Aanbiedingsbrief. Aan de Raad. Spijkenisse, 14 oktober Geachte dames en heren,

Aanbiedingsbrief

Aan de Raad

Spijkenisse, 14 oktober 2013

Geachte dames en heren, Bij het opstellen van de begroting dienen we altijd rekening te houden met de toekomstige ontwikkelingen. De mate van onzekerheid van deze ontwikkelingen is bij het opstellen van de begroting 2014 groter dan in het verleden. Enerzijds wordt dit ingegeven door Rijksbezuinigingen en decentralisaties en anderzijds wordt dit ingegeven door de herindeling per 1 januari 2015 met de gemeente Bernisse. Dit is de laatste begroting die u van de gemeente Spijkenisse vaststelt. Bij de Kadernota 2014 is al geconcludeerd dat voor de jaren 2014-2017 een structureel tekort wordt verwacht. Verderop in deze aanbiedingsbrief onder het kopje Financiën 2014-2017 wordt hierop nader ingegaan. Daarbij is rekening gehouden met het gegeven dat van het totaal van de begrotingsomvang van € 181 miljoen circa de helft betrekking heeft op wettelijke taken en van de andere helft de gemeente zelf kan bepalen waar het aan uitgegeven wordt. Spijkenisse heeft met de vorige bezuinigingsopdrachten van € 10 miljoen en € 6 miljoen al de nodige ingrepen moeten doen in het producten- en dienstenpakket. Op Prinsjesdag 2013 zijn wederom nieuwe bezuinigingen op de Rijksbegroting van € 6 miljard aangekondigd. Door de nog steeds aanhoudende crisis blijven gemeentelijke inkomsten tegenvallen. Dit zorgt voor een verdere beperking van de financiële ruimte. Het structurele tekort, samen met naar de gemeente vertaalde rijksbezuinigingen, noopt tot nieuwe bezuinigingen. Uitgangspunten sluitende begroting Visie en focus zijn belangrijke voorwaarden om te komen tot een inhoudelijk sluitende meerjarenbegroting. Het collegeprogramma, de Doorkijk 2020 en de tafel van 9 spelen hierin dan ook een leidende rol. Naast de wettelijke taken zijn dan ook beheer, jeugd en veiligheid van belang geweest bij de afwegingen. Ten aanzien van elke afzonderlijke taak is de vraag gesteld hoe deze zich verhoudt tot de toekomstvisie. Voorstellen om te komen tot een inhoudelijk sluitende meerjarenbegroting zijn inmiddels nader uitgewerkt. Het college heeft er voor gekozen om de lasten zo min mogelijk bij de burger te leggen. Naast de reguliere indexering is er geen sprake van verhoging van de OZB. Bezuinigingen zijn voornamelijk gevonden door de kosten te beperken en door het verlagen van de personele inzet. De Algemene Reserve is bewust ontzien vanwege potentiële risico‟s. Deze lijn zal zo lang mogelijk gevolgd worden. Tegelijkertijd met de behandeling van de begroting volgt separate advisering over de bezuinigingen. Net als in de vorige begroting geldt ook voor 2014 en verder dat doortastendheid en vasthoudendheid nodig is om er voor te zorgen dat de gemeente Spijkenisse haar doelstellingen kan blijven bereiken. Wij zullen de economische ontwikkelingen blijven volgen om u als raad in staat te stellen indien nodig bij te sturen.

Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 9

Onderstaand wordt aangegeven wat de verwachte ontwikkelingen zijn voor de diverse beleidsvelden. Deze laatste betreffen in feite een actualisatie van de aanbiedingsbrief van de Kadernota 2014 waarin de belangrijkste ontwikkelingen voor de jaren 2014 en verder zijn gepresenteerd.

Doorkijk 2020 – Tafel van 9 De tafel van 9 komt voort uit de Doorkijk 2020. Diverse partijen (publiek en privaat) nemen hier aan deel om de gemeentelijke ambitie ten aanzien van het haven-industrieel complex (HIC) verder in te vullen. Dit gebeurt op ruimtelijk en economisch gebied door het uitbouwen van de netwerkrelaties met de haven. Voor het zomerreces hebben de deeltafels Bedrijven & Arbeidsmarktbeleid, Ruimte & Mobiliteit en Onderwijs hun deelproducten opgeleverd. Op 3 juli jl. is tijdens een thema-avond het rapport van de tafel Bedrijven & Arbeidsmarktbeleid, getiteld Economisch Profiel 2013 – 2030 „Spijkenisse: Game Changer of Game Over!?‟ aan de raad gepresenteerd. De deelvisies worden nu gebundeld tot één eindrapport. Dit rapport wordt voorzien van een uitvoeringsprogramma. Beide documenten worden in het najaar voorgelegd aan de gemeenteraad.

Programma 1 Algemeen bestuur Communicatie Het samengaan van Bernisse en Spijkenisse zal zeker een speerpunt in het communicatiebeleid voor de komende periode zijn. Het vraagt om een nieuwe blik. Immers, de nieuwe gemeente komt er anders uit te zien en heeft meer te bieden. Dat vraagt extra inzet van de afdelingen Communicatie en Representatie in Bernisse en Spijkenisse. Daarnaast blijft citymarketing veel inzet vragen. In een moeilijke woningmarkt is het van groot belang, voor de gemeente en voor de inwoners, dat de aantrekkelijke woonmilieus die Spijkenisse en Bernisse anno 2013 bieden, ook regionaal bekend zijn. Met het Woonplatform, waarin de gemeente samen optrekt met commerciële partijen en corporaties, wordt daaraan gewerkt. De Kadernota Communicatie, eerder in uw raad besproken, zal worden uitgewerkt in een Uitvoeringsnota. Daarin zal onder meer worden ingegaan op het (nog) actiever inzetten van website, twitter en andere actuele communicatie- en interactiemiddelen. Daarbij is een vitaal en levendig kernwinkelgebied van groot belang voor Spijkenisse als geheel en de inwoners in het bijzonder. Communicatie over goede initiatieven in het centrum, de verbeterde kwaliteit van het voorzieningenniveau kunnen bijdragen aan het versterken van het imago van Spijkenisse. Intergemeentelijke samenwerking Een thema dat de bestuurlijke agenda in Nederland reeds bepaalt en de komende jaren zal blijven bepalen, is de toenemende samenwerking binnen het openbaar bestuur. Al dan niet daartoe genoodzaakt door bezuinigingen of groeiende takenpakketten die overheidslichamen niet meer alleen het hoofd kunnen bieden, zoeken met name gemeenten in toenemende mate elkaar op om hun rol als “eerste overheid” waar te kunnen maken. Vaak met de expliciete wens tot behoud van zelfstandigheid wordt gekeken naar mogelijkheden om met gemeenten in de directe omgeving afspraken te maken over het met elkaar uitvoeren van taken en realiseren van doelstellingen. Zo ook op Voorne-Putten. Al lange tijd wordt met de gemeenten op Voorne-Putten formeel en informeel samengewerkt, soms één op één maar vaker in breder verband tot en met het niveau van de Stadsregio. Dat zal de komende jaren alleen maar toenemen. De aangekondigde decentralisaties in het kader van de Jeugdzorg, de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten en de Participatiewet nopen daartoe. De gemeenten vinden elkaar nu al in ambtelijke werkgroepen en bestuurlijke stuurgroepen om voorbereid te zijn op wat komen gaat. Dat vindt plaats op het niveau van het betreffende beleidsterrein maar ook op een meer algemeen niveau. Dat laatste heeft er onder andere voor gezorgd dat er in de loop van 2013 een gezamenlijke regionale Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 10

bestuurskrachtmeting heeft plaatsgevonden waarvan de vruchten in 2014 en verder kunnen worden geplukt. Daarnaast zal 2014 het jaar moeten worden waarin de algemene samenwerking zijn beslag krijgt door de op te richten Metropoolregio. Aan de bestuurstafel in Voorne-Putten wordt overigens in de discussie over intergemeentelijke samenwerking het nadenken over herindeling niet langer geschuwd. De gemeenteraden op VoornePutten hebben hun standpunten daarover duidelijk gemaakt. Voor de raden van Bernisse en Spijkenisse heeft het geleid tot het doen vaststellen van een herindelingsadvies in het kader van de Wet algemene regels herindeling. De verwachting is dat de Tweede en Eerste Kamer het advies zullen overnemen en zullen besluiten tot het samenvoegen van de gemeenten Bernisse en Spijkenisse per 1 januari 2015. Het jaar 2014 zal dan ook met name in het teken staan van de komst van de nieuwe gemeente met tegen het einde van dat jaar de verkiezingen voor de leden van de raad van die nieuwe gemeente.

Programma 2 Openbare orde en veiligheid Vanaf 2010 wordt het uitvoeringsprogramma Integraal Veiligheidsbeleid (IVB) jaarlijks opgesteld. Dit is gebaseerd op de kadernota Integraal Veiligheidsbeleid 2010-2013. De kadernota wordt geactualiseerd en voor 2014-2017 opgesteld. De operationalisatie vindt plaats door het opstellen van het uitvoeringsprogramma IVB. Deze zal voor twee jaar (2014-2015) worden opgesteld. Aan de hand van het Kernbeleid Veiligheid van de VNG wordt het integraal veiligheidsbeleid opgesteld. Voor de periode 20102013 heeft de gemeenteraad aangegeven dat de veiligheidsvelden “veilige woon- en leefomgeving” en “Jeugd & Veiligheid” voorrang krijgen. Deze veiligheidsvelden worden opnieuw geprioriteerd in de nog vast te stellen herijkte kadernota voor 2014-2017. De crisisbeheersingsorganisatie wordt up to date gehouden. Zo is er een gezamenlijk Opleiden, Trainen en Oefen (OTO) programma opgesteld met de gemeenten op Voorne Putten. De draaiboeken worden jaarlijks geactualiseerd. De Integrale aanpak jeugdoverlast heeft vorm gekregen door de BEKE-aanpak en inzet van de Gemeentelijke Organisatie Sluitende Aanpak (GOSA). De gemeente pakt hierin actief de regie. Er wordt met alle relevante partners in het werkveld samengewerkt. Op gebied van handhaving worden jaarlijks de prioriteiten voor het komende jaar vastgesteld in een handhavingsprogramma. Hierin is de rolontwikkeling van de gemeentelijke opsporingsambtenaren (GOA‟s) ten behoeve van een brede inzetbaarheid in de wijken een belangrijk aandachtspunt. Het regionaal Veiligheidshuis Rotterdam-Rijnmond is per 01-11-2011 van start gegaan. De gemeente Spijkenisse participeert in de bestuurlijke Stuurgroep en in het ambtelijke MT-breed. Ook in de casusoverleggen Veelplegers, Huiselijk Geweld en Jeugd is de gemeente vertegenwoordigd. Het veiligheidshuis richt zich nu meer op de voorkant van het probleem om in een zo vroeg mogelijk stadium in te kunnen grijpen. Per 01-01-2013 is de nationale politie ingegaan. Er wordt met een nieuwe organisatiestructuur bij de politie gewerkt. De districten worden groter en krijgen meerdere (robuuste) basisteams die de kerntaken van de politie zo lokaal mogelijk zullen uitvoeren. De gemeente Spijkenisse en Bernisse delen een basisteam. De burgemeester blijft de politie aansturen bij het handhaven van de openbare orde en hulpverlening in de gemeente. De afspraken die worden gemaakt over de inzet van de politie op lokaal niveau worden gemaakt aan de hand van het door de gemeenteraad vastgesteld lokaal integraal veiligheidsbeleid. De gemeenteraad ziet er tevens op toe dat er uitvoering wordt gegeven aan het veiligheidsbeleid. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 11

Programma 3 Verkeer en Vervoer Het programma 'Verkeer en Vervoer' beslaat de beleidsvelden mobiliteitsbeleid (stimuleren openbaar vervoer en fietsverkeer, mobiliteitsmanagement), bereikbaarheid (intern en extern, verkeersmanagement), verkeersveiligheid (duurzaam veilig) en leefbaarheid (verblijven, parkeren). De komende jaren worden in de regio grootschalige infrastructurele werken uitgevoerd waardoor de bereikbaarheid van Spijkenisse en Voorne-Putten sterk verbetert (verbreding A15 MaVa, bouw nieuwe, hogere en bredere Botlekbrug). De verkenningenfase van de Nieuwe Westelijke Oeververbinding wordt in 2013 afgerond met de vaststelling van de Rijksstructuurvisie, waarin de Blankenburgtunnel variant Krabbeplas West juridisch wordt verankerd. In 2014 volgt de uitwerkingsfase van de Blankenburgverbinding. De Blankenburgverbinding ontlast de Beneluxtunnel en is daarmee de verkeerskundige voorwaarde om op langere termijn de A4-Zuid op het Beneluxplein te kunnen laten aansluiten. Naar verwachting kan de Mobiliteitsagenda 2020+ (kadernota) na de inspraakprocedure in het eerste kwartaal 2014 bestuurlijk worden vastgesteld. In dit plan is rekening gehouden met het feit dat er tot (ver na) 2020 onvoldoende capaciteit op de oeververbindingen is. Veel maatregelen zijn dan ook gericht op het beter benutten van bestaande infrastructuur en de verkeersdruk in de spitsen te beperken (vraagreductie). In de afgelopen jaren heeft Spijkenisse grote vorderingen gemaakt met het verbeteren van de lokale verkeersinfrastructuur. De rotonde Hekelingseweg - Dorpsstraat bij Hekelingen wordt in het voorjaar van 2014 opgeleverd. De uitbreiding van de P+R bij metrostation Heemraadlaan en de reconstructie van het kruispunt Hekelingseweg - Heemraadlaan worden eveneens in het voorjaar van 2014 opgeleverd. Naar verwachting zal in de komende jaren als gevolg van de bezuinigingen bij de Stadsregio, of haar rechtsopvolger, de visie op het openbaar vervoer gaan veranderen. Met minder bijdragen vanuit de overheid wordt gestreefd naar een hogere graad van kostendekkendheid. De gemeente zal zich daarbij inspannen om het serviceniveau zoveel mogelijk in stand te houden. Aan het verbeteren van de haltetoegankelijkheid van het openbaar busvervoer wordt met voortvarendheid gewerkt om de doelstelling voor 2015 te halen. De prioriteit ligt in 2014 bij de bushaltes van het metro-/busstation Spijkenisse Centrum. De gemeente voert overleg met de stadsregio en De Verkeersonderneming voor een extra financiële bijdrage voor dit project. De in 2013 vastgestelde parkeerexploitatie voor het Centrumgebied zal de komende jaren nauwgezet gemonitord worden. Periodiek zal daarover aan de Raad worden gerapporteerd. In de woonwijken staat de parkeercapaciteit door het toegenomen autobezit onder druk. Bij herstraatwerkzaamheden zal in overleg met de bewoners en waar mogelijk de parkeercapaciteit worden uitgebreid (werk met werk maken). De inspanningen op het gebied van verkeersveiligheid worden voortgezet onder voorwaarde van voldoende financiële middelen. Er is in Spijkenisse nog één black spot (kruispunt Schenkelweg Maaswijkweg) en een bijna black spot (kruispunt Groene Kruisweg - Winston Churchilllaan). De Vervoersautoriteit van de Metropoolregio Rotterdam Den Haag treedt naar verwachting op 1 januari 2015 in werking. Door de complexiteit van het verkeers- en vervoersysteem en de grote verkeeraantrekkende werking van de grootstedelijke agglomeraties Rotterdam en Den Haag, heeft het hogere schaalniveau een voordeel op de aansturing en de effectiviteit van het te besteden budget Brede Doel Uitkeringen (BDU) Verkeer en Vervoer. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 12

Programma 4 Grondexploitatie De huidige economische crisis en de problemen op de vastgoedmarkt laten nog geen verbetering zien; er is sprake van een sterke daling in volumes nieuwbouw en een zeer voorzichtige houding van financiers ten aanzien van vreemd vermogen om bouwplannen mogelijk te maken. Desondanks worden er in Spijkenisse op kleine schaal nieuwbouwplannen gerealiseerd, waardoor de ontwikkeling van de stad actief verder gaat. Binnen Spijkenisse worden verschillende plannen gerealiseerd voor de ontwikkeling van de stad. De status van de plannen is divers en loopt uiteen van plannen die in uitvoering zijn tot plannen die over een aantal jaren in ontwikkeling worden genomen. Jaarlijks worden de exploitatieberekeningen van deze plannen synchroon aan het proces van de jaarrekening herzien. Het doel van de herziening van de grondexploitaties is het geven van een actueel inzicht in de grondexploitaties, zodat keuzes op basis van geactualiseerde cijfers gemaakt kunnen worden. Het totale resultaat van de herziene grondexploitaties komt uit op een bedrag van € 20,3 miljoen. Dit is het resultaat na het verrekenen van de voorzieningen ter afdekking van per 1-1-2013 in een aantal exploitaties aanwezige tekorten ad € 15,4 miljoen en de getroffen voorziening van € 18 miljoen voor nog nader te bepalen negatieve bijstellingen van de geplande woningbouwproductie. Dit is verwerkt in de jaarrekening 2012.

Programma 5 Beheer Openbare Ruimte In de voor ons liggende jaren ziet de gemeente het als een primaire taak de directe leefomgeving van de inwoners schoon, heel, veilig en sociaal te houden. Goed stadsbeheer was, is en blijft een gemeentelijke kerntaak. Voor Spijkenisse, in enkele decennia van groeikern naar complete stad geëvolueerd, is het opzetten van een toekomstbestendig stadsbeheer een zware opgave. De uitdaging voor Spijkenisse is er dan ook in gelegen binnen bestaand stedelijk gebied ingrepen te doen om het toekomstig wonen en leven vorm te geven. Het belang van een goed ingerichte openbare ruimte is evident. Onder invloed van de bezuinigingen zal de kwaliteit van de openbare ruimte onder druk komen te staan. Waar de afgelopen collegeperiode de nadruk heeft gelegen op het inlopen van beheerachterstanden en het werken aan het verbeteren van (het aanzicht van) de stad, zal de komende paar jaar de focus liggen op het beheer tegen de laagst mogelijke kosten. Vanaf 2011 is er inmiddels een bezuinigingsopdracht van kracht op het beheer van de openbare ruimte. Een groot deel van deze taakstelling is inmiddels ingevuld door efficiencyverhoging, aanbestedingsvoordelen en het voordelig uitbesteden van werken. Met de reorganisatie van de afdeling wijkbeheer, besloten in collegevergadering 9 juli 2013, is circa € 2,7 miljoen bijgedragen aan de bezuinigingsopgave van de gemeente in de periode 2011-2016. Het meeste hiervan is al ingevuld. De invulling van de bezuinigingen heeft niet alleen op de beheergelden plaatsgevonden, ook op personeel is bezuinigd. De nog in te vullen taakstellingen op de rayonstructuur en de marktmeester zijn meegenomen in dit reorganisatieplan.


Programma 6 Volkshuisvesting De laatste jaren is de woningmarkt in Nederland en in Spijkenisse veranderd. De doorstroming in de huur- en koopmarkt stagneert en de natuurlijke doorstroming van huur naar koop en van goedkoop naar duur is afgeremd. Spijkenisse heeft een relatief eenzijdige en goedkope voorraad. De sociale voorraad is groter dan de sociale doelgroep. Deze mismatch veroorzaakt een hoge instroom van kwetsbare huishoudens, welke leidt tot een disbalans in de bevolkingsamenstelling. Voor de gemeente is het een opgave om de doorstroming weer op gang te brengen en een betere balans in de woningvoorraad en daarmee de bevolkingssamenstelling te realiseren. Voor een betere match van vraag en aanbod op de woningvoorraad worden op lokaal en regionaal niveau binnen de Intergemeentelijke Samenwerking Voorne-Putten (ISVP) en met de drie grote woningcorporaties afspraken gemaakt op het gebied van woningbouw, woonmilieus, woonruimtebemiddeling, de sociale huurvoorraad, energiebesparing en de aanpak van overlast. Na het opheffen van de Stadsregio Rotterdam per 1 januari 2014 zal het subregionale samenwerkingsverband hier een nog grotere rol in krijgen. Op basis van het collegeprogramma en de geactualiseerde prestatieafspraken met de woningcorporaties blijft de gemeente ook in 2014 in het integraal beheer van de stad investeren. In het gebied Spijkenisse Zuidwest worden op basis van een wijkuitvoeringsprogramma projecten en werkzaamheden op het gebied van fysiek beheer, wijkveiligheid, sociaal beheer, stedelijke vernieuwing en economie in zoveel mogelijk samenhang en verbondenheid uitgevoerd. Hierbij vormen de woningcorporaties één van de belangrijke partners.

Programma 7 Ruimtelijke ontwikkeling en economische zaken Ruimtelijke ontwikkeling Spijkenisse wil zich verder (door-)ontwikkelen tot een complete stad met een sterke regiofunctie. De Doorkijk 2020 en de Structuurvisie 2010-2020 zijn opgesteld om hier sturing aan te geven. Deze visies zijn en zullen verder worden geconcretiseerd door het opstellen van gebiedsvisies, wijkontwikkelingsplannen en wijkuitvoeringsplannen. De gebiedsvisies geven een uitwerking voor verschillende afzonderlijke gebieden, zoals de entrees van de stad en het centrum. Met de wijkontwikkelingsplannen wordt een kader opgesteld voor het verbeteren van bestaande wijken, zoals in Spijkenisse zuidwest. De wijkontwikkelingsplannen worden gevolgd door wijkuitvoeringsplannen. De actualiseringplicht voor bestemmingsplannen, die voortvloeit uit de Wet op de ruimtelijke ordening, is voortvarend opgepakt. Voor het gehele grondgebied beschikt Spijkenisse over actuele ruimtelijke plannen. Verder vindt er regionaal overleg plaats met alle gemeenten op Voorne-Putten, zodat ruimtelijke ontwikkelingen op Voorne-Putten ook op elkaar kunnen worden afgestemd, en er gezamenlijke besluiten kunnen worden genomen ten aanzien van gemeentegrensoverschrijdende onderwerpen. Economische zaken De gemeente Spijkenisse heeft voortdurend aandacht voor een goed vestigingsklimaat voor bedrijven. Deze leveren een bijdrage aan de identiteit van de gemeente en genereren werkgelegenheid. Daarnaast is het van belang dat er een goed voorzieningenniveau (onder andere detailhandel en horeca) wordt geboden aan de inwoners van de gemeente en de regio. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 14

Er zal aandacht zijn voor de detailhandel met betrekking tot het opstellen van herontwikkelingsplannen op buurt- en wijkwinkelniveau (visie op detailhandelsstructuur). Permanent is er aandacht voor de kwaliteit van de bedrijventerreinen, winkelcentra en horeca. Het parkmanagement op Halfweg/Molenwatering wordt verder uitgebreid. Voor het Kernwinkelcentrum wordt extra energie ingezet om dit onder de aandacht te brengen van de (regio)inwoners. Dit om meer bestedingen te genereren en te komen tot verhoging van de inkomsten uit de parkeergarages. De vooruitzichten over de economische ontwikkelingen zijn nog altijd niet gunstig en dit kan negatieve gevolgen hebben voor de koopkracht van de inwoners. Hierdoor kunnen voorzieningen zoals detailhandel (tijdelijk) leegstaan. Daar waar mogelijk zal de gemeente zich inspannen om leegstand zoveel mogelijk tegen te gaan. Momenteel is een collegevoorstel in voorbereiding om te bezien hoe met de betrokkenen kansrijke oplossingsrichtingen zijn te realiseren om de vitaliteit en de levensbestendigheid van het kernwinkelcentrum te waarborgen. Hierbij kan gedacht worden aan de inzet van een aquistitiemanager retail en bedrijvigheid en het opstellen van een strategisch ontwikkelingsperspectief.

Programma 8 Onderwijs Het programma „Onderwijs‟ beslaat de beleidsvelden onderwijshuisvesting en lokaal onderwijsbeleid. De kaders voor het onderwijsbeleid zijn vooral gelegen in de onderwijswetgeving. Via het lokaal onderwijs- en onderwijshuisvestingsbeleid geeft de lokale overheid invulling aan haar eigen rol. Deze rol is met name gelegen in het overleg tussen gemeente en onderwijsveld over die onderwerpen waar sprake is van een gedeelde verantwoordelijkheid voor de ontwikkeling van de jeugd en het zorgen van een voldoende aantal onderwijsvoorzieningen binnen de gemeente. Uitgangspunt hierbij is een startkwalificatie voor iedereen. Onderwijshuisvesting In 2014 wordt de ingeslagen weg met betrekking tot het tegengaan van leegstand in schoolgebouwen in gezamenlijkheid met de schoolbesturen primair onderwijs vervolgd. Dit betekent dat er, in overleg met onze partners, verder uitvoering wordt gegeven aan het laten aansluiten van de beschikbare ruimte voor het geven van onderwijs op de behoefte aan deze ruimte op basis van leerlingenaantallen. Daarnaast vindt per 1 januari 2015 de decentralisatie van de middelen buitenonderhoud primair onderwijs plaats. Hiermee wordt de zorgplicht van de gemeente richting deze schoolbesturen gelijk getrokken met die voor het voortgezet onderwijs. De gemeentelijke herindeling met Bernisse heeft in 2014 mogelijk gevolgen voor het onderwijshuisvestingsbeleid. Ook hiervoor wordt afstemming gezocht binnen de bestaande relaties met de onderwijspartners. Lokaal Onderwijsbeleid De lokale educatieve agenda (LEA) borgt ook in 2014 de afspraken met onze onderwijspartners op basis van vertrouwen, zingeving en wederkerigheid. Hierbij geldt dat de uitwerking van de vastgestelde thema‟s, activiteiten en bijbehorende budgetten een continu proces blijft, waarbij de brug richting het gemeentelijk jeugdbeleid en andere ketenpartners een vaste pijler is. Hierdoor blijft ook de ontwikkeling rondom het passend onderwijs in relatie tot de decentralisatie van de jeugdzorg in 2014 een stevig accent houden. Gezien de reikwijdte van de samenwerkings-verbanden in het onderwijs, vindt bovengenoemde aansluiting van onderwijs en zorg plaats binnen de regionale educatieve agenda (REA). De gemeente heeft de wettelijke taak om een kwalitatief goed voorschools aanbod te hebben voor de kinderen die dat nodig hebben in Spijkenisse. Het zo vroeg mogelijk aanpakken van onderwijsachterstanden leidt tot de beste resultaten. Op basis van het in 2013 vastgestelde nieuwe onderwijsachterstandenbeleid wordt, gezamenlijk met ketenpartners, hier verder invulling aan gegeven. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 15

Vanaf 2012 voert Spijkenisse de leerplichtadministratie voor alle gemeenten op Voorne-Putten. In navolging hiervan is in 2013 gewerkt aan het verder uitbouwen van deze samenwerking middels de ontwikkeling van een regionaal bureau leerplicht (RBL). In 2014 ligt het accent op het optimaliseren van deze samenwerking, waarbij de aansluiting op de bestaande GOSA (Gemeentelijke Organisatie Sluitende Aanpak) en CJG-structuur (Centrum voor Jeugd en Gezin) de bijzondere aandacht heeft.

Programma 9 Sport, Recreatie, Cultuur en Welzijn Het programma Sport, Recreatie, Cultuur en Welzijn beslaat de beleidsvelden sport, sociaal cultureel werk, recreatie, kunst en cultuur en natuur- en milieueducatie. De kaders voor dit programma zijn gelegen in diverse wetgeving en in gemeentelijk beleid, zoals de Kadernota Gemeentelijk Sportbeleid, Combinatiefuncties in Spijkenisse, de Cultuurnota, Kadernota Recreatie en Vrije Tijd, Kadernota Lokaal Welzijnsbeleid Spijkenisse, Visie op NME, Nota Sociaal Cultureel Werk / wijkcentra activiteiten, de nota Verenigingsondersteuning en de Nota Speelruimtebeleid. De gemeente heeft doorgaans een faciliterende en stimulerende rol binnen dit programma. Geleidelijk wordt echter toegewerkt naar een meer regisserende rol. Het belang van deze beleidsvelden en de voorzieningen en activiteiten die erin zijn ondergebracht is vooral gelegen in het bevorderen van kansen voor ontwikkeling en ontplooiing voor alle inwoners van de stad. Het programma biedt een toegevoegde waarde aan de stad, zoals deze door inwoners en bezoekers wordt ervaren. Spijkenisse wordt mede door dit programma met een positief imago op de kaart gezet, is aantrekkelijk voor inwoners, bezoekers en bedrijven en de voorzieningen en activiteiten in dit programma dragen bij aan een leefbare, complete stad. De focus voor de komende jaren richt zich meer op het versterken van de leefbaarheid van de stad. Een leuke en/of zinvolle vrijetijdsbesteding levert een belangrijke bijdrage aan de kwaliteit van het leven. Samen sportieve, (sociaal) culturele en/of recreatieve activiteiten ondernemen zorgt voor plezier, ontspanning en ontmoeting. Zij kunnen een bijdrage leveren aan gezond leefgedrag, integratie en ontwikkelingsmogelijkheden voor jeugdigen en andere inwoners van de stad. Door op deze wijze te participeren in de samenleving, kunnen inwoners netwerken opbouwen en onderhouden, waardoor de zelfredzaamheid wordt vergroot. Op het gebied van sport, recreatie, cultuur en wijkcentra activiteiten is er het streven naar sterke verenigingen met een activiteitenaanbod dat aansluit op actuele maatschappelijke ontwikkelingen. Zij zijn de ruggengraat van de civil society en belangrijke partners om van Spijkenisse een complete stad te maken. In 2014 wordt het nieuwe theater opgeleverd. Verder wordt ook Groenzone Spijkenisse Zuidoost, De Uitwaayer, in gebruik genomen. Een nieuw recreatiegebied dat voorziet in een lokale en regionale behoefte aan groene recreatiegebieden. Daarnaast wordt gekeken naar efficiency en effectiviteit in kwaliteit en kwantiteit van voorzieningen.

Programma 10 Jeugd In het programma Jeugd onderscheiden we de domeinen jeugd(gezondheids)zorg, participatie & veiligheid en kinderopvang & peuterspeelzaalwerk. De kaders voor dit programma zijn gelegen in diverse wetgeving en in gemeentelijk beleid, zoals bijvoorbeeld de notities over de uitvoering van de jeugd(gezondheids)zorg 2012-2014 in Spijkenisse, de lokale en regionale notities over de implementatie en transitie in het kader van de decentralisatie jeugdzorg en de nota(s) doorontwikkeling jongerenwerk. Jeugd(gezondheids)zorg Binnen het Centrum voor Jeugd en Gezin worden de lokale wettelijke taken op het gebied van de Wet publieke gezondheid, Wet op de jeugdzorg en Wmo uitgevoerd. De gemeente heeft in 2012 het uitvoeringsprogramma 2012-2014 opgesteld. Halverwege 2013 zal hier nog een actualisatie op Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 16

plaatsvinden in het licht van de ontwikkelingen en bezuinigingen. De gemeente voert daarnaast de regie op het CJG. Komende jaren wordt ingezet op de doorontwikkeling CJG. Dit thema komt terug in het jaarplan CJG. In het kader van het verbeteren van de efficiëntie een effectiviteit van de samenwerking in het CJG wordt in de tweede helft van 2013 de zorgcoördinatiestructuur aangepast, waarover de notitie Effectief en efficiënt samenwerken in de keten jeugd(gezondheids)zorg is verschenen. Decentralisatie jeugdzorg Gemeenten hebben de opgave om in het kader van de decentralisatie jeugdzorg vorm te geven aan de transitie en transformatie van de jeugdzorg. Voor de transitie wordt nauw samengewerkt met de stadsregio Rotterdam, de „latende partij‟. Daarnaast werken de gemeenten „ontvangende partijen‟ in Rotterdam Rijnmond binnen het programma jeugdzorg nauw samen aan de vormgeving en implementatie van de decentralisatie. Op 1 januari 2015 moeten de gemeenten gereed zijn om de verantwoordelijkheden zoals die in de nieuwe wet komen uit te voeren. In 2013 worden een implementatieplan en transitieplan opgeleverd en de eerste contouren voor de zorginkoop per 1 januari 2015. In 2014 dienen de beleidskaders, financiële kaders en inrichting van de uitvoering voor de transitie vastgesteld te worden. Voorwaarde is dat er wel duidelijkheid is over de landelijke kaders en overgangsmaatregelen. De transformatie in de jeugdzorg wordt ook deels vormgegeven als onderdeel van de transformatie van het sociale domein. Hiervoor is een lokaal programma ingericht: „het roer om in het sociale domein‟. Jeugd: participatie & veiligheid In 2012 is gewerkt aan een kwaliteitsslag binnen het jongerenwerk. In 2013 wordt de vormgeving van uitbesteding van het jongerenwerk nader uitgewerkt, waarna implementatie zal volgen. De aanpak van problematische jeugdgroepen via de groepsaanpak Beke is eind 2012 geëvalueerd en wordt gecontinueerd. Het beleid rond jeugdparticipatie wordt eind 2013 geëvalueerd; aan de hand van de bevindingen volgt een voorstel voor de komende jaren. Kinderopvang & peuterspeelzaalwerk In 2013 heeft er ook een kwaliteitsslag plaatsgevonden binnen de handhavende en toezichthoudende rol van de gemeente op de kinderopvang. Het beleid is geactualiseerd en de gemeente heeft de A-status kinderopvang gekregen van de onderwijsinspectie. Het accent ligt op het vasthouden van de A-status; register actueel houden, toezicht op alle locaties en handhaving. Daarnaast is de wet- en regeling met betrekking tot de kinderopvang aan veel verandering onderhevig. Het beleid moet hierop blijven aansluiten. Door de invoering van de wet OKE (Ontwikkelingskansen door Kwaliteit en Educatie) richt de gemeente zich nu op de beleidsontwikkeling van harmonisering van peuterspeelzaalwerk en kinderopvang.

Programma 11 Arbeid, Participatie en Zelfredzaamheid In programma 11 staan het bevorderen van de zelfredzaamheid en de eigen verantwoordelijkheid centraal. Van inwoners verwachten we dat ze maatschappelijk actief zijn en problemen zoveel mogelijk zelf – met behulp van het sociale netwerk- oplossen. Aan wie dat niet kan wordt tijdelijk ondersteuning geboden die aansluit bij de behoefte en mogelijkheden van burgers. Te denken valt aan het bieden van ondersteuning bij het vinden van een betaalde baan, armoedebestrijding, schulden, dagbesteding, hulp in de huishouding en collectief vervoer. Deze ondersteuning wordt samen met partners als werkgevers, (zorg)instellingen, het Sw-bedrijf en het onderwijs geboden. Bezuinigingen die het rijk gemeenten oplegt, de aanhoudende economische crisis en een groeiende werkloosheid maken deze ondersteuning verre van eenvoudig. De maatschappelijke problemen en vraag door burgers om ondersteuning of bemiddeling nemen toe, terwijl het ondersteuningsbudget van de gemeente daalt. Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 17

Deze tendens zal zich verder voortzetten met de invoering van de Participatiewet en de decentralisatie van de Awbz ingaande 2015. De Participatiewet en de decentralisatie Awbz betekenen een taakuitbreiding voor de gemeente en de verantwoordelijkheid voor een grotere doelgroep. Beiden gaan echter gepaard met een flinke bezuiniging. De kortingen op het participatiebudget, de Wsw-rijkssubsidie en het uitvoeringsbudget voor de Awbz betekenen een afname van het budget met minimaal 25%. Onduidelijk is nog welke beleidsvrijheid gemeenten krijgen bij de vormgeving en uitvoering van de taken. Daarnaast is er onduidelijkheid omtrent de bevoegdheden van de centrumgemeente in onze arbeidsmarktregio (Rotterdam) inzake de Participatiewet. Duidelijk is wel dat voortgang op de huidige wijze niet mogelijk is en dat de financiële risico‟s voor de gemeente groot zijn. Zonder creatief en flexibel denken is het niet mogelijk om op de toenemende externe druk van bezuinigingen en decentralisaties toereikend te reageren. Om deze reden wordt ook veel aandacht gegeven aan het zo lean mogelijk inrichten van onze inzet, zowel beleidsmatig als in uitvoeringsprocessen. Naast deze decentralisaties blijven binnen dit programma ook andere zaken aandacht vragen. Specifiek voor 2014 is de voorziene sluiting van de tijdelijke opvang De Boeg en de voorbereiding voor het realiseren van een meer structurele voorziening. In 2013 is gestart een pilot Social Return On Investment (SROI) die moet gaan leiden naar nieuw beleid in 2014. Daarnaast is de verwachting dat het aantal uitkeringen verder zal toenemen, hetgeen nadelige financiële consequenties voor de gemeente met zich meebrengt. Dit zijn, in combinatie met het herindelingstraject, dermate grote ontwikkelingen dat hier binnen dit programma alle aandacht naar uitgaat. Er is daarom voor andere zaken geen of slechts zeer marginaal ruimte voor beleidswijzigingen.

Programma 12 Milieu Het programma Milieu en duurzaamheid beslaat de beleidsvelden algemeen milieubeleid, afvalverwijdering en verwerking en beheer rioleringssysteem. Wettelijke milieutaken Sinds 2013 is de DCMR Milieudienst Rijnmond de RUD (Regionale Uitvoeringsdienst) voor milieutaken in het Rijnmondgebied en Goeree-Overflakkee, inclusief uitvoering BRZO (Besluit Risico‟s Zware Ongevallen) voor (grote risicorelevante) bedrijven. Het naar aanleiding van de incidenten bij Odfjell ingestelde verbeterprogramma van de DCMR voor vergunningverlening, toezicht en handhaving zal in 2014 verder ontwikkeld worden. Binnen de wetgeving staat voor 2014 een verdere decentralisatie van bevoegdheden van de provincies naar de gemeenten gepland. Voor een aantal bedrijven gaat het bevoegde gezag van de provincie dan over naar de gemeente. Van belang hierbij is dat ook de betreffende financiering voor deze taken naar de gemeenten toekomt. Duurzaamheid De gemeente Spijkenisse zal de inzet die de afgelopen jaren is gepleegd om gezamenlijk met partners te zoeken naar mogelijkheden om Spijkenisse duurzamer te maken, in 2014 continueren. Bijvoorbeeld in de duurzaamheidskring en in de overleggen met andere belangrijke stakeholders als wooncorporaties en maatschappelijk organisaties zal het thema op de agenda blijven staan. In de stadsregionale duurzaamheidsagenda 2013-2017, wordt op thema‟s als elektrisch vervoer, energiezuinige bouw en duurzame gebiedsontwikkeling gezamenlijk opgetrokken met de regiogemeenten. Hoewel de verwachting is dat de stadsregio Rotterdam per 1 januari 2015 zal ophouden te bestaan is bestuurlijk reeds de wens uitgesproken om de samenwerking op duurzaamheid op regionaal niveau te continueren, bijvoorbeeld in ISVP-verband. Naast samenwerking is het uiteraard van belang dat ook binnen de eigen organisatie aandacht wordt besteed aan verduurzaming. In 2014 zal de energie besparingsaanpak voortgezet worden waarbij Programmabegroting 2014 Gemeente Spijkenisse | 18

eveneens zal worden gekeken naar de diverse installaties in de openbare ruimte die bij de gemeente in beheer zijn. Tevens zal in de komende jaren blijvend aandacht worden besteed aan duurzaam inkoopbeleid. Ontwikkeling Reinis Op 31 december 2015 loopt de huidige dienstverleningsovereenkomst met Reinis af. In het derde kwartaal van 2013 is gestart met een onderzoek waarin voor de toekomst een aantal scenario‟s op haalbaarheid zal worden uitgewerkt. De volgende scenario‟s maken in ieder geval onderdeel uit van het onderzoek: Voortzetting Reinis op basis van de huidige dienstverleningsovereenkomst (DVO), maar wel met een efficiencyslag aan de kant van Reinis. Verkoop van Reinis (of een deel van de aandelen), met een afweging of er een splitsing moet worden gemaakt tussen inzamel- en schoontaken. Samenwerking of fusie met een andere inzamelcombinatie. Riolering Momenteel wordt het huidige Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) met een planperiode van 2009 t/m 2013 geactualiseerd. In het nieuwe GRP 2014 t/m 2018 zal het beleid en de te volgen strategie voor de zorgplicht op het gebied van afvalwater, hemelwater en grondwater voor de komende jaren worden beschreven. Daarnaast doet Spijkenisse mee aan een pilotproject van de stichting Rioned en Stowa om nieuw landelijk beleid te ontwikkelen waarmee de doelen, functionele eisen, maatregelen en meetmethoden (DoFeMaMe) in de toekomst vanuit een andere benadering in de GRP‟s kunnen worden opgenomen (behaalde resultaat staat centraal). Ook zal in dit GRP invulling worden gegeven aan de doelstellingen van het op landelijk niveau afgesloten Bestuursakkoord Water. Uitgangspunt hierbij is dat door een betere samenwerking tussen de gemeenten onderling en die met het waterschap in 2020 een bezuiniging gerealiseerd moet worden van € 380 miljoen op het gebied van riolering en waterzuivering. Op 03 april 2013 is de ”Intentieovereenkomst (Afval) waterketen Voorne-Putten” ondertekend door de burgemeesters van de vijf betrokken gemeenten en de dijkgraaf van waterschap Hollandse Delta. Hierin staat op welke wijze de regio Voorne-Putten in 2020 de doelstellingen van het Bestuursakkoord Water wil realiseren.


Financiën 2014 – 2017 De meerjarenbegroting resulteert in een nadelig saldo van € 4 miljoen in 2014 oplopend tot € 8,5 miljoen in 2017. Voor een analyse wordt verwezen naar het onderstaande overzicht. Overzicht financiële mutaties programmabegroting 2014 - 2017 ('-' = nadelig)

Technische begroting 2014 – 2017

2014

2015

2016

2017

-1.628.748

-1.614.499

-1.628.693

-1.628.693

Kadernota 2014 - knelpunten

-374.765

-332.736

-539.234

-269.324

Kadernota 2014 - vrijval reserves

-374.938

-507.653

-493.789

-493.789

Kadernota 2014 - verwachte rijksbezuinigingen

-650.000

-650.000

-650.000

-650.000

Moties

0

0

0

0

Structurele effecten uit bestuursrapportages

-323.623

-323.623

-323.623

-323.623

Analyseverschillen/knelpunten

-601.405

-3.874.699

-3.830.334

-5.136.630

-3.953.479

-7.303.210

-7.465.673

-8.502.059

Technische begroting 2014-2017 De technische begroting resulteert in een nadeel van € 1,6 miljoen structureel. Deze technische begroting is het resultaat van de herberekening van de vorige meerjarenbegroting op basis van de in de Kadernota 2014 vastgelegde prijs- en loonindex. Knelpunten Kadernota 2014 In de Kadernota 2014 zijn enkele knelpunten opgenomen: met name vervallen opbrengsten erfpacht ad € 100.000 en leegstand/ achterblijvende huur gebouwen ad € 200.000. Specificatie knelpunten Kadernota 2014 ('-' = nadelig)

2014

2015

2016

2017

1. Exploitatievergoeding benzinestations

-41.433

-41.433

-41.433

-41.433

2. Verhuur gronden

-11.386

-11.386

-11.386

-11.386

-121.946

-79.917

-36.415

-16.505

3. Opbrengsten erfpacht (canon + vrijval afkoopsommen) 4. Baggersessie haven Spijkenisse 5. Aanvulling stelpost leegstand Accommodaties

0

0

-250.000

0

-200.000

-200.000

-200.000

-200.000

-374.765

-332.736

-539.234

-269.324

1. Exploitatievergoeding benzinestation In de begroting is rekening gehouden met een omzetvergoeding van Esso Tramdijk. Deze is in 2011 eenmalig ontvangen in het kader van de ruiling benzinestations. Dit levert structureel een nadeel op van € 41.433.


2. Verhuur gronden T.a.v. de post onbelaste verhuur gronden heeft een verschuiving plaatsgevonden m.b.t. de verhuur panden Noordkade. Daarnaast waren de jaarlijkse pachtontvangst van Kranenburg niet geraamd. Tenslotte zijn (conform overeenkomst) bepaalde bedragen geïndexeerd. Per saldo resteert een nadeel van € 11.386. 3. Opbrengst erfpacht In de begroting is rekening gehouden met bijdragen van de Esso en Texaco, die in 2011 zijn ontvangen als gevolg van de ruiling van benzinestations. Deze betalingen waren incidenteel en zijn ten onrechte structureel geraamd in de begroting (€ - 128.726). De gronden van Markog en Getron zijn verkocht, waarmee de jaarlijkse canon komt te vervallen (resp. € - 36.644 en € - 34.141) . De jaarlijkse canon van Kuwait Petroleum was niet geraamd (€ 27.754) . Tenslotte is in de begroting geen rekening gehouden met een jaarlijkse stijging van de vrijval afkoopsommen erfpacht (€ 49.811). 4. Baggersessie haven Spijkenisse Door de ontwikkeling van De Haven is het noodzakelijk om een baggersessie uit te voeren. Deze baggersessie is niet opgenomen in het huidige baggerplan. Het niet uitvoeren van een baggersessie in de haven heeft gevolgen voor de mogelijke ontwikkeling van De Haven. Indien er geen baggersessie plaats gaat vinden, wordt het heel moeilijk om wellicht een jachthaven te kunnen realiseren of waterwoningen. 5. Aanvulling stelpost leegstand accommodaties Mede als gevolg van de economische situatie zal de gemeente naar verwachting rekening moeten houden met oplopende leegstandskosten in 2014 en verder. Deels wordt dit veroorzaakt door een afwijking in indexeringsclausules (minder huurverhoging dan begrote indexering) en deels door het moeizaam verhuren van leegstaande of leegkomende panden. Voorgesteld wordt structureel € 200.000 extra op te nemen. Kadernota 2014 - vrijval reserves Doordat een aantal reserves, bedoeld voor de dekking van kapitaallasten, zijn opgeheven (en het saldo is overgeboekt naar de algemene reserve) vervallen de onttrekkingen uit deze reserves. Dit levert een nadeel in de exploitatie op. Kadernota 2014 - verwachte rijksbezuinigingen In de kadernota is reeds aangegeven dat als gevolg van extra rijksbezuinigingen een nadeel verwacht wordt van circa € 650.000. Hoewel de septembercirculaire 2013 ten tijde van het opstellen van deze begroting nog geanalyseerd werd, wordt in de begroting wel vast rekening gehouden met dit nadeel. Nadat de analyse van de septembercirculaire afgerond is zal hier nog nader over geadviseerd worden. Moties Naar aanleiding van de Kadernota 2014 zijn in de raad vier moties (waarvan 1 met kanttekeningen) aangenomen. Aan de uitvoering hiervan zijn geen financiële consequenties verbonden. Voor een inhoudelijke toelichting wordt verwezen naar het advies Reactie college n.a.v. moties Kadernota 2014 d.d. 17 september 2013. Structurele effecten uit bestuursrapportages Hieronder worden mutaties, voortvloeiend uit eerdere bestuursrapportages, opgesomd. Voor een inhoudelijke toelichting wordt verwezen naar de betreffende bestuursrapportages.


Overzicht mutaties uit bestuursrapportages ('-' = nadelig)

Beperken kosten gemeenschappelijke regelingen

2014

2015

2016

2017

-75.805

-75.805

-75.805

-75.805

-110.233

-110.233

-110.233

-110.233

-75.159

-75.159

-75.159

-75.159

59.400

59.400

59.400

59.400

-21.826

-21.826

-21.826

-21.826

-100.000

-100.000

-100.000

-100.000

-323.623

-323.623

-323.623

-323.623

(1e Berap) Exploitatiekosten Hogendorpstraat 50 (2e Berap) Armoedebeleid (bijzondere bijstand) Huurinkomsten Noordkade (2e Berap) Verhoging premie Loyalis (2e Berap) Vervallen bezuiniging nr. 102 ('11 -'14) Participatiecentrum

Analyseverschillen/knelpunten Omdat de technische begroting, zoals de naam al aangeeft, een zuiver financieel technische berekening betreft, doen zich bij het afronden van de begroting altijd (veelal technische) verschillen voor ten opzichte van de budgetprognose. Daarnaast kunnen knelpunten boven tafel komen. Het kan bijvoorbeeld voorkomen dat in de technische begroting onvoldoende budget is opgenomen voor het uitvoeren van het bestaand beleid. Hierdoor ontstaat een knelpunt. Overzicht analyseverschillen/knelpunten ('-' = nadelig) 2014

2015

2016

2017

Verzekeringen en belastingen

-62.944

-62.944

-62.944

-62.022

Kapitaallasten

216.918

134.529

165.534

461.855

Personele lasten

361.736

379.266

383.538

383.538

Incidentele looneffecten boven CAO

170.181

170.181

170.181

0

Advies inpassing takenpakket sector inwoners

137.020

137.020

137.020

137.020

Riolering lasten

-76.019

85.610

269.177

266.604

Riolering heffing

76.019

-85.610

-269.177

-266.604

Afvalverwijdering

-23.423

-23.626

-23.645

77.478

23.423

23.626

23.645

-77.478

-301.208

-301.208

-301.208

-301.208

106.672

-1.847.148

-1.842.732

-2.778.939

-1.069.995

-2.070.470

-2.147.944

-2.741.484

190.821

190.821

190.821

190.821

-190.821

-190.821

-190.821

-190.821

-12.325

-8.452

-8.781

-8.781

-211.892

-211.892

-211.892

-211.892

-46.550

-46.550

-46.550

-46.550

0

-100.000

-60.000

-60.000

110.982

-47.031

-4.556

91.833

-601.405

-3.874.699

-3.830.334

-5.136.630

Milieuheffing Aframen opbrengst bouwleges Effecten algemene uitkering en circulaires Treasury resultaat Vervallen rente toevoeging aan reserve herstraten Toevoeging budget herstraten Belastingen en perceptiekosten Overige opbrengsten, wegvallen huurinkomsten UWV Stadhuis Overige opbrengsten, gedeeltelijk wegvallen bijdrage Elementen aan Comm Correctie onttrekking reserve Automatisering Overige (technische) verschillen


Toelichting analyseverschillen / knelpunten Verzekeringen en belastingen De raming van de verzekeringslasten laat een nadeel zien ten opzichte van de technische begroting. Dit wordt naast mutaties in het objectenbestand veroorzaakt door een hogere bijdrage aan het eigen risicofonds. Kapitaallasten Het voordeel op de kapitaallasten wordt grotendeels verklaard door lagere kapitaallasten op de erfpachtgronden veroorzaakt door verkoop van blote eigendommen. Het hogere voordeel in 2017 t.o.v. 2016 hangt samen het gegeven dat voor het opstellen van de begroting 2014 – 2017 de jaarschijf 2017 bij de technische begroting in eerste instantie een kopie betreft van de jaarschijf 2016. Door de verlate oplevering van het theater vindt er een vrijval uit de stelpost kapitaallasten theater (€ 260.000) plaats. Deze verlate oplevering leidt echter ook tot een neerwaartse bijstelling van de verwachte exploitatieopbrengsten in 2014. Om dit te ondervangen wordt voorgesteld om van de incidentele vrijval van € 260.000 € 175.000 te benutten om deze neerwaartse bijstelling op te vangen. Daarnaast valt er een stelpost (kapitaallasten klimaatinstallatie € 50.000) vrij. Aan deze stelpost is invulling gegeven. Personele lasten T.a.v. de personele lasten is sprake van een voordelig analyseverschil van circa € 300.000. Dit is een resultante van diverse effecten in- en uitstroom van personeel, herwaardering van functies en meer/minder periodieken dan bij de technische begroting was aangenomen. Incidentele looneffecten boven CAO Voor looneffecten boven de CAO ontwikkelingen is een stelpost in de begroting opgenomen. Bij het opstellen van de begroting voor het volgende jaar valt er structureel een jaarschijf vrij ter dekking van looneffecten boven de CAO (voordelig effect). Om deze post ook structureel beschikbaar te hebben wordt de jaarschijf voor 2017 toegevoegd (nadelig effect). Dit heeft te maken met het feit dat in de technische begroting 2017 in eerste instantie gelijk wordt gesteld aan 2016. Dit is de reden dat in 2017 het analyseverschil € 0 is, het voordelige effect van de vrijval wordt teniet gedaan door het toevoegen van de jaarschijf 2017. Advies inpassing takenpakket sector inwoners In het advies inpassing takenpakket was rekening gehouden met een verwachte stijging van salarislasten. Doordat de stijging stapsgewijs (in periodieken) plaatsvindt is er minder budget benodigd dan waar oorspronkelijk rekening mee was gehouden. Riolering en waterzuivering / Heffing rioolrechten Het voordeel op riolering en waterzuivering wordt veroorzaakt door lagere kapitaallasten als gevolg van uitgestelde investeringen. Daarnaast is de storting naar de reserve Riolering lager dan technisch geraamd. Dit is met andere woorden een technische correctie en wordt verwerkt in de rioolrechten. De tarieven van het rioolrecht stijgen vooralsnog met 4% + inflatie volgens het vastgestelde beleid bij de laatste herziening van het Gemeentelijk Rioleringsplan 2009-2013. Het Gemeentelijk rioleringsplan 20142017 wordt naar verwachting in december 2013 vastgesteld waarbij nieuwe voorstellen met betrekking tot het tarief rioolrecht worden gedaan. Een en ander wordt verwerkt in de rioolrechten. Afvalverwijdering en milieuheffing Het nadeel op de kosten van de afvalverwerking wordt veroorzaakt door het ramen van kosten voor het onderhoud en de vervanging van ondergrondse containers voor een bedrag van € 26.000. Hiermee was eerder geen rekening gehouden in de begroting en is al eerder in de 1 e bestuursrapportage 2013 gemeld. Het nadeel komt tot uiting in de tarieven afvalstoffenheffing.


Bouwleges In de 2e Bestuursrapportage is reeds een verlaging van de opbrengt bouwleges gemeld. De verwachting is dat deze verlaging een structureel effect heeft. Effecten algemene uitkering en circulaires In de begroting 2014-2017 zijn de effecten zoals verwoord in het advies Meicirculaire 2013 gemeentefonds verwerkt. Het grote nadeel van € 1,7 miljoen in 2015 oplopend tot bijna € 3 miljoen in 2017 betreft een verlaging van de algemene uitkering als gevolg van eerdere bezuinigingen van het Rijk. Daarnaast heeft een actualisatie van de diverse maatstaven (aantal inwoners, woningen, etc.) plaatsgevonden. De huidige beperkte financiële ruimte laat het niet langer toe extra stortingen in de algemene reserve te laten plaatsvinden. Vanuit eerdere circulaires zijn in verband met enkele positieve mutaties voor de 2014, 2016 en 2017 nog stortingen opgenomen ten gunste van de algemene reserve van circa € 200.000. Tegen de achtergrond van de nadelige saldi zoals deze uit de meicirculaire 2013 bleken wordt voorgesteld om deze stortingen te laten vervallen. Treasury resultaat Het nadeel op het treasury resultaat wordt met name veroorzaakt door de actualisering van de financieringsbehoefte (onder andere door het achterblijven van de verkoopopbrengsten uit de grondexploitatie). Hierdoor moet extra externe financiering worden aangetrokken. Dit leidt tot een nadelig effect van per saldo ad € 1,7 miljoen. Daarnaast is de reserve grondexploitaties ad € 18 miljoen bij de jaarrekening 2012 omgezet naar een voorziening voor de grondexploitatie. Daardoor zijn de middelen niet langer te gebruiken als eigen financieringsmiddel. Een nadeel van circa € 600.000. Treasury resultaat/rente toevoeging aan reserve herstraten/budget herstraten De reserve herbestrating, bedoeld voor de dekking van de kosten voor de eerste algehele herbestrating in nieuwe wijken, wordt gevoed door een jaarlijkse rentetoevoeging vanuit het treasuryresultaat. Omdat het de verwachting is dat deze reserve medio 2014 volledig aangewend zal worden, wordt voorgesteld om deze rentetoevoeging te laten vervallen. De ruimte in de exploitatiebegroting voor herstraten is als te krap te typeren wanneer dit afgezet wordt tegen het vigerende meerjarenplan Wegen. Tegen deze achtergrond wordt voorgesteld om in de begroting een additioneel budget voor herstraten op te nemen ter grootte van het vervallen van de rentetoevoeging aan de reserve Herstraten. Per saldo gaat het hier om een budgettair neutrale mutatie. Belastingen en perceptiekosten Bij de belastingopbrengsten zitten per saldo enkele kleine verschuivingen. Een nadeel OZBG vanwege een toename van leegstand van kantoren en winkels. Een voordeel OZBE want ondanks de landelijke crisis in de woningbouw gaan in Spijkenisse veel nieuwbouwprojecten door (Spijkenisse Noord, Het Terras, nieuwe fases in het centrum, Groenewoud en Het Land). Per saldo leidt de OZB tot een structureel nadeel van ruim € 10.000. De opbrengst hondenbelasting is toegenomen als gevolg van een meer intensieve hondencontrole. Daarnaast zit er een afwijking door een aanpassing van de perceptiekosten in. Op basis van de realisatie van vorig jaar zijn de perceptiekosten met € 40.000 gestegen. Aangezien de perceptiekosten worden doorbelast in de tarieven worden de verhoogde kosten grotendeels gecompenseerd door een verhoging op de diverse heffingen (milieu & rioolheffing, leges bouw & burgerzaken & lijkbezorgingsrechten). Per saldo resteert een afwijking van € 8.000. Overige opbrengsten, wegvallen huurinkomsten UWV Stadhuis Dit betreft het wegvallen van huuropbrengsten van het UWV voor het voormalig werken zorgplein voor zover deze ruimte niet door Syntrophos gehuurd wordt.


Overige opbrengsten, gedeeltelijk wegvallen bijdrage Elementen aan Communicatie Doordat er minder ondersteuning door de afdeling Communicatie aan de afdeling Elementen wordt gegeven vallen de baten lager uit. Correctie onttrekking reserve Automatisering In de technische begroting stonden onttrekkingen tot 2017 aan de reserve automatisering geraamd. De reserve was bedoeld om de komende jaren tekorten met Syntrophos op te vangen, zoals afgesproken in de besluitvorming rond de vorming van Syntrophos. In 2014 wordt uit deze reserve het laatste restant opgenomen. Daarna zijn geen onttrekkingen meer mogelijk. Overige (technische) verschillen Dit betreft een verzamelpost bestaande uit diverse kleinere (technische) verschillen.

Dekkingsvoorstel Uit de tabel aan het begin van de paragraaf Financiën 2014 – 2017 blijkt dat de meerjarenbegroting resulteert in een nadelig saldo van € 4 miljoen in 2014 oplopend tot € 8,5 miljoen in 2017. Om te komen tot een sluitende begroting zijn, zoals in Kadernota 2014 is aangegeven, aanvullende bezuinigingen onvermijdelijk. Tegen deze achtergrond is het gehele gemeentelijke takenpakket tegen het licht gehouden. Ten aanzien van elke afzonderlijke taak is de vraag gesteld hoe deze zich verhoudt tot de toekomstvisie. Het collegeprogramma, de Doorkijk 2020 en de tafel van 9 hebben hierin dan ook een leidende rol gespeeld. Daarnaast zal ook een beroep op de nog aanwezige buffer in de begroting, € 1,6 miljoen in 2014 oplopend tot € 2,8 miljoen in 2017 noodzakelijk zijn. Over de specifieke invulling wordt separaat geadviseerd in het voorstel Bezuinigings- en dekkingsvoorstellen 2014 – 2017. Dit voorstel zal tegelijk met de programmabegroting 2014 ter bestuurlijke besluitvorming worden aangeboden. Daarna zal de hieronder vermelde stelpost worden omgezet in benoemde bezuinigingen en dekkingsvoorstellen per programma. Dit is een voorwaarde van de provincie om een goedkeurende verklaring te krijgen. Overzicht Dekkingsmiddelen ('-' = nadelig)

Totaal meerjarenbegroting Bezuinigings- en dekkingsvoorstellen 2014-2017 Saldo begroting 2014 – 2017

2014

2015

2016

2017

-3.953.479

-7.303.210

-7.465.673

-8.502.059

3.953.479

7.303.210

7.465.673

8.502.059

0

0

0

0


Treasury Het treasuryresultaat is de afgelopen jaren een belangrijke buffer gebleken in financieel zware tijden. De ruimte in het treasuryresultaat bood de mogelijkheid om financiële nadelen (voor een deel) op te kunnen vangen. Gezien de economische situatie is die noodzaak er nog steeds. Dit blijkt ook uit de onderstaande tabel waar sprake is van een structurele inzet van 100%. Inzet treasuryresultaten 2014 - 2017

Treasuryresultaat Toevoegen aan reserves

2014

2015

2016

2017

8.964.949

8.452.882

8.372.807

7.779.257

10.241

10.241

10.241

10.241

8.954.708

8.442.641

8.362.566

7.769.016

0

0

0

0

100 %

100 %

100 %

100 %

Inzet treasuryresultaat t.b.v. exploitatie

Saldo treasuryresultaat Inzet treasuryresultaat in %

Het nadeel treasuryresultaat wordt met name veroorzaakt actualisatie van de financieringsbehoefte (o.a. door het achterblijven van verkoopopbrengsten van de grondexploitaties). Hierdoor moeten extra externe financiering worden aangetrokken (€ 1,7 miljoen nadelig). Daarnaast is de reserve grondexploitaties ad € 18 miljoen bij de jaarrekening 2012 omgezet naar een voorziening voor de grondexploitatie. Daardoor zijn deze middelen niet langer te gebruiken als eigen financieringsmiddelen (€ 600.000 nadeel).

De langere termijn De herindeling met de gemeente Bernisse zal, naast onze eigen projecten, nieuwe activiteiten met zich meebrengen. Hoewel deze programmabegroting in principe niet verder reikt dan het jaar 2017 en alleen de ontwikkelingen in Spijkenisse behelst, mogen de ogen niet gesloten blijven voor wat daarna nog te gebeuren staat. Binnen grote projecten, zoals het Centrumplan, is de investeringshorizon vanzelf al verder reikend. Maar er kunnen ook meer geïsoleerde (bouw)activiteiten verwacht worden, die financiële impact zullen hebben. Te denken valt bijvoorbeeld aan de nieuwbouw van het theater. Daarnaast spelen ook meerjarige (financiële) onzekerheden t.a.v. bijvoorbeeld openeinde regelingen als de Wet maatschappelijke ondersteuning en de Wet Werk en Bijstand. De overdracht van taken van het Rijk naar de gemeenten zal naar verwachting in 2015 zijn beslag krijgen. In veel activiteiten schuilt vanuit financieel perspectief een risico. Voor een uitgebreidere toelichting op potentiële risico's wordt verwezen naar de risicoparagraaf als onderdeel van de paragraaf Weerstandsvermogen. In de komende begrotingsjaren zal daarvoor de vinger aan de pols gehouden moeten worden en waar nodig zullen additionele maatregelen genomen moeten worden.


Voorstel aan de raad Wij stellen u voor: 1. In te stemmen met het in deze programmabegroting weergegeven beleid; 2. De programmabegroting 2014 – 2017 vast te stellen; 3. Een krediet beschikbaar te stellen van € 159.476 voor de in het investeringsplan opgenomen investeringen. Burgemeester en wethouders van Spijkenisse, de secretaris,

de burgemeester,

J. Pol

M. Salet


Aanbiedingsbrief. Aan de Raad. Spijkenisse, 14 oktober Geachte dames en heren,

Recommend Documents