ACTIVITEITENVERSLAG 2014
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
0
INHOUDSOPGAVE Voorwoord
blz. 2.
Algemeen
blz. 3.
Bestuur
blz. 4.
Medewerkers
blz. 6.
SWO/E in het kort
blz. 9.
Productverantwoording LEEFBAAR Leefomgeving - Ontwikkeling Wijksteunpunten in relatie tot WMO Dagbesteding - Repair Café
blz. 10. blz. 14.
LEEFBAAR Netwerken - Netwerken Welzijn, Wonen, Zorg - Sociaal Culturele Activiteiten
blz. 15. blz. 17.
ONDERSTEUNING Maatschappelijke participatie - Formulierenteam / Hulp bij Thuisadministratie - Steunpunt Ouderen / Steunpunt Mantelzorg - Cliëntondersteuning Senioren en Mantelzorgers - Ouderenadvisering - Mantelzorgondersteuning - Voorlichtingsbijeenkomsten Senioren en Mantelzorgers - Preventief Huisbezoek 75+ / Turkse Ouderen 65+ - Multi Disciplinair Team 55+
blz. 20. blz. 25. blz. 25. blz. 27. blz. 30. blz. 31. blz. 33.
ZORG Kwetsbaar - Maaltijdservice aan huis
blz. 34.
Bijlage 1. Cijfermatige gegevens bereik Ouderenadviseur
blz. 37.
Bijlage 2. Cijfermatige gegevens bereik Consulent mantelzorg
blz. 40.
Bijlage 3. Cijfermatige gegevens respons Sociaal Culturele Activiteiten
blz. 42.
Bijlage 4. Cijfermatige gegevens bereik Maaltijdservice aan huis
blz. 44.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
1
VOORWOORD Het welzijnswerk is bij uitstek de organisatie die – samen met burgers – participatie, sociale samenhang, zelfredzaamheid en zorg voor elkaar wil en kan realiseren. Al sinds haar oprichting in 1971 ondersteunt de SWO/E met haar welzijnsdiensten burgers bij het zo lang en zo prettig mogelijk zelfstandig thuis kunnen blijven wonen. Dat deze doelstelling – vandaag de dag – om allerlei redenen weer meer dan actueel is, is mooi meegenomen en ondersteunt niet alleen onze visie, maar ook onze dagelijkse praktijk. Het welzijnswerk signaleert en benoemt vroegtijdig problemen, ondersteunt bij het oplossen van problemen bij (kwetsbare) burgers en draagt in belangrijke mate bij aan het voorkomen dat problemen verergeren, waardoor duurdere zorg moet worden ingezet. De SWO/E richt zich met haar welzijnsdiensten op maatschappelijke activering, persoonlijke begeleiding en sociale preventie en draagt daarmee bij aan een meer sociale samenleving, waarin aandacht is voor (kwetsbare) senioren, (overbelaste) mantelzorgers van alle leeftijden en (financieel) kwetsbare burgers. Stonden in 1971 een aantal enthousiaste, betrokken mensen aan de wieg van nu de SWO/E, ook in 2014 hebben weer vele enthousiaste mensen – vrijwilligers en beroepskrachten – hun steentje bijgedragen aan het uitvoeren van een aantal belangrijke welzijnsdiensten. We waarderen dat zeer en spreken graag als eerste hier onze dank voor uit. Aan de hand van dit activiteitenverslag willen we u informeren over het reilen en zeilen van onze organisatie. Zoals u van ons gewend bent, treft u in dit verslag een beschrijving van de welzijnsdiensten alsook is in de bijlagen de respons op onze welzijnsdiensten in cijfers uitgedrukt. De kleine professionele staf en nu 139 vrijwillige medewerkers staan garant voor de organisatie en uitvoering van tal van welzijnsdiensten voor een brede doelgroep. Wij hopen dat dit activiteitenverslag u een goede indruk geeft van het werk van de SWO/E en u laat zien, dat onze welzijnsdiensten nog steeds kunnen rekenen op een goede respons en een substantiële bijdrage leveren aan de wens van (kwetsbare) burgers om ook zo lang mogelijk (samen) zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen. Namens bestuur en medewerkers Sjaak Bijl, directeur
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
2
ALGEMEEN De SWO/E organiseert al sinds 1971 welzijnsdiensten, die bijdragen aan het zo lang mogelijk zelfstandig kunnen functioneren van senioren. Naast het seniorenwerk verzorgt de SWO/E al weer vele jaren welzijnsdiensten voor alle burgers ongeacht hun leeftijd, te denken valt hierbij aan het formulierenteam, de mantelzorgondersteuning alsook aan de wijksteunpunten, waar iedereen van harte welkom is. Een groot aantal mensen weet de weg naar de SWO/E te vinden voor niet alleen informatie en advies m.b.t. welzijn, wonen en zorg, maar ook voor deelname aan een groot gevarieerd aanbod aan sociaal culturele activiteiten. Hoewel wij over respons niet te klagen hebben, leidt het toenemend aantal aanbieders op de terreinen welzijn en zorg tot enerzijds grote onduidelijkheid bij de burgers “over wie wat doet” en anderzijds tot grote versnippering en dus inefficiëntie in het realiseren van een gewenst aanbod. Omdat er al vele jaren gesproken wordt over “samen voegen werksoorten” heeft de SWO/E tijdens een bestuurlijk overleg december 2013 geopperd om – uitgaande van alle ontwikkelingen en kijkend naar de toekomst van het sociaal domein – na te denken over het gewenste aanbod in relatie tot een meer afgestemd en efficiënter inzet van de diverse organisaties. Dat heeft in mei 2015 geleid tot de ondertekening van een intentieverklaring tot verdergaande samenwerking van Koppel en SWO/E in de opmaat naar een nieuwe brede welzijnsorganisatie. Het is onze intentie om met alle in de gemeente werkzame organisaties samen te werken, omdat voor de burgers eigenlijk alleen het resultaat maar telt. De Gemeente, SWO/E en andere organisaties staan dan ook voor de grote uitdaging om met vereende krachten ook in de toekomst een zo goed en optimaal mogelijk aanbod van welzijn- en zorgdiensten te organiseren, zodat het voor burgers goed wonen is in de gemeente Epe. De SWO/E draagt hier aan bij met tal van welzijnsdiensten, die in samenwerking met burgers en organisaties, georganiseerd en uitgevoerd worden. Behoudens de Maaltijdservice aan Huis worden alle welzijnsdiensten in opdracht van de gemeente uitgevoerd en voor een substantieel deel door de gemeente gefinancierd. Maaltijdservice aan huis wordt in opdracht van de Stichting Voorzieningen Ouderen Epe tegen een kostendekkende exploitatie uitgevoerd. Dat dit project – vanwege een toenemend aantal leveranciers – financieel onder druk staat is om diverse redenen spijtig te noemen. Het door de SWO/E geoffreerde product Formulierenteam voor twee jaar begroot met een integrale kostprijs van € 42.248 is – door voortschrijdend inzicht en vanwege toegenomen inzet in 2013 – voor 2014 begroot en ingekocht voor € 31.809. Het meerjaren product Ontwikkeling Wijksteunpunten in relatie tot WMO Dagbesteding is in 2014 het laatste jaar ingegaan; de gemeente moet nog een besluit nemen over het al dan niet voortzetten van dit project. Omdat de totale begroting in relatie tot de subsidiebeschikking een tekort van € 13.268 laat zien, is er gezocht naar mogelijkheden om de begroting 2014 sluitend te maken. Dit is gerealiseerd door een garantiestellingen voor het eventueel exploitatietekort vanuit de aan SWO/E gelieerde organisaties. Het geschatte tekort komt voort uit de opgelegde structurele bezuiniging van totaal € 31.703, die deels opgevangen kon worden door de toewijzing van projectsubsidie t.b.v. de wijksteunpunten. Omdat zoals gezegd “alleen het resultaat cq het aanbod aan welzijnsdiensten telt” hebben wij gemeend om ondanks deze bezuiniging (nog) niet te schrappen in de personeelsformatie, maar het resterend tekort nog op een andere manier in de begroting cq de exploitatie weg te zetten. Wij hopen dat het gemeentebestuur, ondanks de ook voor hen onzekere financiële tijden, waarde blijft hechten aan de inzet van het welzijnswerk temeer omdat onderzoek uitwijst dat deelname aan welzijnsactiviteiten goed is voor de gezondheid, depressiviteit voorkomt en sociale cohesie bevordert. SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
3
BESTUUR Het Algemeen Bestuur heeft zich op verschillende manieren bezig gehouden met het besturen van de organisatie en dat is – mede gelet op alle ontwikkelingen binnen het sociale domein – niet altijd even gemakkelijk. Halverwege het verslagjaar is dhr. H.P. de Goede, vanwege zijn toetreding tot de gemeenteraad van Epe, afgetreden als bestuurslid. Daarmee ontstond er een vacature voor het penningmeesterschap, die gelukkig intern opgelost kon worden door dhr. H. Mulder hiervoor te benoemen. Met het aftreden van dhr. de Goede kwam er wel een bestuursfunctie vacant. Gelet op de ontwikkelingen wordt er – na tevergeefs enige pogingen gedaan te hebben om een nieuw bestuurslid te vinden – besloten om vooralsnog geen verdere actie meer op te ondernemen en in de huidige samenstelling verder te gaan. Hetgeen betekent dat ook mevr. A.G.M. Pelster-Oors – ondanks de uitgangspunten in het Rooster van Aftreden – nog aanblijft als bestuurder. In het kader van zijn betrokkenheid bij de SWO/E heeft dhr. de Goede ingestemd met het verzoek van het bestuur om als adviseur bij de SWO/E aan te blijven. Het bestuur heeft tijdens een bestuurlijk overleg met de wethouder dhr. H.J. Berkhoff in december 2013 voorgesteld om vanuit een meer functiegerichte benadering (welke welzijnsdiensten wil de gemeente minimaal overeind houden) te kijken naar de organisatie van de dienst- en hulpverlening in de gemeente. Vooruitlopend op een reactie vanuit de gemeente heeft de SWO/E de contacten met zowel Koppel alsook met Viattence en WZU Veluwe uitgebreid. Halverwege 2014 ontvingen SWO/E en Koppel – als antwoord op het gedane voorstel – de opdracht om nog meer te gaan samenwerken o.a. door enerzijds het aanbod van welzijnsdiensten op elkaar af te stemmen en anderzijds door te verlangen dat de organisaties een gezamenlijke subsidieaanvraag voor 2016 + 2017 bij de gemeente gaan indienen. Expliciet is bij deze opdracht aangegeven dat de organisaties niet hoeven te fuseren en dat dit traject niet bedoeld is om te bezuinigen. Om deze doelen te kunnen bereiken heeft de gemeente voor de begeleiding van dit traject een onafhankelijke externe adviseur vanuit Spectrum aangetrokken. Na de nodige gesprekken is er mei 2015 instemming over een verdergaande samenwerking die op termijn de opmaat moet zijn voor een nieuwe brede welzijnsorganisatie met daarin de functies van Koppel en SWO/E, maar mogelijk ook met (delen van functies van) andere welzijn- en zorgorganisaties. Teneinde de samenwerking ook met andere partijen open te houden vindt er geregeld bestuurlijk en uitvoerend overleg plaats met vertegenwoordigers van de zorgorganisaties Viattence en WZU Veluwe, met name als het gaat om de invulling en verdere ontwikkeling van de toekomst van de Dagbesteding voor Ouderen. Deze overleggen resulteerden in een tweetal notities, te weten een beleidsaanzet “Toekomst Dagbesteding ouderen gemeente Epe in het licht van de transities” en een uitvoeringsnotitie “Ontmoeting in Epe”, die respectievelijk in juni en november aan het College van B&W zijn aangeboden. Helaas duurde het nog tot eind januari 2015 voordat er een officiële reactie vanuit het college ontvangen werd. Dat een en ander – ondanks de waardering voor ons gezamenlijk initiatief – nog niet tot concrete werkafspraken m.b.t. de positionering van de zgn. wijksteunpunten plus heeft geleid, is te betreuren. Wel is het niet ondenkbaar dat dit initiatief vanuit welzijn en zorg kan leiden tot ook verdergaande samenwerkingsafspraken van SWO/E met beide organisaties; hetgeen wat ons betreft ook past in het hierboven genoemde plan om te komen tot een nieuwe brede welzijnsorganisatie met daarin ook (delen) van zorgorganisaties.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
4
De bestuurssamenstelling per 31-12-2014 Naam
Functie
Portefeuille/Aandachtsgebieden
In functie
Aanstelling
Dhr. J.S.M. Buers
Voorzitter
Coördinatie beleid en uitvoering Communicatie, Voorlichting, Overheid, Politiek, Wijkgericht werken
11-06-2012
Op persoonlijke titel
Mw. A.G.M. Pelster - Oors
Secretaris
Personeel en Organisatie Gezondheidszorg, Maatschappelijke Dienstverlening Bestuur St. Vrienden van de SWO/E Bestuur St. Voorzieningen Ouderen Epe
01-05-2001
Op persoonlijke titel
Dhr. H. Mulder
Penningmeester Wnd. voorzitter
Financiën en Organisatie Juridische Zaken , Overheid en Politiek Lid werkgroep St. Kulturhus EGW
25-02-2013
Op persoonlijke titel
Dhr. T.C. Peursum
Lid
Communicatie en Voorlichting ICT, Overheid en Politiek, WMO, Vrijwilligers organisaties Bestuur St. Kulturhus EGW
11-06-2012
Op persoonlijke titel
Vacature
Lid
-
-
-
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
5
MEDEWERKERS In het verslagjaar 2014 hebben zich op het personele vlak geen grote wijzigingen voorgedaan. Wel hebben ook onze medewerkers te maken met een toenemende druk om als organisatie ook in de toekomst continuïteit in de dienstverlening te kunnen blijven bieden. Helaas heeft de marktwerking ook geleid tot aan het welzijnswerk vreemde praktijken en moet men soms de “concurrentie” aangaan met de ruimschoots aanwezige profit en nonprofit organisaties. Dat leidt soms tot extra personele inzet boven de reguliere formatie om de vraag en / of werkdruk maar te kunnen blijven opvangen. Zo hebben we het tijdelijk contract van mevr. L. van Tongeren verlengd, die bij ons in dienst was gekomen vanwege zwangerschapsvervanging van onze consulent mantelzorg mevr. G. Elskamp - Reumer, die begin januari beviel van een gezonde zoon. Ook hebben we mevr. Borger gevraagd om een aantal extra uren te werken i.v.m. de ontwikkeling en deelname aan de sociale wijkteams. In november heeft er weer een informele ontmoeting met het bestuur plaatsgevonden en is er onderling van gedachten gewisseld over de visie en het toekomstig beleid van de SWO/E. Daar is in alle openheid gesproken over de toenemende prestatiedruk afgezet tegen een andere manier van werken (welzijn nieuwe stijl). Tegen het einde van het verslagjaar werden we helaas geconfronteerd met de uitval van één van onze medewerkers en zijn we binnen het eigen netwerk direct op zoek gegaan naar ziektevervanging, waarin we gelukkig al snel slaagden. Dank past aan alle (vrijwillige) medewerkers, die zorg hebben gedragen voor een zo goed mogelijke continuïteit van alle welzijnsdiensten. Naast de beroepskrachten en de vele vrijwilligers zijn voor de begeleiding van de diverse sociaal-culturele activiteiten een aantal medewerkers op freelance basis aangetrokken. De personele bezetting per 31-12-2014 Naam
Functie
Formatie
In dienst
Dhr. I. Bijl
Directeur Meewerkend voorman
36 uur
01-10-1999
Mw. F. Borger
Cliëntondersteuner (Ouderenadviseur) Sociaal Cultureel Werker 3.
26 uur 4 uur Sociaal Wijkteam
07-11-2006
Mw. R. Seinstra - Sinteur
Sociaal Cultureel Werker 2. (Projectleider Wijksteunpunten)
32 uur
24-03-2003
Mw. G. Elskamp - Reumer
Cliëntondersteuner (Consulent Mantelzorg) Sociaal Cultureel Werker 3.
16 uur
01-05-2011
Mw. L. van Tongeren
Cliëntondersteuner (Consulent Mantelzorg) Sociaal Cultureel Werker 3.
8 uur
01-11-2013 tijdelijk contract
Dhr. B. Tiemens
Adm. Medewerker 2.
16 uur
15-07-2008
Mw. H. van de Beek - Kollenstaart
Receptioniste Adm. Medewerker 1.
20 uur
01-12-2003
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
6
De vrijwilligersbezetting per 31-12-2014 Werkzaamheden
Vrijwilligers*1
Bestuur SWO/E
5
Bestuur St. Vrienden van de SWO/E
4
Bestuur St. Voorzieningen Ouderen Epe
4
Algemeen waaronder administratie, gastvrouw, knipselkrant, postbodes, website
13
Project Sociaal Culturele Activiteiten
37
Wijksteunpunt Bloemfontein gastdames/-heren, activiteitenbegeleiders, buffetvrijwilligers, spreekuur
32
Wijksteunpunt Burgerenk gastdames, activiteitenbegeleider, kookvrijwilliger
4
Repair Café *2 werkgroep
7
Project Preventief Huisbezoek 75+ Preventief Huisbezoek Turkse Senioren 65+
7
Project Formulierenteam
19
Steunpunt Mantelzorg
5
Project Maaltijdvoorziening waaronder klantenpanel, maaltijdbezorgers
41
Totaal
178
*1 er zijn 139 vrijwilligers, waarvan een aantal mensen meerdere taken uitvoert *2 naast de werkgroep zijn er ca. 20 vrijwilligers actief in dit gezamenlijk project met de VHD Epe en VHD Vaassen
Zoals eerder gezegd, waar zou de SWO/E zijn zonder de inzet van al die enthousiaste vrijwilligers. Aan het einde van het verslagjaar hebben we 139 vrijwilligers in dienst, die belangeloos meewerken aan de uitvoering van onze uiteenlopende welzijnsdiensten. De vrijwilligers die sinds 2013 betrokken zijn bij het nieuwe project Repair Café dat wij in samenwerking met de Vrijwillige Hulpdiensten in Epe en Vaassen hebben opgezet, zijn alleen wat betreft de werkgroepleden opgenomen in het vrijwilligersteam van de SWO/E. Helaas moesten wij halverwege 2014 vanwege een noodlottig ongeval afscheid nemen van een enthousiaste Repair Café vrijwilliger van het eerste uur dhr. Gerrit van Schoonhoven. Het verloop onder de vrijwilligers is gelukkig erg beperkt en we konden dit jaar vele jubilarissen, die al vele jaren bij de SWO/E werken, voor hun inzet bedanken.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
7
Dat er soms veel van de deelnemers en / of vrijwilligers gevraagd wordt lijkt met de veranderingen binnen het sociaal domein – politiek gezien – de gewoonste zaak van de wereld te worden. Wel moeten we ons goed realiseren dat een te groot beroep op – veelal dezelfde – vrijwilligers ook wel eens kan leiden tot een beperking van de inzet. Vooralsnog ervaren wij als SWO/E daarin nog geen problemen, echter we zijn er wel alert op en hanteren het motto ”liever meer vrijwilligers die minder hoeven doen dan andersom”. Dat het ook aan de zelfwerkzaamheid niet ontbrak, bewijst de actieve inzet van bewoners / vrijwilligers, die enthousiast meehielpen bij de verplaatsing van de jeu de boules baan bij het wijksteunpunt Bloemfontein. Dit werd financieel mede mogelijk gemaakt door giften vanuit de Rabobank en Triada, waarvoor wij hen graag bedanken. Dank gaat ook uit naar de Welkoop en hovenier Weultjes, die meewerkten aan de realisering van de tuin bij Bloemfontein.
We zijn blij dat wederom één van onze vrijwilligers – dhr. Evert van de Vosse – vanwege al zijn inzet, o.a. bij de SWO/E een Koninklijke onderscheiding mocht ontvangen. Naast de mogelijkheid om deel te nemen aan een aantal gezellige bijeenkomsten hebben alle medewerkers ook weer een kerstpakket ontvangen; hetgeen gefinancierd werd door de stichting Vrienden van de SWO/E. Dit jaar hebben we helaas om verschillende redenen van 13 vrijwilligers afscheid genomen; ondanks het vertrek van deze vrijwilligers hebben we gelukkig ook weer 26 nieuwe vrijwilligers in ons midden welkom mogen heten. Hartelijk dank voor de enthousiaste inzet door Bas Broekhuizen, Alie Brouwer, Hennie Hofsté, Truus Cammenga, Rie Kamphuis, Tenzin Lama, Henny Mattthijsse, Toos Pelgröm, Nel Velthuizen, Gonnie Verbeek, Henk de Wilde, Frans Wijnbergen en Dineke Wijnhoud. Van harte heten wij welkom in ons midden Sonja Ammerlaan, Benny Berenschot, Mineke Booy, Annie Bouwman, Thijs Dirksen, Josette Freriks, Gerda Harleman, Reinie Hoornenborg, Bartje Jonker, Wim Kamphuis, Rieky Koetsier, Gerda Last, Loes Looman, Roel van Nek, Erna Nooteboom, Zwaantje Nooteboom, Hanneke Philipsen, Gert-Jan van der Ploeg, Coby Scholtens, Ineke Smedema, Hedy van Spanje, Dick van de Vlekkert, Jeanette Vogelenzang, René Wilmsen, Jan van Zetten en Sandra Zwarthof. Deskundigheidsbevordering vrijwilligers Om de vrijwilligers goed toe te rusten is er weer een cursus Reanimatie + Gebruik AED georganiseerd. In drie groepen hebben hier 23 vrijwilligers aan deelgenomen.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
8
SWO/E IN HET KORT In grote lijnen ziet het profiel van de SWO/E er voor 2014 als volgt uit: Missie Bevorderen van de zelfredzaamheid Vergroten van de maatschappelijke participatie Realiseren van een samenhangend pakket aan activiteiten en voorzieningen
Kerntaken Maatschappelijke activering Sociale Preventie Persoonsgerichte begeleiding en dienstverlening
Doelgroepen (Kwetsbare) Senioren (Overbelaste) Mantelzorgers van alle leeftijden (Financieel kwetsbare) Burgers van alle leeftijden
Beleidsterrein Leefbaar
Thema’s Leefomgeving
Producten Ontwikkeling Wijksteunpunten in relatie tot WMO Dagbesteding Repair Café i.s.m. Vrijwillige Hulpdiensten Epe en Vaassen
Netwerken
Netwerken Welzijn,Wonen en Zorg Sociaal Culturele Activiteiten
Beleidsterrein Ondersteuning
Thema Maatschappelijke Participatie
Producten Formulierenteam Steunpunten Ouderen / Steunpunt Mantelzorg met o.a. cliëntondersteuning, ontmoeting- / voorlichtingbijeenkomsten en preventief huisbezoek 75+ Multi Disciplinair Team 55+
Beleidsterrein Zorg
Thema Kwetsbaar
Producten Maaltijdservice aan Huis
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
9
PRODUCTVERANTWOORDING LEEFBAAR 1. Leefomgeving Ontwikkeling Wijksteunpunten in relatie tot WMO Dagbesteding Op 28 maart 2012 werd door de Gemeente Epe een beschikking afgegeven aan de SWO/E (Welzijn & Ondersteuning Epe) waarin zij subsidie verstrekt en een opdracht verleent voor de uitvoering van het project “Ontwikkeling wijksteunpunten in relatie tot WMO dagbesteding”. Een belangrijke reden daarvoor was gelegen in de aanscherping van de AWBZ criteria voor deelname aan de dagopvang, zodanig dat kwetsbare ouderen buiten de boot dreigen te vallen en hierdoor kunnen vereenzamen. Het project zou binnen de uitgangspunten van de WMO enerzijds een goede invulling kunnen geven aan de dagopvang van ouderen en anderzijds een bijdrage kunnen leveren aan de doorontwikkeling van het wijkgericht werken. De opdracht voor de invulling van de wijksteunpunten is op voorhand dan ook met name gericht op de (kwetsbare) ouderen, waarbij in tweede instantie ook aan andere vergelijkbare kwetsbare groepen, waaronder mensen met een beperking, aandacht geschonken mag worden. En vanzelfsprekend worden daarbij de actieve burgers niet vergeten, omdat juist zij iets voor hun kwetsbare buur kunnen betekenen. Aan deze opdracht en subsidieverlening waren een aantal verplichtingen verbonden: a. SWO/E realiseert in de projectperiode tenminste een tweetal wijksteunpunten, waarvan één in Vaassen Zuid - West en één in de wijk Burgerenk / Enkweg buurt in Epe; b. In de wijksteunpunten realiseert SWO/E naast een laagdrempelige ontmoetingsfunctie tevens een informatie - en adviesfunctie gericht op de terreinen welzijn, wonen en zorg; c. SWO/E stemt de werkwijze en activiteiten van de wijksteunpunten af met de projectgroep wijkgericht werken; d. Bij de ontwikkeling van de wijksteunpunten werkt SWO/E zoveel mogelijk samen met de voor de betrokken wijken relevante professionele en vrijwilligersorganisaties mede door de instelling van een begeleidingsgroep; e. Omtrent de voortgang van het project brengt SWO/E het college halfjaarlijks verslag uit. Halverwege 2014 is dit project met enerzijds inbreng vanuit de gebruikers / bezoekers van de wijksteunpunten en anderzijds met inbreng vanuit de samenwerkingspartners / stakeholders geëvalueerd. Om ook zelf een indruk te krijgen, bracht de gemeenteraad in juli een bezoek aan het wijksteunpunt Bloemfontein, waar ze in gesprek konden met bezoekers.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
10
IEDEREEN MOET MEE KUNNEN DOEN
EVALUATIE WIJKSTEUNPUNTEN 2012-2015 SWO/E Welzijn & Ondersteuning Epe SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
11
Voor meer informatie over het verloop gedurende de gehele projectperiode verwijzen wij u naar de eerder door de coördinator wijksteunpunten uitgebrachte half- jaarlijkse verslagen alsmede naar de evaluatienotitie “IEDEREEN moet mee kunnen doen” d.d. juli 2014. Samengevat hebben wij in deze evaluatienotitie de onderstaande conclusies kunnen noteren en weten wij inmiddels dat de gemeente op basis van deze uitkomsten de SWO/E heeft opgedragen het project te continueren door de bestaande wijksteunpunten verder uit te bouwen alsmede om het aantal wijksteunpunten uit te breiden met een steunpunt in Emst als ook in Oene. Onderzoek gebruikers / bezoekers Ondanks dat er maar een beperkt aantal gebruikers in zowel Bloemfontein als Burgerenk het uitgereikte vragenformulier heeft ingevuld, zijn er voldoende signalen om te constateren dat
het merendeel van de respondenten tevreden is over hun bezoek aan het wijksteunpunt en zegt ook zeker terug te zullen komen;
het merendeel van de respondenten tevreden is over het aanbod van activiteiten en in sommige gevallen ook suggesties doet voor een uitbreiding van activiteiten;
het merendeel van de respondenten tevreden is over het aanbod van voorzieningen, echter zelf nauwelijks behoefte heeft daar gebruik van te maken;
het merendeel van de respondenten een positief oordeel heeft over het wijksteunpunt gelet op bekendheid, bereikbaarheid, toegankelijkheid, openingstijden, aankleding, bejegening, aanbod activiteiten / voorzieningen en het cateringaanbod. M.b.t. het laatste werd door een aantal bezoekers van Bloemfontein een goede keuken, met de mogelijkheid om te koken en / of te bakken, aldaar als een groot gemis ervaren;
een groot deel van de respondenten zegt actief te zijn geworden, zij het dat het onduidelijk is of zij bedoelen als een actieve vrijwilliger of als een passieve consument;
het merendeel van de respondenten vindt dat het wijksteunpunt de leefbaarheid in de wijk ten goede komt en ook hun persoonlijk leven verrijkt;
het merendeel van de respondenten een positief oordeel heeft over de intentie om het contact tussen de diverse mensen - ongeacht hun culturele achtergrond, leeftijd, al dan geen beperking - te bevorderen.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
12
Onderzoek stakeholders Ondanks dat niet alle samenwerkingspartners meegewerkt hebben aan ons onderzoek kunnen we constateren dat
het merendeel van de respondenten vindt dat er een goede start gemaakt is met de ontwikkeling van de wijksteunpunten, waarin enerzijds op wijkniveau ontmoeting gerealiseerd is en anderzijds van waaruit op andere locaties in de wijk ook initiatieven tot ontmoeting georganiseerd zijn;
het merendeel van de respondenten constateert dat er vanwege de invulling van een wijksteunpunt meer verbinding en samenwerking tussen organisaties tot stand is gebracht, hetgeen in z’n algemeenheid door eenieder positief wordt gewaardeerd;
het merendeel van de respondenten ziet dat er een begin gemaakt is met de verbreding van de contacten van in ieder geval (kwetsbare) ouderen en mensen met een verstandelijke beperking, maar constateert gelijktijdig dat het wijksteunpunt voor sommige doelgroepen, waaronder (licht) dementerenden, mensen met psychiatrische problematiek en sommige mensen met een verstandelijke beperking, een te vrijblijvende, minder gestructureerde en soms ook een te prikkelende omgeving is;
het merendeel van de respondenten van mening is dat een wijksteunpunt idealiter een laagdrempelige ontmoetingsplek en informatiepunt voor iedereen uit de buurt, jong of oud, zonder of met beperking / handicap etc. moet zijn, waar het goed toeven is en waar iedereen zich welkom voelt;
het merendeel van de respondenten vindt dat het participatieniveau van de buurtbewoners nog meer moet toenemen, zeker als de beroepskrachten - waaronder de coördinator wijksteunpunten - meer op afstand van de coördinatie en organisatie van het wijksteunpunt moeten opereren. Gelijktijdig is men daar sceptisch over en is men bang dat het tegenovergestelde effect van minder initiatieven en / of teruglopende samenwerking hierdoor versterkt wordt;
het merendeel van de respondenten van mening is dat het (veel) meer tijd kost om de (functie van de) wijksteunpunten uit te bouwen en soms staat of valt met de mate en wijze van aansturing, begeleiding, burgerparticipatie en niet te vergeten samenwerkingsbereidheid van de relevante organisaties;
een aanzienlijk deel van de respondenten vindt dat naast de ligging van de wijksteunpunten ook het faciliteiten- en voorzieningenniveau minder geschikt is. Daarbij wordt dan met name gerefereerd aan het ontbreken van een goed geoutilleerde keuken in Bloemfontein, waar gekookt en gebakken kan worden;
het merendeel van de respondenten zich positief uitlaat over de inzet van de SWO/E en daarbij in het bijzonder over het enthousiasme van de coördinator wijksteunpunten, die erin geslaagd is niet alleen partijen bij elkaar te brengen alsook i.s.m. buurtbewoners een uitgebreid programma van activiteiten en voorzieningen, waaronder spreekuren te ontwikkelen;
het merendeel van de respondenten wat onzeker is over de financiële levensvatbaarheid van de wijksteunpunten en in een enkel geval van mening is dat de gemeente de wijksteunpunten niet alleen moet coördineren (regierol gemeente), maar ook financieel moet faciliteren, zodanig dat organisaties samen met burgers laagdrempelige – ook in financiële zin – ontmoeting tussen uiteenlopende doelgroepen kunnen organiseren.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
13
Prestatieafspraak Wijksteunpunten in relatie tot WMO Dagbesteding - 2 wijksteunpunten met 8 en 6 dagdelen bezetting Bereik Wijksteunpunten in relatie tot WMO Dagbesteding - 1 wijksteunpunt > 3 dagen, diverse activiteiten, > 25 vrijwilligers, begeleidingsgroep met vertegenwoordigers uit 10 organisaties - 1 wijksteunpunt < 2 dagen, diverse activiteiten, < 5 vrijwilligers, geen begeleidingsgroep Voor meer informatie over de ontwikkelingen m.b.t. de wijksteunpunten Bloemfontein en Burgerenk verwijzen wij u naar de separaat uitgegeven halfjaarlijkse evaluatieverslagen.
Repair Café Het op 17 augustus 2013 feestelijk gestarte Repair Café in Epe heeft zich succesvol ontwikkeld. Dit initiatief van de SWO/E i.s.m. de Vrijwillige Hulpdiensten in Epe en Vaassen is met veel enthousiasme ontvangen en kon vanaf het begin rekenen op veel vrijwillige inzet. Halverwege 2014 is het project met de vrijwilligers geëvalueerd en is er besloten om voortaan korter (alleen ‘s morgens), maar frequenter (iedere maand behoudens de zomermaanden) een Repair Café te houden. Ook is er afgesproken om ieder dorp van de gemeente Epe te bezoeken; dit wordt goed gecommuniceerd naar de klanten en de zaaleigenaren, die overigens allemaal hun medewerking verlenen door hun zaal gratis ter beschikking te stellen alsmede door tegen een laag tarief koffie te schenken. Wij zijn hen daarvoor zeer erkentelijk en verrichten als tegenprestatie zo nodig ook klussen in de betreffende accommodatie.
Het aantal beschikbare vrijwilligers is in het verslagjaar enorm toegenomen; we kunnen beschikken over zoveel enthousiaste en deskundige vrijwilligers dat we halverwege 2014 hebben besloten om voor dit project een vrijwilligersstop in te stellen. SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
14
Aardig om te melden: een vijftal vrijwilligers van het Repair Café hebben meegewerkt aan het verzoek voor medewerking aan praktijklessen van de school voor Techniek in Harderwijk. Op onze beurt heeft het Repair Café gelegenheid geboden aan twee stagiaires in het kader van hun Maatschappelijke Stage. Deze enthousiaste jongedames ontvingen de gasten en vroegen naar hun bevindingen etc. Over het algemeen is het Repair Café, ongeacht het dorp en / of locatie, zeer positief ontvangen, mede door de gastvrije ontvangst met een gratis kopje koffie alsook door de geanimeerde sfeer. De werkgroep streeft er naar om naast het repareren ook aandacht te schenken aan contact en ontmoeting; het Repair Café biedt ook gezelligheid door demonstraties en / of optredens. Er wordt dan ook uitgekeken naar speciale “trekkers”, zodat de bezoekersgroep in aantal en leeftijdsgroep kan toenemen. Om ook deze mogelijkheden van het Repair Café te kunnen bekostigen worden er plannen ontwikkeld om sponsors aan te trekken. Tegen het einde van het verslagjaar is het Repair Café ook een inzamelpunt geworden voor lege cartridges en oude mobieltjes. Met deze inzamelactie wordt het milieu gespaard; de opbrengst van deze inzameling komt ten goede aan de Stichting Aap. In 2014 vonden 7 Repair Cafés plaats en waren wij te gast in het Kulturhus Oene (2), Dorpscentrum De Hezebrink (2), Wijkgebouw De Burgerenk (2) en Wijksteunpunt Bloemfontein (1).
2. Netwerken Netwerken Welzijn, Wonen, Zorg Het netwerken is gericht op het in samenwerking realiseren van een op de vraag gericht integraal aanbod van activiteiten en diensten, die bijdragen aan het zo lang mogelijk zelfstandig kunnen functioneren. De medewerkers van de SWO/E hebben individueel aan tal van (incidentele) overlegsituaties deelgenomen, die bijdragen aan positieve effecten t.b.v. de welzijnsdiensten voor (kwetsbare) senioren en/of (overbelaste) mantelzorgers. Wel moet er – gelet op enerzijds de grote tijdsbelasting en anderzijds de beperking van het budget – kritisch worden bekeken aan welke overlegsituatie wel en aan welke niet wordt deelgenomen. Anticiperend op het thema Netwerken alsook vanuit de opdracht realisering van de wijksteunpunten zijn medewerkers van de SWO/E ook betrokken geraakt bij het wijkgericht werken. Zo wordt er deelgenomen aan de werkgroep wijkgericht werken alsmede aan de verschillende wijkteams en de van daaruit georganiseerde buurtschouwen. Hoewel een en ander wat verder af staat van onze door de gemeente ingekochte producten proberen wij – voor zover er tijd is – enthousiast in deze overleggen te participeren. SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
15
Naast een groot aantal incidentele overeenkomsten zijn er ook een aantal min of meer structurele bijeenkomsten, waaraan medewerkers van de SWO/E deelnemen. Onderstaand een korte opsomming van een aantal belangrijke overlegmomenten:
De SWO/E is mede initiator van het Repair Café en leidt de werkgroep die een en ander coördineert en uitvoert; De SWO/E heeft een terugkerend overleg met de Vrijwillige Hulpdienst De Kruimelschaar Epe en de Vrijwillige Hulpdienst Vaassen om beleidsinhoudelijke zaken met elkaar te bespreken en op elkaar af te stemmen. Vanzelfsprekend wordt ook de stand van zaken van de twee gezamenlijke initiatieven – Klussendienst en Repair Café – doorgesproken. Op de agenda voor komend jaar staan o.a. maatjescontact, vervoer en vrijwilligersbeleid; De SWO/E heeft binnen het wijksteunpunt Bloemfontein een begeleidingsgroep bestaande uit vertegenwoordigers van verschillende instellingen. Vooruitlopend op de eventuele doorstart van het project wijksteunpunten wordt overwogen om per locatie een gebruikersgroep te entameren en over te gaan tot het formeren van één beleidsgroep wijksteunpunten; De sociaal cultureel werker werkt samen met diverse organisaties om naast algemene activiteiten ook specifieke activiteiten, zoals Buurtkaffee, Groet en Ontmoet etc. in de wijksteunpunten te realiseren; De SWO/E neemt deel aan verschillende overlegstructuren binnen het Kulturhus EGW, waaronder het bestuur, de werkgroep en soms ook bilateraal overleg met de Kulturhusmanager over baliebezetting, openeettafel etc.; De SWO/E is door interventie vanuit Woon Zorg Unie Veluwe betrokken geraakt bij een lokale werkgroep, die erin slaagde om in het najaar een geheugensteunpunt in het Kulturhus EGW in Epe te realiseren. De SWO/E neemt nu structureel deel aan deze werkgroep mede namens collega-instelling Stichting Koppel; De SWO/E heeft in het kader van de samenwerking zowel een bestuurlijk alsook een meer uitvoerend overleg met de zorgorganisaties Viattence en Woon Zorg Unie Veluwe; De SWO/E neemt deel aan de projectgroep Wijk Gericht Werken; de sociaal cultureel werker van de SWO/E neemt deel aan de (fysieke) wijkteams; De SWO/E neemt met enige regelmaat deel aan het SOSO overleg met de in de gemeente werkzame ouderenorganisaties; De SWO/E is al sinds jaar en dag betrokken bij de organisatie van de Pleinmarkt voor Kunst, Cultuur en Welzijn en heeft in de werkgroep een coördinerende rol; De SWO/E werkt geregeld samen met Veilig Verkeer Nederland om fietsrijvaardigheidtesten en / of scootmobieltrainingen te organiseren; De ouderenadviseur van de SWO/E neemt deel aan het MDT 55+ ten behoeve van de afstemming casuïstiek Multi Probleem Gezinnen; De ouderenadviseur van de SWO/E neemt deel aan het Sociaal Wijkteam; overigens gaat deze deelname soms ten koste van de inzet t.b.v. andere producten om reden dat de gemeente verlangt dat deze gewenste deelname binnen het reguliere budget moet worden opgevangen; De ouderenadviseur van de SWO/E neemt deel aan een regionaal overleg ouderenadviseurs; De ouderenadviseur heeft geregeld overleg met de Nieuwe Eper Sociëteit (NES) m.b.t. de organisatie van een symposium najaar 2015; De sociaal cultureel werker van de SWO/E heeft deelgenomen aan een activiteitencommissie van de SOSO (overkoepelend orgaan van de ouderenorganisaties) om zodoende gezamenlijk activiteiten te organiseren. Helaas komt hier halverwege het jaar de klad in en wordt er unaniem besloten deze activiteitencommissie op te heffen.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
16
Sociaal Culturele activiteiten Het bevorderen en ondersteunen bij sociale netwerken is gericht op het voorkomen van isolement en maatschappelijke achteruitgang. Daarnaast voorziet deze functie in het bevorderen van het aangaan dan wel het onderhoud van sociale contacten door deelname aan tal van sociaal culturele activiteiten op het terrein van sport, educatie, ontspanning en ontmoeting. Vele vrijwilligers zijn o.l.v. onze sociaal cultureel werker actief om uiteenlopende activiteiten op verschillende locaties in de vier dorpen te organiseren. Dat dit succesvol gebeurt mag blijken uit het bereik middels de grote deelnemersaantallen, welke in bijlage 3. cijfermatig op rij zijn gezet. Het is jammer dat we de waarde van deze welzijnsdienst moeilijk meetbaar kunnen maken; desondanks zijn wij ervan overtuigd dat de sociaal culturele activiteiten een substantiële bijdrage leveren aan het welzijn van burgers en de leefbaarheid alsmede de sociale cohesie vergroten. Een en ander komt ook nadrukkelijk tot uiting in de rapportage van de wijksteunpunten met in het bijzonder de resultaten in het wijksteunpunt Bloemfontein. Sociaal Culturele Activiteiten gericht op Ontspanning en Ontmoeting Zomerprogramma / Zomerschool met diverse activiteiten en / of uitstapjes In de zomer worden activiteiten georganiseerd die zijn gericht op beweging, cultuur, educatie, kunstzinnige vorming, ontspanning en ontmoeting. Het zomerprogramma voorziet in een behoefte vooral omdat veel van de reguliere activiteiten een zomerstop kennen. Deze activiteiten worden door een enthousiaste groep vrijwilligers o.l.v. de sociaal cultureel werker voorbereid en uitgevoerd. Helaas is een poging om de coördinatie door een vrijwilliger te laten uitvoeren voortijdig gestrand. De zomeruitstapjes genieten een grote belangstelling en in een aantal gevallen zijn de reisjes (met name de boot- en busreisjes) snel uitverkocht en moeten we mensen soms teleurstellen.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
17
Winterprogramma met diverse activiteiten en / of uitstapjes In navolging van het succes van het zomerprogramma zijn er op verzoek van deelnemers ook in de winter weer een aantal groepsactiviteiten georganiseerd. Bijzonder was het bezoek aan de Tweede Kamer en de ontvangst door de Kamervoorzitter mevr. Anouchka van Miltenburg.
Sociaal Culturele Activiteiten gericht op Educatie en Preventie Sociaal Culturele Activiteiten gericht op Meer Bewegen voor Ouderen (MBvO)
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
18
Prestatieafspraak Sociaal Culturele Activiteiten - Gevarieerde activiteiten en / of cursussen, op wisselende locaties in de vier dorpen, met een behoorlijke respons, begeleid en uitgevoerd door vrijwilligers en zo nodig door uurdocenten Bereik Sociaal Culturele Activiteiten - 60 gevarieerde activiteiten en / of cursussen, op wisselende locaties in alle dorpen, met een respons van ca. 655 deelnemers met ca. 11.515 deelnemerscontacten, begeleid en uitgevoerd door 37 vrijwilligers en 9 uurdocenten cq begeleiders Klanttevredenheidsonderzoek Het afgelopen jaar is er geen klanttevredenheidsonderzoek over de reguliere sociaal culturele activiteiten uitgevoerd. Dat hebben we wel gedaan bij de deelnemers aan het zomerprogramma. Hoewel ook bij een dergelijk laagdrempelig onderzoek de respons beperkt is, liegen de uitkomsten er niet om. Het merendeel van de deelnemers is erg tevreden over de promotie (programmaboekje), het aanbod qua invulling en variëteit alsook over de begeleiding door o.a. de vrijwilligers. Wel zien we dat nog een relatief beperkt aantal mensen zich om reden van de kosten besloten heeft om niet aan (meerdere) uitstapjes deel te nemen. Voor meer informatie over het bereik van de sociaal culturele activiteiten verwijzen wij u naar bijlage 3. waarin een en ander cijfermatig op rij is gezet. Pleinmarkt voor cultuur, kunst en welzijn De Pleinmarkt wordt aan het begin van het activiteitenseizoen georganiseerd door een werkgroep met vertegenwoordigers van het Cultureel Platform, Koppel, Cultuurplein Noord Veluwe, Gelderland Vakbladen en SWO/E. Ditmaal voor de dertiende keer georganiseerd en na het succes van vorig jaar weer rondom de Grote Kerk in Epe. Meer dan 40 organisaties op de terreinen cultuur, kunst en welzijn presenteerden zich met hun aanbod van activiteiten aan de bevolking. De pleinmarkt die geopend werd door wethouder dhr. J. Aalbers werd voor de derde keer gecombineerd met het korenfestival, waar een groot aantal koren aan meewerkten. Door het mooie weer, de geanimeerde sfeer en de grote toeloop was deze pleinmarkt weer zeer geslaagd te noemen. Deze activiteit werd in de door Gelderland vakbladen uitgegeven huis – aan – huis verspreide Pleinmarktkrant aangekondigd.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
19
ONDERSTEUNING Maatschappelijke participatie Formulierenteam Het Formulierenteam is een onmisbare factor geworden in de ondersteuning van burgers – ongeacht hun leeftijd – bij soms steeds ingewikkeld wordende administratieve zaken. Dit vrijwilligersproject, dat gecoördineerd wordt door een professional, biedt uitkomst voor vele burgers ongeacht hun achtergrond en / of leeftijd. Om de personele capaciteit minder te belasten, is er besloten om de intake op kantoor plaats te laten vinden i.p.v. in de thuissituatie van de cliënt. Burgers kunnen een beroep op het Formulierenteam doen voor Het invullen van aanvraagformulieren voor financiële regelingen of voorzieningen, waaronder de belastingaangifte; Het verzorgen van declaraties ziektekosten; Het benaderen van en bemiddelen naar instanties voor budgettering en schuldsanering; Het (eenmalig) ordenen van de totale administratie; Het invullen en controleren van bank- of giroafschrijvingen; Het regelen van automatische afschrijvingen; Het maken van een overzicht van inkomsten en uitgaven. De hulp is incidenteel, maar kan in geval van ondersteuning bij de thuisadministratie ook structureel, bijvoorbeeld ook eens per maand, geboden worden. Het Formulierenteam heeft als doel Het opsporen, terugdringen en inzichtelijk maken van het niet gebruik maken van lokale en landelijke regelingen en voorzieningen; Het begeleiden naar en vergroten van (financiële) zelfredzaamheid van burgers met een onordelijke administratie. Leren administratie te ordenen en bij te houden, leren toekomstige voorzieningen zelf aan te vragen; Het voorkomen van sociale uitsluiting door gebrek aan financiële middelen; Het uitvoering geven aan invullen van formulieren, ordenen en bijhouden van de administratie (incidenteel of structureel); Het signaleren van Multi problematiek, terugkoppeling naar MDT’s. Een nevendoel van het Formulierenteam is het bieden van ondersteuning aan en dus het ontlasten van professionele organisaties zoals de gemeentelijke afdeling Schuldhulpverlening en het algemeen Maatschappelijk Werk etc. Uitgangspunt is het bieden van inkomensondersteuning aan hen die onbekend zijn met financiële regelingen dan wel zelf niet in staat zijn om een aanvraag daartoe op de juiste wijze in te dienen. Iedereen die vanwege een laag inkomen problemen krijgt in het dagelijks levensonderhoud kan zich door een vertegenwoordiger van een gemeentelijke dienst of een hulpverleningsorganisatie voor deze dienst aanmelden. Ook kunnen cliënten zich zelf aanmelden. In principe zijn de volgende personen uitgesloten van deelname: Personen, die vermogend zijn en voor hulp terug kunnen vallen op een professioneel administratiekantoor; Personen, die de eindverantwoordelijkheid voor hun administratie niet meer zelf kunnen dragen.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
20
Omdat bij de aanvraag veelal de omstandigheden niet direct duidelijk zijn, wordt de aanvraag wel in behandeling genomen, maar kan in voorkomende gevallen, na de eerste hulp, toeleiding plaats vinden naar respectievelijk een commercieel administratie- / accountantskantoor en / of organisatie inzake beschermingsbewind. Stand van zaken 2014 Hadden we in 2013 nog maar 75 aanvragen, in 2014 werd het aantal van 100 nieuwe cliënten ruim overschreden. De redenen waarom mensen onze hulp inroepen zijn zeer divers. Soms zijn ze doorverwezen door de afdeling Schuldhulpverlening van de gemeente en moeten er diverse zaken worden uitgezocht voordat een aanvraag voor Schuldhulpverlening kan worden gedaan. Ook lopen de vrijwilligers soms een poosje met iemand mee, ordenen de administratie en kijken of er nog voorzieningen bestaan waar geen gebruik van wordt gemaakt. Vaak ook wordt er dan een Excel bestand gemaakt van de inkomsten en uitgaven, zodat mensen weten wat er elke maand overblijft om te besteden en zij deze financiële gegevens kunnen voorleggen aan Schuldhulpverlening. En soms is er een heel simpele vraag voor praktische hulp bij het invullen van een formulier.
Eén van de redenen voor de gemeente om het Formulierenteam te subsidiëren was om het niet gebruik van voorzieningen tegen te gaan. Dit betekent dat de vrijwilligers vaak een voorzieningencheck doen voor hun cliënten, om te kijken of alle financiële regelingen wel gebruikt worden. Te denken valt hierbij aan kwijtschelding gemeentelijke belastingen, huuren zorgtoeslag, het in vullen van een aangifteformulier voor de inkomstenbelasting etc. Gelet op alle ontwikkelingen in de samenleving – mensen zullen in toenemende mate een groter beroep op mensen uit het eigen netwerk moeten doen i.p.v. te kunnen rekenen op professionele ondersteuning – verwachten wij de komende jaren een grotere vraag naar de inzet van onze vrijwilligers. Dit ook om reden dat de professionele ambulante begeleiding van bijvoorbeeld mensen met een lichamelijke of verstandelijke beperking voor een deel overgenomen zal moeten gaan worden door vrijwilligers. Tevens zien we dat reeds nu al de schuldenproblematiek groter wordt en mensen (blijvend) aangewezen zullen zijn op begeleiding en ondersteuning. Vrijwilligers Een groep van 19 deskundige vrijwilligers geeft met de beroepskracht uitvoering aan het Formulierenteam. De SWO/E heeft voor al deze vrijwilligers een Verklaring van Onbesproken Gedrag (zgn. VOG) aangevraagd om zodoende voldoende garantie voor hun betrouwbaarheid te hebben. Omdat niet iedere vrijwilliger over dezelfde deskundigheid en / of interesse beschikt, is er sprake van een soort van taakverdeling. Daarbij wordt nadrukkelijk ook rekening gehouden met de beschikbaarheid, die niet voor iedereen gelijk is.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
21
Gelukkig kunnen wij altijd rekenen op onze vrijwilligers, die met het nodige enthousiasme ook vaak bereid zijn om in te spelen op een zgn. spoedeisende klus. Zonder al onze andere vrijwilligers tekort te doen zijn we trots op de vrijwilligers van het Formulierenteam. Zij krijgen soms heel lastige (financiële) zaken onder ogen en moeten daar samen met de cliënt een oplossing voor zien te vinden. Door de toenemende vraag in relatie tot soms ook – om allerlei redenen – tijdelijke uitval van vrijwilligers, willen we komend jaar ook extra aandacht besteden aan de werving van vrijwilligers. En dat in een tijd waar iedere organisatie naarstig op zoek is naar vrijwillige, deskundige inzet. Hoewel vrijwilligers weten dat ook dit vrijwilligerswerk niet vrijblijvend is, vereist het soms de nodige tact van de beroepskracht om deze vrijwilligers – die gewend zijn zelfstandig beslissingen te kunnen nemen – aan te sturen. Ten behoeve van de deskundigheidsbevordering zijn er 6 bijeenkomsten georganiseerd voor de vrijwilligers van het Formulierenteam. Bij 3 van deze bijeenkomsten waren medewerkers van Schuldhulpverlening en de WMO uitgenodigd. Zij gaven uitleg over de procedure die gevolgd wordt als mensen zich aanmelden bij de afdeling Schuldhulpverlening en de termijnen die gelden in de nieuwe wet Schuldhulpverlening. Ook was er een bijeenkomst, waar met medewerkers van Schuldhulpverlening gesproken is over het verwijzingsformulier van en de contacten met Schuldhulpverlening. Daarnaast heeft er een bijeenkomst plaatsgevonden waar medewerkers van de gemeente Epe iets kwamen vertellen over de WMO en het gemeentelijke minimabeleid per 1 januari 2015. De andere drie bijeenkomsten stonden in het teken van uitleg over de voorzieningencheck, het bespreken van casuïstiek en het delen van ervaringen en tips. Pilot Vroegtijdige interventie bij Huurschuld Eind 2013 is er in samenwerking met de Gemeente, Triada en Vérian Maatschappelijk Werk een pilot van start gegaan, die moet voorkomen dat mensen met een vooralsnog kleine huurschuld in grotere problemen komen. Deze pilot is bedoeld voor huurders met een eerste / eenmalige huurachterstand alsook op huurders met een terugkerende achterstand. De inzet is gericht op het tijdig voorkomen en verder oplopen van een huurachterstand, het tijdig toe leiden naar passende dienst- en hulpverlening, het voorkomen van escalatie van de problematiek en het voorkomen van woningontruiming. In het lopend jaar zijn er 3 vaste vrijwilligers voor deze specifieke taak benoemd. De SWO/E krijgt z.s.m. na de eerste constatering van een huurachterstand van Triada een dossier van betreffende huurder en stuurt dat – met vermelding van de naam van de medewerker van Triada – door naar één van de betrokken vrijwilligers. De vrijwilliger neemt zo spoedig mogelijk contact op met de cliënt en verzorgt de intake. De resultaten van het gesprek worden vastgelegd in een intakeformulier, dat indien mogelijk 1 dag na het huisbezoek afgegeven wordt bij Triada en waarna zo nodig een samenwerkingsovereenkomst wordt opgemaakt met daarin de mogelijkheden van ondersteuning, het plan van aanpak en de vermelding van het te verwachten eindresultaat. Ondersteuning bij overstappen collectieve zorgverzekering Tegen het einde van het verslagjaar kregen mensen met een kleine beurs de gelegenheid om over te stappen naar een andere collectieve zorgverzekering; hetgeen hen – zoals werd voorgesteld – veel geld kon schelen. Het Formulierenteam heeft pro actief de gemeente hulp aangeboden om belanghebbenden te helpen bij het gebruikmaken van deze regeling. Dat het helaas niet in alle gevallen goed ging, had te maken met enerzijds een slechte en te korte voorbereidingstijd (de gemeente had er niet aan gedacht het Formulierenteam daarvoor te benaderen) en anderzijds ook door onvolledige en in sommige gevallen ook onjuiste informatie vanuit de zorgverzekering. Desondanks hebben we in deze gelukkig wel een aantal mensen kunnen helpen.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
22
Aantal bezoekers Vaassen op 16 december: 19 personen Aantal overschrijvingen: 17 personen, allen vallend onder de minimaregeling. Daarnaast voor 2 personen Meedoenregeling en Koopkrachtregeling aangevraagd. Aantal bezoekers Epe op 23 december: 16 personen Aantal overschrijvingen: 10 personen waarvan 9 vallend onder de minimaregeling. Ook hier voor 2 personen Meedoenregeling en Koopkrachtregeling aangevraagd.
Prestatieafspraak Formulierenteam - Aantal cliënten (125) en aantal cliëntcontacten (500); - Aantal huishoudens waar een voorzieningencheck is uitgevoerd; - Het bedrag dat na een voorzieningencheck werd verworven; - Een overzicht van het niet gebruik van organisaties en voorzieningen; - Aantal huishoudens waar zelfredzaamheid vergroot is; - Aantal huishoudens met gesignaleerde Multi Problematiek; - Overzicht van evt. knelpunten bij het aanvragen van voorzieningen; - Beschrijving van deskundigheidsbevordering vrijwilligers. Bereik Formulierenteam Aantal huishoudens waarvoor een voorzieningencheck werd aangevraagd In 2014 werden 112 nieuwe klanten ingeschreven bij het Formulierenteam. In principe wordt bij alle aanvragen een voorzieningencheck uitgevoerd, tenzij dit al is gebeurd door de afdeling Schuldhulpverlening van de gemeente. Voor 20 bestaande werd er eveneens een voorziening aangevraagd. Het totaal aantal cliënten over 2014 (bestaande en nieuwe klanten) bedraagt 151.
Gemiddeld bedrag dat aan inkomsten werd verworven en overzicht van het aantal en de aard van de voorzieningen waarvan niet-gebruik werd vastgesteld Voor bestaande klanten is in 2014 een bedrag van € 19.493,00 verworven en voor nieuwe klanten een bedrag van € 61.317,00. Het totaalbedrag komt in 2014 neer op € 80.810,00. Dit bedrag is ruim twee keer zoveel als het totaalbedrag over 2013. - Voor 12 personen is er kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen en de waterschapslasten aangevraagd; - De Meedoenregeling is voor 9 personen aangevraagd. Dit is een bedrag van € 75 per persoon per huishouden; - Voor 4 personen is de Schoolfondsregeling aangevraagd. De Meedoenregeling en het schoolfonds wordt weinig aangevraagd. Vrijwilligers geven aan dat dit komt doordat mensen het vervelend vinden om alles te moeten verantwoorden. Ook hebben sommige klanten geen identiteitskaart, waardoor je deze regelingen niet kunt aanvragen; - In totaal werden er 23 personen geholpen bij de aangifte(n) inkomstenbelasting; - Er werden 15 personen geholpen bij het uitzoeken of aanvragen van huur- en / of zorgtoeslag; - Zo’n 7 personen werden geholpen bij het aanvragen van Heffingskortingen.
Aantal huishoudens voor wie de financiële zelfredzaamheid werd vergroot door het ordenen van de administratie en/of het aanvragen van diverse voorzieningen In totaal werden 84 casussen beëindigd. Voor 58 huishoudens werd de financiële zelfredzaamheid vergroot. Met 20 cliënten kon geen contact meer worden gelegd, lieten niet meer wat van zich horen of werkten niet mee noch hielden zij zich aan afspraken. De overige cliënten zijn doorverwezen naar andere vormen van hulpverlening, zoals het Leger des Heils, Maatschappelijk Werk (Vérian),Tactus en / of hulpverlening in Deventer.
Gesignaleerde multiproblematiek Bij 61 huishoudens was er sprake van multiproblematiek.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
23
Project Vroegsignalering In 2014 zijn 24 personen in het kader van het project vroegsignalering doorverwezen. In 2014 zijn 12 dossier gesloten. Door belastingteruggave, aanvraag van huurtoeslag, zorgtoeslag en heffingskortingen was er in een aantal gevallen voldoende geld verworven waarmee de huurachterstanden betaald konden worden. Acht personen worden in 2015 nog geholpen door een vrijwilliger van het Formulierenteam en 4 dossiers zijn begin 2015 afgesloten.
Knelpunten bij het aanvragen van voorzieningen De knelpunten voor het aanvragen van voorzieningen komen vooral bij het aanvragen van gemeentelijke voorzieningen. Evenals vorig jaar heeft het geringe aantal aanvragen voor de Meedoenregeling te maken met het feit dat mensen het veel gedoe vinden om deze voorziening aan te vragen. Men moet veel bewijsstukken inleveren. Ook het opsturen van een geldig legitimatiebewijs is voor veel mensen een probleem, omdat ze niet over een geldig legitimatiebewijs beschikken. Ook het aanvragen van kwijtschelding van de gemeentelijke belastingen stuit vaak op problemen. Men is zeer rigide in het vaststellen van het vrij te laten vermogen. Zo kon bijvoorbeeld een mevrouw die geld had gestort bij een bank als bankgarantie voor haar verhuurder geen kwijtschelding krijgen, omdat dit geld werd meegeteld als vermogen. Dit terwijl ze van een minimuminkomen moet rondkomen. Bij de afdeling gemeentelijke belastingen in Apeldoorn bestaat niet de mogelijkheid om rekening te houden met bijzondere omstandigheden. Helaas stuiten onze vrijwilligers ook op problemen bij het aanvragen van Bijzondere Bijstand. Vaak wordt aan de telefoon gevraagd waarvoor Bijzondere Bijstand aangevraagd gaat worden en wordt ook al aan de telefoon beoordeeld of iemand daarvoor in aanmerking komt. Dit betekent dat er niet een voor beroep vatbare beslissing wordt genomen. Het kost de vrijwilligers van het Formulierenteam soms nogal wat overredingskracht om te bewerkstelligen dat er wel een formulier wordt opgestuurd naar de betreffende cliënt.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
24
Steunpunt Ouderen /Steunpunt Mantelzorg Cliëntondersteuning Senioren en Mantelzorgers Cliëntondersteuning wil middels informatie en advies cliënten ondersteunen bij het behoud en / of herstel van de eigen regie, zelfstandigheid en zelfredzaamheid. Deze ondersteuning is gericht op het voorkomen van achteruitgang van de algemene conditie en sociale positie van (kwetsbare) senioren en (overbelaste) mantelzorgers. De op deze taak betrokken professionals (ouderenadviseur en consulent mantelzorg) willen tevens cliënten activeren deel te blijven nemen aan de samenleving. Ouderenadvisering Ouderenadvisering is een onmisbare functie in het bevorderen van het welzijn van senioren in de gemeente. Senioren – alsook namens hen vertegenwoordigers van instellingen – weten de weg naar de professionele ouderenadviseur te vinden. Een oplossing vinden in de – veelal complexe – problematiek is erg arbeidsintensief en vraagt van de ouderenadviseur naast veel tijd ook het nodige vakmanschap. De ouderenadviseur opereert als een spin in het web van activiteiten en voorzieningen, die door uiteenlopende organisaties worden uitgevoerd. Zij beschikt over een groot netwerk aan contacten en heeft kennis van de actuele wet- en regelgeving. De ouderenadviseur kan zich binnen de SWO/E helaas niet alleen bezighouden met de individuele cliëntondersteuning, maar moet haar toch al beperkte tijd ook nog inzetten t.b.v. een aantal andere – van ouderenadvisering afgeleide – projecten. Zij coördineert naast het Preventief Huisbezoek ook het Formulierenteam en neemt deel aan het Sociaal Wijkteam in Vaassen. Om zo efficiënt mogelijk met de beperkte beschikbare tijd om te gaan is er gekozen voor een meer generalistische benadering van de cliëntondersteuning. Dit neemt niet weg dat i.v.m. de bereikbaarheid voor de cliënten de betreffende beroepskrachten wel hun eigen specifieke aandachtsgebied hebben t.b.v. senioren of mantelzorgers. Functies die onder cliëntondersteuning vallen zijn Vraagverheldering; Stimulering van het regievermogen van de cliënt in zijn omgeving; Bemiddeling bij het tot stand brengen van het hulpaanbod; Begeleiding en ondersteuning in problematische thuissituaties gericht op bemiddeling naar het reguliere hulpaanbod. De onafhankelijkheid van de ouderenadviseur en de verwijzing via onder andere het preventief huisbezoekproject maakt de drempel voor senioren om van haar diensten gebruik te maken zeer laag. Senioren vinden het prettig als zij met hun vragen terecht kunnen bij een vertrouwde organisatie en het liefst maken zij gebruik van de diensten, van een voor hen, bekende persoon. Door op een goede wijze senioren te verwijzen naar de juiste hulpverlening, heeft de ouderenadviseur een zeer belangrijke spilfunctie. In deze functie vindt er regelmatig overleg en samenwerking plaats met de zorgverlenende instellingen, waaronder het gemeentelijk WMO - loket en de afdeling Schuldhulpverlening. Ook vindt regelmatig individueel cliëntenoverleg plaats met zorgverlenende instanties. De ouderenadviseur wordt steeds meer ingeschakeld door praktijkondersteuners van de huisartsen om in problematische situaties een bemiddelende en activerende rol in te nemen. Naast de coördinatie en uitvoering van het Preventief Huisbezoek bij 75 plussers – door met name de vrijwillige seniorenvoorlichters – worden er door de ouderenadviseur maar ook door de consulent mantelzorg ook algemene huisbezoeken uitgevoerd en wordt aan huis informatie verstrekt, advies gegeven alsook begeleiding en ondersteuning geboden. De vraag naar dergelijke huisbezoeken wordt versterkt door de drempel tot gebruik van het Maatschappelijk Werk, waarbij een duidelijke hulpvraag geformuleerd moet zijn. SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
25
Ook krijgt de gemeentelijke afdeling Schuldhulpverlening steeds meer te maken met “probleemgevallen”; deze cliënten worden regelmatig – voor het doorlichten en bespreken van hun persoonlijke omstandigheden – naar de SWO/E doorverwezen. Met de invoering van de MDT structuur komen complexe cliëntsituaties in beeld, waarvoor in sommige gevallen de ouderenadviseur als probleemeigenaar aangemerkt wordt. Ook vinden er huisbezoeken plaats naar aanleiding van aanvragen voor deelname aan het project maaltijdservice aan huis. Tijdens deze huisbezoeken, die in toenemende mate door vrijwilligers worden uitgevoerd, worden praktische zaken, zoals de bezorging, de menukeuze etc. doorgesproken. Indien de vrijwilliger constateert dat er meer aan de hand is dan alleen een maaltijdaanvraag, wordt één van de cliëntondersteuners ingeschakeld voor een eventueel huisbezoek. De toenemende vraag naar huisbezoeken bij zowel mantelzorgers als senioren maakte een meer efficiëntere inzet van agogisch personeel noodzakelijk. Er wordt tegenwoordig vanuit een meer generalistische benadering invulling gegeven aan cliëntondersteuning van mantelzorgers en senioren. In de meeste gevallen is een aanleiding of een signaal reden om iemand te bezoeken, echter soms is er ook sprake van een zgn. onderhoudsbezoek “even kijken hoe het met iemand gaat”. De beperkte formatie voor directe cliëntondersteuning veroorzaakt bij de uitvoerende cliëntondersteuners, mede ook door hun verwachte inzet bij andere projecten cq algemene organisatiezaken, een grotere werkdruk, hetgeen consequenties heeft voor de adequate en tijdige behandeling van aanvragen. Desondanks is er nauwelijks sprake van een wachtlijst en worden cliënten snel geholpen. Prestatieafspraak Ouderenadviseur - 100 cliënten met 300 cliëntcontacten - Aantal begeleidingstrajecten / doorverwijzingen / bemiddelingen Bereik Ouderenadviseur - 66 cliënten met 345 cliëntcontacten Voor meer informatie over het bereik van de ouderenadviseur verwijzen wij u naar bijlage 1. waarin een en ander cijfermatig op rij is gezet.
Mantelzorgondersteuning Cliëntondersteuning van mantelzorgers is een onmisbare functie in het oplossen alsook (soms) voorkomen van (ernstige) problemen en biedt mantelzorgers ook vaak een uitlaatklep voor het kunnen uitspreken van hun ervaringen in het zorgen voor de ander. Daarbij komt ook dat de ondersteuning van mantelzorgers kan voorkomen, dat de zieke zorgvrager moet worden opgenomen in een zorginstelling en / of meer professionele ondersteuning nodig heeft. Dit bespaart de veelal hogere zorgkosten. De cliëntondersteuners beschikken over een groot netwerk aan contacten en kunnen zorgvragers met raad en daad bijstaan. De beschikbaarheid van 2 cliëntondersteuners (ouderenadviseur en consulent mantelzorg) biedt mogelijkheden voor onderlinge doorverwijzing maar ook voor onderlinge waarneming. Naast de individuele gesprekken met mantelzorgers hebben we – i.s.m. een aantal vrijwilligers – weer een aantal activiteiten kunnen organiseren, die verderop in dit verslag beschreven worden. Hoewel de vroegere regionale samenwerking officieel is beëindigd, heeft onze consulent mantelzorg zo nu en dan nog wel contact in de regio met andere steunpunten mantelzorg. Dit contact resulteerde in de voorbereiding en uitvoering van gezamenlijke activiteiten, waaronder de inloopavonden voor jonge mantelzorgers. Bekendheid Steunpunt Mantelzorg bij (jonge) mantelzorgers Ondanks alle toenemende aandacht blijft het lastig om mantelzorg in de gemeenschap, waar naoberschap gewoon is, bekend te maken. Men weet het inmiddels wel, maar men maakt in veel gevallen nog niet zo veel gebruik van de mogelijkheden tot ondersteuning bij enerzijds het verlenen van zorg en anderzijds bij het opladen van de eigen batterij (bv. middels
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
26
gesprek en ontmoeting). Dat geldt in het bijzonder ook voor jonge mantelzorgers. In toenemende mate groeien jongeren op met een mantelzorgsituatie; landelijke cijfers wijzen uit, dat ruim 25% van de jongeren in het voortgezet onderwijs tot 23 jaar te maken heeft met een langdurig ziek (fysiek en/of psychisch) of verslaafd familielid in het gezin. Een deel van deze jongeren, variërend van 20 tot 55%, geeft aan hier problemen mee te hebben. Zij zorgen voor en / of hebben zorgen over een ziek of gehandicapt familielid. Dit kan vroeg of later leiden tot fysieke en / of mentale klachten. Nog meer dan met de volwassen mantelzorgers is het moeilijk om jonge mantelzorgers op te sporen en hen een vraaggestuurd aanbod te doen. We zijn dan ook blij dat bijna de voltallige gemeenteraad november 2014 een motie van Groen Links steunde om jonge mantelzorgers op te sporen en hen nadrukkelijk te ondersteunen. In samenwerking met het jongerenwerk van Stichting Koppel en het steunpunt van de Vrijwillige Hulpdienst de KAP in Apeldoorn zijn er ook dit jaar weer bijeenkomsten georganiseerd voor jonge mantelzorgers. Het aantal jongeren dat deelneemt aan deze ontmoetingsbijeenkomsten in wijkgebouw Impuls in Vaassen is in vergelijk met voorgaande jaren toegenomen en er komen nu gemiddeld 10 jongeren. In 2014 waren er 291 mantelzorgers in ons bestand ingeschreven, waarvan 199 personen de lokale nieuwsbrief hebben ontvangen en we met 66 mantelzorgers direct contact hebben onderhouden. Hieronder volgt een kleine bloemlezing van de diverse activiteiten: Ontmoetingsochtend Iedere maand is er een ontmoetingsochtend geweest met mantelzorgers. Er is samen geschilderd, muziek geluisterd, gewandeld, Tai Chi beoefend en mantelzorgers zijn met elkaar in gesprek gegaan o.a. over grenzen stellen en de motivatie van het mantelzorgen. De deelnemers zijn ook nog gezellig een halve dag naar Deventer geweest en hebben zich daar door een gids laten rondleiden. Het jaarprogramma is feestelijk afgesloten met live muziek en het maken van een kerstbakje. Tijdens de ontmoetingsbijeenkomsten komen mantelzorgers met elkaar in gesprek. Mensen begrijpen elkaar en vinden steun bij elkaar. In 2014 zijn deze bijeenkomsten voor een groot deel voorbereid en begeleid door onze vrijwilligers Evert Nijenhuis en Tonny Scholten, beiden oud mantelzorgers. Helaas is het aantal deelnemers wat teruggelopen; hetgeen in ieder geval te maken heeft met het afsluiten van een aantal mantelzorgsituaties. Daarvoor zijn tot op heden nog geen nieuwe deelnemers in de plaats gekomen. Er zijn totaal 12 bijeenkomsten geweest met ca. 8 – 12 deelnemers. Voorlichting Dit jaar is er weer een voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd over psychische stoornissen; de voorlichting is gegeven door GGNet die gespecialiseerd zijn in psychische en psychiatrische problematiek. Een medewerker van GGNet heeft informatie gegeven over verschillende psychiatrische stoornissen en hoe je daar als mantelzorger het beste mee om kunt gaan. Mantelzorgers kregen nadrukkelijk advies om vooral ook goed voor zichzelf te blijven zorgen. De inleider omschreef dit al eens als volgt. “Als mantelzorger zorg je voor het zieke tuintje van de zorgvrager en voor het gezonde tuintje van jezelf. Als je teveel zorg geeft aan het zieke tuintje en je het gezonde tuintje verwaarloost zal ook het gezonde tuintje een ziek tuintje worden”. Het is vaak moeilijk als mantelzorger om goed voor jezelf te blijven zorgen, maar dat is juist zo belangrijk om de zorg voor een ander vol te kunnen blijven houden. Deze ochtend heeft de aanwezige 8 mantelzorgers veel extra kennis gegeven en er zijn veel persoonlijke vragen beantwoord. Ook heeft het steunpunt Mantelzorg voorlichting gegeven over Autisme en konden bezoekers middels het Autisme Bewegings Centrum
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
27
(ABC) autisme aan de lijve ervaren. Aan deze bijeenkomst, die i.s.m. MEE Veluwe werd georganiseerd, hebben 20 mantelzorgers deelgenomen. Om mantelzorgers staande te houden in het zorgen voor de ander heeft het steunpunt ook een praktische bijeenkomst georganiseerd. De fysiotherapeut van Veenstade gaf voorlichting en demonstreerde hoe je iemand gemakkelijker bv. het bed in of uit kan helpen (tiltechniek). Aan deze interessante bijeenkomst namen 10 mantelzorgers deel. Mantelzorgers binnenboord Op verzoek van de gemeente is de SWO/E aan de slag gegaan met de landelijke campagne ‘Mantelzorgers Binnenboord’. Het doel van deze campagne is te bevorderen dat mantelzorgers ondanks intensieve zorgtaken, actief blijven binnen het verenigingsleven. Zo nemen zij tijd voor ontspanning en blijft het ledenbestand binnen verenigingen op orde. De consulent Mantelzorg heeft het verenigingsleven in de vier dorpen uitgenodigd voor een voorlichtingsbijeenkomst. Ondanks alle publiciteit heeft slechts een klein aantal verenigingen gehoor gegeven aan onze uitnodiging. We hopen dat deze actie in ieder geval heeft gezorgd voor een stuk bewustwording en hopelijk ook tot het omzien naar elkaar en dan voornamelijk het omzien naar mantelzorgers binnen de vereniging. Deze campagne krijgt nog een vervolg, want in januari 2015 wordt de meest mantelzorgvriendelijke vereniging van de gemeente Epe beloond met een bedrag van € 1.000,00 welke ter beschikking is gesteld door het coöperatiefonds van de Rabobank. Avonden voor jonge mantelzorgers In samenwerking met het jongerenwerk van Koppel en het steunpunt mantelzorg van de Kap te Apeldoorn zijn er ook dit jaar weer avonden georganiseerd voor jonge mantelzorgers. Jonge mantelzorgers groeien op met zorg en lopen het risico overbelast te raken en daardoor zelf gezondheidsproblemen te ontwikkelen. Deze ontspanningsavonden voor jonge mantelzorgers beginnen altijd met het samen voorbereiden en het uiteindelijk ook samen op eten van een maaltijd, bijvoorbeeld barbecue, tapas, wraps of pizza’s maken. Daarna start het verdere programma van de avond. Het afgelopen jaar is er levend ganzenbord gespeeld, is er een bootcamp en een rap workshop geweest. Dit jaar is afgesloten met een echt eindejaarsfeest. De activiteiten zijn bedoeld ter ontspanning, om met elkaar in gesprek te gaan, steun te ontvangen en om het zelfvertrouwen te stimuleren. Deze avonden vinden plaats in het jongerencentrum Impuls aan de Jasmijnstraat 36 in Vaassen. In het jongerencentrum kunnen de jongeren tussendoor ook biljarten, tafelvoetballen, muziek luisteren etc. De jongeren geven aan dat het een plek is waar ze zichzelf kunnen zijn.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
28
Een positieve waardering is merkbaar tijdens de vier georganiseerde bijeenkomsten met een stijgend aantal deelnemers van gemiddeld 10 jongeren per bijeenkomst. Dag van de Mantelzorg Voor jonge mantelzorgers Ieder jaar is er een speciale activiteit i.v.m. de dag van de mantelzorg. Dit jaar zijn we samen met jonge mantelzorgers uit Apeldoorn naar Lasersensation in Apeldoorn geweest. Het lasergamen was leuk en is er gezellig samen patat met een snack gegeten. Tussendoor is er gepoold, midgetgolf gespeeld, op een “shootscherm” geschoten en gedart. Het was een geslaagde avond. Er is deelgenomen door 20 jonge mantelzorgers. Voor volwassen mantelzorgers Ook dit jaar heeft een werkgroep van vrijwilligers weer een verwendag georganiseerd voor mantelzorgers. Deze verwendag heeft plaatsgevonden op zaterdag 8 november in het wijksteunpunt Bloemfontein te Vaassen. Deze dag is geopend door wethouder Dick van Norel. Mantelzorgers kregen een lunch aangeboden en zij konden deelnemen aan verschillende activiteiten. Zo kon er een workshop glas schilderen, bloemschikken en sieraden maken worden gevolgd. Daarnaast was er de mogelijkheid om je te laten verwennen door een behandeling van een manicure of pedicure. Er was een kapper aanwezig om je haar mooi te maken en er waren 2 fysiotherapeuten om nek- en schoudermassages te geven. Ook hebben verschillende mantelzorgers deelgenomen aan een les yoga. Tijdens een lekkere lunch heeft Bé Kooiman ons geëntertaind en is er veel gelachen. Er hebben 38 mantelzorgers aan deze verwendag deelgenomen en zij waren heel positief over deze leuke dag. Deze dag zou niet mogelijk zijn geweest zonder de inzet van vele vrijwilligers. Op de website www.swo-epe.nl kunt u een groot aantal foto’s vinden om een impressie op te doen van deze verwendag. Op de dag van de mantelzorg konden mantelzorgers worden aangemeld voor een presentje. Het presentje bestond dit jaar uit een dienblaadje waar je een foto in kunt doen met daarop lekkere chocolade en verschillende soorten theezakjes. Er hebben 202 mantelzorgers een presentje ontvangen. Zoals ieder jaar konden we - voor de bezorging - ook nu weer rekenen op de inzet van de vele vrijwilligers van de SWO/E. Dank daarvoor. De reacties van de mantelzorgers waren positief. Sommigen waren zelfs ontroerd. Deze actie werd financieel mogelijk gemaakt door de Stichting Vrienden van de SWO/E.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
29
Prestatieafspraak Mantelzorgondersteuning - 75 cliënten met 225 cliëntcontacten - Aantal begeleidingstrajecten / doorverwijzingen / bemiddelingen Bereik Mantelzorgondersteuning - 291 cliënten met 419 cliëntcontacten Voor meer informatie over het bereik van de consulent mantelzorg verwijzen wij u naar bijlage 2. waarin een en ander cijfermatig op rij is gezet.
Voorlichtingsbijeenkomsten Senioren en Mantelzorgers Helaas is eind 2013 unaniem besloten om de evenementencommissie (samengesteld vanuit Ouderenbonden en SWO/E) op te heffen en zijn er hierdoor geen centraal georganiseerde voorlichtingsbijeenkomsten voor senioren geweest. Om dit dreigende vacuüm op te vangen zijn er in de diverse wijklocaties waaronder de wijksteunpunten voorlichtingsactiviteiten georganiseerd door bv. medewerkers van Gemeente, Politie, SWO/E, Thuiszorg, Triada etc. aan te laten schuiven bij de aldaar georganiseerde koffieochtenden.
Vanuit het Steunpunt Mantelzorgers zijn er naast de maandelijkse ontmoetingsochtenden wel een aantal voorlichtingsbijeenkomsten georganiseerd. Thema
Plaats
Locatie
Aantal bijeenkomsten
Aantal deelnemers per bijeenkomst
Deelname en Voorlichting Autisme Belevings Circuit m.m.v. MEE Veluwe
Epe
Kulturhus EGW
1
20
Voorlichting Psychische stoornissen m.m.v. GGNet
Epe
Kulturhus EGW
1
8
Oefening en Voorlichting Tiltechnieken m.m.v. Veenstade, fysiotherapie
Vaassen
Veenstade
1
10
3
38
Totaal op jaarbasis
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
30
Prestatieafspraak Voorlichtingsbijeenkomsten Senioren en Mantelzorgers - Themabijeenkomsten welzijn, wonen, zorg op wisselende locaties in zowel Epe als Vaassen met aantallen bezoekers Bereik Voorlichtingsbijeenkomsten Senioren en Mantelzorger - 3 themabijeenkomsten, op 2 locaties in Epe en in Vaassen met totaal 38 geregistreerde bezoekers (naast de voorlichting in de wijksteunpunten)
Preventief Huisbezoek 75+ Sinds 2003 worden senioren van 75 jaar en ouder bezocht door een aantal vrijwillige seniorenvoorlichters. In tegenstelling tot bij de start worden tegenwoordig alle senioren die in het verslagjaar 75 jaar zijn geworden, benaderd voor een preventief – voorlichtend – huisbezoek door een vrijwillige seniorenvoorlichter. De aanleiding van het huisbezoekproject was gelegen in het feit dat veel mensen in principe aanspraak zouden kunnen maken op bepaalde gemeenschapsvoorzieningen (zowel op het materiële als op het immateriële vlak), maar dat in de praktijk niet doen. Door het ‘niet gebruik’ maken van deze activiteiten en voorzieningen worden deze mensen beperkt in hun mogelijkheid tot participatie in de samenleving. Deze groep mensen wordt veelal niet bereikt door de bestaande organisaties en instellingen: ze zijn veelal geen lid cq cliënt van betreffende organisaties. Er is voor de groep zelfstandig wonende 75-plussers gekozen omdat op grond van de inkomenspositie en de zorgbehoefte deze groep relatief vaak aangewezen is op allerlei gemeenschapsvoorzieningen. Ook is deze groep over het algemeen wat minder goed geïnformeerd en wat minder assertief. De huisbezoeken hebben een tweeledig doel namelijk enerzijds het informeren van senioren over de mogelijkheden op het gebied van dienst- en hulpverlening en anderzijds het inventariseren van wensen en behoeften van senioren. Indien na dit eenmalig – voorlichtende – huisbezoek een vervolgbezoek nodig is, wordt dit uitgevoerd door de ouderenadviseur. Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan de rapportage van de resultaten van de rondgang in 2014; die separaat van dit activiteitenverslag beschikbaar komt. Voor meer informatie over de uitkomsten van dit preventief huisbezoek verwijzen wij u dan ook graag naar deze specifieke rapportage.
Preventief Huisbezoek Turkse Senioren 65+ Na een lange voorbereidingstijd is in 2013 met succes uitvoering gegeven aan het preventieve huisbezoek project voor Turkse ouderen en kon begin van het verslagjaar de eindrapportage van dit huisbezoekproject aan het college van B&W en de Turkse gemeenschap worden aangeboden. In tegenstelling tot het reguliere Preventief Huisbezoek project zijn deze huisbezoeken gericht op de Turkse ouderen vanaf 65 jaar met name omdat het bekend is dat zij vanwege hun leef-, werk- en woonomstandigheden al vaak eerder een beroep moeten doen op bijvoorbeeld voorzieningen in de gezondheidszorg. De toenmalige wethouder samenlevingszaken dhr. H.J. Berkhoff schreef in de inleiding dat het eindverslag op een heldere wijze de resultaten van het “onderzoek” weergeeft. Hierdoor is er ook een scherper beeld ontstaan over de positie van de Turkse ouderen in onze gemeente. Die positie blijkt relatief niet altijd even rooskleurig te zijn. Zo zijn er in vergelijking met de autochtone bevolking meer SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
31
gezondheidsklachten, zowel fysiek als psychisch. Ook is de sociale positie van Turkse ouderen in de samenleving anders dan die van de Nederlandse ouderen. Hoewel de meeste ouderen veel bezoek van de kinderen ontvangen voelt men zich vaker eenzaam. Een ander opvallend gegeven is dat er minder mantelzorg wordt gegeven en ontvangen. De ondersteuning en hulp van de kinderen ervaart men echter als vanzelfsprekend en zal daardoor veelal niet als 'mantelzorg' worden herkend. Dit kan betekenen dat er voor sommige kinderen wel een risico op overbelasting is. Verder blijkt ook de materiële positie van de Turkse ouderen slechter te zijn. Niet alleen heeft bijna een derde van de bezochte mensen moeite om rond te komen, ook het bezit van een eigen woning blijft sterk achter bij de situatie van de autochtone bevolking. De wethouder stelt vervolgens dat het definitief voorbij is dat vooral de overheid voor al deze problemen oplossingen bedacht. Hij roept de Turkse gemeenschap nadrukkelijk op na te gaan hoe de eigen kracht kan worden benut om de positie van de Turkse ouderen te verbeteren en hoe daarbij kan worden samengewerkt met maatschappelijke organisaties en de gemeente. Bij de uitvoering van het huisbezoekproject werd in feite al een eerste stap gezet; er is immers een vruchtbare samenwerking tussen de SWO/E, de imams en de moskeebesturen ontstaan. Dat geeft hoop en biedt mogelijk een basis voor verdere samenwerking en verbinding, aldus wethouder Berkhoff. Hij wenst de Turkse gemeenschap en de SWO/E daarbij veel inspiratie, creativiteit en succes toe. Om de uitkomsten en de aanbevelingen van dit onderzoek goed onder de aandacht te brengen van de Turkse gemeenschap is er een populaire – tweetalige – samenvatting gemaakt, die ruim is verspreid.
Jammer genoeg zijn wij nog niet zoveel verder gekomen en heeft de wervende oproep om samen met Turkse vrijwilligers aan de slag te gaan in 2014 (nog) geen noemenswaardige resultaten opgeleverd. Zo zijn we nog steeds op zoek naar Turkse vrijwilligers om samen met de SWO/E invulling te geven aan het organiseren van activiteiten (al dan niet specifiek voor Turkse ouderen), het geven van administratieve ondersteuning (aansluiten bij het Formulierenteam), het realiseren van een betere informatievoorziening (voorlichting o.a. via infoblad) en tenslotte het samen vergroten van de bekendheid van mantelzorgondersteuning.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
32
Voor meer gedetailleerde informatie over de uitkomsten van dit preventief huisbezoek Turkse Ouderen 65+ verwijzen wij u graag naar de specifieke eindrapportage en de populaire samenvatting.
Multi Disciplinair Team 55+ In het kader van leefbaarheid en veiligheid is er met een groot aantal ketenpartners een overlegstructuur georganiseerd. Vertegenwoordigers van Gemeente, GGNet, Koppel, Politie, SWO/E, Tactus, Triada, Vérian Intensieve Thuisbegeleiding, Vérian Wijkverpleging, Vérian Maatschappelijk Werk, Viattence en Woonzorg Unie Veluwe nemen deel aan het MDT 55+. Zowel de directeur als de ouderenadviseur van de SWO/E nemen deel aan dit overleg. Het overleg kent een aantal uitvoeringsdoelstellingen: Het inbrengen, bespreken en oplossen van problemen bij individuele ouderen; Het zo nodig ontwikkelen van en uitvoering geven aan zgn. Case Teams ter oplossing van gesignaleerde complexe problematiek bij ouderen; Het analyseren en vertalen van individuele problematiek naar meer groepsgerelateerde problematiek; Het in het uitvoeringsoverleg inbrengen, bespreken van gesignaleerde problemen bij groepen ouderen; Het signaleren en bespreken van trends in de vraag van ouderen en van lacunes en knelpunten in het aanbod van welzijn, wonen en zorg. Het aantal ingebrachte casussen in 2014 blijft achter bij de verwachting; dat kan te maken hebben met het feit dat partijen elkaar inmiddels gemakkelijker weten te vinden om problemen eventueel bilateraal op te lossen. De ingebrachte casussen betreffen veelal niet één probleem, maar is er sprake van meervoudige problematiek. Soms is de problematiek dermate complex en zijn er verschillende instanties bij betrokken, dat het instellen van een Caseteam van directe betrokken hulpverleners vereist is. Voorzittersoverleg Met enige regelmaat komen de voorzitters van de diverse MDT’s bij elkaar om zaken af te stemmen, beleidsvoorstellen t.b.v. de stuurgroep aan te dragen en elkaar te consulteren aangaande lopende caseteams. Prestatieafspraak Multi Disciplinair Team - 8 bijeenkomsten MDT 55+ - 8 bijeenkomsten voorzittersoverleg Bereik Multi Disciplinair Team - Het MDT is 6 keer bijeengeweest; 2 bijeenkomsten zijn verdaagd vanwege het ontbreken van nieuwe casuïstiek. Onder de verantwoordelijkheid van het MDT 55+ was er in 2014 1 (vanuit 2013) lopend caseteam ingesteld; tegen het einde van het verslagjaar werd de noodzaak onderkend om na de nodige signalen in 2015 een caseteam in te stellen t.b.v. de begeleiding van een cliënte, die al sinds 2012 – met de nodige zorgen – bij het MDT in beeld is. - Het Voorzittersoverleg is 7 keer bijeengeweest.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
33
ZORG 4. Kwetsbaar Maaltijdservice aan huis De organisatorische verantwoordelijkheid voor de uitvoering van de maaltijdservice berust bij de SWO/E; de financiële verantwoordelijkheid is ondergebracht bij de Stichting Voorzieningen Ouderen Epe. Deze aan de SWO/E gelieerde stichting maakt – tegen betaling van de kosten – gebruik van de faciliteiten en het personeel van de SWO/E. Een groot aantal senioren doet een beroep op de stichting om in aanmerking te komen voor een maaltijd aan huis. Het is echter geen automatisme, dat aanvragen zondermeer worden gehonoreerd. Er wordt tijdens een intakegesprek beoordeeld of het aanreiken van de maaltijd in de gegeven omstandigheden tot de beste oplossing leidt. Soms worden alternatieven zoals deelname aan open eettafels in de woon- en zorgcentra, ondersteuning bij het halen van boodschappen of het volgen van een kookcursus geadviseerd. In een aantal gevallen is deelname aan deze voorziening van een min of meer kortlopend karakter. Daar waar de aanvragen eenvoudig zijn, worden ten behoeve van een snelle afhandeling van de intake speciaal daarvoor geïnstrueerde vrijwilligers ingezet. De maaltijden worden bereid in de keuken van woon- / zorgcentrum Talma Borgh in Apeldoorn. Zoals de cijfers laten zien, is de klantengroep nogal teruggelopen, hetgeen o.i. grotendeels veroorzaakt wordt door het – zich nog steeds uitbreidend – grote aantal leveranciers. Het lijkt ondanks alle goede initiatieven zoals het instellen van een klantenpanel, het introduceren van een goedkoop kennismakingsaanbod (3 maaltijden voor € 10,00), het organiseren van buffetten en proeverijen alsook het restylen en op grote schaal verspreiden van de folder, bijna ondoenlijk om klanten terug te winnen. Voor de SWO/E – en indirect ook voor de klant – is dat erg jammer, omdat wij juist door het directe contact met de maaltijdaanvrager ook eventuele signalen voor verdere ondersteuning konden oppikken en onze – onafhankelijke – ouderenadviseur hiervoor op pad konden sturen. Om die reden gaan wij in 2015 vooralsnog door met dit project, al moet er – ten behoeve van een gunstige exploitatie – op termijn wel een toename zijn in het aantal cliënten. Financiële randvoorwaarden De maaltijdservice aan huis geldt als een belangrijke basisvoorziening voor nog zelfstandig wonende senioren en gehandicapten. Om te voorkomen dat mensen met een klein inkomen niet meer aan deze voorziening kunnen deelnemen worden zgn. inkomensafhankelijk tarieven gehanteerd. In uitzonderlijke gevallen kan voor een financiële tegemoetkoming een beroep gedaan worden op de Bijzondere Bijstand. Omdat de maaltijdvoorziening steeds meer een marktproduct lijkt te worden van commerciële aanbieders staan ook de tarieven voor een aan huis bezorgde maaltijd onder druk. Alleen een toename van het aantal klanten maakt het leveranciers – dus ook SWO/E met Talma Borgh – mogelijk om met concurrerende kostprijzen te werken zonder in te boeten op de kwaliteit van de maaltijd. Aanvragen / Beëindigingen gebruik maaltijdvoorziening Zoveel mogelijk proberen we senioren te stimuleren zelf de regie over hun eigen leven te houden en geven we niet op iedere aanvraag een beschikking af. Wij vinden het belangrijk dat senioren zo lang mogelijk zelf verantwoordelijk blijven voor de bereiding van de eigen maaltijd; in enkele gevallen zijn wij hierop dan ook tijdelijk aanvullend. Pas indien er echt geen alternatieven beschikbaar zijn, zijn wij bereid een maaltijd te leveren. Dus in dit geval niet “u vraagt en wij draaien”. SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
34
Evenals voorgaande jaren zien wij dat er in toenemende mate tijdelijk gebruik gemaakt wordt van de maaltijdvoorziening. Deze aanvragen komen vaak na een ziekenhuisopname waarbij de gebruiker nog geheel of gedeeltelijk afhankelijk is van anderen. In een situatie waarbij één van de partners of huisgenoten ziek of gehandicapt raakt, kan het bereiden van de dagelijkse maaltijd een zware belasting vormen voor de mantelzorger. Immers het gaat niet alleen om het koken zelf, maar het boodschappen doen naast de andere huishoudelijke taken kan problematisch zijn. Door tijdelijk gebruik te maken van de maaltijdvoorziening kan vaak een moeilijke periode overbrugd worden. Hoewel wij de visie “zo lang mogelijk zelfstandig thuis blijven wonen” van harte onderschrijven worden we ook geconfronteerd met de schaduwzijde hiervan. Met regelmaat hebben we te maken met cliënten, die slechts met nadrukkelijke begeleiding van familie en/of vrijwillige- / professionele ondersteuning nog thuis kunnen blijven wonen. Dit legt ook een zware druk op de schouders van de bezorgers, die meer dan eens met probleemsituaties te maken krijgen. In geval van nood kunnen zij altijd – ook op zaterdag – terugvallen op de professionele medewerkers van de SWO/E. Soms is dan nader overleg nodig met contactpersonen en / of begeleidende instanties. De toename van het gebruik van de (tijdelijke) maaltijdvoorziening betekent een extra belasting voor de SWO/E. We zijn blij dat wij een aantal vrijwilligers voor de intake kunnen inschakelen; gebruikers krijgen informatie over de menukeuze, gebruik van de magnetron en eventueel over mogelijkheden voor bijzondere bijstand indien zij de maaltijden niet (meer) kunnen betalen. De prijs van de maaltijd Het project maaltijdservice aan huis is selfsupporting en moet kostendekkend worden georganiseerd. De kostprijs van de maaltijden wordt bepaald door de directe en de indirecte kosten van dit project. Naast de directe vaste kosten zoals inkoop en transport van de maaltijden zijn ook een aantal (administratieve) medewerkers van de SWO/E direct op dit project betrokken. Ook deze medewerkers moeten – vanwege het ontbreken van subsidie – vanuit de opbrengst betaald worden. Om de prijs voor iedereen betaalbaar te houden hanteren wij inkomensafhankelijke tarieven. Dat betekent dat mensen met een laag inkomen korting krijgen op de maaltijdprijs. Gelijktijdig proberen wij de kosten terug te dringen; wat zijn effect heeft op de prijsontwikkeling. De invoering van de mogelijkheid om maar twee componenten te bestellen geeft klanten een besparingsmogelijkheid op de kosten; hier wordt veel gebruik van gemaakt. De SWO/E heeft in 2014 geen prijsverhoging doorgevoerd en gaat uit voor de prijs van een 3 gangen maaltijd van drie inkomensafhankelijke tarieven namelijk € 7,25 - € 8,00 - € 8,82; indien klanten besluiten om het voor- of nagerecht te laten vallen, dan komt er een korting van ca. € 0,50 per maaltijd. Er wordt nadrukkelijk gestreefd naar een verantwoord prijsbeleid, zodat ook mensen met een beperkt inkomen gebruik kunnen blijven maken van deze basisvoorziening. Het is echter niet ondenkbaar dat o.a. vanwege het cumulerende effect van de verhoging van diverse eigen bijdragen cliënten minder maaltijden gaan afnemen of eerder weer terugvallen op hun sociale omgeving. Voor alle deelnemers geldt, dat zij voor deelname aan dit project wel geïndiceerd moeten zijn. In geval dat anderen gebruik willen maken van de maaltijdvoorziening gelden speciale voorwaarden en is er een aangepast tarief van € 9,48 voor een zgn. 3 gangen maaltijd. Dat betreft dan veelal een inwonend familielid. Nu het aantal klanten nogal is afgenomen worden er besparingen gezocht in de kosten en worden er in 2015 geen 6 dagen maar voortaan 3 dagen maaltijden bezorgd; hetgeen betekent dat de klant meerdere maaltijden per dag aangeleverd krijgt. Dat we vanwege de kostenbesparing ons sterkste punt “de sociale controle” deels moeten inleveren is spijtig te noemen. De koelauto’s De SWO/E heeft voor de bezorging van de koelvers maaltijden twee koelauto’s van het type Peugeot Expert geleased. Deze koelauto’s voldoen aan de normen die aan de maaltijdbezorging aan huis gesteld zijn in kader van de invoering van het “Warenwetbesluit Bereiding en Behandeling van Levensmiddelen”.
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
35
De koelauto’s worden middels belettering voor een klein deel gesponsord door de Rabobank. Het klantenpanel Om de vinger aan de pols te houden bij de kwaliteit en uitvoering van het maaltijdproject is er halverwege het verslagjaar een onafhankelijk klantenpanel aangesteld. O.l.v. dhr. T. Dirksen bespreekt men de uitvoering van het maaltijdproject en geeft men aan zowel Talma Borgh als SWO/E suggesties ter verbetering.
De vrijwillige (en andere) medewerkers aan de maaltijdvoorziening Bij de uitvoering van deze voorziening zijn veel vrijwilligers actief bezig en het verheugt ons zeer dat er altijd weer mensen zijn die dit werk willen doen. Ondanks het beperken van het aantal routes waren op 31 december 2014 nog 36 vrijwilligers actief betrokken bij de bezorging van de koelvers maaltijden. Sommigen enkele dagdelen per week, sommigen zelfs meerdere keren per week. De één als chauffeur, een ander als bijrijder. Een aantal vrijwilligers legt huisbezoeken af om het gebruik van de magnetron en het meerkeuzemenu aan nieuwe cliënten uit te leggen. Ook zijn er vrijwilligers, die reparaties aan de maaltijdkarren verrichten. Ook is er een vrijwilliger die de koelauto’s tweemaal per week van binnen en buiten grondig schoonmaakt, dit op verordening volgens de HACCP regeling. Met de invoering van het klantenpanel is dit project met nog eens 5 vrijwilligers toegenomen. De inzet van de vrijwilligers is groot maar zeer verschillend in mogelijkheden en wensen. Hadden we vroeger te maken met vrijwilligers die te allen tijde oproepbaar waren, tegenwoordig wordt er nadrukkelijk gewerkt met een agenda en moet men nakijken of er nog tijd beschikbaar is. De uiteenlopende mogelijkheden en wensen van de vrijwilligers vraagt van de medewerkers veel creativiteit om een sluitend bezorgrooster te maken; wat gelukkig ook iedere keer weer lukt. Mede dankzij de flexibiliteit van alle bezorgers worden ook tussentijdse mutaties altijd onderling weer goed opgevangen. De bezorgers zijn blijvend alert op de situatie waarin de maaltijdgebruiker verkeert en rapporteren onvolkomenheden zonodig op kantoor. Bij verontrustende situaties wordt er contact opgenomen met familie en anders met de huisarts of andere hulpverleners. Deze signaleringsfunctie geeft de (dagelijkse) bezorging van maaltijden door de SWO/E een belangrijke meerwaarde; wat ook zeker door de gebruikers – veelal senioren op vaak hoge leeftijd met een toenemend aantal risico’s op uitval – wordt gewaardeerd. Daarnaast zijn de vrijwilligers altijd in voor een praatje en / of een geintje. Dat er dagelijks en op tijd zoveel maaltijden bezorgd werden, stemt tot dankbaarheid en waardering voor in het bijzonder de grote inzet van alle vrijwillige medewerkers. Voor meer informatie over het bereik van de maaltijdservice verwijzen wij u naar bijlage 4., waarin een en ander cijfermatig op rij wordt gezet. SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
36
BIJLAGE 1. CIJFERMATIGE GEGEVENS BEREIK OUDERENADVISEUR Aantal cliënten ouderenadviseur
Geslacht
< 60 jaar
60-66 jaar
66-75 jaar
75 jaar en ouder
Totaal
Man
4
-
3
15
22
Vrouw
4
2
9
29
44
Totaal
4
2
12
44
66
Aantal directe hulpvragen cliënten ouderenadviseur
Financiën
Gezondheid
Mantelzorg
Vervoer
Welzijn
Wonen
Totaal
Zorg
M
V
M
V
M
V
M
V
M
V
M
V
M
V
M
V
5
6
2
6
1
1
1
3
10
17
1
2
1
3
21
38
Analyse hulpvragen
Hulpvraag Financiën
Informatie
4
Aanvragen Bijzondere Bijstand
1
Invullen formulier
4
Ordenen administratie
2
Totalen Hulpvraag Financiën
11
Hulpvraag Gezondheid
Informatie
5
WMO – Huishoudelijke verzorging
3
Totalen Hulpvraag Gezondheid
8
Hulpvraag Vervoer
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
37
Informatie Vervoer
2
Aanvragen Taxivervoer
2
Totalen Hulpvraag Vervoer
4
Hulpvraag Welzijn
Aanvraag personenalarmering
2
Tijdsbesteding
3
Eenzaamheid
17
Totalen Hulpvraag Welzijn
22
Hulpvraag Wonen
Adviseren wonen
5
Adviseren aanpassingen
2
Totalen Hulpvraag Wonen
7
Hulpvraag Zorg
Informatie Zorgverlening
5
Totalen Hulpvraag Zorg
5
Hulpvraag Mantelzorgondersteuning
Ondersteunen
2
Totalen Hulpvraag Mantelzorgondersteuning
2
TOTAAL AANTAL HULPVRAGEN
59
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
38
Analyse herkomst directe en indirecte hulpvragen
Praktijkondersteuners huisarts
3
Gemeente WMO loket
7
Preventief Huisbezoek
9
Extern (Hulpverlener, cliënt, zorgkader)
18
Intern
1
Gerichte infoverstrekking (brief, huisbezoek)
2
Ongerichte infoverstrekking (advertentie, folder, gemeentegids)
4
Onbekend
15
TOTAAL HERKOMST DIRECTE EN INDIRECTE HULPVRAGEN
59
Analyse invulling acties ouderenadviseur m.b.t. uitvoering hulpvragen
Huisbezoek
90
Spreekuur / binnenlopen kantoor
17
Overleg
1
Schriftelijke informatie
122
Telefonische informatie
115
TOTAAL INVULLING ACTIES OUDERENADVISEUR
345
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
39
BIJLAGE 2. CIJFERMATIGE GEGEVENS BEREIK CONSULENT MANTELZORG Geslacht
< 20 jaar
> 20 jaar
Totaal 2014
Man
21
84
105
Vrouw
21
165
186
Totaal
42
249
291
Financiën
Gezondheid
Mantelzorg
Vervoer
Welzijn
Respijtzorg
Overige
Totaal 2014
3
2
37
1
20
3
-
66
Analyse hulpvragen
Hulpvraag Financiën
Aanvragen Bijzondere Bijstand
2
Aanvragen Mantelzorgcompliment
1
Totalen Hulpvraag Financiën
3
Hulpvraag Gezondheid
Aanvraag CIZ
2
Totalen Hulpvraag Gezondheid
2
Hulpvraag Vervoer
Aanvragen taxivervoer
1
Totalen Hulpvraag Vervoer
1
Hulpvraag Welzijn
Geen sub hulpsoort
8
Luisterend oor / begeleiding
10
Tijdsbesteding
2
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
40
Totalen Hulpvraag Welzijn
Hulpvraag
20
Respijtzorg
Geen sub hulpsoort
3
Totalen Hulpvraag Respijtzorg
3
Hulpvraag Mantelzorgondersteuning
Geen sub hulpsoort / overige
28
Luisterend oor / begeleiding
9
Totalen Hulpvraag Mantelzorgondersteuning
37
TOTAAL AANTAL HULPVRAGEN
66
Analyse herkomst directe en indirecte hulpvragen
Preventief Huisbezoek
9
Gerichte Informatieverstrekking
22
Ongerichte Informatieverstrekking (folder, advertentie etc.)
9
Extern (hulpverlening, cliëntsysteem, zorgkader)
25
Intern
16
Onbekend
210
TOTAAL HERKOMST DIRECTE EN INDIRECTE HULPVRAGEN
291
Analyse invulling acties consulent mantelzorg m.b.t. uitvoering hulpvragen
Huisbezoek
48
Gesprekken op kantoor
36
Overleg
-
Schriftelijke informatie
231
Telefonische informatie
104
TOTAAL INVULLING ACTIES CONSULENT MANTELZORG
419
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
41
BIJLAGE 3. CIJFERMATIGE GEGEVENS RESPONS SOCIAAL CULTURELE ACTIVITEITEN Sociaal Culturele Activiteiten gericht op Ontspanning en Ontmoeting Activiteit
Plaats
Locatie
Aantal bijeenkomsten
Aantal deelnemers gem. per keer
Deelname op jaarbasis
2014
2014
2014
Biljarten
Epe
Kulturhus EGW
dagelijks gem. 5 wedstrijden
33 deelnemers gem. 6 deelnemers per dag, 42 weken
1260
Bingo
Vaassen Vaassen
De Wieken Bloemfontein*
9 -
20 -
180 -
Bloemschikken
Vaassen
Bloemfontein*
(Zomer) Brunch
Vaassen
Bloemfontein*
Buffetten
Vaassen
Bloemfontein*
Burendag
Vaassen
Bloemfontein*
Crea diversen
Epe Vaassen
Burgerenk* Bloemfontein*
Feestdagenactiviteiten Kerst, Nieuwjaar, Sinterklaas
Vaassen
Bloemfontein*
Handwerken
Vaassen Vaassen
De Wieken Bloemfontein*
18 -
10 -
180 -
Kerstontbijt
Vaassen
Bloemfontein*
Koffie-uurtje
Epe Vaassen Vaassen
Burgerenk* De Kouwenaar Bloemfontein*
42
20
840
Ontspanningsavonden met cabaret, muziek, lezing
Vaassen
Bloemfontein*
Ouderensoos
Emst Oene Vaassen
De Hezebrink Zaal Post De Wieken
13 13 19
15 44 45
195 572 855
Schilderen
Epe
Burgerenk
33
12
396
Spelletjes-/kaartmiddag
Epe Vaassen
Burgerenk* Bloemfontein*
Winter programma
Regio
Div. locaties
14
variërend van 11-88
588
Zomer programma Zomerschool
Regio
Div. locaties
25
variërend van 6 - 68
756
343
5822*
Totaal op jaarbasis
*resultaten activiteiten wijksteunpunten Bloemfontein en Burgerenk in separate evaluatieverslagen *totalen exclusief respons activiteiten wijksteunpunten exclusief Schilderen Burgerenk, zijnde een activiteit van voor het wijksteunpunt
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
42
Sociaal Culturele Activiteiten gericht op Educatie en Preventie Activiteit
Plaats
Locatie
Aantal bijeenkomsten
Aantal deelnemers per bijeenkomst
Deelname op jaarbasis
2014
2014
2014
1 1
15 6
15 6
Boekenkring
Vaassen
Bloemfontein*
Broemritten i.s.m. VVN
Epe Vaassen
Cursus Ipad
Vaassen
Bloemfontein*
Dag van de Dialoog
Vaassen
Bloemfontein*
Engels
Vaassen
Bloemfontein*
Engels conversatie
Epe
Kulturhus EGW
28
7
196
Gesprekskring
Epe
Kulturhus EGW
17
17
289
45
506*
Totaal op jaarbasis
*resultaten activiteiten wijksteunpunten Bloemfontein en Burgerenk in separate evaluatieverslagen *totalen exclusief respons activiteiten wijksteunpunten
Sociaal Culturele Activiteiten gericht op Meer Bewegen voor Ouderen (MBvO) Activiteit
Plaats
Locatie
Aantal bijeenkomsten
Aantal deelnemers per bijeenkomst
Deelname op jaarbasis
2014
2014
2014
36
15
540
35 35 35 35
15 11 16 26
525 385 560 910
Country Line Dance Gevorderden
Vaassen
De Wieken
Demonstraties Stijldansen, Zitdansen
Vaassen
Bloemfontein*
Fietstocht
Epe
Burgerenk*
Gymnastiek
Epe Epe Oene Vaassen Vaassen
Kulturhus EGW Kulturhus EGW Kulturhus Oene Bloemfontein* De Wieken
Jeu de Boules
Vaassen
Bloemfontein*
Koersbal
Emst Vaassen
De Hezebrink Bloemfontein*
24 -
13 -
312 -
Netbal
Emst
De Hezebrink
36
13
468
Sportdag
Vaassen
De Wieken
1
111
111
Stijldansen
Vaassen
De Wieken
30
30
900
Volksdansen (Dansmix)
Epe
Kulturhus EGW
28
17
476
Wandeltocht
Vaassen
Bloemfontein* 267
5187*
Totaal op jaarbasis
*resultaten activiteiten wijksteunpunten Bloemfontein en Burgerenk in separate evaluatieverslagen *totalen exclusief respons activiteiten wijksteunpunten
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
43
BIJLAGE 4. CIJFERMATIGE GEGEVENS BEREIK MAALTIJDSERVICE AAN HUIS Overzicht geleverde maaltijden vanaf 2010 Jaar
Aantal
Vorm
2010
54761 maaltijden
Koelvers
2011
54964 maaltijden
Koelvers
2012
47929 maaltijden
Koelvers
2013
36814 maaltijden
Koelvers
2014
25100 maaltijden
Koelvers
De gebruikers vanaf 2010 Peildatum
Totaal
Mannen
Vrouwen
31-12-2010
239
104
135
31-12-2011
216
92
124
31-12-2012
174
73
101
31-12-2013
135
57
78
31-12-2014
95
43
52
Leeftijdsopbouw en geslacht van gebruikers in 2014 Vrouwen
Mannen
2013
2014
< 60
3
6
8
9
60-64
1
6
6
7
65-69
1
7
8
8
70-74
6
7
15
13
75-79
11
10
27
21
80-84
19
8
42
27
85-89
33
18
74
51
> 90
27
8
38
35
Onbekend
0
1
1
1
Totaal
101
71
219
172
Leeftijd
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
44
Aanvragen / Beëindigingen gebruik maaltijdvoorziening vanaf 2012 Reden van aanvraag
2012
2013
2014
Gezondheidsredenen
145
94
71
Ontslag uit ziekenhuis etc.
57
45
35
Ziekte partner / huisgenoot
18
13
12
Verwaarlozing
2
1
2
Verblijf in begeleid wonen project
9
1
1
Kan niet zelf koken
12
14
11
Overige redenen, waaronder leeftijd
63
51
41
Totaal
306
219
173
Reden van beëindiging
2012
2013
2014
Verhuisd
2
-
-
Overleden
23
9
10
Neemt andere voorziening
6
9
16
Deelname Open Eettafel
2
2
1
Gaat zelf weer koken
36
29
26
Iemand gaat voor cliënt koken
6
6
5
Naar verzorgingshuis
30
20
5
Opname in verpleeghuis / ziekenhuis
9
9
6
Niet tevreden
11
21
6
Te duur
2
1
1
Geen eetlust meer
5
3
2
Naar Hospice
6
2
1
Overige redenen
168
108
93
Totaal
306
219
172
Overlijden partner Vakantie centrale verzorger Tijdelijk verblijf in gemeente
SWO/E WELZIJN & ONDERSTEUNING EPE – ACTIVITEITENVERSLAG 2014
45