2014
A I K I
Kwartaal 4
a
aa
K
Het kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging
A M I 0
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
EDITO Colofon Redacteur
Beste lezers,
Erik Van Lierde Ontwerp voorblad Dana Caluwaerts Vormgeving Erik Van Lierde Taalzuiveraar Tobias Cap Werkten mee Ulrich d’Haese Chris Van San
In dit nummer Reanimeren en defibrilleren voor sportclubs Vitamine B-complex Japanse thee Dojo-etiquette Osawa Hayato Shihan Lancering eindrapport ethisch sporten Kruiswoordraadsel Stagekalender 30-jarig jubileum Bushido-Kwai Wondelgem Verschenen in de pers
VAV is twee clubs rijker. In Ranst startte Hubert Eerdekens een club op om senioren de heilzame werking van Aikido te laten ervaren. De trainingen gaan door op maandagochtend van 10.00 tot 12.00 uur en zijn uitsluitend bedoeld voor senioren. Uiteraard worden er heel wat Aikikaitechnieken achterwege gelaten en ligt de nadruk op het bewegen vanuit de heup, zonder dat men de oefenpartner laat vallen (in de betekenis van: geen worpen). In Diest begon Hilde Duchateau een club. Het loont de moeite om even op hun verzorgde website (http://www.aikido-tendoryu.be) te kijken om deze club beter te leren kennen. Volwassenen kunnen er terecht op dinsdag- en donderdagavond van 20.00 tot 21.30 uur. Op vrijdagavond geeft men training voor 6-12 jaar van 18.30-19.30, voor +12 jaar van 19.30-20.30. Daarna is iedereen welkom van 20.30-21.00. Dankzij onze ambassadeurs die instonden voor het geven van zomerstages en demonstraties vonden geïnteresseerde mensen de weg naar onze oefenzalen. Laat ons hopen dat een groot aantal mensen, die komen kennismaken met onze sport, ook worden aangestoken door de verschrikkelijke Aikidomicrobe. Eens Aikidoka, altijd Aikidoka? Erik Van Lierde
1
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
Inhoudsopgave
3 4 8 10 12 16 17 19
Reanimeren en defibrilleren voor sportclubs
21 24
30-jarig jubileum Bushido-Kwai Wondelgem
Aan de hand van een vragenlijst kan je nagaan of jouw club in aanmerking komt voor deze opleiding.
Vitamine B-complex In dit artikel wordt de eerste vitamine, in een lange rij, van in water oplosbare vitaminen besproken. Het betreft thiamine, die soms de indicatie B-1 krijgt.
Japanse thee Wie meer wil weten over de verschillende soorten thee, leest gewoon het artikel.
Dojo-etiquette Uit de oude doos, maar daarom niet minder actueel.
Hayato Osawa Shihan Op 7, 8 en 9 november komt deze instructeur van Hombu Tokyo naar België. Ter kennismaking schetsen we, aan de hand van een interview, een portret van deze Shihan.
Lancering eindrapport ethisch sporten Chris Van San stuurde verscheidene krantenknipsels op, trots als hij is op zijn sensei.
Kruiswoordraadsel In dit kruiswoordraadsel worden minder Aikidotermen gevraagd. Toch wensen we jullie veel puzzelplezier.
Stagekalender Het overzicht van de stages werd samengesteld aan de hand van onze website.
Een verslag en een impressie van een viering die zich mocht verheugen op de aanwezigheid van enthousiaste deelnemers.
Verschenen in de pers Artikels die naar aanleiding van het 55- jarig jubileum van Frans Jacobs in buitenlandse tijdschriften staan.
2
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
OPLEIDINGEN
Reanimeren en defibrilleren voor sportclubs professionele hulp duurt in zo’n omstandigheden immers te lang.
Voorrang aan gezonde en veilige clubs Het project wil sportclubs die al werken rond gezond sporten aanmoedigen om te blijven investeren in opleiding en materiaal voor een veilige sportomgeving. Daarom wordt er een selectie gemaakt aan de hand van een vragenlijst die peilt naar de verschillende aspecten van een veilige sportcontext binnen de club. Vul de vragenlijst rond gezond Rode Kruis-Vlaanderen biedt 225 sportclubs in
sporten in en ontdek of jouw sportclub in
Vlaanderen een 3-uur durende opleiding reanimeren
aanmerking komt voor de opleiding ‘Reanimeren en
en defibrilleren aan. Sportclubs die deelnemen aan
defibrilleren voor sportclubs’!
de opleiding, krijgen een label ‘Deze sportclub Geeft de vragenlijst aan dat jouw sportclub niet in aanmerking komt voor de opleiding? Dan kan je uiteraard terecht bij Rode Kruis-Vlaanderen voor eerstehulpopleidingen buiten het kader van dit project.
leerde reanimeren en defibrilleren met Rode KruisVlaanderen’. Door ondersteuning van de Vlaamse overheid blijft de inschrijvingsprijs voor de club beperkt tot 75 euro voor de hele opleiding. Voor dit bedrag kunnen telkens 15 clubleden opgeleid
Dit project sluit aan op het Actieplan Gezond Sporten van Vlaams minister van Sport Philippe Muyters. Meer informatie over de opleidingen en hoe je kan intekenen vind je op de website van Rode Kruis-Vlaanderen.
worden om snel en efficiënt op te treden wanneer het nodig is.
Maak van jouw sportclub een plek waar iedereen met een gerust hart kan langskomen!
(foto reanimatie © Rode Kruis-Vlaanderen/Frank Toussaint)
Sporten is gezond. Intensief sporten vergt echter veel van je lichaam, met af en toe letsels tot gevolg. Soms gaat het grondig mis. Jaarlijks krijgen tientallen mensen een hartstilstand tijdens of net na het sporten. Als dit gebeurt, is het belangrijk om er snel bij te zijn. Met elke minuut die verstrijkt voordat er gestart wordt met de reanimatie, daalt de overlevingskans van het slachtoffer aanzienlijk. Voor een sportclub is het letterlijk van levensbelang dat ploegmaten, trainers, en scheidsrechters weten hoe
ze
moeten
reanimeren.
Wachten
op
3
MEDISCH
VITAMINE B-COMPLEX NA ONZE REEKS MET DE IN VET OPLOSBARE VITAMINEN, VANGEN WE AAN MET DE IN WATER OPLOSBARE VITAMINEN. ALS EERSTE IN DE REEKS BEGINNEN WE MET THIAMINE (VITAMINE B1). De naam vitamine B-complex is een overkoepelende term voor een uitgebreide groep chemisch niet met elkaar verwante verbindingen. De bekende vitaminen van het B-complex zijn: B-1 (thiamine), B-2 (riboflavine), B-3 (niacine), B-6 (pyridoxine), B-12 (cyanocobalamine), B-13 (orootzuur), B-15 (pangaamzuur), B-17 (latriel), biotine (vitamine H), choline, foliumzuur, inositol (hexohydroxy-cyclohexaan) en PABA (para-aminobenzoëzuur).
zullen de biochemische reacties, afhankelijk van de ernst van de deficiëntie, onvolledig verlopen of zelfs volkomen mislukken. De rijkste bron van natuurlijke vitamine B is brouwersgist of edel biergist (hierin zit echter geen pangaamzuur en latriel). Andere natuurlijke bronnen van het vitamine B-complex zijn alle soorten groenten, onvermaalde granen, noten en zaden. Synthetische vormen worden ten gevolge van een slecht spijsverteringsstelsel vaak maar moeilijk door het lichaam opgenomen. Niet opgenomen synthetische vitaminen B spoelen binnen zes uur uit het lichaam, waarbij ze de urine lichtgeel kleuren. Het aan elkaar gelijk worden of maken van vitamine B verloopt gemakkelijker in combinatie met vitamine C en E, en de mineralen calcium en fosfor.
Deze dertien vitaminen worden op grond van bepaalde gemeenschappelijke kenmerken alle tot het vitamine B-complex gerekend. Ze zijn allemaal in water oplosbaar, ze spelen allemaal een rol bij de biochemische stofwisselingsprocessen, en ze vormen allemaal een ingrediënt van de enzymen die energie uit het voedsel halen. Hun biochemische functies zijn van belang voor de stofwisseling van koolhydraten, eiwitten en vetten. Als één van deze vitaminen vergeleken met de andere in onvoldoende mate beschikbaar is, dan
Tot de grootste vijanden van het vitamine B-complex behoren koffie, alcohol en suiker. Omdat alcoholisten veelal grote hoeveelheden koolhydraten consumeren,
4
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
maar een grote consumptie van koolhydraten zal deze voorraad snel uitputten.
hebben vooral zij een uitzonderlijk hoge behoefte aan de B-vitaminen.
Thiamine hydrochloride, ook wel bekend als thiamine-HCI of thiamine-chloride, is een synthetisch derivaat, verkregen van rijstvliesjes door extractie of kristallisatie.
Het vitamine B-complex kan in het spijsverteringskanaal ook worden vernietigd door anticonceptiepillen (oestrogeen), insecticiden (op voedsel), slaappillen en sulfapreparaten.
Bondgenoten: Men kan het vitamine B-complex het beste in zijn geheel nemen en niet in afzonderlijke doseringen, aangezien alle vitaminen een belangrijke rol spelen in de stofwisseling. Bovendien verhogen de vitaminen C en E de effectieve werking van thiamine. Thiamine heeft ook meer effect wanneer ze samen met mangaan en zwavel wordt genomen.
Aangezien alle vitaminen uit het vitamine B-complex in water oplosbaar zijn, en derhalve in de urine uit het lichaam spoelen, moeten ze dagelijks worden aangevuld.
Antagonisten: De uitputting van de thiaminevoorraad wordt versneld door overmatig gebruik van suiker, tabak en alcohol. Bovendien hebben sommige mensen met een gebrekkige voeding een darmflora die een antivitamine, het enzym thiaminase, kan produceren. Thiaminase vernietigt thiamine. Vooral mensen die aan constipatie lijden kunnen deze antivitamine in hun lichaam hebben. Mensen die veel rauwe vis of schelpdieren eten, krijgen dit enzym ook binnen en zouden daarom aan een thiaminedeficiëntie kunnen lijden. Bovendien kunnen antibiotica tot een tekort aan thiamine leiden, net als elke ernstige stresssituatie, zoals zwangerschap, lactatie, koorts of een operatie.
Het vitamine B-complex speelt daarnaast een belangrijke rol bij de gezondheid van het zenuwstelsel en heeft tevens invloed op de spierspanning en het spijsverteringsproces. Het vitamine B-complex is met succes gebruikt bij de behandeling van hyper-actieve kinderen en verslaafden aan alcohol en verdovende middelen. Geschiedenis en eigenschappen Thiamine of vitamine B-1 wordt niet aangetast door verdunde zuren. De stof wordt daarentegen wel vernietigd door basen en sulfieten, en is eveneens wel oplosbaar in water, maar niet in olie. Gekookt in licht zurige oplossingen of onder ultraviolette stralen is thiamine instabiel. Verhitting van vitamine B-1 in een basische oplossing vernietigt de vitamine volledig; pasteurisatie breekt vitamine B-1 gedeeltelijk af. Het kookproces vernietigt, evenals blancheren en invriezen, de vitamine vrijwel volledig.
Er bestaat een duidelijk verband tussen alcoholisme en een thiaminedeficiëntie. Hoewel een tekort aan thiamine op zichzelf niet tot alcoholisme leidt, betekent een laag thiamineniveau dat de alcohol in het bloed langzamer wordt geoxideerd en de bloedsuikerspiegel grillige trekken gaat vertonen, wat een onophoudelijke dorst naar alcohol veroorzaakt. Voldoende bevoorrading met thiamine kan het verlangen naar de suiker uit de alcohol doen afnemen, zodat de alcoholist een minder sterke trek in bier, wijn of andere alcoholische drank voelt. Doses van 50 tot 100 milligram thiaminechloride zijn met succes gebruikt om de bloedsuikerspiegel van alcoholisten te normaliseren. Een alcoholist met een delirium tremens kan, ter onderdrukking van de onthoudingsverschijnselen, baat vinden bij 1.500 milligram nicotinezuur en 500 milligram thiamine.
Thiamine heeft te maken met het dehydrogenase proces en de tussenliggende stappen in de stofwisseling van koolhydraten. Thiamine wordt snel geabsorbeerd door de wanden van de dunne darm. De vitamine wordt vervolgens via de bloedbaan naar de voornaamste organen vervoerd en verbindt zich daar met mangaan en bepaalde eiwitten. Thiamine gaat ook een verbinding aan met pyrodruivezuur en vormt zo een co-enzym dat noodzakelijk is voor de afbraak van koolhydraten tot glucose; de glucose wordt daarna geoxideerd, waardoor energie vrij-komt.
Andere onderzoeken hebben aangetoond dat urineafdrijvende middelen vele essentiële nutriënten uit het lichaam spoelen, waaronder de vitaminen van het B-complex. Verlies van thiamine en pantotheenzuur kan resulteren in een zwakker wordende bloed-circulatie, vatbaarheid voor het klonteren van bloed, en degeneratie van de hartspieren. Bovendien kan door urine afdrijvende middelen het verlies van jodium excessieve vormen
Thiamine moet elke dag weer worden aangevuld door een gezonde voeding. Kleine hoeveelheden kunnen we in de levervetten worden opgeslagen,
5
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw aannemen, wat op den duur tot allerlei problemen met de schildklier kan leiden.
4de kwartaal 2014
Ernstigere symptomen van een gebrek aan thiamine zijn een zware ademhaling, verlies van alertheid, en, op den duur, hartbeschadigingen. Thiamine houdt pyrodruivezuur in het bloed – een tussenproduct in de stofwisseling van koolhydraten, vetten en aminozuren. Zonder thiamine neemt het pyro-druivezuurgehalte in het bloed en weefsel toe, wat uitmondt in een tekort aan zuurstof en de bovengenoemde symptomen.
Voorts moet bij kinderen die normaal groeien, maar niet in gewicht toenemen, gedacht worden aan een te geringe thiaminetoevoer. Gebrek aan eetlust, indicatief voor een thiaminedeficiëntie, kan aanvankelijk het groeitempo mede verlagen en op den duur het hele groeiproces vertragen. Een onderzoeksgroep nam zeven maanden lang extra vitamine B-complex in en de kinderen in de controlegroep die het vitamine B-complex wel kregen kwamen 1,6 maal zoveel aan als die welke deze vitaminen niet kregen.
De mogelijke hartproblemen ten gevolge van een tekort aan thiamine zijn onder andere een grillige hartslag, bradycardie (een abnormaal langzame hartslag), en cardiomegalie (een vergroot hart). Voor de energiestofwisseling van het hart zijn twee enzymen onontbeerlijk, namelijk PDH en 2-KGDH; bij gebrek aan voldoende thiamine kunnen deze twee enzymen het co-enzym dat thiamine bevat niet op de juiste manier gebruiken om het normale hartslagritme te bewaren.
Aanvullingen met thiamine kunnen ook tandproblemen verlichten. Postoperatieve tandpijnen bijvoorbeeld werden verminderd door direct gegeven doses thiamine, aangezien thiamine de gevoeligheidsdrempel voor pijn verlegt. Thiamine is ook wel vóór operaties ter vermindering van de pijn toegediend. De genezing van de wonde na het trekken van een tand of kies verloopt sneller wanneer thiamine wordt gegeven. Er zijn nog verschillende andere medische problemen die baat kunnen vinden bij voldoende doses thiamine. Problemen die met suiker samenhangen, zoals diabetes, werden bestreden met thiamine om de insulineproductie op te voeren. De verlamming van Bell, een acute ontsteking van of rond de zevende gezichtszenuw, gekenmerkt door verlamming van de spier die de gelaatsexpressie verzorgt, werd eveneens succesvol met thiamine behandeld. Bovendien kan de combinatie van vitamine A en thiamine degeneratie van de ruggengraat tegengaan als deze achteruitgang samenhangt met pernicieuze bloedarmoede (een destructieve bloedziekte gekenmerkt door een vermindering van de hoeveelheid rode bloed-lichaampjes, spierzwakte en maagdarm- en zenuw-stoornissen).
Er zouden ook stoornissen in het maagdarmkanaal kunnen optreden, tot uiting komend in zulke symptomen als indigestie, anorexie (verlies van eetlust), ernstige en aanhoudende constipatie, en maagatonie (slappe maagspieren). Voorts moet rekening worden gehouden met vage buiklachten en, door een reflex, problemen met de borst. Daar thiamine essentieel is voor de synthese van zoutzuur, een stof die van belang is voor de spijsvertering, zal de afname van zuurgehalte van de maag de spijsvertering verstoren: onverteerd voedsel kan uren of dagen blijven liggen en tot gasvorming leiden, met als gevolg symptomen als een opgeblazen gevoel, brandend maagzuur of gastro-enteritis (ontsteking van het maag- en darmenslijmvlies). Het tekort aan thiamine kan zelfs leiden tot maagzweren en maaguitslijting. Onvoldoende thiamine in het voedsel kan in allerlei zenuwstoornissen resulteren, aangezien thiamine de katalysator is van de enzymatische reacties die de zenuwen en hersenen van energie moeten voorzien: thiamine vormt acetylcholine, een vloeistof die de zenuwtransmissies verzorgt. Polyneuritis (beriberi) – letterlijk vertaald betekent het “vele soorten zenuwstoornissen” – hangt hoofdzakelijk met thiamine samen. De eerste symptomen van beriberi zijn verlies van spierspanning en weefselafbraak, beginnend in de benen en vervolgens over het hele lichaam uitwaaierend. In latere stadia van beriberi zwellen de armen en benen op en ontstaan tevens borstzwellingen. Een andere zenuwstoornis is neuritis (ontsteking van een zenuw of zenuwen, gewoonlijk verband houdend met een degeneratieproces zoals polyneuritis of multiple sclerose). Symptomen van neuritis zin onder meer gevoelloze en tintelende handen en voeten. Thiamine speelt
Giftigheid Voor thiamine is geen vergiftigingsniveau bekend, maar hoge doseringen van alleen thiamine kunnen zeker leiden tot een verhoogde uitscheiding van de andere vitaminen uit het B-complex via de urine, waardoor deficiënties van deze vitaminen kunnen ontstaan.
Deficiëntiesymptomen De eerste tekenen van een tekort aan thiamine zijn gewoonlijk vermoeidheid, verlies van eetlust, emotionele instabiliteit en onverklaarbare geïrriteerdheid. Deze symptomen kunnen het gevolg zijn van een te grote consumptie van zoetigheid, waardoor thiamine uit het lichaam wordt gespoeld.
6
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
Werkzame eenheid
samen met andere vitaminen uit het B-complex een rol bij de bestrijding van deze ziekte.
De meest gebruikte eenheid voor thiamine is de internationale eenheid. Eén internationale eenheid kristalvormige thiamine komt overeen met 0,0005 milligram.
Hoewel een tekort aan thiamine gewoonlijk weinig huidklachten geeft, zou er wel sprake kunnen zijn van herpes zoster (gordelroos), een huidziekte die wordt gekenmerkt door groepjes kleine, pijnlijke blaren. Gordelroos wordt veroorzaakt door een virus dat blaasjesvormende uitslag oproept. Deze koorts-blaasjes kunnen met thiamine worden bestreden. In een bepaald onderzoek kregen vijfentwintig lijders aan herpes zoster inter-musculaire injecties van 200 milligram thiamine-hydrochloride per dag. Alle vijfentwintig patiënten werden met succes behandeld. Tijdens de Tweede Wereldoorlog klaagden gevangen soldaten die voornamelijk leefden op rauwe of onvoldoende gekookte vis en ander zee voedsel, zoals mosselen, over brandende en pijnlijk jeukende voeten, die het lopen onmogelijk maakten: het enzym thiaminase vernietigde de thiamine en veroorzaakte de klachten.
Aanbevolen dagelijkse dosering Zuigelingen
00 tot 02 maanden 02 tot 06 maanden 06 tot 12 maanden Kinderen 01 tot 13 jaar 03 tot 14 jaar 04 tot 16 jaar 06 tot 18 jaar 08 tot 10 jaar Mannen 10 tot 12 jaar 12 tot 14 jaar 14 tot 18 jaar 18 tot 35 jaar 35 tot 55 jaar 55 jaar en ouder Vrouwen 10 tot 12 jaar 12 tot 18 jaar 18 jaar en ouder Zwangere vrouwen Zogende vrouwen
Ten slotte moet rekening worden gehouden met anemie (afname van het aantal rode bloedichaampjes), die met ijzer verband houdt wanneer de voeding rijk aan ijzer is, maar arm aan thiamine en andere vitaminen uit het B-complex. Aangezien de maag niet genoeg zoutzuur uitscheidt om het ijzer op te lossen, wordt dit mineraal niet door het lichaam geabsorbeerd en daardoor ontstaat bloedarmoede.
0,2 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 1,0 1,1 1,3 1,4 1,5 1,4 1,3 1,2 1,1 1,2 1,0 + 0,1 +0,5
Therapeutische dosering Bronnen
Aangeraden wordt een dosering van 50 milligram voor een beperkte tijd en onder toezicht van een arts.
Groenten: artisjokken, groene asperges, gedroogde vlekbonen, kievitsbonen, limabonen, kekers, zoete maïs, linzen, witte waterkers, okra, kool, radijs, sap van koolblaadjes en sojabonen.
Megadosering: 100 milligram onder toezicht van een dokter.
Synthetische vormen
Vruchten en noten: kokosnoot, grapefruit, citroen, ananas, granaatappel, amandelen, tamme en wilde hazelnoten, en pinda’s.
Thiamine hydrochloride (soms thiamine-HCL genoemd), thiamine chloride en thiamine mono nitraat.
Vis en vlees: bacon, ham, runderhart; lamsvlees, runderlever, varkensvlees en saucisse de Boulogne.
Synoniemen
Granen: wit maïsmeel, volkoren graanmeel, gersten tarwekiemen.
Thermolabiel B, toruline, de beriberi genezende vitamine thiamine, de anti-zenuwontstekingsvitamine, de eetlust stimulerende vitamine en vitamine B-1.
Zuivelproducten: eidooiers. Kruiden: blaaswier, fenegriek en peterselie. Natuurlijke aanvullingen: gist, rijstvliesjes, eetbaar zeewier en kelp.
rijstzemelen,
7
CULINAIR
Japanse thee Volgens de verhalen dronk men in China al ruim 3500 jaar geleden thee, toen het in de 8ste eeuw in Japan werd geïntroduceerd. De theeblaadjes worden geplukt van de theeplant en kunnen fermenteren door droging. Deze fermentatie kan worden gestopt door verhitting, waarna de blaadjes kunnen worden gekneusd en gedroogd. Het Japanse woord voor thee is 'cha' (uitspraak: tsjaa), meestal voorafgegaan door een 'o', wat 'ocha' oplevert, en dit betekent iets als 'uw eerbiedwaardige thee'. Met 'ocha' wordt dan altijd de Japanse groene thee bedoeld. Dit woordje 'cha' zien we dan ook vaak weer terug in de namen van theesoorten, zoals hieronder is te zien.
8
Theesoorten
De zwarte thee, zoals onze Engelse thee, wordt 'kôcha' genoemd, niet te verwarren met 'kocha' (zonder accent circonflexe), wat men ook wel groene poederthee noemt.
Veel theesoorten komen eigenlijk van dezelfde plant, de Camelia Sinensis, en de verschillende soorten thee kunnen ontstaan uit verschillende variëteiten van de plant, door het plukken van de blaadjes in verschillende seizoenen, door verschillende groeiomstandigheden (bijv. al dan niet in de zon), en verder ontstaan er verschillen na het plukproces. Na de pluk kan de thee fermenteren; dit is een enzymatisch oxidatieproces, en het gebeurt vanzelf bij het drogen van de thee door de sappen in de blaadjes. Men onderscheidt niet-gefermenteerde, zeer licht, half, en geheel gefermenteerde thee. Het fermentatieproces kan gestopt worden door de theeblaadjes in een ketel te verhitten of te behandelen met stoom. Dit laatste wordt vrij snel na het plukken van de blaadjes gedaan bij groene thee als 'sencha'. Dit is een zeer licht gefermenteerde thee. Sencha is de meest voorkomende en waarschijnlijk de meest verkochte groene thee in Nederland, maar is ook zeer populair Japan. Na het stomen worden de blaadjes gekneusd, gerold en gedroogd.
De thee wordt bij voorkeur gezet in een kleine Japanse theepot (kyûsu) en voor het zetten van sencha-thee geldt dat niet al te heet water (rond de 75ºC) dient te worden gebruikt. Men adviseert om gekookt water in de kyûsu of in de kopjes (yunomi) af te laten koelen tot de juiste temperatuur. Doe dan ongeveer 3 gram thee per kopje van 150 ml in de kyûsu. Giet het water van ongeveer 75ºC in de pot en laat dit 3-5 minuten trekken. Voor het zetten van gyokuro-thee ligt het weer iets anders. Hier wordt water van ongeveer 55ºC vereist. Bovendien gebruikt men twee eetlepels theeblaadjes voor 120 ml water, wat duidelijk meer is dan bij de sencha-thee. Omdat gyokuro-thee duur is, gebruiken de meesten dan ook minder dan de vereiste hoeveelheid thee. Zo zuinig hoeft men eigenlijk niet te zijn, want van diezelfde hoeveelheid theeblaadjes kan vrij vaak thee gezet worden.
Een verfijnde, superieure en daardoor een duurdere theesoort, is de 'gyokuro'. De plant voor deze thee groeit in de schaduw of in diffuus zonlicht. Voor deze theesoort worden de eerste blaadjes van de lente-oogst gebruikt. De voorjaarspluk levert over het algemeen de beste thee op. Voor 'bancha' worden juist de blaadjes gebruikt die in de nazomer zijn geplukt, en dit is dan ook een mindere theesoort. 'Hôjicha' is weer een andere soort die bestaat uit geroosterde theeblaadjes, terwijl 'genmaicha' een mengsel is van theeblaadjes en geroosterde bruine rijst. Deze theesoort wordt vaak in Japanse restaurants geserveerd.
Omdat de theeblaadjes bij het zetten gaan uitzetten en ruimte nodig hebben, is een thee-ei niet goed. Het best kan men de theeblaadjes in de kyûsu doen en dan de genoemde hoeveelheid water van de juiste temperatuur (55ºC) opgieten. Laat dit exact(!) 2,5 minuut trekken. Bij een tweede keer kan het trekken korter duren. Giet de thee in de yunomi en geniet van deze geurige en overheerlijke Japanse thee. kanji: cha = 茶 ; o-cha = お茶 ; matcha = 抹茶 ; kôcha = 紅茶
Voor de bekende Japanse theeceremonie gebruikt men poederthee, deze heet 'matcha'. (Komt aan bod in de volgende AOK).
De tekst is overgenomen van Uchiyama’s website over Japan.
9
“SPELREGELS”
Dojo-etiquette In de gewone omgang met anderen
regels behoort trouwens tot de
bedient men zich van gewoontes en
dierenwereld; niet tot die van budo.
gebruiken om de risico’s op misverstanden en onenigheden te beperken; in een wereld die veel belang
Ook in een Aikido-dojo treedt je binnen
hecht aan kennis, macht, kracht en
in een wereld waar krijgstechnieken
overwinnen, laat ‘etiquette’ ons voelen
beoefend worden; maar het is vooral een
dat er hogere waarden bestaan; waarden
oord waar wederzijds respect en
die nodig zijn om zo’n gemeenschap te
kameraadschap voorop staan. Het mag
laten ‘overleven’; waarden waarvan het
geen plaats van paranoia of wantrouwen
goed is om ze te respecteren, zonder
worden.
dat men er veel moeite moet voor doen. Op Aikido-tatami zijn we om beurt In een groep waar men krijgstechnieken
aanvaller en aangevallene, en we zijn
aanwendt, is het nog meer aangewezen
instinctief geneigd om daar als dusdanig
om een discipline, laat staan een
op te reageren. ‘Rei’ en onze etiquette
‘erecode’ te hanteren. De drang naar
laten ons toe onze agressieve neigingen
wedijver en de agressieve instincten van
gedisciplineerd te beheersen, ze in
een groep ‘vechters’ ontsporen snel als
veilige banen te leiden, ons gevoel voor
zij tijdens de training losgelaten worden.
wederzijds respect en medeleven te ontwikkelen, en toch stevig te trainen (tanren).
Een groep krijgskunstenaars leiden zonder dat ze ‘zichzelf vernietigen’ is gewaagd; het is daarom goed om
In ‘Rei’ zitten beleefdheid (savoir vivre),
afspraken te maken. Rei, etiquette en
dankbaarheid, respect, gerechtigheid en
discipline in budo helpen ons die
hiërarchie vervat. Reigi (etiquette) is de
afspraken naleven. ‘Vechten’ zonder
10
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
uitdrukking van wederzijds respect
niets anders gebruikt worden dan voor
binnen een gemeenschap.
de Aikido-training; in een gezamenlijk gecreëerde sfeer van harmonie en
Het is waar dat, als westerlingen de
wederzijds respect. Zo wordt gevraagd
eerste keer een traditionele “dojo”
om allemaal samen regelmatig de dojo te
betreden waar krijgskunst beoefend
reinigen; dat bevorderd de hygiëne en
wordt, zij dikwijls gegeneerd of onder
het aangenaam gevoel; het drukt
de indruk zijn van de etiquette en van
dankbaarheid uit en het veruiterlijkt het
het vele groeten. Zij voelen het aan
respect voor de dojo en voor wie er in
alsof dat alles nogal overdreven,
traint; en het schept vooral een gevoel
kunstmatig, overbodig is. Nochtans
van samenhorigheid; het gevoel van ‘ai’
bestaat iedere regel om de veiligheid en
dus.
het welzijn van allen te bevorderen. Aikido is bovendien geen sport, al bevat het praktisch alle elementen die een
Er zijn ook regels met betrekking tot de
sport bevat; het is een discipline, een
beoefenaar. Verzorg uw Shihei; kom op tijd; betreedt noch verlaat de tatami
educatief proces, gericht op training van
ongevraagd; stoor de les niet; bewaar
lichaam, geest en ziel. De finaliteit van Aikido is niet de techniek; die is slechts
een correcte houding en hang of lig niet;
een middel om vooruitgang te boeken en
eet noch drink ongevraagd tijdens de
het doel te bereiken. Een Aikido-dojo is
les; gebruik andermans wapens niet zo
geen sporthal; het is een plaats waar het
maar; respecteer het Aikido-onderricht
onderricht van O Sensei Morihei
en de manier waarop de leraar het
Ueshiba doorgegeven wordt; waar het
doorgeeft; help uw kohai zo nodig maar
ego niet geëtaleerd wordt, maar waar we
volg de les; gebruik nooit aikido-
onszelf komen trainen, polijsten,
technieken om te kwetsen; ban competitie; respecteer ieders grenzen;
zuiveren, … Een respectvolle, oprechte en bescheiden houding dient al die
bescherm de andere als uzelf; aikido is
dingen, en heeft oog voor de veiligheid.
geen religie maar besteedt aandacht aan
De regels (etiquette) helpen hierbij.
Rei; enz.
(o.a. naar een boek van Tamura
Er zijn regels met betrekking tot de
Sensei)
dojo; zo bijvoorbeeld moet een dojo voor
11
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
KENNISMAKING
Osawa Hayato Shihan Op 7, 8 en 9 november aanstaande mogen wij Osawa Shihan in België verwachten. Daarom schetsen we graag een beeld van deze “senior instructeur” van Aikikai Hombu Dojo. Osawa Shihan is de, in 1951 geboren, zoon van Osawa Kisaburo, een legendarische sensei en Hombu Dojocho. Zijn zachte manier van praten staat in een schril contrast tot zijn verrassend explosieve en snelle technieken. 12
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
Volgens hem kan men een dergelijk virtuoos niveau alleen maar bereiken wanneer men volledig in overeenstemming is met de grondbeginselen van Aikido.
Michael Thai: Wanneer men kijkt naar uw werk op de tatami lijkt het alsof snelheid de voornaamste factor is bij het uitvoeren van de technieken. Klopt dit?
Ik las in een interview dat Osawa Shihan ruimschoots de tijd neemt om in detail de verschillende onderdelen van zijn oefeningen uit te leggen. Hij geeft enkele van zijn inzichten mee over modern aikido.
Osawa Hayato: Ja, ik denk dat het iets belangrijks is, maar essentiëler dan snelheid is het houden van het contact met de partner. In de praktijk is het doel om het essentiële van de kunst te bereiken. Het gebeurt echter dat we in onze zoektocht vergeten hoe we ons lichaam moeten gebruiken. Door te focussen op simpele bewegingen, leren we ons lichaam niet optimaal te gebruiken, maar we kunnen ook werken op onze houding en op onze verhouding met onze trainingspartner(s).
Hierna geef ik het interview weer dat Michael Thai Patricia Lucide schreven in 2010. Michael Thai: Sensei, wanneer ik het woord Aikido uitspreek, wat is dan het eerste dat in uw geest komt?
Ik zou zeggen dat, liever dan te focussen op snelheid, het beter is om de focus te leggen op het optimaliseren van onze krijgskunst om onnodige bewegingen te bannen. Hiermee bedoel ik dat het geenszins vereist is om snel te werken, maar dat men beter de techniek kan uitvoeren, zonder onderbreking
Osawa Hayato: Ik zou zeggen O Sensei Ueshiba Morihei, de stichter, en daarna natuurlijk aan alles wat hij ons heeft bijgebracht door zijn kunst. Michael Thai: Op welk punt in uw carrière besloot u om Aikido te onderrichten? Osawa Hayato: In feite dacht ik er nooit aan om een professioneel te worden, zelfs niet om Aikido-leraar te worden. Ik vroeg mij enkel af wat de meest geschikte omgeving zou zijn om Aikido te beoefenen en de idee om toe te treden tot Hombu dojo kwam vanzelf. Die zaken gebeurden heel natuurlijk.
in de beweging.
Michael Thai: Beveel je een bepaalde manier van werken aan om kokyu-ryoku te ontwikkelen? Osawa Hayato: Ik denk dat morote kokyu-ho en zagi kokyu-ho goede manieren zijn om dit te doen. Dit gezegd zijnde, zijn er verschillende manieren om het probleem te benaderen. Staat de ontwikkeling in relatie tot onszelf of tot onszelf én de partner? Bijvoorbeeld, is het enkel de bedoeling om te bereiken dat iemand zijn eigen kracht, adem, vrijkomt in een fractie van een seconde? Of heeft het betrekking op een wederzijds werken met de ademhaling bij de techniek tijdens de beweging van onze partner, op het moment dat ik mezelf plaats?
Michael Thai: In welke geestestoestand moet een Aikidoka vertoeven wanneer hij de tatami betreedt? Osawa Hayato: Dit is een zeer moeilijke vraag. Ik denk dat we als beoefenaars, bereid moeten zijn om alles te geven.
Wanneer we het apart bekijken, is het goed om in herinnering te brengen dat het eenvoudigste is om de techniek te beëindigen bij de uitademing. Maar het is ook nodig om ogenblikkelijk te weten wanneer de
Ik verander misschien plotseling van onderwerp, maar toen ik uchi-deshi was, had ik de gewoonte om naar de beeltenis van O Sensei te kijken om mezelf moed te geven. Het is een beetje een zwaarmoedig gevoel, niet?
13
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
partner ademt en dat leidt ook tot de weerspiegeling van andere punten zoals de beweging van de partner.
het meeste kracht kan worden verkregen om die in een fractie van een seconde te kunnen vrijgeven.
Michael Thai: Technieken met wapens worden niet onderricht in Hombu Dojo. Kunt u ons vertellen waarom dat zo is?
Michael Thai: U benadrukt het centrum. Waarom is chushin belangrijk om technieken te verwerven? Osawa Hayato: Eerst en vooral moeten we de juiste houding vinden en dan, de ademhaling aanpassen, en tot slot de kokoro in orde brengen. Zelfs wanneer we achterwege laten om over kokoro te praten, wanneer de houding incorrect is, kan er geen sprake zijn van vooruitgang, kan men onmogelijk echt ontspannen zijn. Om in staat te zijn om in een fractie van een seconde van iemand al zijn kracht te gebruiken, is het noodzakelijk om volledig ontspannen te zijn gedurende een fractie van een seconde eerder, echter wanneer de houding incorrect is, dan is dit onmogelijk.
Osawa Hayato: In feite is er geen officiële reden waarom wij geen wapens trainen in Hombu Dojo. Zelfs als O Sensei met wapens trainde, meer bepaald in de Iwama dojo, deed hij dat niet systematisch. Kisshomaru Doshu gaf ook geen onderricht met wapens. Enkele instructeurs gaven een algemeen onderricht in enkele vormen van wapens, maar het waren er niet veel. Ik denk niet dat we kunnen zeggen dat er een gegeneraliseerde intentie was om het op te nemen in het curriculum van Aikido. Misschien was het doel om de overdracht van Aikido te vereenvoudigen, maar we weten het niet met zekerheid…
Michael Thai: Bestaat er een verschil in het gebruik van ons lichaam bij het al dan niet gebruik van wapens?
Michael Thai: Niettemin beveel je Aikidoka aan om traditionele wapens te bestuderen?
Osawa Hayato: Ja, een groot deel van Aikidotechnieken zijn afgeleid van het zwaard. Aan de andere kant, zijn er ook technieken die afgeleid zijn van krijgskunsten waarbij men elkaar vastneemt, in het bijzonder sumo. Dus, ik veronderstel dat het afhangt van welke technieken u specifiek praat.
Osawa Hayato: Ja, ik denk dat het een goede zaak is. Voor technieken zoals tachi-dori of jo-dori, is de studie van wapens zoals ken tegen ken of jo tegen jo essentieel. Zoals Ju-Justu, bevatte Aikido ooit oefeningen met de blote hand en met wapens. Hoewel het huidig Aikido vooral focust op blote handentechnieken, denk ik dat Aikidotechnieken oefenen op dezelfde manier als met wapens (ken tegen ken, jo tegen jo, ken tegen blote handen, enz.) een goede zaak is. In het huidig Aikido-onderricht in Hombu Dojo bestaat inderdaad geen formeel wapens curriculum, daarom denk ik dat het goed is om daarbuiten te studeren om een geschikte opleiding te vinden.
Michael Thai: Maakt u gebruik van atemi? Osawa Hayato: Zonder atemi is Aikido niet geloofwaardig. Tegenwoordig is de atemi verdwenen uit het Aikdo. Dit is misschien een beetje te sterk uitgedrukt, maar in ieder geval zijn we de betekenis van de atemi vergeten en voor mij is dit een probleem. Michael Thai: Hoe belangrijk is suwari-waza voor u in Aikido?
Michael Thai: Sensei, u vraagt uw leerlingen om soepel te werken in plaats van met kracht. Wat is het doel?
Osawa Hayato: Ja, ik denk dat het zéér belangrijk is. We moeten in gedachten houden waar de technieken vandaan komen. Dit kan een beetje langdradig worden, maar toch… Heel lang geleden gingen Samoerai gingen van huis om te dienen in een kasteel en ’s avonds gingen ze terug naar huis en liepen het risico om op gelijk welk moment aangevallen te worden. De vraag was hoe ze op deze aanvallen moesten reageren, vooral in huis waar ze veel tijd doorbrachten in seiza. Deze technieken zijn tot op vandaag blijven bestaan. Zelfs vandaag is het goed om dit in overweging te nemen, anders hebben de technieken geen zin.
Osawa Hayto: Kracht is ook belangrijk… maar als het lichaam niet ontspannen is, kan de kracht niet vrijkomen. Soepel zijn betekent dat men in staat is om in een fractie van een seconde in een staat van ontspanning te vertoeven. Dus, de vraag is eerder hoe
Michael Thai: Men zegt dat ikkyo het eerste en tevens ook het laatste principe in Aikido… . Zijn er werkelijk technieken die fundamenteler zijn dan andere?
14
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw Osawa Hayato: Ja, ik denk het, ikkyo is een belangrijke techniek. Het is zeker de meest fundamentele van allemaal hoewel andere technieken zoals iriminage of shihonage ook vrij fundamenteel zijn.
4de kwartaal 2014
Michael Thai: Aikido wordt de wereld rond beoefend en verandert constant. Is dit een goede of een slechte zaak? Osawa Hayato: Dat is leuk zo, niet? (lacht) Natuurlijk ben ik als leraar aan Hombu Dojo betrokken bij de evolutie van het Aikido, vooral dan bij de inhoud ervan en soms wou ik dat ik er meer controle over had. Controle is wellicht te sterk uitgedrukt… Maar los daarvan zijn de dingen goed zoals ze zijn.
Michael Thai: Wat denkt u over de gemengde man/ vrouw trainingen die karakteriserend zijn voor Aikido? Was het de wens van de stichter Ueshiba Morehi om zijn kunst te karakteriseren?
Dit interview is een vrije vertaling van “Relaxation, speed, and explosive power dat op 5 februari 2010 werd gemaakt door Michael Thai.
Osawa Hayato: gemengde trainingen zijn een goede zaak. Ik weet helemaal niet of het de bewuste keuze was van O Sensei, maar hoe dan ook is het goed dat Aikido door iedereen kan worden beoefend: kinderen, ouderen, vrouwen, mannen.
Michael Thai werd geboren in 1981 en begon op 6jarige leeftijd met judo. In 1994 schakelde hij over op Aikido, en volgde hij training bij zijn vader Maurice Thai (4de dan) die een dojo had in de nabijheid van Parijs. In 2005 verhuisde Michael naar Tokyo en traint sedertdien in Hombu Dojo. In 2010 was hij 3 de dan, ondertussen 4de dan.
Als gevolg hiervan bestaat het gevaar dat Aikido minder doeltreffend wordt, maar ik denk dat we erin slagen om strenge condities te bewaren ondanks de heterogeniteit van de beoefenaars en dat daardoor het Aikido floreert.
Wanneer men op de hiernavolgende link klikt, krijgt men een idee over Osawa’s manier van werken.
http://youtu.be/pK0yQ5EcqyA
Osawa Kisaburo (大澤喜三郎 Ōsawa Kisaburō?) (°1910 – 26 mei 1991) Hij was een invloedrijk Aikido instructeur die heel lang les gaf in de Aikikai Hombu Dojo en hij was de naaste adviseur van Kisshomaru Ueshiba. Hij werd geboren in Kumagaya, prefectuur Saitama, Japan. Op 17-jarige leeftijd begon hij met judo met de bedoeling om zijn lichaam sterker te maken. In 1939 werd hij voorgesteld aan Morihei Ueshiba en werd lid in de Kobukan dojo. Hij was een van de belangrijkste en invloedrijkste Aikido-instructeur in de jaren ’50 tot ’70. Hij was heel lang directeur van Aikikai Hombu Dojo. In 1986 werd hij vervangen door Morihei’s kleinzoon en huidig doshu, Moriteru Ueshiba. Kusaburo Osawa was 9de dan.
15
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
ETHISCH VERANTWOORD SPORTEN
Lancering eindrapport ethisch sporten Het Internationaal Centrum Ethiek in de Sport (ICES), ondersteunt, informeert en stimuleert de Vlaamse sportsector om actief te investeren in ethische waarden en normen die belangrijk zijn bij een kwaliteitsvolle sportbeoefening. ICES voerde samen met vier universiteiten (UA, UGent, KU Leuven en VUB) van juni 2012 tot en met juni 2014 een overheidsopdracht uit rond het ‘verstrekken van expertise op het vlak van ethisch verantwoord sporten, met inbegrip van de problematiek aangaande integriteit, seksueel misbruik en geweld’. Deze opdracht werd uitgeschreven door het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media van de Vlaamse overheid. Deze universiteiten voerden wetenschappelijk onderzoek naar ethisch management, grensoverschrijdend gedrag, pro sociale vaardigheden en integriteit. Kennis en inzichten kregen een
Sporten: ethisch verantwoord? Sport is niet meer weg te denken uit onze maatschappij. Heel wat mensen doen aan sport, zijn fan van sport, hebben
kinderen die sporten of nemen zelf een rol op binnen de sport als vrijwilliger, trainer of bestuurder. Sport brengt dan ook positieve aspecten met zich mee: kinderen leren sociale vaardigheden, het brengt mensen samen en zorgt ervoor dat ze zich kunnen uitleven. De ‘duivelsgekte’ is hier een sprekend voorbeeld van. Sport is echter niet per definitie goed en ethisch verantwoord. Dit hangt af van de mate waarin morele waarden en normen tot leven worden gebracht in de sportorganisatie. De sportsector kan een verschil maken door haar verantwoordelijkheid op te nemen en te streven naar een ethische sportomgeving.
praktische vertaling om de sportsector te informeren, te sensibiliseren en te stimuleren tot actie. Voorzitster Kristine De Martelaer: “Sportorganisaties doen er goed aan om ook op vlak van kwaliteit en preventie initiatieven te nemen, in plaats van enkel reactief op een incident of voorval te reageren. Zo kan sport garant staan voor een veilige, gezonde, verantwoorde en ethische omgeving voor alle sporters.” Meer informatie, het volledige rapport en de uitgebreide bijlagen zijn te raadplegen op de website van ICES. (Bron: Nieuwsbrief Gezond Sporten van 5 september 2014, jaargang 2, nummer 5).
16
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
KRUISWOORDRAADSEL 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
HORIZONTAAL
1 Vogeleigenschap - Japanse Shihan die in november naar België komt - gravure; 2 groot, rond of rechthoekig bronzen wijnvat - hoeveel - een zekere; 3 Televisie – wereldtaal – game bij het dartsspel (Eng.) – persoonlijk voornaamwoord; 4 voorzetsel – Japanse parelduikster - kippenloop;
5 Europeaan – groot leger (veroud.) – geslepen, slim; 6 daar – in internetadressen voor IJsland – paling - krijgsgewoel; 7 voornaam van Leburton (Belgische politicus) - betaalmiddel; 8 en andere – krachtens recht of macht – lidwoord – in internetadressen voor België; 9 grote menigte - kantaloep; 10 titaan – buitenaards wezen – voorzetsel – 3e persoon enkelvoud van het werkwoord roeren; 11 de ogen richten op, aandachtig of scherp kijken naar – voetballer met een hard en goedgericht schot in de benen (fig.) – klassenaanduiding op auto’s; 12 lang, dun en smal stuk hout – schacht van een vogelveer - daar; 13 hoge loofboom – ton – schrede - voegwoord; 14 voorzetsel – opnieuw, daarenboven; 15 uitroep ter aanmoediging of toejuiching – niet slapen, wakker zijn – akelig, vervelend.
17
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
VERTICAAL
1 do – ontkenning – hinderen; 2 gunstig, rendabel; 3 oude lengtemaat – Rivier in Noord-Italië – Maria Assumpta Instituut – plus - vochtmaat; 4 takel waarmee men een laadboom over en weer haalt – tweede grootste stad van Brazilië – telwoord – tamme dieren die de mens wegens hun nut houdt; 5 meisjesnaam – erwtensoep – Latijn (afk.); 6 grootmoeder – aanwijzend voornaamwoord - dier; 7 Sint – papegaai – kleed, geweven of gevlochten uit biezen – achter; 8 slangvormige vis – mens – zwaard (Japans) – grote braadpan met een bolvormige bodem; 9 westerlengte – opschudding – hoogste punt – persoonlijk voornaamwoord; 10 watering – gesneden (half)edelsteen - bedrog; 11 lidwoord – doopmoeder – vocht, vloeistof; 12 met weinig tussenruimte aaneensluitend – beweeglijk, slap neerhangend stukje vlees of vel – dik en plomp; 13 voorzetsel – geldstraf voorzetsel;
14 water in Friesland – vroeger - muzieknoot; 15 heiligdom – Nederlands Technisch Instituut –
voorzetsel.
OPLOSSING KRUISWOORDRAADSEL AOK 3de kwartaal -HEN – UWAGI – BEK – Z – NOG – ERE – TOT – A IJS – KEN – M – BEN – KG -AM – KOK – ZON – W – E OMER – KONIJN – ARAN CO – UV – NON – ALERT LEKKER – G – EGGE – E -RA – RIA – WIE – DA – KATANA – E – KNAAGT RI – RE – VLA – TRAAN IJSJE – DOSHU – ER – T G – A – LAS – ARA – DR – EN – LOS – L – AAI – IN R – VIJS – CEL – R – D – A -DAM - -GYAKU – WEG –
18
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
STAGEKALENDER 4de kwartaal kwartaal VERKLARING VAN DE CODES R = regionale stage
F = federale stage
S = seniorenstage
J = jeugdwerking
I = interfederale stage
O = open stage
De kalender met de stages hierna geeft een globaal overzicht, zoals u ze kunt terugvinden op de website van de VAV (weergave van 13/09/2014).
OKTOBER Datum
Code
Leraar(s)
Locatie
Vrijdag 3 oktober
O
Michel Van Den Berghe Shihan
Sportcomplex Kessel-Lo, Stadionlaan 4, 3010 Kessel-Lo 20.00-22.00 uur
Zaterdag 4 oktober
O
Jacques Horny Shihan
Sportcentrum IHAM, Bautersemstraat 58, 2800 Mechelen 14.30-16.30 uur
Zaterdag 4 oktober
O
Claude Pellerin Shihan
Bloso Sportcentrum, Nijverheidsstraat 112, 8310 Asselbroek-Brugge 15.00-18.00 uur
Zondag 5 oktober
F
Claude Pellerin Shihan
VTS-docentenbijscholing Bloso Sportcentrum, Nijverheidsstraat 112, 8310 Asselbroek-Brugge 09.00-11.15 uur
Zondag 5 oktober
O
Hubert Eerdekens
Dojo sporthal Kattenbroek, Kattenbroek 14, 2650 Edegem 10.00-12.00 uur
Zaterdag 11 oktober
O
Patrick Blockx & Wim Van Gils
Mechelen Voor meer info: zie kalender website VAV
Zondag 12 oktober
O
Aran Sensei
Dojo bovenzaal Sporthal Moorsele, Secretaris Vanmarckelaan 40, 8560 Moorsele 10.00-12.00 uur
Zondag 19 oktober
O
Michel Van Den Berghe Shihan
Wildersportcomplex, Sportlaan 1, Sint-Pieters-Leeuw 10.00-12.00 uur
19
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
NOVEMBER Datum
Code
Leraar(s)
Locatie
Zondag 2 november
O
Hubert Eerdekens
Dojo sporthal Kattenbroek, Kattenbroek 14, 2650 Edegem 10.00-12.00 uur
Vrijdag 7 november
I
Zaterdag 8 november
I
Zondag 9 november
I
Zondag 16 november
O
Michel Van Den Berghe Shihan
Wildersportcomplex, Sportlaan 1, Sint-Pieters-Leeuw 10.00-12.00 uur
Zaterdag 22 november
O
Aran Shidoin
Wondelgem Voor meer info: zie kalender website VAV
Zaterdag 29 november
J
Grote Sinterklaasstage
Sporthal Demervallei 1, 3200 Aarschot 10.00-12.00 uur
Zaterdag 29 november
F
Louis Van Thieghem Shihan en Kurt Haelen
Aikidostage Technische Commissie Sporthal Demervallei 1, 3200 Aarschot 14.30-17.30 uur
Zaterdag 29 november
O
Jacques Horny Shihan
Sporthal Ninove, Parklaan 15, 9400 Ninove 15.00-17.00 uur
Zondag 30 november
F
Federale examencommissie VAV
Sporthal De Bres, Halle. Voor meer info: zie kalender website VAV
Datum
Code
Leraar(s)
Locatie
Zondag 7 decemberr
O
Hubert Eerdekens 4e Dan Aikikai so Hombu
Dojo Sporthal Kattenbroek, Kattenbroek 14, 2650 Edegem 10.00-12.00 uur
Zondag 14 december
O
Michel Van Den Bergh Shihan
Wildersportcomplex, Sportlaan 1, Sint-Pieters-Leeuw 10.00-12.00 uur
Zaterdag 20 december
O
Aran Shidoin
Wondelgem Voor meer info: zie kalender website VAV
Zaterdag 20 december
O
Jacques Horny Shihan
Sporthal Ninove, Parklaan 15, 9400 Ninove 15.00-17.00 uur
Sporthal Richard Beauthier, Vandervekenstraat 114, 1083 Brussel 20.00-22.00 uur Hayato Osawa Shihan 10.00-12.00 uur 15.00-17.00 uur
DECEMBER
20
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
30 JUBILEUM Ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van Bushido-Kwai Wondelgem werd er een gemeenschappelijke open stage ingericht om dit heugelijke feit op een gepaste manier te vieren. Het concept was eenvoudig en succesvol: de drie disciplines, die deel uitmaken van Bushido-Kwai, bij elkaar brengen en hen de mogelijkheid bieden om gedurende 3 maal vijfenveertig minuten kennis te laten maken met krijgskunsten zoals Aikido, Eskrimo en Ju Jitsu. Voor de gelegenheid werd de sporthal van sportcentrum Neptunus in Wondelgem omgetoverd in een sporthal waarin drie tatami’s werden gelegd én een aparte zone voor de kinderen.
Op de tatami waar Aikido werd beoefend, viel de eer te beurt aan Alain Dujardin (een van de jubilarissen), alias Aran Shidoin, om de eerste vijfenveertig minuten te leiden.
De gezamenlijke opwarming met de deelnemers gebeurde onder de leiding van een trainer van de Ju Jitsu. Het begin van de opwarming bestond erin om door elkaar te lopen en telkens de hand aan te raken van degene die men kruiste. De variatie erop was dat men daarna een high five gaf aan degene die men kruiste. Onder het mom van, dan hebben jullie iedereen die jullie nog niet begroet zouden hebben, ook een goedendag gewenst werd er meteen een gigantische synergie tot stand gebracht bij de deelnemende beoefenaars van de verschillende krijgskunsten.
Het was een opmerkelijk gegeven dat alle deelnemers, zowel op de tatami waar Eskrimo werd beoefend, als op de tatami waar Ju Jitsu en Aikido werden beoefend er een zeer ontspannen en amicale sfeer heerste. Na een korte pauze kregen de deelnemers aan de stage de gelegenheid om te wisselen van discipline. Heel veel Ju Jitsuka’s kozen ervoor om deel te nemen aan de Aikidotraining. In die mate dat er slechts drie koppels op de mat stonden waar Ju Jitsu werd beoefend.
21
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
deelnamen aan Eskrimo of Ju Jitsu. Ook niet in het derde en laatste luik. Het derde deel van de open stage werd verzorgd door Louis Van Thieghem Shihan. Misschien was dit een mogelijke verklaring waarom alle aanwezige Aikidoka’s er toch voor kozen om op de tatami te blijven waar onze geliefkoosde sport werd beoefend. Onze Shihan liet onder andere een afweer zien op Morote dori (katate ryote dori). Hierbij demonstreerde hij zeer duidelijk het principe van ontspannen in het centrum blijven, extensie behouden en vrij bewegen. Op de mat van het Aikido mocht Hubert Eerdekens het tweede luik voor zijn rekening nemen. Op het tatami-gedeelte van de Ju Jitsu koos de trainer voor een aanval van wurging langs voor tussen de benen met een afweer van juji gatame. Op de derde tatami trainde men Eskrimo-gerichte “bokstechnieken” en de gepaste reactie daarop.
Voor het laatste werd bij de Eskrimo- en Ju Jitsubeoefenaars gekozen voor een gemeenschappelijke training met tanto. Na afloop van de stage werd de geschiedenis van Bushido-Kwai aan de resterende aanwezigen voorgelezen en een aantal mensen in de bloementjes gezet.
Leuk om te zien vond ik de verwondering van tal van Ju Jitsuka’s op de schijnbaar eenvoudige controle die gevorderde Aikidoka’s behielden op hun trainingspartner, die ook een hogere graad hadden. (In Ju Jitsu wordt zelden of nooit gesproken over het “centrum” beheersen, hoewel ik beoefenaars ken dit wel doen).
Degenen die dit wensten, konden vooraf inschrijven voor deelname aan een receptie en een walking diner. Erik Van Lierde
Positief was alleszins dat veel Ju Jitsuka’s deelnamen aan de Aikido-training. Anderzijds viel het mij op dat er geen Aikidoka’s waren die
22
Op deze bladzijde laat ik jullie nog enkele sfeerbeelden zien van de open stage.
Wij wensen de clubs van Bushido-Kwai alle succes toe voor de komende jaren. Afspraak op het volgende jubileum? (40 jaar?)
23
Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw
4de kwartaal 2014
VERSCHENEN IN DE PERS In de jubileumsuitgave 20 jahre Aikido Journal (Duitstalige uitgave) staat een reportage van de hand van Chris Van San over Sensei Frans Jacobs en 2 pagina’s foto’s. Van dezelfde uitgever en redactie “Horst Schwickerath” staat dezelfde reportage in de Franstalige versie van Aikido Journal. Chris Van San meldt dat mensen, die eventueel geïnteresseerd zijn, steeds losse nummers kunnen bestellen bij Horst Schwickerath. Hij voegt er fijntjes aan toe dat het tijdschrift niet goedkoop is (ongeveer 11 euro voor één boekje).
24