Samen voor de jeugd
Actieplan
ns, Praat met o s! niet over on
Jongerenparticipatie jeugdhulp Hart van Brabant Jongerenparticipatie in onze regio, wat bedoelen we? Nu we als gemeenten verantwoordelijk zijn voor de jeugdhulp, willen we dat goed doen en goed blijven doen. Kwalitatief goede hulp bieden als het nodig is, en tegelijkertijd hulp voorkomen. En tegelijkertijd willen we het stelsel van jeugdhulp transformeren, een meerjarenproces. Daarom moeten we weten hoe jongeren en ouders jeugdhulp ervaren, wat hun ideeën zijn voor verbetering van de jeugdhulp, maar ook op bepaalde onderwerpen, zoals preventie en de toegang tot hulp. Hiervoor is contact nodig: tijdens bijeenkomsten die sowieso georganiseerd worden en ontmoetingen die we hebben, gepland en ongepland. En daarnaast organiseren we ontmoetingen, die gericht zijn op het delen van de ervaringen en het verzamelen van ideeën, we hebben onder andere Zorgbelang Brabant gevraagd ons hierbij te ondersteunen met werkvormen en dit samen op te pakken met aanbieders, jongeren en cliëntvertegenwoordigers. In onze regio werken we immers met een breed netwerk, Samen voor de jeugd genoemd. Met dit netwerk trekken we sinds 2013 op, steeds intensiever. Dit netwerk zullen we dan ook benutten waar het kan. Tot slot hebben we ook oog voor de jongeren met wie wij en de instellingen niet vanzelfsprekend in contact komen, om ook hun ervaringen en ideeën te horen.
dens Ontmoetingen tij msten netwerkbijeenko jeugd Samen voor de
Samen voor de jeugd
Actieplan Jongerenparticipatie jeugdhulp Hart van Brabant pagina 2
Verdeling netwerkcontacten in een directe kring rond het kernteam:
Kernteam Tanja
We werken met een kernteam vanuit het regionaal beleidsoverleg
[email protected]
jeugdhulp, die samen het actieplan ontwikkelen en regisseren, en netwerkcontacten onderhouden die jongerenparticipatie mogelijk maken en versterken.
Dion van den Berg Het kernteam bestaat uit: Anne-Lieke Piggen (Heusden), Ivon Kolsteren (Dongen), Gwen Kriekaard (Hilvarenbeek), Vivian Jacobs (Regio HvB), Tanja Verhoeven (Tilburg) en Lidwien van Noorden (K2).
zowel lid van het Platform Belangen behartiging cliënten jeugdzorg MiddenBrabant als de Sociale Raad van Tilburg
Joris Kokke van de Jongerenambassadeurs van Tilburg
Koen Vermeulen voorzitter van de studentenraad Tilburg
We hebben zoals gezegd ‘vaste’ netwerkcontacten, die hebben we verdeeld: met jongeren, ouders en cliëntvertegenwoordigers. In april ontmoeten we deze mensen om in gesprek te gaan over onze ideeën en aanpak voor jongerenparticipatie, en daarna houden we met hen contact.
Ivon
[email protected]
De jongeren in de Jongerenraad van Kompaan en De Bocht Jeugdgemeenteraad Dongen
Denktank VO Dongen (Cambreur College)
Samen voor de jeugd
Actieplan Jongerenparticipatie jeugdhulp Hart van Brabant pagina 3
Gwen
Vervolg verdeling netwerkcontacten in een directe kring rond het kernteam:
Vivian
[email protected]
De jongeren in de Jongerenraad van Kompaan en De Bocht Kinderraad Hilvarenbeek
[email protected]
Elja Barten van Jongerencentrum Hilvarenbeek
Corita v/d Pol zowel lid van het Platform Belangenbehartiging cliënten jeugdzorg Midden- Brabant als de Cliëntenraad van Idris
Petra Geerts en Karim el Barkaoui Zorgbelang Brabant
Anne-Lieke
[email protected]
Maaike de Koning Fontys (Pedagogiek)
Communicatienetwerk Samen voor de jeugd Hart van Brabant
Jeugdpanel Heusden
Kasper van der Poel de loco jeugdburgemeester van Heusden
Wieteke de Vries GGD Hart voor Brabant, projectleider Beleidsmonitoring
Samen voor de jeugd
Actieplan Jongerenparticipatie jeugdhulp Hart van Brabant pagina 4
Waarom dit actieplan? We hebben in de regio afgesproken dat we cliëntenparticipatie belangrijk vinden. We gebruiken echter liever de term jongerenparticipatie. Jongerenparticipatie in dit actieplan gaat uiteraard over het betrekken van ouders en jongeren, maar gaat in geen geval over individuele casussen. De afspraken over het meten van cliënttevredenheid vallen buiten dit actieplan, we richten ons op het contact met de jeugd en hun ouders.
Richtingwijzer Welke uitgangspunten geven richting aan onze manier van (net)werken? 1. We richten ons vooral op jeugd, ouders en pleegouders met ervaring met jeugdhulp, maar we willen ook andere jongeren en ouders ontmoeten om ideeën te bespreken voor het voorkomen van jeugdhulp, preventie. 2. Tijdens activiteiten/interventies kijken we doorlopend waar we ook in gesprek kunnen over de Wmo en Participatiewet en de raakvlakken met jeugd. 3. De focus ligt op het benutten van bestaande netwerkcontacten, initiatieven, werkwijzen, et cetera en daarnaast een aantal praktische werkvormen en activiteiten, die we incidenteel of structureel organiseren. 4. Net als in de communicatiestrategie gebruiken we de kracht van verhalen: ervaringsverhalen die we ophalen, optekenen, ontsluiten/delen en stimuleren. En waar mogelijk vragen we jongeren dit te doen. 5. We sluiten aan op mogelijkheden jongeren en ouders (in taal, thematiek en bereikbaarheid/beschikbaarheid). Ontmoetingen met jongeren vinden bijvoorbeeld ook buiten schooltijden plaats en met ouders ook buiten kantoortijden. 6. We durven te experimenteren en vinden ontmoeten waardevol, ook als we bijvoorbeeld 2 in plaats van 20 jongeren spreken.
7. Opgehaalde informatie, adviezen, ervaringen delen we, bij vervolgacties koppelen we dit altijd terug. Dit wil niet zeggen dat elk voorgesteld idee verwezenlijkt wordt. 8. Initiatieven die er zijn en komen stimuleren we, soms faciliteren we, en altijd zijn we nieuwsgierig. We zijn dus lang niet altijd zelf de organisator en initiatiefnemer. 9. Ervaringen die netwerkpartners verzamelen, bijvoorbeeld in Vertrouwenswerk, ontvangen we periodiek en bij opvallende ervaringen ontvangen we die direct. Hierover maken we afspraken met Zorgbelang en andere netwerkpartners . 10. De overheid participeert: het is niet zo dat we als gemeenten ouders en jongeren uitnodigen en de ‘zender’ en/of initiator zijn, we participeren zelf: in netwerken ook in “niet-formeel-georganiseerde” netwerken van jeugd en ouders, structureel en incidenteel, proactief en reactief. 11. We hanteren de ‘filosofie’ van netwerken: we luisteren, praten, zijn nieuwsgierig, we betrekken en delen, en vooral: we werken aan co-creatie. In onze contacten tonen we onze betrokkenheid en nieuwsgierigheid, en waardering voor initiatieven. We inspireren en doen inspiratie op. 12. We denken buiten gebaande paden en laten ons hiertoe uitdagen.
Samen voor de jeugd
Actieplan Jongerenparticipatie jeugdhulp Hart van Brabant pagina 5
Resultaten
Aanpak
Wat willen we concreet bereiken?
We kiezen voor activiteiten/interventies uit diverse categorieën:
1. We delen en benutten ervaringen met jeugdhulp: a. De bekendheid met gebruikers van jeugdhulp (ouders en jongeren) wordt groter, zowel bij gemeenten als bij samenwerkingspartners. En dit leidt weer tot een lagere drempel voor alle betrokkenen om relevante ervaringen en voorstellen voor verbetering met elkaar te delen. b. We (gemeenten en samenwerkingspartners) ontvangen en delen ervaringen van inwoners (ouders en jongeren) met toegang/wijkteams. Denk aan ervaringen in het vragen van informatie, van advies en het ontvangen van lichte ondersteuning, maar ook aan ervaringen van ouders en jongeren met cliëntenbegeleiding en -ondersteuning. c. We benutten de ervaringen bij het doorontwikkelen van de dienst verlening in de jeugdhulp, bij het doorontwikkelen van het (regionale) beleid jeugdhulp, bij het innoveren van de jeugdhulp en preventie, et cetera. Kortom: de ervaringen gebruiken we bij de transformatie van de jeugdhulp. 2. We versterken de preventie van jeugdhulp a. We inventariseren thema’s die jongeren en ouders bezig houden en die een relatie hebben met (preventie) jeugdhulp (beeld bij problematiek verscherpen, ervaringen delen, mensen aan elkaar verbinden). Hiervoor benutten we de contacten en kennis van scholen, ContourdeTwern en de GGD. Bijvoorbeeld thema’s als vechtscheidingen, depressie, alcohol gebruik en xtc-gebruik. b. We ontvangen ervaringen met preventie en ook de verbetersuggesties. We delen die en daarmee vergroten we het partnerschap in het voorkomen van jeugdhulp.
• •
We benutten bestaande gremia en samenwerkingsverbanden optimaal, doorlopend, hiervoor gebruiken we onze netwerkcontacten. We verzamelen en ontsluiten verhalen van ouders: • Incidenteel: 0 Een of meer dialoogtafels met ouders, tijdens de Week van de Dialoog, i.s.m. onder andere het Platform dragen we een of meer thema’s aan. De Week van de Dialoog is 6 tot en met 14 november 2015. De dialoog tafel(s) zelf worden georganiseerd en geleid door vrijwilligers van de Week van de Dialoog. November 2015. 0 We spelen onder leiding van Zorgbelang Brabant met ouders, professionals en beleidsmakers het spel ‘’Een steekje los?’’, met een breed samengesteld gezelschap. Tijdens het spel gaan we in gesprek over psychische gezondheid en welzijn van kinderen en jongeren. September 2015. • Structureel: we benutten doorlopend de contacten, met onder andere: 0 Organisaties die cliënten vertegenwoordigen, zoals Zorgbelang over vertrouwenswerk en ervaringsdeskundigen, en het Platform belangen behartiging cliënten jeugdhulp. 0 Jeugdhulpaanbieders over klanttevredenheid en klachten. 0 GGD Hart voor Brabant over monitoren tevredenheid. 0 In november 2015 bundelen we m.b.v. studenten Pedagogiek de opbrengst voor de beleidsmedewerkers en bestuurscommissie regio Hart van Brabant en het netwerk Samen voor de jeugd.
Samen voor de jeugd
•
We verzamelen verhalen bij jongeren en kinderen: • Incidenteel: we bezoeken ervaringsdeskundige jongeren in hun eigen omgeving: 0 Studenten Pedagogiek van Fontys verzamelen verhalen van jongeren: eerstejaars interviewen jongeren vanuit diverse doelgroepen en een selectie komt beschikbaar voor het netwerk Samen voor de jeugd. Mei en juni 2015. 0 Een of meer dialoogtafels met jongeren, tijdens de Week van de Dialoog, i.s.m. het Platform en Fontys dragen we een of meer thema’s aan. De Week van de Dialoog is 6 tot en met 14 november 2015. De dialoogtafel(s) zelf worden georganiseerd en geleid door vrijwilligers van de Week van de Dialoog. November 2015. 0 We werken mee aan een ontbijttoer, maar dan buiten schooltijd, en ‘’omgekeerd’’: de gemeenten worden uitgenodigd voor ontmoetingen met jongeren in jeugdhulp, geïnitieerd en georganiseerd door Zorgbelang, het Platform en enkele jeugdhulpaanbieders. Start onbekend. 0 Jongeren in de jeugdhulp geven gastlessen voor scholieren VO en voor de gemeenten en de wijkteams, geïnitieerd en georganiseerd door Jongerenraad van Kompaan en De Bocht, i.s.m. Fontys, Zorgbelang. Start juni 2015. 0 We organiseren samen met jongerenraad van Kompaan Koken met verhalen: jongeren koken samen met bestuurders van onze regio, geïnitieerd door Jongerenraad van Kompaan en De Bocht, georganiseerd door regio Hart van Brabant. Juni/juli 2015, voor de schoolvakantie. 0 In het schooljaar 2015 - 2016 praten kinderen mee over zorg en onderwijs, tijdens Kids 3D: denken, doen, delen. Uitwerking i.s.m. Zorgbelang en de landelijke Taskforce Jongeren en koppelen deze activiteit aan gesprekken met basis schoolkinderen in onze regio over kindermishandeling, in voorbereiding door de landelijke Taskforce. Najaar 2015. 0 We werken met jongeren, Fontys en Zorgbelang het idee uit van ZOOM on tour, casusbespreking van eigen verhalen van jongere, bijvoorbeeld i.s.m. het onderwijs (uitvoering schooljaar 2015/2016). Najaar 2015.
Actieplan Jongerenparticipatie jeugdhulp Hart van Brabant pagina 6
•
Structureel: Onze netwerkcontacten met jongeren, zoals het Jongerenpanel en de Jongeren ambassadeurs, de Jongerenraad van Kompaan en De Bocht, Jongerenraad Idris en het jongerenpanel Zorgbelang en het jongerenpanel dat het Platform wil starten. 0 We nodigen de Tilburgse jongerenambassadeurs en het jongerenpanel uit om zich uit te breiden met jongeren uit de regio. 0 Twee keer per jaar ontmoet een vertegenwoordiging van de bestuurders jeugd in onze regio een groep jongeren, een mix van de jongeren met wie we netwerk contacten onderhouden of die we op een andere manier ontmoeten. 0 We bezoeken jongeren van Kompaan en De Bocht op de groep (gestart in maart 2015). Incidenteel: 0 We nemen actief deel aan een provinciale actie met aandacht voor het jongeren initiatief in het najaar, uitwerken i.s.m. K2 (organisator). November 2015. 0 We organiseren samen met jongeren een Hart van Brabant-activiteit op de Dag van de Rechten van het kind op 20 november 2015. Het programma maken we tijdig, zodat de gehele bestuurscommissie hieraan mee kan werken. Dit kan bijvoorbeeld de afsluiting van de ontbijttoer zijn. November 2015. 0 We organiseren en faciliteren ontmoetingen tijdens netwerkbijeenkomsten met het label Samen voor de jeugd Thema. Deze bijeenkomsten bieden altijd de gelegenheid ervaringen uit te wisselen en we delen die ook in de verslagen en artikelen over de bijeenkomsten. Zie ook de communicatiestrategie Samen voor de jeugd 2015 – 2016. Voorbeeld: de bijeenkomsten van het Innovatienetwerk. 0
•
Wat doen we niet? • 0 0
Buiten onze scope liggen: Het werkterrein van sociale raden e.a. lokale adviesraden. Wel nodigen we een aantal van deze raden uit voor uitwisselen van informatie over activiteiten en resultaten. lokale beleidsparticipatie, zoals vastgelegd per gemeente.
Samen voor de jeugd
Actieplan Jongerenparticipatie jeugdhulp Hart van Brabant pagina 7
Kalender Jongerenparticipatie Jeugdhulp Hart van Brabant Doorlopend
September 2015
We benutten bestaande gremia en samenwerkingsverbanden optimaal, doorlopend, hiervoor gebruiken we onze netwerkcontracten. We organiseren en faciliteren ontmoetingen tijdens netwerkbijeenkomsten met het label Samen voor de jeugd Thema. Deze bijeenkomsten bieden altijd de gelegenheid ervaringen uit te wisselen en we delen die ook in de verslagen en artikelen over de bijeenkomsten. Voorbeeld: de bijeenkomsten van het innovatienetwerk.
• Start ontbijttoer (vervolg). • We spelen met ouders, professionals en beleidsmakers het spel “Een steekje los?” en gaan in gesprek over psychische gezondheid en welzijn van kinderen en jongeren. • Jongeren in de jeugdhulp geven gastlessen voor scholieren VO, gemeenten en wijkteams.
April 2015
Oktober 2015
• Miniconferentie Cliëntenparticipatie.
• Kinderen praten spelenderwijs mee over zorg en onderwijs. • We werken met jongeren, Fontys en Zorgbelang het idee uit van ZOOM on tour. • Een aantal wethouders spreekt met een mix van de jongeren uit raden en panels of die we op een andere manier ontmoeten.
Mei 2015 • Gemeenten vertellen over jongerenparticipatie op Fontys. • Studenten Pedagogiek Fontys verzamelen verhalen van jongeren.
Juni 2015 • De jongerenraad van Kompaan kookt samen met de wethouders van onze regio. • Een aantal gemeenten spreekt met een mix van de jongeren uit raden en panels of die we op een andere manier ontmoeten.
Juli 2015
November 2015 • Verschillende dialoogtafels met ouders en met jongeren in de Week van de Dialoog. • Publiceren een bundel met ervaringen van jongeren en ouders. • Provinciale actie met aandacht voor het jongereninitiatief. • Hart van Brabantactiviteit op de Dag van de Rechten van het kind op 20 november 2015.
• Bestuurders bezoeken jongeren van Kompaan en De Bocht op de groep. Maart – juli 2015. April 2015. Dit actieplan wordt doorlopend aangevuld, samen met jongeren, ouders en alle andere genoemde netwerkpartners.
