Actieplan binnenstad Maassluis
1
Inleiding De dynamiek in de detailhandel is bijzonder groot en kent vele trends en ontwikkelingen. Een aantal trends is al jaren zichtbaar, zoals schaalvergroting. Andere trends zijn de afgelopen jaren actueler geworden, zoals de opkomst van internet als verkoopkanaal. De Maassluise Binnenstad ziet zich geconfronteerd met toenemende leegstand. In de detailhandelsvisie Maassluis 2012 is aangegeven dat er snel wat in de Binnenstad moet gebeuren, voordat een sterke verschraling van het aanbod gaat optreden. Ook de ondernemers in de Binnenstad hebben, via de Vereniging BI-Zone Stadshart Maassluis, aangegeven snel aan de slag te willen om in de eerste plaats de leegstand aan te pakken. De wens is om de aantrekkelijkheid en het economisch functioneren te verbeteren. Analyse huidige situatie Het oude centrumgebied van Maassluis is van grote historische kwaliteit en kent een grote verblijfskwaliteit. Echter, in de huidige situatie is er weinig beleving en is het een kleurloos gebied. De winkelpanden zijn gemiddeld zeer kleinschalig. Rekening houdend met de trend van schaalvergroting van winkels en verdere filialisering sluit het huidige grote aantal kleine winkelunits niet aan bij de toekomstige vraag (leegstandsrisico). Ook zijn er verwaarloosde percelen en zijn op meerdere plekken hoge huren. De leegstand is de afgelopen jaren toegenomen. Een groot deel van deze kleinschalige winkels functioneert matig en in meerdere gevallen staat het functioneren zelfs zwaar onder druk. Het winkelaanbod bestaat zowel uit dagelijks als niet-dagelijks aanbod. Dagelijks aanbod bestaat uit een kleine C1000, een drogist en een breed pakket versspeciaalzaken. De servicesupermarkt C1000 is te klein om als publiekstrekker te functioneren. Door de grote afstand tot het overige winkelaanbod profiteren winkeliers in het historisch centrum nauwelijks van de supermarktbezoekers. Door de beperkte trekkracht van het dagelijkse winkelaanbod zijn er doordeweeks weinig passanten in het historisch centrum. Het niet-dagelijks aanbod is gevarieerd. Er zijn veel zelfstandige winkeliers met specialistisch aanbod. De vergrijzing onder zelfstandige ondernemers zal de komende jaren effect hebben op het aantal winkels in het historisch centrum. Hier zijn veel zelfstandige winkeliers met vaak incourante panden (te klein). Deze panden zullen lang niet in alle gevallen vanzelfsprekend overgenomen worden of opnieuw worden ingevuld met detailhandel. Daarnaast is er geen eenduidige routing in de Binnenstad en er is geen verwijzing op binnenkomende routes naar het historische centrum. De saamhorigheid tussen winkeliers is op een te laag niveau (o.a. openingstijden). 2
De goede uitgangspositie (historische kwaliteit, grote verblijfskwaliteit) moet worden versterkt om de binnenstad weer aantrekkelijk te maken. Visie In de detailhandelsvisie Maassluis 2012 is aangegeven dat de binnenstad alleen kansrijk is voor winkels met een boodschappen- en/of toeristische functie. Het toekomstige winkelaanbod in de binnenstad bestaat uit een wijkgericht pakket dagelijkse boodschappenwinkels met specialistisch aanbod, zowel dagelijks als niet-dagelijks, en aanvullend op het standaard filiaalaanbod in Koningshoek. In de combinatie van boodschappenwinkels, winkeliers met specialistisch aanbod, weekmarkt, horeca, ambachten, leisure en overige publieksfuncties in een fraai gebied met een grote verblijfswaarde ligt de kracht van het historisch centrum. Om de winkeliers met specialistisch aanbod een betere kans op een goed functioneren te bieden, is het van belang dat er de hele week (ook aan het begin) meer loop in het centrum komt. Een situatie met één volwaardige servicesupermarkt is gewenst om de wijkgerichte boodschappenfunctie te versterken. Een snelle uitvoering van een herontwikkeling voor De Vliet is noodzakelijk, omdat anders een sterke verschraling van het aanbod zal optreden en zal een groter deel van de zelfstandigen met een bijzonder aanbod voor Maassluis verloren gaan. Versterking van het winkelaanbod door invulling van de leegstand en aantrekken van onderscheidende winkels. De binnenstad moet weer sfeer en beleving uitstralen. Ook het versterken van het ondernemersklimaat is belangrijk. Hoofdlijnen daarin zijn het bieden van ruimte aan ondernemersinitiatieven, het bevorderen van de onderlinge samenwerking en een goede gemeentelijke dienstverlening richting individuele ondernemers. Doelstelling Algemene doelstelling is het vergroten van de aantrekkelijkheid van de Binnenstad van Maassluis door het benutten van de specifieke kwaliteiten, om zo meer bezoekers te trekken, hogere bestedingen te genereren, de verblijfsduur te verlengen en de bezoekers vaker terug te laten komen. Deze algemene doelstelling kan via de volgende pijlers worden bereikt: 1. Schoon, heel, veilig: Dit is al opgepakt door gemeente en BIZ Stadshart Maassluis 2. Verblijfsklimaat en belevingswaarde: Dit wordt opgepakt in het project revitalisering Binnenstad (openbare ruimte) met behulp van het FSV. 3. Economie: Versterken van het aanbod en tegengaan van leegstand door hierop te sturen samen met de eigenaren/ondernemers. 4. Promotie/communicatie: 3
Profilering van de Binnenstad bij verschillende doelgroepen. 5. Versterken ondernemersklimaat: Het bieden van ruimte aan ondernemersinitiatieven, het bevorderen van de onderlinge samenwerking/saamhorigheid en een goede gemeentelijke dienstverlening richting individuele ondernemers.
Met punt 3,4 en 5 zal, in combinatie met punt 1 en 2, een belangrijke stap gezet kunnen worden om de binnenstad weer aantrekkelijk te maken. Activiteitenplan Om de doelstelling te realiseren, zullen de volgende maatregelen worden genomen/onderzocht: Bij punt 3 (economie):
Inventarisatie eigenaren leegstaande panden/analyse leegstand (huurprijzen) Aanschrijven eigenaren/makelaars voor overleg /noodzaak om in actie te komen. Plannen/wensen huidige ondernemers in beeld brengen. Ruimtezoeker en pandenbank opzetten en bijhouden. Opstellen brancherings-/marketingplan Actieve acquisitie aan de hand van het brancherings-/marketingplan Evt. actieve benadering ondernemers voor herlocalisering. Planologisch instrumentarium inzetten (bijv. dubbele bestemming aan randen/herbestemming) Regelmatig overleg gemeente, ondernemers, vastgoed, makelaars, KvK, banken (vastgoedplatform). Proactief contact. Ontwikkelen starterspakket voor nieuwe ondernemers. Onderzoeken tijdelijke opvulling leegstaande winkelpanden door o.a. creatieve ondernemers, die hiermee kansen krijgen om hun producten onder de aandacht te brengen en er wordt niet tegen lege etalages aangekeken. Onderzoeken Pop-up horeca en detailhandel: een tijdelijke vestiging van een horecazaak of een winkel in een leegstaand pand laat de mogelijkheden van een pand zien en brengt een verrassingselement aan in een winkelgebied. Evt. ingroeihuur, dit is een verhuursituatie waarbij de retailer de verhuurder/belegger in het begin een lagere huur betaalt en in een aantal jaar toegroeit naar de echte huur.
Bij punt 4 (promotie, communicatie): Eerste stad aan de Waterweg sfeer creëren en in het Stadshart brengen, marketing tool voor Maassluis: bolders om te zitten, masten/palen/touwen, foto’s van zeeslepers historische haven. Verwijzing naar historisch centrum op binnenkomende routes in de stad. Verdere uitbouw promotie via SPM. Nieuwsbrief Binnenstad, online promotie 4
Bij punt 5 (versterken ondernemersklimaat): Aanspreekpunt binnen de gemeente Afstemmen openingstijden Actieve communicatie met ondernemers Overig: Zo snel mogelijk herontwikkeling van De Vlietlocatie.
Geld In totaal € 37.500, waarvan € 10.000 voor branchering/marketing, € 20.000 voor promotie/communicatie en € 7.500 divers.
Tijd Februari 2013: gezamenlijk activiteitenplan gereed. Uitvoering: 2013 en 2014 Organisatie Gemeente: Vanuit Projecten zal het plan voor herontwikkeling van de Vlietlocatie opgepakt worden. Vanuit Economische Zaken: -relevante externe contacten onderhouden die van belang zijn voor het functioneren van de binnenstad -invulling geven aan de dagelijkse coördinatie en zorgdragen voor de integrale afstemming binnen het gemeentelijk apparaat -stimuleren, initiëren, coördineren van binnenstadsinitiatieven -up tot date houden van alle relevante informatie over de potenties van de binnenstad, vestigingsmogelijkheden en procedures om de service richting ondernemers in te vullen. Centrummanager: De centrummanager vormt de oren en ogen van de binnenstad. Hij signaleert en communiceert daarvoor regelmatig met ondernemers, eigenaren in de binnenstad waarmee hij goede contacten onderhoudt. Hij is voor de ondernemers het aanspreekpunt en pakt vragen en acties samen met de gemeente op. Ondernemers binnenstad: Ondernemers in de binnenstad zullen hun verantwoordelijkheid moeten nemen om de binnenstad weer aantrekkelijk te maken. 5
Vastgoedeigenaren: Het vastgoed in de binnenstad van Maassluis is in bezit van veel verschillende eigenaren. De vastgoedeigenaren zullen benaderd moeten worden voor overleg. Vereniging BI-Zone Stadshart Maassluis, werkgroep Leegstand: De vereniging BI-Zone Stadshart Maassluis heeft een werkgroep Leegstand in het leven geroepen. Kamer van Koophandel: De Kamer van Koophandel heeft onlangs een rapport ‘winkelleegstand praktisch oplossen’ uitgebracht. De KvK zal vanuit deze expertise gevraagd worden deel te nemen aan het project. Makelaars: vervullen een brugfunctie tussen vastgoedeigenaren enerzijds en winkeliers anderzijds. Banken: vanuit hun financieringsfunctie Stichting Promotie Maassluis: De SPM bevordert de promotie van Maassluis, zowel in- als buiten Maassluis. Projectteam Binnenstad FSV: verantwoordelijk voor de herinrichting van de Maassluise binnenstad met gelden van het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o.
6