Besluit college van Burgemeester en Wethouders Registratienr: 2011/3367
Afdeling: Leefomgeving
Registratiedatum:
Agendapunt: 34-V-05
Openbaar: Ja
Reden niet openbaar:
Nee Onderwerp: Nieuwe oud papierbeleid gemeente Gennep.
Voorgesteld besluit: Zie volgende pagina.
Datum: 23 augustus 2011 Besluit: akkoord met de aanvulling dat het college de voorkeur geeft aan de keuze voor minicontainers en met de aanpassing van de compensatieperiode van 9 naar 6 maanden
Pagina 1
Besluit college van Burgemeester en Wethouders
Voorgesteld Besluit: 1. Kennisnemen van het keuzedocument en de daarin weergegeven onderbouwing van de voorkeursoptie inzameling oud papier. 2. Instemmen met de inzameloptie om per 1-4-2012 oud papier in de gehele gemeente Gennep (inclusief het buitengebied) huis aan huis in te zamelen. 3. De raad voor te stellen een keuze te maken op welke wijze huis-aan-huis ingezameld wordt per 1-4-2012: los verpakt (via dozen) of via minicontainers. 4. Indien de gemeenteraad kiest om per 1-4-2012 oud papier huis-aan-huis met minicontainers in te zamelen, de gemeenteraad verzoeken een krediet beschikbaar te stellen van € 221.000,- voor de aanschaf van de 6800 minicontainers, waarbij de jaarlijkse exploitatielasten opgenomen worden in de begroting afvalstoffenheffing. 5. Indien door de gemeenteraad besloten wordt tot inzameling via minicontainers, het containerbeheer van de blauwe minicontainers onder te brengen in de bestaande overeenkomst containermanagementsysteem met Sita Recycling Services, onder de voorwaarde dat het totale pakket Containermanagementsysteem gelijktijdig met de Europese aanbesteding van de huis-aan-huis inzameling van het huishoudelijk restafval, gft-afval en kunststoffen wordt meegenomen (einde looptijd inzamelovereenkomst 31-12-2012). 6. Instemmen met het aanwijzen van de locaties Zwarteweg te Milsbeek en het Milieustation te Heijen als achtervanglocaties voor de huis-aan-huisinzameling. 7. De huidige inzamelverenigingen als eerste laten inschrijven op de diverse inzamelpercelen, waarbij uitgangspunt van de gunning is dat iedere vereniging het eerste recht op het ‘eigen’ gebied heeft. Indien er percelen overblijven, de nieuw aangemelde verenigingen de mogelijkheid tot inschrijving geven. Indien er niet wordt ingeschreven op percelen, deze commercieel wegzetten (als onderdeel van de nieuwe inzamelovereenkomst). 8. De inzamelverenigingen die besluiten, als gevolg van het nieuwe oud papierbeleid per 1-4-2012, niet meer te kunnen/willen inzamelen, eenmalig een financiële compensatie te bieden van 9 maanden inkomsten oud papier (gebaseerd op de laatste 9 maanden inkomsten 2010). 9. De vergoeding aan verenigingen voor het ingezamelde oud papier € 30,- per ton houden.
Pagina 2
Besluit college van Burgemeester en Wethouders
AANLEIDING/PROBLEEMSTELLING In het Afvalstoffenbeleidsplan 2008-2012 is opgenomen dat de inzameling en verwerking van het oud papier opnieuw vastgesteld zal worden. Om te komen tot dit nieuwe beleid, dat zowel betrekking heeft op de inzameling van het oud papier, als op de verwerking ervan, is aan adviesbureau Synthese adviesgroep opdracht gegeven om de gemeente te begeleiden, inclusief de aanbesteding en gunning (bijlage 1, collegebesluit 12-4-2011 kenmerk 2011/1479). Dit advies gaat in op het keuzedocument en de aanbeveling richting de gemeente voor nieuw oud papierbeleid. Het keuzedocument beschrijft vanuit de huidige situatie, aanwezige knelpunten en wensen van de gemeente een aantal inzamelmogelijkheden voor het oud papier. Aan de hand van een aantal criteria (duurzaamheid, service aan de burger, financiële besparingen en verbetering inzamelresultaat) wordt er in het document een vergelijking gemaakt, waarna er een aanbeveling richting de gemeente wordt gedaan. Dit advies gaat in op deze aanbeveling, waarbij het nieuwe oud papierbeleid wordt onderbouwd aan de hand van de gehanteerde criteria en de diverse consequenties (financieel, voor de burger, voor de verenigingen en voor de gemeente). BELEIDSDOELSTELLING/BELEIDSKADER Landelijk: Wet Milieubeheer, Landelijk Afvalbeheersplan. In de Wet milieubeheer is bepaald dat iedere gemeente verantwoordelijk is voor de gescheiden inzameling van huishoudelijk afval. Daarbij heeft de gemeente beleidsvrijheid met betrekking tot de frequentie en wijze van inzameling (titel 10.4 wet milieubeheer) Lokaal: Gemeentelijk Afvalstoffenbeleidsplan 2008-2012, de Afvalstoffenverordening en bijbehorende uitvoeringsvoorschriften. NADERE UITWERKING/OPLOSSING Keuzedocument De Gemeente Gennep wil de huidige inzamelstructuur voor oud papier en karton herzien. Aanleiding hiervoor is 1. Verouderde en onduidelijke overeenkomsten (zowel tussen gemeente en verwerkers als tussen gemeente en inzamelverenigingen), 2. Een versnipperde inzamelstructuur (inzameling via tijdelijke en permanente containers en/of inzameling huis aan huis via een kraakperswagen) en 3. Onvoldoende gemeentelijke regie (de huidige inzameling is ontstaan vanuit het verleden, waarbij de (on)mogelijkheden van de verenigingen voornamelijk de wijze van inzameling hebben bepaald). Om tot een weloverwogen keuze te komen in haar nieuw oud papierbeleid (zowel met betrekking tot de inzameling als de verwerking ervan), heeft de gemeente aan Synthese Adviesgroep opdracht geven om een inventariserend onderzoek uit te voeren naar de toekomstige inzameling van oud papier en karton, inclusief de (mogelijke) aanschaf van de hiervoor benodigde inzamelvoorzieningen. Het resultaat van deze opdracht is het bijgevoegde Keuzedocument (bijlage 2), waarin de volgende onderdelen zijn te lezen: • de huidige situatie, inclusief knelpunten. • de mogelijkheden en wensen ten aanzien van de toekomstige inzameling van oud papier en karton, inclusief de aanschaf/huur/lease van de inzamelvoorzieningen én de toekomstige rol van verenigingen. • toetsing van de inzamelmogelijkheden aan een viertal criteria (samen de zogenaamde maatschappelijke effecten) op basis waarvan aanbevelingen voor de toekomstige inzamelstructuur worden gedaan.
Pagina 3
Besluit college van Burgemeester en Wethouders
Het onderzoek heeft plaatsgevonden in mei en juni 2011 en is onderdeel van dit advies om te komen tot nieuw oud papierbeleid. Omdat met alleen een optimalisering van de contractsituatie voorbij wordt gegaan aan kansen voor een verdere verbetering van de oud papierinzameling in Gennep, zijn de volgende drie mogelijkheden om de inzamelstructuur en het inzamelresultaat te verbeteren, nader onderzocht: 1. Huis-aan-huis inzameling versus brengvoorziening per kern (optimalisering huidige inzameling, naast bovengenoemde optimalisering contractsituatie); 2. Huis-aan-huis inzameling in de gehele gemeente (los verpakt); 3. Huis-aan-huis inzameling in de gehele gemeente met minicontainers. In het onderzoek zijn deze inzamelopties getoetst aan een viertal criteria (zie pagina 23 van het Keuzedocument voor de inhoud van ieder criterium), te weten: - Service aan burger - Duurzaamheid - Financiële besparingen - Verbetering inzamelresultaat De beschrijvingen van iedere optie aan de criteria wordt in hoofdstuk 6 van het Keuzedocument samengevat in een overzichtelijke tabel: Inzamelopties
Criteria Duurzaamheid
Inzamel-resultaat
Financiële Besparing
Service burger
H-a-h inzameling versus brengvoorziening per kern
+
+
+
+/-
H-a-h inzameling in de gehele gemeente (los verpakt)
++
++
++
+
H-a-h inzameling in de gehele gemeente met minicontainers
+++
++
+/-
++
Op basis van deze tabel wordt een aantal conclusies getrokken en wordt een aanbeveling richting de gemeente gedaan met betrekking tot de nieuwe inzameling en verwerking van oud papier. Belangrijkste conclusies en Aanbeveling onderzoek nieuwe inzameling Uit bovenstaande tabel kunnen de volgende conclusies worden getrokken: - een huis-aan-huis inzameling in de gehele gemeente scoort op alle criteria beter dan optimalisering van de huidige inzameling (optie 1). - de inzameling met minicontainers behaalt een beter resultaat op de criteria duurzaamheid en service voor de burger dan via de los verpakte inzameling. - de score voor het inzamelresultaat is voor beide inzamelwijzen (los verpakt en minicontainers) gelijk, - de huis-aan-huis inzameling (los verpakt) levert een hogere financiële besparing op dan huis-aan-huis via minicontainers (immers bij inzameling met minicontainers moet vanuit de afvalstoffenheffing een investering worden gedaan van € 221.000,- bij 6800 minicontainers).
Pagina 4
Besluit college van Burgemeester en Wethouders Indien de gemeente Gennep de meeste waarde hecht aan een duurzame inzameling, service voor de burger en verbetering van het inzamelresultaat, wordt aanbevolen huisaan-huis in te zamelen. Gelet op de financiële consequenties van deze nieuwe wijze van inzameling (inzameling los verpakt dan wel inzameling via minicontainers) wordt voorgesteld de gemeenteraad te laten besluiten op welke wijze het oud papier huis-aanhuis wordt ingezameld. Indien wordt besloten in de gehele gemeente huis-aan-huis in te zamelen, wordt tevens aanbevolen één permanente brenglocatie als achtervang aan te wijzen (voor die huishoudens die geen derde minicontainer willen of kunnen hebben). Als achtervang heeft de gemeente twee locaties, te weten het milieustation aan de Groote Heeze te Heijen en de locatie aan de Zwarteweg te Milsbeek. Gelet op de toegankelijkheid (openingstijden) komt de locatie aan de Zwarteweg te Milsbeek als meest geschikt naar voren. In tegenstelling tot het milieustation, kan de burger op deze locatie alle dagen terecht wanneer zij vergeten is het oud papier (los verpakt dan wel via de minicontainer) aan de straat te zetten. Aanbevolen wordt om de inzameling en verwerking van het oud papier en karton, in één perceel, in de markt te zetten middels een openbare (Europese) aanbesteding. De begeleiding van dit traject is al opgenomen in de opdracht aan Synthese Adviesgroep (bijlage 1) Nieuwe inzameling oud papierbeleid: professionalisering van de afvalinzameling De gemeente is al een aantal jaren actief bezig de afvalinzameling en verwerking te professionaliseren. Zo heeft de gemeente een meerjarig afvalbeleidsplan, is het milieustation verbeterd (zowel fysiek als met betrekking tot de exploitatie), is besloten om in de gehele gemeente ondergrondse containers voor glas, textiel, kunststof en tetrapakken te plaatsen (eerste 7 locaties zijn inmiddels opgeleverd), is besloten om voor de hele gemeente nieuwe afvalbakken te plaatsen, zamelt de gemeente sinds 1-1-2009 zeer succesvol het plastic verpakkingsafval gescheiden en gratis huis-aan-huis in en werkt de gemeente samen met andere gemeenten en provinciebreed om het maximale voordeel (financieel en qua capaciteit) te realiseren voor haar burgers. In het kader van deze professionalisering is het ambtelijk advies om ook voor het oud papier deze slag te slaan door de inzameling huis aan huis, gemeentebreed en via minicontainers (die op vrijwillige basis worden geplaatst), te laten plaatsvinden. Daarbij kunnen de (huidige) inzamelverenigingen aangeven in welke gebieden zij de inzameling willen (blijven) verzorgen. Aangezien de ambtelijke voorkeur om met mini-containers in te zamelen financiële consequenties heeft, die in de huidige tijd van bezuinigingen integraal afgewogen moet worden, is het advies om de keuze van inzamelvoorziening (los verpakt of via mini-container) aan de gemeenteraad voor te leggen. De financiële consequenties van beide varianten worden verder in de financiële paragraaf uitgewerkt. Consequenties van de Aanbeveling De invoering van een huis-aan-huis inzameling heeft vooral gevolgen voor de verenigingen St. Caecilia, SV Milsbeek en het GVE. Het is namelijk onbekend of er voldoende vrijwilligers zijn voor de nieuwe inzameling; bij St. Caecilia en SV Milsbeek worden op dit moment geen problemen verwacht, bij het GVE zal de nieuwe inzameling zeer waarschijnlijk leiden tot het afvallen van de vereniging voor de oud papierinzameling. Om tegemoet te komen aan het verschil in aantal beschikbare vrijwilligers per vereniging, wordt het gehele gemeentelijk
Pagina 5
Besluit college van Burgemeester en Wethouders gebied verdeeld in inzamelpercelen (variërend in grootte). De huidige inzamelverenigingen kunnen vervolgens inschrijven op één (of meerdere) percelen. Zo kan iedere vereniging voor zichzelf bepalen welk perceel haalbaar is op basis van het aantal beschikbare vrijwilligers. De afgelopen jaren zijn er geen verenigingen geweest die zich hebben (aan)gemeld voor de oud papierinzameling. Er is zodoende op dit moment ook geen wachtlijst of iets dergelijks met nieuwe inzamelverenigingen. Vanuit deze situatie is het voorstel om voor de nieuwe inzameling als eerste in gesprek te gaan met de huidige inzamelverenigingen en daarbij dan ook iedere vereniging (het eerste recht op) het eigen ‘werkgebied’ aan te bieden: - SV Milsbeek: kern Milsbeek; buitengebied Milsbeek - Vitesse 08: Kern Gennep(ten noorden en ten zuiden van de Brabantweg), buitengebied Gennep - St. Caecilia: Kernen Ottersum en Ven-Zelderheide, buitengebied Ottersum en VenZelderheide - Wortelpin en Induna: kern Heijen en buitengebied Heijen Bij deze uitwerking moet de gemeente voorafgaand aan de Europese aanbesteding met de verenigingen aan tafel om de percelen te verdelen. Mochten er percelen niet worden ingevuld door de huidige inzamelverenigingen, dan worden deze percelen als eerste aangeboden aan nieuwe verenigingen (mits die zich hebben aangemeld na besluitvorming en oproep door de gemeente – zie communicatieparagraaf). Is er geen enkele vereniging die het perceel wil invullen, dan zal het perceel commercieel worden weggezet (in dit geval zijn ook de inkomsten voor de gemeente en niet voor derden). Ondanks dat er nu geen verenigingen bekend zijn bij de gemeente die ook oud papier willen inzamelen, betekent dit niet dat deze verenigingen er niet zijn. Om ook andere verenigingen de mogelijkheid te geven inkomsten te genereren voor hun vereniging via de inzameling van oud papier, wordt voorgesteld de inzamelovereenkomst met de (huidige) verenigingen voor een periode van 5 jaar overeen te komen en bij de volgende ‘inschrijving’ alle verenigingen de mogelijkheid te bieden in te schrijven. Gelet op het feit dat er nu geen verenigingen bekend zijn die willen meedoen met de inzameling en het mogelijke afbreukrisico om met nieuwe vereniging nu te starten (naast een nieuwe inzamelwijze) wordt voor nu voorgesteld de huidige inzamelverenigingen als eerste te laten inschrijven op de percelen. Mochten verenigingen die momenteel nog inzamelen voor de gemeente niet (meer) inschrijven, dan wordt aan de desbetreffende vereniging een financieel voorstel gedaan (eenmalige compensatie). Ook ambtelijk zal er een extra inzet gevraagd worden om de nieuwe inzameling te starten. Deze ruimte is grotendeels beschikbaar gehouden door geen nieuwe afvalwerkzaamheden te plannen voor de 2de helft van 2011. Het blijft een kwestie van goed plannen en prioriteren. Huis-aan-huis inzameling oud papier los verpakt Op dit moment wordt in drie kernen het oud papier al huis-aan-huis ingezameld (kernen Gennep, Heijen en Milsbeek). Vanuit de bijeenkomst met de huidige inzamelverenigingen is een aantal opmerkingen gemaakt over de minpunten van deze wijze van inzamelen: het is zwaar tillen (volle dozen met soms nat papier), er zit wel eens ander afval in de dozen (soms gevaarlijk/scherp afval en dit is niet zichtbaar) en oud papier is soms niet samengebundeld (waardoor er vaker gelopen moet worden om het papier in de wagen te krijgen). Daarnaast speelt ook dat los verpakt papier kan verwaaien (buitengebied) en zelfs uitnodigt tot brandstichting (vooral in de kernen). Tenslotte is er een bepaalde gevaarzetting voor
Pagina 6
Besluit college van Burgemeester en Wethouders vrijwilligers om met een (open) kraakperswagen papier in te zamelen. Al deze ‘nadelen’ hebben betrekking op de arbeidsomstandigheden van de inzamelverenigingen en op de kwaliteit van de buitenruimte. Groot voordeel om via deze wijze oud papier per 1-4-2012 in te zamelen is dat er geen extra investeringen nodig zijn in nieuwe inzamelvoorzieningen en er dus ook geen krediet nodig is dat via de afvalstoffenheffing ‘betaald’ moet worden. Hierdoor kan eventuele beschikbare financiële ruimte vanuit de afvalstoffenheffing gebruikt worden voor een verhoging van de OZB zonder dat deze verhoging leidt tot een verhoging van de totale lastendruk. Huis-aan-huis inzameling via mini-containers Inzameling via minicontainers heeft een aantal pluspunten ten opzichte van de inzameling los verpakt: verhoging van de dienstverlening aan de burger (gemakkelijk opslaan en aanbieden, alle burgers kunnen hun oud papier aan huis aanbieden), verbeterde arbeidsomstandigheden voor de vrijwilligers (minder tilwerk, werken met gesloten inzamelvoertuig, geen direct contact met materiaal) en verhoging van de hoeveelheid oud papier dat wordt ingezameld (gemeenten die zijn overgestapt op inzameling via minicontainers hebben allemaal een hogere inzamelrespons. Voor de gemeente betekent dit enerzijds meer opbrengsten bij de verkoop en anderzijds meer vermeden kosten aangezien de hoeveelheid restafval afneemt). Zoals al eerder is vermeld, is het grote minpunt van deze inzamelwijze de investering die nodig is. Via het bijgevoegde raadsbesluit wordt aan de gemeenteraad gevraagd een keuze te maken tussen beide inzamelmogelijkheden. Vervolguitwerking na besluitvorming gemeenteraad Indien de gemeenteraad besluit tot inzameling los verpakt, zal er via een Europese aanbesteding een nieuwe overeenkomst worden gesloten voor de inzameling met een kraakperswagen en 1 locatie permanente containers en voor de verwerking. De looptijd zal 5 jaar zijn, gelijk aan de looptijd van de overeenkomsten met de inzamelverenigingen. Om de mogelijkheid open te laten om gedurende de looptijd van de overeenkomst van inzamelvoorziening te kunnen veranderen (dus feitelijk van los verpakt kunnen overstappen op minicontainers), zal bij de Europese aanbesteding inzameling en verwerking ook een prijs gevraagd worden voor het eventueel gedurende de looptijd van de overeenkomst over te stappen op inzamelen via minicontainers. Mocht in de loop van deze 5 jaar de gemeente besluiten om toch met minicontainers te gaan inzamelen, dan kan dit zonder nieuwe aanbesteding voor de inzameling en verwerking geëffectueerd worden. Wel moet er dan een Europese aanbesteding doorlopen worden voor de aanschaf van de minicontainers (en is er een krediet nodig waarvoor naar de gemeenteraad moet worden gegaan). Aanvullende informatie inzake inzameling via minicontainers Indien de gemeenteraad besluit tot inzameling via minicontainers, dan worden deze containers op basis van vrijwilligheid uitgezet (verwachting is dat 90% van de laagbouw kiest voor een blauwe minicontainer). Dat betekent dat diegene die geen blauwe 240 liter minicontainer wil hebben (uit principe of vanwege ruimtegebrek), zich moet afmelden bij de gemeente. Indien de gemeente geen bericht ontvangt, zal er een container worden geplaatst. De burger die geen container krijgt, kan zijn oud papier niet aan de straat zetten (m.u.v. hoogbouw –zie volgend kopje), hij of zij moet zelf het oud papier wegbrengen naar de brengvoorziening (Milsbeek permanent of milieustation tijdens openingstijden). Het onderdeel inzamelen via minicontainers bij laagbouw hangt of valt bij een goede, duidelijke en tijdige communicatie. Ditzelfde geldt ook voor het uitzetten van de minicontainers (algemene berichtgeving m.b.t. periode/datums, het daadwerkelijk uitzetten en het narijden van adressen die alsnog anders
Pagina 7
Besluit college van Burgemeester en Wethouders besluiten). Al deze aspecten zullen expliciet worden meegenomen bij de Europese aanbesteding ten aanzien van én de nieuwe inzameling en verwerking én de aanbesteding aanschaf en plaatsing minicontainers. Hoogbouw Belangrijk aandachtspunt is de inzameling van oud papier bij de hoogbouw. De Burger Advies Raad gaf dit ook mee als aandachtspunt. Indien naar de goede ervaringen in andere gemeenten wordt gekeken, wordt geadviseerd bij hoogbouw wel te blijven inzamelen via los verpakt (verpakt in dozen, met touw e.d.). Minicontainers bij hoogbouw is niet mogelijk: inzameling via interne metalen containers wordt afgekeurd door de brandweer in het kader van brandveiligheid; daarnaast beschikt niet iedere hoogbouwlocatie over voldoende ruimte. Zodoende wordt bij inzameling via mincontainers bij hoogbouw toch gekozen voor los verpakt. Het gaat om de volgende locaties hoogbouw waar oud papier los verpakt zal worden ingezameld: Ketelhuis, Moutstraat, Burg. Gilissenweg, Asterstraat, Zwaluwstraat, Brugstraat stempel 1 en 2 (en naar verwachting ook de stempel 3 en 4), Weverstraat en Leerlooiersgroes. Aangezien al deze locaties in de kern Gennep liggen, kan besloten worden ten tijde van het overleg met verenigingen en het opmaken van het bestek voor de aanbesteding, om het oud papier op deze locaties met een ander voertuig in te zamelen. Daarbij dient de vereniging wel de vrijwilligers te leveren om ook aanspraak te maken op de opbrengsten. Bij het overleg met de verenigingen zal ook deze inzameling worden meegenomen in het perceel kern Gennep. Vervolg Na instemming met de voorkeursoptie door uw college zal Synthese adviesgroep starten met het opstellen van alle stukken voor de Europese aanbestedingen (inzameling en verwerking oud papier én aanschaf minicontainers). In de opdracht aan Synthese (zie bijlage 1) waren deze werkzaamheden ook al (via een bandbreedte) opgenomen in de aanbieding. Na keuze van de gemeenteraad en een eventueel akkoord op de kredietaanvraag, kan ook daadwerkelijk worden gestart met de Europese Aanbestedingen. De volgende vervolgstappen worden doorlopen: - augustus 2011: uitwerken van routes & indelingen voor de verenigingen - september 2011: overleg met verenigingen over routes & inschrijven door verenigingen - augustus & september 2011: uitwerken van het bestek (inzameling, verwerking & minicontainers) - 16-9-2011: besluitvorming kredietaanvraag gemeenteraadsvergadering - oktober 2011: start aanbesteding (EU openbaar, 52 dagen) - november 2011: aanbesteding (eind november) - begin december 2011: besluit in B&W (indien nodig) - medio december 2011: definitieve gunning (rekening houdend met Alcatel termijn, 15 dagen) - december 2011 & januari 2012: productie containers door leverancier - februari & maart 2012: mailing & uitzetten van minicontainers (inclusief servicelijn voor bewoners) - maart 2011: uitloop & communicatie over nieuwe routes e.d. naar bewoners - start nieuwe inzameling met mini-containers: 1 april 2012 Zoals de planning nu is opgesteld, is starten met de nieuwe inzameling per 1-1-2012 niet haalbaar (huis-aan-huis in de hele gemeente met 1 brenglocatie, percelen verdeelt over de verenigingen en eventueel traject aankoop en uitzetten minicontainers). Vanuit bovenstaande planning is de startdatum voor beide trajecten 1-4-2012. Het verschuiven van deze datum leidt
Pagina 8
Besluit college van Burgemeester en Wethouders niet tot onoverkoombare problemen. De inmiddels opgezegde contracten met de drie marktpartijen moeten worden verlengd met nog 3 maanden.
COMMUNICATIEPARAGRAAF Om te komen tot dit Keuzedocument en de daarin opgenomen voorkeursoptie is overleg gevoerd met alle verenigingen die momenteel het oud papier inzamelen (zie bijlage 4 van het keuzedocument voor het verslag van dit overleg op 12 mei 2011). Verder is tijdens de vergadering van 8 juni 2011 de BAR gevraagd naar haar standpunt (zie bijlage 7 van het Keuzedocument voor een kort verslag van deze vergadering). Tenslotte heeft er overleg met de destijds verantwoordelijke wethouder plaatsgevonden tijdens het opstellen van het document (10 juni 2011). Aansluitend is ook met de nieuwe wethouder afval nieuw overleg gevoerd dat heeft geresulteerd in voorliggend voorstel. Tenslotte is overleg geweest met het inkoopbureau en met de financieel consulenten die hun goedkeuring aan dit voorstel hebben gegeven. Na vaststelling van het keuzedocument en instemming van uw college met de huis-aan-huis inzameling, zal de volgende communicatie plaatsvinden: - Brief met besluit college naar verenigingen - Publicatie in M&N en op de gemeentelijke pagina waarbij men via een email kan verzoeken tot het ontvangen van het keuzedocument. - Doorkijk naar gevolgen nieuwe inzameling voor burgers (en toelichten dat de gemeenteraad het besluit zal nemen op welke wijze het oud papier ingezameld gaat worden). - Oproep aan verenigingen om zich te laten plaatsen op een lijst om opgeroepen te worden mee te doen met de nieuwe inzameling per 1-4-2012 indien er percelen ‘beschikbaar’ blijven. ADVIES BURGERADVIESRAAD/WMO-RAAD Het keuzedocument is in de vergadering van 8 juni 2011 besproken met de Burger Advies Raad. Aan de hand van de drie inzamelopties en vier criteria heeft de BAR haar voorkeur uitgesproken. De voorkeursoptie van de BAR is de huis-aan-huis inzameling via minicontainers, ondanks de investering van ongeveer € 221.000,-. In bijlage 7 van het keuzedocument is een kort verslag van de vergaderavond van 8 juni 2011 opgenomen. DUURZAAMHEIDS PARAGRAAF Om te komen tot nieuw oud papierbeleid is expliciet het criterium duurzaamheid opgenomen. Duurzaam betekent goed omgaan met mens en milieu. Duurzaam betekent ook een langetermijnperspectief; een afvalinzameling die optimaal bestand is tegen ‘de tand des tijds’ (toekomstbestendig). Concreet verstaan we in dit document onder duurzaamheid een verbetering van het milieu, gezondheid, arbeidsomstandigheden, gebruiksgemak en straatbeeld ten opzichte van de huidige situatie. De inzameling via minicontainers kan in dit kader als duurzamer worden bestempeld dan de inzameling los verpakt. Na besluitvorming over de nieuwe inzamelmethode zal ook in de aanbesteding en bij de gunning duurzaamheid worden meegenomen. Daarbij moet dan gedacht worden aan CO² (optimalisering van de inzameling, euro-5 vrachtwagens), gezondheid en arbeidsomstandigheden.
Pagina 9
Besluit college van Burgemeester en Wethouders Het ministerie van VROM (nu het ministerie van Infrastructuur en Milieu) heeft voor de productgroep Huishoudelijk Afvalbeheer geen milieucriterium vastgesteld voor duurzaam inkopen. De reden hiervoor is dat andere instrumenten geschikter zijn om de duurzaamheid in deze sector te verhogen. Hier is het Landelijk Afvalbeheerplan voor opgesteld (LAP2). De productgroep Huishoudelijk afvalbeheer is onder andere gerelateerd aan de volgende onderwerpen en/of productgroepen: − Inzamel- en transportvoertuigen en transport, met name zware motorvoertuigen. − Reiniging Openbare ruimte. − Afvalinzamelmiddelen (minicontainers, verzamelcontainers, rolcontainers e.a.). − Ondergrondse en bovengrondse verzamelcontainers. Ook hiervoor zijn geen milieucriteria vastgesteld. Dit neemt echter niet weg dat de gemeente duurzaamheid wel zal meenemen in de aanstaande aanbesteding inzameling en verwerking oud papier en aanschaf van inzamelvoorzieningen. JURIDISCHE PARAGRAAF Indien door uw raad hiertoe besloten wordt, worden de Europese Aanbestedingen Aanschaf minicontainers en Inzameling en verwerking oud papier uitgevoerd conform het Inkoopbeleid. Verder zullen de gemeentelijke Afvalstoffenverordening en bijbehorende uitvoeringsregels aangepast moeten worden aan de nieuwe inzameling en contractpartijen. Dit zal na gunning worden opgepakt. PERSONELE PARAGRAAF Als gevolg van de nieuwe inzameling zal de burger naar verwachting vaker met de gemeente bellen voor informatie. Zeker indien besloten wordt tot inzameling via minicontainers zal dit tot extra vragen leiden (ondanks dat dit communicatie-onderdeel onderdeel vormt van de aanbesteding minicontainers en inzameling). Dit zal een tijdelijk effect zijn op de personele inzet. Door voldoende informatie op internet te plaatsen, zullen de meeste vragen digitaal beantwoord kunnen worden. FINANCIELE PARAGRAAF Geen financiële consequenties * Wel financiële consequenties, namelijk:
Financiële consequenties nieuwe inzameling los verpakt versus minicontainers Inzameling via los verpakt zal naar verwachting niet leiden tot meer oud papier waardoor er ook geen extra inkomsten voor de gemeente zijn. Anderzijds leidt deze inzameling ook niet tot extra (investerings)kosten. Vanuit de opgestelde begroting afvalstoffenheffing 2012 (bijlage 4a) blijkt dat er voor 2012 een vast tarief geldt van € 96,60 per huishouden indien er geen krediet nodig is (jaarlijkse kapitaallasten), geen extra kosten voor containermanagement en geen extra kosten voor nieuwe containers (bij nieuwbouw en ter vervanging van kapotte containers). Indien er wel besloten wordt tot inzameling via minicontainers dan leiden deze structurele kosten tot een vast tarief van € 102,60 per huishouden per 2012 (het vast tarief 2011 bedraagt € 105,-, dus ondanks de inzameling via minicontainers is er sprake van een daling van het vast tarief 2012 ten opzichte van 2011 – bijlage 4b). Na 2012 zullen de kapitaallasten t.b.v. het krediet jaarlijks dalen (bijlage 3), maar hier tegenover zal per 2014 wel een bedrag voor aanschaf nieuwe containers nodig is. In onderstaande deelparagrafen zijn de kosten verder uitgewerkt van de inzameling met minicontainers.
Pagina 10
Besluit college van Burgemeester en Wethouders Vanuit de opgestelde begroting 2012 zullen de variabele tarieven, die niet onderdeel zijn van dit voorstel, nagenoeg hetzelfde blijven als de variabele tarieven van 2011. Het op te nemen bedrag in de begroting 2012 voor het onderdeel oud papier is bij los verpakt een plusbedrag van € 10.000,- (dus de opbrengsten van het oud papier zijn naar verwachting hoger dan de kosten van inzameling en uitbetaling aan de verenigingen) en bij minicontainers is er een minbedrag begroot van € 25.000,- (de kapitaallasten en overige meerkosten zijn hoger dan de verwachte inkomsten). Deze twee bedragen leiden op de totale begroting 2012 afvalstoffenheffing tot een verschil van € 6,- per huishouden (zie bijlage 4a en 4b voor beide varianten van de begroting 2012). Op basis van dit bedrag voor 2012 en een afgeleide voor de periode 2013 en verder is dit de financiële consequentie die integraal moet worden afgewogen door de gemeenteraad. Integraal in relatie tot de algehele lastendruk en het tarief afvalstoffenheffing 2011. En integraal in relatie tot de professionalisering van het oud papierbeleid specifiek en het afvalbeleid in het algemeen. Kredietaanvraag * Aanschaf blauwe 240 liter minicontainers Om per 1-4-2012 te kunnen starten met de nieuwe inzameling van oud papier, moeten er 6800 blauwe mini-containers worden aangeschaft. Per 1-1-2011 wordt uitgegaan van 7000 huishoudens, waarbij er 6691 laagbouw is en 309 huishoudens hoogbouw. Van deze laagbouw is de verwachting dat 90% een container neemt (6691 * 90% maakt in totaal 6.022 containers). Op basis van een gemiddelde prijs van € 32,50 per container (prijspeil 2012) is er bij 6800 containers een krediet nodig van € 221.000,- Aangezien de verwachting is dat na ingang van de nieuwe inzameling met minicontainers meer burgers alsnog zullen besluiten tot inzameling via de minicontainers, wordt voorgesteld 6800 minicontainers in de Europese aanbesteding op te nemen. De overgebleven hoeveelheden worden aansluitend gebruikt voor voorraadbeheer. Mogelijk dat hierdoor de eerste aanschaf van nieuwe containers nog niet per 2014 nodig is, maar later. Dit leidt tot een kleine (positieve) verschuiving in de financiën. Dit krediet wordt over een periode van 10 jaar volledig (terug)betaald via de afvalstoffenheffing. De jaarlijkse kapitaallasten zullen voor 2012 € 32.045,- bedragen bij een krediet van € 221.000,-. In bijlage 3 staan de kapitaallasten voor de periode 2013 – 2021 (kapitaallasten nemen jaarlijks af). Exploitatiekosten * Structureel t.b.v. Containerbeheer Naast bovenstaand krediet, moeten er ook containers op voorraad komen en in voorraad worden gehouden (nieuwe huishoudens, kapotte containers). Het voorstel is om beiden onder te brengen bij Sita Recycling Services die momenteel ook het container-management doen voor de groene en grijze containers en de kca-box. De (meer)kosten voor het onderbrengen van de blauwe minicontainer in het containermanagement zijn nog niet bekend (anders gaat er al relevante informatie naar buiten m.b.t. de nieuwe inzameling), maar deze kosten (raming € 3.000,- per jaar voor alle huishoudens) worden via de afvalstoffenheffing volledig gedekt. Naast deze kosten, moeten er ook containers worden gekocht om de voorraad op peil te houden. Op basis van de aanschaf van 6800 containers (bij 6691 huishoudens laagbouw komt het totaal uit te zetten containers bij 90% deelname neer op 6.022 containers), wordt er een voorraad aangelegd van 778 containers die direct kunnen worden ondergebracht binnen de lopende overeenkomst Containermanagement. Om de voorraad op peil te houden, wordt
Pagina 11
Besluit college van Burgemeester en Wethouders tevens voorgesteld een bedrag van € 3.250,- jaarlijks op te nemen voor aanschaf nieuwe containers, te beginnen bij de begroting 2014. Exploitatiekosten * Eenmalig t.b.v. verenigingen Als gevolg van het nieuwe inzamelbeleid is er een aantal te verwachten consequenties voor de huidige inzamelverenigingen: o Verenigingen die per 1-4-2012 moeten stoppen met de inzameling en daardoor geen (structurele) inkomsten meer ontvangen vanuit het oud papier. Op pagina 9, tabel 5 staan de ontvangen inkomsten oud papier per vereniging over 2010 weergegeven. Deze vergoeding wordt als eenmalige financiële compensatie aangeboden indien de huidige inzamelverenigingen per 1-4-2012 niet meer kunnen/willen inzamelen (periode van laatste 9 maanden 2010 als totaal bedrag aan financiële compensatie); Voor 2012 wordt zodoende eenmalig een bedrag van € 15.000,- gereserveerd in de afvalstoffenheffing 2012 (gebaseerd op GVE en St. Caecilia); o Als gevolg van het nieuwe inzamelbeleid en de verdeling van het inzamelgebied over de inzamelgebieden (percelen), zal er een verschuiving van hoeveelheden oud papier tussen de verenigingen plaatsvinden. Daardoor zal ook de hoogte van de inkomsten veranderen. Dit is een financiële consequentie die vooraf bekend is en waar de gemeente geen ‘verantwoordelijkheid’ voor neemt in de zin van het aanbieden van een financiële compensatie. Door juist de verenigingen te laten inschrijven op de diverse percelen, kunnen zij zelf de (financiële) consequenties van de nieuwe inzameling vertalen naar hun begroting. o De vergoeding van oud papier blijft staan op € 30,- per ton zoals is overeengekomen per 1-1-2011.
Pagina 12
Besluit college van Burgemeester en Wethouders Financiële toelichting: Exploitatie Grootboek- ecl nummer (fcl) 47210.100 34448
(a) Stand budget d.d. (invullen datum) …… - ……. - 201… € 3.250,-
47210.100
34448
€ 3.000,-
Betreft jaarlijkse kosten containermanagement
47210.100
34448
€ 15.000,-
47210.100
34448
€ 32.045,-
Betreft reservering 2012 t.b.v. eenmalige uitkering aan verenigingen die stoppen Jaarlijkse kapitaallasten krediet
(b) Voorgestelde onttrekking uit budget Betreft jaarlijkse kosten aanschaf containers
(a-b) Restant budget indien college akkoord is met voorstel Wordt structureel opgenomen in AH 2014 (alleen tbv minicontainers) Wordt structureel opgenomen in AH 2012 (alleen tbv minicontainers) Wordt incidenteel opgenomen in AH 2012 (bij beide varianten) Wordt structureel opgenomen in AH 2012-2021 – bijlage 3 (alleen tbv minocintainers)
Investering Grootboek- ecl nummer (fcl) 47210.100 34448
(a) Stand krediet d.d. (invullen datum) 12 - 7 – 2011 € 0,€
(b) Voorgestelde onttrekking € 221.000,€
(a-b) Restant krediet indien college akkoord is met voorstel € 221.000,€
CONSEQUENTIEPARAGRAAF De consequenties voor burger, verenigingen en gemeente is onderdeel van het Keuzedocument en geïntegreerd in dit voorstel en het bijbehorende raadsvoorstel verwoord.
Pagina 13
Besluit college van Burgemeester en Wethouders ADVIES Voorgesteld Besluit: 1 Kennisnemen van het keuzedocument en de daarin weergegeven onderbouwing van de voorkeursoptie inzameling oud papier. 2 Instemmen met de inzameloptie om per 1-4-2012 oud papier in de gehele gemeente Gennep (inclusief het buitengebied) huis aan huis in te zamelen. 3 De raad voor te stellen een keuze te maken op welke wijze huis-aan-huis ingezameld wordt per 1-4-2012: los verpakt via dozen of via minicontainers. 4 Indien de gemeenteraad kiest om per 1-4-2012 oud papier huis-aan-huis met minicontainers in te zamelen, de gemeenteraad verzoeken een krediet beschikbaar te stellen van € 221.000,- voor de aanschaf van de 6800 minicontainers, waarbij de jaarlijkse exploitatielasten opgenomen worden in de begroting afvalstoffenheffing. 5 Indien door de gemeenteraad besloten wordt tot inzameling via minicontainers, het containerbeheer van de blauwe minicontainers onder te brengen in de bestaande overeenkomst containermanagementsysteem met Sita Recycling Services, onder de voorwaarde dat het totale pakket Containermanagementsysteem gelijktijdig met de Europese aanbesteding van de huis-aan-huis inzameling van het huishoudelijk restafval, gft-afval en kunststoffen wordt meegenomen (einde looptijd inzamelovereenkomst 31-12-2012). 6 Instemmen met het aanwijzen van de locaties Zwarteweg te Milsbeek en het Milieustation te Heijen als achtervanglocaties voor de huis-aan-huisinzameling. 7 De huidige inzamelverenigingen als eerste laten inschrijven op de diverse inzamelpercelen, waarbij uitgangspunt van de gunning is dat iedere vereniging het eerste recht op het ‘eigen’ gebied heeft. Indien er percelen overblijven, de nieuw aangemelde verenigingen de mogelijkheid tot inschrijving geven. Indien er niet wordt ingeschreven op percelen, deze commercieel wegzetten (als onderdeel van de nieuwe inzamelovereenkomst). 8 De inzamelverenigingen die besluiten, als gevolg van het nieuwe oud papierbeleid per 1-4-2012, niet meer te kunnen/willen inzamelen, eenmalig een financiële compensatie te bieden van 9 maanden inkomsten oud papier (gebaseerd op de laatste 9 maanden inkomsten 2010). 9 De vergoeding aan verenigingen voor het ingezamelde oud papier € 30,- per ton houden. OVERIGE Dit collegeadvies is zo volledig mogelijk opgesteld. Mocht blijken dat bepaalde aspecten van het nieuwe oud papierbeleid niet zijn opgenomen in dit voorstel, als toelichting of als te nemen besluit, dan zal dit worden meegenomen in het vervolgbesluit dat zal worden opgesteld in het kader van de gunning van beide Europese aanbestedingen (planning december 2011). Op dat moment zal ook opnieuw worden gekeken naar de hoogte van het aangevraagde krediet van € 221.000,- (in het kader van een eventuele bijstelling) – indien de gemeenteraad heeft besloten tot huis/aan/huis inzameling via minicontainers.
Pagina 14