Activiteitenplan Dienst Drugspreventie Aalter-Knesselare-Maldegem Periode 2009-2011
0.
Inleiding
Dit Activiteitenplan vermeldt alle concrete operationele doelstellingen en activiteiten voor de dienst Drugspreventie voor de periode januari 2009 tot en met december 2011, in nauwe samenwerking met het Lokaal Drugsoverleg Aalter-Knesselare-Maldegem. Dit Activiteitenplan is een opsomming van allerlei mogelijke activiteiten en doelstellingen. Er wordt jaarlijks een werkingsverslag opgemaakt waarin de verwezenlijkte activiteiten vermeld staan. Naast de aangeboden activiteiten van de dienst Drugspreventie zal voor de periode 2009-2011 ook vraaggericht gewerkt worden. Het gebeurt immers vaak dat een school, vereniging, bedrijf of andere sector een bepaalde vraag richt naar de dienst. Het is belangrijk dat er snel op deze vraag kan geanticipeerd worden, wat niet betekent dat de overige activiteiten in het gedrang mogen komen. Er wordt bijgevolg gekozen voor extra ruimte in dit Activiteitenplan om aan deze vragen en behoeftes te voldoen. Bepaalde acties/projecten die in dit activiteitenplan vermeld staan zullen jaarlijks herhaald worden door de dienst indien dit relevant blijkt voor de vooropgestelde doelgroepen. Andere zullen (voorlopig) voorbereid en uitgevoerd worden als een eenmalig project. Dit Activiteitenplan vermeldt tevens activiteiten die reeds vastliggen voor een welbepaalde doelgroep/sector. Andere projecten worden in dit plan opgenomen zonder dat de doelgroep(en) reeds bepaald zijn. Dit zijn voornamelijk thematische projecten (zie verder). De dienst Drugspreventie tracht steeds oog te hebben voor niet-drugspecifieke preventie. Dit betekent dat er niet enkel gewerkt wordt rond het gebruik van drugs, maar dat er steeds aandacht is voor een gezonde leefwijze (los van het drugsgebruik). Er worden met andere woorden alternatieven aangereikt voor drugsgebruik. Daarnaast worden bestaande activiteiten aangegrepen om aan drugspreventie te doen.
1.
Doelstellingen en activiteiten dienst Drugpreventie
1.0
Basisdoelstelling
Zoals vermeld in de visietekst werkt de dienst rond één basisdoelstelling die opgesplitst wordt in verschillende strategische en operationele doelstellingen. De basisdoelstelling is:
De bevolking (jong en oud) van Aalter-Knesselare-Maldegem verantwoord met alcohol en drugs leren omgaan en hulp bieden bij problemen als gevolg van gebruik.
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
1
1.1
Strategische doelstelling 1: De bevolking vindt ten allen tijde informatie en is gestimuleerd om te komen tot een gezonde houding ten aanzien van de verschillende genotsmiddelen en het gebruik ervan.
1.1.1 De bevolking is geïnformeerd over genotsmiddelen en het gebruik ervan Het verstrekken van informatie blijft een belangrijke doelstelling. Toch is niet alle informatie rechtstreeks bedoeld voor de modale burger. Er wordt daarom een onderscheid gemaakt in de soort informatieverspreiding en in de verschillende kanalen waarop dit kan gebeuren.
1.1.1.1 Bevolking
Dit wordt verwezenlijkt door het beschikbaar stellen van verschillende brochures rond drugs en drugsgebruik in de inforekken van alle openbare gemeentelijke diensten. Daarnaast wordt ook actueel nieuws inzake drugs en drugsgebruik verspreid via de nieuwsbrief, het Lokaal Drugsoverleg, de gemeentelijke infokranten en websites, en dergelijke meer.
Tijdens bepaalde (drugspreventie)activiteiten worden informatiefolders beschikbaar gesteld aan het specifieke doelpubliek.
Uitbouw van een eigen website van de dienst Drugspreventie, die gekoppeld wordt aan de gemeentelijke websites.
Opmaak van een infostand rond genotsmiddelen die verhuisd kan worden binnen de drie gemeenten.
1.1.1.2 Intermediairen / sectoren / doelgroepen specifiek
Opmaak en verspreiding van de nieuwsbrief van de dienst Drugspreventie. Deze nieuwsbrief wordt twee maal per jaar uitgebracht. Alle belangrijke informatie rond drugs en drugspreventie die nuttig is voor alle sectoren in Aalter-Knesselare-Maldegem wordt hierin vermeld.
1.1.2 De bevolking is geïnformeerd over het bestaan en de werking van de dienst Drugspreventie. De blijvende bekendmaking van de dienst Drugspreventie is aangewezen. De dienst streeft ernaar een begrip te worden onder de algemene bevolking en de sectoren waar zij mee samen werkt. Laagdrempeligheid en duidelijke communicatie omtrent de werking van de dienst is prioritair.
1.1.2.1 Bevolking
De dienst stelt brochures met informatie over de werking en het aanbod van de dienst ter beschikking op openbare plaatsen, tijdens activiteiten, op aanvraag, ….
Er worden op regelmatige basis relevante artikels gepubliceerd in de plaatselijke infokranten.
Bekendmaking van bepaalde activiteiten en doelstellingen van de dienst door zichtbaarheid in het straatbeeld (folders op openbare plaatsen, spandoek van de dienst op evenementen en fuiven, affiches aan bushaltes, guerrillamarketing door ludieke stickers, …), aansluitend bij de leefwereld van de doelgroep. Dit is voornamelijk bedoeld om ongebonden jeugd en volwassenen te bereiken.
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
2
Jaarlijks wordt een eindejaarsactie georganiseerd in de horecazaken met een uitgaans- en nachtleven. De eindejaarsactie heeft enerzijds de doelstelling om de dienst Drugspreventie bekend te maken, en anderzijds om de bevolking te stimuleren tot een gezond en veilig uitgaansklimaat.
1.1.2.2 Intermediairen / sectoren / doelgroepen specifiek
Opmaak en verspreiding van de nieuwsbrief van de dienst. (zie punt 1.1.1.2)
Continue herhaling van de persoonlijke sectorbezoeken (formeel en informeel) om een optimale samenwerking en communicatie te garanderen.
Als vast item in de preventiemaand wordt een drugsquiz voor de jeugdbewegingen en jeugdverenigingen in de regio georganiseerd rond drugs, actualiteit, media,…. De hoofddoelstelling van deze quiz is de blijvende bekendmaking van de dienst bij een steeds wisselende leidingsploeg.
1.1.3 Vooropgestelde doelgroepen zijn bereikt rond diverse thema‟s
Telkens wanneer nieuw informatiemateriaal specifiek voor een bepaalde sector vrijkomt (vb. wetgeving, actualiteit, drugsbeleid binnen een sector, sectorbrochures,…) zal dit voorgesteld worden aan de verschillende sectoren, rechtstreeks en/of via het Lokaal Drugsoverleg.
Bezoek aan de gemeentelijke jeugdraden. Er wordt informatie gegeven over de werking en het aanbod van de dienst, dat specifiek voor jeugdbewegingen ontwikkeld werd.
Bezoek aan de leerlingenraden en ouderverenigingen van de gemeentelijke scholen. Er wordt informatie gegeven over de werking en het aanbod van de dienst.
Project naar jeugdbewegingen (onder meer: spelnamiddag, specifieke folder voor het jeugdwerk, een informatiesessie rond „drugs: een ramp op kamp‟,…) en dit afhankelijk van de vragen van de jeugdbewegingen zelf.
Sensibiliseringsactie voor de bezoekers van jeugdhuizen (vb. verspreiden van bestaande campagnes: gratis drank, bekijk het eens nuchter, de kater komt later,…).
Project gericht naar de uitbaters van drankautomaten en lokale winkeliers rond het sensibiliseren van de verkoop van alcohol en tabak aan minderjarigen.
Voorstelling van de dienst Drugspreventie op de gemeentelijke sociale raden.
Aan de secundaire scholen wordt gevraagd deel te nemen aan de VAD-leerlingenbevraging. Hierin wordt gepolst naar mogelijks genotsmiddelengebruik van de leerlingen. Deze bevraging werd reeds in 2005 georganiseerd en dient herhaald te worden om bepaalde lokale evoluties op te merken en hierop te anticiperen.
1.1.4 Specifieke doelgroepen zijn weerbaar gemaakt ten aanzien van drugs en drugsgebruik door het aanleren van sociale vaardigheden
Preventieactiviteiten in het Emmaüsinstituut voor de leerlingen van de tweede jaar secundair onderwijs. Deze sessie duurt twee lesuren en gaat onder meer over productinformatie, redenen van gebruik en sociale vaardigheidstraining.
Ondersteuning van het MEGA-project van de lokale politie. De dienst Drugspreventie brengt op de infoavond voor de ouders een deel rond omgaan met drugsgebruik (wat kan je als ouder doen, wat doe je beter niet,…)
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
3
Organisatie van de studiedag “Pubers anno…” in samenwerking met Drugpunt (Deinze, Nazareth, De Pinte, Zulte, St. Martens-Latem). Deze studiedag richt zich naar de leerkrachten van het secundair onderwijs in Aalter, Maldegem en de regio van Drugpunt.
Project rond nieuwe media. Verslaafd aan internet, chatten, gamen, gokken …? Of zeggen de woorden facebook, netlog, msn, second life, … ons iets? Dit thema wordt naar alle waarschijnlijkheid georganiseerd in het kader van de preventiemaand van de dienst Drugspreventie.
Uitwerking van projecten rond Peer support bij jongeren. Er wordt getracht het pakket „Maat in de shit‟ uit te werken voor jongeren vanaf 14 jaar. Dit kan afhankelijk van de vraag georganiseerd worden in scholen, jeugdbewegingen of andere doelgroepen.
Project rond de sensibilisatie van het gebruik van alcohol, alcoholpops en het fenomeen bingedrinking in de regio.
Herhaling van het project „Blok Examenstress‟ voor de leerlingen van de tweede en/of derde graad secundair onderwijs.
Project rond „verslaafd zijn‟. Er wordt bij de bevolking nagegaan aan welke zaken de burger verslaafd is (sporten, eten, snoep, computer, werken,…). Er wordt getracht de thematiek „verslaving‟ bespreekbaar te stellen door dit op dergelijke manier te bevragen, zonder een directe negatieve connotatie.
Project „Stevig op de werkvloer‟ voor de leerkrachten van het Emmaüsinstituut te Aalter. Dit project is erop gericht de leerkrachten tips te geven in het motiveren van “moeilijke” leerlingen. Dit project kan herhaald wordt op vraag van andere scholen.
Project „Alcoholtesters‟ in samenwerking met de politie Aalter-Knesselare. Alle restaurants in Aalter en Knesselare ontvangen alcoholtesters met de slogan van de dienst Drugspreventie, die zij aan hun cliënteel kunnen overhandigen.
1.1.5 Verschillende organisaties zijn gestimuleerd en ondersteund in de ontwikkeling van een eigen drugsbeleid binnen de organisatie
Ondersteuning en opvolging van het drugsbeleid op school in het Emmaüsinstituut (werkgroep gezondheid) te Aalter en in het koninklijk Atheneum te Maldegem.
Ondersteuning en opvolging van het drugsbeleid in jeugdhuizen. Jeugdhuis Kadans in Aalter heeft reeds een drugsbeleid uitgewerkt. In Maldegem werd reeds een eerste aanzet gegeven tot het uitbouwen van een dergelijk beleid.
Ondersteuning van het alcohol, drugs en medicatie beleid (ADM) in de firma Bekaert nv. te Aalter en Meyland nv. te Adegem. Andere bedrijven kunnen steeds de vraag naar ondersteuning en ontwikkeling van een ADM-beleid richten naar de dienst.
1.1.6 Bestaande activiteiten zijn aangegrepen om via niet-drugspecifieke preventie de bevolking te stimuleren naar een verantwoord middelengebruik
Organisatie van een (interactieve) infostand op bepaalde evenementen zoals Rockoekoe, Festival in ‟t park, avondmarkten, en dergelijke. Dit gebeurt op aanvraag van de organisatoren, en er wordt nagegaan of deze infostand past binnen het kader van het desbetreffende evenement.
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
4
Deelname aan coördinatievergaderingen voor de organisatie van evenementen in de drie gemeenten. Hierin wordt de organisator aangespoord aandacht te hebben voor een veilig feestklimaat via verschillende interventies.
Project „Feestwijzer‟. In dit project wordt aandacht geschonken aan een verantwoord uitgaansen barbeleid op lokale evenementen en in het lokale uitgaansleven binnen de regio.
1.2
Strategische doelstelling 2: De dienst biedt een eerste opvang aan gebruikers en hun omgeving en verwijst, indien nodig door naar andere externe professionele instanties.
Onder de noemer „vroeginterventie‟ worden drie zaken verstaan: Het organiseren en uitbouwen van een centraal aanspreekpunt in elke gemeente Het aanbieden van begeleiding bij beginnend en regelmatig drugsgebruik van bepaalde personen en hun omgeving Doorverwijzing van personen en hun omgeving indien het vroeginterventieprogramma niet wenselijk lijkt. Per cliënt worden gemiddeld een vijftal begeleidingssessies voorzien. Deze begeleidingen vragen de nodige voorbereiding en opvolging. Het luik vroeginterventie is dan ook een niet te onderschatten strategisch doel van de dienst Drugspreventie.
1.2.1 Het werkingsgebied van vroeginterventie is afgebakend en er is een kader omschreven waarin vroeginterventie legitiem is
Deelname aan de ad-hoc werkgroep vroeginterventie. Hierin worden de mogelijke procedures van vroeginterventie uitgeschreven met als doelstelling een legitiem kader te scheppen. De werkgroep wordt georganiseerd door het Provinciaal Steunpunt.
Deelname aan het Provinciaal Consultoverleg. Deze werkgroep komt zeswekelijks samen en heeft als doelstelling een intervisiemoment te zijn tussen verschillende drugshulpverleners. Er wordt inhoudelijke en methodische ondersteuning op vlak van vroeginterventie geboden. Deze werkgroep wordt georganiseerd door het Provinciaal Steunpunt.
1.2.2 Er is een laagdrempelig aanspreekpunt uitgebouwd voor de gebruiker en zijn/haar omgeving
Het aanspreekpunt voor vroeginterventie wordt blijvend bekend gemaakt bij de lokale bevolking, door de folders van de dienst te verspreiden en via andere activiteiten van de dienst.
Verspreiding van de doorverwijskaart om de bevolking in te lichten over het vroeginterventie aanbod van de dienst en het bestaan van andere relevante diensten.
Het informeren van ouders over drugs, drugsgebruik, de risico‟s van drugs, waar men terecht kan voor hulp, welke mogelijke alternatieven zijn, hoe te reageren op middelengebruik, gevolgen en consequenties binnen het gezin,….
Bestaande structuren en netwerken dienen verder uitgebouwd en geoptimaliseerd te worden. Belangrijke partners hebben immers heel wat inhoudelijke vragen over het vroeginterventie aanbod (huisartsen, opvoeders, advocaten, hulpverleners,…).
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
5
Daarnaast wordt extra aandacht geschonken aan intermediairen buiten onze regio, zoals CGG, CAW, CBJ, … Deze partners zijn belangrijk bij doorverwijzingen naar en van onze dienst.
1.2.3 De cliënt krijgt een aangepaste begeleiding met alle betrokken partijen
De dienst Drugspreventie organiseert individuele begeleidingen bij beginnend en regelmatig drugsgebruik voor de gebruiker en zijn/haar omgeving. Er wordt getracht om alternatieven te bereiken voor het huidige middelengebruik.
Organisatie van de „Jongerengroep‟ voor jongeren tussen 13 en 18 jaar. Deze jongeren kunnen doorverwezen worden via de scholen, politie, ouders,… Aan de hand van een intakegesprek wordt gekeken of de jongere past binnen de jongerengroep (naar leeftijd, problematiek, geslacht,…) of als hij/zij beter een individuele begeleiding zou krijgen.
Er wordt voldoende aandacht geschonken aan het belang van samenwerking met lokale intermediairen (politie, school, jeugdhuizen, CLB, OCMW, huisartsen,…) zodat doorverwijzing van cliënten naar de dienst Drugspreventie en naar andere externe diensten vlot kan verlopen.
Er wordt voldoende aandacht geschonken aan intern en extern cliëntenoverleg om de desbetreffende cliënt een optimale begeleiding aan te bieden. Er wordt ruimte vrij gemaakt voor teamoverleg tussen de preventiewerkers zodat casussen met elkaar besproken kunnen worden.
1.3
Strategische doelstelling 3: Er is een groter draagvlak voor drugspreventie gecreëerd door een netwerk uit te bouwen tussen verschillende sectoren op lokaal, regionaal, provinciaal, nationaal en internationaal niveau .
Zoals reeds vermeld in het beleidsplan is samenwerking noodzakelijk voor een optimale werking van de dienst Drugspreventie. Deze samenwerking situeert zich op verschillende niveaus en doelgroepen en heeft verschillende doelstellingen. De dienst Drugspreventie neemt deel aan verschillende samenwerkingsverbanden. Bij bepaalde samenwerkingsverbanden is de dienst de trekker/organisator, bij andere is de dienst louter een partner.
1.3.1 De bevolking vindt de weg naar verschillende instanties
Bij elk project worden relevante links en adressen meegedeeld (vb. wanneer het project „Blok examenstress‟ georganiseerd wordt, worden ook belangrijke organisaties die een meerwaarde voor de doelgroep kunnen betekenen, meegedeeld). Op die manier vinden ouders, jongeren en intermediairen via een laagdrempelige weg een correct antwoord op alle vragen.
Er wordt jaarlijks tijdens de maand oktober een preventiemaand georganiseerd. Dit concept werd ontwikkeld om verschillende doelstellingen na te streven. Zo wordt onder meer het drugsthema en de dienst Drugspreventie in de kijker geplaatst aan de hand van diverse activiteiten. Deze activiteiten richten zich zowel naar de algemene bevolking alsook naar specifieke doelgroepen en intermediairen.
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
6
1.3.2 De verschillende instanties kennen elkaars werking en doen beroep op elkaar
Door deelname aan het Lokaal Drugsoverleg Aalter-Knesselare-Maldegem, kennen de verschillende partners niet alleen de weg naar de dienst Drugspreventie, maar ook onderling de weg naar elkaars organisatie. Er wordt twee maal per jaar een gezamenlijk lokaal overleg georganiseerd. Daarnaast komen ook aparte werkgroepen samen (Lokaal Drugsoverleg Aalter- Knesselare en het Lokaal Drugsoverleg Maldegem). In dit overleg zitten intermediairen vanuit verschillende sectoren samen om een gezamenlijke visie rond drugs en drugsgebruik te werken en om op lokaal niveau te anticiperen op de noden en behoeften. Het Lokaal Drugsoverleg is het klankbord van de dienst Drugspreventie.
Organisatie van intersectorale activiteiten (vb. Drugsweg, een intermediairenbeurs) waarbij de lokale welzijnswerkers en andere relevante intermediaren elkaar en elkaars werking beter leren kennen.
1.3.3 Intermediairen vinden de weg naar de dienst Drugspreventie
Coaching van een drugsbeleid binnen bepaalde sectoren (zie 1.1.5)
Organisatie en deelname Lokaal Drugsoverleg (zie 1.3.2)
Organisatie van specifieke activiteiten/projecten die door bepaalde doelgroepen en/of intermediairen werden aangevraagd of door de dienst Drugspreventie georganiseerd.
1.3.4 Door participatief te werken heeft het drugsbeleid in de lokale gemeenten een breed draagvlak
Indien mogelijk worden verschillende werkgroepen opgericht om bepaalde activiteiten of doelstellingen te verwezenlijken.
Deelname aan de bijeenkomsten van het Regionaal Welzijnsoverleg Meetjesland. Er is een regionaal overleg rond drugspreventie en een regionaal overleg rond drugshulpverlening. Dit overleg komt normaliter twee keer per jaar samen.
Deelname aan de Provinciale Werkgroep Lokaal Overleg en Vroeginterventie. Deze werkgroep brengt vier keer per jaar trekkers van een Lokaal Drugsoverleg in Oost-Vlaanderen samen. Ook hier staat uitwisseling van informatie rond drugspreventie centraal. Deze werkgroep wordt georganiseerd door het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie.
Deelname aan de werkgroep Preventie-Intervisie die zeswekelijks alle intergemeentelijke preventiewerkers rond de tafel brengt om inhoudelijke thema‟s te bespreken en uit te werken die gemeenschappelijk ervaren worden. Deze werkgroep wordt georganiseerd door het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie.
Internationale samenwerking met andere gemeenten die aan de Nederlandse grens gesitueerd zijn om het drugsoverlast tegen te gaan.
Deelname aan de regionale werkgroep „Gezondheidsbeleid op school‟ die vanuit het LOGOMeetjesland gecoördineerd wordt.
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
7
2.
Randvoorwaarden dienst drugspreventie
2.1
Vorming en opleiding drugspreventiewerkers
2.1.1 Geplande opleidingen en/of vormingen Momenteel zijn er geen specifieke vormingen die reeds gepland zijn voor volgende jaren. Het aanbod van verschillende opleidingsinstanties (VAD, Interactieacademie, …) wordt nauwkeurig opgevolgd. Afhankelijk van het aanbod zullen bepaalde opleidingen, vormingen, studiedagen, seminaries, ed. gevolgd worden. De drugspreventiewerkers volgen tevens de nodige opleidingen, vormingen en werkbezoeken inzake vroeginterventie en doorverwijzing (sociale kaart). Dit is belangrijk voor de deskundigheid van de drugspreventiewerkers en voor de cliënten een kwalitatieve begeleiding en opvolging aan te bieden.
Alle opleidingen en vormingen die nog zullen gevolgd worden in de periode 2009-2011 zullen meegedeeld worden op het Lokaal Drugsoverleg.
2.1.2 Bezoeken en theoretische bijwerking Momenteel zijn er geen werkbezoeken gepland voor de volgende jaren. Deze zullen worden meegedeeld op het Lokaal Drugsoverleg. Bepaalde werkbezoeken worden op provinciaal niveau georganiseerd, andere werkbezoeken gebeuren op eigen initiatief van de dienst Drugspreventie.
2.2
Administratief werk
Er wordt ook aandacht gegeven aan het luik administratief werk. Administratie is een onvermijdelijke en noodzakelijke taak om de dienst drugspreventie te organiseren in alle facetten. In het kwartaalverslag zal telkens een overzicht gegeven worden van de specifieke administratieve taken. Een volledig overzicht van de wettelijk bepaalde administratieve gegevensverwerking staat vermeld in de statuten en het huishoudelijk reglement van de Interlokale vereniging Drugspreventie WestMeetjesland en het Decreet op intergemeentelijke samenwerking. Het betreft onder meer de opmaak van budgetten, registratieverslagen, jaarplanningen, ed. Het overige inhoudelijk administratief werk bestaat onder andere in het opvolgen van dossiers, opmaken van uitnodigingen en verslagen, en dergelijke meer.
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
8
3.
Budget en planning
Bepaalde activiteiten vragen een budget. Dit budget wordt jaarlijks voorzien in de begroting. De concrete gegevens van de begroting voor een werkjaar wordt meegedeeld op het gezamenlijke Lokaal Drugsoverleg Aalter-Knesselare-Maldegem.
Linsey Quintyn & Ina Genbrugge Dienst drugspreventie Aalter-Knesselare-Maldegem Correspondentieadres: Tel: E-mail:
[email protected] [email protected] [email protected]
Europalaan 22, 9880 Aalter 0479 34 39 89 Europalaan 22, 9880 Aalter Maldegemseweg 3, 9910 Knesselare Mevr. Courtmanslaan 77, 9990 Maldegem
W, Drugspreventie, cl, 624 Beleidsplan, Activiteitenplan 2009-2011
9