advies aan Burgemeester en Wethouders

Bestuursdienst / advies aan Burgemeester en Wethouders Reg.nr: BW14-0500 Casenr.: Cbb140476 Sector/afd.:DV / SoZa Steller/tel/e-mail: O.M. Fabery de Jonge / 5462 / [email protected]

Portefeuillehouder: G. Oude Kotte en Advies van commissie: Ter inzage voor cie: CieMO M. Stam Raadsbehandeling d.d. Agenda: Openbaar Begrotingswijziging: Nee B&W d.d. 14-10-2014 Embargo tot: Nee

Onderwerp: Inkomensondersteuning voor chronisch zieken en gehandicapten: uitbreiding collectieve zorgverzekering voor de minima (CZM) Probleemstelling: Vanaf 2015 heeft de gemeente de taak om mensen met hoge zorgkosten te ondersteunen.

Concept besluit (max. 10 regels) Het college besluit: 1. 2. 3.

4.

De CZM in de vorm van de drie pakketten Uitgebreid, AV Compleet, en AV Compleet inclusief eigen risico, aan te bieden als voorziening voor mensen met een minimum inkomen en hoge zorgkosten. In te stemmen met de gemeentelijke bijdrage per maand aan de 3 pakketten: € 10,-- per maand voor de pakketten Uitgebreid of AV Compleet, € 35,-- voor AV Compleet inclusief het eigen risico; De inkomensgrens voor de CZM vast te stellen op 120% van de bijstandsnorm, en voor de vermogensvaststelling aan te sluiten bij het huidige bijzondere bijstandsbeleid; Vanaf 2015 een bedrag van €253.500 uit de integratie uitkering Sociaal Domein in te zetten voor de CZM, en op de begroting te plaatsen van de op te richten ISD HAL; het restant (€ 370.254) te bestemmen voor nader uit te werken maatwerkbeleid vanuit de WMO.

Definitief besluit B&W Het college besluit: 1. De CZM in de vorm van de drie pakketten Uitgebreid, AV Compleet, en AV Compleet inclusief eigen risico, aan te bieden als voorziening voor mensen met een minimum inkomen en hoge zorgkosten. 2. In te stemmen met de gemeentelijke bijdrage per maand aan de 3 pakketten: € 10, -- per maand voor de pakketten Uitgebreid of AV Compleet, € 35,-- voor AV Compleet inclusief het eigen risico; 3. De inkomensgrens voor de CZM vast te stellen op 120% van de bijstandsnorm, en voor de vermogensvaststelling aan te sluiten bij het huidige bijzondere bijstandsbeleid; 4. Vanaf 2015 een bedrag van €253.500 uit de integratie uitkering Sociaal Domein in te zetten voor de CZM, en op de begroting te plaatsen van de op te richten ISD HAL; het restant (€ 370.254) te bestemmen voor nader uit te werken maatwerkbeleid vanuit de WMO.

Bijlagenr. (Corsanr.)

Titel/Onderwerp

Naar B&W, Commissie, Raad? (invullen welke)

Publiceren op website: ja/nee/besloten

BW14-0500 Inkomensondersteuning voor chronisch zieken en gehandicapten: uitbreiding collectieve zorgverzekering voor de minima (CZM)

2 BESTUURSDIENST / ADVIES AAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS Onderwerp: Inkomensondersteuning voor chronisch zieken en gehandicapten: uitbreiding collectieve zorgverzekering voor de minimaminima (CZM)

Bevat het advies alle elementen? (Raadpleeg hiervoor de checklist voor B&W-adviezen op Hugo, bestuurlijke besluitvorming

Toelichting:

Naar aanleiding van de afschaffing van de rijksregelingen via de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) en de Compensatie Eigen Risico (CER) is in een eerder advies (B&W besluit van 2 september 2014) over de éénmalige verhoging van de categoriale regeling chronisch zieken en gehandicapten voor zorggerelateerde kosten in 2014, een inkomensondersteuning voor deze doelgroep voor het 2015 en daarna aangekondigd. Het voorliggende advies bevat het voorstel om de inkomensondersteuning vorm te geven via een uitbreiding van de collectieve zorgverzekering voor de minima (CZM). Dit advies is samen met Alkmaar en Langedijk geschreven. Een uniforme regeling binnen ISD HAL verband is wenselijk, in verband met te maken afspraken met Univé. Aan de drie colleges leggen wij hetzelfde voorstel voor. Achtergrond informatie Het kabinet heeft besloten een aantal bestaande landelijk uitgevoerde regelingen voor financiële compensatie voor chronisch zieken en gehandicapten af te schaffen of aan te scherpen. Het gaat onder meer om de Wet tegemoetkoming chronisch zieken en gehandicapten (Wtcg) en de Compensatie eigen risico (CER). De regelingen worden (deels) afgeschaft omdat zij onbeheersbaar, onderhoudsintensief en bovenal ongericht zijn. Een deel van de mensen die een tegemoetkoming ontvangen, behoort niet tot de beoogde doelgroep van de regelingen. Andersom geldt dat een deel van de beoogde doelgroep juist geen tegemoetkoming ontvangt. Gemeenten krijgen een deel van het budget dat het Rijk aan de Wtcg en de CER uitgaf overgeheveld. Omdat gemeenten dichter bij de burger staan worden zij geacht de meerkosten die mensen met een hoog zorgverbruik hebben beter, passender en gerichter te kunnen compenseren dan het Rijk dat tot nu toe deed. Het idee is dat de gemeentelijke collectiviteit (CZM) een rol kan spelen bij de decentralisatie van de Wtcg en CER naar gemeenten, als gericht instrument om meerkosten van chronisch zieken en gehandicapten te compenseren.1 Inkomensondersteuning voor 2015 en verder: uitbreiding collectieve ziektekostenverzekering voor minima Dit jaar 2014 compenseren we alleen de afschaffing van de CER, via de éénmalige verhoging van de categoriale regeling chronisch zieken en gehandicapten voor zorggerelateerde kosten. Voor 2015 en verder is een structurele oplossing gevonden in de uitbreiding van de collectieve ziektekostenverzekering voor minima (CZM). Context De uitvoering van de CZM is binnen het kader van de mogelijkheden van de Wet maatregelen Wet Werk en Bijstand (inwerkingtreding per 1 januari 2015): 1. De CZM wordt bestendigd als mogelijkheid tot het verschaffen van categoriale bijzondere bijstand. Andere vormen worden namelijk allemaal geschrapt. Dat geldt (dus) ook voor de huidige categoriale regeling voor ouderen, chronisch zieken en gehandicapten. Het rijk heeft besloten tot afschaffing van de categoriale regelingen, omdat het wil dat gemeenten het armoedebeleid gerichter inzetten, voor kosten die mensen daadwerkelijk maken; 2. De ondersteuning in de premie van een zorgverzekering blijft mogelijk, en de inkomensgrens van 110 % hiervoor, vervalt. Een hogere inkomensgrens is vanaf 2015 dus mogelijk. Daarnaast is het ook nog mogelijk om binnen de WMO 2015 een vergoeding te verstrekken voor aannemelijke meerkosten. De tegemoetkoming dient ter bevordering van deelname in het maatschappelijk verkeer en het zelfstandig functioneren. Dit wordt apart uitgewerkt.

1

Zie ook www.bsenf.nl/gemeentepolis

3 Waarom uitbreiding CZM Voor mensen met een laag inkomen bestaat sinds 1997 een „eigen‟ collectiviteit: de collectieve zorgverzekering voor minima (CZM). Gemeenten zetten deze voorziening in om inwoners in een (financieel) kwetsbare positie toegang te garanderen tot goede en betaalbare zorg. Gemeenten in de regio Alkmaar hebben hierover afspraken met zorgverzekeraar Univé. Univé biedt een speciaal voor de doelgroep samengesteld zorgverzekeringspakket tegen een aantrekkelijke prijs en de gemeenten dragen via het minimabeleid bij in de maandelijkse premie. Aanbod Univé Univé heeft aan de gemeenten een aanbod gedaan dat aansluit op de recente ontwikkelingen. Ook aan onze wens om mensen met een laag inkomen en hoge zorgkosten te compenseren. Kwetsbare burgers wordt zo blijvend toegang geboden tot goede en betaalbare zorg. Cliënten kunnen vanaf 1 januari 2015 kiezen uit drie aanvullende pakketten binnen de CZM: 1. „Uitgebreid‟: aantrekkelijk voor cliënten met beperkte zorgvraag; 2. „AV Compleet‟: het huidige pakket van de CZM; 3. „AV Compleet incl. Eigen Risico‟: gelijk aan het pakket AV Compleet, met als enig verschil dat met dit pakket het eigen risico is meeverzekerd.

Met het aanbieden van de extra pakketten springt Univé in op twee ontwikkelingen. Enerzijds bleek het bestaande AV Compleet pakket voor een groep minima te uitgebreid en dus te duur. Als gevolg hiervan kiezen zij voor zeer goedkope basisverzekeringen met het risico op onderverzekering en (alsnog) hoge kosten wanneer er iets voorvalt. Anderzijds was er de vraag aan de gemeenten een voorziening te bieden aan mensen met een laag inkomen en hoge zorgkosten. Met de keuze tussen pakketten verwacht Univé een oplossing voor beide groepen te bieden. Acceptatieplicht Een belangrijk voordeel, zeker voor mensen die hoge zorgkosten hebben, is dat iedereen wordt geaccepteerd binnen deze verzekering. Keuze voor een andere aanbieder Als mensen reeds een vergelijkbare verzekering elders hebben afgesloten, dan bestaat altijd de mogelijkheid om over te stappen. Iedereen wordt immers geaccepteerd. Wij gaan geen premie betalen voor andere vergelijkbare verzekeringen, omdat daarmee de efficiencywinst op de uitvoering teniet wordt gedaan. Er is reeds jurisprudentie dat mensen die een vergelijkbare verzekering elders hebben afgesloten, geen aanspraak kunnen maken op de bijdrage in de premie. Besluit 1 De CZM in de vorm van de drie pakketten Uitgebreid, AV Compleet, en AV Compleet inclusief eigen risico, als voorziening voor mensen met een minimum inkomen en hoge zorgkosten te nemen. Daarnaast bieden we de mogelijkheid van maatwerk via de individuele bijzondere bijstand of de WMO, voor die gevallen waarin de CZM geen toereikende oplossing biedt. Te maken keuzes Om vanaf 1 januari 2015 de gehele doelgroep te kunnen bedienen met het nieuwe aanbod, moeten nog een aantal keuzes gemaakt worden: -

Welke inkomensgrens hanteren we voor deelname aan de CZM en/of een premiebijdrage? Welke bijdrage in de premie doen we als gemeenten?

Vanaf 1 januari 2015 komt de inkomensgrens van 110% voor de collectieve zorgverzekering voor minima (CZM) te vervallen. Hierdoor kan een hogere inkomensgrens worden vastgesteld. Chronisch zieken hebben, doordat zij hogere kosten hebben, feitelijk een lager besteedbaar inkomen. Om die reden zien wij het als zinvol om de inkomensgrens voor deze groep op te hogen tot 120%. Hiermee zorgen wij ervoor dat mensen, als gevolg van hun hoge zorgkosten, niet onder het sociaal minimum zakken. Wij sluiten (net als bij de huidige CZM) aan bij de vermogensgrenzen zoals die ook voor de bijzondere bijstand gelden. Besluit 2 De inkomensgrens voor CZM vast te stellen op 120 % en voor de vermogensvaststelling aansluiten bij het huidige bijzondere bijstandsbeleid.

4 Financiële gevolgen Als gevolg van een hogere inkomensgrens kunnen meer mensen gebruik maken van de CZM. In onderstaande tabel staan het huidige en het verwachte aantal deelnemers voor 2015 weergegeven. Deze verwachting is gebaseerd op de aanname dat bij een inkomensgrens van 120% van de bijstandsnorm het aantal deelnemers stijgt met 10%. Wij verwachten voor Heerhugowaard evenwel een sterkere stijging. In Alkmaar maakt al een hoog percentage gebruik van de CZM. Bij ons is dat lager, waardoor de aan te boren doelgroep (relatief) groter is. Het betreft hier een open einde regeling, en daarom willen we op voorhand rekening houden met een grotere stijging van 30% in plaats van 10%. Tabel 1. Aantal deelnemers CZM Omvang doelgroep tot 110%*

Aantal deelnemers 2014**

Stijging aantal deelnemers i.v.m. inkomensgrens naar 120% 286

Alkmaar incl. 6800 2860 Graft-De Rijp Schermer Heerhugowaard 2200 500 150 Langedijk 1100 375 37 *Aantal volwassenen van 18 jaar en ouder. Cijfers Stimulansz **Op basis van cijfers BS&F

Verwacht aantal deelnemers 2015 3146

650 412

De gemeentelijke bijdrage in de premie Afwegingen: -

Univé geeft aan dat 90% van de doelgroep die valt in de collectieve verzekering voor minima het eigen risico volledig betaalt. Het eigen risico in 2015 bedraagt € 375,=. Als de gemeenten een substantieel bedrag bijdraagt aan het pakket AV Compleet incl. Eigen risico dan wordt het voor 90% van de huidige deelnemers aantrekkelijk gemaakt om voor dit pakket te kiezen. De belangrijkste meerkosten van de chronisch zieken zijn dan gedekt tegen relatief lage uitvoeringskosten voor de gemeenten.

-

Voor cliënten met een lage zorgvraag moet het aantrekkelijk worden gemaakt om te kiezen voor het pakket “Uitgebreid”. Dit pakket is een adequaat alternatief voor sterk uitgeklede polissen die zijn af te sluiten op de particuliere markt. Univé adviseert om het premieverschil tussen het pakket Uitgebreid en het huidige pakket (AV Compleet) uit te laten komen op minimaal € 10,--.

-

Bij de prolongatie voor 2015 biedt Univé aan haar cliënten het huidige pakket aan (AV Compleet). Aangeraden wordt om het verschil tussen het huidige pakket en de uitgebreide (basis) variant op ongeveer € 10,-- te houden. Zo wordt voorkomen dat mensen een te uitgebreide verzekering afsluiten, die ze eigenlijk niet nodig hebben, alleen maar omdat de verzekering zo goedkoop is.

Tabel 2. Huidige en toekomstige premiebijdragen Huidige situatie Pakket AV Compleet

(Indicatie) aanvullende premie Univé per maand gemeentelijke bijdrage per maand aanvullende premie voor cliënt

Aannames:

Vanaf 2015 Uitgebreid (Basisvariant)

€ 35,-

€ 25,-

Huidig pakket AV Compleet € 35,=

AV Compleet incl. Eigen risico

€ 8,07

€ 10,-

€ 10,=

€ 35,=

€ 27,-

€ 15,=

€ 25,=

€ 30,=

€ 65,=

-

5 Omdat de premies van de drie verzekeringspakketten nog niet bekend zijn, baseren we ons op de indicatie die Univé heeft afgegeven. Het betreft hier de premie van het aanvullende deel van de verzekering. De kosten van de basis verzekering komen hier dus nog bij. o

o o

Uitgebreid is € 25,-

AV Compleet is € 35,AV Compleet incl. Eigen risico is € 65,-

-

90% van de cliënten kiest voor het pakket AV Compleet incl. Eigen risico2.

-

10% van de cliënten kiest voor het pakket Uitgebreid of AV compleet (zonder Eigen risico)

De gemeenten vergoeden hiervan € 35,- p/mnd. (€420,- p/jr.)

De gemeenten vergoeden voor beide pakketten € 10,- p/mnd. (€ 120,- p/jr.)

Tabel 3. Raming kosten CZM 2015

Heerhugowaard

Aantal deelnemers

Kosten 2015

Kosten 2014

90% van 650 = 585 10% van 650 = 65

585 x € 420,- = € 245.700 65 x € 120,- = € 7.800 Totaal: € 253.500

500 x € 96,84 = € 48.420

Besluit 3 In te stemmen met de gemeentelijke bijdrage per maand aan de 3 pakketten: € 10,-- per maand voor de pakketten Uitgebreid of AV Compleet, € 35,-- voor AV Compleet inclusief het eigen risico. Beschikbare middelen uit de integratie uitkering Sociaal Domein en de bijzondere bijstand Tabel 4. Beschikbare middelen t.o.v. geraamde kosten CZM 2015 Middelen i.v.m. Geraamde Resteert afschaffing Kosten CZM Wtcg/CER 2015 (Integratie uitkering Sociaal Domein 2015) Heerhugowaard

€ 623.754

€ 253.500

€ 370.254

Het resterend budget De overgebleven middelen worden ingezet voor een maatwerkoplossing via de WMO. Besluit 4 De beschikbare middelen uit de integratie uitkering Sociaal Domein voor een bedrag van € 253.500 in te zetten voor de CZM (uit te voeren door de ISD HAL) en restant (€370.254) te reserveren voor nog te ontwikkelen maatwerkbeleid vanuit de WMO. Communicatie - Omdat deze voorstellen een uitbreiding van een huidige regeling betreft, en we de Univé voor 15 oktober over het besluit van B&W moeten berichten, hebben we de cliëntenraad geïnformeerd. - De huidige deelnemers aan de CZM worden door Univé geïnformeerd, gelijktijdig met het aanbod voor 2015. - Via het CAK krijgen wij bestanden met gegevens van mensen die de CER en/of Wtcg hebben gekregen, en hebben aangegeven dat ze door de gemeente willen worden benaderd. Zij worden schriftelijk door de gemeente geïnformeerd. - Via de gebruikelijke mediakanalen worden de inwoners geïnformeerd, zoals datisheelnormaal.nl, Heerhugowaard.nl, stadskrant. - Verder zal zoveel mogelijk worden aangesloten bij de overige berichtgeving in het kader van de invoering Participatiewet, maatregelen WWB en ISD HAL.

2

NB dit betreft de huidige deelnemers aan de AZG. Wij verwachten dat van de doelgroep die nog niet deelneemt aan de CZM een lager percentage voor het pakket inclusief verzekering eigen risico zal kiezen. Als wij succesvol zijn in het aanboren van de nieuwe doelgroep, zal dat ook betekenen dat meer mensen gaan deelnemen aan het uitgebreide (basis-) pakket.