Actualiteiten Arbeidsrecht
mr. Erik Jansen mr. Jean-Luc Coenegracht
1
26 juni 2012
Actualiteiten arbeidsrecht Onderwerpen • Wijziging Wet melding collectief ontslag (WMCO) • Stand van zaken kennelijk onredelijk ontslag • Lenteakkoord/versoepeling ontslagrecht
2
Wanneer WMCO van toepassing: a) Om bedrijfseconomische redenen b) Binnen een periode van drie maanden c) Beëindiging arbeidsovereenkomst van tenminste twintig werknemers d) Werkzaam binnen één werkgebied van UWV WERKbedrijf
3
1 maart 2012: wijziging in de WMCO
Belangrijkste wijzigingen:
> Vaststellingsovereenkomsten en alle ontbindingen tellen mee voor bepaling aantal ontslagen
> Werknemer kan opzegging
vernietigen als werkgever in strijd heeft gehandeld met WMCO
4
Drie vormen van beëindiging van belang voor WMCO:
5
> Ontslagroute UWV WERKbedrijf
> Ontbinding kantonrechter > Vaststellingsovereenkomsten
Voorbereiding als WMCO van toepassing:
Overleg met vakbonden en advies vragen aan personeelsvertegenwoordiging over het voornemen om over te gaan tot ontslag. Vakbond moet wel leden hebben binnen de onderneming.
6
Overleg met vakbonden verplicht! Wat als vakbond niet geïnteresseerd? Als uitnodiging ten minste twee weken voor overleg en geen reactie van vakbond = voldaan aan verplichting. Advies: stuur uitnodiging per aangetekende post!
7
OR moet worden geraadpleegd. Wanneer voldaan aan verplichting? > Als advies is uitgebracht door OR; > Als OR aangeeft af te zien van adviesrecht; > Geen advies, datum voor uitbrengen advies verstreken en minstens 1x overleg over voornemen in overlegvergadering;
8
Negatief advies OR: UWV neemt pas in behandeling als werkgever het voorgenomen besluit op basis van de WOR mag uitvoeren -> na verstrijken van termijn voor aanhangig maken bij ondernemingskamer. Termijn hiervoor = 1 maand na in kennisstelling van besluit.
Sanctie op niet voldoen aan verplichtingen: wachtmaand! Vóór 1-3-'12:UWV wacht 1 maand met in behandeling nemen van verzoek Vanaf 1-3-'12: arbeidsovereenkomst kan niet worden opgezegd, ontbonden of beëindigd via vaststellingsovereenkomst en verzoeken worden pas in behandeling genomen als aan de meldingsplicht en verplichting tot raadpleging is voldaan.
9
Ontbindingsprocedure kantonrechter: Ook kantonrechter is gehouden om te checken of is voldaan aan eisen WMCO. Kantonrechter kan niet ontbinden binnen 1 maand na de melding aan vakverenigingen tenzij na verklaring vakverenigingen.
Uitzondering: Als door niet directe ontbinding herplaatsing van met ontslag bedreigde werknemers wordt bedreigd of werkgelegenheid overige werknemers in gevaar komt.
10
Sanctie op niet voldoen aan verplichtingen: werknemer kan ontslag vernietigen. Voorbeeld:
Een werkgever zegt arbeidsovereenkomst met 5 werknemers op na toestemming UWV WERKbedrijf. Vervolgens verzoekt hij binnen drie maanden om toestemming om de arbeidsovereenkomst op te zeggen met nog eens 15 werknemers.
11
In totaal dus 20 werknemers en binnen 3 maanden = WMCO van toepassing. Werkgever heeft niet voldaan aan zijn verplichtingen ingevolge de WMCO, maar de eerste 5 werknemers zijn wel ontslagen. Deze werknemers kunnen dan hun ontslag vernietigen. Dit kan tot aanzienlijke vertraging leiden als bijvoorbeeld blijkt dat alsnog een adviestraject met de ondernemingsraad zou moeten worden doorlopen. 12
Hoe kan dit risico worden omzeild/beperkt? Dit risico kan worden beperkt als de arbeidsovereenkomst door de kantonrechter (pro forma) wordt ontbonden; de mogelijkheid tot vernietiging geldt niet voor de ontbindingsbeschikking. Onder omstandigheden kan het dus aan te raden zijn om te kiezen voor een ontbindingsprocedure.
13
Kennelijk onredelijk ontslag
14
HR eind 2009 (Van de Grijp/Stam) / begin 2010 (Rutten/Breed): vergoeding niet op basis van formule, maar alle omstandigheden van het geval laten meewegen. Geen vaste lijn te ontdekken in de jurisprudentie van na deze tijd. Kantonrechters worstelen met bepalen van de hoogte van de vergoeding, meestentijds op basis van billijkheid.
15
Rutten/Breed, Hof Den Bosch 18 oktober 2011 Toch soort van formule in Rutten/Breed 2? [{(B-U) x W} + IM + P] x S = schadevergoeding k.o.o. Ingewikkelde formule en voor een groot deel toch nog ‘natte vingerwerk’ vanwege onzekere factoren.
16
Hof Den Bosch: Duidelijk over welke omstandigheden worden meegenomen in overweging en hoe dat gebeurt en wordt 'gewogen'. Hof lijkt redelijk terughoudend bij bepaling dat sprake is van k.o.o. en als dat al het geval is, lijkt hoogte schadevergoeding relatief laag. Grote mate van ongelijkheid in wijze waarop ontslag plaatsvindt voor werknemer. Eén van de redenen voor nieuw ontslagrecht.
Lenteakkoord/Versoepeling ontslagrecht
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.
17
Huidige situatie ontslagrecht Aanleiding voorstellen Hoofdpunten lenteakkoord Voorstellen minister Kamp Nieuwe ontslagprocedure Transitiebudget Wijziging WW Gevolgen Reacties Conclusies
Versoepeling ontslagrecht
1. Huidige ontslagrecht > Preventieve ontslagtoets
1. Goedkeuring UWV + procedure kennelijk onredelijk ontslag
(duaal stelsel/twee ontslagroutes)
2. Ontbinding door
kantonrechter + vergoeding (kantonrechtersformule)
18
Versoepeling ontslagrecht Vraag: wie van u is voor versoepeling?
19
Versoepeling ontslagrecht
2. Aanleiding voorstellen:
> Huidige systeem te >
> > >
20
ingewikkeld Lange/kostbare procedures Gelijke situaties leiden tot ongelijke uitkomsten Arbeidsmobiliteit laag (vooral bij oudere werknemers) Verschillen tussen vast en flexibel (te) groot
Versoepeling ontslagrecht
3. Hoofdpunten Lenteakkoord: Breed pakket aan bezuinigingsmaatregelen waaronder verhoging AOW-leeftijd
WW en ontslagrecht: 1.
Werkgever betaalt eerste maanden WW (max. 6 mnd)
2.
Eén nieuwe ontslagroute voor iedereen (civielrechtelijk repressief)
3.
Lagere ontslagvergoeding en omgezet in persoonlijk budget scholing en van werk-naar-werktrajecten
21
Versoepeling ontslagrecht
4. Voorstellen Minister Kamp:
> één route voor ontslag
Hoofdlijnennotitie aanpassing ontslagrecht en WW (juni 2012)
> >
Uitwerking voorstellen Lenteakkoord
> > >
22
(toetsing rechter achteraf) Opzegtermijn twee maanden Transitiebudget (kwart maandsalaris per dienstjaar) Schadevergoeding bij onterecht ontslag (half maandsalaris per dienstjaar) Ontslagregels blijven gelden Werkgevers betalen eerste maanden WW (max. 6)
Nieuwe ontslagprocedure 1
>Aankondiging ontslag door werkgever (motiveren)
>Hoorprocedure >Eventueel bezwaar bij rechter
23
Opzegtermijn 2 maanden (nu 1 tot 4)
Vast contract of tussentijdse opzegging tijdelijk contract
Nieuwe ontslagprocedure 2 >Reële grond ontslag (bedrijfseconomisch/organisatorisch, verwijtbaar handelen werknemer, disfunctioneren of verstoorde arbeidsrelatie) > Ontslagregels (vergelijk beleidsregels UWV bij Ontslagbesluit) >Afspiegelingsbeginsel blijft van kracht >Opzegverboden blijven gelden >WMCO en WOR in acht nemen bij collectief ontslag
24
Nieuwe ontslagprocedure 3 Toetsing door rechter >Achteraf en marginaal (vergelijk UWV) > > >
ongedaan maken ontslag (evident geen reden, werkgever zelf verwijtbaar) bij wet genormeerde vergoeding (half maandsalaris per dienstjaar, maximaal 1 jaarsalaris) extra vergoeding als werkgever ernstig verwijtbaar (volstaan wettelijke vergoeding naar maatstaven redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar)
>Bij opzegverbod ontbindingsprocedure (vergoeding: loon opzegtermijn + wettelijke vergoeding + afwijking)
25
Nieuwe ontslagprocedure 4
>Tegen vergoeding altijd Hoger beroep mogelijk
26
>Tegen ontslag alleen als werknemer bij Ktr gewonnen
Transitiebudget
>Altijd: vast en tijdelijk contract (bij onvrijwillig einde dienstverband) >Kwart maandsalaris (maximaal half jaarsalaris)
27
> Alleen voor scholing of werk-naar-werk
> Aanvullende
afspraken mag
> Als budget over:
uitbetalen aan werknemer(vitaliteits spaarrekening)
Wijziging WW
> Werkgever betaalt eerste maanden (max. 6) > Maatregel moet nog nader worden uitgewerkt (ontduiking, uitvoering UWV, administratieve lasten, herverdeling sectoren)
> Sectorfondsen en sectorale premies vervallen waarschijnlijk > Mogelijk uitzondering voor kleine werkgevers
28
Gevolgen 1
29
Gevolgen 2
Maximale vergoeding na Kamp: transitie • 58 jr: € 37.500
+
vergoeding € 82.250
= € 118.750 (215.625) = € 42.187 (43.125) = € 14.002 (9.334)
•
43 jr:
€ 14.062
+
€ 28.125
•
30 jr:
€ 4.667
+
€ 9.335
•
Kosten werkgever Vergoeding 58 jr: € 118.750
+
WW € 16.494
= € 135.244
•
43 jr:
€ 42.187
+
€ 16.058
= € 58.245
•
30 jr:
€ 14.002
+
€ 11.402
= € 25.404
30
Versoepeling ontslagrecht Wie van u is voor voorstellen Kamp?
31
Voorstellen minister Kamp: reacties
Werknemers: "werknemer wordt vogelvrij" "de oudere ligt er straks makkelijker uit" "ontslaggolf bij ouder personeel" "leidt tot veel juridische procedures"
"duur, bureaucratisch en leidt tot rechtsongelijkheid"
32
Werkgevers: Bezwaar tegen wijziging WW (vooral kleine werkgevers) Angst voor meer procedures Lange onzekerheid of ontslag standhoudt Lange onzekerheid over hoogte vergoeding
Conclusies
• Voorstellen Kamp veel genuanceerder dan Lenteakkoord • Wijzigingen minder ingrijpend
• Eén procedure is voordeel • Achteraf ongedaan maken ontslag door rechter groot nadeel
• Zeer de vraag of het ontslaan van werknemers soepeler zal gaan! • Eerst verkiezingen…
33
Tot slot:
Zo soepel zal het in Nederland wel nooit worden:
…en dat is maar goed ook!
34
Vragen??
[email protected]
[email protected]
35