ABP beleid inzake verantwoord beleggen

ABP beleid inzake verantwoord beleggen

2 ABP Beleid inzake verantwoord beleggen

Inhoud

Samenvatting .................................................................................................................................................................. 3 Inleiding .......................................................................................................................................................................... 5 1. Rekening houden met ESG-factoren . . ..................................................................................................................... 6 2. De dialoog met ondernemingen aangaan .. ........................................................................................................... 6 3. Een actief en verantwoord beleid voeren op het gebied van corporate governance ................................ 7 4. In oplossingen investeren voor vraagstukken op het gebied van duurzaamheid . . ..................................... 7 5. Met beleidsmakers en regelgevers overleggen ................................................................................................... 7 6. Ondernemingen uitsluiten ........................................................................................................................................ 8 7. Overheidsobligaties uitsluiten .. ................................................................................................................................ 8 8. Samenwerken met andere partijen .. ....................................................................................................................... 8 9. Over het beleid verantwoording afleggen . . .......................................................................................................... 8 Bijlage

..........................................................................................................................................................................

9


Samenvatting

ABP investeert in oplossingen voor vraagstukken op het gebied van duurzaamheid. We beleggen in ondernemingen (direct of indirect) die

Doelstelling

duurzaamheid bevorderen. Deze beleggingen moeten

De hoofddoelstelling van ABP is zorgen voor

natuurlijk ook voldoen, in het belang van onze deelnemers,

aantrekkelijke pensioenen tegen een redelijke premie.

aan onze eisen ten aanzien van risico en rendement.

Ook ons Beleid Verantwoord Beleggen, waarover het hier gaat, moet daaraan bijdragen. Dit beleid heeft

ABP overlegt met beleidsmakers en regelgevers om in

daarom drie doelen:

de markt als geheel duurzaamheid te bevorderen en om normen voor corporate governance te verbeteren.

1) het financiële rendement (gecorrigeerd voor risico) verbeteren, 2) laten zien dat ABP maatschappelijke verantwoordelijkheid neemt, 3) aan de integriteit van de financiële markten

We willen als grote institutionele belegger nationaal en internationaal beleid en normen bevorderen die ons in staat stellen om aantrekkelijke duurzame beleggingen te doen, en bijdragen aan een duurzame bedrijfsvoering en een betere corporate governance in het algemeen.

bijdragen. ABP belegt niet in ondernemingen die betrokken Om deze doelstellingen te bereiken geven we

zijn bij de productie van verboden goederen.

als volgt inhoud aan het verantwoord beleggen.

Het gaat hierbij om goederen die op grond van nationale of internationale wet- en regelgeving nu of binnenkort

ABP houdt bij het beleggen rekening met milieu,

verboden zijn. Ook kunnen we besluiten niet te beleggen

sociale en ondernemingsbestuur (ESG)-factoren.

in activiteiten die volgens zeer breed in Nederland

We onderzoeken de effecten van ESG-factoren op onze

gedragen opvattingen als verwerpelijk worden beschouwd.

beleggingen en waar relevant en praktisch mogelijk houden we daar bij onze beleggingsbeslissingen

ABP investeert niet in overheidsobligaties van landen

rekening mee. Het gaat hierbij om milieuaspecten,

waarvoor een wapenembargo van de Veiligheidsraad

sociale aspecten en aspecten ten aanzien van

van de VN van kracht is.

ondernemingsbestuur (‘environment, social,

De Veiligheidsraad van de VN legt zo’n embargo op

governance’).

om schendingen van het internationale recht of van mensenrechten te veroordelen. We beleggen niet in de

ABP gaat de dialoog aan met ondernemingen waarin

overheidsobligaties van landen waarvoor zo’n embargo

het belegt, om de duurzaamheid en het bestuur van de

van kracht is.

onderneming te verbeteren. We verwachten van ondernemingen dat zij zich houden

ABP werkt met andere partijen samen om het beleid

aan de normen die zijn vastgelegd in het VN Global

ten aanzien van verantwoord beleggen uit te voeren.

Compact, de OESO Richtlijnen voor Multinationale

We werken samen met pensioenfondsen, andere

Ondernemingen, de OESO Principes voor Corporate

langetermijnbeleggers, financiële dienstverleners,

Governance en de Global Corporate Governance

analisten en andere partijen op het gebied van beleggen

Principles van het International Corporate Governance

om duurzame bedrijfsvoering en goede corporate

Network. We zullen als belegger invloed uitoefenen

governance te bevorderen.

op de ondernemingen die deze normen onvoldoende in acht nemen. Blijft een onderneming dat toch doen,

ABP legt over het beleid ten aanzien van

dan zullen we onze belegging heroverwegen.

verantwoord beleggen verantwoording af. We luisteren naar de meningen van alle belanghebbenden

ABP voert een actief en verantwoord beleid

bij ABP, onder andere onze deelnemers, over ons beleid

op het gebied van corporate governance.

ten aanzien van duurzaamheid en corporate governance.

Waar mogelijk gebruiken we als aandeelhouder

We rapporteren aan hen over de uitvoering van het beleid.

ons stemrecht. Wanneer dat nodig is, gaan we met managers van ondernemingen in gesprek over hun strategie en corporate governance.


Verantwoord beleggen en ESG

Bij de analyse van ondernemingen beoordelen we dus niet alleen financiële informatie, maar wegen we vaak ook andere informatie mee. Deze andere informatie

Verantwoord beleggen houdt verband met

duiden we met ESG aan, wat aangeeft dat het gaat

maatschappelijk verantwoord ondernemen. Dit laatste

over milieu (‘environment’), sociale omstandigheden

komt erop neer dat ondernemers rekening houden

(‘social’) en ondernemingsbestuur (‘governance’).

met de omgeving waarin zij hun bedrijf uitoefenen.

Wij achten goed ondernemingsbestuur en het

Denk daarbij aan goede arbeidsvoorwaarden,

daarbij in ogenschouw nemen van andere belangen

milieuvoorschriften, duurzaamheid op de lange termijn

van de onderneming, belangrijk voor duurzame

en de integriteit van de bedrijfsvoering.

aandeelhouderswaarde.

Dit maatschappelijk verantwoord ondernemen komt bij beleggen op twee manieren terug. De belegger kan zelf de principes van maatschappelijk verantwoord ondernemen toepassen en de belegger kan in zijn beleggingsbeslissingen meewegen in hoeverre een onderneming of project die principes toepast. In dit laatste geval is sprake van (maatschappelijk) verantwoord beleggen. Dit heeft een ethische, maar ook een financiële kant. Wij zijn er immers van overtuigd dat bedrijven die serieus maatschappelijk verantwoord ondernemen, op de lange termijn beter zullen presteren.


Inleiding

1. We houden bij het beleggen rekening met ESG-factoren. 2. We gaan de dialoog aan met ondernemingen waarin

Voor ABP is verantwoord beleggen een belangrijk thema. We zijn ervan overtuigd dat ESG-factoren de financiële prestaties van ondernemingen kunnen beïnvloeden. Ecologische factoren als klimaatverandering en de aantasting van de biodiversiteit kunnen die prestaties beïnvloeden. Hetzelfde geldt voor maatschappelijke

ABP belegt, om de duurzaamheid en het bestuur van de onderneming te verbeteren. 3. We voeren een actief en verantwoord beleid op het gebied van corporate governance. 4. We investeren in oplossingen voor vraagstukken op het gebied van duurzaamheid. 5. We overleggen met beleidsmakers en regelgevers

kwesties als mensenrechten en de invloed van

om in de markt als geheel duurzaamheid te

ondernemingsactiviteiten op lokale gemeenschappen.

bevorderen en om normen voor corporate

En ook vraagstukken ten aanzien van corporate governance, zoals de beloning van bestuurders en

governance te verbeteren. 6. We beleggen niet in ondernemingen die betrokken

de keuze van boekhoudkundige normen, kunnen de

zijn bij de productie van verboden goederen of die in

financiële prestaties beinvloeden. Door hier in onze

brede kringen als verwerpelijk worden beschouwd.

beleggingsprocessen en beslissingen rekening mee te houden, kunnen we een betere afweging maken tussen rendement en risico. Voor het waarborgen van de financiële belangen van onze deelnemers is dat buitengewoon belangrijk 1.

7. We investeren niet in overheidsobligaties van landen waarvoor een wapenembargo van de Veiligheidsraad van de VN van kracht is. 8. We werken samen met andere partijen om het beleid ten aanzien van verantwoord beleggen uit te voeren. 9. We leggen over het beleid ten aanzien van

De ESG-thema’s hebben veel te maken met de

verantwoord beleggen verantwoording af.

waarden en overwegingen van alle belanghebbenden bij ABP en van de maatschappij als geheel. Voor

Het ESG-team van onze uitvoeringsorganisatie

ons, als grote belegger, is het een maatschappelijke

coördineert de uitvoering van dit beleid. Het team voert

verantwoordelijkheid om daar rekening mee te houden.

het stapsgewijs uit en ontwikkelt daarvoor actieplannen

Bovendien moeten we daarom beseffen dat onze

binnen de normale jaarlijkse planningsprocedure.

stakeholders bepaalde beleggingen niet aanvaardbaar vinden. De ESG-factoren hebben te maken met zowel afzonderlijke ondernemingen en projecten als de markt in zijn geheel. ABP is immers afhankelijk van de wereldeconomie en op de lange termijn is die het meest gebaat bij gezonde, betrouwbare financiële markten. Op hun beurt zijn deze markten afhankelijk van ecologische duurzaamheid en van verantwoorde normen van bedrijfsvoering. Deze normen leiden ertoe dat de maatschappij vertrouwen in het bedrijfsleven heeft. Het is daarom in het belang van ABP om daar een bijdrage aan te leveren. Dit doen we door op negen manieren inhoud te geven aan verantwoord beleggen.

Meer informatie over de beginselen van ons beleggingsbeleid is te vinden in ons Strategisch Beleggingsplan 2010-2012 op www.abp.nl.

1


1. R ekening houden met ESG-factoren

Als onderdeel van ons beleggingsproces gaan we regelmatig in gesprek met ondernemingen. Zo kunnen we essentiële thema’s op het vlak van duurzaamheid en corporate governance onderzoeken. Door over deze

We analyseren de effecten van ESG-factoren in de

thema’s vragen te stellen, geven we een sterk signaal

hele portefeuille, in alle gevallen waarin dit praktisch

af dat we in dit opzicht hoge normen en voortgaande

mogelijk is. ESG-specialisten en portfoliomanagers

verbetering verwachten. Onze verwachtingen zijn

onderzoeken daarvoor of en hoe ESG-factoren

wat dat betreft vergelijkbaar met die ten aanzien

de financiële prestaties van ondernemingen

van de financiële prestaties. We gaan ook in gesprek

beïnvloeden. Ze gebruiken daarbij informatie van

met ondernemingen naar aanleiding van specifieke

onder meer gespecialiseerde onderzoeksbureaus,

ongewenste incidenten.

effectenmakelaars, beleidsspecialisten en nietgouvernementele organisaties. Vervolgens houden

Soms gaan we over tot het opzetten van engagement

we bij onze beleggingsbeslissingen rekening met

programma’s. Dit zijn programma’s met betrekking tot

de onderzoeksuitkomsten. We kunnen bijvoorbeeld

ESG-kwesties die binnen de desbetreffende ondernemingen

beslissen om een bepaalde belegging niet te doen of

van bijzondere betekenis zijn. Zo’n programma kan

af te stoten of om de omvang ervan te verkleinen of

bijvoorbeeld op ondernemingen zijn gericht in landen

te vergroten. Zo nemen we op basis van de financiële

waar schendingen van mensenrechten plaatsvinden. In ons

vooruitzichten van de onderneming en de kenmerken op

jaarlijks Verslag Verantwoord Beleggen kondigen we de

ESG-gebied goed onderbouwde beleggingsbeslissingen.

thema’s in deze programma’s aan. Bij het prioriteren van zulke engagementprogramma’s

2. D e dialoog met ondernemingen aangaan

gelden de volgende prioriteiten: 1. de kans dat het desbetreffende thema een negatief effect zal hebben op de financiële prestaties van de onderneming op de lange termijn; 2. de grootte van het belang van ABP in de

We gaan regelmatig de dialoog aan met ondernemingen waarin ABP belegt. Dat doen we wanneer we verwachten dat de duurzaamheidsprestaties of het bestuur van een onderneming verbeterd kunnen worden. We verwachten van ondernemingen dat zij zich houden aan de normen die zijn vastgelegd in het VN Global Compact 2, de OESO Richtlijnen voor

onderneming; 3. de ernst van het thema uit het oogpunt van ESG en de betekenis ervan in termen van maatschappelijke verantwoordelijkheid; 4. het risico dat de schadelijke praktijk blijft bestaan als we er geen paal en perk aan stellen; 5. de mogelijkheid die ABP heeft, alleen of met

Multinationale Ondernemingen 3, de OESO Principes

andere beleggers, om de gewenste verandering te

voor Corporate Governance 4 en de Global Corporate

bewerkstelligen.

Governance Principles van het International Corporate 5

Governance Network. In de bijlage staat meer informatie

Het kan gebeuren dat een onderneming blijft verzuimen

over deze normen.

om aan de gewenste verandering mee te werken. De risico’s op het vlak van ESG zijn dan voor ons als

ABP is wereldwijd een van de grootste pensioenfondsen.

belegger onaanvaardbaar. We zullen de belegging dan

Soms verkeren we daardoor in een sterke positie

heroverwegen.

om ondernemingen waarin we hebben belegd, te beïnvloeden. We zullen die positie waar mogelijk gebruiken als ondernemingen de genoemde normen onvoldoende naleven.

www.unglobalcompact.org www.oecd.org 4 www.oecd.org 5 www.icgn.org 2

3


3. E en actief en verantwoord beleid voeren op het gebied van corporate governance

4. I n oplossingen investeren voor vraagstukken op het gebied van duurzaamheid

Corporate governance heeft betrekking op de

De wereld ziet zich gesteld voor duurzaamheidsvraag

besturing van een onderneming. Wij achten goed

stukken als het terugdringen van CO2-uitstoot, het

ondernemingsbestuur en het daarbij in ogenschouw

beperken van klimaatverandering, het beschermen

nemen van andere belangen van de onderneming,

van bosgebieden en het bestrijden van armoede.

belangrijk voor duurzame aandeelhouderswaarde.

Voor de oplossing van dergelijke vraagstukken zijn

Goede corporate governance is daarom een zeer

enorme investeringen nodig. Wij kunnen daaraan

belangrijke verantwoordelijkheid van een onderneming

bijdragen dankzij ons langetermijnperspectief, onze

jegens haar aandeelhouders. In het verlengde daarvan

risicobenadering en de omvang van het fonds. We

is een actief en verantwoord beleid op het gebied van

zoeken naar mogelijkheden daarvoor en investeren

corporate governance een verantwoordelijkheid van

erin indien ze een voldoende aantrekkelijk rendement

ABP als grote institutionele belegger.

bieden.

Waar mogelijk oefenen we ons stemrecht uit op de jaarlijkse Algemene Vergaderingen van Aandeelhouders (AVA’s) en op andere vergaderingen van de onderne mingen waarin we beleggen. Het maakt daarbij niet uit of interne of externe fondsbeheerders de aandelen

5. M et beleidsmakers en regelgevers overleggen

beheren. Bij het uitlenen van aandelen zorgen we ervoor dat minstens 20 procent ervan beschikbaar blijft

Met het oog op het rendement van onze beleggingen

voor het uitoefenen van onze stemrechten. Zo nodig

en op de belangen van alle betrokkenen bij ABP

roepen we alle uitgeleende aandelen terug om onze

overleggen we met beleidsmakers en regelgevers in

stemrechten op vergaderingen van ondernemingen

Nederland en het buitenland. Dit doen we om in de

uit te kunnen oefenen. Dit betreft dan Nederlandse

markt als geheel duurzaamheid te bevorderen en om

ondernemingen, ondernemingen waarin we een

normen voor corporate governance te verbeteren. Door

bijzonder groot belang hebben en ondernemingen die

onze betrokkenheid bij beleidsvorming op het gebied

vanwege de corporate governance in de aandacht staan.

van duurzaamheid kunnen we efficiënt bijdragen aan

De AVA’s van bepaalde Nederlandse ondernemingen

kaders, prikkels en spelregels voor ondernemingen. Het

wonen we persoonlijk bij. We zorgen ervoor dat we

idee daarachter is dat zich daardoor meer aantrekkelijke

op de AVA’s van andere Nederlandse ondernemingen

duurzame beleggingsmogelijkheden voor ons zullen

vertegenwoordigd zijn door met andere Nederlandse

voordoen. Evenzo leveren we regelmatig een bijdrage

institutionele beleggers te overleggen. Op AVA’s in het

aan beleidsdiscussies in Nederland, de Europese Unie en

buitenland zijn we zo mogelijk aanwezig wanneer er

wereldwijd over normen, gedragscodes en kaders op het

bijzonder belangrijke onderwerpen aan de orde zijn.

gebied van corporate governance.

We volgen rechtszaken van aandeelhouders nauwgezet om er zeker van te zijn dat we van een eventueel toe te kennen schadeloosstelling het ons toekomende deel ontvangen. In bijzonder belangrijke zaken treden we eventueel als formele eiser op 6.

Meer informatie over ons beleid op het gebied van corporate governance is te vinden in ons Corporate Governance Raamwerk op www.abp.nl.

6


6. Ondernemingen uitsluiten

8. S amenwerken met andere partijen

We beleggen niet in ondernemingen die betrokken zijn bij de productie van verboden goederen. Het gaat

We werken met andere partijen samen om het

hierbij om goederen die op grond van nationale of

beleid ten aanzien van verantwoord beleggen uit te

internationale wet- en regelgeving nu of binnenkort

voeren. We werken bijvoorbeeld samen met andere

verboden zijn. Ook kunnen we besluiten niet te

pensioenfondsen, andere langetermijnbeleggers,

beleggen in activiteiten die volgens zeer breed in

financiële dienstverleners als vermogensbeheerders

Nederland gedragen opvattingen als verwerpelijk

en effectenmakelaars, analisten, onderzoekers en

worden beschouwd.

andere partijen in de financiële sector om duurzame bedrijfsvoering en goede corporate governance te

Dit betekent dat we niet beleggen in ondernemingen

bevorderen. Ook waren we mede-initiatiefnemer

die rechtstreeks betrokken zijn bij de productie van

bij de totstandkoming van belangrijke nationale en

antipersoneelsmijnen, clusterbommen en chemische of

internationale afspraken en projecten om verantwoord

biologische wapens. Van rechtstreekse betrokkenheid

beleggen te stimuleren. Voorbeelden zijn de VN

is in dit verband sprake als de onderneming een

Principes voor Verantwoord Beleggen 7, het Carbon

volledig wapen of het grootste deel ervan vervaardigt

Disclosure Project 8 en Eumedion 9. We zijn lid van het

of als de onderneming belangrijke aan munitie

International Corporate Governance Network 10, het

gerelateerde onderdelen vervaardigt zoals submunitie,

Global Investor Governance Network en enkele andere

ontstekingen en raketkoppen. We beleggen ook niet in

netwerken.

ondernemingen die een belang hebben van meer dan 20 procent in een dochteronderneming die dergelijke wapens of onderdelen vervaardigt Voor de uitvoering van dit beleid kopen we bij gespecialiseerde bureaus onderzoek in.

7. Overheidsobligaties uitsluiten

9. O ver het beleid verantwoording afleggen We luisteren naar de meningen van alle belang hebbenden bij ABP, met name de deelnemers, over ons beleid ten aanzien van duurzaamheid en corporate governance. Ook gaan we over deze thema’s

We investeren niet in overheidsobligaties van landen

discussies aan met niet-gouvernementele organisaties,

waarvoor een wapenembargo van de Veiligheidsraad

overheidsinstellingen, onderzoeksbureaus en andere

van de VN van kracht is. De Veiligheidsraad van

partijen. Elk kwartaal publiceren we de volledige

de VN legt zo’n embargo op om schendingen van

lijst van onze honderd grootste beleggingen, alle

het internationale recht of van mensenrechten te

beursgenoteerde ondernemingen en, converteerbare

veroordelen.

obligaties op onze website. Dit geldt ook voor gedetailleerde informatie over onze stemmingen op aandeelhoudersvergaderingen en andere vergaderingen die we hebben bijgewoond. Jaarlijks brengen we een Verslag Verantwoord Beleggen uit. Daarin rapporteren we over de activiteiten die we hebben ondernomen om ons beleid op dit gebied uit te voeren.

www.unpri.org www.cdproject.net 9 www.eumedion.nl 10 www.icgn.org 7

8


Bijlage

OESO Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen In de OESO Richtlijnen voor Multinationale Ondernemingen doen regeringen een aantal

VN Global Compact

aanbevelingen aan multinationale ondernemingen.

Het VN Global Compact is een leidraad voor

Deze aanbevelingen hebben betrekking op vrijwillig na

ondernemingen die zich hebben verplicht om hun

te leven beginselen en normen voor een verantwoorde

bedrijfsa ctiviteiten en -strategieën in overeenstemming

bedrijfsvoering. Deze beginselen en normen stemmen

te brengen met tien universeel aanvaarde beginselen

overeen met toepasselijke wet- en regelgeving. De

op het gebied van mensenrechten, arbeid, milieu en

OESO Richtlijnen beogen zeker te stellen dat de

corruptiebestrijding. Over deze beginselen is wereldwijd

activiteiten van multinationale ondernemingen aan het

overeenstemming bereikt. Ze zijn afgeleid van de

overheidsbeleid beantwoorden. Ook beogen ze zeker te

Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, de

stellen dat die activiteiten bijdragen aan de verbetering

Verklaring van de Internationale Arbeidsorganisatie

van het buitenlandse investeringsklimaat en aan het

inzake de Fundamentele Principes en Rechten op het

wederzijds vertrouwen tussen ondernemingen en de

Werk, de Verklaring van Rio de Janeiro inzake Milieu en

maatschappij waarin ze hun activiteiten ontplooien.

Ontwikkeling en het VN-verdrag tegen corruptie.

Tot slot beogen ze te bevorderen dat multinationale

Het betreft de volgende tien beginselen.

ondernemingen meer aan duurzame ontwikkeling bijdragen.

Mensenrechten • Ondernemingen respecteren en ondersteunen

De OESO Richtlijnen hebben deels betrekking op

de naleving van internationaal verkondigde

dezelfde aandachtsgebieden als het VN Global

mensenrechten.

Compact. Bovendien bevatten ze aanbevelingen

• Ondernemingen garanderen dat zij niet medeplichtig zijn aan het schenden van mensenrechten. Arbeidsnormen • Ondernemingen ondersteunen de vrijheid van vereniging en de daadwerkelijke erkenning van het recht op collectieve arbeidsonderhandelingen. • Ondernemingen ondersteunen de uitbanning van alle vormen van dwangarbeid of gedwongen tewerkstelling. • Ondernemingen ondersteunen de daadwerkelijke afschaffing van kinderarbeid. • Ondernemingen ondersteunen de uitbanning van discriminatie bij tewerkstelling en beroepsuitoefening. Milieu • Ondernemingen betrachten voorzorg bij hun benadering van milieu-uitdagingen. • Ondernemingen nemen initiatieven die tot een meer verantwoorde houding ten aanzien van het milieu leiden. • Ondernemingen bevorderen de ontwikkeling en verspreiding van milieuvriendelijke technologieën. Corruptiebestrijding • Ondernemingen dragen bij aan de bestrijding van corruptie in alle mogelijke vormen, waaronder afpersing en omkoping.

voor bedrijven in termen van consumentenbelangen, wetenschap, technologie, concurrentie en belastingen.


OESO richtlijnen voor Corporate Governance

Global Corporate Governance Principles van het ICGN

De OESO richtlijnen voor Corporate Governance

De Global Corporate Governance Principles van het

werden in 2004 gepubliceerd. Ze bevatten een

International Corporate Governance Network (ICGN)

aantal bepalingen met betrekking tot het kader

werden in 2009 voor het laatst herzien. Ze bevatten

voor corporate governance.

een uitwerking van de OESO Principes voor Corporate Governance. Het ICGN preciseert de vereisten voor de

• Het kader voor corporate governance moet op het

volgende onderwerpen:

bevorderen van transparante en efficiënte markten zijn gericht. • Het moet in overeenstemming zijn met de geldende wet- en regelgeving. • Het moet duidelijk omschrijven hoe de

• De primaire doelstelling van een onderneming (optimalisering over een langere termijn van de rendementen voor de aandeelhouders), • Transparantie en de bekendmaking van gegevens,

verantwoordelijkheden tussen toezichthoudende,

• De accountantscontrole,

regelgevende en handhavende bevoegdheden zijn

• De eigendomsrechten, verantwoordelijkheden en

verdeeld. • Het moet de uitoefening van de rechten van aandeelhouders waarborgen en bevorderen. • Het moet een billijke behandeling van alle

stemrechten van aandeelhouders (met inbegrip van indien nodig te nemen stappen), • De plichten, verantwoordelijkheden en voornaamste taken van de directie van een onderneming,

aandeelhouders waarborgen, met inbegrip van

• Het beleid inzake de beloning,

minderheidsaandeelhouders en buitenlandse

• De maatschappelijke verantwoordelijkheidszin

aandeelhouders; alle aandeelhouders moeten

(‘corporate citizenship’),

effectieve mogelijkheden hebben om schending van

• De betrekkingen met de belanghebbenden,

hun rechten aan te kunnen vechten.

• De ethisch verantwoorde bedrijfsvoering,

• Het moet een erkenning bevatten van de rechten van belanghebbenden op basis van de wet of wederzijdse overeenkomsten. • Het moet aan actieve samenwerking bijdragen tussen ondernemingen en belanghebbenden; deze samenwerking moet op het scheppen van welvaart, werkgelegenheid en handhaving van financieel gezonde bedrijven zijn gericht. • Het moet waarborgen bevatten voor een tijdige en correcte bekendmaking van gegevens die betrekking hebben op alle wezenlijke aangelegenheden van de onderneming, met inbegrip van de financiële situatie, de resultaten, het eigendom en het bestuur. • Het moet waarborgen bevatten voor de strategische aansturing van de onderneming, voor effectieve uitoefening van het toezicht door de commissarissen op het management en voor het afleggen van verantwoording door de commissarissen aan de onderneming en de aandeelhouders.

• De implementatie van corporate governance.


Uitgave ABP Postbus 4911, 6401 JS Heerlen Oude Lindestraat 70, 6411 EJ Heerlen Telefoon (045) 5792911 E-mail: [email protected]

ABP beleid inzake verantwoord beleggen

Recommend Documents