Beleggingsvisie Extra rendement nog steeds mogelijk Pagina 4
Relatie aan het woord over de lage rente: William van Ettinger Pagina 9
Een kijkje in de keuken van Aegon Pagina 16
Jaargang 18 | april 2015
Inhoud
2
www.aegon.nl
3 Voorwoord
4|8 Extra rendement op vastrentende beleggingen nog steeds mogelijk
9|11 Relatie aan het woord:
William van Ettinger ‘lage rente stelt nieuwe uitdagingen’
12|13 Vastrentende waarden risico’s en rendementen
14|15 Klaar voor Asset Backed Securities? Met goed doordachte keuzes zicht op aantrekkelijk rendement
16|19 Een kijkje in de keuken van Aegon
3
Voorwoord
Nieuwe regelgeving biedt nieuwe kansen Beste lezer,
onder de nieuwe regeling hogere buffers. Staatsobligaties van Nederland en de overige AAA-landen in de eurozone
De pensioenwereld is volop in
blijven in dit opzicht nog steeds aantrekkelijk. Hypotheken
beweging en een van de meest in
en asset backed securities met hoge ratings springen er in
het oog springende zaken is het
dit opzicht echter het meest positief uit.
nieuwe Financieel Toetsingskader (nFTK) dat sinds begin dit jaar van
Hamvraag is of het aangepaste beleid – met een risicovollere
kracht is. Pensioenfondsen hebben
beleggingsmix – nog steeds aantrekkelijk is als de vereiste
hier momenteel veel werk aan de
dekkingsgraad tegelijkertijd stijgt. Wij denken van wel.
winkel. De nieuwe regelgeving moet goed worden
De vereiste dekkingsgraad stijgt weliswaar, maar tegelijk
geïnterpreteerd en verwerkt.
lopen pensioenfondsen met een meer risicovol beleid naar verwachting sneller in op hun vereiste minimale dekkings-
Het nFTK brengt niet alleen maar veel werk, het biedt
graad, dankzij de hogere rendementen.
ook een uitgelezen kans: u krijgt namelijk in één keer de mogelijkheid het risicoprofiel naar boven bij te stellen
Risico en rendement blijven dus als vanouds het beleggings-
mits de beleids-dekkingsgraad niet onder de 105% ligt.
beleid bepalen, ook onder het nFTK en óók bij de huidige
Staatssecretaris Klijnsma deed deze toezegging, zodat
lage rentestanden. Alle reden dus om eens goed stil te
pensioenfondsen hun beleid op de nieuwe wetgeving
staan bij uw actuele beleggingsbeleid. En dat is nu relevanter
kunnen aanpassen. Voor het eerst sinds de financiële crisis
dan ooit. Want hoe kan er gegeven de huidige lage rente
kunnen fondsen hun beleggingsbeleid nu een keer goed
voldoende rendement gemaakt worden? Wij denken dat
onder de loep nemen.
daar, ook in het geval van vastrentende waarden, nog steeds ruimte voor is. In deze editie van onze Beleggingsvisie
Onder het nFTK veranderen de buffers die pensioenfondsen
besteden we hier in het bijzonder aandacht aan.
moeten aanhouden voor de diverse beleggingen. Zodoende ‘bestraft’ het nFTK als het ware de pensioenfondsen die
Met vriendelijke groet,
staats- en bedrijfsobligaties met een lage rating aanhouden, zoals high yield en emerging market debt. Deze fondsen
Fernand Schürmann
moeten in ruil hiervoor namelijk een relatief hoog vereist
Commercial Director
eigen vermogen aanhouden. Ook voor aandelen gelden
Aegon Asset Management
4
www.aegon.nl
Bronnen van alpha
Extra rendement op vastrentende beleggingen nog steeds mogelijk Door Gerard Moerman - Head of Rates and Money Markets
K
eer op keer breken rentes nieuwe laagterecords. De vastrentende markten worden aangejaagd door de Europese Centrale Bank (ECB) die zich gedwongen voelt de economie te stimuleren met een ruimer opkoopprogramma. Daarmee dreigen er nieuwe problemen voor pensioenfondsen – want ook de rekenrente is namelijk laag. Terwijl de verwachte rendementen van de meeste beleggingen zijn gedaald, bieden de bronnen voor toegevoegde waarde (alpha) nog steeds interessante mogelijkheden. De additionele performance is relatief meer waard in een omgeving van lage rendementen. Dit actieve beleid kan de hele portefeuille betreffen, want zelfs de beleggingscategorieën staats- en (investment grade) bedrijfsobligaties bieden nog steeds volop bronnen van alpha. In dit artikel bespreken we waarom het volgens ons nu een goede tijd is voor actief beleid.
Lage rentes betekenen lage rendementen De rente in Europa boekte in 2014 nieuwe dieptepunten en in de eerste maanden van 2015 daalde de rente zelfs weer verder. Dit heeft zowel conjuncturele als structurele oorzaken. Het huidige beleid van de Europese Centrale Bank heeft gezorgd voor een sterke rentedaling van Europese rentes. Daarom waren de rendementen van vastrentende waarden de laatste jaren vrij hoog. Sterker nog: in 2014 realiseerden veel vastrentende categorieën een rendement van meer dan 10%. Maar die rendementen zijn feitelijk geleend van de toekomst. Wat we in 2014 ontvingen, ontvangen we de komende jaren niet meer. Een voorbeeld. De yield van een 10-jaars Nederlandse staatsobligatie is momenteel lager dan 0,5%.
Beleggingsvisie
Het simpelweg aanhouden van deze obligatie levert
middel van een goede spreiding van de actieve ideeën
dus een gemiddeld rendement op van minder dan
wordt de kans op outperformance vergroot.
0,5%. Bij onze Lange Termijn Scenario’s van 1
rendementen aan voor vastrentende waarden met
Kansen uit het recente verleden: eurocrisis zorgde voor overreacties
voor de meest veilige eurozone obligaties zelfs een
De afgelopen jaren zagen wij een aantal overreacties
negatief rendement. Dat de rentes in de periode van
in de markt. Met name de eurocrisis speelde hierbij
november tot en met maart weer verder daalden,
een belangrijke rol. De onzekerheid over de hoogte
maakt dat we alleen nog maar meer van de toekomst
van de staatsschulden en welke landen deze schulden
hebben geleend. Voor beleggingen met een extra
nu wel of niet konden terugbetalen, zorgde voor
risico opslag (spread) – zoals bedrijfsobligaties –
sterke fluctuaties in obligatiekoersen. In sommige
zijn de verwachte rendementen iets hoger. Maar nog
gevallen was dit zeker terecht, maar in veel gevallen
steeds laag in vergelijking met de historische
heeft dit tot overreacties geleid. Bijvoorbeeld, in
rendementen. Op pagina 12 in deze uitgave komen we
november 2011 ontstond er stress in de markt en
nog uitgebreider terug op de verwachte rendementen.
maakten beleggers zich zorgen over het feit of België
november 2014 kondigden we reeds lage verwachte
(met een kredietwaardigheid van AA) zijn staatsschuld
Er zijn altijd kansen
kon blijven financieren. De vijfjaars rente steeg toen
Het doel van het actieve beleid van Aegon Asset
boven de 5%, terwijl de Nederlandse vijfjaars rente op
Management is om waarde toe te voegen over de
dat moment onder de 2% handelde. Beleggers kregen
hele cyclus. Ieder deel van de cyclus heeft zijn eigen
dus een zeer hoge risicopremie op de aanschaf van
kenmerken en biedt dus ook zijn eigen mogelijkheden
deze obligaties. Ook de obligaties van landen als
voor outperformance. De hoogte van de rente vormt
Frankrijk en Oostenrijk waren in die periode in de
als zodanig dus geen belemmering. In onze optiek
uitverkoop. Wij vonden deze marktreactie overdreven
zullen er altijd kansen zijn en wij proberen deze
en hebben met een stevige convictie hiervan gebruik
kansen voor u te verzilveren. In dit artikel beschrijven
gemaakt.
wij de kansen uit het (recente) verleden, heden en de toekomst.
De afgelopen anderhalf jaar stonden vooral in het teken van de perifere landen. Deze landen zagen een
Binnen de vastrentende waarden zijn er steeds
beduidend hogere rente. De laatste tijd hebben wij de
verschillende bronnen van alpha. De meest bekende
beste landen uit deze groep gefilterd, in casu Ierland
zijn duratie-, curve- en landenposities of security
en Spanje. Naast de aantrekkelijke renteniveaus
selection (op basis van de analyse van bedrijven) bij
vormden twee andere factoren de basis van deze
bedrijfsobligaties. Aan het einde van dit artikel lichten
positie: het economisch herstel aan de ene kant en de
we een aantal van deze bronnen van toegevoegde
onuitputtelijke toewijding van de ECB (“we will do
waarde kort toe. De focus van het technische kader
whatever it takes to save the euro”) om de Europese
is op het carry en roll-down rendement. Het laat zien
economie te ondersteunen aan de andere kant. Ook
hoe een obligatie met een yield van 1,5% bij een
hier bleek de toegevoegde waarde van actief beleid.
gelijkblijvende rentecurve toch nog een rendement
Om op langere termijn een additionele performance
Nieuwe kansen in het heden: kwantitatieve verruiming van de ECB zorgt voor negatieve rentes
toe te kunnen voegen en daarmee de waarde van uw
De rentes van core eurozone landen zijn momenteel
portefeuille over de middellange termijn toe te laten
negatief bij kortlopende obligaties. Zo is bijvoorbeeld
nemen, maakt Aegon Asset Management gebruik van
de rente van een 2016 Nederlandse staatsobligatie
zoveel mogelijk verschillende bronnen van alpha. Door
gelijk aan -0,15% tot -0,20%. Dit duidt ook direct het
van 3,5% op kan leveren.
5
Bronnen van alpha
6
www.aegon.nl
nut van actief beleid aan. Een indexfonds belegt
de CDS-markt. Deze discrepantie biedt ons als actieve
automatisch in alle obligaties die in de index zitten,
belegger ook weer interessante mogelijkheden en in
ongeacht of de rente positief of negatief is. Aegon
de portefeuilles waar dit toegestaan is, wordt hierop
Asset Management probeert in de actieve fondsen
momenteel ingespeeld.
bewust rekening te houden met dit feit en probeert het effect van obligaties met een negatieve rente
Kortom, gegeven de huidige lage rentes is het lukraak
te mitigeren. Dit kan op verschillende manieren.
kopen van obligaties niet de beste strategie? Dit
Ten eerste kunnen we de beleggingen verplaatsen
onderstreept duidelijk het nut van actief beleid.
naar beleggingen met een langere horizon, waar
portefeuilles. Zo hebben Franse en Oostenrijkse
Kansen in de toekomst: de trend naar passief biedt ruimte voor actieve belegger
obligaties ook bij kortere looptijden nog steeds een
De laatste jaren is er een trend naar meer passieve
hogere rente. Het verschil is beperkt, maar helpt wel
beleggingen. Zo komen er steeds meer Exchange
om het effect te verminderen. De derde mogelijkheid
Traded Funds (ETF’s) bij. Het voordeel van deze ETF’s
is om te beleggen in staatsgegandeerde leningen.
is dat ze snel en relatief goedkoop toegang bieden tot
Deze bieden vaak een extra rentevergoeding van 20
allerlei beleggingscategorieën, of beleggingen uit
tot 50 basispunten. Ook al is deze opslag niet erg
specifieke sectoren of landen.
hogere rentevergoedingen plaatsvinden.2 Ten tweede kunnen we kiezen uit verschillende landen in onze
hoog, het helpt absoluut om het rendement van het fonds op peil te houden.
Deze trend naar passief beleggen zien wij juist als reële mogelijkheid voor actief beleid. Er zijn namelijk
Daarnaast zien we de rentes in alle landen sterk
minder actieve beleggers op zoek naar alpha
dalen. Dit geldt voor de goede landen, maar ook voor
rendement. En als er minder beleggers op zoek gaan
de landen die er minder goed voor staan. In onze
naar alpha, dan blijft er per belegger gemiddeld meer
optiek zal de rente voor enkele landen dus te laag
over. Bovendien ontstaan er ook weer nieuwe
worden. Wij letten hier met name op de kracht van de
mogelijkheden. ETF’s zijn altijd belegd in alle namen
economie en de mate van hervormingen om te zorgen
van de index of benchmark. Er mag geen enkele rekening
voor flexibiliteit en veerkracht van de locale economie
gehouden worden met mogelijke veranderingen. Zo laat
in de toekomst. Zo maken wij ons momenteel nog
een ETF kansen liggen die de actieve belegger kan
zorgen over Frankrijk en Italië. De aanstaande
oppakken.
economische opleving zal hen weer wat lucht geven, maar uiteindelijk zijn economische hervormingen
Als voorbeeld dient een ETF (of tracker) van een
noodzakelijk om er structureel beter voor te komen
investment grade credit fonds. Dit fonds heeft bij
staan. Zolang wij deze niet zien, zullen wij voorzichtig
voorbaat vastgelegd hoe het in deze bedrijfsobligaties
zijn (dmv een onderweging) met beleggingen in deze
belegt. Daarbij wordt geen rekening gehouden met
landen om de portefeuille te beschermen tegen een
wijzigingen die over de tijd heen mogelijk
grote rentestijging op basis van hernieuwde zorgen.
plaatsvinden. Als een bedrijf het slecht doet, kan deze als gevolg van ‘downgrades’ op een gegeven
Als laatste zien wij momenteel een groot verschil
moment uit de index vallen. De ETF mag per definitie
ontstaan tussen de obligatie- en de CDS-markt . Als
hier niet op vooruitlopen en is een verplichte verkoper
gevolg van het opkoopprogramma van de ECB dalen
op het moment dat het ook daadwerkelijk gebeurt.
de rentes zeer hard. De additionele rente opslag van
Bij actief beleid zien wij zo’n situatie juist als kans.
minder kredietwaardige landen wordt daarmee ook
Wij volgen ieder bedrijf nauwgezet, met als doel om
steeds lager. Echter, wij zien deze daling van de rente
deze beleggingen al vroegtijdig van de hand te doen.
opslag in veel mindere mate weerspiegeld worden in
Op deze manier proberen wij de negatieve uitschieters
3
Beleggingsvisie
te vermijden. En dit geldt ook vice versa: landen of
te sporen en te benutten, probeert Aegon Asset
bedrijven die toetreden tot de index, zullen als laatste
Management waarde aan de verschillende
door de passieve belegger gekocht worden.
beleggingsportefeuilles toe te voegen. De noodzaak van actief beleid gericht op alpha rendement wordt
Kortom, hoe meer passieve beleggingen (ETF’s) hoe
nog eens versterkt door de verwachting – vanwege de
meer mogelijkheden om hier actief mee om te gaan;
historisch lage rentes – dat de rendementen op
dit ondersteunt dat actief beleid zeer waardevol kan zijn.
vastrentende waarden de komende jaren erg mager zijn. De resultaten van de fondsen van Aegon Asset
Actief op zoek naar bronnen van toegevoegde waarde
Management zijn in dit opzicht illustratief voor ons track record.
Bovenstaande voorbeelden laten zien dat zelfs in tijden van extreem lage rentes, er nog voldoende
Hopelijk heeft dit artikel u geïnspireerd na te denken
mogelijkheden zijn extra rendement (alpha) te
over uw allocatie naar actief beleid. Hoeveel exposure
genereren. Dit geldt overigens niet alleen voor
naar alpha wilt u hebben en hoeveel heeft u nu al?
staatsobligatierentes, maar ook voor alle andere
Aegon Asset Management nodigt u graag uit samen
beleggingen. Door deze mogelijkheden actief op
te kijken naar de concrete mogelijkheden voor u.
Bronnen van toegevoegde waarde De meest bekende actieve posities binnen vast-
zodanig ingenomen, dat er geen renterisico gelopen
rentende waarden zijn duratie, curve en landen-
wordt. Met andere woorden, als de gehele rente-
posities. Een duratiepositie speelt in op een
curve stijgt of daalt, mag dit geen noemenswaardig
rentedaling of een rentestijging; actief schuiven
effect hebben op de curve vervlakkingspositie.
naar kortere of naar langer lopende obligaties
In ons voorbeeld nemen we een overweging in het
noemen wij een curvepositie en een landenpositie
10-jaars segment. De belegger ontvangt dus de
wordt gevoerd door middel van een over-
yield van deze obligatie. Tegelijkertijd wordt er een
of onderweging in het betreffende land. Bij
onderwogen positie (short positie) ingenomen op
bedrijfsobligaties is security selection ook een
een 2-jaarsobligatie. Aangezien een 2-jaarsobligatie
belangrijke bron van toegevoegde waarde. Op onze
een lagere rentegevoeligheid heeft, moet deze
website vindt u een meer uitgebreide uitleg van de
positie groter zijn om de gehele curve vervlakkings-
standaard bronnen van toegevoegde waarde. In de
positie renteneutraal te houden. Doorgaans is de
rest van dit kader willen we dieper ingaan op een
onderweging in de 2-jaarsrente vier maal zo groot
belangrijk technisch aspect, namelijk het carry en
als de overweging in de 10-jaarsrente4.
het rolldown rendement.
Bij de huidige rentecurve van Duitsland is de 2-jaarsrente -0,2% en de 10-jaarsrente 0,5%.
Carry rendement
De carry van een 2- tot 10-jaars vervlakkingspositie is
De carry van een actieve positie gaat simpelweg uit
dus 0,5% - 4 maal (-0,2%) = 0,5% - (-0,8%) = 1,3%.
van de yield van een positie. Hoe werkt dit?
Ofwel: het aanhouden van deze positie levert bij een
We berekenen een carry van een 2- tot 10-jaars
gelijkblijvende rentecurve op jaarbasis dus een carry
curve vervlakkingspositie. Zo’n positie wordt
rendement van 1,3% op.
7
Bronnen van alpha
8
www.aegon.nl
Roll-down rendement
afgenomen en de toekomstige betalingen met een
Het roll-down rendement houdt rekening met het
lagere rente verdisconteerd worden. In zekere zin is
verstrijken van de tijd en het feit dat obligaties een
de obligatie de rentecurve ‘afgerold’, vandaar dat dit
eindige looptijd hebben. Als voorbeeld nemen we een
door beleggers het ‘roll’ of ‘roll-down’ rendement
5-jaars Spaanse staatsobligatie. Stel dat een
genoemd wordt. Zoals het rekenvoorbeeld laat zien,
belegger een 5-jaars obligatie koopt met een yield
kan het roll-down rendement een belangrijke rol
van 1,5%. Als de belegger deze obligatie voor de
spelen. In de praktijk speelt dit een belangrijk element
resterende looptijd aanhoudt, boekt hij een gemiddeld
bij het bepalen van onze actieve beleggingskeuzes.
rendement over die vijf jaren van 1,5%. In totaal is dat gelijk aan 7,5%5. Maar dit rendement is niet gelijk
Een goed voorbeeld van het carry en roll down
verdeeld over de tijd.
rendement levert het bestuderen van de rendementen
Laten we voor het gemak er vanuit gaan dat de
op Japanse staatsobligaties. De Japanse rentes zijn al
(Spaanse) rentecurve exact gelijk blijft, zie hieronder.
sinds 2000 heel laag. Zo bewoog de 10-jaarsrente in
Als de belegger deze 5-jaars obligatie slechts één jaar
de laatste 14 jaar tussen de 0,3% en 2,0%. De carry
aanhoudt, heeft deze obligatie daarna een resterende
op een 10-jaarsobligatie heeft in het verleden dus
looptijd van vier jaar. We kunnen dan weer een zelfde
gelegen tussen deze getallen, met een gemiddelde
berekening maken. De belegger zal gemiddeld over de
van 1,26%. De figuur hieronder laat het rendement
volgende vier jaren een rendement van 1% ontvangen,
van Japanse staatsobligaties zien. De blauwe balken
in totaal gelijk aan 4%. Dat betekent dat deze
in grafiek 2 tonen het rendement op jaarbasis van
belegger in het eerste van de vijf jaar reeds 3,5%
obligaties met een looptijd tussen de 7 en 10 jaar.
(7,5% - 4%) ontvangen heeft.
Deze zijn – op 2003 na – altijd positief geweest,
Deze 3,5% rendement ligt fors boven de yield (het
met een gemiddeld rendement van 2,8%. Kortom,
carry rendement) van 1,5% van de obligatie – hij
het roll-down rendement kan dus ook in een,
ontvangt dus 2,0% extra rendement. Dit komt voort
vergelijkbare, Europese situatie met lage rentes,
uit het feit dat de looptijd van de obligatie is
extra waarde toevoegen.
Grafiek 1: Spaanse rente
Grafiek 2: Rendement op Japanse obligaties
1,6%
6,0%
1,4%
4,0% 2,0%
1,2%
0,0% -2,0%
de id m
0,8%
ld
20 00 20 01 20 02 20 03 20 04 20 05 20 06 20 07 20 08 20 09 20 10 20 11 20 12 20 13 20 14
1,0%
Ge
0,6% Rendement op 7- tot 10-jaars obligaties
0,4% 0,2% 0,0% 0
1
2
3
Bron: Bloomberg en Aegon Asset Management
4
5
Bron: Bloomberg en Aegon Asset Management
1) Het jaarlijkse beleggingsseminar waarbij Aegon Asset Management zijn rendementsverwachtingen voor de komende jaren uit de doeken doet. 2) Dit doen we uiteraard op een dusdanige manier dat de totale rentegevoeligheid van de portefeuille niet significant toeneemt. 3) CDS staat voor credit default swap. Met dit derivaat kan een verzekering gekocht of verkocht worden op een bedrijf of een land. 4) De precieze verhouding hangt af van de hoogte van de rente en de eigenschappen van de obligaties (zoals de hoogte van de coupon). 5) Als gevolg van 5 maal 1,5%. In praktijk kunnen de getallen lichtelijk verschillen als er ook rekening gehouden wordt rente-op-rente effecten.
Relatie aan het woord
William van Ettinger:
Lage rente stelt nieuwe uitdagingen Over William van Ettinger William van Ettinger adviseert via zijn eigen consultancybureau Inpenco BV diverse bedrijven, pensioenfondsen en financiële instellingen. Daarnaast is hij pensioenfondsbestuurder, onder meer als voorzitter van het bestuur van het Mars Pensioenfonds en Pensioenfonds E-Way. Eerder was hij ook interim directeur bij pensioenfonds Chevron, dat eind 2014 een buyout heeft gedaan.
D
e aanhoudend lage rente op veilige obligaties brengt pensioenfondsen in een lastig pakket. De yield op Nederlandse en Duitse staatsobligaties is nog géén 1%. Hierdoor lijkt het een onmogelijke opgave om voldoende rendement te behalen en zo aan de toekomstige verplichtingen te voldoen. Of toch niet? Pensioenconsultant en pensioen fondsbestuurder William van Ettinger over de uitdagingen waar pensioenfondsen momenteel voor staan.
9
Relatie aan het woord
10
www.aegon.nl
1. De rente is extreem laag. Welke invloed heeft dat op uw werk als pensioenfondsbestuurder?
Tegelijkertijd dwingt het nFTK ons om meer naar de
“Voor pensioenfondsen is beleggen meer dan ooit
de lange termijn schadelijk is voor de meer risicovolle
de motor naar de toekomst. Het is echt key.
beleggingscategorieën. Integendeel. Omdat naar deze
De rente heeft namelijk meteen gevolgen voor de
categorieën relatief weinig gealloceerd wordt, is het
verplichtingen. Gaat de rente omlaag, dan moet het
effect van het nFTK op het vereiste vermogen
vermogen in kas zijn. Dit is slecht nieuws voor de
marginaal. Een van mijn fondsen zit voor 5% in EMD.
deelnemer óf voor de sponsor. Eén van beiden krijgt
Dat heeft weliswaar een effect op het vereiste eigen
de rekening gepresenteerd. Als voorzitter van een
vermogen, maar leidt niet tot uitsluiting van deze
pensioenfonds moet je dan ook dicht op het
categorie. Tegelijk is er wel een positieve invloed van
beleggingsproces zitten.”
deze beleggingscategorieën op de ruimte voor
lange termijn te kijken, en dat juich ik van harte toe. Ik verwacht niet dat deze verschuiving in focus naar
toeslagverlening.”
2. Wat betekent de lage rente voor de pensioenfondsen waar u bij bent betrokken? “Ik zie dat de spanning tussen de sponsor en de
4. Hoe denkt u over complexe beleggingen? Moet je hier op voorhand al van wegblijven?
deelnemers toeneemt door de lage rente. De sponsor
“Complex? Een pensioenfondsbestuurder zegt al snel
wil af van de bijstortingsverplichting, terwijl deel-
“als ik het niet snap, dan doe ik het niet”. Mijn stelling
nemers juist meer zekerheid willen. Dit verhoogt de
is: zorg er voor dat je het zelf snapt of verzamel
druk op pensioenfondsbestuurders om na te denken
mensen om je heen die het snappen. Het gaat erom
over de fondsgovernance. We moeten de komende tijd
dat je voor de deelnemer het maximale eruit haalt.
dan ook goed kijken naar de inrichting van de fondsen.
Wanneer je het pensioenfonds te klein vindt om dergelijke expertise in huis te halen, overweeg dan
Al met al heeft de lage rente er wel voor gezorgd,
een andere route. Sluit je aan bij een bedrijfstak
dat ik me met al ‘mijn’ fondsen in een verandertraject
pensioenfonds (BPF) of een nieuw op te richten
bevind. Wat overigens niet wil zeggen dat we per
algemeen pensioenfonds (APF). Of ga een samen-
direct overgaan op een andere vorm. Het ene fonds
werkingsverband aan met andere marktpartijen.
denkt na over andere uitvoeringsvormen, het andere
Dat geeft meer armslag voor de inzet van adviseurs
fonds denkt na over betere communicatie. Sommige
of vermogensbeheeroplossingen.”
fondsen hebben de luxe dat de sponsor nog bijstort.
ontwikkelingen in de markt gekeken. Beleggen
5. Hoe ziet uw ideale portefeuille eruit bij de huidige lage rendementen?
blijft een key issue, daarvan ben ik overtuigd.”
“In mijn ideale portefeuille creëer ik aan de ene kant
Maar er wordt vanuit deze fondsen hoe dan ook de komende tijd meer naar de mogelijkheden en
renteafdekking, het liefst via een combinatie van
3. De rente is extreem laag, en dan komt het nFTK met een risicoopslag op vastrentende waarden. Maakt dat het beleggingsbeleid niet extra moeilijk?
swaps en staatsleningen. Aan de andere kant houd ik
“Je hoort nu inderdaad veel kritiek op het nFTK.
bijvoorbeeld aan vastgoed, hypotheken en private
En het is waar: het nFTK lijkt minder gunstig, zeker
credit. Dit laatste is een interessante categorie sinds
voor vastrentende waarden met een hoger risico,
de banken minder risico’s nemen. Ik zie hier goede
zoals High Yield en Emerging Market Debt (EMD).
mogelijkheden voor de lange termijn. Wel moet je je
voor het extra rendement een zeer gediversifieerde portefeuille aan. In dit deel is wat mij betreft plaats voor zogenaamde alternatieve beleggingen. Omvang en deskundigheid zijn hierbij wel vereist. Ik denk
Beleggingsvisie
zeer bewust zijn van de risico’s die dit met zich
staat. Ze moeten toegevoegde waarde – alpha –
meebrengt, zeker als je in het meer illiquide stuk
genereren door gebruik te maken van de tracking
gaat zitten.
error. Ook moet het product goed te volgen en goed uit te leggen zijn.
Beleggingsbeleid vind ik een kwestie van langetermijndoelstellingen. De beleggingsmix moet je
Het productenpalet moet uitgebreid zijn, zodat ik
strategisch neerzetten, om zo de kans op een redelijk
precies dat product kan kiezen waar ik behoefte aan
rendement bij een acceptabel risico te optimaliseren.
heb. Denk aan return- en diversificatieproducten die
Vanwege de lage rentes op staatsleningen spelen
– zeker voor kleine fondsen – in de volle breedte
alternatieve vastrentende titels in de rendements
aangeboden kunnen worden. Een fondsstructuur
doelstelling een steeds grotere rol; staatsobligaties
maakt daarbij minder toegankelijke categorieën, zoals
blijven belangrijk voor de rente-afdekking van de
EMD en High Yield, ook voor kleinere pensioenfondsen
verplichtingen en om aan liquiditeitseisen te voldoen.”
bereikbaar. Ik verwacht van mijn asset manager ook dat er interessante producten voor rente-afdekking
6. Het opkoopprogramma van de ECB is momenteel belangrijk voor de markt. Ook voor u?
op het schap liggen.
“Voor een goed functionerende eurozone moeten de
aandacht voor educatie en opleiding van bestuurders.
verschillende landen in lijn lopen met het voorgestelde
Bestuursleden en beleggingscommissies willen op
economisch beleid. Dat vinden enkele gerenommeerde
een goed kennisniveau blijven. Voor de asset manager
economen, en ik ben het met hen eens. Als een land
is dat ook een mooie kans om in contact te blijven
afwijkt van het beleid, wordt het een lastig verhaal.
met de klant.”
Tot slot vraag ik van mijn asset manager uitgebreid
Kijk maar naar Griekenland. De ECB koopt nu tijd voor euro flink verzwakt is. Dit kan weliswaar gunstig
8. Wat is dit jaar in pensioenland de belangrijkste trend?
uitpakken voor de export en marktpositie van Europa,
“Dat is ongetwijfeld de zoektocht van veel fondsen
maar tegelijkertijd ligt het gevaar van bubbelvorming
naar hun bestaansrecht op de lange termijn.
op de loer. Zolang de rente en vooral de inflatie zeer
Moet een klein tot middelgroot pensioenfonds zich
laag blijven, is het opkoopprogramma echter te
onderbrengen bij een verzekeraar, zich bij een APF of
rechtvaardigen.
BPF aansluiten, zelf een APF optuigen óf zich via een
landen die uit de pas lopen, met als gevolg dat de
buyout maar helemaal opheffen? Of toch zelfstandig Overigens doen de pensioenfondsen waar ik actief
blijven en de beleggingen op een efficiënte manier
ben, niet mee aan het opkoopprogramma van de ECB.
inrichten? Alle varianten hebben voor- en nadelen.
Wij hebben geen plannen om onze staatsobligaties te
Een verzekeraar neemt bijvoorbeeld garanties op zich,
verkopen. Bovendien zijn onze uitgangspunten voor
maar die zijn op dit moment kostbaar. Tegelijkertijd
langetermijnbeleid, matching en return ongewijzigd.
kan een zelfstandige positie gunstig uitpakken voor
Ik zie daarom nu geen reden om tot actie over te
de toekomstige toeslagverlening.
gaan.” Naast deze trend zie ik ook de bestuursmodellen
7. Wat verwacht u van uw asset manager?
veranderen, vooral omdat er meer externe
“Mijn asset manager moet zich kunnen verplaatsen
de huidige bestuurders steeds moeilijker is om de
in de problematiek van pensioenfondsen, en hierop
vereiste deskundigheid op peil te houden.”
inspelen met goede producten. Dat moeten topproducten zijn die leveren wat er op het etiket
bestuurders toetreden. Die komen er, omdat het voor
11
Vastrentende waarden
12
www.aegon.nl
Vastrentende waarden Risico’s en rendementen Door Robert-Jan van der Mark - Senior Investment Strategist, Aegon Asset Management
In onze lange termijn scenario’s 2015-2018 voorzien we gematigde rendementen voor vastrentende waarden. Zie tabel 1 voor onze verwachtingen. Binnen het geheel van vastrentende waarden kunnen de rendementen flink variëren. Een belangrijke reden hiervoor is het risico dat samenhangt met de specifieke beleggingscategorieën. Extra risico gaat doorgaans gepaard met hogere rendementen. Zo komen we voor staatsobligaties uit de Europese kernlanden tot gemiddeld -0,3% rendement over de komende vier jaar, terwijl we voor de meer risicovolle high yield bedrijfsobligaties uitgaan van gemiddeld 3,1%.
Risico verschilt per categorie
Tabel 1: Verwachte gemiddelde rendement voor verschillende vastrentende waarden beleggings categorieën.
Interessant is het om de verwachte rendementen van
Beleggingscategorie
verwachte risico. In grafiek 2 doen we dit. Op de
Verwacht gemiddeld rendement 2015-2018
verschillende categorieën af te zetten tegen het verticale as staat het rendement, op de horizontale as het risico. Zo kunnen we zien dat de categorie money
Money market obligaties
0.4%
markets een zeer laag risico heeft. Dit zijn obligaties
Core Eurozone Staatsobligaties
-0.3%
met een hoge kredietwaardigheid en een korte
EMU Staatsobligaties
0.1%
resterende looptijd tot circa 1 jaar. Aan het andere
Investment grade bedrijfsobligaties
0.5%
High yield bedrijfsobligaties
3.1%
Emerging market debt (EMD)
2.6%
Euro Asset Backed Securities (ABS)
0.9%
Nederlandse hypotheken
3.3%
Bron: Aegon Asset Management - Beleggingsvisie: Lange termijn scenario’s 2015-2018
eind van het spectrum zien we emerging market debt, een beleggingscategorie die juist een flink risico met zich meebrengt.
Risicoclassificatie Aegon Asset Management Grafiek 2 laat zien dat iedere beleggingscategorie een eigen risiconiveau kent. Dit niveau hangt samen met een aantal onderliggende vormen van risico. Aegon Asset Management heeft dit vertaald naar een risicoclassificatie, zoals weergegeven in tabel 3. Binnen vastrentende waarden hebben we te maken met het duratie risico, vaak het nominale renterisico genoemd. Daarnaast bestaan er verschillende risicopremies waarvan de belangrijkste zijn: krediet-
Beleggingsvisie
Verder zien we dat vastrentende waarden grofweg uitgegeven worden vanuit drie verschillende bronnen: (1) overheidsschulden, (2) bedrijfsschulden en (3) consumentenschulden. Doorgaans worden staatsobligaties gezien als de meest veilige beleggingen. Het risico bestaat dat een overheid niet aan zijn betalingsverplichting voldoet, maar dit risico wordt voor de meeste Europese landen
Grafiek 2: Verwachte gemiddelde rendement uitgezet tegen het risico voor verschillende vastrentende waarden beleggingscategorieën. Lange termijn scenario 2015 - 2018 Verwacht rendement
risico, liquiditeitsrisico, inflatierisico en politiek risico.
13
als zeer laag ingeschat. Door de lange gemiddelde
4,0%
Emerging Market Debt 2,0% 1,0% 0,0%
looptijd is het renterisico wel hoog. Voor investment
High Yield
3,0%
Hypotheken Money Markets
Credits
Staatsobligaties (Eurozone)
-1,0%
grade bedrijfsobligaties classificeren we het
-2,0% 0,0% 2,0% Verwacht risico
kredietrisico als midden, terwijl high yield
Asset Backed Securities Staatsobligaties (EU)
4,0%
6,0%
8,0%
10,0%
12,0%
14,0%
bedrijfsobligaties een classificatie hoog krijgen. Het liquiditeitsrisico is geclassificeerd als midden
Bron: Datastream, Aegon Asset Management
voor high yield obligaties, terwijl dit voor ABS en hypotheken juist hoog is.
Diversificatie in portefeuille
Tabel 3 toont de fundamentele risico-classificatie,
Bij het samenstellen van de portefeuille is het van
los van de actuele cyclus. Grafiek 2 de verwachte
belang voldoende diversificatie toe te passen en
risico’s voor de komende 4 jaar. Dit maakt dat de
de aanwezige risico’s goed voor ogen te houden.
positie in grafiek 2 niet in lijn kan lijken met de
Daarnaast moet het pensioenfonds altijd de
classificatie in tabel 3. Zo lijkt de risico-classificatie
samenhang tussen de bezittingen en de verplichtingen
van hypotheken ongunstiger dan die van ABS, terwijl
in ogenschouw houden. De mogelijkheid bestaat dat
de positie in grafiek 2 anders suggereert. Dit heeft te
door toevoeging van categorieën met een hoger
maken met de grote volatiliteit van ABS als aanstichter
renterisico, het totale risico voor het pensioenfonds
van de financiële crisis.
juist wordt verkleind.
Tabel 3: Risicoclassificatie per risicofactor voor verschillende vastrentende waarden beleggingscategorieën. Beleggingscategorie
Bron
Money market obligaties
Mix
Core Eurozone Staatsobligaties
Overheid
EMU Staatsobligaties
Overheid
Investment grade bedrijfsobligaties
Bedrijf
High yield bedrijfsobligaties
Bedrijf
Emerging market debt (EMD)
Mix
Euro Asset Backed Securities (ABS)
Consument
Nederlandse hypotheken
Consument
Bron: Aegon Asset Management
Rente risico
Krediet risico
Liquiditeitsrisico
Inflatie risico
Risico classificatie: hoog
Politiek risico
midden
laag
ABS
14
www.aegon.nl
Klaar voor Asset Backed Securities? Met goed doordachte keuzes zicht op aantrekkelijk rendement Door Herialt Mens - Senior Consultant Integrated Solutions, Aegon Asset Management
Beleggers zijn de afgelopen jaren op jacht gegaan naar yield. Ingegeven door de lage rentes die niet alleen onder het inflatieniveau, maar zelfs onder het nul-niveau zijn beland. Ook pensioen-fondsen gaan hier in mee: de behoefte aan beleggingscategorieën met een goede risico-rendementsverhouding is nu prangender dan ooit. Hoewel meer rendement bij een gelijke hoeveelheid risico onmogelijk lijkt, zijn er met vergelijkbare risico’s wel degelijk interessante mogelijkheden.
Lessons learned? De kwaliteit van het onderpand van ABS bepaalt het beleggingsrisico. Dat hebben we overduidelijk kunnen zien in de Verenigde Staten waar uiteindelijk bleek dat verondersteld veilig ABS uit hypotheken van inferieure kwaliteit bestond. Deze ervaring heeft ABS internationaal een slechte reputatie bezorgd van complexe structuren en rommel aan de onderkant. Wat zijn de lessons learned? Beleggers moeten voortaan veel meer gedegen onderzoek doen alvorens dit type beleggingen aan de portefeuille toe te voegen. Veel beleggers lieten Europees ABS – dat zich kenmerkt door meer kwaliteit dan in de VS – links liggen. Een teken dat niet iedereen de juiste lessen trok uit de subprime crisis. De laatste tijd zien we echter een kentering.
Gedegen onderzoek loont Onderpand varieert bij ABS van credit cards met een discutabele veiligheid tot hypotheken met een lage LTV (loan to value) en daarmee hoge veiligheid. Afhankelijk van het type onderpand kan de rating lopen van rating B of lager tot en met AAA. Uiteraard hangt de rendementsverwachting samen met het risico
ABS: onder voorwaarden interessant
waarvoor de rating een indicatie geeft. Toch geldt bij
Asset Backed Securities (ABS) vormen in dit kader
deze categorie bij uitstek dat een slimme keuze van
een interessante beleggingscategorie. Mits aan een
ABS de risico-rendementsverhouding flink kan
paar voorwaarden wordt voldaan. Zo moet de ABS
verbeteren. Gedegen research is hierbij onmisbaar. Ook
portefeuille voldoende spreiding hebben over het
vanwege het feit dat diverse asset managers fondsen
soort onderpand en de mate van het risico én de
met een nogal uiteenlopend track record aanbieden.
portefeuille moet voldoende ABS bevatten van hoge kwaliteit. Dan kunnen de risico’s in portefeuille
Lage rentegevoeligheid
context wel degelijk vergelijkbaar zijn met de risico’s
ABS heeft een relatief lage rentegevoeligheid.
van investment grade obligaties.
Dit heeft voor pensioenfondsen zowel een nadeel als
Beleggingsvisie
een voordeel. Het nadeel is dat de rentematch niet uit deze categorie gehaald hoeft te worden. Voor de
Grafiek 1: Gediversifieerde portefeuilles zonder en met ABS
meeste pensioenfondsen is dit niet heel erg, omdat de rentematch uit renteswaps of vergelijkbare fondsoplossingen komt. Het voordeel manifesteert zich juist in de huidige omstandigheden van een hele lage rente. Wanneer de rente weer stijgt – wat steeds meer specialisten verwachten – raakt dit de ABS-beleggingen nauwelijks. Dit in tegenstelling tot staatsobligaties. Sterker nog: ABS wordt doorgaans uitgegeven met
Gov EU Bonds
Hypotheken
Equity Hedged
een variabele rente, hetgeen deze categorie extra
Asset-Backed Securities
High Yield
Real Estate
Credits
Emerging Market Debt
Commodities
beschermt in het geval van een rentestijging.
15
Bron: Aegon Asset Management
ABS versus staatsobligaties De yield voor de beleggingscategorie ABS bedroeg in februari j.l. circa 185 basispunten. Ter vergelijking:
Vereist eigen vermogen
op 5-jaars Duitse staatsobligaties was de yield op
Het nFTK biedt voldoende gelegenheid het ABS in de
hetzelfde moment min 9 basispunten. Het verschil in
portefeuille op te nemen. Tegelijk kan het nFTK een
risico verklaart slechts deels dit verschil in yield, want
beetje roet in het eten strooien, omdat het vereist eigen
de risico’s liggen dichter bij elkaar dan het verschil
vermogen mogelijk hoger ligt dan onder het oude FTK.
suggereert. Het onderpand geeft bij ABS namelijk
Om een idee te geven hebben we het vereist eigen
veel zekerheid, vooral als het van voldoende kwaliteit
vermogen berekend voor een middenrijp pensioenfonds
is zodat je als belegger vooraan in de rij staat als er
bij een conservatief beleggingsbeleid. Vervolgens hebben
iets mis gaat.
we 10% ABS toegevoegd ten kosten van staatsobligaties. Het vereist eigen vermogen steeg met slechts 0,2
Aantrekkelijke stabiliteit
procentpunt. In beide gevallen hebben we 70% van
Dat ABS niet 100% hetzelfde is als een staats-
het renterisico van de verplichtingen afgedekt, dus het
obligatie, biedt nog een extra voordeel: de samenhang,
verschil is rente-neutraal. Ter vergelijking hebben we
de correlatie, met andere beleggingscategorieën is vrij
ook in plaats van ABS 10% extra aandelen toegevoegd.
laag. De samenhang met staatsobligaties is zelfs licht
Nu steeg het vereist eigen vermogen met 7,5 procentpunt.
negatief, vanwege de doorgaans variabele rente op
(Grafiek 1)
ABS tegenover de vaste coupon op staatsobligaties. Dit betekent dat wanneer de een in waarde daalt
ABS binnen afzienbare tijd gewild
de ander vaak stijgt. Dat biedt een aantrekkelijke
Is een relatief beperkte verhoging van het vereist eigen
stabiliteit in de context van de totale portefeuille.
vermogen geen probleem voor het pensioenfonds?
De samenhang met aandelenbeleggingen is
Dan kan ABS een zeer nuttige toevoeging zijn voor
weliswaar licht positief, maar zéér laag.
de portefeuille. Er is in de markt voldoende ABS van gedegen kwaliteit aanwezig, de yields ten opzichte
Een andere reden van de lage samenhang vindt
van de risico’s hebben nog relatief veel te bieden en de
zijn oorzaak in de directe belegging in de
correlatie met andere beleggingscategorieën is zeer laag.
consumentenmarkt: het onderpand bestaat onder
Terwijl beleggers ABS nog vaak – ten onrechte denken wij
meer uit autoleningen, credit card ontvangsten,
– links laten liggen. Pensioenfondsen hebben inmiddels
hypotheken en leningen aan het MKB. De dynamiek
hypotheken ontdekt vanwege de aantrekkelijke yield.
in deze markten laat zich slecht vergelijken met
Wij verwachten dat ABS binnen afzienbare tijd eveneens
overheden of multinationals.
in trek zal zijn.
16
www.aegon.nl
Kijkje in de keuken van Aegon
Een kijkje in de keuken van Aegon
A
egon gaat als (pensioen)verzekeraar, net als pensioenfondsen, verplichtingen aan waarvoor het vermogen moet aanhouden om deze te kunnen nakomen. Dit vermogen wordt beheerd binnen de General Account (GA) Beleggingen. Dit zijn beleggingen waarbij het risico volledig door Aegon wordt gedragen. Aegon Asset Management (AAM) is de vermogensbeheerder voor de General Account, en Michel Klaster is vanuit AAM verantwoordelijk voor de relatie met Aegon.
Beleggingsvisie Wat moeten we ons voorstellen bij de General Account van Aegon? “Als Aegon bijvoorbeeld pensioenbedragen garandeert, dan hebben deze verplichtingen, verdisconteerd tegen de swap rente, een waarde. Hiertegenover worden activa gezet die deze waarde zodanig overstijgen dat het nagenoeg nooit ontoereikend is – om precies te zijn minder dan eens in de 200 jaar. Door de activa te selecteren die de verplichtingen zo goed mogelijk matchen is er een minder grote buffer nodig om de soliditeit te kunnen waarborgen. Wereldwijd beheren wij voor de GA circa 133 miljard euro. Voor de
De General Account van Aegon heeft op tijd de draai gemaakt van liquide naar minder liquide beleggingen.
Nederlandse GA, waar we het nu over hebben, beheren we 30 miljard euro.”
Hoe ziet de verplichtingenstructuur van de General Account er globaal uit? “De verplichtingen van de General Account bestaan uit
van tussen de 2 en de 15 jaar of langer. De achter-
Tegen welke problematiek loop je aan in de huidige omgeving van zeer lage rentes?
liggende klanten van deze verplichtingen zijn voor
“Het op peil houden van de langere termijn winst-
het grootste deel pensioenfondsen die hun volledige
gevendheid is een grotere uitdaging geworden.
risico hebben overgedragen aan Aegon. De verplich-
Zonder beleidswijziging wordt namelijk tegen een
tingen met een kortere duratie vinden we met name
lagere rente herbelegd. Daar staat tegenover dat
bij de kleinere entiteiten, waaronder onze Bank,
winstrealisatie op korte termijn tegen deze lage
Schade en Herverzekering. Het niet lineaire deel
rentes en daarmee hoge koersen natuurlijk op een
betreft garanties op beleggingen. De achterliggende
hoog niveau kan liggen.”
een lineair deel en een niet lineair deel. Het lineaire deel betreft nominale verplichtingen met een duratie
klanten van deze verplichtingen zijn doorgaans hebben op basis van hun risicoprofiel. Ze hebben
Welke maatregelen hebben jullie getroffen?
tevens door betaling van een premie rendements
“Doordat Aegon bijtijds de draai heeft gemaakt van
garanties afgesproken met Aegon, die Aegon op
liquide naar minder liquide beleggingen en daarmee
haar beurt afdekt in de derivatenmarkt.”
een materiële liquiditeitspremie verdient, is de Aegon
pensioenfondsen die een beleggingsmix gekozen
17
balans minder gevoelig voor de lage rente.
Welke overeenkomsten of verschillen zie je met pensioenfondsen?
Een voorbeeld hiervan zijn hypotheekbeleggingen.
“Het lineaire deel kent grote overeenkomsten met
hypotheekverstrekker van Nederland. Een groot deel
pensioenfondsen, met de kanttekening dat de
van deze beleggingen vindt gretig zijn aftrek bij
gemiddelde duratie 11 jaar bedraagt, terwijl dit voor
institutionele beleggers die investeren in het Aegon
een pensioenfonds vaak richting 15 of zelfs 20 jaar
Dutch Mortgage Fund (DMF). Ook op de eigen balans
kan oplopen. Wel is een groot verschil dat de General
heeft Aegon Nederland een grote allocatie ingeruimd
Account nominale verplichtingen heeft en werkt met
voor hypotheekbeleggingen. Doordat Aegon hoort bij
een zekerheid van 1 op 200 jaar. Pensioenfondsen
de partijen met de laagste default verliezen en met
hebben een indexatie ambitie waarbij de zekerheid
relatief een groot aandeel NHG is het risicoprofiel van
lager ligt dan 1 op 200 jaar.”
deze belegging betrekkelijk laag.”
Aegon is na Rabobank inmiddels de grootste
18
www.aegon.nl
Kijkje in de keuken van Aegon
gemiddeld superieure Probability of Default en Loss Given Default statistieken ten opzichte van vergelijkbare credits. Maar zolang binnen Solvency II geen aparte regels voor infra beleggingen worden doorgevoerd is een grootschalige opname van infra niet te verwachten binnen de General Account van Aegon Nederland.”
Hoe denk je over complexe beleggingen, moet je hier op voorhand al van wegblijven? “Dat is wat mij betreft te ongenuanceerd. Ik zou zeggen: blijf weg bij complexe beleggingen die je zelf – zelfs met externe expertise – qua risico’s niet kunt doorgronden en monitoren. Heb je echter wel de capaciteit om deze selectie en monitoring op een voldoende niveau uit te voeren? Dan kunnen meer complexe beleggingen en structuren juist heel passend zijn. Ons derivatenboek is bijvoorbeeld zeker complex te noemen. Dankzij een voor Nederlandse begrippen ongekend professionele organisatie – inclusief state of the art trading systemen en risico management – zijn we echter in staat deze Naam: Michel Klaster Functie: Head of Relationship & Portfolio Management GA
portefeuille met uitstekende resultaten en klanttevredenheid te managen. Onze hedge efficiency staat bijvoorbeeld voor de belangrijkste hedge programma’s steevast boven de 98%, waardoor Aegon minder rentegevoelig is dan veel van haar
Illiquide beleggingen kunnen een aantrekkelijke liquiditeitspremie bieden, wat is jullie ervaring hiermee?
concurrenten.”
beleggingscategorie is groot, de liquiditeitspremie is
Nemen jullie nu meer risico in portefeuille? Verschuift bijvoorbeeld de asset allocatie naar beleggingen met een minder hoge rating?
aantrekkelijk en de behandeling onder Solvency II is
“Nee. Ik zou bijna zeggen integendeel. Nu rentes en
passend bij het risicoprofiel. Maar voor beleggingen
spreads zo laag zijn is het niet verstandig extra
als infrastructuur en private placements is het al een
risico’s te nemen. Hoewel we de afgelopen jaren zeker
stuk lastiger. Grootschalige opname van deze
geprofiteerd hebben van van de verlaagde spreads is
beleggingscategorieën wordt niet bevorderd als je
onze visie nu gewijzigd naar neutraal tot licht
kijkt naar schaalbaarheid, hoogte van de liquiditeits-
negatief. Binnen GA zien we de laatste jaren eerder
premie en de behandeling onder Solvency II. Zeker
een tendens richting hogere kwaliteit. Zo hebben we
voor infra is dat jammer omdat de looptijd en het
de afgelopen jaren de portefeuilles met meer
risicoprofiel uitstekend zouden passen. De WAL
kredietrisico afgebouwd. Beleggen op verwachte
is namelijk rond de 15 jaar – overeenkomstig de
rendementen (en dus risico toevoegen als de spreads
verplichtingenduratie – en infra beleggingen kennen
krimpen) gaat tegen de waardes van ons
“Gemengd. Enerzijds op het gebied van hypotheken dus zeer goed. De schaalbaarheid van deze
Beleggingsvisie
beleggingsbeleid in. Aegon hanteert veel meer een
19
Colofon
anti cyclisch / contrair beleid, waarbij we pas risico’s toevoegen als we daar voldoende voor worden
Redactie
beloond.”
Justin Boers, Joost van Schagen,
Hoe kijk je tegen het opkoopprogramma van de ECB aan?
Francy Smits, Thomas van Gameren
“Het opkoopprogramma is voor de korte termijn een welkome steun voor de markten, alleen is het maar
Redactieadres
de vraag of een dergelijke monetaire stimulans
Postbus 70
welke niet gepaard gaat met voldoende structurele
2591 CB Den Haag
economische hervormingen verstandig is voor de
E-mail
lange termijn. Het zou veel beter zijn als Europa zich
[email protected]
ging realiseren dat duwen aan een touwtje weinig
Website
effectief is, en dat trekken aan de andere kant veel
www.aegonassetmanagement.com/nl
meer zin heeft. Zo kun je beter de systematiek van verdisconteringscurves fundamenteel anders
Begeleiding
inrichten, zodat meer recht wordt gedaan aan het
Hennie Poortinga
lange termijn risicoprofiel van een verzekeringsbalans. Dit komt ten goede aan de functie die de
Ontwerp
verzekeringssector speelt in zowel het kosteneffectief
Vormplan design, Amsterdam
verschaffen van pensioenen als het verstrekken van lange termijn kapitaal. De huidige systematiek daarentegen optimaliseert een zekerheid op dagbasis met als gevolg onbetaalbare (waardevaste) pensioenen en het niet invullen van de financieringsvraag in de economie.”
Heeft dit opkoopprogramma impact op jullie beleggingsportefeuille? “Dat het opkoopprogramma de rentes nog verder onder druk heeft gezet, moge duidelijk zijn. En de onnatuurlijk lage rente is slecht nieuws voor verzekeraars. Zoals gezegd is Aegon hier relatief gezien zeer goed op voorbereid, maar ook wij hebben er last van. Om er toch nog een positieve draai aan te geven: je zou kunnen zeggen dat de ECB een put op de obligatiemarkt heeft aangekondigd zodat verzekeraars die de mogelijkheid van een stijgende rente als een risico zien – bijvoorbeeld vanwege bijstortverplichtingen in hedgeprogramma’s – hier vooralsnog niet al te bang voor hoeven te zijn. Verder zie ik als impact dat beleggen steeds meer
Aegon Investment Management B.V. is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Deze informatie is met zorg samengesteld en er is naar gestreefd de informatie juist en zo volledig mogelijk te publiceren. Onvolkomenheden als gevolg van menselijke vergissingen kunnen echter voorkomen, waardoor gegevens en calculaties kunnen afwijken. Aan de verstrekte informatie en berekende waardes kunnen geen rechten worden ontleend. Mocht u op basis van de gegevens verplichtingen met financiële consequenties aan willen gaan, dan raden wij u aan om contact op te nemen met uw financieel adviseur. De verstrekte informatie is aan wijziging onderhevig. Auteursrechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag zonder schriftelijke toestemming van de rechthebbenden worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, fotografie, microfilm of anderszins. Dit is ook van toepassing op de gehele of gedeeltelijke bewerking.
psychologische aspecten krijgt. Het gedrag van de centrale bank is haast belangrijker geworden dan de economische fundamentals.”
www.aegon.nl
