2015 06 20 – CM Congres – Academische zitting_Speech Maggie De Block
Academische zitting ‘Samen innoveren’ - Marc Justaert Zaterdag 20 juni 2015, 16u, Square Brussels Meeting Center, Kunstberg, 1000 Brussel --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Goedemiddag dames en heren, Ook ik wil jullie welkom heten op deze academische zitting over de toekomst van de ziekenfondsen. We kunnen er niet naast kijken: de rol van de ziekenfondsen is in volle ontwikkeling. Van hoofdzakelijk administratieve uitbetalingskassen evolueren zij steeds meer naar dienstencentra voor hun leden maar ook naar partners van het beleid. Ziekenfondsen beschikken immers over enorm veel expertise in onze complexe ziekteverzekering en denken mee over gezondheidspromotie en de begeleiding van de patiënt. Als minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid wil ik de komende jaren voortbouwen op die trend. Het is zeker niet mijn bedoeling om een revolutie te ontketenen, wél om deze nieuwe rollen van het ziekenfonds op een intelligente manier te versterken, in het belang van onze patiënten en de volksgezondheid. Een hervorming kan pas duurzaam kan zijn als ze gevoed en gedragen wordt door de betrokken actoren. Daarom start ik begin volgende maand de onderhandelingen met de ziekenfondsen om zo in onderling overleg te komen tot een solide meerjarenpact. Wat worden de hoofdlijnen? 1) Verdere modernisering van de rol van ziekenfondsen Zoals gezegd wordt de dienstverlenende rol naar leden en patiënten toe steeds belangrijker. Ziekenfondsen staan dicht bij hun leden en zijn daardoor goed gepositioneerd om hun health literacy te verhogen. En dat is niet voor niets één van de doelstellingen in het regeerakkoord. 1
2015 06 20 – CM Congres – Academische zitting_Speech Maggie De Block
Een betere kennis over gezondheid én over ons gezondheidszorgsysteem zorgt ervoor dat patiënten informatie over ziekte en gezondheid beter gaan gebruiken, dat ze gemakkelijker de juiste zorg gaan vinden, dat ze de juiste vragen gaan stellen, ... Op die manier krijgen de mensen de regie over hun eigen gezondheid mee in handen. CM is zeker en vast een voortrekker op dit domein. Het idee om van ziekenfondsen ook ‘gezondheidsfondsen’ te maken die sterk inzetten op preventie en gezondheidspromotie, kwam bijvoorbeeld van dit huis. CM schakelt ook consulenten in om leden actief te gaan begeleiden en hen wegwijs te maken in onze complexe ziekteverzekering. En arbeidsongeschikte leden kunnen via bepaalde CM-afdelingen rekenen op begeleiding door paramedici, een innovatieve multidisciplinaire benadering die ik mee opneem in mijn re-integratieplan voor arbeidsongeschikte patiënten. Dit zijn stuk voor stuk mooie praktijkvoorbeelden van hoe een ziekenfonds een actieve rol kan opnemen in ons zorglandschap. 2) Verhoogde transparantie In alle sectoren zien we vandaag een roep om good governance, ook in de sector van de ziekenfondsen. En dit gaat gepaard met een groeiende vraag naar verantwoording en transparantie: de mensen willen inzicht krijgen in de manier waarop instellingen worden georganiseerd, beheerd en bestuurd. Begin deze maand hebben we hier een belangrijke eerste stap gezet: binnenkort zullen de ziekenfondsen hun jaarrekening moeten neerleggen bij de Nationale Bank. Dit staat in de Wet diverse bepalingen die op 5 2
2015 06 20 – CM Congres – Academische zitting_Speech Maggie De Block
juni werd goedgekeurd door de ministerraad. Een werkgroep zal dit principe nu verder uitwerken. Maar transparantie gaat natuurlijk om meer dan jaarrekeningen alleen. In het kader van het debat over good governance zullen we ongetwijfeld enkele moeilijke en gevoelige thema’s moeten aansnijden. Zo moeten er voldoende garanties bestaan dat het overleg, de besluitvoering en de uitvoering van de ziekteverzekering zo georganiseerd worden dat we mogelijke belangenconflicten uitsluiten. Dat staat ook in het regeerakkoord. In die optiek moeten we dan ook de combinatie van verschillende rollen die ziekenfondsen spelen in die ziekteverzekering, kritisch tegen het licht durven te houden. Ziekenfondsen zijn niet alleen verdediger van ledenbelangen maar ook medebeheerder en controleur van de ziekteverzekering. En soms nemen ze nog een directe of indirecte rol op in de uitvoering van de ziekteverzekering en in het aanbieden van zorg. Ik wil CM als marktleider uitnodigen om ook zelf met concrete voorstellen te komen over deze complexe en gevoelige materie. 3) Verhoogde efficiëntie Een derde uitdaging wordt de budgettaire context. Het klopt dat we met deze regering enkele bezuinigingen moeten doorvoeren, maar dat heeft ons niet belet om een groeitraject uit te tekenen voor onze gezondheidszorg van 1,5% bovenop de inflatie. We blijven dus extra investeren in deze sector, met oog voor de patiënt. Anderzijds speelt onze gezondheidszorg zich niet af binnen een economisch vacuüm. We willen onze middelen dan ook zo efficiënt 3
2015 06 20 – CM Congres – Academische zitting_Speech Maggie De Block
mogelijk besteden, onder meer door slim te hervormen, te vereenvoudigen waar mogelijk en verspilling tegen te gaan. Van de ziekenfondsen vragen we een inspanning op het vlak van beheerskosten. Internationale analyses tonen dat hun administratiekosten niet per se hoger liggen dan in het buitenland, maar dat betekent niet dat er geen marge meer is voor verbetering. Waar? - Door processen eenvoudiger te maken en te uniformiseren, kunnen we de administratieve last verminderen. Voor de patiënten en de zorgverleners, maar ook voor de ziekenfondsen en de overheid. De informatisering en digitalisering kunnen hierbij helpen. - Ziekenfondsen kunnen hun middelen ook efficiënter besteden door meer samenwerkingen op te zetten. Dat kan gaan over structurele shared services, denk bijvoorbeeld aan het delen van ICTplatformen, maar ook over incidentele synergieën, bijvoorbeeld voor gezamenlijke voorlichtingscampagnes. - Ten slotte ben ik van plan om ziekenfondsen die efficiënt werken, te gaan belonen. Nu wordt 10% van de totale werkingsmiddelen van ziekenfondsen – het zogenaamde ‘variabele gedeelte’ – toegekend op basis van performantie, en dat aandeel moet op termijn omhoog. Op die manier wil ik ervoor zorgen dat ‘efficiënt werken’ een automatisme wordt. Dames en heren, Er was mij gevraagd om niet al te veel te spreken over jullie aftredende voorzitter. Ik heb dat lang uitgehouden, maar nu is het toch hoog tijd om een woordje tot hem te richten, vooraleer mijn tien minuten om zijn. 4
2015 06 20 – CM Congres – Academische zitting_Speech Maggie De Block
Met Marc Justaert zwaaien wij vandaag een heuse captain van de Belgische gezondheidszorg en ziekteverzekering uit. Zijn hele carrière lang heeft hij bruggen gebouwd tussen alle partijen binnen onze gezondheidszorg: de patiënten, de zorgverstrekkers en de zorginstellingen, de ziekenfondsen en de overheid. En welke pet hij ook op had – was het nu die van voorzitter van de CM, voorzitter van het Nationaal Intermutualistisch College of lid van de Medicomut – in elk van die rollen primeerde zijn sociaal engagement. Onlangs beschreef de pers hem nog als de tweede machtigste figuur in onze gezondheidszorg, na de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid. Maar net als ik spreekt Marc Justaert niet graag over macht. Ik kende hem al langer, maar sinds ik minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid ben geworden, heb ik jullie aftredende voorzitter leren kennen als iemand die veel waarde hecht aan overleg. Ik heb de voorbije maanden iemand tegenover mij gevonden die heel open is. Iemand die kritisch maar constructief meedenkt over de toekomst van onze gezondheidszorg en daarbij nooit het belang van de patiënt uit het oog verliest. Iemand die veel belang hecht aan evidencebased practices. (met een knipoog)
Het beste bewijs van zijn pluralistische houding is
misschien wel het feit dat ik, toch een liberale minister, hier vandaag ben uitgenodigd voor zijn afscheid als voorzitter van de CM. Dames en heren, Samen met jullie neem ik vandaag afscheid van Marc Justaert als voorzitter van CM. Maar hem helemaal uitzwaaien doen we niet. 5
2015 06 20 – CM Congres – Academische zitting_Speech Maggie De Block
Zoals jullie weten, wordt Marc Justaert straks voorzitter van Welzijnszorg, een vzw die armoede en uitsluiting bestrijdt in Vlaanderen en Brussel. Daar zal hij zich sociaal blijven engageren voor onze maatschappij. Maar, dames en heren, ik wil jullie vandaag ook iets in primeur meegeven: Marc Justaert zal de komende jaren ook actief blijven in onze gezondheidszorg… Neen, op mijn kabinet komt hij niet werken, ook al heeft hij ervaring als kabinetschef gezondheidszorg onder wijlen JeanLuc Dehaene. Marc Justaert wordt straks de nieuwe voorzitter van de Algemene Raad van het Riziv. Daar volgt hij Edouard Descampe op, die de Algemene Raad de voorbije tien jaar uitstekend heeft geleid. Marc, ik ben enorm blij dat je deze belangrijke rol op jou wil nemen. En ik ben ervan overtuigd dat je met jouw ervaring en expertise nog een belangrijke rol zal spelen voor de toekomst van onze gezondheidszorg. Tegelijkertijd wil uiteraard ook Luc Van Gorp, jouw opvolger als voorzitter van CM, alle succes wensen. Samen zullen we blijven bouwen aan een kwalitatieve, betaalbare en toegankelijke gezondheidszorg.
Bedankt voor jullie aandacht!
6