voor een maatwerkadvies van hun woning dienen zich op te geven per e-mail. Daarna vindt een loting plaats: 1 maatwerkadvies per meest voorkomende woon type, totaal 10 adviezen. Deze adviezen worden met alle tien deelnemende bewoners besproken en toegelicht op een informatiebijeenkomst voor die bewoners in het gemeentehuis. -Er worden vijf informatieavonden georganiseerd waarin de resultaten van de maatwerkadviezen aan de bewoners worden gepresenteerd. Vervolgens wordt de aanwezige groep verdeeld in kleine groepjes welke een workshop krijgen over een onderwerp welke speelt binnen de wijk. Om de 15/20 minuten wisselen de groepen door naar een nieuwe workshop. Als trekker om naar deze informatieavond te komen worden er 50 infraroodscans verloot van de voorgevel van de woning (elke avond 10 scans). Tijdens deze bijeenkomst kunnen inwoners aangeven of ze interesse hebben in een collectieve inkoop actie. De avond vindt plaats op een nader te bepalen locatie in de wijk. De dag na de informatieavond krijgen alle aanwezigen een geanonimiseerd maatwerkadvies digitaal toegestuurd. Tevens zijn deze voor iedereen inzichtelijk via de gemeente pagina van het Duurzaam Bouwloket. Alle aanwezige van de bijeenkomst ontvangen nog een e-mail met de vraag of ze alsnog mee willen doen met de collectieve inkoop, ook aanmelden via de website van Duurzaam Bouwloket is mogelijk. -Op het moment dat er voldoende animo, minimaal 8 bewoners, is voor een collectieve inkoop (bijvoorbeeld voor PV of spouwmuurisolatie) worden de bewoners ondersteund bij het opzetten van de juiste criteria en het opvragen van offertes. De bewoners zijn nu dus
ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
aan zet. Voor de collectieve inkoop is het dan ook van belang dat er minimaal 1 bewoner is die aangeeft ambassadeur te willen zijn. Produbo heeft een coördinerende rol en brengt kennis in gedurende het traject van het opvragen van offertes tot de uiteindelijke uitvoering, uitgaande van 4 collectieve inkoopacties. Voor deze werkzaamheden wordt pas opdracht verleend aan Produbo als er ook voldoende belangstelling is per inkoopactie, met een maximum van 4 inkoopacties. Deze worden in de offerte apart benoemd en ook apart gefactureerd: pas wanneer opdracht wordt verleend voor het begeleiden van de inkoopacties. -Wellicht is het interessant om te kijken of nog een aantal woningen gemonitord kunnen blijven. De ervaring leert dat de monitoring nog lang doorloopt na afronding van een wijkaanpak. De resultaten worden gerapporteerd aan de gemeente. Daarna vindt een evaluatie plaats met de gemeente en terugkoppeling aan de raad. -De looptijd van het project bedraagt ruim een half jaar. Na opdrachtverlening kan direct van start worden gegaan. Alternatieven Gezien de omvang van de opdracht wordt uitgaande van de Proportionaliteitsgids de enkelvoudige onderhandse procedure passend geacht. Daarnaast heeft Produbo al een volledig plan van aanpak voor de gemeente Wormerland uitgewerkt welke goed aansluit op het Energieakkoord en het Duurzaamheidsakkoord. Risico's Een risico is dat er maar minimaal behoefte is aan informatie over energiebesparing. Door informatie avonden aan te bieden, goed toegankelijk voor de inwoners, en ook door maatwerkadviezen te presenteren die aansluiten bij de woning van de doelgroep zorgen we voor een adviespakket welke zo veel mogelijk aansluit bij de behoefte van de inwoners. Ook de collectieve inkoopacties staan niet van te voren vast, de inwoners bepalen zelf of, en zo ja wat, er collectief wordt ingekocht (bijv. spouwmuurisolatie, zonnepanelen, dubbele beglazing etc.). Daarnaast is er een risico dat inwoners geen deel willen nemen aan een collectieve inkoopactie maar bijvoorbeeld zelf offertes opvragen, de maatregelen zelf uitvoeren of nog even bedenktijd nemen. Om dit risico te dekken hebben we ervoor gekozen de offerte van Produbo in twee delen te splitsen. Deel 1 betreft het informerende gedeelte. Deel 2 betreft de begeleiding bij collectieve inkoopacties. Voor deze werkzaamheden wordt pas opdracht verleend aan Produbo als er ook voldoende belangstelling is per inkoopactie, met een maximum van 4 inkoopacties (en minimaal 8 bewoners voor 1 collectieve inkoop). Deze worden in de offerte apart benoemd en ook apart gefactureerd: pas wanneer opdracht wordt verleend voor het begeleiden van de inkoopacties. Financiële 1. Energiemarkt De kosten voor de energiemarkt op 28 maart 2015 in het gemeentehuis bedragen € 3000,-. Een en ander te financieren uit de reserve duurzame energie, opgenomen in het Duurzaamheidsprogramma Womerland (o.a. versturen 3850 uitnodigingen huis-aan-huis). Totaal geschat: € 3000,- ten laste van de reserve duurzame energie 2. Wijkaanpak Produbo
ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
Op 4 november 2014 heeft de raad een motie van het CDA aangenomen. In deze motie wordt aangegeven het project te financieren vanuit de reserve duurzame energie. De kosten uit de offerte van Produbo bedragen voor: -Deel 1: € 25.110, - excl. BTW -Deel 2: € 2880, - excl. BTW (Begeleiden inkoopacties) Totaal: € 27.990, - Excl. BTW ten laste van de reserve duurzame energie 50% te betalen bij opdracht, 25% na activiteit en 25% na oplevering, 14 dagen na factuurdatum. Daarnaast zijn de overige kosten, bedrijfsvoering ten laste van de reserve duurzame energie, circa: - drukken en inbinden rapportages voor de informatieavond: € 500,- catering van de informatieavonden (5): € 500,- 2761 brieven verzenden in het plangebied € 1646,Totaal geschat: € 2646,- ten laste van de reserve duurzame energie Reserve duurzame energie In deze reserve zit op peildatum 01-01-2015 € 104.055,-. De totale kosten voor het vastgestelde duurzaamheidsprogramma, die ten laste van deze reserve worden gebracht, bedragen €51.100. Er is derhalve nog 52.955,- in deze reserve aan vrij besteedbare middelen. De energiemarkt à €3000,- is al in het duurzaamheidsprogramma verwerkt. De overige kosten €27.990,- en €2.646,- kunnen dus eveneens uit de reserve duurzame energie gedekt worden. Deze bedraagt daarna nog €22.319,-. Het verwerken in de begrotingscijfers 2015 zal bij de eerstvolgende financiële tussentijdse rapportage over 2015 plaatsvinden. Met de motie van het CDA van 4 november 2014 is het college opgedragen om voor medio 2015 een energiemarkt te organiseren ten behoeve van bestaande particuliere woningen, met als doel dat deze groep kennis kan nemen van de verschillende mogelijkheden van verduurzaming en de kosten daarvan. Dit betreft deel I van de aanpak, het organiseren van een energiemarkt. Daarnaast is het college ook opgedragen om een vraagbundeling te organiseren en marktpartijen te benaderen waardoor inwoners worden ‘ontzorgd’ en een relatief goedkoop aanbod van maatregelen door de particuliere markt verkregen kan worden. Dit betreft deel II van het project, de wijkaanpak waar nog een maatwerkadvies specifiek voor de woning aan toegevoegd wordt. Hiermee worden niet alleen maatregelen beschikbaar gesteld maar ook maatregelen die rendement opleveren per eigen type woning. Het college is opgedragen een en ander te financieren uit de reserve duurzame energie. De raad wordt na besluitvorming door het college per memo in kennis gesteld van de aanpak en de hiermee gemoeide kosten ten laste van de reserve duurzame energie. Subsidie Op 26 februari 2015 heeft Balance namens gemeente Wormerland in concept een subsidieaanvraag voorgelegd aan Stadsregio Amsterdam en de provincie. Er is een budget beschikbaar van €39.600,-. Naast gemeente Wormerland hebben nog twee andere gemeenten een aanvraag gedaan. Het door deze gemeenten gevraagde bedrag overschrijdt het beschikbare subsidiebedrag. Dit betekent dat wij bij een positief besluit op onze aanvraag niet de maximale subsidie zullen ontvangen maar waarschijnlijk 4550%. Voorwaarde aan de subsidie echter is dat zolang er nog geen besluit genomen is op de subsidieaanvraag, het project nog niet mag worden uitgevoerd. Balance zet alles op alles
ADVIES BURGEMEESTER EN WETHOUDERS
om op korte termijn én voor aanvang van de wijkaanpak duidelijkheid te krijgen over de mogelijke subsidieverstrekking. Het is echter afwachten of dit ook tijdig gaat lukken. De data voor de energiemarkt en wijkaanpak staan vast en gaan door ongeacht of er subsidie zal worden verleend. Communicatie Doelgroep: inwoners van Wormerland (specifiek particuliere woning eigenaren). De looptijd van het project bedraagt ruim een half jaar. Na opdrachtverlening kan direct van start worden gegaan. De gemeenteraad wordt na besluitvorming in kennis gesteld. Communicatie middelen -Brieven aan inwoners -Informatieavonden -Website gemeente -Twitter van de gemeente -Facebook van de gemeente -Gemeentenieuws Zaankanter -Website van Duurzaam Bouwloket: De gemeente krijgt hier zijn eigen gemeentepagina. Daarop komt naast de reeds bestaande informatie van het Duurzaam Bouwloket, over energiebesparing en duurzame opwekking van energie ed., allerlei informatie over de wijkaanpak: * Data en locaties voor informatiebijeenkomsten * Contactgegevens voor allerlei vragen * De 10 maatwerkadviezen Bijlagen 1. Offerte wijkaanpak Wormerland Produbo d.d. 26-01-2015
