Activiteitenplan Vrouwencentrum 2009 Participatie, wiens behoefte? In de vorige bijeenkomst (17 juni 2008) stonden we stil bij het gegeven dat de deelname, en dus participatie van de doelgroepen soms te wensen overlaat. Ondanks de beschikbare budgetten, aanwezige voorzieningen en accommodaties, inspanningen en goodwill van vele vrijwilligers lijkt de doelgroep soms niet te bewegen. Activering van de doelgroepen houdt mij als opbouwwerker dagelijks bezig. Mensen bewegen om maatschappelijk actief te worden, dat is soms een hele opgave maar ook juist een grote uitdaging. Ik zoek de uitdaging in de behoeftepiramide van Abraham Maslow en de Piramide van David Pinto. De laatste tijd heb ik vooral geobserveerd, geluisterd, nagedacht en gesprekken gevoerd met actieve en niet-actieve allochtone vrouwen en vrijwilligers. Wat mij opviel was dat veel te verklaren valt vanuit universele menselijke behoeften.
Wij, organisaties en vrijwilligers, benaderen de doelgroep vanuit onze behoeften die zich vaak op de hoogste niveaus van de Piramide bevinden (achting/waardering, kennis, schoonheid, zelfverwerkelijking). Maar we spreken ze door ons aanbod ook vaak aan op dergelijke behoeften, die in wezen nog niet (altijd) bij hen leven. De allochtone doelgroep, werkt voor een groot deel nog aan de behoeften op de onderste niveaus van de Piramide (fysiologische behoeften, veiligheid, zekerheid, affectie). Het is niet voor niets dat bijvoorbeeld in de supermarkt en op de markt vrijwel iedereen deelneemt, autochtoon en allochtoon, jong en oud, man en vrouw. Maar in de deelname aan de maatschappelijke activiteiten, zie je die welwillendheid niet terug.
M.a.w. onze behoeften zijn niet hun behoeften. Ons aanbod raakt hen niet altijd in hun kernbehoeften. Daar waar wij hard bezig zijn om cursussen aan te bieden, activiteiten te organiseren in de hoop dat ze zichzelf kunnen ontwikkelen roepen ze ons toe dat ze het druk hebben met het eten bereiden voor het gezin, te druk zijn met werken om het hoofd boven water te houden, en de zorg voor familieleden op zich moeten nemen. De Piramide van Maslow werkt zodanig dat pas wanneer aan een bepaalde behoefte voldaan is het individu opschuift naar een volgend niveau. Wanneer een trap ontbreekt of wegvalt zal het individu opnieuw aan deze behoefte moeten voldoen alvorens terug te kunnen stijgen. Het is niet mogelijk om bepaalde niveaus over te slaan. Dit leert ons dat we kritisch moeten kijken naar ons aanbod, en ook dat we gewoon te maken hebben met individuen en hun behoeften. Ik heb in ieder geval de illusie losgelaten dat individuen die behoeften hebben op de laagste treden, ook “zomaar” gaan en willen participeren. Verder hebben we bij niet-westerse allochtonen, naast de universele (primaire) behoeften ook met andere behoeften te maken die weinig oog hebben voor de ontwikkeling als individu. Deze behoeften worden weergegeven in de Piramide van (David) Pinto. Hierin zie je dat “eer” het hoogste goed is wat een mens kan bereiken en dat het binnen die culturen/samenlevingen ook erg gestimuleerd wordt.
toelichting: Primaire behoeften: eten, drinken, rust, slaap, bescherming, tegen kou, regen, zon Behagen van de eigen groep: beleefdheid, leven overeenkomstig plaats en rol binnen groep, wederzijdse hulp in groep, indirecte en impliciete communicatie Goede naam: eervol gedrag, zichtbare rijkdom, waardering door anderen, bescherming van familie-eer. Eer: Het voorkomen en bestrijden van gezichtsverlies, schaamte, schande en eeraantasting
Als we er vanuit gaan dat onze doelgroep ook dagelijks bezig is met het vervullen van de bovenstaande behoeftepiramide, dan is het niet zo vreemd dat we geen optimale (en
snelle) resultaten kunnen behalen met 1 bepaalde aanpak. De vraag is nu hoe kunnen we stimuleren dat mensen in staat worden gesteld om de behoeften van de lagere niveaus te kunnen bevredigen zodat de behoeften van de hogere niveaus aan bod komen. En hoe kunnen we ook aandacht besteden aan de behoeften uit de Piramide van Pinto, zonder dat de doelgroep in een spagaat komt?
Willen we het proces de kans geven dan begint het met een aantal criteria te stellen aan het activiteitenaanbod van het vrouwencentrum.
Het activiteitenaanbod moet aandacht hebben voor zowel het bevredigen van behoeften uit de onderste niveaus als de behoeften uit de hogere niveaus.
De activiteiten moeten een veilig en vertrouwd karakter hebben voor de doelgroep, en er moet oog zijn voor zowel het individuele proces als het groepsproces.
Binnen het activiteitenaanbod moet er ruimte zijn voor het gesprek/de dialoog, en de confrontatie in een veilige setting om zodoende bewustwording en het nadenken te stimuleren.
Bovenstaande criteria in acht nemend ben ik tot de volgende arrangementen gekomen voor het vrouwencentrum. Hierop kunnen zich ook verschillende organisaties/instellingen inschrijven die in dit aanbod wat kunnen en willen betekenen. Dit betekent dat naast de bestaande vrijwilligersorganisaties (Vrouwenwerkgroep, Wereld van Vrouwen, Kleurrijk Meppel etc.) ook andere nieuwe vrijwilligsters (en eventueel stagiaires) door Stichting Welzijn Meppel Westerveld geworven en ingezet zullen worden om het aanbod te kunnen realiseren. Vanuit dit activiteitenaanbod en de individuele contacten van de opbouwwerker kan er gewerkt worden aan groepsbinding. Binnen deze aanpak wordt gestreefd naar participatie en zelforganisatie van de kwetsbare groep vrouwen en het werken aan (nieuwe) vraagstukken. De nieuwe vrijwilligsters zullen verder ook ondersteund worden door de opbouwwerker bij het realiseren van de activiteiten. Verder is registratie van deelname ook gewenst, om zo een beter beeld te krijgen van de behoeftepatroon van de doelgroep en om het aanbod nog beter af te stemmen. Uiteindelijk moeten de activerende activiteiten leiden tot zelforganisatie van diverse (kleinschalige) groepen kwetsbare vrouwen en zelfbeheer van het vrouwencentrum.
DEEL I Arrangementen vrouwencentrum 2009 Arrangement 1. Zelfredzaamheid -
Budgettering Kledingbeurs Sociale zekerheid en hulpverlening Planning Fietscursus Naaihulp Informatie over en excursies naar voorzieningen
Doel: stimuleren van zelfredzaamheid onder kwetsbare allochtone vrouwen Beoogde resultaten: minimaal 25 actieve vrouwen die hun vrije tijd zinvol besteden en nieuwe vaardigheden leren om te kunnen participeren in de Bespeler samenleving. Periode van realisatie: januari 2009 – januari 2010 Uitvoering: stagiaires, individuele vrijwilligers, vrijwilligersorganisaties eventueel i.s.m overige professionele instellingen. Kosten: 750 euro
Arrangement 2. Taal en samenleving -
grammaticacursus schrijfclub communicatie met arts, ziekenhuis, school, politie conversatielessen sollicitatietrainingen informatie over vrijwilligerswerk
Doel: De vergroten van competenties van vrouwen om deel te nemen vrijwilligerswerk, opleiding of de arbeidsmarkt. Beoogde resultaten: minimaal 15 actieve vrouwen die beter toegerust zijn wat betreft taalvaardigheden en kennis over de Bespeler samenleving om door te stromen naar vrijwilligerswerk, opleiding en/of arbeidsmarkt. Periode van realisatie: januari 2009 – januari 2010 Uitvoering: stagiaires, individuele vrijwilligers, vrijwilligersorganisaties Eventueel i.s.m overige professionele instellingen. Kosten: 500 euro
Arrangement 3. Emancipatie en bewustwording -
thema’s (methodiek Forum)
Partnerkeuze en huwelijk Arbeidsparticipatie en verdeling van arbeid en zorg Opvoeding en communicatie Onderwijs en identiteitsontwikkeling Actief burgerschap en politieke participatie Vrouwen en Islam Debat en dialoog
Doel: toerusten van vrouwen met kennis en vaardigheden op het gebied van de rechten van de vrouw, mede gebaseerd op de Nederlandse grondwet en Universele Verklaring van de Mens. Beoogde resultaten: minimaal 15 vrouwen die zich bewust worden van hun positie in de maatschappij en actief deelnemen aan debatten en dialoog, en actief burgerschap. Periode van realisatie: januari 2009 – januari 2010 Uitvoering: stagiaires, individuele vrijwilligers, vrijwilligersorganisaties eventueel i.s.m overige professionele instellingen. Kosten: 2000 euro
Arrangement 4. Sport en gezondheid -
gymnastiek gezondheidsvoorlichting (lichamelijk en geestelijk) sauna
Doel: Bevorderen van gezond gedrag onder vrouwen en bevordering van kennis over het eigen lichaam, door middel van combinatie voorlichting en beweging. Beoogde resultaten: minimaal 12 vrouwen die zich bewust worden van een gezond leefpatroon en dit uitdragen in hun gezin en omgeving. Periode van realisatie: januari 2009 – januari 2010 Uitvoering: stagiaires, individuele vrijwilligers, vrijwilligersorganisaties eventueel i.s.m overige professionele instellingen. Kosten: 2000 euro
Arrangement 5. Ontmoeting en ontspanning -
koffieochtenden en creatief bezig zijn gezamenlijke activiteiten met andere vrouwencentra in de regio Feestelijke Vrouwencentrum Quiz-wedstrijd (= tevens effectmeting) (december 2009)
Doel: door middel van ontmoeting te komen tot nieuwe gemeenschappelijke behoeften en gezamenlijke activiteiten. Beoogde resultaten: minimaal 30 vrouwen die in staat zijn om nieuwe vraagstukken te formuleren en hieromtrent activiteiten (mede) organiseren. Periode van realisatie: januari 2009 – januari 2010 Uitvoering: stagiaires, individuele vrijwilligers, vrijwilligersorganisaties eventueel i.s.m overige professionele instellingen. Kosten: 1500 euro
Totaal arrangementen vrouwencentrum: 6750 euro
DEEL II Activiteiten Allochtone Vrouwenwerkgroep 2009
1. Meidenactiviteiten: -
kookproject
-
themabijeenkomsten:
thema’s: maagdelijkheidcultus/seksualiteit, eer/schaamte, sociale controle, relatie broers/vaders, pesten/discriminatie, hoofddoek, Doel: thema’s bespreekbaar maken waarmee ze in het dagelijks leven worstelen. Beoogde resultaten: minimaal 15 meiden die zich bewust worden van keuzemogelijkheden in het leven. Periode van realisatie: februari 2009 (looptijd tot januari 2010) Uitvoering: Allochtone vrouwenwerkgroep (Khadija en Bouchra) Kosten: 500 euro
2. Excursie naar verzorgingshuis
Doel: oudere allochtone vrouwen kennis laten maken met voorzieningen voor ouderen. Beoogde resultaten: minimaal 12 vrouwen die kennis opdoen over hoe een verzorgingshuis functioneert. Periode van realisatie: april 2009 Uitvoering: Allochtone vrouwenwerkgroep (Fatima)
Kosten: 250 euro
3. Viering Internationale Vrouwendag 8 maart Doel: aandacht vestigen op de positie van de vrouw overal ter wereld om zodoende solidariteit te bevorderen onder vrouwen. Thema “solidariteit” uitwerken. Beoogde resultaten: * minimaal 200 vrouwen die participeren aan de Internationale Vrouwendag. * minimaal 40 vrouwen die vrijwilligerswerk verrichten in het kader van Internationale Vrouwendag Periode van realisatie: 8 maart 2009 Uitvoering: Allochtone vrouwenwerkgroep (allen en vrijwilligsters uit de achterban)
Kosten: 1500 euro
4. Multiculturele buurtbarbecue & Dialoog in het kader van Offerfeest Doel: bevorderen van ontmoeting tussen allochtone en autochtone buurtbewoners in Haveltermade en het wegnemen van vooroordelen. Beoogde resultaten: * minimaal 80 wijkbewoners participeren aan de buurtbarbecue en hebben meer kennis over doel en beleving van Offerfeest door medewijkbewoners. * minimaal 25 wijkbewoners die vrijwilligerswerk verrichten ten behoeve van hun buurt. Periode van realisatie: november 2009 Uitvoering: Allochtone vrouwenwerkgroep (allen samen met autochtone vrijwilligers uit de Haveltermade)
Kosten: 1000 euro
5. Deelname Wijkfeest Haveltermade Doel: bevorderen van ontmoeting tussen allochtone en autochtone buurtbewoners in Haveltermade en het wegnemen van vooroordelen. Beoogde resultaten: * meer bekendheid van activiteiten van de allochtone vrouwenwerkgroep in de wijk Haveltermade.
* minimaal 20 allochtone vrouwen die vrijwilligerswerk verrichten ten behoeve van hun buurt. Periode van realisatie: juni 2009 Uitvoering: Allochtone vrouwenwerkgroep (allen samen met autochtone vrijwilligers uit de Haveltermade) Kosten: 500 euro
6. Wandeling (o.l.v. een boswachter) en Multiculturele picknick in de Zwarte Dennen Doel: allochtone vrouwen en autochtone vrouwen kennis laten maken met de natuur en milieu in de nabije omgeving. Beoogde resultaten: * minimaal 60 vrouwen participeren aan de wandeling en picknick en hebben interesse voor andere natuur en milieu-activiteiten. Periode van realisatie: juni 2009 Uitvoering: Allochtone vrouwenwerkgroep (allen)
Kosten: 500 euro
Totaal activiteiten vrouwenwerkgroep: 4250 euro