Actuariële en bedrijfstechnische nota

Stichting Pensioenfonds AVEBE

Actuariële en bedrijfstechnische nota 11 februari 2014


i

Inhoudsopgave

Hoofdstuk 1 : Inleiding ...........................................................................................................................1 Hoofdstuk 2 : Organisatie, beheer en interne controle ......................................................................2 2.1 Organisatie pensioenfonds ...........................................................................................................2 2.2 Uitbesteding van werkzaamheden ...............................................................................................6 2.3 Beheersmaatregelen en interne controle .....................................................................................8 2.4 Risicomanagement .......................................................................................................................9 2.5 Communicatie ........................................................................................................................... 10 Hoofdstuk 3 : Pensioenregeling......................................................................................................... 12 3.1 Karakter pensioenregeling ........................................................................................................ 12 3.2 Aangesloten ondernemingen .................................................................................................... 12 3.3 Deelnemerschap en pensioenregelingen .................................................................................. 12 3.4 De inhoud van de pensioenregeling .......................................................................................... 13 Hoofdstuk 4 : Herverzekering............................................................................................................. 16 4.1 AEGON...................................................................................................................................... 16 4.2 Zwitserleven .............................................................................................................................. 16 Hoofdstuk 5 : Voorzieningen .............................................................................................................. 17 5.1 Voorziening Pensioenverplichtingen Fonds .............................................................................. 18 5.2 Voorzieningen voor risico deelnemer ........................................................................................ 19 5.3 Voorziening uitlooprisico voor ingegane ziektegevallen ........................................................... 19 5.4 Aanvullende grondslagen Voorziening onvoorwaardelijke toeslagen ....................................... 20 5.5 Overige technische voorziening garantieregeling ..................................................................... 20 Hoofdstuk 6 : Beleggingsbeleid ......................................................................................................... 21 6.1 Het strategisch beleggingsbeleid .............................................................................................. 21 6.2 Opzet vermogensbeheer ........................................................................................................... 27 6.3 Risicometing en -beheersing ..................................................................................................... 28 6.4 Resultaatsevaluatie ................................................................................................................... 28 6.5 Procedure selectie nieuwe vermogensbeheerder(s) ................................................................ 28 6.6 Waarderingsgrondslag .............................................................................................................. 28

11 februari 2014

ii


Hoofdstuk 7 : Premiebeleid ................................................................................................................ 29 7.1 Feitelijke premie ........................................................................................................................ 29 7.2 Kostendekkende premie ............................................................................................................ 30 7.3 Beleidslijn wanneer de feitelijke premie lager is dan de kostendekkende premie .................... 31 7.4 Premie herverzekeraar .............................................................................................................. 31 Hoofdstuk 8 : Vereist eigen vermogen en financiële sturingsmiddelen ........................................ 32 8.1 Minimaal vereist eigen vermogen ............................................................................................. 32 8.2 Vereist eigen vermogen ............................................................................................................ 32 8.3 Korte termijnherstelplan en lange termijnherstelplan ................................................................ 32 8.4 Beleggingsbeleid ....................................................................................................................... 33 8.5 Premiebeleid.............................................................................................................................. 33 8.6 Toeslagenbeleid ........................................................................................................................ 33 8.7 Korting opgebouwde pensioenaanspraken ............................................................................... 34 8.8 Extra toeslagen ......................................................................................................................... 34 8.9 Continuïteitsanalyse .................................................................................................................. 35 Hoofdstuk 9 : Toeslagenbeleid .......................................................................................................... 36 9.1 Toeslag van de pensioenen ...................................................................................................... 36 9.2 Voorwaardelijke toeslagen binnen het pensioenfondsbeleid .................................................... 37 9.3 Toeslagenstaffel ........................................................................................................................ 38 9.4 Extra toeslagen ......................................................................................................................... 39 Bijlage 1: Verklaring beleggingsbeginselen ..................................................................................... 40 0 Introductie ..................................................................................................................................... 40 1 Doelstelling van het beleggingsbeleid .......................................................................................... 40 2 Organisatie en risicobeheerprocedures ....................................................................................... 41 3 Beleggingsbeginselen .................................................................................................................. 43 Bijlage 2: Begrippenlijst Verklaring inzake beleggingsbeginselen ................................................ 45 Bijlage 3a: AVEBE Ervaringssterfte hoofdverzekerde .................................................................... 50 Bijlage 3b: AVEBE Ervaringssterfte medeverzekerde ..................................................................... 51 Bijlage 4: Specificatie premies ........................................................................................................... 52 1 Actieve deelnemers ...................................................................................................................... 52 2 Seniorenregeling (59+ regeling) ................................................................................................... 52 3 Plaatsmakersregeling ................................................................................................................... 52 4 55-plussers ................................................................................................................................... 52


1

Hoofdstuk 1: Inleiding Stichting Pensioenfonds AVEBE (het pensioenfonds) is een ondernemingspensioenfonds als bedoeld in artikel 1 van de Pensioenwet. Uit het gestelde in artikel 145, lid 1 van de Pensioenwet vloeit voort dat een ondernemingspensioenfonds een actuariële en bedrijfstechnische nota (abtn) dient vast te stellen. De inhoud van deze abtn dient zodanig te zijn, dat De Nederlandsche Bank N.V. (DNB) tot een oordeel kan komen over de wijze waarop wordt voldaan aan het bepaalde bij of krachtens de artikelen 25, 95, 126 t/m 137 en 143 van de Pensioenwet. In paragraaf 9 van het Besluit financieel toetsingskader pensioenfondsen van 18 december 2006 (in deze abtn verder “Besluit FTK” genoemd) zijn nadere regels gesteld aan de abtn. Jaarlijks gaat het bestuur na in hoeverre alle officiële documenten up to date zijn. De bestuursondersteuning bereidt de aanpassingen in de diverse documenten voor. Deze aanpassingen worden doorgesproken in een vergadering van het dagelijks bestuur. Vervolgens worden deze ter goedkeuring voorgelegd aan het voltallige bestuur. Het bestuur is te allen tijde bevoegd deze abtn te wijzigen. In deze abtn worden dezelfde begrippen gehanteerd als de begrippen in de statuten en het pensioenreglement, tenzij anders wordt aangegeven. Deze abtn is vastgesteld tijdens de op 11 februari 2014 gehouden bestuursvergadering, geldt met ingang van 11 februari 2014 en vervangt alle voorgaande nota’s en wijzigingsbladen.

11 februari 2014

2


Hoofdstuk 2: Organisatie, beheer en interne controle 2.1 Organisatie pensioenfonds 2.1.1 Bestuur

Algemeen Het bestuur bestaat uit zes bestuursleden: een voorzitter en vijf bestuursleden, die worden benoemd door het bestuur. Drie bestuursleden worden voorgedragen door de directie van AVEBE (werkgeversbestuursleden). Twee bestuursleden worden voorgedragen door de actieve deelnemers (deelnemersbestuursleden) en één bestuurslid wordt voorgedragen door de gepensioneerden (Pensioengerechtigdenbestuurslid). De deelnemersbestuursleden en het pensioengerechtigdenbestuurslid hebben zitting in het bestuur voor een termijn van drie jaar en kunnen worden herbenoemd. One–tier board Het pensioenfonds heeft gekozen voor een one-tier board. Door de keuze voor een one-tier board moet er onderscheid gemaakt worden tussen uitvoerende en niet-uitvoerende toezichthoudende bestuursleden. Het algemeen bestuur is verantwoordelijk voor het algemeen beleid, houdt toezicht op en geeft advies en/ of instructies aan het dagelijks bestuur. Omdat het intern toezicht binnen het bestuur zelf gepositioneerd is, moet ervoor gezorgd worden dat het onafhankelijk ten opzichte van uitvoerende bestuursleden kan functioneren. Om dit te waarborgen is de taakverdeling tussen dagelijks en algemeen bestuur duidelijk vastgelegd in de statuten. Hierin wordt duidelijk onderscheid gemaakt in functie, taak en verantwoordelijkheid tussen dagelijks en algemeen bestuur, alsook dat het algemeen bestuur toezicht houdt op het dagelijks bestuur. Rekening en verantwoording Het bestuur legt verantwoording af omtrent het gevoerde beleid en de financiële huishouding in de jaarrekening van het fonds. De jaarrekening wordt in overeenstemming met wettelijke regels gedeponeerd bij de Kamer van Koophandel. De jaarrekening is beschikbaar op de website van het pensioenfonds en op te vragen bij de pensioenadministrateur.


2.1.1.1 Taken bestuur

Het algemeen bestuur en het dagelijks bestuur hebben in ieder geval de volgende taken: Taken algemeen bestuur: 

Het toezicht houden op het dagelijks bestuur;



Het vaststellen van het beleid van het pensioenfonds;



Het vaststellen van de beleggingsstrategie van het fonds;



Het nemen van een besluit om de pensioenaanspraken al dan niet te gaan herverzekeren;



Het vaststellen van een jaarverslag en –indien van toepassing – het vaststellen van een lange termijn- en/of korte termijnherstelplan in de zin van de Pensioenwet;



Het beoordelen van de beleggingsperformance van het fonds;



Het voorbereiden en het vaststellen van het verslag intern toezicht (bestuursverslag).

Taken dagelijks bestuur: 

Dagelijks management van het pensioenfonds;



Het voorbereiden van de uitvoeringsovereenkomst;



Het voorbereiden van een wijziging van het pensioenreglement, statuten, uitvoeringsovereenkomst en/of actuariële en bedrijfstechnische nota danwel andere juridische documentatie van het fonds;



Het onderhouden van periodiek contact met vermogensbeheerders, herverzekeraar, administrateur en toezichthouder;



Het verzorgen van de correspondentie met aanspraak – en pensioengerechtigden en de werkgever;



Het aanleveren van de door de toezichthouder(s) gevraagde gegevens zoals het jaarwerk, kwartaalrapportages, herstelplannen;



Het toezicht houden op alle mutaties in het deelnemersbestand van het fonds;



Het voorbereiden van alle besluiten van het (algemeen) bestuur.

Het dagelijks bestuur heeft een deel van deze taken gedelegeerd aan Towers Watson.

11 februari 2014

3

4


2.1.1.2 Werkwijze bestuur

Het bestuur vergadert zo dikwijls als de voorzitter of tenminste de helft van de bestuursleden dit wenselijk acht, doch ten minste eenmaal per jaar. Van deze vergaderingen worden schriftelijke verslagen gemaakt. 2.1.1.3 Algemene deelnemersvergadering

Een algemene deelnemersvergadering wordt gehouden zo dikwijls als het bestuur of tenminste vijftig deelnemers dit wenselijk achten doch ten minste eenmaal per jaar. De deelnemers zijn bevoegd tot uiterlijk tien dagen voor een vergadering bij het bestuur schriftelijk (per e-mail) onderwerpen in te dienen die zij op de agenda voor de vergadering wensen te plaatsen. Het bestuur legt jaarlijks rekening en verantwoording af aan de algemene deelnemersvergadering over het afgelopen boekjaar. Het bestuur hoort de deelnemersvergadering voordat wijzingen in de statuten of het pensioenreglement worden aangebracht. 2.1.2 Medezeggenschap

Het bestuur heeft in het verleden (rond de inwerkingtreding van de Pensioenwet) aan de pensioengerechtigden de keuze voorgelegd voor medezeggenschap door middel van een pensioengerechtigden vertegenwoordiger in het bestuur of door middel van het instellen van een deelnemersraad. Dit heeft erin geresulteerd dat de pensioengerechtigden rechtstreeks worden vertegenwoordigd door vertegenwoordiging in het bestuur. 2.1.3 Verantwoordingsorgaan

In lijn met de principes van goed pensioenfondsbestuur heeft het bestuur in 2008 een verantwoordingsorgaan in het leven geroepen. Het verantwoordingsorgaan bestaat uit drie leden. In het verantwoordingsorgaan vertegenwoordigt één lid de actieve deelnemers, één lid de pensioengerechtigden en één lid de werkgever.


5

Het verantwoordingsorgaan is bevoegd jaarlijks een algemeen oordeel te geven over: 

Het handelen van het bestuur aan de hand van het jaarverslag, de jaarrekening en andere relevante informatie;



Het door het bestuur uitgevoerde beleid in het afgelopen kalenderjaar;



Gemaakte beleidskeuzes die betrekking hebben op de toekomst.

Ook heeft het verantwoordingsorgaan recht om advies uit te brengen over een aantal aangelegenheden welke zijn beschreven in artikel 14 lid 5 van de statuten. 2.1.4 Intern toezicht

Het algemeen bestuur draagt zorg voor de organisatie van een transparant intern toezicht met betrekking tot het functioneren van het fonds en het dagelijks bestuur. Het algemeen bestuur is belast met de uitvoering van het intern toezicht. Het intern toezicht vindt plaats doordat het algemeen bestuur het functioneren van het dagelijks bestuur kritisch beoordeelt ten aanzien van: 

De beleids- en bestuursprocedures en processen en de checks and balances van het fonds;



De wijze waarop het fonds wordt aangestuurd;



De wijze waarop door het dagelijks bestuur wordt omgegaan met de risico’s op de lange termijn.

Het algemeen bestuur stelt jaarlijks een rapportage op inzake het interne toezicht (bestuursverslag). De rapportage van het algemeen bestuur en de eventueel daarop gebaseerde (voorgenomen) bestuursbesluiten worden door het algemeen bestuur besproken met het dagelijks bestuur. 2.1.5 Gedragscode

Het fonds heeft een gedragscode ingesteld voor alle bij het fonds betrokken personen. Deze gedragscode geeft regels en richtlijnen ter voorkoming van verstrengeling van belangen van het pensioenfonds en privébelangen van betrokken personen, maar is ook bedoeld om gebruik of verspreiding van vertrouwelijke informatie omtrent en van het fonds te voorkomen. Het uitgangspunt van de gedragscode is het bevorderen van transparantie en ervoor te zorgen dat alle aan het pensioenfonds verbonden personen – ook voor bescherming van hun eigen belangen – duidelijk weten wat wel en wat niet geoorloofd is.

11 februari 2014

6


2.1.6 Compliance officer

Het fonds heeft een compliance officer aangesteld. Deze compliance officer is belast met het toezicht op de naleving van de op grond van de gedragscode geldende bepalingen. De compliance officer adviseert verbonden personen over de uitleg en toepassing van bepalingen zoals die zijn opgenomen in de gedragscode. 2.1.7 Functionering en geschiktheid

In het kader van de Pensioenwet heeft het fonds een deskundigheidsplan opgesteld. Doel van dit deskundigheidsplan is het zodanig waarborgen van de geschiktheid dat het bestuur van het fonds te allen tijde zijn verantwoordelijkheid voor een goede uitvoering van de pensioenregeling en een goed beheer van het fonds kan dragen. Het bestuur van het fonds wil een zodanig deskundigheidsbeleid voeren dat wordt voldaan aan wettelijke vereisten en tevens een solide basis wordt geboden aan het gewenste vertrouwen van de belanghebbenden in de wijze waarop het fonds wordt beheerd.

2.2 Uitbesteding van werkzaamheden Het bestuur heeft de volgende werkzaamheden uitbesteed: 

Pensioenadministratie;



Vermogensbeheer;



Dagelijks management pensioenfonds, advisering aan het bestuur (hierna: bestuursadvies), overig actuarieel advies;

2.2.1 Uitbesteding Pensioenadministratie

Het bestuur heeft de uitvoering van de deelnemers-, uitkeringen- en financiële administratie uitbesteed aan Syntrus Achmea Pensioenbeheer N.V. (hierna: Syntrus Achmea) te Tilburg. Syntrus Achmea beschikt over een ISAE 3402 Type II Rapportage Ondernemingspensioenfondsen en Beroepspensioenfondsen MAIA Domein.


7

Het administratieve beheer betreft onder andere: 

Het ontvangen en afhandelen van vragen van (gewezen) deelnemers en gepensioneerden die binnenkomen via de helpdesk bij Syntrus Achmea;



Het administreren, registreren en controleren van het deelnemersbestand en de pensioenrechten en alle daarbij behorende werkzaamheden;



Het voeren van de boekhouding, met betrekking tot activa, passiva, en de exploitatie van het fonds;



Het opstellen en voorbereiden van de jaarlijkse financiële verantwoording van het fonds. Alle taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de administrateur zijn vastgelegd in een uitvoeringsovereenkomst en service level overeenkomst. Tevens is de administrateur bevoegd tot procuratie. Deze bevoegdheid is vastgelegd in een procuratieregeling;

De uitkeringsadministratie en de uitbetaling van de uitkering is aan AVEBE U.A. uitbesteed. 2.2.2 Uitbesteding Vermogensbeheer

Het fiduciair management ligt vanaf 1 januari 2012 bij TKP Investment B.V. (TKPi). TKPi voert het vooraf door het bestuur vastgestelde strategische beleid uit. Hiervoor is een beleggingsmandaat opgesteld. Ook TKPi beschikt over een ISAE 3402 Type II Rapportage. 2.2.3 Dagelijks management pensioenfonds, bestuursadvies, overig actuarieel advies

Bij de dagelijkse leiding van het pensioenfonds wordt het (dagelijks) bestuur ondersteund door Towers Watson (de bestuursondersteuner). De werkzaamheden van Towers Watson worden uitgevoerd conform de door het bestuur jaarlijks vast te stellen jaarkalender. 2.2.4 Controle jaarrekening, jaarverslag en verslagstaten

De controle van de jaarrekening, het jaarverslag en de verslagstaten wordt uitgevoerd door: 

Ernst & Young actuarissen;



Ernst & Young accountants.

11 februari 2014

8


2.3 Beheersmaatregelen en interne controle Het bestuur brengt jaarlijks onder overlegging van een accountantsverklaring verslag uit aan de deelnemers van het pensioenfonds over het in het afgelopen boekjaar gevoerde beleid en beheer. Managementinformatie Gedurende het jaar ontvangt het bestuur minimaal ieder kwartaal voortgangsrapportages van de vermogensbeheerder, administrateur en de bestuursondersteuner. Voor de uitoefening van haar taak beschikt het bestuur tevens ten minste over de volgende (management)informatie: 

Een kwartaalrapportage inzake de ontwikkeling van de balans, de beleggingen en de daarbij behorende (geprognosticeerde) ontwikkeling van de dekkingsgraad;



De relevante ontwikkelingen op pensioengebied en de mogelijke consequenties hiervan voor het fonds (regelmatig aangeleverd door de bestuursondersteuner). Het onderwerp “actualiteiten” wordt standaard opgenomen op de agenda van de bestuursvergaderingen. Tevens heeft het bestuur een abonnement op vakblad: Pensioen, Bestuur & Management. Dit vakblad wordt binnen het bestuur verspreid. Daarnaast is het dagelijks bestuur geabonneerd op het vakblad Pensioenmagazine;



Het jaarverslag inclusief jaarrekening van het fonds;



Een accountantsverklaring plus schriftelijk verslag van de accountant;



Een actuarieel rapport van Syntrus Achmea en een actuariële verklaring van de certificerend actuaris.

Interne controle De interne controle is gewaarborgd door de volgende maatregelen van interne controle: 

Het beschermen van systemen en eigendommen door middel van een procuratieregeling, toegangsbeveiliging, beleggingsrichtlijnen en benchmarks;



Het daar waar noodzakelijk aanbrengen van functiescheidingen;



Het toepassen van het vier-ogen-principe bij de acceptatie en de mutaties in de deelnemersadministratie. Dit houdt in dat de salarisadministrateur van de ondernemingen de wijzigingen opgeeft aan de administrateur van het fonds; de administrateur verwerkt de mutaties en achteraf vindt controle plaats op een juiste en volledige verwerking;



Het afbakenen van bevoegdheden, door het beperken van het aantal bevoegdheden per persoon en het beperken van het aantal personen per bevoegdheid;



Het hanteren van een jaarkalender;



Het hanteren van een bedrijfsregister;




9

Het ontvangen van kwartaalrapportages van de bestuursondersteuner waarin de partijen waaraan het pensioenfonds werkzaamheden heeft uitbesteed worden geëvalueerd.

De bevoegdheden van het bestuur en de administrateur ten aanzien van financiële transacties zijn vastgelegd in een procuratieregeling. 2.3.1 Controle op de administrateur

Het bestuur heeft een administrateur, Syntrus Achmea, aangesteld. De bestuursondersteuner ontvangt elk kwartaal de reguliere kwartaalrapportage waarin de voortgang van de in de SLA opgenomen activiteiten wordt gerapporteerd. Daarnaast ontvangt zij jaarlijks de ISAE 3402 Type II rapportage. De bestuursondersteuner beoordeelt deze rapportages, stuurt waar nodig bij en brengt hierover verslag uit aan het dagelijks bestuur. Ook vindt veelvuldig overleg en bijsturing plaats door de bestuursondersteuner en/ of het dagelijks bestuur met Syntrus Achmea. 2.3.2. Controle op het vermogensbeheer

Het bestuur heeft een fiduciair manager, TKPi, aangesteld. Deze beheert het vermogen van het pensioenfonds en rapporteert hier periodiek over aan het bestuur (zie ook hoofdstuk 6). De bestuursondersteuner ontvangt elk kwartaal de reguliere kwartaalrapportage waarin de voortgang van de in de SLA opgenomen activiteiten wordt gerapporteerd. Daarnaast ontvangt zij jaarlijks de ISAE 3402 Type II rapportage. De bestuursondersteuner beoordeelt deze rapportages, stuurt waar nodig bij en brengt hierover verslag uit aan het dagelijks bestuur. Ook vindt overleg en waar nodig bijsturing plaats door de bestuursondersteuner en/ of het dagelijks bestuur met TKPi .

2.4 Risicomanagement In 2011 is het bestuur gestart met een gestructureerde aanpak van het risicomanagement. Op hoofdlijnen bestaat het risicomanagement uit: 

Identificatie van de risico’s die het pensioenfonds loopt;



De stand van de beheersing van de risico’s;



Vaststellen van eventuele tekortkomingen in de beheersing;



Vaststellen van eventuele extra te nemen maatregelen.

11 februari 2014

10


Bij het opstellen en uitvoeren van het risicomanagementbeleid wordt het bestuur ondersteund door de bestuursondersteuner. De bestuursondersteuner stelt minimaal éénmaal per jaar vast of de scoring op de risico’s (waarschijnlijkheid en impact) nog wijziging behoeft en of de beheersing aangepast moet worden. De netto risico’s worden vastgelegd in het voor het pensioenfonds gesepareerde deel van het RiskRegister systeem van AVEBE U.A. Dit heeft o.a. geleid tot het aanscherpen van de eisen waaraan organisaties waaraan werkzaamheden worden uitbesteed moeten voldoen.

2.5 Communicatie In lijn met de principes van goed pensioenfondsbestuur heeft het bestuur een communicatiebeleidsplan opgesteld waarin het communicatiebeleid wordt beschreven voor een periode van vijf jaar. Daarnaast heeft het bestuur een communicatieplan opgesteld. Dit plan wordt geëvalueerd en op basis van de evaluatie jaarlijks geactualiseerd. Het bestuur voldoet met dit plan aan de in de Pensioenwet voorgeschreven communicatie. Doelstellingen van het plan zijn onder andere: 

Bevordering betrokkenheid van stakeholders (waaronder (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden) bij het pensioenfonds;



Vergroten kennis over pensioenen en pensioenregelingen;



Informatie over het reilen en zeilen van het pensioenfonds.

Zowel interne als externe doelgroepen zijn geïdentificeerd en er zijn afspraken gemaakt over communicatievormen. De belangrijkste daarvan zijn: 

Opstellen pensioenovereenkomst (alsmede de start- en aanmeldingsbrief en een jaarlijkse schriftelijke communicatie inzake het toeslagbeleid) voor (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden aan de regelingen en regelmatige informatie over pensioenaanspraken aan alle (gewezen) deelnemers en pensioengerechtigden;



Het verzorgen van event folders;



Aandacht geven aan het verschijnen van het jaarverslag en de jaarrekening;



Verzorgen nieuwsbrieven (minimaal 2 maal per jaar);



Het up to date houden van de website van het pensioenfonds;



Het up tot date houden van de pensioensite op intranet waar naar de externe website wordt verwezen;


11

Het bestuur evalueert jaarlijks de resultaten van de uitgevoerde werkzaamheden op het gebied van communicatie en legt dit vast. Deze evaluatie wordt ook aan het verantwoordingsorgaan verstrekt en met het verantwoordingsorgaan besproken. Het bestuur wordt bij de communicatie ondersteund door Towers Watson.

11 februari 2014

12


Hoofdstuk 3: Pensioenregeling 3.1 Karakter pensioenregeling De pensioenregeling is een zogenaamde collectieve defined contribution regeling (CDC regeling). Dat wil zeggen dat de werkgever een vaste bijdrage betaalt aan het fonds inclusief de afgesproken aanvullende bijdrage. Bij een dergelijke pensioenregeling ligt het financiële risico niet bij de werkgever. Dit risico ligt voor de opgebouwde rechten tot en met 31 december 2013 grotendeels bij AEGON en voor de toekomstige opbouw bij de deelnemers. De nominaal opgebouwde pensioenen tot en met 31 december 2013 heeft het pensioenfonds door middel van een nominaal garantiecontract herverzekerd bij AEGON. Vanaf 1 januari 2014 worden de pensioenaanspraken in eigen beheer opgebouwd. Indien de financiële positie van het fonds volgens wettelijke normen onvoldoende is, zal het bestuur ervoor zorgen dat de op te bouwen en/of opgebouwde pensioenaanspraken evenredig worden verlaagd. Als de financiële positie daarna verbetert, kunnen mogelijk extra toeslagen worden verleend ter compensatie.

3.2 Aangesloten ondernemingen Het pensioenfonds voert de pensioenregeling uit voor de werknemers van Coöperatie AVEBE U.A. , een deel van de werknemers van Avéris Seeds B.V. en voor één werknemer van HENAN Process Systems BV. De wederzijdse verantwoordelijkheden, rechten en (financiële) plichten zijn vastgelegd in een uitvoeringsovereenkomst. In deze overeenkomst zijn onder meer bepalingen opgenomen met betrekking tot de aanmelding van deelnemers, premievaststelling, de wijze en het tijdstip van premiebetaling en het verlenen van toeslagen.

3.3 Deelnemerschap en pensioenregelingen Deelnemer aan de pensioenregelingen zijn de in het pensioenreglement aangeduide werknemers met wie de werkgever een pensioenovereenkomst heeft gesloten of nog gaat sluiten. De bepalingen van de pensioenovereenkomst tussen de werknemer en werkgever zijn opgenomen in het "Reglement Ouderdomspensioen Stichting Pensioenfonds AVEBE" welke van kracht is sinds 1 januari 2012 en voor het laatst is gewijzigd per 2 april 2013. Tevens is er in 2013 een aantal addenda vastgesteld die in 2014 in het pensioenreglement verwerkt zullen worden.


13

In dit reglement gelden afwijkende bepalingen voor deelnemers geboren voor 1 januari 1950 (55plussers). Voor een beperkte groep deelnemers, die gekozen heeft voor uitstel van de pensioeningangsdatum, is de pensioenregeling voor de 55-plussers nog van toepassing. Voor een uitgebreide beschrijving van deze regeling en de bijbehorende kenmerken en overgangsregelingen verwijzen wij naar het pensioenreglement. In paragraaf 3.4 beschrijven we de tijdelijke pensioenregeling die geldt van 1 januari 2012 tot en met 31 december 2014 voor alle werknemers die geen recht hebben op een overgangsregeling. De groep die, in aanvulling op de tijdelijke pensioenregeling, tevens recht heeft op een overgangsregeling is beschreven in paragraaf 3.4.2. Tenslotte geldt voor een aantal deelnemers die reeds uit dienst is (of binnenkort gaat) een individuele afvloeiingsregeling. De deelname van deze deelnemers blijft gebaseerd op de tot 1 januari 2012 geldende pensioenregeling. Voor zover deze regeling door aanpassing van de pensioenwetgeving per 1 januari 2014 bovenmatig is, wordt deze regeling per die datum zodanig vormgegeven dat deze past binnen de alsdan geldende fiscale grenzen. Na het ontslag wordt de datum waarop de pensioenopbouw stopt gewijzigd naar een door de werkgever op te geven latere datum. Deze deelnemers worden tot de einddatum van de pensioenopbouw als actieve deelnemers behandeld.

3.4 De inhoud van de pensioenregeling 

Middelloonregeling met een pensioenrekenleeftijd van 67 jaar met de mogelijkheid van flexibele pensionering tussen 55 en 70 jaar.



Jaarlijkse opbouw van ouderdomspensioen met een opbouwpercentage van 2% van de voor het betreffende jaar vastgestelde pensioengrondslag (inclusief ploegentoeslag).



De pensioengrondslag is gelijk aan het op de datum van vaststelling geldende jaarsalaris, verminderd met de fiscaal toegestane minimale franchise (franchise 2014 = € 13.449).



Arbeidsongeschiktheidspensioen bestaande uit een excedent-pensioen voor deelnemers met een salaris hoger dan de WIA-loongrens. Bij volledige arbeidsongeschiktheid in de zin van de WIA is het excedent-pensioen gelijk aan 70% van het positieve verschil tussen het vaste jaarsalaris en de op 1 januari bekende WIA-loongrens. Verder wordt bij (gedeeltelijke) arbeidsongeschiktheid in de zin van de WIA de opbouw van ouderdoms- en nabestaandenpensioen (gedeeltelijk) voortgezet op kosten en conform voorwaarden van het pensioenfonds.

11 februari 2014

14




Levenslang partnerpensioen op basis van 70% van het te bereiken ouderdomspensioen. Daarenboven heeft de deelnemer aanspraak op een levenslang partnerpensioen van 5% van het levenslang ouderdomspensioen dat de deelnemer vóór 1 januari 2002 heeft opgebouwd.



Tijdelijk partnerpensioen op risicobasis tot de AOW-gerechtigde leeftijd van de nabestaande. Deze bedraagt 30% van het te bereiken ouderdomspensioen met een maximum. Dit maximum is nader omschreven in artikel 7 lid 4b van het pensioenreglement.



Wezenpensioen op basis van 15% van het te bereiken ouderdomspensioen.



De deelnemersbijdrage uit hoofde van dit reglement is gelijk aan 3,6% van de pensioengrondslag. Daarnaast is de werknemer vanaf 1 januari 2012 tot 1 januari 2014 een extra bijdrage verschuldigd van 1,2% van de salarissom. De deelnemer kan in overleg met de werkgever de extra bijdrage van 1,2% verminderen tot 0% door het inleveren van 2,5 vakantiedagen per jaar.

Voor een uitgebreide beschrijving van bovenstaande kenmerken wordt verwezen naar het pensioenreglement. 3.4.1 Overgangsregeling voor 55-minners

In artikel 31, lid 2a, van het pensioenreglement is een garantiebepaling opgenomen voor de volgende deelnemers: 

De deelnemer was op 1 juli 1996 deelnemer in de Flexibel Pensioenregeling en/of Flexibel Ploegenpensioenregeling en 37 jaar of ouder; en



De deelnemer was op zowel 31 december 2005 als op 1 januari 2006 deelnemer aan de op dat moment geldende Flexibel Pensioenregeling en/of Flexibel Ploegenpensioenregeling; en



De deelnemer was voor 1 januari 2005 jonger dan 55 jaar.

De garantieregeling houdt in dat als de actuariële waarde van de pensioenaanspraken rond de leeftijd van 62 jaar en 7 maanden in de regeling ingevoerd per 1 januari 2006 minus de actuariële waarde van de pensioenaanspraken rond een leeftijd van 62 jaar en 7 maanden in de vorige pensioenregeling (beide berekend op 31 december 2005) negatief is, er een voorwaardelijk recht is op de garantieregeling. De garantie wordt dan berekend door voor het verschil in actuariële waarde pensioenaanspraken toe te kennen.


15

De inkoop van deze aanvulling vindt plaats op tijdsevenredige basis. Hierbij zijn de aan de verstreken deelnemerstijd vanaf 47-jarige leeftijd tot ultimo 2005 gerelateerde aanspraken éénmalig per 1 januari 2006 ingekocht. Het resterende deel wordt, zolang er voldoende middelen zijn, ingekocht in de periode tussen 1 januari 2006 en het bereiken van de leeftijd van 62 jaar en 7 maanden van de deelnemer. De werkgever heeft voor de kosten van deze garantieregeling op 1 januari 2006 een bedrag van € 8.000.000 gestort. Dit bedrag was, samen met een eventueel overschot op de premie (maximaal 0,68% van de jaarpremie, tot 1 januari 2012) naar verwachting voldoende om de garantieregeling in de toekomst te kunnen inkopen. Indien dit niet voldoende is, vindt er geen inkoop plaats. De deelnemer heeft ervoor kunnen kiezen om naast de reguliere deelnemersbijdrage een aanvullende eigen bijdrage van 2% van het jaarsalaris te betalen. Deze deelnemersbijdrage van 2% van het jaarsalaris wordt bij iedere periodieke afdracht aan het fonds omgezet in een aanspraak op ouderdomspensioen die onderdeel uitmaakt van de overgangsregeling. De omzetting van de afgedragen deelnemersbijdrage in pensioenaanspraken geschiedt op basis van de sekseneutrale actuariële grondslagen die het fonds hanteert. Indien de deelnemer besluit de aanvullende bijdrage van 2% niet te betalen dan dient de deelnemer dit schriftelijk aan het bestuur van het fonds mee te delen. De keuze voor deze aanvullende bijdrage kan slechts éénmalig plaatsvinden. 3.4.2 Toeslagen

Het bestuur streeft ernaar om de opgebouwde pensioenaanspraken van de deelnemers, de premievrije pensioenaanspraken van de gewezen deelnemers en de ingegane pensioenen jaarlijks per 1 januari te verhogen als de middelen van het fonds dit toelaten. De toeslagen zijn voorwaardelijk, er wordt niet voor gereserveerd. Het toeslagbeleid is omschreven in hoofdstuk 9 van deze abtn.

11 februari 2014

16


Hoofdstuk 4: Herverzekering 4.1 AEGON De pensioenverplichtingen van het fonds opgebouwd tot en met 31 december 2013 zijn grotendeels verzekerd bij AEGON Levensverzekering N.V., hierna te noemen de verzekeraar. Het pensioenfonds heeft een vordering op de verzekeraar voor de pensioenaanspraken opgebouwd tot en met 31 december 2013. De pensioenaanspraken worden vanaf 1 januari 2014 opgebouwd in eigen beheer.

4.2 Zwitserleven 4.2.1 Stoploss

Het pensioenfonds heeft een risicoverzekering voor het overlijdensrisico en het arbeidsongeschiktheidsrisico vanaf 1 januari 2014 op stop-loss basis met een eigen behoud van 150% van de risicopremie afgesloten met Zwitserleven.


17

Hoofdstuk 5: Voorzieningen De voorzieningen die in de balans van het fonds zijn opgenomen, zijn te onderscheiden in de volgende voorzieningen: 

De Voorziening Pensioenverplichtingen risico fonds (zie paragraaf 5.1). Deze bestaat uit de volgende onderdelen: –

De actuariële contante waarde van de per de balansdatum opgebouwde dan wel toegekende pensioenaanspraken, met inbegrip van de toeslagen zoals deze op grond van het toeslagbeleid aan de deelnemers, slapers en gepensioneerden zijn toegekend per 1 januari volgend op de balansdatum. Voor arbeidsongeschikte deelnemers wordt de voorziening pensioenverplichtingen voor het arbeidsongeschikte deel berekend als de contante waarde van de op de pensioendatum in uitzicht gestelde pensioenen bij een tot die datum voortgezette pensioenopbouw;

–

De voorziening uitlooprisico voor ingegane ziektegevallen (zie paragraaf 5.3).



De voorziening voor module III van de regeling Flexibel Pensioen (voorziening risico deelnemer) welke gelijk is aan de saldi van de pensioenspaarrekeningen (zie paragraaf 5.2);



De Voorziening Pensioenverplichtingen onvoorwaardelijke toeslagverlening voor de onvoorwaardelijke toeslagen over de premievrije aanspraken en ingegane pensioenen van voor 9 december 1999 (zie paragraaf 5.4);



De Overige technische voorziening garantieregeling (zie paragraaf 5.5).

Het totaal van de hierboven genoemde voorzieningen en reserves wordt in principe zodanig vastgesteld dat zij toereikend is ter dekking van de bij het fonds opgebouwde aanspraken. De toereikendheid wordt jaarlijks getoetst door de externe actuaris.

11 februari 2014

18


5.1 Voorziening Pensioenverplichtingen Fonds Aan de berekening van de voorziening pensioenverplichtingen en te hanteren premies en koopsommen liggen de volgende actuariële grondslagen en veronderstellingen ten grondslag. Rekenrente en rentetermijnstructuur In de jaarverslaggeving en de verslaggeving richting DNB wordt de nominale rentetermijnstructuur (RTS) per balansdatum zoals die door de DNB is vastgesteld en gepubliceerd gehanteerd. Het financiële beleid van het bestuur is gebaseerd op de zuivere RTS. Ofwel de dekkingsgraad voor toeslagverlening, de bij de werkgever in rekening te brengen premie en de renteafdekking worden bepaald op basis van de zuivere RTS. Sterftekansen en leeftijdsterugstelling Voor mannen en vrouwen worden de overlevingskansen ontleend aan de AG Prognosetafel 20122062. Deze kansen worden toegepast met fondsspecifieke leeftijdsafhankelijke correctiefactoren op de sterftekansen, volgens het Towers Watson Ervaringssterftemodel 2012. Jaarlijks is het startjaar gelijk aan het boekjaar. Echter, voor de vaststelling van de VPV ultimo jaar wordt het startjaar volgend op het boekjaar gehanteerd. Zie bijlage 3 voor de leeftijdsafhankelijke ervaringssterfte. Voor kinderen worden de sterftekansen verwaarloosd. Nabestaandenpensioen De partnerfrequenties (inclusief huwelijkspartners en geregistreerde partners) zijn tot de pensioenleeftijd gelijk aan 100%. Na pensioenleeftijd wordt het bepaalde partner-systeem gehanteerd. Uniform leeftijdsverschil tussen man en vrouw Er wordt een leeftijdsverschil tussen man en vrouw verondersteld van 3 jaar. In geval van partnerschap waarbij beide partners van gelijk geslacht zijn, wordt voor toepassing van het tarief aangenomen dat de medeverzekerde van het andere geslacht is dan zijn of haar werkelijke geslacht. Wezenpensioen Voor latent wezenpensioen wordt geen voorziening opgenomen.


19

Ongehuwden ouderdomspensioen (OOP) Voor het nog niet ingegane OOP worden OOP factoren gehanteerd, gebaseerd op de actuariële grondslagen zoals die van toepassing zijn op de voorziening pensioenverplichtingen fonds. Voor het ingegane OOP gelden dezelfde factoren als die voor het ingegane levenslang ouderdomspensioen gelden. Opslag voor excasso- en administratiekosten na pensioeningang De voorziening pensioenverplichtingen is inclusief een opslag van 2% ter dekking van toekomstige kosten. Jaarlijks is op deze wijze 2% van de uitkeringen beschikbaar voor kosten.

5.2 Voorzieningen voor risico deelnemer Deelnemers die deelnemen in het Reglement Flexibel Pensioen konden tot 1 april 2011 vrijwillig bijdragen storten in het vrijwillig spaarplan (Module III). Deze bijdragen zijn belegd in participaties in beleggingsfondsen. Voor het totaal van de waarde van deze module wordt een voorziening aangehouden gelijk aan de waardering van de tegenover deze voorziening aangehouden beleggingen.

5.3 Voorziening uitlooprisico voor ingegane ziektegevallen Het pensioenfonds houdt een voorziening aan voor de verwachte toekomstige schadelast voor deelnemers die op de balansdatum ziek zijn en naar verwachting arbeidsongeschikt zullen worden. Bij de bepaling van deze voorziening wordt rekening gehouden met de toekomstige schadelast voor zieke deelnemers op balansdatum die naar verwachting arbeidsongeschikt zullen worden verklaard. De verplichting wordt geschat op 2 maal de jaarpremie voor arbeidsongeschiktheid.

11 februari 2014

20


5.4 Aanvullende grondslagen Voorziening onvoorwaardelijke toeslagen Voor de waardering van de voorziening onvoorwaardelijke toeslagen wordt uitgegaan van dezelfde grondslagen die het pensioenfonds hanteert voor de vaststelling van de voorziening pensioenverplichtingen. Bij het bepalen van de voorziening onvoorwaardelijke toeslagen worden de volgende veronderstellingen gehanteerd: 

Er zijn twee verschillende groepen;



De eerste groep heeft een toezegging ter hoogte van de CPI (afgeleid). Aangezien deze de laatste 10 jaar gemiddeld circa 2% bedroeg is voor de verwachte toeslag voor deze groep 2% genomen;



De tweede groep heeft ook een toezegging ter hoogte van de CPI (afgeleid), maar deze is gemaximeerd op de laagste van de salarisstijging van de CAO bij AVEBE en de 5-jaars gemiddelde overrente. Aangezien deze gemiddeld lager uit zal vallen dan de CPI (afgeleid) is voor de verwachte toeslag voor deze groep 1,5% genomen;

5.5 Overige technische voorziening garantieregeling In paragraaf 3.4.2 is een garantiebepaling beschreven voor 55-minners. De werkgever heeft voor de kosten van deze garantieregeling op 1 januari 2006 eenmalig een bedrag van € 8.000.000 beschikbaar gesteld. Daarnaast is in 2006, 2007 en 2008 0,68% van de bruto loonsom beschikbaar gesteld voor de financiering van deze overgangsregeling. De werkgever stelt naast de reeds gedane betalingen geen verdere financiering voor deze overgangsregeling ter beschikking . Indien de door de werkgever beschikbaar gestelde middelen onvoldoende mochten blijken ter financiering van de aanspraken, zal het pensioenfonds lagere rechten toekennen. De voorziening garantieregeling wordt berekend door elk jaar per 1 januari de kosten voor de inkoop van het overgangsrecht voor dat jaar op de voorziening in mindering te brengen. Per 1 januari 2006 is tevens de backservice over de jaren voor 1 januari 2006 in mindering gebracht op de voorziening. -

Vervolgens wordt de voorziening ieder jaar verhoogd met de 15 jaars rente per 31 december 2005 uit de door de DNB gepubliceerde nominale rentetermijnstructuur.


21

Hoofdstuk 6: Beleggingsbeleid In deze paragraaf wordt het huidige beleggingsbeleid van het pensioenfonds beschreven. Achtereenvolgens wordt ingegaan op het strategisch beleggingsbeleid, de opzet van de uitvoering van de vermogensbeheeractiviteiten, de wijze van risicometing en -beheersing, de opzet van de resultaatsevaluatie alsmede de procedure voor selectie nieuwe vermogensbeheerder(s) en de waarderingsgrondslagen. In bijlage 1 is de verklaring inzake beleggingsbeginselen van het bestuur opgenomen.

6.1 Het strategisch beleggingsbeleid Beleggingsdoelstelling Teneinde de beoogde pensioenuitkeringen op korte en lange termijn veilig te stellen, wenst het bestuur de toevertrouwde middelen op een verantwoorde en solide wijze te beleggen. Bij de vaststelling van het strategisch beleggingsbeleid, de invulling van dit beleid en de naleving van het vastgelegde risicokader, zal het bestuur daarbij handelen in overeenstemming met de prudent person gedachte conform de artikelen 135 en 136 uit de Pensioenwet en de artikelen 13 en 14 uit het Besluit financieel toetsingskader pensioenfondsen (FTK). Centraal hierin staat de doelstelling om te beleggen in het belang van de deelnemers. Het bestuur zal daartoe in alle redelijkheid, rekening houdend met de specifieke verplichtingen van het fonds, tot een zorgvuldige onderbouwing van het beleggingsbeleid komen. Hiervoor wordt periodiek een ALM-studie uitgevoerd. Daarnaast wordt bij de vertaalslag (implementatie) naar de daadwerkelijke invulling van het beleggingsbeleid zorgvuldigheid betracht. Hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de opzet van de renteafdekking en een brede spreiding over beleggingscategorieën. In samenhang hiermee worden de verschillende beleggingsrisico’s geïdentificeerd en op de juiste waarde ingeschat. De hoofddoelstelling van het pensioenfonds is het op lange termijn garanderen van de nominale pensioenaanspraken en pensioenrechten, alsmede het streven naar het waardevast houden van ingegane pensioenen en premievrije pensioenaanspraken. Het beleid van het bestuur is hierop afgestemd. Het pensioenfonds heeft haar verplichtingen tot en met 31 december 2013 nagenoeg geheel herverzekerd bij AEGON en daarmee het bijbehorende vermogen aan AEGON overgedragen. Het vrije vermogen (het deel van het vermogen dat voorheen buiten het garantiecontract viel) behoudt het pensioenfonds in eigen beheer. Dit deel van het vermogen wordt door TKPi via een fiduciaire dienstverlening beheerd met als doel zoveel als mogelijk de nominale pensioenen te indexeren. Met ingang van 2014 wordt de nieuwe opbouw in eigen beheer gehouden en dus niet meer herverzekerd. In verband hiermee is het beleggingsbeleid per 1 januari 2014 aangepast.

11 februari 2014

22


Samenstelling strategische beleggingsportefeuille en tactische bandbreedtes Het bestuur laat periodiek een Asset Liability Management (ALM) studie uitvoeren. Aan de hand van de uitkomsten van deze studie wordt onder andere het strategisch beleggingsbeleid ingevuld. Het bestuur heeft naar aanleiding van de laatste ALM-studie in 2013 gekozen voor een optimaal strategisch beleggingsbeleid waarbij de solvabiliteit, de kans op korten en herstel, het premieniveau, de premievolatiliteit en kansen op toeslagverlening de belangrijkste criteria zijn geweest. Daarnaast is een aantal vooraf gedefinieerde (economische) stress scenario’s meegenomen in de overwegingen. De risicobereidheid van het bestuur is mede bepalend geweest voor de uiteindelijke keuze voor de vormgeving van het strategisch beleggingsbeleid. In de ALM-studie is gerekend met een drietal portefeuilles: een portefeuille voor het vrije vermogen, een portefeuille voor de nieuwe opbouw en een portefeuille voor het indexatie vermogen. TKPI kan deze drie portefeuilles afzonderlijk beheren. Vanuit het oogpunt van efficiency is echter besloten om uit te gaan van een integrale beleggingsportefeuille. In tabel 1 is voor de gecombineerde portefeuille de strategische mix vermeld en zijn tevens minimum en maximum allocaties vermeld. Tabel 1: Normverdeling portefeuille (in percentages van de totale marktwaarde van de portefeuille) Beleggingscategorie

Norm

Minimum

Maximum

Aandelen

47,4%

40,8%

54,0%

Vastrentende waarden

37,5%

31,6%

43,4%

Alternatives

15,1%

11,4%

18,8%

0%

0%

5%

Kas

Naast de strategische verdeling op beleggingscategorie-niveau, heeft het pensioenfonds ook strategische wegingen en bandbreedtes voor de verschillende beleggingsproducten bepaald. De normverdeling per beleggingsproduct, tezamen met de bandbreedtes, is weergegeven in tabel 2.


23

Tabel 2: Normverdeling beleggingsproducten (in percentages van de totale marktwaarde van de portefeuille) Beleggingscategorie

Norm

Minimum

Maximum

TKPI MM World Equity Afdekking Fund*

36,6%

31,6%

41,6%

TKPI MM Emerging Markets Fund

10,8%

9,2%

12,4%

TKPI MM Inflation Index Linked Bond Fund

9,9%

8,4%

11,4%

TKPI MM Emerging Market Debt Fund

16,1%

13,6%

18,6%

TKPI MM High Yield Fund

10,7%

9,0%

12,4%

TKPI MM Credit Fund

0,4%

0,2%

0,6%

TKPI MM Fixed Income Index Extra Long Fund

0,4%

0,2%

0,6%

6,1%

4,1%

8,1%

4,6%

4,0%

5,2%

TKPI MM Global Hedge Fund Strategies

4,4%

3,3%

5,5%

Kas

0,0%

0,0%

5,0%

Aandelen

Vastrentende waarden

Onroerend goed TKP Pensioen Real Estate Fund** Grondstoffen TKPI MM Active Commodity Fund Hedge funds

* Het TKP MM World Equity Afdekking Fund volgt de MSCI All Countries World Index. Binnen deze index wordt circa 14% (per november 2013) van het vermogen gealloceerd naar Emerging Markets aandelen. Hierdoor is de totale strategische allocatie naar Emerging Markets aandelen binnen de gecombineerde portefeuille ongeveer 15%.

** Er zal geen nieuwe opbouw richting het TKP Real Estate Fund worden gedaan.

11 februari 2014

24


Het is van belang dat de beleggingsmix aan blijft sluiten bij de in de ALM doorgerekende mix. Alleen dan wordt het op basis van de ALM besluitvorming gewenste risico- rendementsprofiel bereikt. Dit wordt bewerkstelligd door jaarlijks bij het vaststellen van het beleggingsbeleid voor het nieuwe jaar rekening te houden met de specifieke omvang van de indexatievoorziening en de voorziening in eigen beheer voor de nieuwe opbouw.

Rebalancing TKPi gaat op dagelijkse basis na of de samenstelling van de portefeuille binnen de bandbreedtes, zoals opgenomen in deze abtn, valt. Indien TKPi constateert dat de samenstelling van de portefeuille buiten de bandbreedtes zoals opgenomen in tabel 1 of tabel 2 in deze abtn is getreden, informeert TKPi het pensioenfonds hierover zo spoedig mogelijk.

Bovendien: (a) corrigeert TKPi indien mogelijk de verdeling van de portefeuille over beleggingscategorieën door het verkrijgen of vervreemden van deelnemingsrechten in de beleggingsinstellingen; (b) adviseert TKPi het pensioenfonds over tactische posities binnen het strategisch beleggingsbeleid en het beleggingsplan.

TKPi brengt daarnaast in elk geval elk kwartaal de samenstelling van de portefeuille terug naar de verdeling zoals opgenomen in deze abtn door het verkrijgen of vervreemden van deelnemingsrechten in de beleggingsinstellingen.

De minder liquide beleggingsfondsen TKP Real Estate Fund en TKPI MM Global Hedge Fund Strategies worden niet meegenomen bij de rebalancing. Jaarlijks zal worden bezien of deze beleggingscategorieën naar de norm zullen worden gerebalanced of dat de norm moet worden aangepast. Het verschil in werkelijk en strategisch gewicht van deze minder liquide posities zal bij een rebalancing over de overige beleggingscategorieën worden verdeeld, conform de strategische gewichten. Daarnaast zal, zoals aangegeven, jaarlijks worden gekeken naar de specifieke omvang van de indexatievoorziening en de voorziening in eigen beheer voor de nieuwe opbouw en de impact op de normportefeuille.

Beleggingsrestricties Het pensioenfonds heeft met TKPi restricties afgesproken voor de producten waar het pensioenfonds in belegt. Deze restricties omvatten onder andere target ex ante tracking errors, valutaafdekkingsafspraken en maximale kasposities. Deze restricties per beleggingsproduct zijn in tabel 3 weergegeven:


25

Tabel 3: Beleggingsrestricties Beleggingsportefeuille Target ex ante TE

Product

Benchmark

Valuta

Overig

TKPI MM World Equity Afdekking Fund

Customized MSCI AC World Index Total Net Return (USD, GBP, JPY hedged)

2%

USD, GBP en JPY worden zoveel mogelijk afgedekt naar de euro

TKPI MM Emerging Markets Fund

MSCI Emerging Markets Index Total Net Return

4%

Geen afdekking van vreemde valuta

-

TKPI MM Inflation Index Linked Bond Fund

Customized Barclays Capital Euro Treasury Inflationlinked Over 5 Year

0%

-

-

TKPI MM Emerging Market Debt Fund

JP Morgan EMBI Global Diversified Index

2%

Max. 20% in lokale valuta, niet afgedekt naar de euro

Kaspositie < 20%

TKPI MM High Yield Fund

Merrill Lynch Global High Yield Constrained Index afgedekt naar de euro

7%

Vreemde valuta wordt zoveel mogelijk afgedekt naar de euro

Kaspositie < 20%

TKPI MM Credit Fund

BofA Merrill Lynch Euro Corporate Index

3%

-

Minimaal 70% ≥ BBB-rating Maximaal 10% BB-rating Kaspositie < 20%

TKPI MM Fixed Income Index Extra Long Fund

Customized BofA Merrill Lynch 10+ Year Euro Government Index

0%

-

-

TKP Pensioen Real Estate Fund

Geen

-

-

-

TKPI MM Active Commodity Fund

Customized DJ UBS Total Return ex NG, afgedekt naar de euro

4%

USD wordt zoveel mogelijk afgedekt naar de euro

Gross leverage is maximaal 140%; 20% short and 120% long (100% net long)

TKPI MM Global Hedge Fund Strategies

Euro Libor 3 month Total Return + 2%

-

-

-

11 februari 2014

26


Afdekking valutarisico Valutarisico is het risico van waarde schommelingen van de beleggingen als gevolg van koersschommelingen van de valuta. Beleggingen in vreemde valuta op eigen naam van het pensioenfonds zijn in de huidige samenstelling van de portefeuille niet aanwezig. Afdekking van vreemde valuta vindt plaats in de gekozen FGR.

Binnen de TKPI-Beleggingsinstellingen die de aandelenportefeuille vormen wordt in beginsel 100% van het valutarisico van de benchmarkposities naar de US dollar, het Britse pond en de Japanse yen afgedekt. De wijze van afdekking staat per FGR hierboven weergegeven. Indien het beleid van een TKPIBeleggingsinstelling op dit punt wijzigt is TKPI niet verplicht dit valutarisico op individuele basis af te dekken. Voor de strategische vastrentende waardenportefeuille gelden dezelfde uitgangspunten als voor de aandelenportefeuille. Voor de vermogensbeheerders van staatsobligaties van opkomende landen bestaat actieve ruimte om voor maximaal 20% te beleggen in obligaties in lokale valuta. Deze valutaposities worden niet afgedekt naar de Euro.

Binnen de totale beleggingsportefeuille wordt minimaal 70% van het valutarisico afgedekt. Indien de afdekking van het valutarisico minder dan 70% bedraagt wordt contact opgenomen met het pensioenfonds. Uitgangspunten hierbij: 

dagelijkse monitoring;



afdekking valuta op basis van benchmark.

Tactische valutaposities zijn beperkt mogelijk binnen de vastrentende waarden fondsen.

Afdekken renterisico Voor het vrije vermogen is er geen actief renteafdekkingsbeleid binnen de portefeuille, omdat effectief het renterisico van de verplichtingen aan AEGON is overgedragen middels de buy-in. Voor de nieuwe opbouw zal er wel sprake zijn van renterisico, dit is echter beperkt gezien de relatief kleine opbouw. Door de nieuwe opbouw deels in het TKPI MM Fixed Income Index Extra Long Fund te beleggen, wordt het renterisico beperkt. Derivaten Derivaten vormen als afgeleide beleggingsinstrumenten geen aparte beleggingscategorie. De vermogensbeheerder mag slechts van derivaten gebruik maken om: 

De risicograad van de beleggingsportefeuille te verlagen;



Op defensieve wijze valutarisico’s af te dekken door middel van valutatermijntransacties;



Tactische wijzigingen in de portefeuille op een efficiënte wijze tot stand te brengen.


27

Binnen het World Equity fonds, het Emerging market Debt fonds, het Global High Yield fonds en het Commodities fonds worden valutarisico deels dan wel geheel afgedekt. Binnen het commodity fonds wordt gebruik gemaakt van commodity-derivaten. Securities Lending Het is (de beleggingsinstellingen van) de Fiduciair Beheerder toegestaan gebruik te maken van securities lending onder de volgende voorwaarden: a.

Er wordt op dagbasis onderpand (collateral) verrekend tussen de uitlener en de inlener;

b.

De haircut bedraagt 102%;

c.

Onderpand zal bestaan uit staatsobligaties van OECD-landen met ten minste een AA+ rating; daarnaast geldt dat de lending agent garant staat onvoorwaardelijk en onherroepelijk voor niet-nakoming door de wederpartij bij de securities lending-transactie.

6.2 Opzet vermogensbeheer Het bestuur van het pensioenfonds is verantwoordelijk voor het strategische beleggingsbeleid. Onder het strategisch beleggingsbeleid wordt verstaan: de vaststelling van het doel en de stijl van het beleggingsbeleid, de strategische beleggingsportefeuille en bandbreedtes, de benchmarks en de selectie en aanstelling van de vermogensbeheerder(s).

Het dagelijks bestuur heeft een voorbereidende en adviserende rol inzake het strategische beleggingsbeleid richting het algemeen bestuur. Daarnaast is het dagelijks bestuur belast met de nadere invulling alsmede de uitvoering van het strategisch beleggingsbeleid. Hieronder moet onder andere worden verstaan: het vaststellen van de specifieke richtlijnen voor de deelportefeuilles, het opstellen van de mandaten voor de vermogensbeheerder(s), het toetsen van het te voeren beleid en het evalueren van het gevoerde beleid van de vermogensbeheerder(s). Daartoe onderhoudt het dagelijks bestuur contacten met adviseurs en houdt het de eigen beleggingstechnische kennis bij.

Het beheer van de Portefeuille vindt extern plaats. Het pensioenfonds heeft hiervoor een fiduciair beheerder aangesteld. De fiduciair beheerder voert het beleggingsbeleid uit zoals door het pensioenfonds opgegeven. Het pensioenfonds bepaalt zelf in welke beleggingscategorieën (delen van) de portefeuille worden belegd. De fiduciair beheerder houdt zich aan de bandbreedtes die in het beleggingsplan zijn opgesteld. De fiduciair beheerder is verantwoordelijk voor het verzamelen, administreren en rapporteren over de beleggingen aan het bestuur en de beleggingscommissie.

11 februari 2014

28


6.3 Risicometing en -beheersing Met betrekking tot de beheersing van de beleggingsrisico’s bevatten de door het pensioenfonds opgestelde beleggingsrichtlijnen onder meer bepalingen omtrent: 

De minimum- en maximumallocatie van de beleggingscategorieën;



De afdekking van het valutarisico;



De afdekking van het renterisico;



De spreiding van de beleggingen binnen de beleggingsfondsen ten opzichte van de specifieke gehanteerde benchmark;



Een minimale credit rating voor vastrentende waarden (zijnde ‘investment grade’);



Het gebruik van derivaten;



De voorwaarden voor het gebruik van securities lending;



Het beleid omtrent het gebruik van liquiditeiten.

Bovenstaande richtlijnen worden gemonitord door TKPi. Minimaal 1 keer per kwartaal wordt het bestuur hierover geïnformeerd.

6.4 Resultaatsevaluatie Het beleggingsresultaat in relatie tot de genomen risico’s wordt dagelijks gemeten door de fiduciair beheerder en per maand gerapporteerd aan het pensioenfonds. Uit de kwartaalrapportages dient te blijken of de gelopen beleggingsrisico’s vallen binnen de restricties die hieraan zijn gesteld. In de kwartaalrapportages zal onder andere meer uitgebreid gerapporteerd worden aangaande de verschillende beleggingsrisico’s, de performance-attributie en uitgevoerde transacties.

6.5 Procedure selectie nieuwe vermogensbeheerder(s) Indien een selectieproces voor een nieuwe vermogensbeheerder wordt opgestart, zullen minimaal 2 kandidaat-beheerders geëvalueerd worden. De te volgen procedure en de te stellen eisen moeten voldoen aan het door het bestuur vastgestelde uitbestedingsbeleid.

6.6 Waarderingsgrondslag De waardering van de beleggingen op de balans geschiedt op marktwaarde.


29

Hoofdstuk 7: Premiebeleid 7.1 Feitelijke premie Omdat er sprake is van een CDC regeling is er, tot 1 januari 2015 een vaste premie met de werkgever afgesproken. Binnen dat kader is er in de uitvoeringsovereenkomst tussen de “Coöperatie AVEBE U.A.” en de “Stichting Pensioenfonds AVEBE” bepaald dat de werkgever het fonds jaarlijks een premie ter beschikking stelt die gelijk is aan de som van de volgende onderdelen: 

Een totale jaarlijkse bijdrage ter grootte van 25,78% van de som van de jaarsalarissen van alle deelnemers aan de in het pensioenreglement omschreven pensioenregeling rekening houdend met de geldende parttimefactoren. Onderdeel van de genoemde bijdrage van 25,78% is een tijdelijke bijdrage ter grootte van 6,4%, welke per 1 januari 2015 zal vervallen; en



De kosten voor de uitvoering en administratie van de pensioenregeling, alsmede kosten en vergoeding van het bestuur; en



De vrijwillige deelnemersbijdragen die geen onderdeel uitmaken van de hiervoor genoemde totale bijdrage van 25,78%.

De hiervoor genoemde totale bijdrage van 25,78% is inclusief de hierna vermelde deelnemers- en werkgeversbijdragen: 

De deelnemersbijdrage voor diegenen die geboren zijn op of na 1 januari 1950 bedraagt 3,6% van de voor hen geldende pensioengrondslag, die is gebaseerd op het jaarsalaris verminderd met de fiscaal minimale franchise (voor 2014: € 13.449) Daarnaast is de werknemer vanaf 1 januari 2012 tot 1 januari 2015 een extra bijdrage verschuldigd van 1,2% van het jaarsalaris. De deelnemer kan in overleg met de werkgever de extra bijdrage van 1,2% verminderen tot 0% door het inleveren van 2,5 vakantiedagen per jaar;



Een opslag van 0,9% voor intrestvergoeding. De onderneming is de premiebijdrage primo van het kalenderjaar, waarop die bijdrage betrekking heeft, verschuldigd. In verband met het feit dat de bijdrage maandelijks door de onderneming wordt betaald is in de overall premie een intrestvergoeding opgenomen van 0,9%.

11 februari 2014

30


In aanvulling op de hiervoor genoemde jaarlijkse bijdrage van 25,78% zijn de volgende werknemersbijdragen verschuldigd: 

Diegenen die in aanmerking komen voor een aanvulling op het ouderdomspensioen, waarbij wordt nagestreefd een uitkering tussen de leeftijd van 62 jaar en 7 maand en de leeftijd van 65 jaar tot 80% van het laatst geldende jaarsalaris, betalen, op facultatieve basis, 2% van het pensioengevend salaris. Het betreft deelnemers, geboren op of na 1 januari 1950, die op 1 juli 1996 deelnemer waren in de toenmalig flexibele pensioenregeling en die ultimo 2005 deelnemer waren in de tot dat moment geldende pensioenregelingen;



Eventuele werknemersbijdragen aan de pensioenvoorziening die door AVEBE op het salaris van de deelnemers worden ingehouden exclusief de bovengenoemde bijdragen;

Met het voldoen van de jaarlijkse bijdragen (zoals opgenomen in bijlage 4) heeft AVEBE aan al haar financiële verplichtingen uit hoofde van het pensioenreglement jegens het fonds voldaan. De financiële positie van het fonds zal niet kunnen leiden tot een verhoging dan wel een verlaging van de genoemde jaarlijkse bijdragen. In bijlage 4 is een specificatie opgenomen van de premies die gelden voor de verschillende groepen.

7.2 Kostendekkende premie De kostendekkende premie (KDP) wordt vastgesteld op basis van de door DNB gepubliceerde rentetermijnstructuur ultimo vorig boekjaar en op basis van de in het boekjaar waargenomen actuariële lasten. De KDP bestaat uit de volgende componenten: 

De actuarieel benodigde premie voor de opbouw van alle onvoorwaardelijke onderdelen van de pensioentoezegging (voor zover er geen vrijval uit reeds bestaande voorzieningen en/of reserves plaatsvindt);



Een solvabiliteitsopslag voor het in stand houden van het vereist eigen vermogen. De solvabiliteitsopslag wordt hierbij bepaald zoals beschreven in hoofdstuk 8.2;



Een opslag van 2% voor uitvoeringskosten;

De premie bevat geen component voor de financiering van de voorwaardelijke toeslagen. In tegenstelling tot de berekening van de KDP wordt bij de bepaling van de aan de werkgever in rekening te brengen CDC premie rekening gehouden met een solvabiliteitsopslag van 13%. Dit percentage is bepaald op basis van de beleggingsmix waar het pensioenfonds naar toe wil groeien in de komende jaren.


31

7.3 Beleidslijn wanneer de feitelijke premie lager is dan de kostendekkende premie De bijdragen van de werkgever en de deelnemers worden achtereenvolgens in volgorde van prioriteit aangewend voor: 

Financiering van de risicopremies bestemd voor de dekking van het nog niet ingekochte deel van het nabestaandenpensioen, het tijdelijk nabestaandenpensioen, de premievrijstelling bij arbeidsongeschiktheid en het arbeidsongeschiktheidspensioen;



Financiering van de in enig jaar door de deelnemers op te bouwen aanspraken op ouderdoms-, nabestaanden- en wezenpensioen als bedoeld in het geldende reglement ouderdomspensioen en alle bijbehorende bijlagen en addenda;



Vormen van reserves en/of aanpassing van pensioenen.

Indien in enig kalenderjaar blijkt dat de op te bouwen aanspraken op ouderdoms-, nabestaanden- en wezenpensioen niet gefinancierd kunnen worden uit de bijdragen van de werkgever en deelnemers en er onvoldoende vrij vermogen in het fonds aanwezig is, kan het bestuur besluiten de toe te kennen aanspraken zodanig vast te stellen dat de omvang van de dan verlaagde aanspraken gefinancierd kan worden met de ontvangen bijdrage. In dat geval worden de voor de deelnemers geldende opbouwpercentages naar rato verlaagd. Het bestuur heeft de mogelijkheid, aan het einde van de in de uitvoeringsovereenkomst vastgestelde premieperiode, de overeenkomst op te zeggen in het geval de premie niet kostendekkend is.

7.4 Premie herverzekeraar De overeengekomen premie wordt aan de herverzekeraar afgedragen.

11 februari 2014

32


Hoofdstuk 8: Vereist eigen vermogen en financiële sturingsmiddelen 8.1 Minimaal vereist eigen vermogen Het Minimaal Vereist Eigen Vermogen is gedefinieerd in het ‘Besluit financieel toetsingskader pensioenfondsen’ van 18 december 2006 en is de uitkomst van een aantal berekeningen afhankelijk van de risico’s die het pensioenfonds loopt. Het MVEV bedraagt ultimo 2012 3,5% over de totale voorziening, met uitzondering van de voorziening risico deelnemers.

8.2 Vereist eigen vermogen Het Vereist Eigen Vermogen (VEV) is eveneens gedefinieerd in het voornoemde ‘Besluit financieel toetsingskader’. Deze wordt vastgesteld voor de evenwichtssituatie: dat is de situatie waarin juist voldoende eigen vermogen aanwezig is. Er is dan geen reservetekort, maar evenmin een reserveoverschot. Uitgangspunt voor de hoogte van het vereist eigen vermogen is dat de kans dat in het komende jaar onderdekking (dekkingsgraad < 100%) zal optreden niet groter is dan 2,5%. Voor de financiële opzet en sturing van het fonds heeft het bestuur het VEV echter vastgesteld op basis van de situatie waarnaar het fonds wil toegroeien. Het VEV is berekend op basis van een beleggingsmix van 65% vastrentende waarden, 35% aandelen en 50% renteafdekking en is met ingang van 1 januari 2014 vastgesteld op 13%. In de verantwoording naar DNB wordt de wettelijke definitie van het VEV gehanteerd. Hierbij wordt de strategische mix (inclusief het bij AEGON herverzekerde deel van de portefeuille) van het betreffende jaar als uitgangspunt genomen.

8.3 Korte termijnherstelplan en lange termijnherstelplan Indien er sprake is van een aanwezig eigen vermogen dat onder het niveau van het minimaal vereist eigen vermogen ligt (dekkingstekort) of indien het fonds voorziet of redelijkerwijs kan voorzien dat dekkingstekort zal ontstaan, meldt het fonds dit onverwijld aan DNB. Binnen twee maanden of zoveel eerder als DNB bepaalt wordt bij laatstgenoemde instantie een korte termijnherstelplan ingediend.


33

In dit plan wordt aangegeven op welke wijze dit dekkingstekort binnen een periode van maximaal drie jaar zal worden weggewerkt. Indien sprake is van een reservetekort (aanwezig eigen vermogen is lager dan het vereist eigen vermogen) of indien het fonds voorziet of redelijkerwijs kan voorzien dat een reservetekort zal ontstaan, meldt het fonds dit onverwijld aan DNB. Binnen drie maanden of zoveel eerder als DNB bepaalt wordt bij laatstgenoemde instantie een lange termijnherstelplan ingediend. Dit herstelplan voorziet erin dat het reservetekort binnen een periode van maximaal 15 jaar wordt opgeheven. Voor het verbeteren van de financiële positie kunnen de in de hoofdstukken 8.4 tot en met 8.8 bedoelde sturingsmiddelen ingezet worden. Afhankelijk van de specifieke omstandigheden op dat moment zal het bestuur besluiten welke sturingsmiddelen in welke mate worden ingezet.

8.4 Beleggingsbeleid Uit hoofdstuk 6 blijkt dat het strategisch beleggingsbeleid door middel van een ALM-studie wordt afgestemd op de verplichtingen van het pensioenfonds, inclusief het streven naar waardevastheid van ingegane pensioenen en premievrije pensioenaanspraken. Door het strategische beleggingsbeleid om de drie jaar te herijken aan de hand van een nieuwe ALM-studie, kan er worden ingespeeld op wijzigingen in het risicoprofiel van de pensioenverplichtingen en in de risicoperceptie van het bestuur van het pensioenfonds.

8.5 Premiebeleid Aangezien er sprake is van een CDC-regeling is de premie geen sturingsinstrument. Wel biedt het pensioenreglement het bestuur de mogelijkheid om, wanneer de premie te laag is om de reguliere opbouw te financieren, de opbouw naar rato te verlagen.

8.6 Toeslagenbeleid De toeslagen zijn grotendeels voorwaardelijk. De voorwaardelijke toeslagen worden gebruikt als sturingsinstrument. Het toeslagenbeleid is beschreven in hoofdstuk 9.

11 februari 2014

34


8.7 Korting opgebouwde pensioenaanspraken Mocht ondanks het inzetten van de beschikbare sturingsmogelijkheden een situatie van onderdekking niet binnen de daarvoor gestelde termijn worden weggewerkt of zeer waarschijnlijk niet worden weggewerkt, dan is het bestuur bevoegd om te besluiten de opgebouwde pensioenaanspraken en pensioenrechten, te korten. Het pensioenfonds kan de verworven pensioenaanspraken en pensioenrechten uitsluitend verminderen indien: a.

De technische voorzieningen en het minimaal vereist eigen vermogen niet meer volledig door waarden zijn gedekt;

b.

Het pensioenfonds niet in staat is binnen een redelijke termijn de technische voorzieningen en het minimaal vereist eigen vermogen door waarden te dekken zonder dat de belangen van deelnemers, gewezen deelnemers, pensioengerechtigden, andere aanspraakgerechtigden of de werkgever(s) onevenredig worden geschaad; en

c.

Alle overige beschikbare sturingsmiddelen, met uitzondering van het beleggingsbeleid, zijn ingezet zoals uitgewerkt in het kortetermijnherstelplan.

Bij het doorvoeren van een korting zullen de belangen van de betrokkenen op evenwichtige wijze vertegenwoordigd worden. Alle deelnemers en pensioengerechtigden zullen gelijk behandeld worden door de pensioenrechten en -aanspraken met een gelijk percentage (“uniform”) te korten. Het pensioenfonds informeert de deelnemers, gewezen deelnemers, pensioengerechtigden en de werkgever(s) schriftelijk over het besluit tot vermindering van pensioenaanspraken en pensioenrechten. De vermindering kan op zijn vroegst een maand na de in de vorige volzin bedoelde informatieverstrekking worden gerealiseerd.

8.8 Extra toeslagen Bij een toereikende dekkingsgraad kan het bestuur besluiten extra toeslagen te verlenen ter compensatie van de in het verleden niet (volledig) verleende toeslagenen/of doorgevoerde kortingen. De uitgangspunten hiervoor worden beschreven in paragraaf 9.4.


35

8.9 Continuïteitsanalyse Periodiek, maar in principe eens in de drie jaar, zal aan de hand van een continuïteitsanalyse het hier beschreven beleid worden getoetst. Aan de hand van de uitkomsten zal onder meer worden beoordeeld of de risico’s zich nog binnen aanvaardbare grenzen bevinden, de sturingsmiddelen nog voldoende kracht hebben en de ambities met betrekking tot de toeslagverlening naar verwachting nog in voldoende mate realiseerbaar zijn. Indien de uitkomsten van de analyse daartoe aanleiding geven, zal het beleid worden aangepast. De bij de continuïteitsanalyse te hanteren veronderstellingen ten aanzien van beleggingsopbrengsten, loon- en prijsontwikkeling et cetera (parameters) zullen voorafgaand aan de analyse door het bestuur worden vastgesteld op basis van de dan geldende inzichten. Daarbij zullen de op dat moment geldende wettelijke richtlijnen met betrekking tot de parameters in acht worden genomen.

11 februari 2014

36


Hoofdstuk 9: Toeslagenbeleid 9.1 Toeslag van de pensioenen Bij de toeslagen wordt onderscheid gemaakt tussen verschillende groepen. Groep 1:

Pensioenen ingegaan of premievrij geworden voor 1 april 1996.

Groep 2:

Pensioenen ingegaan of premievrij geworden vanaf 1 april 1996 tot 9 december 1999.

Groep 3:

Pensioenen ingegaan of premievrij geworden vanaf 9 december 1999.

Groep 4:

Opgebouwde pensioenen van de deelnemers, alsook de pré-pensioenen.

De prijsindex is gelijk aan het percentage, tot op één decimaal nauwkeurig berekend, waarmee het consumentenprijsindexcijfer van de maand oktober van het voorgaande jaar is gestegen ten opzichte van het consumentenprijsindexcijfer over de maand oktober van het daaraan voorafgaande jaar. Als consumentenprijsindexcijfer wordt gehanteerd het consumentenprijsindexcijfer alle huishoudens, afgeleid, basisjaar 2000 = 100, zoals dit door het Centraal Bureau voor de Statistiek wordt gepubliceerd. Toeslagregeling voor groep 1 Pensioenen uit groep 1 vallen onder de onvoorwaardelijke toeslagregeling. De toeslag is gelijk aan de hiervoor genoemde prijsindex. Om deze garantie tot waardevastheid zeker te stellen wordt door het fonds een separate voorziening aangehouden. Toeslagregeling voor groep 2 De toeslag voor pensioenen uit groep 2 is de hiervoor genoemde prijsindex gemaximeerd op de laagste van de algemene salarisontwikkeling volgens de CAO van AVEBE en de 5-jaars gemiddelde overrente. Hiervoor wordt door het fonds een separate voorziening aangehouden.


37

Toeslagverlening voor groep 3 Het bestuur streeft ernaar de pensioenen uit groep 3 de premievrije en ingegane pensioenen te verhogen op basis van de prijsindex voor zover de middelen van het fonds dit naar het oordeel van het bestuur toelaten. De toeslag zal echter nooit meer bedragen dan de algemene loonontwikkeling volgens de CAO van AVEBE. De toekenning van de aanpassing is voorwaardelijk; er is geen recht op deze aanpassing en het is ook voor de langere termijn niet zeker of en in hoeverre aanpassing zal plaatsvinden. Voor nog niet toegekende toeslagen wordt niet gereserveerd en wordt geen premie betaald. Toeslagverlening voor groep 4 Het bestuur streeft ernaar de opgebouwde pensioenaanspraken uit groep 4 jaarlijks per 1 januari aan te passen. De aanpassing wordt toegepast indien en voor zover de middelen van het fonds dit naar het oordeel van het bestuur toelaten en zal nooit meer bedragen dan het percentage van de algemene salarisontwikkeling volgens de CAO van AVEBE die van toepassing is over de hiervoor genoemde periode. De toekenning van de aanpassing is voorwaardelijk; er is geen recht op deze aanpassing en het is ook voor de langere termijn niet zeker of en in hoeverre aanpassing zal plaatsvinden. Voor nog niet toegekende toeslagen wordt niet gereserveerd en wordt geen premie betaald.

9.2 Voorwaardelijke toeslagen binnen het pensioenfondsbeleid De toeslagen van de pensioenen, die na 9 december 1999 zijn ingegaan of premievrij geworden, zijn voorwaardelijk. Toeslagen worden alleen gegeven voor zover de middelen van het fonds het toelaten. Op het moment dat de middelen van het fonds het niet toelaten de wenselijke toeslagen te kunnen toepassen, zal het toeslagbeleid bezien moeten worden binnen het geheel van de sturingsmiddelen financierings-, premie- en toeslagbeleid. In de toeslagenmatrix zou deze voorwaardelijke toeslag worden ondergebracht in toeslagcategorie D “Voorwaardelijke toeslagtoezegging gekoppeld aan een ex-ante bepaalde maatstaf”. Voor de onvoorwaardelijke toeslag van de pensioenen die voor 9 december 1999 zijn ingegaan of premievrij geworden worden aparte voorzieningen aangehouden.

11 februari 2014

38


9.3 Toeslagenstaffel Voor de onder punt 9.1 genoemde voorwaardelijke toeslagen worden de onderstaande toeslagenstaffels door het bestuur als leidraad genomen. 9.3.1 Deelnemers

Voor de deelnemers geldt: 

Tot 110% dekkingsgraad

geen toeslag



110% tot 122% dekkingsgraad

toeslag = 1/3 prijsinflatie







Vanaf 135% dekkingsgraad

toeslag = looninflatie




toeslag = looninflatie (+ extra toeslagen)

e

e

9.3.2 Gewezen deelnemers en pensioengerechtigden

Voor de gewezen deelnemers en pensioengerechtigden waarop de toeslagregeling van voor 1999 van toepassing is geldt dat de toeslagen onvoorwaardelijk zijn. Hierop is derhalve geen toeslagenstaffel van toepassing. Voor de overige gewezen deelnemers en pensioengerechtigden geldt: 

Tot 110% dekkingsgraad

geen toeslag












toeslag = prijsinflatie




toeslag = prijsinflatie (+ extra toeslagen)

e

e


39

9.4 Extra toeslagen Bij een toereikende dekkingsgraad kan het bestuur besluiten extra toeslagen te verlenen ter compensatie van de in het verleden niet (volledig) verleende toeslagenen/of doorgevoerde kortingen. Voor het verlenen van extra toeslagen gelden de volgende uitgangspunten: 

De dekkingsgraad is pas toereikend indien de dekkingsgraad minimaal 135% bedraagt, waarbij de dekkingsgraad na het verlenen van extra toeslagen niet onder 135% mag zakken.



Bij het verlenen van extra toeslagen zullen de belangen van de betrokkenen op evenwichtige wijze vertegenwoordigd worden. Alle deelnemers en pensioengerechtigden zullen gelijk behandeld worden door eenzelfde percentage aan extra toeslagen toegekend te krijgen.

11 februari 2014

40


Bijlage 1: Verklaring beleggingsbeginselen 0 Introductie Deze ‘Verklaring inzake beleggingsbeginselen’ (hierna: Verklaring) beschrijft op beknopte wijze de uitgangspunten van het beleggingsbeleid van Stichting Pensioenfonds AVEBE (hierna: de stichting). De uitgangspunten worden door het bestuur vastgesteld.

Conform geldende weten regelgeving gaat de Verklaring in op: 1.

De doelstelling van het beleggingsbeleid;

2.

De organisatie en risicobeheerprocedures;

3.

De beleggingsbeginselen, in het bijzonder de toegepaste wegingsmethodes voor beleggingsrisico’s

en de strategische allocatie van de activa in het licht van de aard en de looptijd van de pensioenverplichtingen van de stichting.

De Verklaring is als bijlage bij de abtn van de stichting opgenomen en wordt om de drie jaren herzien. Daarnaast wordt de Verklaring onverwijld herzien als er tussentijds een belangrijke wijziging in het beleggingsbeleid optreedt.

1 Doelstelling van het beleggingsbeleid De stichting belegt vanuit de prudent person gedachte. Dit komt in grote mate overeen met dat wat de Nederlandsche Bank (hierna: DNB) ‘op solide wijze’ beleggen noemt. Daarbij moeten de beleggingen voldoen aan kwalitatieve beginselen van veiligheid, kwaliteit en spreiding van risico’s. In lijn hiermee is de doelstelling van het beleggingsbeleid: “het op lange termijn realiseren van een zo hoog mogelijk rendement uitgaande van de strategische asset allocatie bij een acceptabel risico, rekening houdend met de verplichtingenstructuur van de stichting”.

Om de doelstelling te waarborgen wordt bij het bepalen van het strategisch beleggingsbeleid rekening gehouden met het bepaalde bij en krachtens de Pensioenwet, de verplichtingenstructuur en de financiering van de stichting zoals vastgesteld in de financieringsovereenkomst met de werkgever.


41

2 Organisatie en risicobeheerprocedures 2.1 Taken en verantwoordelijkheden De stichting is zich bewust van de rol die het als pensioenbelegger vervult. Die rol dwingt de stichting tot grote zorgvuldigheid in handelen. De stichting is te allen tijde bereid verantwoording af te leggen over het beleggingsgedrag en de gevolgen die dit heeft voor de belanghebbenden.

Het bestuur van de stichting heeft aan de vermogensbeheerder(s) van de stichting het mandaat gegeven om binnen de vastgestelde doelstellingen en restricties het operationele beleggingsbeleid uit te voeren.

Het bestuur van de stichting is verantwoordelijk voor de vaststelling van het (strategisch) beleggingsplan en het selecteren en monitoren van de externe vermogensbeheerder(s).

2.2 Nevenactiviteiten De stichting ontwikkelt activiteiten die de stichting in staat stellen de kerntaken zo goed mogelijk uit te voeren. Voor zover die activiteiten niet behoren tot de kerntaken van een pensioenfonds, brengt de stichting deze onder in een aparte rechtspersoon. Tussen de stichting en deze rechtspersoon zal geen sprake zijn van: 

Financiële kruisstromen die de rechtspersoon tot niet marktconform concurrentievoordeel strekken;



Personele unies tussen het bestuur van de stichting enerzijds en het bestuur van de rechtspersoon anderzijds;



Toegang tot kennis en gegevensbestanden van de stichting, anders dan op voorwaarden die door weten regelgeving worden toegestaan;



Gebruik van de naam en het beeldmerk van de stichting door de rechtspersoon.

Op dit moment zijn door de stichting geen nevenactiviteiten ondergebracht in een aparte rechtspersoon.

11 februari 2014

42


2.3 Uitbesteding De selectie van derden, zoals vermogensbeheerders en commissionairs, vindt plaats aan de hand van enerzijds de eisen die ter zake door DNB worden gesteld en anderzijds door het bestuur van de stichting gehanteerde criteria die samenhangen met beschikbare deskundigheid, de cultuur van de eigen organisatie, schaalvoordelen en flexibiliteit. De selectie van derden en de beoordeling van hun prestaties vinden plaats op basis van objectieve criteria. De gemaakte afwegingen en de daarbij gehanteerde argumenten blijken uit een systematisch opgebouwd selectie- en evaluatiedossier.

Uitbesteding van vermogensbeheer vindt plaats op basis van een service level agreement (SLA). Deze overeenkomst voldoet (ten minste) aan de door DNB daaraan te stellen eisen.

Gedurende de periode van uitbesteding draagt de stichting zorg voor de instandhouding en naleving van afdoende controlemechanismen om uitbestedingsrisico’s te beheersen.

2.4 Rapportage De stichting ontvangt maandelijks gegevens omtrent de ontwikkeling van de beleggingsportefeuille van de vermogensbeheerder. Op periodieke basis legt de fiduciair beheerder verantwoording af tijdens een bestuursvergadering.

2.5 Kostenbeheersing Bij de uitvoering van het beleggingsbeleid maakt de stichting geen andere kosten dan die redelijk en proportioneel zijn in relatie tot de omvang en de samenstelling van het belegd vermogen en de doelstelling van de stichting.

2.6 Deskundigheid De stichting draagt er zorg voor dat zij in alle fasen van het beleggingsproces beschikt over de deskundigheid die vereist is voor: 

een optimaal beleggingsresultaat;



een professioneel beheer van de beleggingen en



de beheersing van de aan beleggingen verbonden risico’s.


43

2.7 Scheiding van belangen Bij de uitvoering van het beleggingsbeleid wordt gewaakt voor belangenverstrengeling. Met het oog daarop zijn de leidinggevenden en medewerkers van de stichting gehouden een gedragscode na te leven.

Een interne compliance officer ziet toe op naleving van de gedragscode.

2.8 Corporate governance De stichting heeft bijzondere aandacht voor de lange termijn doelstellingen van de ondernemingen waarin zij belegt in termen van duurzame economische groei. De stichting is van mening dat duurzaamheid en corporate governance onlosmakelijk met zorgvuldig ondernemerschap verbonden zijn. De ondernemingsleiding moet in staat zijn hierover verantwoording af te leggen. Een dergelijke verantwoording is inherent aan goed ondernemingsbestuur en daarmee van belang om te voorkomen dat de onderneming zich gaat vervreemden van de samenleving waarvan zij deel uitmaakt.

De activiteiten van de stichting op het gebied van duurzaamheid en corporate governance vormen voor de stichting geen doel op zichzelf. Uitvoering van het beleid van de stichting op deze gebieden wordt steeds getoetst aan haar primaire verantwoordelijkheid om een optimaal rendement te genereren in het belang van de belanghebbenden bij de stichting.

3 Beleggingsbeginselen 3.1 Het beleggingsproces

Het beleggingsproces vormt de randvoorwaarde van het beleggingsbeleid. Onder het beleggingsproces wordt verstaan het geheel van regels dat toeziet op de voorbereiding en de uitvoering van het beleggingsbeleid en het beheer van de beleggingen. Het pensioenfonds verlangt van alle leidinggevenden en medewerkers in de organisatie er op toe te zien dat gehandeld wordt in overeenstemming met de regels van het beleggingsproces. Dit leidt tot een consistent en beredeneerd beleggingsgedrag, in alle geledingen van de organisatie.

11 februari 2014

44


3.2 Beleggingsbeslissingen

De stichting heeft haar vermogensbeheer uitbesteed aan TKPi. Het bestuur beoordeelt de vermogensbeheerder regelmatig, onder andere op basis van de ISAE 3402 type 2 rapportage.

De stichting belegt niet in bedrijven, maar in beleggingsfondsen, een verzameling van aandelen van honderden bedrijven. Doel hiervan is om de invloed van ontwikkelingen in bepaalde bedrijfstakken of regio’s te beperken. Er wordt naar stabiliteit gestreefd. Mocht het bestuur wel besluiten te beleggen in bedrijven, dan zal niet worden belegd in ethisch onverantwoorde organisaties.

3.3 Toegepaste wegingsmethoden voor beleggingsrisico’s De beleggingen, het beheer van de beleggingen en de beheersing van de aan beleggingen verbonden risico’s geschieden met inachtneming van de gestelde richtlijnen. Voor de generieke sturing van de risico’s is de weging naar de beleggingscategorieën in de beleggingsportefeuille van groot belang. Specifieke sturing op marktrisico’s vindt plaats met behulp van onder andere standaarddeviatie, tracking error en ‘value at risk’ (VAR) methodieken. Voor kredietrisico’s wordt gewerkt met credit ratings. Voor de beheersing van operationele risico’s zijn meerdere maatregelen geïmplementeerd waaronder bevoegdhedenregeling, uitwijkbeleid en incidentenmanagement.

3.4 Waarderingsmethode

De beleggingen worden gewaardeerd op marktwaarde. 3.5 Strategische allocatie

In het kader van een integrale benadering van de beleggingen en de verplichtingen wordt de invulling van het beleggingsbeleid gebaseerd op Asset Liability Management (ALM). De ALM-studie is maatgevend voor de verdeling over de beleggingscategorieën, waarbij wordt gestreefd naar een optimale beleggingsportefeuille in combinatie met een consistent premie- en toeslagbeleid. De ALMstudie wordt in beginsel eens in de drie jaren, doch zoveel vaker als het bestuur van het pensioenfonds dat wenselijk acht dan wel wordt verlangd door DNB, uitgevoerd.

.


45

Bijlage 2: Begrippenlijst Verklaring inzake beleggingsbeginselen Actief beleggen Op grond van een bepaalde marktvisie wordt afgeweken van de benchmark om zo te trachten een betere performance te behalen.

ALM Afkorting van Asset Liability Management, het afstemmen van de beleggingsmix op verplichtingen. Het uitvoeren van een ALM-studie kan een pensioenfonds of verzekeringsmaatschappij behulpzaam zijn bij het kiezen van de juiste beleggingsmix. Een ALM-studie kent de volgende aspecten: 1. het in kaart brengen van de financiële stromen; 2. de simulatie van toekomstige financiële posities; 3. de samenhang met de economische omgeving; 4. de vergelijking van beleidsvarianten.

Beleggingsmix De verdeling van beleggingen over verschillende beleggingscategorieën, zoals bijvoorbeeld: aandelen, onroerend goed en vastrentende waarden met een nadere onderverdeling in binnen- en buitenlandse beleggingen.

Beleggingsbeleid Een pensioenfonds is verplicht om op solide wijze te beleggen. Het beleggingsbeleid van een pensioenfonds is enerzijds gericht op het zoveel mogelijk uitsluiten van beleggingsrisico's en anderzijds op het behalen van een zo hoog mogelijk rendement. Bovendien moet de afstemming van beleggingen op de verplichtingen juist zijn: het pensioenfonds moet op het juiste moment aan haar verplichtingen kunnen voldoen. Om optimaal aan deze uitgangspunten te voldoen is een juiste samenstelling van de beleggingsmix noodzakelijk, die met behulp van een ALM-studie kan worden vastgesteld.

11 februari 2014

46


Beleggingsfondsen Een beleggingsfonds is in feite een ‘verzamelpunt’ voor beleggers. Op dat punt komt het geld van alle in het betreffende fonds investerende beleggers samen. Het totaalbedrag wordt het fondsvermogen genoemd. Beleggen middels een beleggingsfonds is een efficiënte manier om een adequate spreiding te bewerkstelligen.

Benchmark (index) Een objectieve maatstaf voor zowel de samenstelling als de performance van het belegde vermogen. Een benchmark (index) is een mandje van -bijvoorbeeld- een aantal aandelen. In beginsel bepaalt de totale waarde van alle uitstaande aandelen de waarde van een index; fluctuaties in de waarde van de index worden derhalve veroorzaakt door koersfluctuaties van de in de index opgenomen aandelen. Bekende voorbeelden van indices zijn AEX, CBS en Dow Jones.

Commodities Letterlijk betekent het grondstoffen. Beleggen in commodities is direct investeren in grondstoffen of indirect via bijvoorbeeld termijncontracten, waarbij de waarde is gebaseerd op grondstoffen. Verhandelde grondstoffen zijn onder andere energie, metalen en landbouwproducten.

Derivaten Afgeleide financiële instrumenten, dat wil zeggen financiële contracten, waarvan de waarde wordt afgeleid van een onderliggende waarde (bijv. een aandeel), een referentieprijs of een index (bijv. de AEX-index). De hoofdvormen van derivaten zijn opties, swaps, futures contracten en forward contracten.

Indexatie Indexatie is het van tijd tot tijd aanpassen van het reeds opgebouwde pensioen aan de algemene stijging van de lonen en prijzen. Hierdoor blijft het opgebouwde pensioen ook in de toekomst dezelfde koopkracht behouden. Het is met andere woorden waardevast.

Groei-stijl (growth style) Beleggingsstijl waarbij met name in aandelen wordt belegd van bedrijven die als relatief duur kunnen worden gekwalificeerd (hoge koers/winstverhouding en laag dividendrendement).


47

Mandaat vermogensbeheer Het mandaat vermogensbeheer, ook wel beleggingsrichtlijnen of beleggingsinstructie genoemd, bevat de beleggingstechnische afspraken over het beheer van het vermogen. Het mandaat wordt vastgesteld onder verantwoordelijkheid van het bestuur en bevat alle restricties waarbinnen een vermogensbeheerder vervolgens naar eigen inzicht mag beleggen.

Marktwaarde Waarde van een beleggingsobject als het op dit moment zou worden verkocht.

Monitoring Monitoring is het continue proces van overzicht van de consequente en juiste werking van de controlemaatregelen. Deze monitoring kan door het pensioenfonds zelf gebeuren of uitbesteed worden aan een onafhankelijk orgaan (bijv. audit). Monitoring maakt integraal deel uit van het controlesysteem.

Onroerend goed Men kan direct en indirect beleggen in onroerend goed. Direct beleggingen kan men door woningen of winkels aan te kopen. Indirect kan men investeren middels participaties in beleggingsfondsen aan te kopen die beleggen in onroerend goed.

Outperformance Het verschil tussen het behaalde rendement en het rendement van de benchmark (positief of negatief). Dit verschil geeft aan hoeveel waarde is toegevoegd door middel van actief beleggen. Outperformance wordt ook wel alpha genoemd.

Passief beleggen Hieronder kan worden verstaan indexbeleggen of buy and hold beleggen. Het is gericht op het zo laag mogelijk houden van de transactiekosten.

Performance De performance van (een deel van) het vermogen is het totale rendement op marktwaarde. Deze performance wordt normaliter vergeleken met de performance van de benchmark (index). Door middel van een zogenoemde performance attributieanalyse wordt het verschil tussen deze beiden op een kwantitatieve wijze verklaard.

11 februari 2014

48


Strategische beleggingsmix De lange termijn verdeling van het vermogen over de verschillende beleggingscategorieën (aandelen, vastrentende waarden, onroerend goed). Deze verdeling wordt veelal gebaseerd op een ALM-studie.

Tracking error Statistische maatstaf die weergeeft hoe groot de kans is dat de outperformance zal afwijken van nul. De tracking error is gelijk aan de standaarddeviatie van de outperformance. Het is een goede maatstaf voor het meten van het extra risico van de portefeuille ten opzichte van de benchmark. Een hoge tracking error betekent veel kans op een rendement ver onder of boven de benchmark en dus veel extra risico ten opzichte van de benchmark.

Rating De rating van een belegging of een onderneming geeft het kredietrisico of debiteurenrisico van een bepaalde belegging weer. Vastrentende waarden hebben bijvoorbeeld pas voldoende kwaliteit vanaf een bepaalde kredietwaardigheid, voorzien van een rating BBB, A, AA of AAA. De ratings worden vastgesteld door gespecialiseerde bureaus.

Valutahedging Het afdekken van valutarisico door middel van valutatermijntransacties (forward contracts).

Vastrentende waarden Verzamelnaam voor beleggingen waarop in beginsel een vaste rentevergoeding en een vaste looptijd geldt. Voorbeelden van vastrentende waarden zijn obligaties, onderhandse leningen en hypotheken. Deze beleggingen worden ook wel als risicomijdend aangeduid.

Vermogensbeheerder Een professionele beheerder van vermogens voor organisaties (zoals pensioenfondsen, verzekeringsmaatschappijen enz.) en/of vermogende particulieren. Vermogensbeheerders zijn vaak onderdeel van een bank, dan wel financiële instelling, maar kunnen ook een onafhankelijke organisatie zijn. In Nederland kunnen vermogensbeheerders zich onder bepaalde voorwaarden laten registreren bij Autoriteit Financiële Markten (voorheen: Stichting Toezicht Effectenverkeer).


Waarde stijl (value style) Beleggingsstijl waarbij met name in aandelen wordt belegd van bedrijven die als relatief goedkoop kunnen worden gekwalificeerd.

Zakelijke waarden Verzamelnaam voor beleggingen in aandelen en beleggingen in onroerend goed. Deze beleggingen worden ook wel aangeduid als risicodragend.

11 februari 2014

49

50


Bijlage 3a: AVEBE Ervaringssterfte hoofdverzekerde Lft

Man

Vrouw

Lft

Man

Vrouw

Lft

Man

Vrouw

0 t/m 18

0,367

0,957

49

0,606

0,608

80

0,832

0,868

19

0,371

0,957

50

0,603

0,601

81

0,841

0,873

20

0,380

0,957

51

0,603

0,597

82

0,848

0,878

21

0,392

0,957

52

0,606

0,597

83

0,855

0,882

22

0,408

0,957

53

0,611

0,600

84

0,859

0,885

23

0,429

0,957

54

0,617

0,604

85

0,863

0,889

24

0,448

0,956

55

0,623

0,609

86

0,865

0,892

25

0,466

0,955

56

0,629

0,614

87

0,868

0,897

26

0,484

0,954

57

0,635

0,617

88

0,872

0,902

27

0,503

0,951

58

0,642

0,618

89

0,878

0,908

28

0,520

0,948

59

0,649

0,619

90

0,887

0,915

29

0,536

0,937

60

0,656

0,617

91

0,898

0,924

30

0,550

0,924

61

0,666

0,617

92

0,909

0,932

31

0,562

0,909

62

0,679

0,618

93

0,921

0,941

32

0,572

0,893

63

0,693

0,622

94

0,932

0,949

33

0,582

0,878

64

0,710

0,633

95

0,943

0,958

34

0,592

0,874

65

0,726

0,650

96

0,955

0,966

35

0,603

0,876

66

0,741

0,672

97

0,966

0,975

36

0,613

0,876

67

0,753

0,697

98

0,977

0,983

37

0,622

0,877

68

0,761

0,724

99

0,989

0,992

38

0,630

0,873

69

0,765

0,749

100

1,000

1,000

39

0,637

0,857

70

0,766

0,770

101

1,000

1,000

40

0,643

0,829

71

0,765

0,788

102

1,000

1,000

41

0,647

0,798

72

0,765

0,802

103

1,000

1,000

42

0,650

0,763

73

0,767

0,813

104

1,000

1,000

43

0,649

0,727

74

0,772

0,823

105

1,000

1,000

44

0,646

0,693

75

0,780

0,831

106

1,000

1,000

45

0,639

0,667

76

0,790

0,840

107

1,000

1,000

46

0,630

0,646

77

0,800

0,847

108

1,000

1,000

47

0,621

0,629

78

0,811

0,855

109

1,000

1,000

48

0,612

0,616

79

0,822

0,862

110 e.v.

1,000

1,000


51

Bijlage 3b: AVEBE Ervaringssterfte medeverzekerde Lft

Man

Vrouw

Lft

Man

Vrouw

Lft

Man

Vrouw

0 t/m 18

0,742

0,869

49

0,834

0,747

80

0,927

0,933

19

0,742

0,868

50

0,832

0,747

81

0,931

0,936

20

0,742

0,867

51

0,833

0,749

82

0,934

0,938

21

0,742

0,866

52

0,836

0,751

83

0,937

0,940

22

0,742

0,866

53

0,839

0,755

84

0,939

0,941

23

0,742

0,864

54

0,842

0,761

85

0,940

0,943

24

0,744

0,860

55

0,844

0,767

86

0,940

0,944

25

0,748

0,854

56

0,846

0,773

87

0,941

0,946

26

0,754

0,847

57

0,847

0,780

88

0,942

0,948

27

0,763

0,838

58

0,849

0,787

89

0,944

0,952

28

0,774

0,831

59

0,850

0,795

90

0,948

0,955

29

0,785

0,828

60

0,851

0,803

91

0,953

0,960

30

0,795

0,827

61

0,853

0,812

92

0,958

0,964

31

0,802

0,828

62

0,856

0,822

93

0,963

0,969

32

0,808

0,831

63

0,858

0,832

94

0,969

0,973

33

0,814

0,833

64

0,861

0,844

95

0,974

0,978

34

0,818

0,833

65

0,865

0,855

96

0,979

0,982

35

0,824

0,831

66

0,869

0,867

97

0,984

0,987

36

0,833

0,829

67

0,874

0,878

98

0,990

0,991

37

0,845

0,824

68

0,878

0,887

99

0,995

0,996

38

0,856

0,818

69

0,882

0,895

100

1,000

1,000

39

0,866

0,810

70

0,885

0,901

101

1,000

1,000

40

0,875

0,801

71

0,888

0,905

102

1,000

1,000

41

0,881

0,792

72

0,891

0,908

103

1,000

1,000

42

0,882

0,782

73

0,894

0,910

104

1,000

1,000

43

0,878

0,773

74

0,897

0,913

105

1,000

1,000

44

0,872

0,765

75

0,902

0,915

106

1,000

1,000

45

0,864

0,759

76

0,907

0,919

107

1,000

1,000

46

0,854

0,754

77

0,912

0,922

108

1,000

1,000

47

0,844

0,750

78

0,917

0,926

109

1,000

1,000

48

0,838

0,748

79

0,922

0,930

110 e.v.

1,000

1,000

11 februari 2014

52


Bijlage 4: Specificatie premies 1 Actieve deelnemers De CDC premie bedraagt 25,78% van de som van de jaarsalarissen van alle deelnemers aan de in het pensioenreglement omschreven pensioenregeling rekening houdend met de geldende parttimefactoren. Onderdeel van de genoemde bijdrage van 25,78% is een tijdelijke bijdrage ter grootte van 6,4%, welke per 1 januari 2015 zal vervallen. Onderdeel van de genoemde bijdrage is ook de rentemarge. Zie hoofdstuk 7 voor een volledige beschrijving.

2 Seniorenregeling (59+ regeling) De werkgever betaalt de volledige kostendekkende premie voor deze regeling, inclusief de instandhouding van het aanwezige eigen vermogen (een opslag van 13%).

3 Plaatsmakersregeling De CDC premie voor de plaatsmakersregeling bedraagt 18,7% van de salarissom (inclusief rentemarge). Dit is opgebouwd uit 23,38% - 4% - 0,68%.

4 55-plussers De CDC premie voor de pensioenregeling van de 55-plussers bedraagt 18,7% (inclusief rentemarge) van de salarissom. Deze deelnemers bouwen geen prepensioen meer op, maar wel ouderdomspensioen en partnerpensioen.

Actuariële en bedrijfstechnische nota

Recommend Documents