afdeling doorkies nr datum referentie betreft
directie +31 20 5776557 8 mei 2006 HV/JB/06-054 Joodse Oorlogswezen
Aan geadresseerden
Geachte dames en heren, Bij deze willen JMW en de stichting Samenwerkingsverband-JMW u informeren over de voortgang van het onderzoek naar het beheer van de vermogens van Joodse oorlogswezen door Joodse voogdij-instellingen, die destijds aangesloten waren bij de zogenaamde Gefusioneerde Joodse Instellingen voor Kinderbescherming (‘de Fusie’). 1. Algemeen, onafhankelijk onderzoek Op 5 februari 2006 heeft een delegatie van JMW overleg gevoerd met het bestuur van het Samenwerkingsverband Rechtsherstel Joodse Oorlogswezen (SRJO i.o.). JMW legde het SRJO een Voorlopig onderzoeksvoorstel voor een onafhankelijk algemeen onderzoek voor. De SRJO achtte dit voorstel een goede basis om verder te spreken. Afgesproken werd dat het onderzoeksvoorstel, de kandidaten voor de Begeleidingsgroep voor dit onderzoek en het onderzoeksteam gezamenlijk zouden worden vastgesteld. Het gezamenlijk vastgestelde onderzoeksvoorstel zou vervolgens door beide organisaties worden gepubliceerd via de gebruikelijke kanalen. Uit correspondentie tussen de leden van de SRJO is inmiddels gebleken dat de samenwerking binnen de SRJO uiteen is gevallen. JMW en de stichting Samenwerkingsverband-JMW hebben daarop besloten om niet langer te wachten met de verdere uitwerking van het onderzoek. De afzonderlijke leden van het SRJO is gevraagd om hun advies inzake het algemeen onderzoek aan JMW en het Samenwerkingsverband-JMW te doen toekomen. Inmiddels is op basis van de adviezen overeenstemming bereikt met het Verbond Belangenbehartiging Vervolgingsslachtoffers (VBV) en de Stichting (Israël) Nederlands-Joodse Oorlogswezen in Israël (SINJOI). JMW zal via de stichting Samenwerkingsverband-JMW de kosten voor zijn rekening nemen en de opdracht tot onderzoek overgeven aan een Begeleidingscommissie. De stichting Samenwerkingsverband-JMW acht het haar morele verantwoordelijkheid voor de Joodse oorlogswezen, de voormalige bestuurders en medewerkers en hun nabestaanden om deze zaak, die bij velen grote emoties oproept, onafhankelijk en met grote zorgvuldigheid te laten onderzoeken.
Stichting Joods Maatschappelijk Werk _______________________________
De Lairessestraat 145-147 1075 HJ Amsterdam Telefoon 020-5776577 Telefax 020-5776500 Email
[email protected] http://www.joodswelzijn.nl
De Begeleidingscommissie, waarin onafhankelijke personen zullen zitten die kennis hebben op het terrein van onderzoek, geschiedkunde en financiën, zal volledig verantwoordelijk zijn voor de onafhankelijkheid van het onderzoek en het wetenschappelijk niveau. Het SamenwerkingsverbandJMW streeft ernaar de opdracht op korte termijn te verlenen. 2. Individueel onderzoek In de afgelopen jaren en met name in de afgelopen maanden zijn veel individuele vragen aan JMW gesteld inzake het vermogensbeheer door de Joodse voogdij-instellingen die destijds aangesloten waren bij de zogenaamde Gefusioneerde Instellingen voor Joodse Kinderbescherming (‘de Fusie’). Projectgroep Informatie Joodse Oorlogswezen JMW en de stichting Samenwerkingsverband-JMW achten het hun morele verantwoordelijkheid om, zoals het dat in het verleden ook altijd heeft gedaan, deze individuele vragen zo goed als mogelijk is te beantwoorden. JMW heeft daartoe een Projectgroep Informatie Joodse Oorlogswezen opgericht. Voor de uitvoering van de werkzaamheden is een externe onderzoekster aangesteld, die specifiek voor dit soort onderzoek is opgeleid en haar sporen eerder heeft verdiend bij de stichting SHOAVerzekeringen. JMW heeft – o.a. via de website 'Tweede Wereldoorlog-wezen' - 123 verzoeken om informatie ontvangen. JMW heeft in eerste instantie onderzocht of deze informatievragers daadwerkelijk onder voogdij van een van de bij de Fusie aangesloten instellingen vielen. Inmiddels zijn nagenoeg alle verzoeken op dit punt onderzocht en blijkt dat ca. 30 procent van deze aanvragers (40 personen) daadwerkelijk onder voogdij van een van de bij de Fusie aangesloten instellingen stonden. In de overige gevallen was er een overlevende ouder of stond men onder voogdij van een familielid of de Commissie OPK. In acht zaken bestaat nog geen duidelijkheid. Deze zullen nog worden onderzocht. De Projectgroep is ingesteld om concrete vragen van Joodse oorlogswezen te beantwoorden die onder de voogdij van één van de bij de Fusie aangesloten instellingen vielen. Zoals bekend zijn de financiële dossiers in 1976 vernietigd. In de sociale dossiers bevindt zich echter in veel gevallen nog vrij veel financiële informatie. Vanuit deze informatie, zonodig aangevuld met bronnen als het archief van de Commissie OPK, het Nederlands Beheersinstituut en de Memories van Successie van de Belastingdienst, kan tot op zekere hoogte een reconstructie van het vermogensbeheer plaatsvinden. De Projectgroep zal bij zijn informatieverstrekking transparantie nastreven. Dat betekent dat de belangrijkste stukken waarop de rapportage gebaseerd is, worden gekopieerd en aan de informatievrager ter hand zullen worden gesteld. Bijgaand vindt u in de bijlage bij deze brief een toelichting op de wijze waarop u uw concrete vragen kunt stellen en hoe de Projectgroep te werk gaat. Het is mogelijk dat u deze informatie al eerder via JMW heeft ontvangen. Sluitingsdatum: 15 juli 2006 De Projectgroep heeft een tijdelijk karakter. Joodse oorlogswezen, die onder de voogdij stonden van een van de bij de Fusie aangesloten instellingen, hebben 2 maanden de gelegenheid hun vragen aan de Projectgroep toe te sturen. Dat wil zeggen dat u uw informatievragen tot 15 juli 2006 bij de Projectgroep kunt neerleggen.
2
De resultaten van het individueel onderzoek zullen met toestemming van de betrokkenen, dan wel geanonimiseerd, worden neergelegd bij het onderzoeksteam van het algemeen, onafhankelijk onderzoek. Het onderzoeksteam kan daarmee deze informatie gebruiken als informatiebron/signalen voor het eigen, algemene onderzoek. Stichting Samenwerkingsverband-JMW In het geval dat u op grond van de informatie van de Projectgroep van mening zou zijn dat in het beheer van uw vermogens door één van de bij de Fusie aangesloten instellingen fouten zijn gemaakt waardoor u schade heeft geleden, dan kunt u besluiten om een schadeclaim in te dienen. Het besluit om al of niet een claim in te dienen is uiteraard geheel aan u om te nemen. De claim – met een daarbij behorende onderbouwing – kan tot uiterlijk 31 december 2006 worden ingediend bij de stichting Samenwerkingsverband-JMW. De stichting Samenwerkingsverband-JMW beslist hierover, omdat zij het vermogen van de bij de Fusie aangesloten instellingen beheert en de rechten en plichten van de voormalige Joodse voogdij-instellingen heeft overgenomen. De stichting Samenwerkingsverband-JMW acht het haar morele verantwoordelijkheid alle eventuele claims van oud-pupillen in behandeling te nemen. Het bestuur van de stichting Samenwerkingsverband-JMW zal alle beschikbare informatie worden voorgelegd, waaronder de resultaten van het onderzoek door de Projectgroep, uw eventuele reactie daarop en uw motivering van de eventuele claim. Op basis van deze gegevens zal de stichting Samenwerkingsverband-JMW bekijken of er voldoende bewijs is dat er bij het beheer door de bij de Fusie aangesloten instellingen fouten zijn gemaakt. Indien hierop bevestigend moet worden geantwoord, zal het Samenwerkingsverband de hoogte van de schade en de schadevergoeding vaststellen. Vanuit haar morele verantwoordelijkheid heeft de stichting SamenwerkingsverbandJMW besloten dat eventuele door een pupil geleden schade zal worden verhoogd met het bedrag aan wettelijke rente. Deze wettelijke rente wordt berekend overeenkomstig het systeem zoals dat destijds gold voor de periode waarin de vermogens beheerd werden (1945-1966). Indien u de schadevergoeding aanvaardt, wordt daarmee een allesomvattende en finale regeling getroffen over het vermogensbeheer uit het verleden. Indien de stichting Samenwerkingsverband-JMW na bestudering van alle beschikbare informatie tot het oordeel komt dat er onvoldoende bewijs bestaat dat er in het voorliggende geval door de bij de Fusie aangesloten instellingen fouten zijn gemaakt, zal zij de claim afwijzen. Daarbij zal de stichting Samenwerkingsverband-JMW ook motiveren op welke gronden zij tot dat oordeel is gekomen. Beroepscommissie Indien u het niet eens zou zijn met het oordeel van de stichting Samenwerkingsverband-JMW, kunt u hiertegen in beroep gaan bij een Beroepscommissie, die voor dit doel in het leven wordt geroepen. Deze Commissie zal bestaan uit personen van reputatie, die deskundigheid hebben op juridisch, financieel en/of notarieel gebied en onafhankelijk zijn van JMW en de stichting Samenwerkingsverband-JMW. De Beroepscommissie zal een uitspraak doen met betrekking tot de vraag of de ingediende claim gegrond is. De uitspraak van de Beroepscommissie met betrekking tot de vraag of de claim gegrond is, zal worden overgenomen door het Samenwerkingsverband-JMW. De Beroepscommissie zal geen uitspraak doen over de hoogte van de toe te kennen schadevergoeding of de vaststelling daarvan door de stichting Samenwerkingsverband-JMW. Indien de Beroepscommissie beslist dat de claim gegrond is, zal de stichting Samenwerkingsverband-JMW alsnog de hoogte van de schadevergoeding bepalen conform het systeem van wettelijke rente zoals dat destijds gold voor de periode waarin de vermogens beheerd werden (1945-1966). JMW beoogt met de hierboven weergegeven procedure volstrekte transparantie van zijn handelen, een zorgvuldige behandeling van eventuele claims door de stichting Samenwerkingsverband-JMW,
3
alsmede een onafhankelijke toets door de Beroepscommissie. JMW heeft deze procedure gebaseerd op de eisen die in de Algemeen Wet Bestuursrecht zijn gesteld aan overheidsinstanties. Mocht u het echter niet eens zijn met de uitspraak van de Beroepscommissie of met de vaststelling van de hoogte van de schadevergoeding door de stichting Samenwerkingsverband-JMW, dan staat voor u de gang naar de gewone civiele rechter open. JMW en de stichting SamenwerkingsverbandJMW behouden zich in een civiele procedure nadrukkelijk alle rechten voor om ingestelde vorderingen te bestrijden. JMW hoopt dat eenieder die met vragen zit over het beheer van zijn of haar vermogen tijdens zijn voogdij door een van de bij de Fusie aangesloten instellingen, deze vragen aan de Projectgroep Informatie Joodse Oorlogswezen zal voorleggen, zodat voor eenieder duidelijkheid kan ontstaan over eventuele vragen die leven met betrekking tot het vermogensbeheer door deze instellingen. In het vertrouwen u hiermee vooralsnog voldoende te hebben geïnformeerd en met een vriendelijke groet,
Harry J. van den Bergh, voorzitter Raad van Toezicht Stichting JMW Bestuur Stichting Samenwerkingsverband-JMW
Hans Vuijsje, algemeen directeur Stichting JMW
4
BIJLAGE Informatie over de wijze waarop u uw informatievraag en/of claim bij JMW kunt indienen JMW voert alleen onderzoek uit, indien het daartoe een schriftelijk verzoek ontvangt. JMW behandelt de gegevens die u aanlevert en/of die uit onderzoek worden gevonden vanzelfsprekend vertrouwelijk. Informatievragen en/of claims kunnen worden ingediend bij: Projectgroep Informatie Joodse Oorlogswezen (PIJO) De Lairessestraat 145-147 1075 HJ Amsterdam Indien u JMW wilt verzoeken om nader onderzoek te verrichten naar het beheer van uw vermogen door 'de Fusie' wordt u om het volgende verzocht: a. Wilt u uw informatievraag en/of eventuele claim schriftelijk bij de Projectgroep indienen. b. Wilt u uw informatievraag inzake het beheer van uw vermogen zo duidelijk en concreet mogelijk formuleren. Medewerkers van JMW zijn bereid u daarbij te ondersteunen. c. Wilt u kopieën van alle documenten of andersoortige informatie die u zelf, of anderen, nog in bezit hebben inzake het financieel beheer tijdens uw voogdij (brieven, afrekeningen, verklaringen e.d.) aan ons zenden. d. Voor de uitvoering van het onderzoek kan het nodig zijn dat JMW dossiers opvraagt die onder het beheer van andere instellingen staan, zoals de OPK-dossiers bij het Rijksarchief in Haarlem, dossier van het Beheersinstituut uit het Nationaal Archief in Den Haag of Memories van Successie bij de Belastingdienst. Hiervoor wordt u verzocht een machtiging (bijlage) in te vullen, te ondertekenen en ons toe te zenden. e. Ter legitimatie van uw handtekening verzoeken wij u een kopie toe te voegen van uw legitimatiebewijs (paspoort, rijbewijs etc.)
Informatie over de werkwijze van JMW Uw informatievraag en/of claim wordt door JMW conform de volgende procedure behandeld: 1 De Projectgroep Informatie Joodse Oorlogswezen zal nader onderzoek verrichten in de archieven en dossiers inzake uw informatievraag en/of claim. 2 De bevindingen van de Projectgroep worden aan u voorgelegd ter becommentariëring. 3 Op grond van uw commentaar kunnen wijzigingen in de bevindingen worden aangebracht door de Projectgroep. 4 Voor het geval u een claim wilt indienen, legt de Projectgroep zijn bevindingen en de door u verstrekte stukken voor aan het bestuur van de stichting Samenwerkingsverband-JMW. 5 Het Samenwerkingsverband besluit op grond van de stukken inzake de eventueel door u neergelegde claim.
Projectgroep Informatie Joodse Oorlogswezen
5
BIJLAGE II
Aan:
Projectgroep Informatie Joodse Oorlogswezen (PIJO) p/a De Lairessestraat 145-147, 1075 HJ Amsterdam, The Netherlands
Betreft:
Verzoek onderzoek te verrichten naar de nalatenschappen Naam aanvrager:
………………………………………………….
Voornamen:
………………………………………………….
Woonplaats:
………………………………………………….
Geboortedatum: ………………………………………………….
Geachte leden van de Projectgroep Informatie Joodse Oorlogswezen,
Hierbij verzoek ik u om naast uw onderzoek in de sociale dossiers van de stichting Le’Ezrath haJeled tevens onderzoek te verrichten naar de nalatenschap van mijn familieleden in andere archieven,zoals het Nationaal Archief in Den Haag (archief Nederlands Beheers Instituut), Het Nationaal Archief Haarlem (OPK-dossiers), de eventuele Memories van Successie bij het Ministerie van Financiën (Belastingdienst), dan wel andere relevante archieven. Ik machtig u bij deze om met betrekking tot bovengenoemde archieven namens mij onderzoek te verrichten en verzoek de beheerders van deze archieven hun medewerking hieraan te geven. Met een vriendelijke groet,
Handtekening
Datum en plaats: ………………………………………………………………
Wilt u een kopie van uw paspoort of legitimatiebewijs toevoegen!
6