Omwonenden Bethelkerk p/a van Traviatastraat 17 en Traviatastraat 19 2555 VG Den Haag
[email protected] www.bethelblijft.nl
Gemeente Den Haag Aan de leden van de Commissie Ruimte Postbus 12600 2500 DJ Den Haag
Den Haag, 28 oktober 2015
Geachte leden van de Commissie Ruimte, Het College heeft u aan het begin van de zomervakantie geïnformeerd1 over de toekomst van de kerken in Den Haag. Als omwonenden zijn wij totaal verrast door de plannen om de Bethelkerk te slopen en de positieve grondhouding van het College om bestemmingsplan Bohemen te wijzigen: de maatschappelijke functie kan er af en ‘het biedt kansen voor nieuwbouw’. In onze brief van 28 augustus hebben wij u geïnformeerd over de situatie rondom de Bethelkerk. Op verzoek van mevrouw Van Nieuwenhoven heeft de heer Wijsmuller onze brief op 23 oktober beantwoord. In bijlage 4 geven wij onze kanttekeningen bij de beantwoording. In de tussentijd is de steun voor de actiegroep tegen de sloop en nieuwbouwplannen uitgebreid tot 411 huishoudens (ruim 600 personen) direct wonend rondom de kerk. Ruim 90% van de omwonenden heeft zich daarmee tegen de plannen uitgesproken. De actiegroep heeft (gepoogd) diverse betrokkenen te spreken en heeft zich verdiept in alternatieve bestemmingen voor de kerk. In bijlage 1 beschrijven wij het proces, voor zover inmiddels bij ons bekend, inclusief de beelden die daardoor bij omwonenden ontstaan. In bijlage 2 beschrijven wij de maatschappelijke functie van de kerk in de wijk, inclusief de impact op bewoners. In bijlage 3 schetsen wij de alternatieve bestemmingen (in ontwikkeling) voor de kerk. Analyse Fundamentele vergissing in het stappenplan in de brief van het College is dat er geen betrokkenheid voor omwonenden is ingeruimd. De Bethelkerk sluit rechtstreeks aan op onze tuinen, mensen kijken 1
DSO/215.615 – RIS 283891
1
er vanuit hun woningen vol tegen aan en de buurt bezocht de kerk voor allerlei activiteiten. Kortom de kerk hoort bij de buurt. Het voorgaande College heeft het stappenplan in een vertrouwelijke brief aan de raad verstuurd. De brief is tot op heden niet openbaar. Bewoners zijn eveneens belanghebbenden en willen betrokken worden bij hun woonomgeving. Die Haagse kracht is er! Zo blijkt uit de initiatieven die in korte tijd zijn ontwikkeld. Met een College dat betrokkenheid van de bevolking zo hoog in het vaandel heeft, dat zelfs de naam van het huidige Collegeplan er naar verwijst, rekenen we er van harte op dat het College alsnog ruimte opneemt in het stappenplan voor omwonenden, want het zou zonde zijn als de Haagse kracht buiten spel wordt gezet.
Conclusie: zet de Haagse kracht niet buiten spel!
In het stappenplan van het College wordt 2 jaar uitgetrokken voor het zoeken naar een andere geloofsgemeenschap (stap 3). Vervolgens nog eens 2 jaar uitgetrokken voor hergebruik van het gebouw voor andere doeleinden (stap 4). Die stap wordt overgeslagen en de PGG is zelfs niet eens bereid om te spreken over alternatieven, met de mededeling dat ze in een vergevorderd stadium van onderhandelen zijn en er nagenoeg een overeenkomst ligt met een andere partij. Die andere partij blijkt dus een projectontwikkelaar te zijn met plannen om 40 appartementen te bouwen. De PGG lijkt rechtstreeks af te stevenen op stap 5 van het proces dat het College voorschrijft in zijn brief: sloop en nieuwbouw, indien voorgaande stappen zijn mislukt. Is het de makkelijkste weg met de hoogste opbrengst? In elk geval zeer opmerkelijk dat een kerkelijke organisatie zich niets gelegen laat aan de mensen in de omgeving.
Conclusie: stap 4 wordt volledig overgeslagen.
Wij voelen ons als omwonenden betrokken en beschikken over, c.q. werken aan reële alternatieven, waarbij meerdere doelen worden bereikt: - ruimte voor een maatschappelijke functie2 waardoor de wijk met relatief veel ouderen meer te bieden heeft voor 3.500 huishoudens dan alleen een tuincentrum en een bibliotheek. - het beeldbepalende karakter van het gebouw van de kerk blijft voor de buurt behouden, door bijvoorbeeld de sociale functie te combineren met het realiseren van woningen in de kerk. Door behoud van de maatschappelijke functie in de plannen en behoud van het gebouw, heeft het pand een duurzame toegevoegde waarde. Het draagt immers bij aan het bredere takenpakket van de gemeente: bewoners, in het bijzonder ouderen, behouden een plek voor ontmoeting en sociale activiteiten, waardoor zij in staat zijn langer thuis te blijven wonen en we behouden historische panden voor toekomstige generaties.
2
theetuin, grand café, ruimte beschikbaar voor verhuur trainingen/cursussen, bridgeclubs, koren, VVE’s, een sociale ontmoetingsplek.
2
Conclusie: alternatieven met een sociale functie en hergebruik van het gebouw hebben een grotere meerwaarde voor de wijk (en gemeente) dan nog een flatgebouw.
Wens Het is nog niet te laat, laten we dit proces een positieve wending geven en met elkaar het kerkgebouw hergebruiken voor een doel waar de wijk (en de gemeente) baat bij heeft en zich voor wil inzetten; met Haagse kracht! -
-
Stap 4 uit het stappenplan treedt in werking en omwonenden krijgen de kans en de tijd om de alternatieven uit te werken; De gemeente erkent de noodzaak voor een maatschappelijke functie voor de wijk, zoals in voorstellen van bewoners is verwerkt en trekt de positieve grondhouding ten opzichte van sloop en wijziging bestemmingsplan in. De gemeente en de PGG behandelen omwonenden als volwaardige gesprekspartner. De gemeente faciliteert waar nodig op constructieve wijze het proces, net zoals de gemeente dat heeft gedaan bij het HALO-terrein.
Laten we er geen project voor de bühne van maken waarbij omwonenden een paar maanden de kans krijgen, maar de nieuwbouw moet en zal er komen. De omwonenden van de Bethelkerk en alle personen die hun steun hebben betuigd voor het behoud van deze kerk, rekenen echt op uw steun!
Actiegroep Bethelkerk3
3
Bijlage 5 bevat de namen en adressen van alle personen die tot en met 27 oktober hun steun hebben betuigd.
3
BIJLAGE 1 PROCES -
In 2013 stuurt het gemeentebestuur een vertrouwelijke, niet openbare brief naar de raad naar aanleiding van problemen bij het Bisdom. In deze brief wordt, naar nu blijkt, in elk geval het stappenplan geformuleerd, hoe om te gaan met leegstand bij kerken. De brief is tot op de dag van vandaag niet openbaar. Betrokkenheid van omwonenden wordt niet in het stappenplan opgenomen.
-
Juni 2013 was de laatste viering voor leden van de Protestants Gemeenschap ‘s Gravenhage. Vanaf dat moment wordt de kerk uitsluitend nog gebruikt door een West-Afrikaans kerkgenootschap (Angola). Tot op de dag van vandaag huren zij de kerk en maken ten minste op zaterdag en zondag gebruik van de kerk.
-
In de periode juli 2013 en januari 2014 werden de activiteiten beëindigd; gezelschappen werden verzocht elders ruimten te huren; dit gold voor koren, koffieochtenden, yoga, bridge, VVE-vergaderingen, dansles, cursussen kunstgeschiedenis, lezingen, de theetuin Amadeushof, et cetera.
-
Najaar 2014: Mevrouw Gardien ontwikkelt met sympathisanten een alternatief plan onder de naam Amadeushof (hierna project Amadeushof). Samen met een team van architecten, onderwijsinstellingen, de gemeente, etc. ontwikkelt zij een plan waarbij het kerkgebouw met de sociale functie behouden blijft. Stadsdeeldirecteur Loosduinen de heer H. Bentem toont zich bijzonder enthousiast over het plan, helpt hen enorm en zegt zijn steun toe voor diverse activiteiten.
-
Februari 2015: het projectteam Amadeushof is gereed: het ontwerp bevat een lunchroom, cursusruimten, werkplekken voor ZZP-ers, theaterzaal etc. Het projectteam neemt contact op met de PGG/kerkrentmeesters. De heer Bob Papenhuizen meldt dat er al nagenoeg een overeenkomst is met een partij en adviseert het projectteam om geen verdere inspanningen te plegen. Hij zegt toe dat het projectteam als eerste wordt benaderd indien de koop onverhoopt niet door gaat.
-
Februari – mei 2015: het projectteam Amadeushof belt en mailt meermalen met het college van kerkrentmeesters maar hoort niets meer.
-
Mei 2015: het projectteam Amadeushof wordt teruggebeld door de PGG/kerkrentmeesters. Er was een kink in de kabel gekomen die enige vertraging veroorzaakte, maar het zou nog steeds leiden tot verkoop.
-
Juli 2015: het College van B&W stelt aan het begin van de zomervakantie zijn visie vast tav de kerken in Den Haag, waarbij men voor de Bethelkerk stelt dat de PGG, conform stap 3 van het stappenplan voldoende inspanningen heeft gepleegd om een ander kerkgenootschap te vinden dat de kerk over zou willen nemen. Op stap 4 wordt niet ingegaan in de brief van het College. Sloop van de Bethelkerk biedt de gemeente kansen voor nieuwbouw.
4
-
24 augustus 2015 heeft één van de buren op een website4 informatie aangetroffen over sloop van de Bethelkerk en nieuwbouw van 40 appartementen. We zoeken informatie en vinden tevens de brief van het College.
-
26 augustus 2015 vertelt de griffie van de raadscommissie dat de brief van het college op 2 september aan de orde komt in de procedurevergadering. We krijgen gelegenheid tot vrijdag 28 augustus, 17 uur een brief aan te leveren.
-
28 augustus 2015, we verzenden een brief aan de raadscommissie met handtekeningen namens 34 omliggende huishoudens die wij in die korte tijd hebben kunnen bereiken.
-
28 augustus 2015, we tekenen bezwaar aan tegen sloop en wijzigen bestemmingsplan.
-
2 september 2015, procedurevergadering. De raadscommissie ruimte vraagt de brief van het College te behandelen in een commissievergadering en verzoekt de wethouder antwoord te geven op de vragen van omwonenden.
-
10 september 2015, het bezwaar is niet ontvankelijk want er is geen besluit genomen door het College.
-
September – oktober 2015: de actiegroep verzamelt handtekeningen van omwonenden, ontwikkelt een website, maakt posters, werkt aan alternatieven voor hergebruik van het kerkgebouw, leggen onder meer contacten met de Taskforce Toekomst Kerkgebouwen en benadert de PGG en de heer Wijsmuller voor een gesprek. De PGG zegt geen ruimte te zien voor een gesprek, omdat zij in de afrondende fase van onderhandelingen zijn met een koper. Een gesprek over alternatieven is wat hen betreft niet nodig; exact dezelfde bewoording als het projectteam Amadeushof in februari 2015 al te horen kreeg. De heer Wijsmuller acht een gesprek niet zinvol, omdat, zo stelt zijn adviseur, de gemeente geen partij is. Planvorming loopt via de eigenaar van de kerk. Op een informatieavond voor gemeentelijk beleid voor het stadsdeel Loosduinen zegt één van de aanwezige fractievoorzitters tegen leden van de actiegroep: ‘Bespaar je de moeite, want jullie maken toch geen schijn van kans.’
-
Inmiddels liggen er drie plannen in meer of mindere mate van gevorderdheid: o Plan lunchroom/sociale ontmoetingsplek en theater van projectteam Amadeushof o Plan lunchroom/sociale ontmoetingsplek en kinderdagverblijf (mw. L. Veerhuis) o Plan lunchroom/sociale ontmoetingsplek en 5 eensgezinswoningen (omwonenden) (Zie bijlage 3)
Dit getuigt van een enorme Haagse kracht en betrokkenheid in een enorm korte periode. Hoe geweldig zou het zijn als we met PGG en gemeente de handen in één slaan om met een enorm draagvlak uit de buurt het pand van de Bethelkerk om te toveren tot een nieuwe bestemming!
4
www.caspro.nl van projectontwikkelaar Castellum
5
Stellingen van omwonenden Het stappenplan voor de toekomst van de kerken is in een vertrouwelijke en niet openbare brief vastgesteld. 1. Een brief met uitgangspunten over de toekomst van de kerken in Den Haag die, naar nu blijkt, verregaande gevolgen heeft voor omwonenden moet de gemeente in het openbaar behandelen. Het Collegeplan heet ‘Vertrouwen op Haagse kracht’. Daar past bij dat er (alsnog) een rol voor omwonenden wordt ingeruimd in het stappenplan. De gemeente kan de aanpak van de provincie Overrijssel5 volgen die dat van meet af aan doet. De PGG heeft het plan van projectteam Amadeushof niet willen bespreken. Dit plan, waarbij sprake is van hergebruik van het gebouw, concurreerde blijkbaar niet met een ander plan voor hergebruik. Immers de plannen die nu voorliggen gaan uit van sloop en nieuwbouw. 2. De PGG had melding moeten maken van het plan voor hergebruik. 3. De PGG heeft zich niet aan het stappenplan gehouden nu blijkt dat er wel sprake is van een plan voor hergebruik. Het College trekt in het stappenplan 2 jaar uit om te zoeken naar een partij voor hergebruik (stap 3). Vervolgens een richtlijn van 2 jaar om te zoeken naar mogelijkheden voor hergebruik van het pand (stap 4). 4. Het College reageert te vroeg, door zich nu al uit te spreken over sloop en wijziging van het bestemmingsplan. Het College slaat stap 4 over. De PGG informeert de gemeente niet over het alternatieve plan, de gemeente formuleert sloop van de Bethelkerk als kans voor nieuwbouw. 5. De indruk ontstaat dat beide partijen geen belang hadden om omwonenden erbij te betrekken. Projectteam Amadeushof meent in goed overleg te zijn met de gemeente, in de persoon van de stadsdeeldirecteur de heer H. Bentem. Op het stadhuis stelt de heer Giele (DSO) beleid op voor sloop en nieuwbouw in Loosduinen. Hij stelt nooit te hebben gehoord van welk alternatief plan dan ook. 6. Informeren naar lopende initiatieven in stadsdelen is de verantwoordelijkheid van de gemeente. Interne afstemming van gemeenteonderdelen is niet de verantwoordelijkheid van individuele burgers. De heer Wijsmuller acht het niet zinvol om in gesprek te gaan met omwonenden van de kerk, omdat de gemeente geen partij is in deze. Planvorming over de toekomst van de kerk is aan de eigenaar. 7. De gemeente heeft zichzelf partij gemaakt vanaf het moment dat zij met de PGG en het Bisdom afspraken heeft gemaakt over een stappenplan.
5
http://www.herbestemdekerkeninoverijssel.nl/
6
8. De gemeente heeft zichzelf partij gemaakt vanaf het moment dat zij zich positief heeft geuit over de sloop van de Bethelkerk en wijziging van het bestemmingsplan. De gemeente lijkt omwonenden buiten alle processen te sluiten, door hen geen rol te geven in het stappenplan voor de toekomst van de kerken in Den Haag. De gemeente informeert hen niet expliciet en stelt die eis ook niet aan de PGG of het Bisdom. 9. De bewoners constateren, dat de uitvoering van Haagse Kracht willekeurig overkomt. Blijkbaar is het in dit geval krachtiger om niet met burgers samen te werken. 6 De gemeente, in de persoon van de heer Giele, is bereid om informatie aan te leveren en bewoners en projectontwikkelaar (volgens de gemeente Burgland projectontwikkelaars uit stolwijk) op termijn bij elkaar te brengen om te spreken over nieuwbouw. 10. De gemeente wil niet praten over behoud van het gebouw, maar alleen over nieuwbouw. Dat is blijkbaar het enige doel dat de gemeente voor ogen heeft.
6
Blz 26, coalitie-akkoord: De gemeente informeert bewoners actief over sloopplannen. Bij bouwplannen worden bewoners in een zo vroeg mogelijk stadium betrokken.
7
BIJLAGE 2 BETHELKERK IN DE BUURT -
De kerk is in 1938 gebouwd, vanwege de groei van de Protestantse Kerk in Loosduinen. De kerk is ontworpen door de architect W.Ch. Kuijper, tevens architect van de Badkapel in Scheveningen. De kerk stond er eerder dan de wijk (foto 3). Door de oorlog is de bouw van de omliggende straten vertraagd. De bouwstijl van de kerk sluit prachtig aan bij de Händellaan en de omliggende woningen (foto 4).
-
Reliwiki, Het Vaderland, 20 December 1938: De kerk is goed bedacht door vrienden en vriendinnen. Daardoor bezit ze tien door Blom in Delft ontworpen ramen met gebrand glas, aan elke lange zijde 5. Deze vijf Bethelramen zijn het resultaat van giften, welke de gemeentenaren bijeengebracht hebben. De tegenoverliggende vijf ramen zijn een geschenk van de Vereeniging van jong-Hervormden.
Foto 1 De kerk wordt verlicht door 12 koperen kronen, werk van den Loosduinschen siersmid Hoogendoorn. De luidklok in den toren draagt het randschrift: De Geest en de bruid zeggen: “Kom.”
Foto 2 8
-
Veel omwonenden vinden de kerk beeldbepalend. De wijk, van Händellaan tot aan de Palestrinaweg is op elkaar afgestemde laagbouw. Van oorsprong begon hier Meer en Bos. De nieuwbouw die er de afgelopen 40 jaar bij is gebouwd is functioneel, maar niet mooi. Bewoners geven aan de kerk als broodnodige variatie te beschouwen voor de buurt.
-
De kerk ligt direct tegen de tuinen van de woningen aan de Händellaan, Verdistraat en Traviatastraat. Daar wonen 27 gezinnen en lijkt het één grote binnentuin. Ideeën om er 40 appartementen neer te zetten ontwrichten het hele evenwicht en ontneemt een groot deel van de privacy van 27 gezinnen in de tuinen.
-
De flat aan de Traviatastraat is 100 meter lang, 5 woonlagen hoog en bevat 58 3 kamerwoningen. Het plantsoen van de kerk is 45 meter lang, waarin men 40 woningen wil bouwen. Dat moeten dan studio’s worden of de flat wordt 8 verdiepingen hoog.
-
De kerk heeft altijd een zeer brede functie in de wijk gehad: er werd gebridged, koffieochtenden gehouden, dansles, yoga, koren, bingo, er was een theetuin, de tuin werd bijgehouden door een groep vrijwilligers, cursussen kunstgeschiedenis, lezingen, VVEvergaderingen, Vrouwen van nu, etc.. Deze bijeenkomsten stonden open voor alle buurtbewoners en vormden een ontmoetingsplek voor de buurt.
-
In de buurt is en wordt de afgelopen tijd flink gebouwd: hoogbouwflat de Componist (155 woningen), een school (laagbouw) vervangen door twee flatgebouwen aan de Groen van Prinstererlaan (128 woningen), GGD-kantoor omgebouwd tot woonflat (116 woningen). Totaal 399 nieuwe woningen in de wijk.
-
Den Haag heeft 236.140 woningen (CBS). Onze wijk (Thorbeckelaan tot de Aaltje Noorderwierstraat) 3.525, dus 1,5% van het totaal. Nieuwbouwdoelstelling gemeente = 1.200 woningen per jaar = 0,6%. In 3 jaar dus 1,8%. Nieuwbouw in onze wijk is 399/3.535 = 11,3%, dat is zonder de nu nog voorliggende plannen al zes keer zo veel.
-
Daar blijft het niet bij, want er liggen plannen om voor de Componist en naast de vrije school een flat te bouwen van 5 etages. Handbalvereniging Wings zou moeten wijken voor nieuwbouw. En de volkstuintjes naast Onings worden opgeofferd voor nieuwbouw. En nu de kerk ook nog? Alle stukjes open ruimte zijn daarmee verdwenen.
Stellingen van omwonenden: 1. Onze wijk draagt nu al bovengemiddeld bij aan de realisatie van nieuwbouw (11% ipv 1,8%, exclusief de nog voorliggende plannen). Het ontwricht wijken als de nieuwbouwambities van het College met name worden opgebracht door slechts enkele wijken en dit ten koste gaat van verenigingen en sociale voorzieningen.7
7
Onze wijk heeft nu al bijna zes keer zoveel bijgedragen, dus nog exclusief de 3 nieuwbouwlocaties bij de componist, Wings en de volkstuintjes!
9
2. Onze wijk wordt volgebouwd met woningen. Je kunt in onze wijk dan vooral wonen, wonen en wonen. Als je in onze wijk iets wil doen kun je naar Tuincentrum Onings, de bibliotheek en de kinderboerderij8. Na de sluiting van de kerk heeft de PGG alle sociale activiteiten in de kerk stopgezet. Er is geen ruimte meer voor cursussen, dansles, bridge etc. waarbij mensen uit de buurt elkaar op een laagdrempelige wijze konden ontmoeten. 3. Onze wijk wordt een eentonige woonwijk zonder maatschappelijke functie; wil je iets ondernemen dan moet je de wijk uit. Onze wijk heeft heel veel ouderen (40% is 65 jaar of ouder tegenover 13% in heel Den Haag). Zij worden geacht zo lang mogelijk thuis te wonen. En wat kunnen zij dan in onze wijk? Achter de geraniums gaan zitten? Bewoners namen deel aan activiteiten en konden daar naar toe lopen. De nieuwe locaties van bepaalde activiteiten laten zien dat de drempel een stuk hoger wordt: de dansles is verplaatst naar een zaaltje in Houtwijk en mensen moeten overstappen met openbaar vervoer om daar te komen. Dat maakt dat zij eerder zullen afhaken als reizen met openbaar vervoer moeilijker wordt. 4. In een wijk met een eenzijdig karakter van wonen en waar het ontbreekt aan ruimten met een maatschappelijke functie wordt het voor ouderen alleen maar moeilijker gemaakt om lang actief te blijven en zelfstandig thuis te wonen. 5. We gaan onzorgvuldig om met onze historische gebouwen voor onze toekomstige generaties.
8
Om misverstanden te voorkomen: een supermarkt beschouwen wij als praktische voorziening en geen sociale ontmoetingsplek. En voor ouderen boven de 75+/80+, is het soms al een drempel om de tram te nemen, waardoor de aanwezigheid van sociale activiteiten in de nabije omgeving noodzakelijker is.
10
BIJLAGE 3 ALTERNATIEVEN Plan Project Amadeushof Mevrouw Gardien en enkele en sympathisanten hebben een alternatief plan ontwikkeld onder de naam Amedeushof. Het plan benut het gebouw optimaal en combineert dit met sociale functies, afgestemd op de buurtbewoners. Het plan bevat - een lunchroom, waar mensen met een beperking of leerproblemen stage kunnen lopen of werken, evenals mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt -
Een lunchroom, waar mensen met een beperking of leerproblemen stage kunnen lopen of werken, evenals mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt; Atelier; Werk- en cursusruimte; Theater; ZZP-werkplekken;
Een korte impressie van het plan van aanpak dat het projectteam heeft ontwikkeld:
11
12
Alternatief 2 (nader uit te werken) Dit overlapt deels het plan van het projectteam Amadeushof, maar het ziet ook in op woningruimte en ruimte voor religieuze of spirituele activiteiten. Het plan bevat: -
Een lunchroom, waar mensen met een beperking of leerproblemen stage kunnen lopen of werken, evenals mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt Atelier Werk- en cursusruimte ZZP-werkplekken KinderdagverblijfIn plaats van de theaterzaal in de kerkzaal wordt hier een kinderdagverblijf gerealiseerd voor 2 à 3 groepen.
Dit plan beïnvloedt het rendement op een gunstige manier. De plannen zijn onderling complementair, omdat ook het kinderdagverblijf gebruik kan maken van de voorzieningen van de lunchroom/brasserie en mensen de gelegenheid kan geven om werkervaring op te doen.
Alternatief 3 (nader uit te werken) -
Dit plan zet vooral in op woningruimte. In de kerkzaal, de toren en de kosterswoning worden binnen de bestaande muren woningen gerealiseerd. Het wijkgebouw wordt verbouwd tot lunchroom/brasserie, cursusruimte en ruimte voor religieuze of spirituele activiteiten. Het stelt buurtbewoners in de gelegenheid om elkaar te ontmoeten voor sociale activiteiten.
Overige suggesties uit de buurt -
Vanuit de buurt krijgen wij veel reacties en ideeën. Zo stellen veel mensen voor om de bibliotheek uit het jaren zeventig pand te halen en te verplaatsen naar de kerk. Lunchroom gecombineerd met faciliteiten voor ZZP-ers, theater, filmhuis etc worden allemaal genoemd.
13
Bijlage 4 – brief Wethouder Wijsmuller (23 oktober 2015) Op 23 oktober heeft wethouder Wijsmuller de brief van 28 augustus van omwonenden beantwoord. Ad 1. De PGG stelt dat het pand nu alleen nog wordt gebruikt door Assemblee Evangelique la Semence de Dieu voor € 100 per maand, een bedrag waarvoor de kerk niet geëxploiteerd kan worden. Daarnaast hebben 10 partijen belangstelling getoond, maar de situatie niet rond gekregen. -
De PGG heeft zelf alle andere huurders uit het pand gezet en daarmee de exploitatieproblemen vergroot. Welke partijen hun belangstelling hebben getoond is voor ons niet te verifiëren; elk getal kan worden genoemd. De extern adviseur die rondleidingen heeft verzorgd heeft ook het projectteam Amadeushof rondgeleid.
Ad2. De PGG stelt in eerste instantie verantwoordelijkheid af te willen en moeten leggen jegens haar eigen gemeenteleden. … De gemeente is door dit overleg in staat gesteld om op basis van verschillende gemeentelijke belangen en de gewenste regierol op de bestemming, een afweging te maken en een oordeel te bepalen over het gehele pakket af te stoten kerken. ... Nu vanuit de gemeente een koers voor de zes kerken is bepaald, kan op locatieniveau het gesprek met omwonenden en belanghebbenden plaatsvinden. -
Niets weerhoudt de PGG er van, nadat zij verantwoording hebben afgelegd aan de eigen gemeenteleden, contact te zoeken met omwonenden. De gemeente heeft een afweging gemaakt en een oordeel bepaalt, maar zonder enig overleg met omwonenden. De koers voor zes kerken is bepaald en de gemeente wil in gesprek met omwonenden. Over nieuwbouw.
Ad3. Het is niet correct met dit voorbeeld leegstand te motiveren. -
Leegstand is niet wat omwonenden nastreven; het voorbeeld toont aan dat er, soms na enige tijd, meer mogelijk blijkt met een pand dan op het eerste gezicht werd gedacht. Slopen is een onomkeerbaar proces en vergt bezinning voordat deze stap wordt gezet.
14
Ad4. De gebouwen uit dit tijdvak zijn in de jaren tachtig van de vorige eeuw onderzocht in het kader van het monumenteninventarisatieproject (MIP) 1850-1940. … Deze criteria zijn nog steeds van toepassing, bovendien zijn er geen nieuwe gegevens beschikbaar die heden bij toetsing tot een andere uitkomst zullen leiden. … Ik wil hierbij graag bevestigen dat overwogen wordt, in geval van herontwikkeling, enkele karakteristieke elementen van het kerkgebouw (gedacht wordt aan het glas in lood en het uurwerk) in de nieuwbouw te laten terugkomen. -
-
-
De wethouder beroept zich op criteria van dertig jaar geleden. Zijn die criteria niet onderhevig aan verandering? Voor andere gebouwen zonder beschermingstitel is men wel bereid om deze aan te merken als gemeentelijk monument; hiermee lijken we bevestigd te worden in het beeld van willekeur. Ook geeft de laatste zin van deze passage geen blijk van enig begrip voor omwonenden en het benutten van ideeën uit de wijk, want het duwt weer het nieuwbouwplan door, waar de gemeente telkens op koerst. Onze boodschap is dat het voor omwonenden als een zeer beeldbepalend gebouw wordt gezien, monument of niet. In de vele reacties die wij hebben gekregen geven bewoners aan het gebouw enorm te waarderen, de uitstraling en dat het gebouw hun woonomgeving prettiger maakt.
Ad5. Op dit moment is bij de PGG en de gemeente geen belangstellende bekend, die geïnteresseerd is in de verwerving en het gebruik van het bestaande gebouw. Nu geen belangstelling gebleken is, dient een heroverweging te worden gemaakt. -
Deze weergave is niet conform de waarheid. Het projectteam Amadeushof heeft zowel met de PGG als met de gemeente contact gezocht voor hergebruik van het pand.
Ad6. -
Wij zijn het eens met de verantwoordelijkheid voor de website van Caspro, maar wij hadden het graag op een andere manier vernomen, dan via een projectontwikkelaar.
15
Foto 3
Foto 4 16
Foto 5
Foto 6
17
Bijlage 5 – namen steunbetuigingen Eveleine ter Hoevn-Steggerda J.C. Henneman R. Becks T. Evers claudia van der Elst A. Jochems R. Wuite & Maryole de Beer fam. Oskam KM Kautz J.W.H. Lemckert D. Rzidky DEJ Kramer Reinier Ledderhof Familie N.Noseir N. de Hoog/F. Nijssen Fam. J.D. Bosch-Caffin mevrouw Ivalo Leny Jansen vd Kaai Fam. Mos J Hammink Mevr. R. Mastenbroek Mevr. E. van Koppen W. van As Mevr. H. Houtman Fam. H.L. Quarles van Ufford Margreet van Rijn Geurt Bauw Mevr. J. Dijkstra Ir.v.Raamsdonk Mevr. E. van Raamsdonk Rene v.d.Berg /mevr J. van Veldhoven J. Meijer en HCJ Slothouber wim Vink C. Jansen fam Findhammer-Brunier WJL Verheul Koppejan-vander wolf Wilhelmina JG den Dulk Langezaal Tornevald/ Boom J. Bank JH de Vries-vd Horst Joost van Nuland rita Heidt WF Stokkers EC Bol-Smit HJO Lemchart Ton Scheer en C Scheer-Pouwels P.van der Ham D. van Waarde Zwijderwijk JA Hulsman
Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Händellaan Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Lohengrinstraat Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan
6 7 8 9 10 11 12 13 15 17 18 20 21 22 23 24 26 28 30 33 34 36 38 40 41 42 43 44 46 48 53 55 6 9 13 18 19 23 28 38 43 44 51 36 97 101 105 109 113 115 117 121 135
18
Jopie Nihof-Kamphuis Monique N.A. Gehasse E vergers Ella Meijaard LINDA Thorarinsdottir Ruud van Aarle D. Buijtelaar W vd Worm ijmkers CJ Rijkse - v. Rooijen Nel Visser T Renken Mevr. J Pietersma Yvonne van Ommeren P. Bol Marion Orré R.A.M. van Groeningen andré van arcken marjolein van arcken Damen C. Havermans J.H. Berkema B. van Niekerk GJ de Jong Mw. A. Jousma J. Minnaar CM Vos S. Mulders J. Meeuwisse - Braam Glerum - Kok I. Hagebeek M. van der Voet J. van der Sluis N.T. Jorritsma J. van Groesen - Hermus van Roon J. Admiraal APM Schröder D. Wezelman Bugni Mario DP Kroon Mustafa Achalhi Marijke Bessels M. van den Eijkel T. Broeker Maarten en Tineke van Diggelen Steven Huynink Ria Nieuwenhuizen C.M. Schaake-Odental Zuurmond J. Nikolie Mr. E.J.D. Haslinghuis M E Rotthier J.A. Wegman Juul Zwennes
Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Mozartlaan Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Parsifalstraat Puccinistraat Puccinistraat Puccinistraat Puccinistraat Puccinistraat Rossinilaan Rossinilaan Rossinilaan Rossinilaan Rossinilaan Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat
213 a 186 280 153 ? 145 89 215 217 225 225 A 233 A 233 B 235 6 9 11 14 14 15 17 18 20 21 23 25 29 31 32 33 34 37 39 40 41 33 59 63 79 55 155 173 285 279 325 21 23 37 39 41 43 56 65 66 143
19
Bart de Boer Mevr.A. Arnold Janny Mulder fam Schoonman Wilma Jordans Joke Pronk Mevr A Verbraaken Harald van Nouhuys A.Nadorp-Ydema fam Jager Smits v d Haagen Nick P.J.C. van Kasteren J.M. Wouters-de Bie Maria Creyghton Hartzheim Paula van der Heijden H. van Vogelzang Jos Bergers Fam Slootweg Fam Lacunes Mevr. De Vries Fam Derks -Been Fam Gibbs FamWeening - Holwerda G. Alexander C Bhoendie R de ruiter wj vermin LM Hoek Fam. Rezk E.M.J. van der Klaauw Fam D'Hollosy Ninghua Sun Mevrouw J. Willems J.M. Denie Fam. Torn L. Tjioe Edit en Burton Sanders J.H.W. Meekeren J. Maassen mevrouw Vogel Lia Montfort Frank Groeneveld danielle sigtermans Mevrouw Slijkoort J.T. Bangert Nanda IJgosse J.E. Lingen A.G. van 't Wout FE Stalder Wesley Thunnesssen A van der toorn beukelen Mevr. CJL van der Linden
Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat Rigolettostraat rigolettostraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat
161 165 168 172 173 175 177 181 182 197 215 9 16 58 134 162 64 19 163 9 11 15 17 19 21 76 84 86 88 92 94 98 106 110 114 116 120 122 128 130 132 134 136 138 140 142 144 146 150 152 154 158 160 162 164
20
peter balledux I.M. Cloudt P. Buitelar CJ Duininck BAJ Lindhout Kees Duininck GI Ter Haar LM Spaans en M Slegers Len van Vliet AL Emmen-Kuipers Dhr. J. versteeg Sjaak Jansen Lajla Niolic Goosens S. Stork Heuvel danielle Voigt A Jha G. van Rhee van Leeuwen WM Blommers Fam Hofmans N. v.d. Bosch & Hanneke Salzmann Mainguy Ronan Rolien Hanekroot -Vekemans patricia de zoete mieke van Crasbeek Wim Wieringa & Ineke schakenbos n. Blok fam Markus W.A. v.d. Ham Fam Caolo Pultoo Niels Janssen & Sanne Brienen FJ Nuijens C Badoux Birgitta Dirkse Dhr N. Been Dumoleijn J. Kervezee C. de Jager W. Nicolaas J.m. Van der Boom mridu Chatterjee Antonius Krens J. Janse SJ Verspuij J.Emanuel JM Barrett Els Nulle J Voois Carla Carlo Scalzo John van Leeuwen a.h. van reine Marja van Buuren Rini Schilperoord
Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Traviatastraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat Verdistraat A. Noordewierstraat A. Noordewierstraat A. Noordewierstraat Aardbeistraat abrikozenstraat Abrikozenstraat Akeleistraat albardastraat Appelstraat Arabislaan
166 168 172 174 176 178 182 184 186 188 190 194 196 198 200 13 74 90 96 21 63 66 68 70 72 73 74 76 77 78 79 80 81 85 87 55 27 35 53 34 42 46 48 50 52 146 202 ? 4 70 18 35c 129 1
21
G.J. van Gastel Sala Anita de jager wilma marijnissen Eline Le Mair Cisca den Boer Nadine van der Lugt Joke van den Hoek Sander Tolenaar G.L.Halapiry v. Geest Pierhager p.n. verwijs mw J van der Niet C.vd wacht H. Luneman R.Baak A van schijndel JCP Schoemaker JGA Antonisse N. Slabbekoom P van Evert Visser J. Vooijs EW Dekkes Peter Leenders Janneke Boer irene Verkade P.J. van der Linden R Mindé J.Bleekman H,R. van Domselaar Zwrejo Ruud Nobbe A.J.G. Geerts RC Nihof A. Beekhuis Thea Witman Brenda Weening J.den Dulk José Snijder-Tienhoven BTC Keilman van Oort mw M.H. Weijerman van Katwijk fam Lanteri N. Kaya lijda kootwijk GL Tetteroo T.D. Ravenek-de Ruijter D.G. Hallegraeff H. Vergers AW van den Berg D. Le Roy Lotte van de Bunte PJH de Roo Bendiks Kuipers Kim Maas
Arabislaan Arnicalaan batjanstraat Bosbesstraat Burg. Gaarlandtstraat, 4205 CC Gorinchem Burgemeester Waldeckstraat Carharina van Rennesstraat Catharina van Rennesstraat Catharina van Rennesstraat Catharina van Rennesstraat Catharina van Rennesstraat Catharina van Rennesstraat Catharina van Rennesstraat Catharina van Rennesstraat colijnplein Cornelie van Zantenstraat De Brink De Brink de sav Lohmanlaan de sav Lohmanlaan de sav Lohmanlaan de sav Lohmanlaan de sav Lohmanlaan Delftweg 16, Rijswijk Den Haag Denijsstraat Denijsstraat Denijsstraat Donker Curtiusstr. Donker Curtiusstr. Donker Curtiusstr. Dr. J. Presserstraat 198 Driebergenstraat Edamstraat Ericalaan Gerrit van den Veenlaan Glenn Millerhof Goudreinetstraat Gravestraat, wassenaar Groen van Prinstererlaan Groen van Prinstererlaan Groen van Prinstererlaan Groen van Prinstererlaan Groen van Prinstererlaan Groen van Prinstererlaan Groen van Prinstererlaan Groen van Prinstererlaan 378 Heilostraat Heliotrooplaan Heliotrooplaan Hendrik zwaardecroonstr Henri Duparcplantsoen Hoedemakerlaan 10 Hoefbladlaan
54 27 21 62 30 30 178 106 137 73 113 125 149 4E 12A 114 46 140 194 202 202 202 ? 16 ? 73 89 127 144 166 9G 198 257 133 45 A 95 160 422 11 59 111 142 184 292 306 394 378 91 358 C 358 J 127 56 10 31
22
M. Hos Ed van de Wetering fam vd Voort Nelly Straatjes H Oudejans H van Spanning Ellen Blasius Mw. C. Nederpel-Wassenburg P.W. de Ruijter J.P.G. van der Garde mvr van den Hondel c. Meezen F menkman Eric Huner Astrid Franken AJ Pennings Kurt Hartman A.P. van der Linden P Nettesheim Schippers Faliaonda J Ombolot wim davidse Hans de Graaf D. du Mortie-Gerritsen Melanie ter Meulen J.C. Boon - Kuikenga M. Jansen Wim Stal Bobbe M. van Noort Marie Anne Elenbaas H.v.d. Plas EHA Stinkens Nlandu van der Waal A. Klingeman - v.d. Vange J.E.C. den Heijer - van den Berg Natalia O. Schwermer Paul van Veen Mimi Pronk H. Kuiper-Hogelsoom UW klos JF Karremans CJP karremans A Taal Laurens Smid De Rooij J. Hofker B Lommers HG Sala J. van Aarle L. van Holsteijn JD Vos j. Vink Esther Grasmeijer
Hoefbladlaan Hoefbladlaan Hoefbladlaan hoogkarspelstraat J. Urlusstraat J. Urlusstraat J.Monnetpad Jacques Urlusstraat Jacques Urlusstraat Jacques Urlusstraat julius Rontgenstraat Kievietsbloemlaan Klimopstraat koningin Wilhelminalaan _ voorburg laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort laan v Meerdervoort Landréstraat Leharstraat Leyweg lippe-biesterfeldweg Lobelialaan Lobelialaan Loosduinsekade Loosduinsekade 720 E Louis armstrongkade Louis Davidstraat Lupineweg Lupineweg Lupineweg Lupineweg Maartensdijklaan mandarijnstraat margietstraat margietstraat Marius Godwaldtstraat Marterrade Max Euweweg Meloenstraat Meloenstraat Meloenstraat 104
33 53 85 147 15 33 22 13 17 17 68 63 ? 506 C 1191 1231 1291 1304 1330 1350 1364 1370 1474 1482 1488 1494 1496 1620 1743 1744 1199 54 152 245 45 49 513 720 E 15 755 29 41 41 50 ? 11 20 22 6 48 101 83 103 104
23
NC Spaans Felipe Fernandez Cordoba S.C.M. Veldboom-Verbeek Barbara Wennekers Friso Visser J. Pronk J. Dubbeld Wendy Fossen Oosterveen H. Stadhouder E Theijs Joop Koehler cathi v.d. Kruit Mevr. M.J. Engels W. Boeije O. Franssen Taal Annemieke Verbaan AWJ van der Leur W.F.C. Ekkers Lex Kraft van Ermel Roelf Koning E. Streefkerk F.H.D. Meere Marcella Engelbert boxhoorn Bierens t. van Asch Bert Klok Jenny de Wil Carla de groot Linda Veerhuis Saskia Jonker J. van Buuren van der Marel E. Sala-Reitsema M.R.C.L. van der Linden Johanna en Frank Stoffels WM Olivier W Haas F. van Tienen A.S.J. Harren H.J.M. Wagenaar Corinne Zwaan Christine van Eck Gonnie van Ingen Fred van der Gon Netscher Jan de Vries BAE vander Wal Kijlstra E.J. Vriesen mw M.C.I. Vriesen-Kersbergen PCW Dingemanse Pauline Lamboo Louis. Schwirtz harry van maanen
mgr Nolenslaan Mimosastraat Mr. J. Meermanerf Muurbloemweg Muurbloemweg 13 Nederhoflaan Nederpelstraat Nicolaistraat Okkernootstraat Oranjewoudstraat paganinistraat paganinistraat palestrinaweg 242 Perenstraat Perziklaan Pinksterbloemplein Pinksterbloemplein Pisuissestraat Pisuissestraat Pomonaplein Prinsegracht Prinses Irenestraat_ Amsterdam Prunusstraat Purmerendstraat R.A. Flintermanstraat r.holstraat Richard Wagnerlaan Richard Wagnerlaan Richard Wagnerlaan Richard Wagnerlaan Richard Wagnerlaan Ridderspoorweg 262 Rienzistraat Robert Stolzplantsoen Rockanjrlaan Ru Parestraat Sint Martinuslaan 2273 AV Voorburg Strausslaan Strausslaan Strausslaan Strausslaan Strausslaan Tannhäuserstraat Thorbeckelaan Thorbeckelaan Thorbeckelaan Tomatenstraat Tomatenstraat Tomatenstraat Tomatenstraat Tomatenstraat 271 Toscaninistraat Toscaninistraat Treublaan valkenboskade
2d 2 43 31 13 ? 218 29 214 20 62 76 242 ? 7 3 55 97 204 ? 239 34 10 225 13 123 54 54 64 68 2f 262 35 345 12 52 199 20 22 273 514 586 3 224 ? 246 47 53 224 271 271 38 77 131 138
24
J.E. Vlotman JH Smits hans van rijs Janny Mulder Margot Reesink Trinette Jebbink Bep Baden Aby Lintel Bep Spierings Hans Vergers Greet Hans Jacqueline Dijksma R. de Vries Joke van den Hoek MAC Hos Rietje van den Berg H. Berkema Ina Overtoom Guusje Lobo Henriette Weijteburg Marianne Bergsma Gulia Lars Been Jerr H.kroneman Joey van der Lugt Marco Kuijpers Aj Westerink Fam Zijderveld
Vlierboomstraat Vondelstraat wollegras, Leiden
459 112 ?
?
52
Leiden Rotterdam 2381BH Zoeterwoude Wateringen Lugtenbergweg 9 Nunspeet Sperwerlaan
5
25
