7
Inzet(ten)
02 Nieuws 15 column 16 portret Alexander van Rooij
werk zat?!
terugblik
johan stekelenburg compliment
jos verhoeven
Interview
4 6 12
nr. 7 december 2006
start foundation
MAGAZINE
nieuws
redactioneel
Bij de kachel Hartverwarmend. Dat was het algemene gevoel toen we de balans opmaakten van de inzendingen voor het Johan Stekelenburg Compliment. Zoveel mensen die zich belangeloos inzetten voor de medemens. Het liefst geef je ze allemaal de hoofdprijs. Er is in deze (verkiezings)tijden veel gesproken over een kil klimaat in Nederland. En helemaal onherkenbaar is dat niet, maar we moeten oppassen dat we de goede dingen niet meer willen zien. In dit nummer passeren er weer een aantal de revue. Het enthousiasme bijvoorbeeld van de merendeel allochtone ROC studenten die leeftijdgenoten gaan helpen. De vrijwilligers die zich inzetten voor de Weekendschool. En wat te denken van een ondernemer met een hart zo groot als dat van Barry Wijnen. Bij de gedachte aan de inzet van dergelijke mensen kan de kachel een graadje lager.
nieuws
Baanbreker tijdelijk gebroken In 2005 wonnen enkele Maastrichtse jongeren de Baanbrekerprijs 2005 met het idee: ‘Pre Jobcoaching 4You(th)’. Het idee, ontwikkeld aan de hand van een speciaal spel, was om mensen uit het bedrijfsleven groepjes jongeren te laten coachen bij de overgang van school naar werk of vervolgopleiding. Net zolang totdat alle jongeren een baan hebben! De Maastrichter jongeren wilden zelf betrokken zijn bij de uitvoering. Samen met NFTE Nederland, een stichting die kansarme jongeren helpt met onder nemerschap, toog men aan de slag. Deze zomer werd echter de handdoek in de ring gegooid. Het lukte niet. Wij gaan
nu aan de slag om met andere partijen, waaronder toenmalig partner Fortis Foundation, het idee toch van de grond te krijgen. Wordt vervolgd.
Gifty Manukure van 24-uurs crèche WIPSA KIDS BV is winnares van de New Horizons Award 2006. Nieuw verschenen: ‘Positief werkt’ , een gids over hiv en werk. Meer weten? www.hivnet.org
2006/2007 Aan de vooravond van 2007 kijken we met veel plezier terug op het voorbije jaar. Mooie nieuwe initiatieven zijn gestart en andere succesvol afgesloten. Opvallend was dat veel nieuwe experimenten vooral met jeugd te maken hebben. Beslist een na-ijleffect van de Baanbrekerprijs 2005. Gelukkig loopt de jeugdwerkloosheid momenteel hard terug. Grote zorgen maken we ons daarentegen om de positie van ouderen op de arbeidsmarkt. Die lijken nog maar weinig te profiteren van de economische opleving. Succes behaalden we in 2006 vooral met het solliciteren op de golfbaan en het
project van allochtone mantelzorgers. Maar niet alles was succesvol. De teloorgang van de baksteenfabriek in Emmen was een teleurstelling. Ook het feit dat we dit jaar in drie juridische procedures verwikkeld raakten, doet ons zeer. Maar, sociaal zijn kan nu eenmaal niet zonder zakelijk en duidelijk te zijn. We leven met de rug naar de toekomst en het gezicht naar het verleden, dus wat het nieuwe jaar gaat brengen is ongewis. We hebben er niettemin alle vertrouwen in dat ook 2007 ons veel goeds gaat brengen. We hopen dat u dat ook kunt zeggen.
Bijzondere aandelenemissie Beleggen in kansarme jongeren. Het idee is simpel in zijn eenvoud. Een familielid, vriend, werkgever of andere belegger koopt voor € 100 euro een aandeel in een werkzoekende jongere. Deze besteedt het geld aan activiteiten of middelen die zijn kansen op de arbeidsmarkt doen toenemen. Slaagt de jongere erin om een baan te vinden, dan ontvangt de belegger zijn inleg retour met minimaal een dividend van 50%. Dit initiatief komt van MW Talentenbeurs. Op dit moment is reeds geïnvesteerd in vier jongeren. De ambitie is om in het eerste jaar 150 aandelen in 15 jongeren te investeren. Start Foundation stelt zich garant voor 75 aandelen. Meer weten? www.mwtalentenbeurs.nl
Colofon
Panklaar Of je nu houdt van wereldgerechten, lid wil worden van de taartenbakclub, boodschappen wilt doen in een mediterrane viswinkel of gaat groepskoken. Het nieuwe restaurant PAN in Schiedam biedt in vele opzichten de juiste ingrediënten. PAN fungeert namelijk als opleidingsrestaurant voor Nieuwlanders en andere Schiedammers die in een uitkeringssituatie zitten. Ruim vijftien leerlingen van diverse leeftijden en achtergronden volgen een reïntegratietraject. Het doel is om de deel nemers uiteindelijk door te laten stromen naar een betaalde baan in de horeca of elders in de detailhandel. Daarmee is er weer een nieuwe loot aan de stam
van restaurants gekomen waar je lekker kunt eten en tegelijkertijd jongeren nieuwe kansen geeft. Zo is er onder andere Fifteen in Amsterdam, Millers in Rotterdam en de Ripper in Haarlem. Misschien wordt het eens tijd voor een Michelingids van dergelijke eetgelegenheden. Restaurant PAN opent vanaf december 2006 zijn deuren. Neem een hap uit de Pan op: Parkweg 365 – 369, 3119 CK Schiedam (010) 24 60 340 PAN is een initiatief van Bureau Medelanders, een intercultureel ontwikkelingsbedrijf. Meer informatie: www.restaurantpan.nl of www.medelanders.nl
S magazine editie 7, december 2006 Stichting Start Foundation is een maatschappelijk investeerder die streeft naar een arbeidsmarkt waar iedereen welkom is. Redactie adres: Start Foundation Postbus 889 5600 AW Eindhoven Telefoon: (040) 246 18 50 Fax: (040) 237 05 15 S is ook online te lezen op: www.startfoundation.nl Gratis abonnement? Stuur een e-mail naar:
[email protected] Art direction: Lava grafisch ontwerpers, Amsterdam Vormgeving: def, Amsterdam Drukkerij: Tesink, Zutphen Bladmanager: Geertje van der Beele Tekst: André Hendrikse, Jos Verhoeven, Ton van der Vliet, Willemien van Heugten Tekstcorrecties: Lucile Verest Fotografie: Jan-Reinier van der Vliet, Hans Gerritsen, Bert Janssen, Schapenproject, Marco Okhuizen, Wim Bos, Cor Brentjes S is een uitgave van Start Foundation en verschijnt twee keer per jaar.
interview
interview
fouten
Wie geen maakt, neemt te weinig risico’s “Mooi toeval hé!,” glimlacht hij als hij erop gewezen wordt dat het kantoor van Start Foundation
Jos Verhoeven
gevestigd is aan de Paradijslaan. “Veel bezoekers maken daar een verwijzing naar. Het is altijd een mooie aanleiding om ze vervolgens in te wijden in onze missie. Een arbeidsmarkt waar iedereen welkom is. Dat klinkt paradijselijk toch!” Sinds de oprichting, acht jaar geleden, staat directeur Jos Verhoeven (45) aan het roer. Een gesprek.
H
alverwege het gesprek strekt hij de handen en zet zijn ontkenning al zwaaiend kracht bij: “Nee, nee, begrijp me goed, ik wil de schuld dat mensen aan de kant staan niet eenzijdig bij één partij neer leggen. Dat is nu juist het tragische. We hebben tezamen een samen leving gebouwd waarin we het eerder vanzelfsprekend vinden dat sommigen niet meedoen, dan dat wél iedereen mee mag doen. En dat begint al vroeg. Als kind had ik een vriendje dat blind was. Ik kon niet begrijpen dat die naar een andere school moest als ik. En eerlijk gezegd begrijp ik het tot op de dag van vandaag nog niet. Maar, wat we gebouwd hebben kunnen we ook weer afbreken. Want dé realiteit bestaat niet. Wij allemaal zijn de realiteit. Dus is er hoop en dat drijft mij. Iedere dag weer.” Ondernemerschap Talloze plannen passeerden zijn bureau de afgelopen jaren. Ziet hij trends, ontwikkelingen? “Ik begin zo onderhand tot het inzicht te komen dat er op enkele terreinen niet zoveel vernieuwing meer te bereiken is. Het wiel is al vele malen uitgevonden. Neem de bestrij ding van het voortijdig schoolverlaten. De uitvalcijfers blijven onveranderd hoog, terwijl er zoveel effectief materiaal beschikbaar is
om er wat aan te doen. Het dilemma is dat er wel geld beschikbaar is om nieuwe zaken uit te proberen met projectgeld, maar geen geld om beproefde methoden te implementeren. Dat laatste vereist namelijk een langdurig en kostbaar commitment. Een zeer positieve ontwik keling daarentegen vind ik het toenemend ondernemerschap. Sinds Start Foundation kredieten beschikbaar stelt voor sociaal onder nemers is ons maatschappelijk rendement met sprongen vooruit gegaan. We kunnen mensen prikkelen, steunen om van hun subsidie verslaving af te komen en nieuwe werkgelegenheid creëren. Het helpt mensen minder afhankelijk te maken en nieuwe wegen in te slaan. Daar is een groeiende markt voor. Steeds meer ondernemende mensen weten de weg naar ons te vinden en wij naar hen.” Opschudden Ondernemerschap in de charitatieve sector. Geen alledaags verschijn sel? “Helaas niet nee. Maar, ik schaar Start Foundation dan ook niet onder die sector. Ik zie ons meer als maatschappelijk investeerder. Ik ben geen voorstander van gaten vullen die de overheid laat ontstaan. Als ik de voorzitter van de branchevereniging van Fondswervende Instellingen (VFI) in de krant hoor zeggen dat de overheid bij bezui nigingen contact met hen moet opnemen om de ondersteuning over te nemen, dan lazer ik van mijn stoel. Wat nou overnemen, is dat onze rol? In Amerika werkt dat zo, maar dat zou ik hier niet willen. Onze rol is juist om naden en niches op te sporen. Om vernieuwingen na te streven. De riskante experimenten aan te gaan. Toch niet om het begrotingstekort van de overheid aan te vullen? We zijn er om de boel op te schudden. Nieuwe wegen te vinden. Als in de marktsector
maatschappelijk verantwoord ondernemen omarmd wordt dan wijs ik er graag op dat ze dat niet alleen buiten de deur moeten doen, maar ook daarbinnen. Zorg dan dat je personeelsbestand een afspiege ling is van de maatschappij. Dus ook mensen met een ander kleurtje en mensen met een handicap op de loonlijst. En als je als bank lenin gen verstrekt, belast dan geen gehandicapte ondernemer met een hogere rente vanwege het vermeende risico. Want dat gebeurt hoor! Wij nemen soms ook veel risico, dat hoort bij ondernemerschap. En dan gaat er wel eens wat mis. Daar zijn we heel open in. Ach, wie geen fouten maakt, neemt te weinig risico’s.” Meervoudig vermogen Verhoeven ‘ vreest’ dat het werk voorlopig nog niet af is. “ Er is nog zoveel te doen. Omdat wij niet alleen geld verstrekken, maar ook adviseren en onze netwerken inzetten en dus meervoudig vermogen leveren. We moeten alert blijven, een hoge kwaliteit leveren en telkens afwegen wat het meeste rendement oplevert. Dat doen we bij beoordelingen van plannen: wat gaat erin, wat kost het, wat levert het op, voor wie levert het wat op? Enzovoorts. Maar ook op de langere termijn willen we weten waar we het verschil maken. Dus investeren we veel in het meten van onze maatschappelijke impact. Met andere woorden: de meerwaarde van onze inzet. Zo hebben we bijvoorbeeld in 2006 voor ruim zes ton aan bedrijfskredieten weggezet. Dat was wat wij direct konden doen. Maar, dat geld had meteen ook een hef boomwerking want door onze investeringsbereidheid werd door de ontvangende ondernemers een extra 1,5 miljoen euro binnengehaald bij andere financiers. Zo gemakkelijk als in dit voorbeeld laat zich dat
overigens niet altijd meten. Toen wij in 1999 als enige besloten om de Hiv Vereniging te steunen met de ontwikkeling van een eigen arbeidsintegratiekantoortje, wilde niemand met ze in zee. Nu is het de eerste patiëntenvereniging die erkend is door het UWV. Mogen wij dat een beetje mee op ons conto schrijven?” Drempels De professionalisering van sociale ondernemingen rekent Verhoeven tot op zekere hoogte ook tot het domein van Start Foundation.“Veel sociaal ondernemers zijn erg betrokken en enthousiast, maar de zakelijke kanten zijn vaak niet goed afgedekt. Dat gaat ten koste van het rendement. Daar moeten we dus, of we nu willen of niet, aan dacht aan besteden. Anderzijds schrikken reguliere ondernemers die het socialer aan willen pakken van de massieve bureaucratie waar ze mee te maken krijgen. We hebben net zelf een wervingsprocedure achter de rug waarin we expliciet zochten naar iemand met een arbeidsbeperking. Nou, je wilt niet weten wat een beroerde dienst verlening je dan geboden wordt. Het is ten hemel schreiend. Toch moet je samen met de ondernemers dergelijke drempels slechten. Keer op keer.” Blijft Verhoeven altijd optimistisch? Ja en nee. Grote zorgen maakt hij zich over de slechte positie van ouderen en laag opgeleide alloch tonen op de arbeidsmarkt. “Bij vloed gaat alles drijven, wordt vaak gezegd, maar ik geloof niet zo in vanzelfsprekendheden. Samen met onze maatschappelijke partners moeten we vol inzetten om defini tieve uitsluiting van deze groepen te voorkomen.” En dan na lang nadenken besluit hij: “Af is dit werk dus nooit, wel dankbaar.”
project
Johan Stekelenburg Compliment 2006
project
Stenen
in de rivier én in de vijver
Dieuwertje Blok en winnaar Roland Wondolleck
Start Foundation richt zich doorgaans op wat eufemistisch de ‘onderkant’ van de arbeidsmarkt wordt genoemd. Op 31 oktober was dat anders, toen was de ‘bovenkant’ aan de beurt. Bij de uitreiking van het Johan Stekelenburg Compliment waren het directeuren, CEO’s, voorzitters en politici die nadrukkelijk waren uitgenodigd om dit evenement bij te wonen. Bewust. Zij kunnen het verschil maken.
H
et wordt een gedenkwaardige bijeen komst in de voormalige lijm- en gelatine fabriek in Delft. Een passend decor bij het verleden van de man naar wie het Compliment is vernoemd. 31 oktober is zijn geboortedag. Zijn tweelingbroer Jan, die zijn schoonzus Heleen Stekelenburg vergezelt, bereikt vandaag de 65-jarige leeftijd. Voor Johan eindigde, door slokdarmkanker, het leven veel te vroeg op 22 september 2003. De opkomst van tal van oude bekenden uit het netwerk van Johan, geeft aan dat hij in elk geval nog niet vergeten is. Wim Kok, die Johan opvolgde als secretaris in het bestuur van Start Foundation, spreekt ook over een ‘opdracht voor Johan’ als presentatrice Dieuwertje Blok hem vraagt hoe hij die opvolging heeft ervaren. Voormalig minister Bert de Vries stond samen met Johan Stekelenburg in 1998 als bestuurder aan de wieg van Start Foundation en herinnert zich vooral diens enorme overgave: “Hij was altijd zeer bij de projecten betrokken en dat is tot het allerlaatste moment zo gebleven.” Foundation-directeur Jos Verhoeven blikt terug op het ontstaan van het Compliment: “Voor we begonnen met de Baanbrekerprijs hebben we met Johan het idee van een prijs voor geslaagde projecten al eens besproken. We vonden dat je daar een passende aan
leiding voor moest hebben en die hadden we toen niet. Het is dus wat wrang om te zeggen, maar met het overlijden van Johan kregen we die aanleiding dus wel.” Gulle lach Heleen Stekelenburg-Hoekstra laat er geen misverstand over bestaan dat Johan dit com pliment uit zijn naam prachtig gevonden zou hebben. “Met zijn naam d’r op? Oh ja, zo ijdel was hij wel. Alleen zou hij het moment een beetje te vroeg hebben gevonden, hij had dat liever 35 jaar later gezien.” De aanwezigen in de zaal lachen gul om die opmerking en her kennen de oud-vakbondsman, oud-burgemees ter en oud-bestuurder er ten voeten uit in. Heel herkenbaar is ook het kunstwerk dat Antoinette de Vroomen heeft gemaakt en dat hoort bij het Compliment. Het verbeeldt het motto van Johan (vrij naar Bram Vermeulen) ‘ik heb een steen verlegd in een rivier’. In haar speech die Heleen namens de jury uit spreekt roemt ze de wijze waarop Rotterdam Airport BV met de projecten Marok’Kans en Ban Sigui een steentje heeft bijgedragen aan een samenleving waarin iedereen mee mag doen. Met een intensief programma (zie pagina 8 voor een nadere beschrijving ) wer den in 2004 eerst 25 Marokkaanse jongeren en dit jaar 50 Antilliaanse jongeren zonder
startkwalificatie klaargestoomd voor de arbeidsmarkt. Nee, moeilijk plaatsbare jongeren opleiden is geen ‘core business’ voor deze regionale luchthaven. Maar dat ze zich er toch om bekommerden geeft blijk van hun maatschappelijke betrokkenheid. Het feit dat de luchthaven het eerste project ook nog eens geheel zelf financierde geeft blijkt van een onbaatzuchtige instelling. En ook dat was een belangrijk criterium. De inzendingen kwamen uit het gehele land; veel uit de grote steden, maar ook uit Stadskanaal en Elburg. Het ging van klein (een fietsenmaker die zijn best doet om hangjongeren naar school of baan te helpen) tot groot (o.a. een stichting van werkzoekenden die elkaar aan werk trachten te helpen). Scepsis overwinnen Beeldje en bijbehorende cheque met een waarde van € 15.000,- gaan uit handen van Heleen over naar die van Roland Wondolleck, directeur van Rotterdam Airport BV. Hij is erg trots op de prijs én op het project, dat hij een verrijking noemt voor de in totaal 2.500 medewerkers die in en om het vliegveld actief zijn. Natuurlijk was er bij aanvang de nodige twijfel en terughoudendheid. Roland: “Ik merkte scepsis bij collega’s en medewer kers. ‘Halen we behalve al die vliegtuigen ook
Brouwerij de Prael
Koks van restaurant Fifteen
nog een stelletje wilden binnen?’ als ik som mige reacties kernachtig mag samenvatten. Maar al snel bleek welke verrijking zo’n project is. Het werkt naar twee kanten toe. Na een paar weken had iedereen het over die fantastische tijdelijke collega’s.” Na de bekendmaking dat vliegveld Eindhoven het Rotterdamse initiatief overneemt en het draaiboek al in handen heeft, eindigt met een warm en langdurig applaus het officiële gedeelte. Een groot portret van naamgever Johan Stekelenburg prijkt op de video schermen in de zaal. Zuivere koffie In een belendende ruimte begint dan de afsluiting, met napraten bij hapjes en drank jes die door projecten uit de Start Foundationportefeuille zijn verzorgd. Jonge koks van het
Koffiehuis Buna Bet
restaurant Fifteen (een initiatief van Jamie Oliver die daarmee jongeren weer op het rechte pad brengt) bereiden smakelijke ‘mondverwenners’. Brouwerij de Prael, waar mensen met een psychiatrisch verleden een herstart maken, verzorgt het bier. En Buna Bet, een koffiehuis in Amsterdam dat werk loze Ethiopiërs een leer/werkplek biedt, schenkt zuivere koffie waar Ethiopische koffieboeren ook baat bij hebben. In de voormalige productieruimte wordt ook duidelijk dat Start Foundation de 130 gasten niet zomaar heeft uitgezocht. In de voormalige productieruimte hangen op twee plaatsen rijtjes blauwe overalls. Daarop zijn A4-tjes bevestigd die melding maken van actuele kwesties waar een aantal projecten mee worstelt. Zo zoekt Bureau Medelanders uit Rotterdam bijvoorbeeld nog een finan
cieel directeur. Wie denkt iets te kunnen betekenen wordt uitgenodigd haar of zijn visitekaartje in een van de zakken van de overall achter te laten. De heer Van Grinsven, de kersverse directeur van Standvast Wonen in Nijmegen, neemt de gelegenheid te baat en laat zijn kaartje achter. Aan het einde van de bijeenkomst zijn er op deze manier ruim vijftien kaartjes verzameld. En ondertussen gaan de gesprekken volop door en is het net werken in volle gang. Zo worden er enerzijds stenen in de rivier verlegd en aan de andere kant is er ook weer een steen in de vijver geworpen. Want de uitreiking van het Johan Stekelenburg Compliment is niet alleen een beloning achteraf. Het is ook een aanmoe diging om op de ingezette weg door te gaan en nieuwe wegen te verkennen. In 2008 is de volgende ronde!
nominatie
terugblik
Onder de
Haagse stolp vandaan
De verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn alweer achter de rug. De 150 zetels zijn verdeeld. De kamerleden moeten nu zorgen dat ze niet te veel opgeslokt worden door Haagse perikelen.
Leon Brekelmans ‘Kunt u iets betekenen voor een niet-sprekende, grotendeels verlamde man die een internetwinkel wil beginnen?’ Die oproep is te lezen op de website van Metgebruiks aanwijzing.nl, één van de 54 genomineerden voor het Johan Stekelenburg Compliment. Ondernemer Leon Brekelmans wil perspectief bieden aan mensen met een gebruiks aanwijzing, zoals hij dat noemt. Dat zijn mensen in de WAO, in de ziektewet of met een andere uitkering én de wil om te werken. Leon probeert ze als zelfstandige aan de slag te krijgen. En dat zoiets lukt is op zijn website te lezen.
TalentPlus Laagdrempelig, zo mag je de stichting TalentPlus zeker noemen. Hoger opgeleiden (vanaf 40 jaar) die buiten het arbeidsproces zijn komen te staan krijgen hier steun en support van lotgenoten om weer terug te keren op de arbeidsmarkt. Deelname kost slechts € 10,– per maand en daarmee krijg je toegang tot de regionale teambijeenkomsten waar het allemaal gebeurt. Daar wisselen de deelnemers hun expertise en arbeidservaring uit. “Werk vinden doe je uiteindelijk toch zelf,” zegt Jos van Valen die dit initiatief opzette. TalentPlus is inmiddels actief in 20 regio’s. Van de 260 deelnemers die zich inschreven was circa 50% na 3 tot 4 maanden weer aan de slag.
O
De startbaan van Rotterdam Airport Rotterdam Airport ligt letterlijk buiten de stad. Maar als het gaat om het personeelsbeleid staat het bedrijf middenin de samenleving. Met twee bijzondere projecten werden eerst jonge Marokkanen en vervolgens jonge Antillianen op weg naar een baan geholpen.
H
et leverde de luchthaven het eerste Johan Stekelenburg Compliment op, een erken ning voor een persoon of organisatie die zich op onderscheidende wijze heeft ingezet om mensen naar werk te helpen. Jan Willem Perdon is adjunct-directeur, in de eerste plaats verant woordelijk voor de operatie op Rotterdam Airport BV en was projectleider voor beide projecten. “We hebben dit op z’n Rotterdams opgezet. Gewoon aanpakken dus. Het afhande len van vliegtuigen en passagiers vereist veel discipline. Wij zijn erg sterk in het opleiden van mensen, en dat is wat we hebben gedaan.” Rotterdam Airport zelf telt zo’n 100 medewer kers. Maar de totale werkgelegenheid op de luchthaven is een veelvoud daarvan. Bij de ver schillende partners (o.a. beveiliging, catering, verschillende logistieke bedrijven) werken in totaal zo’n 2.500 mensen. Op die partners werd ook een stevig beroep gedaan bij de projecten. Motivatie en discipline Dat begon met Marok’Kans in 2004. 25 Marok kaanse jongeren zonder diploma werden via vijf modules klaargestoomd voor de arbeidsmarkt. Ze kregen in vijf weken tijd discipline bijgebracht en maakten kennis met de vele facetten van het werken op een luchthaven. Deze pilot was zo succesvol, dat een opvolger niet mocht uitblijven. Het project Ban Sigui (Papiaments, het staat voor ‘ laten we doorgaan!’) werd dit jaar uitge voerd. Ditmaal gericht op Antilliaanse jongeren. In totaal 50 mensen namen eraan deel, in de
leeftijd van 18 tot 30 jaar en voor het merendeel vrouwen. Erg belangrijk was de selectie op motivatie. Dat gebeurde in samenwerking met de politie Rotterdam-Rijnmond. Wijkagenten werden ingeschakeld om vast te stellen wie het meeste baat zou hebben bij deze intensieve aan pak en er ook de juiste instelling voor had. Jan Willem Perdon: “We geven geen baangarantie. Maar we bieden wel de kans aan mensen om aan hun werkloosheid te ontsnappen. Door ze gereed te maken voor een baan of voor een ver volgopleiding. Het gaat vooral om motivatie. Elke dag begonnen we om 07.00 uur met een gezamenlijk ontbijt en om kwart voor acht startte de opleiding.” Doorpakken De aanpak betaalde zich uit. Alle deelnemers slaagden na het intensieve programma voor het diploma ‘basisvaardigheden luchtvaartmede werker’. Een op de luchthaven georganiseerde banenbeurs, waaraan o.a. de Koninklijke Marechaussee en de Antilliaanse Kustwacht deelnamen, zorgden meteen al voor de eerste sollicitatiegesprekken. Jan Willem Perdon: “Tussen nu en een half jaar verwachten we dat iedereen wel aan de bak is. We hebben daarvoor samen met een aantal partners een nazorg traject opgezet. Overigens kwam ik vandaag al één van de cursisten hier op de luchthaven tegen. Ze is aan het werk bij de afdeling security. Die hebben mensen nodig met het oog op de verscherpte controles op handbagage.”
m ze daarbij te helpen bracht Elske ter Veld, voorzitter van de Raad van Advies van Start Foundation, begin 2003 de toen zittende Kamerleden op het idee om ‘ambas sadeur’ te worden van één van de projecten van Start Foundation. Een terug- en vooruit blik. “Het is eigenlijk een heel voor de hand liggende manier om enerzijds politici te informeren over het werk wat in projecten wordt gedaan en anderzijds om de verschil lende projecten een hart onder de riem te steken,” aldus Elske ter Veld. “Het geeft ook een bepaalde uitstraling als een kamerlid op bezoek komt. Het is onder andere aanleiding om de regionale pers uit te nodigen. Dat kan weer handig zijn om je regionaal te profile ren.” Alle 52 kamerleden uit de vaste kamer commissies Onderwijs, Cultuur en Weten schap en Sociale zaken en Werkgelegenheid werden benaderd. Van hen reageerden er zeventien positief. Op basis van hun persoon lijke voorkeur werden ze gekoppeld aan een project uit de portefeuille van Start Founda tion. Ze konden door ‘hun’ project recht streeks benaderd worden en de ambassadeur werd gevraagd om binnen een jaar minimaal een werkbezoek af te leggen. Contact Stef Blok (VVD), bijvoorbeeld, bracht een bezoek aan Werkhotel Leiden waar jongeren een gecombineerd woon-werktraject volgen. Jet Bussemaker (PvdA) raakte zo geïnspireerd door Valid Express dat er een motie uit voortkwam om dat soort bedrijven te helpen. Bas Jan van Bochove (CDA) maakte via
SAMAH persoonlijk kennis met een aantal alleenstaande minderjarige asielzoekers. In een tegenbezoek aan de Tweede Kamer, dat door hem werd georganiseerd, konden AMA’s van gedachten wisselen met de portefeuille houders van vreemdelingenzaken en van integratie. Mariëtte Hamer (PvdA) werd bij gepraat door stichting EANA over de gaten in de sociale zekerheid aan de hand van inge wikkelde dossiers van mensen die waren vast gelopen in de verkokerde bureaucratie. Eveline Tonkens (GroenLinks) hield een vrolijke presentatie bij de officiële opening van het nieuwe pand voor Wipsa Kids, een 24-uurs crèche in Amsterdam Zuid-Oost. Martijn van Dam (PvdA) had regelmatig contact met Stichting Meer Samen en onder steunde deze stichting in de contacten met plaatselijke, provinciale en landelijke politici in verband met gesubsidieerde banen. raak en mis Tussen Pauline Smeets (PvdA) en het Limburgse Schapenproject leidde het ambas sadeurschap juist tot een duurzaam contact. Coördinator Riet Venner: “Pauline komt regelmatig langs en weet daarom goed wat er speelt. Zij heeft ons enorm geholpen met het vinden van een nieuw bestuur voor onze stichting. Door haar krijgen we ook meer publiciteit en dus bekendheid.” Pauline Smeets: “Als kamerlid heb ik nu eenmaal een groter netwerk dan de uitvoerders van het project. Dat zet ik graag in. En ik merk dat het me zoveel oplevert wanneer ik direct uit de praktijk informatie krijg. Als ik tijdens de
koffie met de deelnemers verhalen hoor over de problemen rond de uitbetaling van de huurtoeslag, bijvoorbeeld, dan levert me dat tastbare voorbeelden voor de beleidsterreinen waar ik me mee bezighoud.” Een enkele keer leidde het contact niet tot een afspraak of ging er iets mis. Harry van Bommel (SP) werd aanvankelijk hartelijk ontvangen bij Leergeld Helmond. De politiek ambassadeur werd na deze eerste ontmoeting echter vriendelijk bedankt voor zijn belang stelling. Het bestuur van de stichting koes terde de onafhankelijke positie ten opzichte van gemeente en politiek. Bij nader inzien wilde men daarom niet geassocieerd worden met een specifieke partij. Nieuwe start Nieuwe kamerleden, nieuwe ambassadeurs? Elske ter Veld: “Zeker, we hopen op veel belangstelling. We vragen niet veel. Het is gewoon een kleine moeite en geeft groot plezier. Voor beide partijen.” Pauline Smeets: “Ik doe zeker weer mee. Het Schapenproject is me dierbaar en die laat ik zeker niet vallen. Maar ik maak graag ruimte voor nog een pro ject.” Sinds enkele jaren ondersteunt Start Foundation ook sociale ondernemingen met kredieten. De leden van de vaste Kamercom missie Economische Zaken kunnen daarom ook een uitnodiging verwachten. Eén Tweede Kamerlid van de nieuwe lichting heeft al ingetekend. Brigitte van der Burg (VVD): “Als voormalig voorzitter van het Nationaal Thematisch Netwerk Ondernemerschap van het ministerie van SZW heb ik al regelmatig contact met sociale firma’s. Als ik word uitge nodigd om de rol van ambassadeur voor één van hen op me te nemen, dan doe ik dat dus graag. En ik zal het ook zeker onder de aan dacht brengen van mijn nieuwe collega’s.”
Pauline Smeets met lammetje
10 project
project 11
Kompai wordt uit gevoerd door ROC Midden Brabant, Regiepunt Jongeren, Alexander Calder en PSW Arbeidsmarkt
Najet
Aldrien
advies.
Najet (19) “Ik sta overal voor open. Ik ben vereerd dat dit ons toevertrouwd wordt. Ik werk het liefst met iemand van wie ik niks weet. Die persoon hoeft zeker niet dezelfde achtergrond te hebben als ik. We zijn goed voorbereid via trainingen. Ik ben er klaar voor.”
Aldrien (20) heeft nog geen jongere die hij kan bege leiden. Hij is wel super gemotiveerd. Een jongere met Antilliaanse roots zou wel mooi zijn: “Je hoort veel negatieve dingen over Antillianen, dat doet me pijn. Ik heb ook mee gemaakt dat niemand in je gelooft. Ik kan dus mijn eigen ervaring inzetten.”
Start Foundation
Kompai, maatjesexperiment in Tilburg
Met één hand kun je D niet klappen Plaats van handeling: een statig herenhuis aan de St. Josephstraat in Tilburg. Elf studenten van de agogische opleidingen van het ROC Midden-Brabant zijn bijeen. Ze zijn luidruchtig. Het rumoer verstomt pas als Jetty en Karlijn van het Regiepunt Jongeren de profielen presenteren van de te begeleiden jongeren. “Ze zijn zo rumoerig omdat ze vanmiddag Prinses Maxima ontmoeten,” fluistert Karlijn.
e jongeren zijn bijeen in het kader van het experiment Kompai, Papiaments voor vriend. De ROC leerlingen gaan leeftijd genoten ondersteunen die vastgelopen zijn in een reïntegratietraject. Het is ingepast in hun opleiding en het is een proef om te onder zoeken of een maatjesproject tot meer en betere resultaten leidt. De geschetste profie len zijn veelzeggend: een Antilliaans meisje met een 18 maanden oude baby zonder fami lie in Nederland; een jongen zonder enige opleiding die graag elektricien wil worden zonder naar school te hoeven; een stille teruggetrokken jongen zonder sociaal leven; een meisje zonder woonruimte die weinig motivatie heeft. Zo trekken nog enkele namen op papier voorbij. Het wordt steeds stiller.
Marly en Zahra De jonge studenten worden niet zomaar voor de leeuwen gegooid. Willemien van Heugten is als docente agogische vakken, spil in het experiment. “Er zijn stevige confron taties geweest in de groep. Ze hebben elkaar nadrukkelijk gewezen op elkanders sterke en zwakke kanten. Gewaarschuwd ook voor val kuilen. Het trauma van een deelnemer kan dat van jou weer oprakelen en hoe ga je daar dan mee om? Je bent er om te ondersteunen, niet om de zaak over te nemen of regie te gaan voeren. Dat laatste doen professionals van het Regiepunt. Wij hebben de jongeren getraind. Op kennisaspecten zoals de sociale kaart van Tilburg (bij welke instellingen kun je terecht), op vaardigheden zoals gespreks technieken, luistervaardigheden en op zaken als terugkoppeling. Wij zitten er bovenop want je werkt met kwetsbare mensen. Veel doen we nog zonder plan want het is een experiment. Sommige collega’s zien het om die reden ook niet zitten, maar ik hou wel van pionieren.”
Marly (22) komt uit Frans Guyana. Ze woont alleen en heeft weinig sociale contacten. Ze wil haar Nederlands verbeteren en liefst een opleiding in de verzorging beginnen. “Ik ben blij met deze kans. Mijn begeleidster van het
Hatim en Mourad Mourad (23) is al enkele jaren werkloos. Hij heeft vaak gesolliciteerd. Zonder succes. Ooit heeft hij een opleiding bouwtechniek op het vmbo
investeert € 28.700 in Kompai. Het experiment loopt gedurende het school jaar 2006 – 2007. In totaal doen 25 jongeren mee.
Regiepunt vertelde over dit project en ik was meteen enthousiast om mee te doen. Wij denken als jonge mensen en daarom zal Zahra me begrijpen.” Zahra (21) studeerde eerst zorg en welzijn en nu sociale dienstverlening. “Ik kan Marly goed wegwijs maken in de Nederlandse samenleving. Ook kan ik haar mijn vriendschap bieden. Ze mag me altijd bellen, daar ben je voor als maatje.” Zahra ziet het helemaal zitten. “Tevreden ben ik als Marly zich hier thuis voelt. Samen hebben we het dan geflikt. Met één hand kun je niet klappen toch!” Marly tovert een gulle lach op haar gezicht: “Ik verheug me er nu al op: samen koffiedrinken, wandelen, over school praten.”
gedaan. Nu wil hij de detailhandel in. Liefst begint hij een eigen kledingzaak. In verband met problemen woont hij niet meer thuis. Hatim (19) tweedejaars student gaat Mourad onder zijn hoede nemen. “Het belangrijkste is dat hij mijn wensen respecteert,”zegt Mourad als ze net kennis gemaakt hebben. Hatim koos voor Mourad omdat ze veel gemeen hebben. “We hebben alle twee Marokkaans bloed, spreken dezelfde taal en begrijpen elkaar daardoor beter denk ik.” Hatim zal niet snel opgeven. “Pas als ik na drie jaar geen resultaat zie, dan kap ik ermee.”
12 terugblik
krediet 13
Werk als lifestyle thema op TV 78% van de ruim 300.000 kijkers was middelbaar en hoger opgeleid. De bijdrage van Start Foundation aan de tv-serie ‘Werk Zat?!’ bedroeg € 50.000. Het programma werd medegefinancierd door de ministeries van SZW en O&CW in het
Aan het roer
van de eigen ambitie
kader van het beleidsprogramma Leren en
“De betekenis van werk in de samenleving kan moeilijk onderschat worden,” zo merkte
Werken.
WRR-lid professor Peter van Lieshout op in ons jaarverslag: Werkwoordelijk 2005. Hij
In de nieuwe serie die nu op de buis is neemt Rolph Pagano Mirani, managementcoach en (oud)journalist de rol van Joop Alberda over. Meer weten: www.werkzat.rvu.nl
Slim ondernemen met een
sociale snaar
Bart Adelaars
begreep niet dat televisie niet veel meer doet met dit voor mensen zo belangrijke gegeven.
“W
erk is lifestyle,” stelt hij vast, “en tv-stations overstelpen de kijker juist met lifestyle programma’s.” Van Lieshouts constatering is juist. En staat niet op zichzelf. Mensen staan aan de kant omdat ze misschien niet over de juiste kwalificaties beschikken, maar discriminatie (lees beeldvorming) speelt ook een grote rol. De RVU verbond min of meer beide thema’s in een nieuw tv-format dat dit voorjaar de primeur beleefde op de Nederlandse tv. In het programma met als titel Werkzat?! werden acht kandidaten in tien afleveringen van elk 25 minuten naar (ander) werk gecoacht door top trainer en Olympisch volleybalkampioen Joop Alberda. Zijn motto: “Je moet altijd aan het roer van je eigen ambitie gaan staan.” Geen karikaturen Het is geen ‘Eigen huis en tuin’ (RTL4) geworden. Ook geen ‘Passion for Fashion’ (Net 5). De RVU heeft een eigenwijze mix gevonden tussen lifestyle en reality-tv. De kandidaten waren beslist niet de voor de hand liggende karikaturen van werklozen. Dus geen tandeloze junk, geen allochtone schooldrop-out met capuchon en geen XXL bierhijsende bewoner van een volkbuurt. Integen
Start Foundation verstrekte een bedrijfskrediet van € 37.500 aan Sfeer. In Vebozon investeert Start Foundation € 40.000. Meer weten: www.sfeerbadkamers.nl
Barry Wijnen Hilde Prins
deel. Pieter, een voormalig manager die buschauffeur was geworden. Nick, een jongen in een rolstoel die een administratieve opleiding gevolgd heeft en Sylvia, herin treedster na 13 jaar als huisvrouw gewerkt te hebben. Kortom, mensen met wie de kijker zich kan identificeren en waarvan snel blijkt dat dit mensen met kwaliteiten zijn. Vorm kan beter De serie was tamelijk succesvol. Zes van de acht kandi daten vonden wat ze zochten of zijn daar een fikse stap dichterbij gekomen. Ruim 300.000 mensen keken gemiddeld en 50% van de kijkers gaf aan dat ze hun mening over het thema onder invloed van wat ze gezien hadden, gewijzigd hadden. Toch waren de makers zelf niet helemaal tevreden. Monique Mourits, hoofdredac teur RVU: “Waar het programma inhoudelijk deed wat het moest doen, viel er op de vorm nog wel een ander aan te merken. Eigenlijk werd het succes van de kandidaten onvoldoende geoogst door de snelle afwisseling en het te hoge montagetempo. Ook liepen productie en uitzending te dicht op elkaar. We weten nu hoe het beter kan en dat is te zien in de tweede serie die nu loopt. Die is al veel beter!”
Joop Alberda,
Nick Kuyk (22), gebo-
coach. Inmiddels rechterhand van Guus Hiddink in Rusland: “Te hoog grijpen is niet erg. Het gaat erom wat je doet wanneer je omgevallen bent. Ga je door, of zeg je: “Blijkbaar is het te hoog gegrepen, ik geef het op?”
ren met een spina bifida (open rug) heeft op eigen kracht een leerwerkplek gevonden bij een ICT helpdesk van het Ministerie van Justitie en gaat een opleiding tot systeembeheerder volgen: “Ik heb meer inzicht ontwikkeld in wat ik wil en wat ik kan. Me een beeld gevormd van mijn droombaan.”
Pieter van de Vils (48) is na de serie een camping gestart in de Vogezen in Frankrijk: “Natuurlijk zijn alle stappen door mijzelf gezet, maar zonder de support van Joop was het lang zo makkelijk niet geweest.”
“Dat kun jij ook,” zei de tegelzetter die bezig was in het ouderlijk huis tegen student sociaal-agogisch werk Barry Wijnen.
N
u tien jaar later is Wijnen (31) met zakenpartner Frans van Eersel eigenaar van Sfeer Badkamercomfort & Tegelstijlen in het Brabantse Geldrop. Hij slaagde voor zijn sociale opleiding, maar ging direct daarna door in de opleiding voor tegelzetter. Ettelijke bedrijven en jaren verder combineert hij nu beide. In onvervalst Brabants regelt Wijnen tussen het gesprek door nog diverse dingen voor zijn medewerkers. In 2005 ging hij van start en nauwelijks twee jaar later heeft hij dertien mensen in dienst. Van die dertien medewerkers hebben er vier een arbeids beperking. “Vind ik niet meer dan normaal,” zegt Wijnen.“ Ik heb nu eenmaal een sociale snaar en bovendien is het ook een kwestie van slim ondernemen. Ik heb een startend bedrijf en dit is een manier om de loonkosten en risico’s relatief laag te houden. Maar, het meest bevredigend is toch als de moeder van Hilde me komt vertellen dat haar dochter hier een ander mens is geworden.” Hilde Prins (24) is doof vanaf haar geboorte. Ze werkt nu ruim acht maanden bij Sfeer als
administratief medewerkster. Ze heeft veel tegenslagen gehad met haar gezondheid en in haar vroegere werk. “Ik voel me hier gerespecteerd en gewaardeerd. Van mijn handicap heb ik in mijn werk geen last. Alleen in de pauzes kan ik niet altijd alles volgen want ik moet mensen in hun gezicht kunnen kijken om ze te kunnen verstaan. Je kunt aan mij niet echt merken dat ik een beperking heb want ik praat zoals iedereen. Ik moet alleen iemands lippen zien om te kunnen lip lezen. Het bevalt me hier uitstekend. Ik heb fijne collega’s. Ik heb er de dagelijkse trein reis van 30 minuten graag voor over” Happy Ook Bart Adelaars (24) is happy met zijn baan bij Sfeer. Bart heeft vanaf zijn geboorte spasme. Onverwachte spiersamentrekkingen zijn dat. Of dat niet lastig is als transporteur van tegels en sanitair? “Ik heb het goed onder controle en voel het aankomen.” Bart heeft de mavo (niet afgemaakt) op de Mytyl school gedaan. Daarna heeft hij een eenzame
baan gehad als administrateur zonder collega’s. “Daar ging ik dood. Ik ben graag onder de mensen. Nu ben ik op mijn plek. Fijne collega’s en een baas die wat voor me over heeft.” Niet zomaar een opmerking om de baas te vlijen. Ruim een half jaar vechten beiden al met instanties om een vrachtwagen aangepast te krijgen. Groei Bureaucratie, dat is waar Wijnen een gruwe lijke hekel aan heeft. Als ondernemer kom je het overal tegen. “Vandaag nog op de bank om wat bedrijfskrediet te krijgen. Of zoals bij dat gedoe met die vrachtwagen bij het CBR. Om gek van te worden soms.” Gek is Wijnen allerminst. Met partner Van Eersel start hij binnenkort de handelsfirma Vebozon. Een nieuw bedrijf dat onder andere badkamer meubels laat produceren (ontworpen door Wijnen!) en gaat verkopen. Ook daar ziet hij weer perspectieven voor mensen met een beperking. “Ik heb al een rasverkoper aan getrokken. Hij kan vanwege zijn beperking maar 16 uur werken, maar dat is vooralsnog voldoende om mij te ontlasten. Supervent, die o zo graag aan de bak wil.”
14 Project
column 15
Scherp
Start Foundation ondersteunt de ontwikkeling
Op dit moment wordt er te weinig ingezet op de inzichten en ervaring van ROC studenten die sociale opleidingen volgen. Integendeel, eigenlijk leren ze het juist af om hun eigen kapitaal: hun persoonlijke ervaringen in te zetten. Te gevaarlijk, te risicovol. Nou en? Geef ze de ruimte om fouten te maken, zou ik zeggen. Mijn ervaring in Kompai is dat je juist deze studenten verantwoordelijkheid moet geven. Ik vind het een enorme uitdaging om de natuurlijk opgebouwde knowhow van deze jongeren in te zetten bij het begeleiden van probleemjongeren die in een reïntegratieproject zitten. Omdat ze er zo dichtbij staan komen ze op creatieve, vindingrijke ideeën en voegen daarmee iets toe wat de gemiddelde (oudere) professional niet kan. De oorspronkelijke gedach ten die de studenten vaak hebben zonder de ballast van opgedrongen uitgangspunten kan tot verrassende resultaten leiden. Het sneeuwbaleffect is dat de student zijn of haar eigen problematiek als waardevolle leerervaring gaat zien. En dus zelf ook eerder uit zijn of haar slacht offerrol stapt. Tot nu toe stellen ze me niet teleur. En de risico’s? Die zijn er, zeker. Maar in de groep houden ze elkaar zeer scherp, geloof mij… Scherper denk ik, dan menig team hulpverleners.
van het FUT gedurende 3 jaar met in totaal € 119.751. De oudste IMC Weekendschool staat in Amsterdam. In de hoofdstad zijn inmiddels drie scholen. En er zijn IMC Weekendscholen gestart in Den Haag, Nijmegen, Rotterdam Tilburg en Utrecht. Zie www.weekendschool.nl IMC staat voor Inter national Marketmakers Combination de hoofdsponsor die de Weekend school vanaf het begin heeft gesteund, zowel financieel als met de inzet van werknemers die vrijwillig een bijdrage leveren.
Nooit klaar met school In het weekend naar school? Een nachtmerrie voor veel kinderen. Zo niet voor de kinderen die dat vrijwillig(!) elke zondag doen. Zij moesten aantonen voldoende gemotiveerd te zijn.
D
e kinderen gaan immers een verplichting aan om maar liefst drie jaar lang elke zondag deel te nemen aan lessen. Op IMC Weekend school krijgen kinderen tussen de 10 en 14 jaar lessen van artsen, kunstenaars, advocaten enzovoorts die over hun vakgebied vertellen. De weekendschool werft de leerlingen met name in achterstands wijken. Aanleiding voor de oprichting was een onderzoek in de Bijlmer van initiatiefneemster Heleen Terwijn. Die zag dat juist in die overgang tussen lager en middelbaar onderwijs veel kinderen in de problemen kwamen, zeker als er van huis uit hoge verwachtingen waren maar er weinig ondersteuning werd geboden. De eerste vestiging werd in 1998 opgericht in Amsterdam Zuidoost. Inmiddels zijn er acht vestigingen, ook buiten Amsterdam. Per zondag nemen er momenteel gemiddeld zo’n 800 kinderen deel aan het programma van de weekendschool. Vervolgtraject Na afloop kunnen oud-leerlingen – de alumni – deelnemen aan het follow-up traject (FUT). Deze deelname is vrijblijvender. De invulling
van het FUT is nog wat zoeken voor de weekendschool. De professio nele staf wordt geholpen door een alumniraad van oud-leerlingen. Mable Konadu is een van die oud-leerlingen: ‘‘Het blijkt dat nogal wat leerlingen na afloop een beetje de weg kwijt zijn. Dus is het belangrijk dat ze verbonden blijven aan de weekendschool.” Het belang van een vervolgtraject neemt toe. Jeanine Blaauw, directeur van IMC Weekendschool: “Door de groei van het aantal weekend scholen stijgt ook het aantal oud-leerlingen de komende jaren sterk. Over een paar jaar komen er jaarlijks zo’n 250 alumni bij. Dan moe ten we het FUT goed op de rails hebben.” Brainpower en Balkenende Sinds vorig jaar wordt er geëxperimenteerd met terugkomdagen, individuele begeleiding bij huiswerk en studiekeuzes en is er een eigen website met oud-leerlingen gestart. Ook worden oud-leerlingen ingezet om lessen te geven of leerlingen te begeleiden. Filosofie van IMC Weekendschool – en dus ook het FUT – is dat de kwaliteit van het aanbod aan de leerlingen ‘top’ is. Dat is ook terug te zien in het aanbod aan gastdocenten. Toch blijven er wensen over. Ook voor Mable Konadu: “Iets over muziek zou leuk zijn, met een succes vol persoon die echt wat te vertellen heeft. De jongens die in Men2be zaten, bijvoorbeeld. Maar Brainpower is ook goed. Iets over onderwijs en politiek is ook goed. Van Mark Rutte hebben we al eens een les gehad. Ik zou graag Balkenende of minister Verhoeven eens wat vragen stellen.”
Willemien van Heugten
Voldoening IMC Weekendschool slaagt er goed in om bedrijven en vrijwilligers te vinden. Antoine Boelen is een van hen. “Ik geef elke week op ons kantoor van de bank huiswerkbegeleiding aan een groepje vmbo’ers. Het zijn hele gemotiveerde jongeren. Het is leuk om te helpen en we zien dat hogere cijfers worden gehaald. Ze leren niet alleen vakinhoudelijke dingen van mij, maar ook studievaardigheden.” In het kader van het FUT worden leerlingen niet alleen begeleid in hun vervolgopleiding. Zo wil Mable Konadu een bijzondere schoolagenda voor christelijke jongeren uitgeven. Via het FUT kreeg zij tips van een ondernemer. En Antoine Boelen heeft een paar jongens uit Amsterdam-Zuidoost die serieus bezig zijn met muziek in contact gebracht met een platenmaatschappij. Boelen: “Waarom ik het doe? Heel simpel. Het geeft voldoening.”
Willemien van Heugten (47) is docente aan het ROC Midden Brabant en begeleidt de studenten die deelnemen aan het Kompai project (zie pag. 10 en 11).
16 portret
Alexander van Rooij (30)
Locatie: Sfeer Badkamercomfort & Tegelstijlen, Hulst 85-G Geldrop. Alexander is demontage medewerker. Hij sloopt oude badkamers voordat de nieuwe geïnstalleerd worden.
“Ik ben een Wajonger omdat ik niet zo vlug ben als een ander. Ik merk dat het lastig voor me word als ik onder tijdsdruk moet werken. Ik werk hier al vanaf de start van het bedrijf. Ik ben meestal bezig met het afkappen van
“Ik kom als eerste bij de klant”
tegels. Ik kom meestal als eerste bij de klant want eerst moet de oude zooi eruit voordat de nieuwe erin kan. Ik ben graag onder de mensen. Als ik in de middagpauze mijn broodtrommel open, komen de meeste klanten automatisch met koffie. Ik doe mijn uiterste best want ik vind het prettig om hier te werken. Toch ligt mijn hart eigenlijk bij dieren of auto’s, maar daar heb ik geen diploma’s voor.”