WERKINGSVERSLAG dienst Drugspreventie Aalter-Knesselare-Maldegem Werkingsjaar 2011 Dit verslag vermeldt alle activiteiten die de dienst Drugspreventie heeft verwezenlijkt in het werkingsjaar 2011. Dit activiteitenverslag is opgebouwd conform de structuur van het beleids- en activiteitenplan voor de periode 2009-2011. Daarnaast werd specifiek rekening gehouden met de jaarplanning van de dienst Drugspreventie voor de periode 2011.
1.
Doelstellingen en activiteiten dienst Drugpreventie
1.0
Basisdoelstelling
Zoals vermeld in de visietekst werkt de dienst rond één basisdoelstelling:
De bevolking (jong en oud) van Aalter-Knesselare-Maldegem verantwoord met alcohol en drugs leren omgaan en hulp bieden bij problemen als gevolg van gebruik. Deze doelstelling wordt opgesplitst in verschillende strategische en operationele doelstellingen. De activiteiten van de dienst worden hieronder in het licht van deze doelstellingen opgelijst. Op 14 november 2011 werd de engagementsverklaring ondertekend door acht intergemeentelijke drugpreventiediensten. Sindsdien gaan de verschillende diensten onder de roepnaam ‘Drugpunt, preventiedienst’ aan de slag. Dit provinciaal engagement heeft tijdens het werkingsjaar 2011 heel wat voorbereidingen gevergd. Zo werkte de dienst mee aan een gemeenschappelijke visietekst. Deze tekst, samen met de tekst over vroeginterventie, moet de basis vormen voor een gezamenlijke communicatiestrategie. Aan deze strategie werd het afgelopen jaar en ook in het komende jaar gewerkt. Het is immers de bedoeling om met de verschillende aangesloten drugpunten samen naar buiten te treden ter bekendmaking van het aanbod van de dienst naar de bevolking en naar de intermediairen. Aan de structuur en de werking van de dienst veranderd er niets. De missie voor ‘Drugpunt’ wordt in de engagementsverklaring als volgt omschreven:
Drugpunt is een laagdrempelige dienst die lokaal op een kwaliteitsvolle manier informatie met betrekking tot het drugfenomeen verspreidt, drugpreventieactiviteiten organiseert en faciliteert. Drugunt biedt vroeginterventie aan met bijzondere aandacht voor de vertrouwelijkheid. Drugpunt streeft naar maximale afstemming en samenwerking met en ondersteuning van alle betrokken lokale organisaties en actoren. Drugpunt verstaat onder drugs zowel illegale als legale genotsmiddelen en verwante fenomenen als gokken en gamen.
Voor de intergemeentelijke drugpreventiedienst in Aalter, Knesselare en Maldegem werd gekozen om de roepnaam ‘Drugpunt SMAK’ te gebruiken. SMAK staat voor Samenwerking Maldegem, Aalter en Knesselare.
1.1 Strategische doelstelling 1: De bevolking vindt ten allen tijde informatie en is gestimuleerd om te komen tot een gezonde houding ten aanzien van de verschillende genotsmiddelen en het gebruik ervan. 1.1.1 De bevolking is geïnformeerd over genotsmiddelen en het gebruik ervan Het verstrekken van informatie is een belangrijke doelstelling. Toch is niet alle informatie rechtstreeks bedoeld voor de modale burger. Er werd daarom een onderscheid gemaakt in de soort informatieverspreiding en in de verschillende kanalen waarop dit kan gebeuren. 1.1.1.1 Bevolking De dienst verspreidde verschillende folders en brochures rond drugs en druggebruik via openbare gemeentelijke diensten, de website, de gemeentelijke infokranten, het Lokaal Drugoverleg, etc. Tijdens meerdere (drugpreventie)activiteiten werden informatiefolders beschikbaar gesteld aan het publiek. Daarnaast kon via een aanvraag verschillende informatie, folders en brochures verkregen worden bij de dienst. Er werden het afgelopen jaar enkele vragen, voornamelijk door studenten, gericht naar de dienst om op dit aanbod in te gaan. Er werden nieuwe folders ontwikkeld door de dienst. In het voorjaar werd een folder ontworpen en verspreid over het nieuwe begeleidingsaanbod rond games waarbij algemene informatie werd gegeven over problematisch gamen en hoe ermee om te gaan. Daarnaast werd een folder ontworpen die het vroeginterventieaanbod bekend maakt. Deze werd gemeenschappelijk ontwikkeld door de verschillende drugpunten. Sinds november beschikt de dienst over een website die wordt gedeeld met alle aangesloten drugpunten in Oost-Vlaanderen. Deze website is eigendom van Drugpunt Leie& Schelde maar is omgebouwd naar een toegankelijke website voor de bevolking van alle aangesloten drugpuntgemeenten. De infodesk van de dienst werd gerealiseerd. De infodesk is een verhuisbare infostand die de dienstverlening van Drugpunt SMAK bekend maakt. Dit initiatief werd uitgevoerd om de bevolking enerzijds de weg te wijzen naar de drugspreventiedienst en anderzijds om algemene informatie te verspreiden. Deze zal worden opgesteld op verschillende evenementen zoals bijvoorbeeld opendeurdagen, activiteiten, etc. maar ook op locaties zoals de gemeentelijke openbare diensten. Personen kunnen deze infodesk steeds ontlenen bij de dienst. De infodesk is hoofdzakelijk bedoeld om op een professionele manier de dienst bekend te maken. Actueel nieuws inzake ‘Feestwijzer’ (uitgaanscampagne), ‘Verslaafd’ (preventiemaand), ‘Maak jezelf geen blaasjes wijs…’ (eindejaarscampagne), … werd verspreid via het Lokaal Drugoverleg, de gemeentelijke infokranten en websites. Naar aanleiding van verschillende activiteiten, projecten en campagnes werden diverse persmomenten georganiseerd: - Feestwijzer 2012 (aanbod polsbandjes, signalisatieborden, …) - ‘Maak jezelf geen blaasjes wijs’ – editie 2010: bekendmaking resultaten - ‘Maldegem verslaafd’, ‘Knesselare verslaafd’ en ‘Aalter verslaafd’ - ‘Maak jezelf geen blaasjes wijs’ – aankondiging editie 2011 - Provinciale samenwerking van de verschillende drugpunten (Provinciale organisatie)
1.1.1.2 Intermediairen / sectoren / doelgroepen specifiek In het voorjaar stelde de dienst de nieuwsbrief op met nieuwe en relevante informatie over genotsmiddelen en het gebruik ervan. Deze nieuwsbrief werd verspreid aan 152 intermediaire actoren verdeeld over de verschillende sectoren uit de regio. In deze editie werd gestart met een nieuwe rubriek, nl. product in de kijker. Hierbij werd gekozen om cannabis in de kijker te plaatsen. De bedoeling was om ook in het najaar een 2
nieuwsbrief te versturen, maar dit werd niet gerealiseerd. Met het oog op de nieuwe communicatiestijl naar aanleiding van de drugpuntsamenwerking zal ook de lay-out en inhoud van de nieuwsbrief veranderen in 2012.
1.1.2 De bevolking is geïnformeerd over het bestaan en de werking van de dienst Drugspreventie. De blijvende bekendmaking van de dienst Drugspreventie is aangewezen. De dienst heeft er ook het voorbije jaar naar gestreefd om een begrip te worden onder de algemene bevolking en de sectoren waar zij mee samen werkt. Laagdrempeligheid en duidelijke communicatie omtrent de werking van de dienst waren hierbij prioritair. Naar aanleiding van de provinciale samenwerking is een duidelijke communicatie nog crucialer dan voorgaande jaren. 1.1.2.1 Bevolking De dienst voorziet informatiefolders over de werking en het aanbod van de dienst. Er werden nieuwe folders ontwikkeld voor drugpunt met enerzijds het totale aanbod en anderzijds het vroeginterventieaanbod ter bekendmaking. In de plaatselijke infokranten werden regelmatig artikels geplaatst die de activiteiten van de diensten bekend maakten. Zo werden artikels gepubliceerd rond de rookstopcampagne, project feestwijzer (polsbandjes, signalisatieborden, …) en de verslaafdcampagne. Naar aanleiding van het nieuwe logo en de naamsverandering van de dienst tengevolge van het provinciale engagement drugpunt werden deze veranderingen bekend gemaakt op het persmoment, gelijktijdig met de verslaafdcampagne. Voor het project “Feestwijzer” werden stickers en flyers met informatie en tips verspreid op lokale evenementen. Doordat de focus tijdens de zomermaanden hoofdzakelijk op dit project lag, zijn er heel wat stickers en flyers verspreid. Daarnaast werd ook bij elke bezoeker aan de interactieve preventiestand muntjes van de dienst verspreid met daarop de gegevens van de dienst. 1.1.2.2 Intermediairen / sectoren / doelgroepen specifiek Opmaak en verspreiding van de nieuwsbrief van de dienst (zie 1.1.1.2.). Het afgelopen jaar voerde de dienst verschillende persoonlijke sectorbezoeken (formeel en informeel) uit om een optimale samenwerking en communicatie te garanderen. Onder andere volgende bezoeken werden het afgelopen jaar uitgevoerd: - FOD Volksgezondheid - Directie secundair onderwijs Aalter: middenschool en bovenbouw Emmaüsinstituut - Directie secundair onderwijs Maldegem: Virgo Sapientiae Instituut en Koninklijk Atheneum Mevrouw Courtmans - Werkgroep gezondheidsbeleid op school (VSI Maldegem en Emmaüsinstituut) - Politiezone Aalter-Knesselare - Politiezone Maldegem - Sociale Raad Aalter - Sociale Raad Maldegem - De Sleutel - Rotary Aalter, Rotary Maldegem - Jeugddiensten - OCMW/ Sociaal Huis van Aalter, Knesselare en Maldegem - PZ Sint-Camillusinstituut - Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie - Alle Maldegemse basisscholen De drugquiz voor jeugdbewegingen en –verenigingen in de regio werd voorbereid maar wegens te weinig inschrijvingen verplaatst naar het voorjaar 2012. 3
Het aanbod van de dienst m.b.t. de uitgaanssector werd bekend gemaakt op de jeugdraad van Aalter. Dit betreft de polsbandjes, de signalisatieborden en de interactieve infostand. De verschillende jeugdverenigingen en jeugdbewegingen werden via een presentatie aangewakkerd om in te gaan op dit aanbod van de dienst. Op de algemene vergadering van de speelpleinwerking in Maldegem werd door de dienst een bezoek gebracht. Tijdens dit bezoek werd zowel het preventieaanbod als het vroeginterventieaanbod van de dienst bekend gemaakt. Daarnaast werden ook enkele concrete tips meegegeven.
1.1.3 Vooropgestelde doelgroepen zijn bereikt rond diverse thema’s Op de vergaderingen van het Lokaal Drugsoverleg werd aandacht besteed aan nieuw informatiemateriaal. Daarnaast werden enkele brochures en folders specifiek verspreid naar relevante sectoren. De dienst gaf een voorstelling van haar werking op de gemeentelijke sociale raden van Aalter en Maldegem. Daarnaast werd de werking voorgesteld op de personeelsvergaderingen van de politiezone Aalter-Knesselare en de politiezone Maldegem. Voor de tweede graad secundair onderwijs in Aalter werden de voorbereidingen opgestart voor de toneelvoorstelling TRIP dat doorgaat in februari 2012. Dit project loopt in samenwerking met Rotary Aalter en Keep it Clean. In het voorjaar werd de toneelvoorstelling TRIP in Maldegem georganiseerd voor de tweede graad van het secundair onderwijs. Deze organisatie gebeurde in samenwerking met Rotary Maldegem. De dienst zorgde hierbij voor de praktische voorbereiding en begeleidde de scholen in de nabespreking van de voorstelling. Ongeveer 250 leerlingen uit het derde en vierde jaar van beide Maldegemse secundaire scholen kwamen naar de voorstelling kijken. Voorafgaand werden vormingen voor leerkrachten georganiseerd waarbij ze tips en handvaten meekregen voor de nabespreking. Daarnaast werd meegewerkt aan een stageproject vanuit het preventiecentrum van De Sleutel waarbij in de BSO klassen van het KA Maldegem de nabespreking iets uitgebreidere aandacht kreeg. Op alle openbare gemeentelijke diensten voorziet de dienst informatiefolders over de werking en het aanbod van de dienst. Voor een aantal activiteiten in het kader van de preventiemaand werden bijkomende flyers en affiches verspreid in de openbare diensten en het onderwijs. Op vraag van het Lokaal Drugoverleg Aalter-Knesselare werd een overzicht en modelbrief opgemaakt voor de sensibilisatie van de uitbaters van drankautomaten op het grondgebied van de gemeente Knesselare betreffende de verkoop van alcohol in hun automaten. Dit in het kader van de wetswijziging betreffende de alcoholverkoop aan minderjarigen die stelt dat jongeren geen alcohol mogen kopen onder 16 jaar. Concreet mag de alcoholverkoop via automaten zonder leeftijdscontrole niet langer toegestaan worden.
1.1.4 Specifieke doelgroepen zijn weerbaar gemaakt ten aanzien van drugs en drugsgebruik door het aanleren van sociale vaardigheden In 2011 werd bij het project ‘Feestwijzer’ een aanbod met polsbandjes en signalisatieborden opgestart. Met dit aanbod kunnen organisatoren van fuiven in de regio gratis fuifbandjes en informatie ontlenen bij de gemeente. Ook wat betreft het rookverbod werden pictogrammen gratis uitgeleend. Via dit aanbod worden organisatoren van evenementen bewust gesensibiliseerd rond alcohol- en druggebruik tijdens het uitgaan. De eerste graad van het Emmaüsinstituut (Aalter) kreeg het lessenpakket aCOOLworld aangeboden. Dit betreft een lessenpakket op maat van de leerlingen van het tweede jaar secundair onderwijs en besteed aandacht aan alcohol, drugs en sociale vaardigheden. De vijfdejaars van het Virgo Sapientae Instituut kregen het pakket Maat in de Shit aangereikt. Dit pakket bevatte een interactieve les die jongeren doet stilstaan bij risicovol gedrag over genotsmiddelen. 125 leerlingen namen deel aan deze les en zowel leerlingen als leerkrachten evalueerden dit positief. Ditzelfde lessenpakket werd in het najaar aangeboden aan de vijfdejaars van het Emmaüsinstituut (Aalter). Tenslotte werd met de 4
middenschool De Beuk eveneens de voorbereidingen getroffen om ditzelfde lessenpakket in 2012 in de klassen te geven. Zowel in het voorjaar als in het najaar werd een editie WorkShOp georganiseerd in samenwerking met Drugpunt Leie&Schelde. WorkShOp richt zich naar leerkrachten, leerlingenbegeleiders en clb-medewerkers van het secundair onderwijs in de regio’s van de samenwerkende drugpunten. Dit project werd goed tot zeer goed geëvalueerd door de deelnemers zowel in het voorjaar als in het najaar. ‘Maak jezelf geen blaasjes wijs…’ nam zowel in het begin als het einde van het jaar heel wat tijd van de dienst in beslag. In het voorjaar werd de editie 2010 afgesloten met een grondige evaluatie van het project in beide politiezones. Tijdens de laatste maanden van het jaar werd een nieuwe editie georganiseerd en werk gemaakt van een vernieuwde promotie van de campagne. Dit project kreeg dit jaar heel wat persaandacht. Het project kreeg in november de Oost-Vlaamse veiligheidsprijs. Tijdens de maand november werd de verslaafdcampagne gelanceerd als preventiemaand. Voor deze campagne werd Wendy Van Wanten als boegbeeld gekozen. De campagne kreeg heel wat media-aandacht. Er werd aan de bevolking van Aalter, Knesselare en Maldegem nagegaan aan welke zaken men verslaafd was (sporten, eten, chocolade, computer, werken, …). Op deze manier werd gepoogd de thematiek verslaving bespreekbaar te stellen zonder een directe negatieve connotatie hieraan te verbinden. In totaal stuurden 801 inwoners uit Aalter, Knesselare en Maldegem hun top drie aan verslavingen in. In Maldegem werd ondersteuning geboden bij het M.E.G.A.-project dat in samenwerking met de politie van Maldegem loopt. De dienst zal op de infoavond in februari 2012 een presentatie rond het omgaan met druggebruik geven. Dit project richt zich tot alle leerlingen van het zesde leerjaar. Daarnaast werden in de lagere scholen het Gameover@tabak voorgesteld. Tijdens het werkingsjaar 2011 nam de dienst actief deel aan de werkgroep die de opleiding fuifstewards in het Meetjesland organiseert. In samenwerking met de FOD Volksgezondheid en Drugpunt ELZA verzorgde Drugpunt SMAK een opleidingsvoormiddag rond alcohol en drugs. Dit project loopt tot eind maart 2012.
1.1.5 Verschillende organisaties zijn gestimuleerd en ondersteund in de ontwikkeling van een eigen drugsbeleid binnen de organisatie De dienst sloot aan bij de werkgroepen gezondheidsbeleid bij de scholen Virgo Sapientae-instituut (Maldegem) en Emmaüsinstituut (Aalter). Via deze werkgroepen wordt gepoogd de scholen te stimuleren om te werken aan een driesporenbeleid: preventie, hulpverlening en regelgeving. Drug en druggebruik wordt in een ruimer kader van het gezondheidsbeleid geplaatst. Het Emmaüsinstituut werd aangesproken om een convenant aan te gaan om de samenwerking tussen de dienst en de school vast te leggen. Binnen de bestaande beleidsteksten zijn er echter voldoende garanties opgebouwd zodat een nieuw convenant nog niet aan de orde is. In een café in Maldegem werd een traject opgesteld dat resulteerde in een drugbeleid. Dit beleid werd in het loop van het jaar en zal ook het komende jaar verder opgevolgd worden door de dienst. Tussen de verschillende betrokken partijen werden enkele concrete afspraken vastgelegd.
1.1.6 Bestaande activiteiten zijn aangegrepen om via niet-drugspecifieke preventie de bevolking te stimuleren naar een verantwoord middelengebruik De dienst nam herhaaldelijk deel aan verschillende veiligheids- en coördinatievergaderingen m.b.t. de organisatie van evenementen in de drie gemeenten. Hierin worden de organisatoren aangespoord aandacht te hebben voor een veilig feestklimaat via verschillende mogelijkheden zoals het aanbod van de polsbandjes en het gebruik van de signalisatieborden die gratis bij de dienst kunnen worden ontleend. Over het volledige jaar werden ongeveer twintig vergaderingen bijgewoond.
5
Via de verdere ondersteuning en uitbouw van het project ‘Feestwijzer’ werd aandacht geschonken aan het stimuleren van een verantwoord uitgaans- en barbeleid op lokale evenementen en in het lokale uitgaansleven in de regio. Ook met de FOD Volksgezondheid werd hierover overlegd. Dit jaar werd een interactieve preventiestand voor evenementen ontworpen binnen de campagne ‘Feestwijzer’. Deze preventiestand werd zeven maal opgesteld: één maal in Knesselare, twee maal in Aalter en vier maal in Maldegem. In totaal werden 1008 personen bereikt met deze preventiestand. De fuifgangers werden gensibiliseerd via een ludieke stand waarbij de dienst zich enerzijds bekend maakte en anderzijds de aanwezige jongeren even wilde laten stilstaan bij hun alcohol- en druggebruik tijdens fuiven. De focus lag deze maal op overmatig alcoholgebruik en cannabisgebruik. Op de seniorenbeurs stond de dienst met een infostand. Er werden heel wat folders en brochures uitgedeeld. In totaal kreeg de infostand een zeventigtal bezoekers. De focus lag hoofdzakelijk op preventie bij medicatiegebruik. Op 31 mei 2010 was het werelddag Anti-Tabak. In samenwerking met enkele lokale partners werd in de gemeente Aalter een poging ondernomen om 24-uren niet te roken. Er werd eveneens een informatieavond georganiseerd waarop Romy Coomans kwam spreken over het stoppen met roken.
6
1.2
Strategische doelstelling 2: De dienst biedt een eerste opvang aan gebruikers en hun omgeving en verwijst, indien nodig door naar andere externe professionele instanties.
In het kader van deze doelstelling bood de dienst “vroeginterventie” aan. Onder de noemer ‘vroeginterventie’ worden drie zaken verstaan:
Het organiseren en uitbouwen van een centraal aanspreekpunt in elke gemeente. Het aanbieden van begeleiding bij beginnend en regelmatig druggebruik van personen en hun omgeving. Doorverwijzing van personen en hun omgeving indien het vroeginterventie programma niet wenselijk lijkt.
In het kader van het beroepsgeheim worden in dit deel geen namen of concrete gegevens opgenomen. Er worden enkel algemene gegevens over de uitgevoerde activiteiten meegegeven. Bespreken van concrete casussen of knelpunten gebeurt met het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie of met de relevante diensten (CAT Gent, huisartsen, OCMW, CGG Eclips,…).
1.2.1 Het werkingsgebied van vroeginterventie is afgebakend en er is een kader omschreven waarin vroeginterventie legitiem is De dienst nam actief deel aan de werkgroep Registratie georganiseerd door het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie. In deze werkgroep werd een registratieformulier opgesteld waarin zowel preventie als vroeginterventie verwerkt worden teneinde een gezamenlijke registratie te realiseren binnen de samenwerking Drugpunt. De werkgroep besliste om in de toekomst ook het registratieprogramma Ginger van de Vereniging voor Alcohol en andere Drugproblemen (VAD) toe te passen. Door dit programma te gebruiken engageert Drugpunt zich binnen het pilootproject omtrent dit registratieprogramma van de VAD. Het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie organiseerde twee maal een werkbezoek. Drugpunt SMAK nam aan beide werkbezoeken deel. In oktober werd een bezoek gebracht aan Psychiatrisch Ziekenhuis Sint-Camillus en in december werd een werkbezoek aan het CAT – CGG Eclips gebracht.
1.2.2 Er is een laagdrempelig aanspreekpunt uitgebouwd voor de gebruiker en zijn/haar omgeving Het aanspreekpunt voor vroeginterventie werd het volledige jaar door bekend gemaakt bij de lokale bevolking door folders van de dienst te verspreiden en via andere activiteiten van de dienst. Met het Teamoverleg Intergemeentelijke Preventiewerkers werd een nieuwe brochure voor de vroeginterventiewerking opgesteld. Een gelijkvormige folder moet ervoor zorgen dat het aanbod ruimer bekend wordt. Ook via de gemeenschappelijke website van Drugpunt werd ruim aandacht besteed aan het vroeginterventieaanbod. In de jaarplanning werd de verspreiding van de doorverwijskaart voor de bevolking opgenomen. De resterende doorverwijskaarten zijn verdeeld en in de toekomst zal er gewerkt worden met een doorverwijskaart naar de huisartsen en apothekers. Ouders werden geïnformeerd over drugs, druggebruik, de risico’s van drugs, de sociale kaart en mogelijke alternatieven, etc. Dit gebeurde via verschillende informatiekanalen zoals website, brochures en op activiteiten zoals Aalter op de loper. Personen uit de aangesloten gemeenten kunnen in de eigen gemeente terecht in een aangepast gesprekslokaal. In Maldegem werd een nieuw gesprekslokaal ingericht in het Sociaal Huis van Maldegem. Ook in Aalter en Knesselare is een gesprekslokaal voorzien. 7
Met de politie van Maldegem werd het doorverwijsformulier opgestart. Dit formulier zal in de toekomst worden gebruikt zodat een vlottere doorverwijzing vanuit de politie naar de dienst kan worden gerealiseerd. Op het gezamenlijk Lokaal Drugoverleg werd het thema vroeginterventie besproken. Specifiek werd gekeken naar de thematiek van het vlot doorverwijzen en het daarbij aansluitende beroepsgeheim tussen de politie en de dienst. Er zal in de toekomst worden uitgekeken naar een vlottere doorverwijzing vanuit het jeugdparket naar Drugpunt. De verschillende personeelsdiensten van de lokale politiezone Maldegem en de lokale politiezone AalterKnesselare alsook de Sociale Raden werden bezocht om naast de preventieve activiteiten ook het vroeginterventieaanbod van de dienst blijvend bekend te maken.
1.2.3 De cliënt krijgt een aangepaste begeleiding met alle betrokken partijen In totaal werden 17 begeleidingen uitgevoerd in het werkingsjaar 2011. De begeleidingen worden als volgt ingedeeld: drie doorverwijzingen, acht ouderconsultaties, vijf vroeginterventies en één info- en adviesgesprek. Men kwam hoofdzakelijk via doorverwijzing van intermediairen bij de dienst terecht: één persoon via OCMW, één persoon via school, vier personen via politie, twee personen via ouders, één persoon via gemeente, één persoon via de huisarts, één persoon via OCMW en politie, tenslotte kwamen ook vijf personen op eigen initiatief bij de dienst terecht. Er werd overlegd met externe partners zoals politie, CGG Eclips, PZ Sint-Camillus, CAW, justitieassistente, scholen, werkwinkel, De Sleutel, Drugpunt Leie & Schelde,… in het belang van de cliënt om een juist advies te kunnen formulieren en een vlottere doorverwijzing te realiseren. Dit gebeurde steeds in samenspraak met de cliënt. De dienst houdt per cliënt een dossier bij en zorgt voor een geregelde opvolging hiervan. In het Team van Intergemeentelijke Preventiewerkers (TIP) is er maandelijks intern overleg over concrete vroeginterventiecasussen. Dit overleg versterkt de kwaliteit van de begeleidingen door expertise-uitwisseling en intervisie. De dienst was meermaals aanwezig op dit overleg. Het maandelijks bespreken van casussen gebeurt in aanwezigheid van een ervaringsdeskundige van het CGG Eclips.
1.2.4. Er is de mogelijkheid om meerdere cliënten met een vergelijkbare problematiek, een gezamenlijke begeleiding aan te bieden Deze mogelijkheid bestaat en is volledig uitgewerkt. Van zodra voldoende gelijktijdige en gelijkaardige begeleidingen zich aanbieden kan en zal deze begeleidingsgroep van start gaan. Bij onvoldoende gelijktijdige begeleidingen kan worden doorverwezen naar het CAT Gent.
8
1.3
Strategische doelstelling 3: Er is een groter draagvlak voor drugspreventie gecreëerd door een netwerk uit te bouwen tussen verschillende sectoren op lokaal, regionaal, provinciaal, nationaal en internationaal niveau .
Zoals reeds vermeld in het beleidsplan is samenwerking noodzakelijk voor een optimale werking van de dienst Drugspreventie. Deze samenwerking situeert zich op verschillende niveaus en doelgroepen en heeft verschillende doelstellingen. De dienst Drugspreventie neemt deel aan verschillende samenwerkingsverbanden. Bij bepaalde samenwerkingsverbanden is de dienst de trekker/organisator, bij andere is de dienst louter een partner.
1.3.1 De bevolking vindt de weg naar verschillende instanties In het kader van een sterkere samenwerking tussen de verschillende Oost-Vlaamse preventiediensten werkte de dienst mee aan een gemeenschappelijke visietekst. Deze tekst, samen met de tekst over vroeginterventie, vormt de basis voor een gezamenlijke communicatiestrategie. Sinds oktober en ook in het komende werkingsjaar is het de bedoeling om met de verschillende drugpunten samen naar buiten te treden ter bekendmaking van de dienst naar de bevolking en naar de intermediairen. Aan de structuur en de werking van de dienst wordt niets veranderd. De samenwerkingsovereenkomst tussen de verschillende Oost-Vlaamse preventiediensten werd dit jaar goedgekeurd door de verschillende beleidsorganen. De officiële start werd in oktober gegeven en de provincie gaf een persmoment ter bekendmaking van deze samenwerking. Bij elk project werden relevante adressen, websites en gegevens meegedeeld zodat ouders, jongeren en intermediairen via een laagdrempelige weg een correct antwoord vinden op hun vragen. Via aanvraag kunnen informatiefolders en gegevens verkregen worden bij de dienst. In november werd met de verslaafdcampagne de preventiemaand georganiseerd. Deze maand moet ervoor zorgen dat het drugthema en de dienst in de kijker worden geplaatst. Op het persmoment werd gelijktijdig het nieuwe logo van de dienst voorgesteld aan de pers. De preventiemaand richt zich enerzijds naar de algemene bevolking en anderzijds ook naar de specifieke doelgroepen en intermediairen.
1.3.2 De verschillende instanties kennen elkaars werking en doen beroep op elkaar Door deelname aan het Lokaal Drugoverleg Aalter-Knesselare-Maldegem, kennen de verschillende partners de weg naar de dienst maar ook onderling naar elkaars organisatie. In dit overleg zitten intermediairen vanuit verschillende sectoren samen om een gezamenlijke visie rond drugs en druggebruik te werken en om op lokaal niveau te anticiperen op de noden en de behoeften. Eén keer per jaar komt het gezamenlijk overleg samen. Daarnaast kwam het Lokaal Drugoverleg Aalter-Knesselare dit jaar drie maal samen, dit is evenveel als het Lokaal Drugoverleg Maldegem. Het Lokaal Drugoverleg is het klankbord van de drugpreventiedienst en stond o.a. mee in voor de organisatie van de preventiemaand.
1.3.3 Intermediairen vinden de weg naar de dienst Drugspreventie Door actief contact te leggen met verscheidene intermediairen wordt de drempel om de dienst te contacteren verlaagd. Zie punt 2.1.2. Bij het coachen van organisaties bij de uitbouw van een drugbeleid wordt gestimuleerd om structurele verbanden te leggen tussen de dienst en de betrokken organisatie. Dit zowel bij het preventieluik als bij het hulpverleningsluik van de beleidstekst. Zie punt 2.1.5.
9
Door bepaalde intermediairen werden specifieke activiteiten/ projecten, zoals TRIP, aangevraagd waarbij de voorbereidingen gestart zijn. In het voorjaar 2012 zullen deze projecten worden gerealiseerd.
1.3.4 Door participatief te werken heeft het drugsbeleid in de lokale gemeenten een breed draagvlak Binnen het TIP werden verschillende werkgroepen opgericht om het engagement tussen de verschillende OostVlaamse drugpreventiediensten uit te werken. Beide preventiewerkers nemen deel aan een bepaalde werkgroep: de werkgroep drukwerk en de werkgroep website. Door de organisatie van het Lokaal Drugoverleg (zie punt 1.3.2.) hebben de verschillende sectoren inspraak bij de uitbouw en evaluatie van de activiteiten en het beleid van de dienst drugspreventie. De preventiewerkers namen deel aan verschillende preventie-intervisies die werden georganiseerd door het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie. Binnen dit overleg worden alle intergemeentelijke preventiewerkers rond de tafel gebracht om inhoudelijke thema’s te bespreken en uit te werken die gemeenschappelijk ervaren worden. De dienst nam deel aan de regionale werkgroep ‘gezondheidsbeleid op school’ die vanuit het LOGO-Gezond+ wordt gecoördineerd, met als doel afstemming en uitwisseling tussen de verschillende Meetjeslandse actoren die bij gezondheidsbeleid in het onderwijs betrokken zijn. De dienst nam actief deel aan de werkgroep van de Regionale Jeugddienst Meetjesland die gratis een opleiding voor fuifstewards organiseert. Deze opleiding bestaat uit vier modules waarbij de tweede module handelde over alcohol- en drugpreventie in het uitgaan alsook het daarbij horende wetgevende kader. Deze tweede module werd uitgewerkt door Drugpunt SMAK, Drugpunt ELZA en FOD Volksgezondheid. De Provinciale Werkgroep Lokaal Overleg en Vroeginterventie werd in het begin van het werkingsjaar vervangen door PRIMA. PRIMA staat voor Provinciale Informatiesessies over Middelengebruik voor iedereen die het Aanbelangt. In deze informatiesessies wordt een breed forum aangeboden aan alle geïnteresseerden en professionelen die worden geconfronteerd met de problematiek van middelenmisbruik. Deze sessies werden steeds meegedeeld op het Lokaal Drugoverleg. De dienst was aanwezig op een infosessie.
10
2.
Randvoorwaarden dienst Drugspreventie
2.1
Vorming en opleiding drugspreventiewerkers
2.1.1 Gevolgde opleidingen en/of vormingen Het voorbije jaar werd behoorlijk wat tijd gemaakt voor vorming en opleiding van de preventiewerkers. Dit zowel op drugsspecifieke thema’s als voor algemene administratieve thema’s. Datum 18/01/2011 15/02/2011 24/02/2011 03/03/2011 11/03/2011 15/03/2011 24/03/2011 29/03/2011 30/03/2011 14/04/2011 05/05/2011 06/05/2011 12/05/2011 27/09/2011 05/10/2011 22/10/2011 24/10/2011 17/11/2011 18/11/2011 21/11/2011 23/11/2011 14/12/2011
Opleiding Opleiding Xtremisweb Basisopleiding drugspreventie: dag 1 Basisopleiding drugspreventie: dag 2 Basisopleiding drugspreventie: dag 3 Interne opleiding CRM Basisopleiding drugspreventie: dag 4 Basisopleiding drugspreventie: dag 5 Opleiding coachen van een lokaal drugsoverleg Opleiding Xtremisweb Opleiding EHBO (interne opleiding) Omgaan met grensoverschrijdend gedrag Sterk in kwetsbaarheid Omgaan met grensoverschrijdend gedrag Drugcongres Organisatie van het lokale bestuur: deel 1 Organisatie van het lokale bestuur: deel 2 Organisatie van het lokale bestuur: deel 3 Organisatie van het lokale bestuur: vragen VAD Studiedag Vorming internet en gamen: deel 1 Vorming internet en gamen: deel 2 Masterclass: ‘Lokaal investeren in gezondheid loont.’
Preventiewerker Peter Eva Eva Eva Eva Eva Eva Peter, Eva Peter Eva Peter Eva Peter Peter Eva Eva Eva Eva Eva Peter Peter Peter
2.1.2 Bezoeken en theoretische bijwerking Omwille van het snel evoluerende theoretische kennisveld betreffende genotsmiddelen is een continue bijwerking van de kennis noodzakelijk. Dit zowel in het kader van specifieke projecten als algemene kennis rond genotsmiddelen en lokale preventie. Het afgelopen werkingsjaar heeft de dienst deelgenomen aan de twee voorziene werkbezoeken vanuit het Provinciaal Steunpunt Lokaal Overleg en Vroeginterventie. Enerzijds werd het Psychiatrisch Ziekenhuis SintCamillus in Sint-Denijs-Westrem bezocht. Daarnaast werd ook het Centrum Geestelijke Gezondheidszorg Eclips te Gent bezocht.
2.2
Administratief werk
Tijdens het afgelopen werkingsjaar werd een behoorlijk deel van de tijd besteed aan het administratieve werk. Deze taak is onvermijdelijk en noodzakelijk om de dienst te organiseren in alle facetten. In wat volgt wordt een bondig overzicht van de administratieve taken weergegeven.
Opmaak en opvolging van dossiers van cliënten en van activiteiten. Administratie van activiteiten (I-plan 2.0)
11
Tijdsregistratie en planning Opmaak van notulen en besluiten voor het college van burgemeester en schepenen, de Gemeenteraad en het Beheerscomité van de interlokale vereniging (o.a. aanvraag projecten, begrotingswijziging, e.d.) Opmaak van brieven en uitnodigingen Opmaak van verslagen (o.a. Lokaal Drugoverleg, Beheerscomité, kwartaalverslag, andere werkgroepen) Mailing, telefoon, afspraken maken, reservaties vastleggen, opmaak bestelbonnen en logistiek werk voor bepaalde activiteiten (o.m. ophangen van affiches) Opmaak dossier Provinciale Veiligheidsprijs Evaluatiedossiers van sommige campagnes
In de eerste helft van het jaar werd een nieuw activiteitenplan 2012-2013 opgesteld. Dit omdat eind 2011 het huidige activiteitenplan op zijn einde liep. Volgende planning werd vooropgesteld en gerealiseerd: Periode Januari – april 2011 Mei – juni 2011 Juli – augustus 2011 Oktober 2011 November 2011 December 2011
Taak Opmaak omgevingsanalyse.
Realisatie Voltooid
Bespreking en opmaak strategische en operationele doelstellingen. Opmaak activiteitenplan 2012-2013.
Voltooid Voltooid
Activiteitenplan 2012-2013 op de verschillende gemeenteraden. Bespreking jaarplanning op het Lokaal Drugoverleg en het beheerscomité van het IDWM. Jaarplanning 2012 op de verschillende gemeenteraden.
Voltooid Voltooid Voltooid
Het nieuwe activiteitenplan werd gebaseerd op een uitgebreide omgevingsanalyse waarbij verschillende intermediairen werden betrokken enerzijds door middel van een uitgebreide vragenlijst en anderzijds werd op het Lokaal Drugoverleg de resultaten van de bevraging teruggekoppeld. De volledige omgevingsanalyse resulteerde uiteindelijk in het activiteitenplan dat alle doelstellingen en de daaraan gekoppelde activiteiten voor de periode 2012-2013 bevat. Tenslotte staat een volledig overzicht van de wettelijk bepaalde administratieve gegevensverwerking vermeld in de statuten en het huishoudelijk reglement van de Interlokale vereniging Drugspreventie West-Meetjesland en het Decreet op intergemeentelijke samenwerking. Het betreft onder meer de opmaak van budgetten, registratieverslagen, jaarplanningen, ed.
12
3.
Budget en planning
Bepaalde activiteiten vragen een budget. Dit budget wordt jaarlijks voorzien in de begroting. De concrete gegevens van de begroting voor een werkjaar worden meegedeeld op het gezamenlijke Lokaal Drugsoverleg Aalter-Knesselare-Maldegem. Het concrete budget kan worden geraadpleegd bij de jaarrekening van 2011. ---------------------------------------------------------------------------Werkingsverslag 2011 Eva De Smet Drugpunt SMAK
13