Aiki O Kami Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw 3 de kwartaal 2013

1

3de kwartaal

Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw

3de kwartaal 2013

AIKI O KAMI 3e kwartaal 2013

WOORD VOORAF

juli-augustus-september Kwartaaltijdschrift van Vlaamse Aikido Vereniging vzw

Beste lezers, Adviezen voor potentiële medewerkers: De teksten mogen worden opgestuurd in een Word-bestand of in pdf. Indien je schroom zou hebben om iets te schrijven omwille van een minder goede kennis van het Nederlands, weet dat we je artikel, in voorkomend geval, zullen zuiveren van taalfoutjes. Indien mogelijk mag je foto’s (liefst in jpg) of andere illustraties meesturen met jouw artikel. Hou rekening met eventuele copyright wanneer je bepaalde items wil kenbaar maken via dit blad. Degenen die over geen e-mail beschikken kunnen hun bijdrage tot het bondsblad wellicht wel via hun trainer of een clublid laten doorsturen. Teksten kunnen worden opgestuurd naar [email protected]. Taalzuiveraar: Tobias Cap Werkten mee aan dit nummer: Luc Vermeulen Dana Caluwaerts

Mijn dank gaat uit naar de mensen die het mogelijk maakten om dit bladje te realiseren. Zo heeft Chris Van San de idee opgevat om telkens een club in de focus te plaatsen, alsook verdienstelijke leden ervan. Hij heeft eveneens de intentie om Aikidobeoefenaars, die bijvoorbeeld een hogere graad behalen, te interviewen. Zoals ik in de vorige editie schreef, is het de bedoeling om van de Aiki O Kami een bondsblad te maken dat het “hartritme” van de Aikido-beleving in Vlaanderen weergeeft. Uiteraard mogen jullie zélf het initiatief nemen om iets te schrijven over jullie club, over jullie Sensei of over jullie zelf. Ik zoek iemand die een rubriekje zou willen maken rond jeugdwerking, met andere woorden iemand die Aikido op kindermaat kan brengen. Misschien ben jij de geknipte persoon? Graag wens ik iedereen een deugddoende vakantie toe, of wie weet ontmoeten we elkaar op een of andere zomerstage.

Chris Verhaeren Chris Van San

Erik Van Lierde


3de kwartaal 2013

2

INHOUDSOPGAVE

2 4 5 9 12 13 15 18 21 25 26 28 30 31 32 34

Woord vooraf Woordje van de voorzitter Ontstaan en evolutie van onze aangesloten clubs Medisch Verantwoord Sporten Verschenen in de media Verschenen op Sint-PietersLeeuw - nieuwssite Korte biografie van onze Sensei’s De culinaire ontwikkeling van de Japanse keuken Interview met enkele geslaagden Dan Shiken

3

Tony Smibert Sensei Ethisch Verantwoord Sporten Initiatorcursus VTS (BLOSO) Krantenknipsel uit de krant van West-Vlaanderen Groepsfoto van onze stage aan zee Stage-kalender 3de kwartaal Aandachtspunten bij betalingen aan de VAV


3de kwartaal 2013

Woordje van de voorzitter

Beste vrienden aikidoka’s, Ik wil Alain Dujardin, onze vorige voorzitter, bedanken voor zijn jarenlange inzet voor de federatie. Een bijna volledig vernieuwd team wenst jullie te bedanken voor het vertrouwen dat jullie ons schenken. De nieuwe kandidaten zijn met een ruime meerderheid verkozen, wat aangeeft dat jullie in deze mensen geloven. Wij zullen er dan ook alles aan doen om dat vertrouwen niet te beschamen. We hebben er dan ook geen gras laten over groeien en zijn meteen aan het werk gegaan. Onze eerste grote uitdaging stond voor de deur, namelijk de Hemelvaartstage met Tony Smibert Shihan. Door een korte, doch goede coördinatie en een fantastische inzet van de medewerkers, kunnen we zeggen dat de stage een succes is geworden. Tony Shihan vond het een toffe stage die in een goede sfeer

verliep. Hij is dan ook bereid om volgend jaar terug te komen om onze stage leiden. Zoals jullie op de ALV vernomen hebben, is er werk aan de winkel. Naar BLOSO toe hebben we doelen gesteld om te realiseren. Het grote doel is om de Vlaamse aikidoka’s terug bij elkaar te brengen. Bij elkaar brengen om samen sterk te staan naar derden toe. Hoe en onder welke vorm, zal de toekomst uitwijzen. Verkennende gesprekken zullen meer duidelijkheid brengen over hoe de toekomst er kan uitzien als we samen werken met andere groepen. Maar eerst moeten we zorgen dat er terug structuur en stabiliteit komt in de federatie en dat de VAV die ook kan uitstralen naar buiten toe. We hebben de procedures onder de loep genomen en aangepast daar waar nodig. Dit om duidelijkheid te creëren en uniform te kunnen werken. Ook op financieel vlak zijn de procedures aangepast en verstrengd. Dit is niet om mensen ‘te pesten’ zoals sommigen het noemen, maar om te proberen de organisatie gezond te houden. Regelmatige evaluatie en bijsturing zal er voor moeten zorgen dat er professioneel kan en zal gewerkt worden in een vrijwilligersomgeving. Ik vind het gepast om via deze manier de mensen te bedanken die hebben bijgedragen aan de werking van de VAV: Michel Van den Berghe, die ons info heeft gegeven betreffende een locatie waar we volgend jaar kunnen verblijven tijdens de OLHH-stage. Michel heeft samen met Jacques en Louis het examenprogramma voor de VAV opgesteld. Yordi willen bedanken omdat hij jarenlang de website onderhield. Patrick Blockx heeft de website van Yordi overgenomen en volledig vernieuwd. Steven Gorremans is procedures aan het uitschrijven zodat we een leidraad hebben om efficiënter te kunnen werken in het bestuur. De bestuursleden, die elk op hun beurt veel werk leveren om de federatie vooruit te helpen op de ingeslagen weg. Nog veel Aiki-plezier

Luc Vermeulen Voorzitter VAV


3de kwartaal 2013

4

Ontstaan en evolutie van onze aangesloten clubs door Chris Van San, PR VAV

Op zaterdag 8 juni 2013, was ik te gast bij “Aikido Club Aarschot” voor dit eerste interview. Sensei Mon Vandekeybus, 4e Dan Aikikai, was mijn gastheer. Sensei, hartelijk dank voor de ontvangst.

Wanneer werd de Aikido Club Aarschot opgericht? In september 1986.

Hoe waren de omstandigheden toen, hoeveel leden en welke leraars waren er? Ik beoefende al tamelijk lang Aikido in Brussel, sedert 1975. Toen woonde ik nog in Leuven. Met de verhuis naar Aarschot heb ik samen met een kameraad, die al die jaren mee ging trainen in Brussel, de club in Aarschot opgericht. ste

Omdat ik in die tijd 1 kyu was, heb ik aan de VAV een leraar gevraagd die les wou komen geven ter ondersteuning. De VAV heeft Louis Van Thieghem aangesproken die toen les gaf in verschillende clubs in Limburg, bij Jos Van Roy en Domien Moons. Louis is een maal per week hier les komen geven. We zijn begonnen met een demo van Louis en Jos Van Roy voor het wapenwerk. Voor deze start maakten we heel wat reclame en daardoor stonden er ongeveer 60 mensen op de mat, mede dankzij een film van Steven Seagal die op dat moment speelde in de cinema’s. Een beetje te veel volk eigenlijk op onze mat!

De deelnemers waren kennelijk ook gekomen om Louis te testen. Louis was toen nog ettelijke jaren jonger en ging gretig in op deze uitdaging. Ik heb hem toen gevraagd zijn enthousiasme wat te temperen, om nog wat volk over te houden! Uiteindelijk zijn we de volgende week met een 20-tal mensen kunnen starten. Louis is meerdere jaren wekelijks les komen geven. Voorwaarde was dat ikzelf bij Louis les ging volgen in Brussel, wat ik ook gedurende 10 jaar elke vrijdag heb gedaan. Op een bepaald moment vroeg Louis me om zelf les te geven. Ik denk dat ik hiermee begonnen ben toen ik shodan werd.

Was dit in dezelfde locatie zaal, Sensei? De locatie en naam van de club zijn altijd dezelfde gebleven.

Hoe ziet u de evolutie en de groei van de club, Sensei? Is er stagnatie geweest of een periode van geweldige aangroei? Het is altijd een beetje vallen en opstaan. Op dit moment maken de kinderen het grootste deel uit van de club: 25 à 30 kinderen van 6 tot 12 jaar en 20 à 25 kinderen van 12 tot 15 jaar.


3de kwartaal 2013

5

Ik denk dat u één van de grootste clubs van de VAV bent, zeker wat het aantal kinderen betreft? Ja, voor ons is de grootste uitdaging de doorstroming van de 15-jarigen naar de jeugd - volwassenen groep. Vorig jaar zijn we daar voor het eerst tamelijk goed in geslaagd. Er zijn 5 jongeren overgekomen. We hopen dat dat elk jaar zo zal zijn, maar het blijft een grote overgang voor zowel de kinderen als de ouders. Het is dan ’s avonds les, de ouders moeten hen brengen en halen, dus het blijft toch wel een uitdaging. De evolutie van de club blijft de laatste jaren wel stabiel met ongeveer 85 leden, waarvan 25 à 30 volwassenen. Ook hebben we een goed draaiend systeem met aparte lessen voor beginners – volwassenen waarbij de halfgevorderden meetrainen met de beginners op maandag. Daarmee lukt het ons ook beter om beginners langer te houden.

Hoeveel leraars hebt u in uw club Sensei? We hebben nu 3 leraars voor de jeugd en volwassenen, en 4 leraars voor de kinderen. Voor de kinderen staan die niet altijd allemaal op de mat, maar toch steeds met meerdere leraars samen. Vandaag was het opendeurdag met 25 kleine kinderen op de mat, een ware mierenhoop! Uit de reacties van de ouders kon ik opvangen dat ze geweldig appreciëren dat er meerdere leraars zijn die hun kinderen bijna individueel opvolgen. Eén leraar kan dit niet doen.

Ik vind het heel plezant te kunnen steunen op een goede groep leraars. Ook dat de leraars de cursussen volgen van de VAV en Bloso. Dat er gesproken wordt over pedagogiek en didactiek is heel aangenaam en nodig.

Welk is de visie van uw club wat betreft Aikidorichting, Sensei? Hoe ziet u dit zelf? Wij hangen niet één meester aan: Aikido is te rijk om beperkt te worden tot wat één leerling van OSensei kon vatten en begrijpen. De meeste Japanse meesters, maar ook vele westerse Aikidobeoefenaars, hebben het hier moeilijk mee: zij verwachten dat je als discipel een exclusieve relatie met je leermeester aangaat. Er zijn verschillende meesters die ons beïnvloed hebben, waarbij Sugano Sensei de meest bepalende is geweest in mijn vorming. Ook Louis Van Thieghem, welbekend leerling van Sugano, was erg belangrijk. Hij beïnvloedt mij en de clubleden nog steeds in zijn maandelijkse lessen. Jos Van Roy, leraar in Genk, heeft ons Shimizu Sensei leren kennen. Shimizu is uchideshi geweest van O-Sensei, maar scheurde zich later af van de Aikikai. Hij staat nu aan het hoofd van het Tendoryu Aikido. Shimizu’s aikido is erg dynamisch, met weidse bewegingen. Hij werkt heel sterk op het verticale, met optimaal gebruik van je zwaartepunt en de tenkans. Het is een zeer goede aanvulling, vind ik. Jos komt ook nog altijd maandelijks lesgeven. Ik ben ook lang les gaan volgen in het wapenwerk van Saïto bij Philippe Voarino. Philippe had toen een dojo in Brussel, en kwam, nadat hij verhuisde naar het zuiden van Frankrijk, nog 1 x per maand les geven in België, ook soms in onze club. Hij was


3de kwartaal 2013

6

lange tijd uchideshi van Saito. Nu komt hij nog een maal per jaar naar België.

Is dat de Iwama strekking, Sensei? Ja, de Takemusu Aikido Intercontinental (TAI). Dit is het wapenwerk zoals Saito dat jarenlang met O-Sensei geoefend heeft. Het heeft mijn persoonlijke groei in aikido echt een boost gegeven en was heel bepalend voor mij. Met dit wapenwerk voel je hoe het gewapende en ongewapende werk in aikido echt één geheel is. De laatste jaren zijn we via Jos Van Roy met enkelen in Maastricht terechtgekomen bij Patrick de de Cassidy (6 dan aikikai) en Miles Kessler (5 dan aikikai). Patrick spendeerde 6,5 jaar, Miles 8 jaar in Japan bij Saito, waarvan heel wat jaren als uchideshi. Zij zijn technisch zeer goed, met knap wapenwerk en heel wat nadruk op meditatietechnieken, die ze leerden in ashrams in Nepal, Indië, Birma en Tibet. Ze werken op onderliggende principes van Aikido, met totaal nieuwe werkwijzen. Die worden niet gebruikt in de Japanse didactiek, wat soms raar kan overkomen bij anderen. 2 x per jaar geven we een clubstage met beginners, halfgevorderden en gevorderden samen. We benadrukken dan de creativiteit en het aanvoelen van de andere vanuit die benaderingswijze.

Meer spiritueel? Ja, en ook meer individueel. Met gesprekken in duo of in groep na een beweging of techniek. Elkaar bevragen: “Wat is Aikido voor jou?”. Wanneer de andere is uitgepraat stel je de vraag opnieuw, zodat je altijd in een diepere laag terechtkomt. Ook vrije, dansachtige bewegingen gestructureerd door muziek, altijd op basis van aikidotechnieken, zonder aan de afzonderlijke technieken of resultaat te denken en op een trager ritme.

Benadert dit een beetje wat Noro Sensei beoefende? Dat weet ik niet, het kan zijn dat zij daar hun inspiratie haalden. Als ik op Youtube ‘Noro sensei on Music’ bekijk, zie ik wel gelijkenissen. Het zijn en blijven aikidotechnieken, maar door de muziek ben je meer op creativiteit en harmonie gefocust en niet op resultaat. Voor iedereen, ook voor beginners, een heel aangename ervaring.

Volgen jullie nog altijd die cursussen en je leerlingen ook? Ja, maar enkel met een paar leraren. Voor de meeste leerlingen lijkt me dit nog te vroeg. Vandaar dat we dit overbrengen op onze clubstage. Het is een andere benaderingswijze van wat ook Endo Shihan doet. Endo doet dat op zijn Japans door middel van technieken en oefeningen. Je eigen KI ervaren en ook die van de ander. Harmonisch met elkaar omgaan. Bijvoorbeeld: wanneer je tegenover een stevige persoon of een zwarte gordel zit, dan heb je snel de neiging om te verkrampen: je rationele evaluatie van het verschil in gewicht of kunde maakt dat je al vooraf denkt dat het niet zal lukken, en dat is dan meestal ook zo. Een goede oefening hiervoor is bij kokyu ho met een blinddoek in het midden gaan zitten en niet weten wie je polsen vastneemt. Hierdoor kan je enkel reageren op de energie die je voelt en niet op het visuele. Het is een andere insteek, die maakt dat je je geest niet vertroebelt. Als dit lukt kan je dat ook proberen terwijl je wel ziet wie er tegenover je zit. Zo laat je je niet bepalen door wat je denkt, en leer je je geest leeg te maken.

U sprak voordien over India. Ben ik juist in de onderstelling dat dit nauw samenhangt met Yoga Sensei? Ja, Patrick Cassidy heeft een aikido-, meditatieen Yoga-centrum aan het meer van Genéve, de foto’s op onze website zijn daar genomen. Miles Kessler heeft een dojo in Tel Aviv waar hij de harmonie probeert uit te breiden naar de ge-


3de kwartaal 2013

7

Starten op seniorenleeftijd en gewoon in de groep meedoen, als er al kandidaten zouden zijn, ligt moeilijk. Een aparte werking zou zich dan opdringen. Maar op dit moment stelt zich het probleem niet.

Laatste woordje, Sensei? Een goede samenwerking onder de leraars van de club is erg belangrijk. Tot nu toe slagen we daarin.

meenschap, onder andere door les te geven aan zowel Palestijnen als Israëli’s.

Wat wens je nog te bereiken met je club in de toekomst, heb je nog bepaalde ideeën of verzuchtingen, Sensei? Ik denk voor ons en voor Aikido in het algemeen dat de jeugdwerking moet groeien. Er is nog veel werk, vooral om Aikido op een speelse wijze over te kunnen brengen.

Wenst u van de federatie iets naar uw club toe of van andere clubs? Ja, van de federatie vraag ik nog meer ondersteuning voor de jeugdwerking. Ik denk dat momenteel de verhouding volwassenenwerking en jeugdwerking een beetje scheef zit. Momenteel financiert de VAV met de lidgelden van de kinderen een deel van de volwassenenwerking. Ik weet dat dit niet eenvoudig is

Judo staat daar al veel verder in, we moeten blijven zoeken en werken aan een aangepaste didactiek voor Aikido voor kinderen.

8

Sensei, in het begin van mijn Aikido hadden we Sensei’s die veel met kinderen werkten, zoals Tamura Sensei. Komt dit te weinig aan bod nu? Ja, maar je moet een sensei hebben die ervaring heeft met kinderen en dit graag doet. Aikido overbrengen op niveau van de kinderen is niet zo eenvoudig. Lesgeven aan kinderen en volwassenen samen, daar geloof ik niet in.

Sensei, wordt er aan seniorenwerking gedaan? Neen, dat is momenteel niet aan de orde.

maar men zou kunnen proberen te investeren in een deskundig lesgever voor kinderen, met een stage aan zee bijvoorbeeld.

Misschien kan er iemand van het bestuur, bij een bezoek aan Hombu dojo, eens nakijken welke Shihan veel met kinderen werkt ? Dat zou fijn zijn. Om even terug te komen op de federatie, misschien zijn we langzaam een uitzondering omdat we ons niet binden aan één stijl. Ik reken er op dat de mogelijkheid blijft om binnen de federatie ongebonden te zijn en dat we niet verplicht worden ons te bekennen tot één enkele stijl.

Sensei, hartelijk dank voor dit interview.


3de kwartaal 2013

Medisch Verantwoord Sporten (MVS)

De verplichting van onze sportfederatie inzake medisch verantwoorde sportbeoefening beperkt zich, voor het beoefenen van Aikido, tot een jaarlijks medische keuring door een huisarts. Het enige uitsluitingscriterium is dan ook dat men geen goedkeuring krijgt van een huisarts. Vermits we in Aikido geen wedstrijden organiseren, wordt er geen extra controle voorzien. Niettemin begint medisch verantwoord sporten bij de sportbeoefenaar zélf. Vaak beseft de sporter niet dat men zelf verantwoordelijk is voor de eigen gezondheid en voor het gezond blijven van anderen.

Preventie begint bij jezelf Uit studies blijkt dat 80 % van de sportongevallen kan vermeden worden, mits men de juiste preventieve maatregelen had genomen. De zwakke schakel is de sportbeoefenaar zelf die vaak heel roekeloos is, goede raad in de wind slaat, reglementen overtreedt, zich onsportief gedraagt. Vooral debuterende beoefenaars van Aikido “testen” graag uit of de technieken wel werken… . Wanneer iemand het slachtoffer wordt van een letsel, stelt men dikwijls vast dat de sportbeoefenaar het eigen letsel onderschat of op zijn minst te optimistisch is en daardoor te vroeg terug begint te trainen. Het is raadzaam om bij koorts of blessures niet deel te nemen aan de trainingen. In geval van een ongeluk moet men kunnen aantonen dat men volledig genezen is. Er is op het verzekeringsformulier de mogelijkheid gegeven aan de dokter om een sportbeoefenaar voor een bepaalde periode niet geschikt te verklaren.

Psychologisch is er een meldpunt voorzien, en een vertrouwenspersoon.

Decreet MVS Vooral bij de overheid is de belangstelling voor de preventieve zorg sterk toegenomen. In Vlaanderen heeft het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap op 27 maart 1991 een decreet uitgevaardigd dat handelt over een reeks uitvoerings- en ministeriële besluiten rond Medisch Verantwoord Sporten (MVS). Het MVS is ondergebracht in het beleidsdomein “Cultuur, Jeugd, Sport en Media”. Deze wetteksten bepalen de verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de verschillende betrokkenen (sportbeoefenaars, sportverenigingen, keuringsartsen, keuringscentra, controleartsen, enz.) en leggen regels vast met betrekking tot leeftijdsgrenzen, sportmedische geschiktheid en bestrijding van dopingpraktijken.

Sportmedische keuringscentra Wat betreft de leeftijdsgrenzen: die zijn vastgelegd door de verzekering. Kinderen vanaf 5 jaar kunnen een verzekering krijgen. Er is geen maximum leeftijd bepaald. Aangaande de sportmedische keuringscentra en sportartsen, daarvoor kan men terecht bij een keuringsarts.


3de kwartaal 2013

9

Op de website http://www.cjsm. vlaanderen.be/gezondsporten/keuri ng/index.htm vindt men een lijst met erkende keuringsartsen, gesorteerd per provincie. De keuringsartsen zijn bevoegd voor de uitvoering van de verplichte sportmedische onderzoeken naar geschiktheid voor bepaalde categorieën van sportbeoefenaars. (In principe niet van toepassing voor onze Federatie). Het medisch onderzoek beantwoordt aan de nieuwe Vlaamse Richtlijn Sportmedisch Onderzoek van Vlaams minister van Sport Philippe Muyters. Het Sportmedisch Onderzoek omvat alle medische aspecten die relevant zijn voor een bepaalde sporter en gaat ook in op de maatschappelijke vraag om aandacht te besteden aan het fenomeen van plotse hartstilstand. Wie het nieuwe Sportmedisch Onderzoek wil, kan daarvoor terecht bij de Vlaamse Sporten Keuringsartsen en later ook bij huisartsen. De richtlijn werd uitgewerkt door de Vlaamse Sport- en Keuringsartsen (SKA) en werd voorgesteld op zaterdag 26 januari 2013 op een congres dat de SKA organiseerde in samenwerking met het Departement Cultuur, Jeugd, Sport en Media. De richtlijn werd vanaf maart 2013 alvast ingevoerd bij de Vlaamse Sport- en Keuringartsen en wordt later op het jaar uitgebreid naar de huisartsen die daarvoor tegen dan een opleiding zullen hebben gevolgd. De resultaten van de onderzoeken komen anoniem in een databank om cijfers te verzamelen, trends te detecteren en het beleid inzake preventie van sportblessures te verfijnen. Sporters die geen lid zijn van een club, kunnen het onderzoek vragen als ze twijfels hebben over hun medische geschiktheid om een bepaalde sport te doen. Sportfederaties kunnen leden adviseren om het onderzoek te nemen, of het eventueel verplichten. Het onder-

zoek is aangepast aan de leeftijd, de gekozen sport en het beoogde inspanningsniveau. Het onderzoek wordt niet terugbetaald door het Riziv maar mogelijk zullen sommige sportclubs of -federaties, ziekteverzekeraars of ziekenfondsen bijspringen. Meer informatie op http://www.sportkeuring.be . Voor de volledigheid: in Vlaanderen zijn er vier erkende keuringscentra. De keuringscentra richten zich hoofdzakelijk naar de begeleiding van topsporters en talentvolle jongeren (bijvoorbeeld de leerlingen ingeschreven in de topsportscholen). De gewone sporter kan in deze centra ook terecht maar zal dan zelf moeten instaan voor de kosten. De Sportfederaties (in ons geval de VAV) bekleden ook een belangrijke rol in de blessurepreventie (is een belangrijk onderdeel van Medisch Verantwoord Sporten). Enerzijds zijn de federaties verplicht een controlecomité ter beteugeling van de dopingpraktijken op te richten (is vooral van toepassing voor federaties waar aan competitie wordt gedaan). Anderzijds worden de Sportfederaties eveneens aangespoord om initiatieven te ontwikkelen naar blessurepreventie voor alle niveaus van sportbeoefening. Dit omvat onder meer het registreren van sportongevallen om vandaar concrete voorstellen te formuleren ter voorkoming van veelvoorkomende blessures (in het voetbal is het bijvoorbeeld verplicht om scheenbeschermers te dragen tijdens een wedstrijd). Mensen die een nieuwe club willen beginnen, hebben eerst de goedkeuring nodig van de federatie. Zij moeten voldoen aan de technische minimumnorm en een opleiding volgen of gevolgd hebben van Bloso Initiator.

Bewegen moet, bewegen doet je goed ! De welvaart brengt gebrek aan beweging met zich mee. Vroeger verrichtte men veel lichamelijke arbeid, tegenwoordig wordt minder dan één procent van de totale productie in België door menselijke spierkracht geleverd. Heden ten dage besteedt men 70 % van zijn tijd aan slapen, liggen en zitten. De consequentie van deze fysieke inactiviteit leidt tot: a. Een hoog risico voor hart- en vaatziekten. b. Een groot aantal patiënten met chronische degeneratieve aandoeningen van het bewegingsapparaat. Het bedrijven van sport is dan ook de voornaamste preventieve maatregel. c. Ongezonde leefgewoonten. Noodzaak voor een effectieve preventie is een goede communicatie en coördinatie tussen de diverse disciplines.

Blessurepreventie is moeilijk, maar noodzakelijk Preventie kan niet worden bedreven met een witte jas aan, in de kliniek of in een behandelkamer, maar moet in de praktijk worden toegepast. Wil er van een efficiënte blessurepreventie sprake zijn, dan dient hiervoor in de opleidingen het fundament te worden gelegd. Vandaar dat men in de Bloso-cursussen aandacht besteedt aan blessurepreventie (in de VTS-cursussen spreekt men over “veilig sporten, preventief”). Het bewegingsapparaat zou beoordeeld en behandeld moeten worden, als het nog gezond is. Naast de sporter zelf, hebben trainers, artsen, fysiotherapeuten en kinesisten daarbij allen een eigen ver-


3de kwartaal 2013

10

antwoordelijkheid. Vaak wordt gehandeld als de sporter al gekwetst is. Dan wordt pas begonnen met een symptomatische behandeling. Het is dan echter al te laat. Ook kan worden vastgesteld, dat het handelen van diverse disciplines die met de begeleiding van de sporter te maken hebben, niet is afgestemd op de risico’s die men loopt. De begeleiding richt zich dikwijls op prestaties en niet op de gezondheid van de sporter in het algemeen. Hoewel er veel aandacht is voor de kwaliteit van de begeleiding bij alle disciplines, toch merkt men in de praktijk dat er nog veel sporters niet bereikt worden. Een goede blessurepreventie kan alleen bereikt worden als iedereen zijn eigen bevoegdheden goed kent, als er goed overleg plaatsvindt en als ieder op zijn eigen terrein de juiste maatregelen neemt. Zeker is echter, dat vooral moet worden gehandeld, als de sporter nog gezond is.

Blessurepreventie houdt in het gezonde lichaam gezond houden Overbelasting van het bewegingsapparaat sluipt vaak langzaam in. Er is dan nog geen letsel, maar er zijn el duidelijke signalen, die zich het eerst manifesteren in de spieren. Daarom zal er een groep mensen moeten worden opgeleid, die deze signalen opvangt om dan handelend op te treden. (Men leeft nog te vaak met de “no pain, no gain-gedachte”. Met andere woorden: als men geen spierpijn heeft na een training, dan was het geen goede training). Het geven van individueel aangepaste, normaliserende oefenstof, het geven van herstelbevorderende maatregelen, enz., is in dit stadium van het grootste belang om blessures te voorkomen.

Persoonlijk sportboekje Bij Bloso speelt men al langer met de idee om een persoonlijk sportboekje in het leven te roepen (vergelijkbaar met het opvolgboekje bij Kind & Gezin). Het zou nuttig kunnen zijn om alle gegevens met betrekking tot gezondheid en sport te registreren in een persoonlijk sportboekje of sportkaft. Het handigste zou zijn dat de sporter zelf dit sportboekje bijhoudt en aanvult. Zo zou het individu een duidelijk beeld krijgen van de evolutie van de gezondheid en de impact van sportbeoefening doorheen de jaren. Indien de trainer relevante informatie zou vragen, dan zou de sporter dit gemakkelijk kunnen voorleggen. In het boekje zouden verschillende gegevens kunnen worden opgetekend, zowel medisch als sportspecifiek. Gezondheidsanamnese: is de hele voorgeschiedenis van de sporter van de geboorte tot heden. Alle medische gegevens zouden genoteerd moeten worden: operatieve ingrepen, ziektes, eventueel medicijngebruik, ongevallen, inentingen, dragen van bril of contactlenzen, allergieën, tandartsonderzoeken… Ouders zouden, zoals de “Bond van Jonge en Grote Gezinnen” (het huidige Kind & Gezin) destijds adviseerde, de gewoonte moeten nemen om ook na de leeftijd van twee jaar verder alle gegevens met betrekking tot (in de eerste plaats) gezondheid, sport, vrije tijd, school, enz. bij te houden. Zo zou ieder kind later een duidelijk beeld hebben van zijn voorgeschiedenis op onder meer medisch en motorisch vlak. Sportanamnese: is de voorgeschiedenis van de sportcarrière. Welke sporten heeft men beoefend en hoe lang. Wat was de intensiteit en het niveau van de sportbeoefening. Liep men blessures op, enz.

Sportmedische onderzoeken: vanuit het functioneel onderzoek zou men volgende items nauwgezet kunnen registreren: lichaamsmetingen (gewicht, streefgewicht, lengte, vetpercentage), statiek, wervelkolom, bekken, stand van de voet en de tenen, mobiliteit, het respiratorische en het cardiovasculaire vermogen.

Oorzaken van blessures Dr. Mosterd geeft in zijn boek over medische begeleiding de volgende 19 oorzaken van blessures: 11. onvoldoende techniek 12. onvoldoende conditie 13. (over) vermoeidheid 14. foutieve training 15. overtraining 16. ongunstige klimatologische 11; omstandigheden 17. slecht wedstrijdterrein 18. onvoldoende kleding en 11. schoeisel 19. onvoldoende of geen 11. beschermende hulpmiddelen 10. onvoldoende of ontbrekende 10. warming-up 11. onvoldoende concentratie 12. slechte leiding 13. tegenstander 14. medespeler 15. gebruik van dopingmiddelen 16. ongeschikt spelmateriaal en 16. ongeschikte hulpmiddelen of 16. toestellen 17. het niet opvolgen van 17. veiligheidsregels 18. onvoldoende nabehandeling 18. van een pas herstelde 18. sportbeoefenaar 19. ziekten Een laatste bedenking: als je een sportbeoefenaar zelf vraagt naar de oorzaak van een blessure, is men altijd geneigd een ander de schuld in de schoenen te schuiven. Tegenstander, materiaal en ondergrond zijn dan vaak de boosdoeners…


Erik Van Lierde

3de kwartaal 2013

11

Verschenen in de media Op de website van Koksijde verscheen onder de rubriek Nieuws, Internationale Aikido-stage te Koksijde.

internationale stage doorgaan te Koksijde van 10 tot 12 mei 2013 en dit reeds het 33ste jaar aan zee. (Gratis toegang publiek).

De aankondiging luidde als volgt:

Internationale Aikido stage te Koksijde 26 april 2013 - Koksijde - Bron: Chris Van San Naar jaarlijkse gewoonte gaat een jaarlijkse Hemelvaartstage “AIKIDO” door aan zee. Dit jaar zal deze

Nieuwe Maan Mechelen reikt de Medaille van verdienstelijke Mechelaar uit aan Sensei Frans Jacobs.

De stage wordt gegeven door Tony Smibert Sensei. Hij is SHIHAN, 7ste Dan AIKIKAI en eerste Australische leerling van onze in 2010 overleden Technisch Directeur voor België, Sensei Sugano. Sensei Smibert is President van de Australische Aikido federatie en één van de hoogst gegradeerde niet Japanse leraars ter wereld. Meer info: www.aikido-vav.be

de Medaille Nieuwe Maan reikt de Medaille uit aan verdienstelijke Mechelaars. Deze maand zetten we Frans Jacobs (75) in de schijnwerpers. Al bijna 55 jaar leeft hij voor zijn passie Aikido, een gevechtskunst uit Japan, die hij onderwijst. In 1967 richtte Frans zelf de allereerste Vlaamse Aikidoclub op in Mechelen. Intussen beoefenen 60 leden de krijgskunst in de club. “Ondanks zijn leeftijd steekt Frans nog steeds al zijn energie in de trainingen van zijn leerlingen, tot drie keer per week. Daarnaast vertegenwoordigt hij onze vereniging op sporten Aziatische beurzen bij duizenden kinderen en geïnteresseerden. We willen hem via Nieuwe Maan verrassen en bedanken voor zijn gedrevenheid”, aldus zijn leerlingen. In 2009 kreeg Frans de trofee van Sportverdienste uitgereikt door de stad. “Frans kan op sublieme wijze en als geen ander technieken voordoen van de verschillende grote meesters van het Aikido. Zijn toewijding en charisma maken van Frans een groot man”, aldus zijn club. www.aikidomechelen.be Bron: De nieuwe maan Mechelen editie mei-juni 2013


3de kwartaal 2013

12

Verschenen op Sint-Pieters-Leeuw - nieuwssite

Sportleeuw 2013: Michel Van Den Berghe 21 juni 2013

SINT-PIETERS-LEEUW: – Vanavond hield de sportdienst en het gemeentebestuur van SintPieters-Leeuw de traditionele “kampioenendag” met huldiging van de sportlaureaten uit de gemeente. De Sportleeuw ging dit jaar naar Michel Van Den Berghe. Laurent Mollaert kreeg de medaille van Sportlaureaat.

13

Sportleeuw 2013: Michel Van Den Berghe In 1974 richtte hij de Leeuwse Aikodoclub op. In 2006 richtte hij een nieuwe club op Shin Bu Kan Aikidoclub. De enige in Vlaanderen met 6de Dan Aikikai So Hombu en verheven tot Shihan, dzw. Modelleraar, een titel die uiterst zelden aan een niet-Japanner wordt toegekend. Voorzitter van de gradencommissie Aikido.


3de kwartaal 2013

Jaarlijks organiseert hij, samen met Japanse grootmeesters, verschillende jeugdstages. De Club met de meeste zwarte gordels, actief op de mat.

14 Sportleeuw 2013: Michel Van Den Berghe Nvdr: De Sint-Pieters-Leeuw – nieuwssite is een onafhankelijke nieuwssite van Sint-Pieters-Leeuw. Men kan desgewenst doorklikken naar deze website: http://sint-pieters-leeuw.eu/2013/06/21/sportleeuw-2013-michel-vanden-berghe/


3de kwartaal 2013

Korte biografie van onze Sensei’s door Chris Van San, PR VAV

Mon Vandekeybus 4de dan Aikikai Op 8 juni was ik te gast bij Sensei Mon de Vandekeybus 4 Dan Aikikai. Sensei, hartelijk dank voor dit interview als eerste in de rij “Korte biografie van onze Sensei’s”. Deze biografieën zijn van zeer groot belang voor onze archieven van de VAV, maar ook voor onze jeugd, zodat ze later weten wie voor hen de weg geëffend heeft in onze federatie als leraar.

Sensei, misschien een beetje een indiscrete vraag, mag ik vragen naar uw leeftijd? We hebben daarstraks gesproken over de seniorenwerking, wel: ik word volgende week 60 jaar en behoor dus ook tot de senioren!

Dan ben ik begonnen met de club in Aarschot en volgde ik Sugano, die toen in België woonde. Sugano is ook bij ons in de club geweest. Ik ben dan gedurende 10 jaar technisch herschoold door Louis Van Thieghem. Ik ging toen elke week naar Brussel bij hem trainen, en hij kwam 1 keer per week naar Aarschot. Mijn scholing in de Shimizu-stijl heb ik gekregen van Jos van Roy. Jos was ook erg geïnteresseerd in het wapenwerk. Het is dank zij hem dat ik ook bij Philippe Voarino terecht ben gekomen en dus ook bij de Saito-stijl. De laatste 5 jaren ben ik dan meer het werk van Cassidy en Kessler gaan volgen. Ik heb dus al heel wat doorlopen.

Proficiat, Sensei, in naam van de VAV. Ik ben begonnen met Aikido in de Poseidon in Sint Lambrechts-Woluwe in 1975. Ik was toen 22 jaar oud en werkte in Brussel. Mijn leraar was Georges Rousseau, één van de pioniers van Aikido in België. Via Frankrijk was aikido vooral bekend in Wallonië en Franstalig Brussel. Hij was sterk verbonden met Tamura Sensei en ging dikwijls naar Parijs om bij hem te trainen. Rousseau nodigde Tamura ook regelmatig uit in Brussel. Poseidon was ook de club waar Jacques Horny en Aziz Belhassane bij aangesloten waren. Ik ben 10 jaar daar gebleven, tot er allerlei problemen ontstonden door de afscheiding van de Brusselse bond. Plots mochten we niet meer naar stages van andere bonden.

Wanneer bent u begonnen met lesgeven Sensei? Zeker niet van bij het oprichten van de club. Ik ste was in die tijd 1 kyu en na tien jaar les te ste volgen bij Louis ben ik in 1992 1 Dan geworden en begonnen met lesgeven.

Schets in ’t kort de evolutie van uw Aikidoleven Sensei Zoals ik reeds gezegd heb , heb ik een evolutie meegemaakt door mijn verschillende leraars in de loop van de jaren. Vroeger stond ik nogal bekend als vrij hard in mijn aikidowerk. Mijn eerste leraar kwam uit het Judo. Aikido was toen heel wat brutaler, minder technisch. Na de training was je steeds blij dat je geen kwetsuren had. Nu is Aikido veel harmonischer.


3de kwartaal 2013

15

Het harde, kwam dit ook niet omdat vele Sensei’s vroeger een grote Budo voorgeschiedenis hadden?

Goed dat we in onze federatie nog Sensei’s hebben zoals u en zo zijn er nog enkele , die alle technieken zowel met als zonder wapen tonen aan hun leerlingen.

Ja, dat is juist. Als je jong bent kan je dat ook beter verteren.

Als je de stage van Osawa volgt dan merk je dat hij niet zegt: “Dit is de enige manier om deze techniek uit te voeren” maar dat hij zegt: ‘Dit is één van de mogelijkheden om deze techniek te doen’. Je ziet ook dat hij technieken uit de Iwama-stijl integreert. Dat waardeer ik.

Wens je persoonlijk nog iets te bereiken of te verwezenlijken Sensei? De laatste jaren heb ik 2 keer een spierscheur opgelopen tijdens de training. Elke keer ben ik te vroeg opnieuw begonnen, waardoor ik me weer kwetste. Stilaan moet ik me gaan bezinnen hoe Aikido te beoefenen op latere leeftijd, met kwetsbaarder spieren. Ik wil niet elk jaar opnieuw een spierscheur oplopen.

Bij stages hou ik mijn leerlingen ook voor dat ze de technieken moeten uitvoeren zoals de leraar ze toont, en niet op de manier dat ze gewoon zijn.

Misschien in de Aikido context het geduld opbrengen Sensei om uw kwetsuur degelijk te laten genezen?

Op examens moet men dan wel enkele vormen terug benadrukken, maar dat lukt dan wel.

Ja, dat ook. Maar ik wou zo snel mogelijk terug les geven. Je stapt dan te vroeg de mat weer op en de kwetsuur is er weer! Spijtig, want de stage met Endo had ik graag meegedaan.

Zoals ik nu toch opgevangen heb, legt men op de examens de nadruk op de kihon en probeert men daarnaast toch wat ruimte te geven voor de verschillende stijlen!

Snelle beterschap Sensei Ja , een beetje geduld hebben zeker?

Wenst u nog iets toe te voegen of over het Aikido in Vlaanderen Sensei? Wat ik spijtig vind, maar ik voel me niet geroepen om hieraan iets te doen, is dat de Aikikai het wapenwerk van Saïto heeft afgewezen, voornamelijk omdat hij zich heeft afgescheiden van de Hombu Dojo. Daarom wordt dat hier in Vlaanderen ook niet veel beoefend. Sugano heeft zijn eigen wapenwerk ontwikkeld, gebaseerd op variaties in de Ma ai en het schermen dat hij, volgens wat men mij vertelde, in de USA beoefende. Dat is een aanpak die waardevol is maar wapenwerk is zoveel meer. Spijtig dat omwille van culturele en organisatorische redenen weinig aandacht is voor het traditionele wapenwerk van O-Sensei. O-Sensei zei nochtans dat het wapenwerk integraal deel uitmaakte van Aikido. Wij proberen in de club dit wel te doen.

Het dwingt je om veel beter te kijken. Als je in verschillende stijlen les volgt zie je ook veel sneller de verschillen. Je ziet gemakkelijker wat voor de leraar belangrijk is en door het zelf te doen kan je het ook integreren.

Ik denk dat dit één van de grote uitdagingen is van een koepelorganisatie met verschillende stijlen. Bij examens in het buitenland zijn daar de meeste ruzies over. Maar ik heb er eigenlijk wel vertrouwen in dat men dat in de VAV probeert te doen, met de huidige examencommissie. Het is wel één van de uitdagingen van een koepelorganisatie die verschillende stijlen wil integreren.

We hebben nu toch het voorrecht en de luxe Sensei, dat we in de huidige examencommissie 3 Shihans hebben, die het technisch moeten mogelijk maken om deze uitdaging tot een goed einde te brengen! Heb je hier nog iets aan toe te voegen Sensei? Als je naar de grote theorie van Aikido kijkt, en weet dat O-Sensei Aikido als vredeskunst zag, moeten we erg bescheiden zijn. We staan echt nog niet ver. Wel misschien in de persoonlijke ontwikkeling van de leden. Ikzelf ben ook sterk ontwikkeld door Aikido, ben ook veel bezig met harmonie, onder meer in mijn vroegere werk als herstelbemiddelaar tussen dader en slachtoffer


3de kwartaal 2013

16

van misdrijven, dat heeft wel degelijk een invloed gehad. Maar we slagen er nog altijd niet in die harmonie te realiseren tussen alle verschillende strekkingen, ook al omdat zoveel belang gehecht wordt aan graden.

Is dit ook niet een beetje de Europese mentaliteit, dat we ook met grote ego’s leven? Iedereen die zich direct voelt aangesproken. Veel versnippering in Vlaanderen van het Aikidolandschap. Ik heb afsluiting, nog een citaat van Patrick Cassidy, dit staat ook op onze website. Wat hij zegt vind ik belangrijk. We trainen in Aikido heel veel in patronen. De aanval staat vast en de reactie daarop staat ook vast. Terwijl de essentie van Aikido de Takemusu is, het creatief reageren op het moment zelf, met een lege geest, zonder te oordelen. We hopen maar dat we harmonisch leren reageren door repetitief patronen te herhalen. Eigenlijk is dat een paradox, zegt hij. We moeten meer bezig zijn met dat creatieve: handelen zonder dat je vooraf weet wat je gaat doen. In onze aikido-didactiek staan we hierin nog niet ver. Het zit ook niet in de Japanse manier van lesgeven.

Dit vind ik de uitdaging voor mezelf, maar ook voor mijn club. Meer aandacht voor het meditatieve, spirituele, zonder dat je een sekte wordt.

Sensei, heel hartelijk bedankt voor dit interview. Als afsluiter van dit interview hier dan de integrale tekst van het citaat van Patrick Cassidy. Cassidy schrijft over aikido: “In de traditionele aikidobeoefening zit een dilemma. Ik zie Aikido als een studie om conflicten op te lossen, op een manier die in harmonie is met de ander en met het totale Leven. Het leven en de objecten daarbinnen zijn van nature onvoorspelbaar. Er zijn patronen en ritmes, maar fundamenteel is elk moment en elk element in dat moment nieuw. In Aikido leren we hoe we in harmonie moeten komen met het onvoorspelbare door formules, technieken en patronen te leren. Het leren van technieken kan op persoonlijk vlak bevredigend zijn, maar het helpt ons niet bij het reageren op het onvoorspelbare. We kunnen pas reageren op het onvoorspelbare als we spontaan worden. We moeten daar zijn waar het moment gecreëerd wordt. Pas dan zijn we in harmonie, pas dan vertegenwoordigen we die harmonie”.


3de kwartaal 2013

17

Japan is in veel opzichten een bijzonder, misschien zelfs uniek land, en dat geldt zeker ook voor de eetcultuur. We eten allemaal wel eens graag Japans, maar van waar komt dat nu? Het minimalisme dat verweven is met de Japanse esthetiek en dat tot uiting komt in kunst, architectuur, poëzie en muziek, is ook duidelijk herkenbaar in de keuken, zowel in smaak, geur en presentatie van de gerechten als in de manier van koken. Japanners hebben veel oog voor detail en dat komt niet alleen naar voren in disciplines als de schilderkunst en de ontwikkeling van microchips, maar ook in hun benadering van eten en drinken.

De ontwikkeling van de Japanse keuken De oudste sporen van voedsel in Japan zijn gevonden in de resten van prehistorische vestigingen in het zuiden van het land. Het voedsel varieerde van wilde dieren als

18

De culinaire ontwikkeling van de Japanse keuken

everzwijn en hert tot planten noten, bessen en allerlei soorten vis en schelp - en schaaldieren. De kooktechnieken-snijden, persen, malen, roosteren en koken, waren ontwikkeld. Uit opgegraven menselijke resten van voor 200 v.Chr. valt op te maken dat de oude Japanners een gevarieerd en uitgebalanceerd dieet hadden dat perfect op hun behoeften was afgestemd. Deze vroege culinaire ontwikkeling in het oude Japan toont een van de belangrijkste aspecten van de Japanse keuken: het vermogen om de schatten uit de natuur te gebruiken en ontwikkelen ten behoeve van de maatschappij. Hieronder zien we een kleurenprent van Hiroshige, gezamenlijke arbeid op een rijstveld.


3de kwartaal 2013

Rijst het belangrijkste voedingsmiddel Rijst is in Japan zo belangrijk dat het woord voor gekookte rijst, meshi of gohan, ook ‘maaltijd’ betekent. Rijst speelt niet alleen een hoofdrol in de Japanse keuken maar vormt sinds de introductie ervan in de 2e eeuw v. Chr. de basis van de Japanse natie. Waarschijnlijk werd rijst vanuit Zuid-oost-Azië geïntroduceerd, en de oudste overblijfselen van rijstvelden zijn aangetroffen in dorpjes van rond de 2e eeuw n. Chr. De verbouw van rijst zorgde voor een omwenteling in het westen van Japan en verspreidde zich daarna naar het oosten. De eerste Japanse staat, Yamato, werd in de 4e eeuw n. Chr. gesticht in het westen. In deze periode wordt er melding gemaakt van een alcoholische drank van gefermenteerde rijst, ‘sake’, die werd aangeboden aan de Tenno (de Keizer).

heren de dienst uitmaakten. De rijstverbouw verbeterde snel onder dit nieuwe bestuur en daardoor kon in de 13e eeuw iedereen dagelijks over rijst beschikken.

Een op rijst gefundeerde maatschappij De gehele Japanse maatschappij ging draaien om de productie van rijst.

Van de 8e tot de 12e eeuw, tijdens de bloei van de hofcultuur, kreeg rijst een stevige positie als het voornaamste voedingsmiddel voor de rijken.

Illustratie van T. magohachi (vervoeren van rijst) Het grootste gedeelte van de bevolking leefde toen nog van andere, kwalitatief mindere graansoorten zoals gierst. De groeiende populariteit van rijst leidde tot verschillende bereidingswijzen en tot de ontwikkeling van begeleidende producten, zoals smaakmakers en sauzen. De aristocratie ontwikkelde een etiquette rondom het eten, die eerst van invloed was op de cha-kaiseki, de maaltijd die bij de theeceremonie wordt geserveerd, en later op de gehele Japanse keuken. Aan het keizerlijk hof vierde men een groeiend aantal jaarlijks terugkerende festivals en rituelen, waaronder ceremoniën die bij de oorspronkelijke religie, Shinto hoorden, met bijpassende gerechten en Saké. Saké werd, en wordt nog steeds beschouwd al een heilige drank die boze geesten verdrijft. Eten en drinken werd een belangrijk onderdeel van het leven en het koken zelf werd een ritueel.

Dorpen warden grote ‘rijstfabrieken’, waardoor het land van generatie honderden jaren lang bewerkt zou worden. De Japanse natie is gevestigd op deze dorpsstructuur, en zelfs in het modern, geïndustrialiseerde Japan bestaat deze sociale eenheid in zekere zin nog steeds. De rijstbouw is zeer arbeidsintensief en tijdrovend, wat zijn sporen heft nagelaten in het Japanse arbeidsethos. Rijst levert per vierkante meter meer op dan welk ander gewas ook, waardoor het mogelijk was dat Japan eeuwenlang het dichtstbevolkte land ter wereld bleef. Verschillende bereidingsmethoden, Zoals koken, stomen, stoven en pocheren, en sommige stoominstrumenten warden honderd jaar v. Chr. reeds gebruikt. Omdat rijst goed bewaard kon worden, kon de bevolking terugvallen op voorraden en waren de mensen op deze manier niet afhankelijk van minder betrouwbare voedselbronnen.

Dat is tegenwoordig nog steeds te zien aan de manier waarop Japanse top koks hun messen behandelen en onderhouden. Aan het eind van de 12e eeuw maakte de hofcultuur plaats voor een feodale maatschappij waarin leen-


3de kwartaal 2013

19

Het belang van zout

De etiquette rondom sake

Met de ontwikkeling van de rijstbouw ging zout een belangrijke rol spelen in de eetcultuur. De winning van zeezout begon in deze tijd, waardoor de zout bron van voorheen-diereningewanden-verdrongen werd. Omdat zout schaars was en zich moeilijk liet opslaan, vermengde men het met dierlijke of plantaardige vezels en eiwitten. Dit mengsel ‘hishio’, was niet alleen een smaakmaker maar tevens een voedzaam gefermenteerd voedingsmiddel.

De Japanse etiquette ten aanzien van sake kwam voort uit de feodale maatschappij van de 15e-17e eeuw. Belangrijke gasten openden een feest door 3 kopjes sake te drinken. (dit ritueel bestaat nog steeds bij Shinto-bruiloften, waarbij de bruid en bruidegom om de beurt uit drie kopjes sake drie slokjes nemen).

Hieronder een afbeelding van ‘hishio’

Daarna begaven de gasten zich naar de feestruimte voor het banket. Saké speelde de hoofdrol bij zo’n banket; de verschillende schotels die men opdiende, vervulden slechts een bijrol, ter ondersteuning van de heerlijke drank.

Het ontwikkelde zich tot een belangrijk onderdeel van de Japanse keuken. De drie belangrijkste soorten waren graan-hishio, vlees-hishio en plantaardige hishio. Hieruit kwamen belangrijke en bekende Japanse voedingsmiddelen voort zoals miso en sojasaus, shiokara en sushi.

20 Dana Caluwaerts

Het principe van fermentatie paste men ook toe om alcohol te maken van gerst, zoete aardappelen en kleefrijst. Hieruit is ook de favoriete Japanse drank Saké voortgekomen.

Afbeelding van vaten Sake aan de Tenmangu in Kyoto, aan de ingang van de Schrijn.


3de kwartaal 2013

INTERVIEW met enkele geslaagden dan shiken - 11 mei 2013 Jo Theys was een van de deelnemers aan dan shiken van 11 mei 2013. Hij behaalde zijn Sandan.

Kun je daar een jaar opplakken, Jo? Hoelang beoefen je al Aikido? 27 jaar.

Goeiemorgen Jo, bedankt dat je dit interview wou geven voor de AOK van de VAV. Graag gedaan.

Kan u kort even schetsen in welke club u traint?

21

In de Aikido Club Aarschot. We bestaan 26-27 jaar. Ik ben er van in het begin bij. Samen met Jan zijn we lid vanaf het eerste uur. Kenmerkend voor onze club is dat we zowel met kinderen als volwassenen trainen en dat tweemaal in de week. We volgen grotendeels de Sugano-lijn, maar we volgen ook andere leraars. Wapenwerk is vooral geïnspireerd door Saito.

Hoe kwam u er toe om Aikido te beoefenen, Jo? Ik had al veel sporten gedaan, maar dan komt er een moment dat men iets méér wil. Ik hoorde verhalen over KI. Ik ben dan naar verschillende opendeurdagen geweest van verschillende krijgskunsten, maar allen kwamen me te brutaal over. Tot ik hoorde spreken over Aikido. Er was hier een demonstratie-les en intuïtief voelde ik: “Dit is het, dit is wat ik zoek”.


3de kwartaal 2013

Wie is je voorbeeld of naar wie kijk je op Jo? Louis Van Tieghem is mijn trainer van het eerste uur. Mon is de stichter van de club, maar deze had Louis gevraagd als permanent lesgever. In deze zin zijn beide mijn roergangers; In de lijn van Louis ook natuurlijk Sugano Sensei. Louis is diegene waarvan ik alles heb geleerd en nog steeds bij leer. In ’t begin gaf Louis alle lessen en nu komt hij nog een maal in de maand. Dat is “mijne Shihan”.

Ga je ook naar stages, Jo? Ik ga zoveel mogelijk naar stages, maar er is ook nog een gezinsleven en werk.

Er is nog een leven naast Aikido? Ja, alhoewel ik probeer zoveel mogelijk stages mee te doen. Ik vind het belangrijk om bij verschillende leraars op stage te gaan. Ook trainen met andere mensen en niet enkel in de club, om te vermijden dat men in een vast stramien terecht komt.

Gaat ge soms ook trainen bij andere clubs in de regio? Ja, soms in Mechelen. Vooral in de zomer als onze club in augustus gesloten is. Soms ook in Koersel. Ik doe soms ook stages bij Cassidy in Maastricht. Sluit zeer goed aan bij de leraars die ik ken en hij heeft een zeer aangename didactiek. Meer westers en een zeer goede vertaling van zaken die ik minder begrepen had.

Wat wens je persoonlijk nog te bereiken in het Aikido, Jo?

Heb je ook een streefdoel, bijvoorbeeld een eigen club opstarten, een hogere Dan-graad, etc..? Neen, geen eigen club beginnen. We hebben een mooie club hier. Ik wil die optimaal ondersteunen. Ik geef ook les hier. Maar het kan altijd natuurlijk, maar is nu zeker geen doel. Een hogere Dan-graad is ook geen doel, wel een hulpmiddel. Mijn voornaamste doel is “een betere mens te worden”, polijsten aan je karakter en bewustzijn. Aikido is voor mij bewustzijnstraining. Aikido is voor mij ook een uitnodiging tot moreel en ethisch correct leven via een heel organische sportieve oefening. Het is een oefening tot ethiek en spiritualiteit en dat vraagt continue aandacht. Daarvoor doe ik het.

Wens je zelf nog spontaan over iets te berichten, Jo? Wat ik belangrijk vind, maar dat vind je op alle niveaus, zijn mensen die samen op de mat staan te trainen, lesgeven, stage volgen, etc. Zo boeiend dat ik Aikido vind, het staat buiten onze westerse cultuur, het is niet evident. Daarom moeten we elkaar ondersteunen in het beoefenen van Aikido. Een voorbeeld hiervan vind ik, dat je naar hier komt om een interview af te nemen, zodat wat ik wil zeggen in ons federatieboekje komt. Het vraagt wel degelijk inzet. Als ik één ding heel belangrijk vind, is de collegiale ondersteuning, het met elkaar willen werken. Op de mat, naast de mat, in de techniek of in de filosofie.

Hartelijk dank, Jo, voor dit interview. Ik hoop je binnen enkele jaren nog eens te kunnen interviewen , een stukje verder op je Aikidoweg. Altijd welkom, op of naast de mat.

Een beter mens worden!


3de kwartaal 2013

22

Welke trainers had u? Het zal wel evident zijn als u altijd bij deze club was dat…. Ja, Mon Vandekeybus, Louis Van Tieghem, Jos Van Roy en soms Jo Theys en Jurgen Mertens.

Hoe kwam u ertoe om Aikido te beoefenen? Vanaf 10 jaar was ik bezig met judo tot ongeveer 20 jaar. Tussen mijn 16de en mijn 20ste moest ik aan competitie doen van mijn club. De kleine kwetsuren begonnen zich op te stapelen. Het begon met een gekwetste teen, een omgeplooide vinger, niets dramatisch, maar ik vreesde dat dit een begin was van wat ergers. Bovendien zag ik het competitieve in judo niet zo goed zitten. Op een zekere dag zat ik op café met Danny en Carinne die beiden Aikido beoefenden. Al snel ging het gesprek ook over Aikido en ik vond dit wel interessant. Daarop heb ik Mon opgebeld en ben dan begonnen hier en nooit meer weggegaan.

Hoelang beoefen je reeds Aikido, Mireille?

Mireille Vanderbruggen nam eveneens deel aan de san shiken op 11 mei jongstleden. Zij behaalde haar Nidan.

Dag Mireille, hartelijk dank om mij te ontvangen voor een interview voor de AOK van de VAV. Graag gedaan.

Bent u altijd bij de Aikido Club Aarschot aangesloten geweest? Ja.

Sedert september 1993.

Wie is je stichtend voorbeeld, naar wie kijk je op in het Aikido? Ik kijk vooral op naar mensen op die een open blik hebben. Die niet alleen het technische benadrukken, maar ook het filosofische aspect van Aikido mee opnemen in de lessen. De achterliggende principes en openstaan voor andere dingen, nieuwe dingen, daar heb ik respect voor. Mensen die toegeven ook nog zoekende te zijn, die weten dat je altijd moet groeien in Aikido en die deze weg samen met hun leerlingen willen bewandelen, daar kijk ik naar op. Mensen met een groot ego, daar hou ik niet van.


3de kwartaal 2013

23

Wat wens je persoonlijk nog te bereiken in het Aikido, Mireille?

was ik bezig les te geven. Ik heb nooit in het begin van mijn aikidocarrière gezegd: ‘later wil ik lesgever worden’. Het komt op je pad.

Ik heb Aikido altijd een beetje gezien als zelfontplooiing, iets dat nooit af is. Ik heb me altijd afgevraagd of ambitie in Aikido past? Ik vind zelf dat je dat doet omdat je je er goed bij voelt en omdat je ondervindt dat je lichamelijk en spiritueel groeit, niet omdat je een Dan-graad wilt halen. In dat kader heb ik zoiets van, Aikido is een levensstijl, dat is niet iets waarin je iets moet bereiken.

Wens je zelf nog spontaan over iets te berichten? Ja, van de jeugdwerking moeten we echt werk maken. We moeten dit echt van de grond krijgen. Ik denk ook dat dit heel belangrijk is naar de doorstroom toe. Ook naar de bekendheid in Vlaanderen toe.

Met persoonlijk bereiken bedoelde ik niet enkel een Dan-graad, maar heb je misschien de ambitie om ooit zelf een club te stichten? Ik weet het niet, ik vind dat is iets dat er plotseling is, niet dat je dat moet willen.

Heb je daar zelf al ideeën over hoe? Ja, Jurgen, Timothy en ik zitten in de jeugdcel en leggen ideeën samen. Als we dit wat laten groeien komt dat wel in orde. Je kan dit niet forceren, anders heb je een opgeblazen ballon die plots leegloopt.

Dat overkomt u? Ja, of dat staat ineens voor je deur. Het is niet iets dat je op voorhand kunt plannen. Het lesgeven aan de kinderen is er ook plots gekomen. Opeens stond ik voor de kinderen en

Bedankt, Mireille, voor dit interview. Hoop je in een later stadium van je Aikido-zijn nog eens te interviewen.


Chris Van San, PR VAV

3de kwartaal 2013

24

Tony

Tony Smibert werd geboren te Melbourne, in Australië in 1949. Hij volgde les aan de “Melbourne Grammer School”, ”the “National Gallery Art School” en ”Melbourne State College”. V Via deze studies ontpopte hij z zich tot een full-time schilder en gaf binnen deze kunstdiscipline ook vele jaren les.

Smibert Sensei

Smibert’s ongewone benadering van kunst groeide in feite uit de studie van de Japanse Krijgskunst. Uit de studie van Aikido realiseerde hij zich dat de beste wijze om een traditionele kunst te leren gebeurt wanneer men zich richt naar de grote meesters der kunst. Zo richtte hij zich tijdens zijn studie van het Aikido naar Sugano Sensei wie hij aanzag als zijn sensei. Smibert sensei was hierbij één van de eerste leerlingen die de studie van het Aikido volgde onder Sugano sensei. Zowel de periode toen Sugano sensei woonachtig was te Australië alsook nadien stelde hij zich steeds op als diens trouwe leerling en vriend. Op vraag van Sugano Sensei stelde Smibert Sensei zich kandidaat voor een bestuursfunctie in de IAF, hij werd verkozen en vervulde jarenlang de functie van Vicepresident IAF. In 2008, terug op vraag van Sugano Shihan, nam hij ontslag als vicepresident IAF waarop hij als eerste nietjapanner werd gevraagd lid om te worden van de senior-council van het IAF. In deze Internationaal zeer belangrijke functie heeft Smibert Sensei veelvuldige en nauwe contacten met de Aiki Doshu. Verder was hij één van de spilfiguren bij de oprichting van de “Australian Aikikai” waarvan hij tot op heden benoemt is als president. Smibert Sensei verzorgt vele stages op internationaal niveau en is een toonaangevend Aikido meester die veel respect krijgt vanuit de Hombu Dojo en ver erbuiten. Zijn lessen staan dan ook steeds voor kwaliteit, intensiteit en een goeie studie van het Aikido.


3de kwartaal 2013

25

Ethisch Verantwoord Sporten Beste Aikidoka en Aikido-leraars, Het is nu reeds het derde jaar, en de eerste volledige Olympiade, dat we van Bloso en de Vlaamse Regering de opdracht krijgen om te werken rond ethiek in de sportclub. Hiervoor is er ook een werkgroep opgericht, genaamd de Medisch Ethische werkgroep. De bedoeling is om werk te maken van enkele thema’s rond ethisch verantwoord sporten, en een degelijke medische bewustwording te creëren zodat wij kunnen blijven onze geliefde krijgskunst beoefenen, ongeacht leeftijd of fysieke conditie.

Wat is nu ethiek? Ethiek (Grieks: èthos, gewoonte of zedelijke handeling) of moraalwetenschap is een tak van de filosofie die zich bezighoudt met de kritische bezinning over het juiste handelen. In algemene zin probeert ethiek de criteria vast te stellen om te kunnen beoordelen of een handeling als goed of fout kan worden gekwalificeerd, en om de motieven en consequenties van deze handeling te kunnen evalueren. Het stellen van vragen over ethiek is natuurlijk geen monopolie van de filosofie. Ook in andere studiegebieden zoals politiek, geneeskunde, geschiedenis, biologie en sociologie is ethiek soms onderwerp van discussie. In de ethiek vraagt de filosoof zich af wat de uiteindelijke norm is voor het menselijk handelen. Hoewel in de omgangstaal ’ethisch’ in de betekenis van ’moreel’ wordt gebruikt, gaat het om twee

verschillende gebieden: ’moraal’ is het zedelijk handelen zelf, terwijl ethiek de studie ervan is. Er zijn drie kennisgebieden waarin ethiek een belangrijke rol speelt: de wijsbegeerte, de theologie en de medische wetenschap. De term ’ethiek’ wordt soms in engere zin gebruikt om te verwijzen naar de ethische principes van een bepaalde traditie, zoals de christelijke ethiek of de ethiek van een bepaalde filosoof.

juridisch kader. Het juridisch kader behandelt “harde onderwerpen” zoals

Ethiek kan daarnaast ook descriptief of prescriptief zijn. Bij het bestuderen (en beschrijven) van moraal zonder zelf een moreel standpunt in te nemen spreken we over descriptieve ethiek. Daarnaast kunnen ethici zelf ook standpunten uitdragen en verdedigen, wat we als prescriptieve ethiek definiëren. Verder bestaat ook nog de metaethiek die zich bezighoudt met de vraag wat nu net een ethische waarde is.

 Mensenhandel

Zo zie je maar dat ethiek een hele boterham is voor onze federatie.

 Doping (decreet van 13 juli 2007 inzake medisch verantwoorde sportbeoefening)

 Veiligheid en geweld (“voetbalwet” van 10 maart 2003)

 Omkoping en corruptie (Belgisch strafrecht)

 Transfers en vrijheid (decreet van 24 jullie 1996 tot de vaststelling van het statuut van de niet-professionele sportbeoefenaar)

 De rechten van het kind … Maar ethiek gaat over méér dan bovenstaande zaken. Ethiek gaat ook over fair-play, sport op maat

Wat verstaan we onder ethiek in de sport? Als we met sport (en dus mensen) bezig zijn, handelen we steeds binnen een ethisch kader. Het ethisch kader gaat ruimer dan het


3de kwartaal 2013

26

van de kinderen (Sport op Jongerenmaat), de Panathlonverklaring, verdraagzaamheid, seksualiteit, kwalitatieve begeleiding, … Een anekdote uit het boek “ In de greep van O-Sensei”, worstelen met de mythe van de krijger: In de jaren 70, toen ik vooral in Japan actief aan Aikido deed, ging het verhaal de ronde dat wanneer je op eigen houtje een bezoek bracht aan de Aiki Shrine in Iwama (en niet deel uitmaakte van een officieel bezoek), de kans groot was dat één van de leerlingen daar je opzettelijk blesseerde. Het overkwam een vriend van mij, een beginnend aikidoka, die voor de rest van zijn leven verminkt is (zijn linker elleboog doet het niet meer). Zijn arm werd opzettelijk gebroken. Dit lijkt ons een onwaarschijnlijk verhaal, maar ik kan het aanvullen met een anekdote die hier in één van onze eigen dojo’s is gebeurd. Deze dojo nodigt een zesde dan uit om een les te komen geven. Deze zesde dan doet een beweging voor en werkt deze af met een klem. De uke, een tweede dan klopt af, en de zesde dan zegt “dat kan nog niet, het is te vroeg”, waarna hij de klem nog stakker aanzet en uke zijn arm opzettelijk breekt.

Dit is een minder hard thema, maar de jeugd is de toekomst van Aikido, en van de gehele wereld. Daarom lijkt het ons zinvol om daarrond te werken.

Denk ook aan de morele code van Sugano Shihan: Aikido is een weg Er is toewijding en verplichting Gebruik de kunst van Aikido niet verkeerd, en misbruik ze niet Studeer grondig, eerlijk en bescheiden Heb respect voor uw ouderen en draag zorg voor de jongeren.

27

Hier vinden we een aantal raadgevingen die we ten zeerste ten harte kunnen nemen tijdens onze aikidotrainingen. Chris Verhaeren, EVS verantwoordelijke VAV.

Wie, wat waar en wanneer doen er niet toe, het feit is dat er daar een enorme fout werd gemaakt, die ethisch niet door de beugel kan. Dit is maar een voorbeeld dat velen van ons afschrikt of met afgrijzen vervult.

Staan we echter zelf voldoende stil bij de handelingen die we doen? Het thema dat onze federatie voor de volgende 4 jaar (een olympiade) heeft genomen is “De rechten van het kind in de sport”.


3de kwartaal 2013

Initiatorcursus VTS (BLOSO) In de vorige editie hebben enkele cursisten zich al voorgesteld. Bij deze ga ik dat nu ook doen. Ik ben Dana Caluwaerts, geboren in 1973 te Antwerpen. Leerlinge van Ki-Jin Beveren. Wat mij bezield heeft om aikido te doen, wordt me nu meer en meer duidelijk. Het is een microbe waar je niet meer vanaf geraakt.

De eerste keer dat ik in aanraking kwam met aikido dateert uit mijn late tienerjaren, samen met mijn zus. Mijn leraar was Eddy De Bilde, die overleed na een tragisch verkeersongeval. Dan was ik enkele jaren druk bezig met het uitbaten van een pizzeria ‘s avonds en vond ik geen tijd

meer om aikido te beoefenen. Toen op mijn 28 jaar de microbe weer de kop opstak vond ik mijn weg naar het aikido algauw weer terug. Sindsdien is er geen stoppen meer aan, geen enkele remedie kan me weerhouden om meer en meer te weten te komen over aikido.


3de kwartaal 2013

28

We hebben geluk dat we door onze aansluiting bij Aikido Association International ook veel in het buitenland gaan trainen, geen enkele weg is te ver! Zo leer je veel nieuwe mensen kennen en wat toch opmerkelijk is, is dat aikido overal ter wereld respect en vriendelijkheid uitstraalt. Dat is gewoon Whauww de dag van vandaag!!! Sinds enkele jaren heb ik een kinderclub waar ik veel van opsteek. Ik heb er veel plezier in en de energie die je er van terugkrijgt is enorm. We leren alle aspecten van een goede context te creëren en er samen aan te bouwen. We krijgen alle informatie over de indeling van een les en de verschillende doelgroepen, hier o.a. kinderen en volwassenen. Stijgen en/of laten dalen van een les komt grondig aan bod. We leren ook uit elkaars vaardigheden en talenten. Maar vooral hoe we op een juiste manier aikido les kunnen geven. Mijn motivatie om de initiatorcursus te volgen is toch de basis van het lesgeven goed uit te bouwen. Alles is gebaseerd op een goede fundering.

29

Hoe meer we vorderen in deze cursus, hoe interessanter ze wordt. We leren van elkaar en hebben echt een toffe groep. Nu er ook de praktische lessen bijgekomen zijn, is het aikido compleet.

Met dank aan alle docenten en instructeurs in deze cursus. Dana Caluwaerts, nidan aikikai.


3de kwartaal 2013

Krantenknipsel uit de Krant van West-Vlaanderen

30


3de kwartaal 2013

Groepsfoto van onze stage aan zee

Foto: Joost Schamp, fotograaf

31

Deelvergroting linkerhelft foto

Deelvergroting rechterhelft foto


3de kwartaal 2013

STAGE-KALENDER 3de kwartaal VERKLARING VAN DE CODES P = privé stage

F = federale stage

J = jeugdwerking

S = seniorenstage

I = interfederale stage

De stage-kalender geeft een globaal overzicht van de stages, zoals men ze kan terugvinden op de website van de VAV.

JULI Datum

Code

Vrijdag 12 juli van 18u30 tot 20u30

P

Zaterdag 13 juli van 9u30-12.00 uur van 14u15 tot 16 uur

P

Zondag 14 juli van 10-13 uur

P

Leraar(s)

Locatie

Wim Van Gils

Sportoase Elshout, Elshoutbaan 17, 2930 Brasschaat - Inschrijven verplicht ! Via mail [email protected] GSM: Wim Van Gils: 0477 681 642.

32

AUGUSTUS Datum

Code

Leraar(s)

Locatie

AFA

C. Tissier

Dojo: Hallomnisports “Le Fouery”, rue Fouery, 5630 Cerfontaine

Zaterdag 10 agustus van 17-18.30 uur Zondag 11 augustus van 9.30-10.30 u. ken/jo van 10.30-11.45 u. aiki van 14.30-15.45 u. aiki Maandag 12 augustus van 9.30-10.30 u. ken/jo van 10.30-11.45 u. aiki van 19-20.15 u. aiki Dinsdag 13 augustus van 9.30-10.30 u. ken/jo van 10.30-11.45 u. aiki van 19-20.15 u. aiki Woensdag 14 augustus van 9.30-10.30 u. ken/jo van 10.30-11.45 u. aiki van 19-20.15 u. aiki Donderdag 15 augustus van 9.30-10.30 u. ken/jo van 10.30-11.45 u. aiki van 14.30-15.45 u. aiki


3de kwartaal 2013

Datum

Code

Leraar(s)

Locatie

Vrijdag 16 augustus van 9.30-10.30 u. ken/jo van 10.30-11.45 u. aiki van 19-20.15 u. aiki

AFA

C. Tissier


Zaterdag 17 augustus van 9.30-10.30 u. ken/jo van 10.30-11.45 u. aiki van 14.30-15.45 u. aiki

AFA

C. Tissier


Datum

Code

Leraar(s)

Locatie

Zondag 1 september van 10-12 uur

P

Hubert Eerdekens

Sporthal Kattenbroek 14, 2650 Edegem

Zaterdag 14 september van 14-15u30

J

Aran

Sporthal Neptunus, Botestraat 100, 9032 Wondelgem

Zaterdag 14 september van 15.35-17u45

P

Aran

Sporthal Neptunus, Botestraat 100, 9032 Wondelgem


P

Michel Van Den Berghe

Wildersportcomplex, Sportlaan 11, 1600 Sint-Pietersleeuw

Zaterdag 21 september van 15-17 uur

P

Jacques Horny

Sporthal Ninove, Parklaan 15, 9400 Ninove


J

Aran

Turnzaal school Heieinde, St. Jozefstraat, Vosselaar


P

Aran

Turnzaal school Heieinde, St. Jozefstraat, Vosselaar

Zaterdag 28 september van 10-12u30 en van 15-17 uur

I Doshu Ueshiba Moriteru

Institut du Judo, 25 avenue de la Porte de Châtillon, 75014 Paris

SEPTEMBER

Zondag 29 september van 10-12u30 en van 14u30 tot 16 uur

I


3de kwartaal 2013

33

Aandachtspunten bij betalingen aan de VAV MEDEDELING

AARD VAN DE VERRICHTING Verzekering (25,00 euro)

“verzeker” + naam (aansluiting/verzekering)

Clubbijdrage (37,00 euro)

“clubbijdrage” + clubnummer

Zegel (12,00 euro)

“zegel” + aantal + club of naam

Examenbijdrage (25.00 euro)

“examen” + naam TE STORTEN OP REKENINGNUMMER

BE04 2900 2153 5031

34

(GEBABEBB) ALLE ANDERE VERRICHTINGEN Voorinschrijvingen Kagami en stages Ontvangen inkomgelden stages

MEDEDELING “Kagami” of “stages…” “Inkomgelden stages …”

TE STORTEN OP REKENINGNUMMER BE46 2930 3132 9136 (GEBABEBB)

Een kleine moeite voor u… Veel opzoekwerk gespaard voor ons Bedankt ! Namens de beheerders Aiki O Kami – Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw

3de kwartaal 2013

Aiki O Kami Kwartaaltijdschrift van de Vlaamse Aikido Vereniging vzw 3 de kwartaal 2013

Recommend Documents