Nummer 4, start foundation. Jeroen: Van brodeloze bakker tot gastheer

Nummer 4, 2011

MAGAZINE start foundation

<

Bij Ctaste kwam Jeroen erachter dat hij gemakkelijk contacten legt

Jeroen: ‘Van brodeloze bakker tot gast­ heer in horeca’

2

werk in uitvoering

3

Vangnet

N

ee, Jan (44) speelt niet mee in Star Wars. Dit imposante masker met stoffilters draagt hij in de lakspuiterij bij Wilmink Poedercoating BV in Valkenswaard. Jan houdt van aanpakken en werkte jaren in de bouw, waar hij veiligheidsnetten plaatste. Maar toen de crisis toesloeg, was er voor Jan zelf geen vangnet. Twee weken voor z’n vaste contract zou ingaan, stond hij op straat. Via Tempo Team kon hij tijdelijk aan de slag bij Wilmink. Dat bedrijf maakt een enorme groei door. Door een grote order gaan ze hun personeelsbestand van nu 25 man snel verdubbelen. Ze geven daarbij mensen die langs de kant staan door een beperking of werkloosheid, graag een kans. Jan greep ‘m met beide handen aan en is nu in vaste dienst. “De opvang hier was prima, als je maar wel laat zien dat je wilt werken.” www.wilmink-bv.nl

De feiten • Start Foundation investeert € 100.000,- in dit bedrijf. Deze investering is gekoppeld aan een personeelsarrangement dat Wilmink sluit met de regionale sociale werkvoorziening (Ergon). In dit contract is opgenomen dat er mensen met een SW-indicatie aan het werk kunnen bij Wilmink. Dit betreft zowel detacheringen alsook directe dienstverbanden. In totaal levert dit achttien nieuwe arbeidsplaatsen op voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. • De investering van Start Foundation motiveerde de bank om ook een extra investering in Wilmink te doen. Wilmink versterkt hiermee haar liquiditeitspositie en kan de benodigde investeringen doen. • Ook interesse in het Baanbreker Krediet, dat gekoppeld is aan de inzet van mensen uit de SW-populatie? Surf naar www.startfoundation.nl.

Jan (44)

4

inhoud

COLOFON

8 S Magazine nummer 4, 2011 Het S Magazine komt vier keer per jaar uit. Start Foundation is een onafhankelijke maatschappelijke investeerder. Start Foundation investeert in experimenten, projecten en ondernemingen in Nederland die ervoor zorgen dat mensen met minder kansen ook aan het werk komen. Redactieadres: Start Foundation Postbus 889 5600 AW Eindhoven

item Ombudsman en Start Foundation voeren actie tegen kromme wet­ geving Stoutfonds betaalt boetes om jongeren diploma te kunnen laten halen

Telefoon: (040) 246 18 50 Fax: (040) 237 05 15 Gratis abonnement? Stuur een e-mail naar: [email protected]. Art direction: Oranje boven, ’s-Hertogenbosch Tekst: Hans Horsten, Sigrid van Iersel, Jos Verhoeven en Ton van der Vliet

12

leerwerkbedrijf Stichting Pak die Kans Fietspad naar werk

Redactie: Lycia Bakker, Sahar Mokamel, Jos Verhoeven Tekstcorrectie: Rob Vooren Fotografie: Hans Gerritsen, Jan-Reinier van der Vliet, Jacques Zorgman Illustraties: Gijs Huijgen

14

Drukkerij: S Magazine werd gedrukt door Drukkerij Wedding in Harderwijk. In 2005 ontving deze drukkerij de Kroon op het Werk-prijs voor haar

interview Mirjam van Praag, hoogleraar UvA en directeur van ACE Op zoek naar een Steve Jobs met een uitkering

werk in uitvoering

2

kort

5

column

11

eerste baantje

19

afgesloten

20

het panel

22

startpagina

23

hartenkreet

24

personeelsbeleid. “Wij omarmen alle mensen, ook die met een ‘lastig lijf’, omdat iedereen beperkingen heeft.” www.drukkerijwedding.nl

16

experiment CNV Jongeren: Wajongers gaan profiel bewerken

kort

Bert van Boggelen

Effe bellen met … Oud-CNV-vakbondsman Bert van Boggelen (50) is kwartiermaker van ‘De Normaalste Zaak’. ‘De Normaalste Zaak’ is een vereniging van bedrijven die al mensen in dienst hebben uit kwetsbare doelgroepen, of deze in dienst willen nemen. Waarom zo’n vereniging? Het idee dat iedereen die kan werken, ook moet werken, wint terrein. Als we dat vinden, moeten we dat ook mogelijk maken. Gelukkig vinden steeds meer werkgevers dat ze ook hun steentje moeten bijdragen. Uit zakelijk belang, omdat het steeds lastiger wordt geschikt en gemoti­ veerd personeel te vinden. Maar ook omdat het goed voelt om iets waardevols voor een ander te doen. Iets wat collega’s en klanten weten te waarderen.

Wat kunnen leden verwachten? Er zijn al veel werkgevers die de stap gezet hebben, enthousiast zijn en weten dat mensen uit die groep waarde toevoegen aan het bedrijf. Vaak op een onverwachte en verfrissende manier. Andere werkgevers aarzelen nog of willen wel, maar weten niet hoe. De Normaalste Zaak brengt die werkgevers bij elkaar. Ze krijgen adviezen, krijgen toegang tot nieuwe financieringsbronnen en genereren zo ook nieuwe business. Kortom, binnen De Normaalste Zaak helpen werkgevers elkaar op weg om resultaten te boeken. Wanneer is DNZ geslaagd? Op korte termijn als we eind 2012 minstens honderd bedrijven hebben. Op de langere termijn als het voor  bedrijven de normaalste zaak is om met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te werken. Als niet meer jong, fit en wit de norm zijn, maar elk bedrijf een afspiegeling van de samenleving is. Een zogeheten all-inclusive arbeidsorganisatie.

5

De Normaalste Zaak (DNZ) Ons land kent ruim 850.000 be­drijven en instellingen. Die hebben samen ongeveer 135.000 vacatures openstaan. Naar schat­ting 500.000 mensen zijn op zoek naar een baan. Onder die werkzoekenden zitten veel mensen die wat lastiger dan ge­middeld aan een baan kunnen komen. Omdat ze een handicap hebben, een turbulent verleden meetorsen, wat ouder zijn of om andere redenen. Zakelijke (als gevolg van o.a. vergrijzing komen we straks handen tekort) en ideële motieven (iedereen die wil, moet een kans kunnen krijgen) motiveren steeds meer bedrijven om mensen een kans te geven. ‘De Normaalste Zaak’, een initiatief van MVO Nederland, de Algemene Werkgevers Vereniging Nederland (AWVN) en Start Foundation, wil deze bedrijven laten netwerken. Zodat straks goed zichtbaar is welke bedrijven zich openstellen. Zodat ze van elkaar kunnen leren en zodat ze op kunnen komen voor hun gezamenlijke belangen. Lid worden van DNZ kan niet zomaar. Leden dienen aan te kunnen tonen dat ze een echte ‘inclusieve’ arbeidsorganisatie zijn of gaan worden. DNZ start in januari 2012.

6

kort

TOP 5 Je brief is je eerste visitekaartje dat je afgeeft wanneer je solliciteert. Wat moet er vooral niet op staan?

1. ‘Ik ben een teamspeler’ Dat is je geraden ook, want je werkt nagenoeg altijd met collega’s.

2. ‘Ik beschik over goede communica­ tieve eigenschappen’ Dat maken wij wel uit aan de hand van je brief en het gesprek.

3. ‘Ik ben een perfectionist’ Vooral in gebruik als een goede eigenschap die ook slecht kan uitpakken; een cliché van de eerste orde.

4. ‘Ik houd ervan om pro­blemen op te lossen’ Zonder referte aan de problemen van het bedrijf waar je solliciteert, een lege huls.

5. ‘De functie is me op het lijf geschreven’ Of de functie jou op het lijf geschreven is, bepaal niet jij, maar bepaalt de sollicitatiecommissie. www.925.nl

Stelling “Jongeren zonder ver­ blijfs­vergunning moeten stage kunnen lopen voor hun opleiding” Rianne van Herwijnen, Commu­ nicatie gemeente Deurne “Eigenlijk zouden jongeren zonder ver­ blijfs­vergunning niet eens een opleiding moeten kunnen volgen. Zolang er geen verblijfs­ver­gunning is, mag je deze dingen niet. Wel moet het traject naar een ver­ blijfsvergunning korter en duidelijker. Mag je niet blijven? Helaas, dan ook ervoor zorgen dat mensen meteen weg zijn. Mag je blijven? Geweldig! Dan mag je ook stage, opleiding, etc.” Chris van Dorsselaer, Studenten­ begeleider NHTV Internationaal hoger onderwijs Breda “Een stage is een perfect leermoment waar de student de rest van zijn leven profijt van kan hebben, het maakt dan niet uit of deze student wel of geen ver­ gunning heeft. Of deze student nou in Nederland blijft of terug moet keren naar zijn geboorteland, de werkervaring heeft hij in ieder geval opgedaan.” Anonieme reactie op internet “Illegaliteit wordt hiermee niet beloond, maar intelligentie en inzet.”

Chronisch ziek? Blijf werken! Nederland telt 4,5 miljoen chronisch zieken. De arbeidsparticipatie van deze groep blijft achter: 37% van hen werkt, in vergelijking tot 66% van de Nederlandse beroepsbevolking. Door de vergrijzing neemt het aantal werkende mensen die zelf te maken krijgen met een chronische ziekte, toe. Wanneer dit leidt tot een langdurige periode van uitval, is het lastig om weer betaald werk te vinden. Patiëntenorganisaties, waaronder de Neder­ landse Federatie van Kankerpatiëntenorgani­ saties, de Reumapatiëntenbond en de Vereniging Spierziekten Nederland, ontwikkelen daarom een gezamenlijk initiatief om te investeren in werkbehoud voor mensen met een chronische ziekte. Naast de werkgever en verzekeraar is het uiteraard de werkende zelf die hierin een belangrijke rol speelt. Het project ‘Werken aan Werk’, dat past binnen het bredere initiatief, richt zich op het vergroten van communicatievaardigheden voor werken­ den met een chronische ziekte. Daarnaast ondersteunt het project startende zzp’ers uit deze doelgroep. Het vrij toegankelijk maken van kennis van ervaringsdeskundigen staat centraal. Dit gebeurt na de pilotfase via e-learningmodules. Start Foundation en VSBfonds investeren ieder ongeveer € 100.000,in het project Werken aan Werk. www.participatie.centrumwerkgezondheid.nl

7

Uitgeknipt Nieuw krediet De druk op socialewerkvoorzienings­ bedrijven om mensen uit te plaatsen, neemt toe. Om daar een handje bij te helpen, introduceert Start Foundation het SW-Baanbreker Krediet. Deze voorziening is bedoeld voor bedrijven die mensen uit de sociale werkvoorziening in hun bedrijf willen plaatsen. Een interessante deal voor bedrijven. Het SW-bedrijf levert mensen en begeleiding en regelt alle administratieve rompslomp. Start Foundation levert bedrijfsfinanciering om investeringen te kunnen doen, de liquiditeit te versterken of anderszins. Alleen detacheren van SW’ers is niet genoeg. Mensen moeten ook op de loonlijst van het bedrijf komen. De Eindhovense Ergon-bedrijven en de IBN in Uden zijn de eerste SW-bedrijven die hiermee aan de slag gingen. Zij brachten Start Foundation in contact met Wilmink Poedercoating BV in Valkenswaard en Macek Technika BV, een kunststof­producent uit Oss. Samen gaan zij 48 mensen uit de SW plaatsen in hun bedrijven. Interesse? Surf naar www.startfoundation.nl of mail naar [email protected].

“Er is te veel focu s op kosten en cij fers, te weinig op In Nederland zijn impact. ze daar absoluut ziek aan.” Luc Tayart de Borns, directeu r van de Belgis Boudewijn Stic che Koning hting in Vakbla d Fondswerving “Ik geloof niet in re-integratie. Tw intig, dertig jaar in New York ook geleden ontvinge heel veel mensen n bijstand. Toen is naar werk te gelei besloten iederee den. Men vond oo n k dat het weinig eerst te dwingen zin had mensen naar allerlei oplei dingen te gaan, wa kwaliteiten die je nt veel van de moet hebben om te werken, leer je school te gaan, m ni et door naar aar door gewoon te werken.” Heleen Mees in SpranK “Verslaafden met verdienvermogen hoeven niet eers ze aan het werk ga t af te kicken voor an. Programma’s om daaraan te sle juist de afstand to utelen, vergroten t de arbeidsmarkt .” Marco Wilke, directeur van SW -bedrijf Drech SW-Journaal twerk in “Nu word je door betaald bij ziekte en krijgen vrouwe bevallingsverlof. n zestien weken Vroeger kregen vr ouwen op hun hu als cadeau van de we lijksdag ontslag overheid.” De 100-jarige em eritus hooglera ar Johan van H UWVMAGAZIN ulst in E “In Duitsland we rden de re-integr atiebudgetten ge zonder dat dat aa kort met 2/3, ntoonbaar effect had op de werklo Staatssecretar osheid.” is De Krom tijde ns een toespraa k bij Divosa

8

item

9

Ombudsman en Start Foundation voeren actie tegen kromme wetgeving

Stoutfonds betaalt boetes om jongeren diploma te kunnen laten halen Vanaf zijn derde jaar woont de Turkse Mustafa (18) met zijn pa en ma illegaal in Nederland. “Mijn vader heeft regelmatig een verblijfsvergunning aangevraagd, maar telkens is dat mislukt.” Dankzij VARA’s Ombudsman Pieter Hilhorst is Mustafa het gezicht geworden van naar schatting enkele tientallen lotgenoten. Net als hij dreigen zij hun mbo-diploma mis te lopen, omdat ze volgens de regels niet op stage mogen. Ze hebben als vreemdelingen zonder B-status wel recht op onderwijs, maar geen recht op arbeid.

R

eden voor Start Foundation om via een inderhaast op­gericht Stoutfonds deze misstand aan te pakken. In het fonds zit 1,5 ton. Daaruit worden de boetes betaald voor werkgevers die bereid zijn om de Mustafa’s van deze wereld praktijkervaring op te laten doen.

Per geval kan zo’n boete op­lopen tot achtduizend euro. Jos Verhoeven, directeur van Start Foundation, beseft dat zijn organisatie zich met het Stout­ fonds op glad ijs begeeft. “Want je roept bedrijven en scholen op om de wet te overtreden. Toen ik hoorde wat Mustafa is overkomen, viel ik van mijn

stoel. Wel een beroepsopleiding volgen, maar geen stage mogen lopen, zodat je uiteindelijk geen papiertje krijgt. Dat is te zot voor woorden.” Het gezamenlijke ‘persoffensief’ van VARA’s Ombudsman en Start Foundation heeft Mustafa in ieder geval tot nader order lucht gegeven. Nadat twee werkgevers hem eerder afwezen, loopt de leerling van het ROC Mondriaan uit Den Haag nu stage bij een gemeente in den lande. Veiligheidshalve houden partijen de naam van de gemeente nog even onder de pet. In januari is een mediamoment geprikt waarop de case wordt toegelicht, waarna de Arbeidsinspectie een boete kan uitschrijven. “We denken

daarmee in de publiciteit genoeg rumoer te veroorzaken om de kwestie hoog op de maatschappelijke agenda te houden”, hoopt Hilhorst. Ook Verhoeven gelooft dat er blijvend ‘externe druk’ nodig is om deze wettelijke omissie te repareren. “Partijen als MBO Raad, Stichting voor de Arbeid en Nationale Jeugdraad kunnen hier een rol in spelen.”

Weeffout Dat is vooral hard nodig omdat de pogingen om deze kwestie via de politiek wettelijk te regelen, tot op heden mislukt zijn. Een motie van CDAKamerlid Eddy van Hijum om beroeps­ >

10

item

Bekijk de uitzending van De Ombudsman (VARA) van 30 september 2011 op www.uitzendinggemist.nl

Mustafa (18)

stages van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid naar het ministerie van Onderwijs over te hevelen, werd door minister Kamp afgewimpeld. “Aanpassing van de Wet arbeid vreemdelingen is in strijd met de geest van het regeerakkoord”, liet de minister per brief weten. Sindsdien is het stil in de Tweede Kamer. “Ik ben daar zwaar teleurgesteld over”, zegt Verhoeven. Hij vreest dat met name het CDA bang is voor een nieuwe ‘Mauro-affaire’. En Hilhorst: “Deze weeffout in de regelgeving kun je eenvoudig en pragmatisch oplossen. Mooier kan het politiek gezien volgens mij niet. Maar op deze manier wordt er een ideologisch conflict van gemaakt.” Toch lijken de kaarten nog niet definitief geschud in Den Haag. Minister Kamp laat via zijn woordvoerder weten ‘niets meer toe te voegen te hebben aan zijn eerdere brief aan de Tweede Kamer’. Voor Van Hijum is het echter te vroeg voor een finaal oordeel over de ‘zaak-Mustafa’. “Als CDA zijn wij nog niet overtuigd van de argumenten van minister Kamp. Bovendien loopt er momenteel een rechtszaak over de vraag of de Nederlandse overheid hierdoor bepaalde internationale ver-

dragen over het recht op onderwijs schendt. De uitspraak hierover willen we ook betrekken in ons oordeel”, laat hij weten. Over het Stoutfonds houdt het Kamerlid zich op de vlakte. “Wetten moeten worden nageleefd, hoe goed mensen het ook met anderen voor hebben.”

Wurggreep Het onderwijs snakt inmiddels naar een oplossing voor deze tegenstrijdigheid in de wet. Hanny Jongen, bedrijfs­ juriste op het ROC Mondriaan in Den Haag, heeft het over ‘een wurggreep’ waar de school telkens in verzeild raakt. “Een à twee keer per jaar wordt ons een vergunning voor tewerkstelling geweigerd. We tekenen daar tot nu toe vergeefs beroep tegenaan. De rechtbank verwijst daarbij altijd naar de Wet arbeid vreemdelingen, waar de praktijkstages onder vallen.” Jongen bespeurt de laatste tijd overigens wel wat meer coulance bij de rechterlijke macht. “In onze laatste zaak werd de boete eerst teruggebracht van achtduizend naar zesduizend euro en later zelfs naar drieduizend euro. Dat is toch een signaal.” Het Stoutfonds vindt ze een prima zaak. “Maar we zijn als

school wel beducht om iedere keer weer de kat de bel aan te binden. Voor je het weet, sta je te boek als veelpleger en lopen de boetes op. Bovendien blijkt dat we het via de rechtbank niet redden.”

Autorijden zonder auto Volgens de MBO Raad scheelt het al een flinke slok op een borrel als in ieder geval illegale jongeren die een BOL-traject doorlopen, via het ‘recht op onderwijs’ aanspraak kunnen maken op een stage. “De overheid loopt hiermee geen enkel risico, want bij een BOL-stage krijgt de student hooguit een bescheiden vergoeding en is er verder geen enkele relatie met de werk­ gever”, zegt Leo de Wit, adviseur van de MBO Raad. Hij ziet alleen maar voordelen in een aanpassing van het bestaande systeem. “Als de jongere in kwestie alsnog asiel krijgt, hebben wij er een prima vakman bij op de arbeids­ markt. Moet hij toch het land uit, dan doen we aan ontwikkelingssamenwerking.” Het voorstel van Kamp om mbo’ers zonder geldige papieren als compensatie een theoriediploma te verstrekken, verwijst De Wit naar de prullenbak. “Dat is hetzelfde als leren autorijden zonder auto.”

column

11

Wereldje

Z

ijn werkplaats is rommelig. Evenals zijn voorkomen. Zaagsel in zijn haren, sjekkie nonchalant bungelend in de mond. Zijn stofjas is nog betaald in guldens. Meubels maakt hij allang niet meer. Hij restaureert mensen. Krakende en piepende exemplaren, die met één hand aan het afvoerputje van de samenleving hangen. Geld interesseert hem niet. Iedereen die hem nodig heeft, is welkom. Ergens in zijn stofjas hangt een toverstokje. Daarmee tovert hij. Hij geeft de hopelozen hoop en zet ontspoorden terug op de rails. Keer op keer.

“Wel een beroepsopleiding volgen, maar geen stage mogen lopen, zodat je uiteindelijk geen papiertje krijgt. Dat is te zot voor woorden.”

Papierversnipperaar Dertig werkgevers hebben zich inmiddels bij VARA’s Ombudsman aangemeld met een stageplaats voor iemand met dezelfde achtergrond als Mustafa. Tot de bedrijven die bereid zijn om hun nek uit te steken, hoort ook Linhard Damesmode in Amsterdam. “Het is volstrekt ridicuul om deze jongeren te weren van de werkvloer. Ik vind het heel positief dat mede door het Stoutfonds deze kwestie nu eindelijk een keer op de kaart komt”, zegt director Patricia Linhard. Bang voor de Arbeids­ inspectie is ze niet. “De soep wordt niet zo heet gegeten als hij is opgediend, verwacht ik.” Jos Verhoeven is content dat sommige werkgevers niet terugschrikken voor wat burgerlijke

ongehoorzaamheid. “Als je wilt helpen zonder daar ruchtbaarheid aan te geven, doe je er goed aan nadien alle documenten en dossiers door de papierversnipperaar te halen. Anders krijg je achteraf nog een hoop gedoe.” En Mustafa? Dat hij tegen wil en dank is uitgegroeid tot een rolmodel, neemt hij op de koop toe. “In het begin vond ik al die aandacht wel wat vervelend, maar als je A zegt, moet je ook B zeggen. Ik wil hier in Nederland blijven. Dan is er geen weg terug meer. Bovendien: als ik klaar ben op het mbo, wil ik door naar het hbo. Dat gedoe met die stages moet daarom een keer goed geregeld worden.”

Wat een contrast met sommige andere ‘professionals’ in de wereld van de re-integratie. Fraai ingerichte kantoren. Vlotte babbelaars, gestoken in moderne outfits. Met bazen die mensen alleen helpen als ze er zelf beter van worden. Die mensen weigeren voor een passend traject als een ander het werk gaat doen en het bijbehorende budget ontvangt. Die acuut stoppen met begeleiden als het budget op is. Die wel kosten in rekening brengen, ook al is er geen mens mee geholpen. Die ultimo streven naar een prachtige villa met zwembad of als moderne mecenas een museum willen gaan exploiteren. Wereldje vol uitersten, dat re-integratiewereldje. Jos Verhoeven

12

leerwerkbedrijf

Sudish (37) en Thomas (20)

Fietspad naar werk Fietsendiefstal. Het is een van de meest voorkomende vormen van criminaliteit. Jaarlijks worden er in ons land meer dan 700.000 fietsen gejat. Wie hartgrondig staat te vloeken omdat zijn of haar fiets gepikt is (één op de twintig fietsenbezitters wordt er slachtoffer van), kan zich troosten met de gedachte dat er ook mensen zijn die dankzij dit irritante fenomeen hun weg naar een fatsoenlijke baan weer vinden …

13

Boven: Sudish en Thomas Onder: Peter Niederer en Mihai (28)

tot en met conflicthantering. Dat maakt deze leerwerkplaatsen zeer geschikt om deelnemers gericht te observeren en in een periode van een half jaar hun competenties, vaardigheden én ambities in kaart te brengen.

D

e Stichting Pak die Kans (waarin o.a. Centrum Fietsdiefstal en jobcoach­ organisatie Refrisk samen­werken) maakt van de nood een deugd. Ze ontfermen zich over gestolen en onbeheerd achtergelaten fietsen - tot grote vreugde van de politie, die wel wat beters te doen heeft - en ze voeren campagne om burgers beter op hun tweewieler te laten letten. De werkzaamheden lenen zich uitstekend voor een herstart op de arbeidsmarkt, zo licht coördinator Peter Niederer toe. Arbeidsvaardigheden Vandaag is hij op aanvraag van de gemeente Breda met drie cliënten

in een grote fietsenstalling in het centrum van die stad. Ze noteren framenummers of lezen de ingebouwde chips uit en vergelijken die met het databestand van gestolen fietsen. Ze hebben al drie keer ‘beet’ vandaag. Die exemplaren zetten ze apart, het is uiteindelijk aan de politie om de tweewielers ‘aan het verkeer te onttrekken’. Het werk van de controleurs kent vele facetten. Er is een technisch deel, maar ook overleg met de politie en soms aan een burger uitleggen dat zijn of haar fiets van diefstal afkomstig is, kunnen erbij horen. In totaal zijn er 29 arbeidsvaardigheden te onderscheiden; van opkomen voor jezelf

De weg omhoog De 20-jarige Thomas heeft inmiddels bedacht dat hij als schilder aan het werk wil. Mihai (28) is in Breda druk in de weer met een scanner en heeft thuis drie pc’s staan. Toch is de ICT niet iets wat hem trekt. Hij wil verder als fietsmonteur. Sudish (37) weet in­ middels dat hij iets met zijn handen wil doen, “want die zijn goud waard!” Tien jaar terug leidde een auto-ongeluk tot een whiplash. WAO, alcohol, echt­ scheiding, dakloos; in recordtijd werkte Sudish zich in de nesten. Via het arbeidstrainingscentrum van Refrisk vond hij twee jaar later de weg omhoog weer terug. In de fietsenstalling is hij als een vis in het water. Met een olijke grijns op z’n gezicht keert hij links en rechts fietsen om, om het framenummer te lezen, en geeft hij passanten informatie over veilige fietssloten. Terwijl hij volop in gesprek is, passeert een jonge meid met een dure fiets aan de hand. “Psst … Thomas, let jij even op waar zij haar fiets neerzet?”, fluistert hij z’n collega in het voorbijgaan toe. Als die even later meldt dat de dame mét fiets de stalling weer ijlings heeft verlaten, schudt Sudish teleurgesteld zijn hoofd. “Jammer, ze is vast van ons geschrokken!” Hij wijst op de opvallende hesjes met de opdruk ‘Centrum Fietsdiefstal’ die hij en z’n collega’s dragen. “Ik had die fiets graag willen controleren. Een splinternieuw exemplaar, waar een heel oud slot aan hangt … dat klopt volgens mij niet!” Start Foundation verstrekt een leer­ werkbedrijfskrediet van € 97.000,aan dit initiatief, waar in totaal honderd jongeren aan gaan deelnemen. www.stichtingpakdiekans.nl

14

interview

Mirjam van Praag, hoogleraar ondernemerschap aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van ACE (Amsterdam Center for Entrepreneurship)

Op zoek naar een Steve Jobs met een uitkering Nederland wordt steeds ondernemender. Iedereen kent in zijn omgeving inmiddels wel een tegelzetter of computerprogrammeur die de vaste baan voor de eigen zaak heeft verruild. De nieuwe Anthony Fokker of Anton Philips loop je tussen deze zzp’ers niet dagelijks tegen het lijf, maar voor steeds meer mensen blijkt het starten van een eigen bedrijf een aantrekkelijk alternatief voor de traditionele baan in loondienst. Ook onder arbeidsongeschikten, vluchtelingen, langdurig werklozen, ex-gedetineerden en andere werkzoekenden met een beperking op de arbeidsmarkt wint het ondernemerschap aan populariteit. Maar hoeveel moeilijker is het voor hen om te slagen?

Mirjam van Praag

15

“De groepen mensen waar je hier over praat, zijn een soort ‘Melkert-onder­ nemers’. Bij hen moet je het doel anders formuleren.”

M

irjam van Praag, hoog­leraar ondernemerschap aan de Universiteit van Amsterdam en directeur van ACE (Amsterdam Center for Entrepreneurship): “Een klip-en-klaar antwoord is er niet. Opleiding en kennis zijn steeds belang­ rijker binnen onze economie. Wil je kunnen innoveren, dan moet je weten wat zich in je omgeving afspeelt. Voor een werknemer liggen kennis en scholing meer binnen bereik dan voor iemand die al lang werkloos is. Maar de karaktertrekken die je succes als werknemer bepalen, zijn niet identiek aan de kwaliteiten die je tot een geslaagd ondernemer maken.” Van Praag wijst in dat ver­band op het begrip ‘displaced person’. Het betreft hier de onorthodoxe figurant op het wereldtoneel die over eigenschappen beschikt die niet gemiddeld zijn, maar slechts in een bepaalde context tot gelding kunnen komen. “Van iemand als Steve Jobs is bekend dat hij als werk­nemer nu niet bepaald geweldig uit de verf kwam. Als ondernemer was hij echter briljant. Ook aan de onder­kant van de arbeidsmarkt tref je regel­matig mensen aan die niet doorsnee zijn. Mede om die reden komen ze niet aan een nieuwe baan. Als ze voor zichzelf beginnen, kunnen ze echter positief verrassen.” Van de kwetsbare werkzoekenden die de sprong naar het ondernemerschap wagen, geraakt slechts 20% heelhuids aan de overkant, als we de statistieken van Start Foundation erbij houden. Volgens de ACE-directeur is het moeilijk aan te geven waar de oorzaken voor dit geringe slagingspercentage nu precies liggen en wat dit vraagt van de begeleiding en ondersteuning

van deze starters. Voor de wetenschap ligt hier volgens de Amsterdamse onderzoekster nog een terrein braak. “Je moet een scherp beeld krijgen van de kosten en baten. Wat stop je erin? Wat levert het op in harde en zachte waarden? Als je vijf miljoen moet investeren om van een uitkerings­ gerechtigde een ondernemer te maken, lijkt me dat wat duur.” Melkert-ondernemers Van Praag vindt het in dat verband hoog tijd dat de maatschappij op zoek gaat naar een minder eendimensionale definitie van slagen, zeker voor deze groep. “Misschien hoeft iemand niet per se commercieel te slagen om toch een zeker succes te bereiken. Dan betrek je ook in je oordeel dat zo’n persoon daardoor beter in de samenleving is geïntegreerd, iets leert en misschien geestelijk en fysiek vooruitgang boekt. Je moet het totale spectrum van waarden bekijken, het brede welvaartsbegrip, zoals Arnold Heertje dat noemt.” In dat verband pleit ze voor een ‘scheiding der geesten’ in de politiek. “Nu is het zo dat ondernemen, innovatie en alles wat daarmee te maken heeft, tot het domein van het ministerie van Eco­ nomische Zaken behoren. Maar de groepen mensen waar je hier over praat, zijn een soort ‘Melkert-onder­ nemers’. Bij hen moet je het doel anders formuleren. Hun perspectief is ook geheel anders. Voor iemand die van een baan overstapt naar het ondernemerschap, is het alternatief een andere baan. Aan de onderkant van de arbeidsmarkt is het alternatief voor starters de uitkering. Om die reden horen zij thuis bij het ministerie van Sociale Zaken. Je mag hen daar­ om ook niet een-op-een vergelijken

met andere starters. Iemand die reintegreert, vergelijk je ook niet met een werknemer die bezig is aan zijn MBA-opleiding.” Eerlijkheid voorop Van Praag denkt dat het ondernemer­ schap in de toekomst een minder voor de hand liggende optie wordt voor mensen die nu nog aan de zijlijn staan. “Door de krapte op de arbeids­ markt die eraankomt, wordt het alternatief voor werkzoekenden met een beperking anders. Omdat ze weer meer kans op een baan krijgen, zullen ze minder makkelijk voor dat onder­ nemerschap gaan kiezen als uitweg uit hun situatie.” Maar ook zij die dan toch de weg naar het eigen bedrijf inslaan, hoeven niet te wanhopen, volgens haar. “Bepaalde eigenschappen die van pas komen voor een starter, zijn te trainen. Creativiteit, analytisch vermogen en leiderschap bijvoorbeeld zijn deels aan te leren. Waarbij het wel belangrijk is eerlijk te blijven. Voordeel van de twijfel hoort bij deze kwetsbare groepen, maar als een parketlegger met heel veel subsidie niet veel verder komt dan vier of vijf uur werk in de week, is een betaalde baan toch een reëlere optie. Je wordt er bovendien niet gelukkiger van als het je als onder­ nemer slecht vergaat.”

Eind november 2011 organiseerde Start Foundation een expertmeeting over het thema ondernemen aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Informatie hierover is te vinden op de website, of vraag ernaar bij Sil de Graaf ([email protected]).

16

experiment

Wajongers gaan profiel bewerken CNV Jongeren lanceert Social Lab De tijd is er meer dan rijp voor. Terwijl we met z’n allen steeds meer online zijn (gemiddeld meer dan drie uur per dag) en internet volop gebruiken om werk te vinden, blijven wajongers achter. Het Wajong Social Lab moet daar verandering in brengen.

17

B

ij CNV Jongeren ontdekten ze iets vreemds. Nederland telde volgens het CBS in 2010 zo’n 200.000 wajon­ gers, en hun aantal groeit jaarlijks met 16.500. Toch is het op Facebook, LinkedIn en Twitter opvallend stil rond deze groep. En als je al iets vindt, zoals de groepen `Wajongwerkt’ op Facebook, dan zijn daar vooral job­ coaches en arbeidskundigen actief. De doelgroep zelf roert er zich niet of nauwelijks. Een gemiste kans volgens Bernique Tool, directeur van CNV Jongeren. “Werkgevers staan nu meer dan ooit open voor het in dienst nemen van wajongers. Omdat ze dat in hun cao hebben afgesproken of vanuit hun MVObeleid. Sociale media vormen daarbij

een belangrijk platform. Dan is het zaak dat wajongers zich daar goed profileren. En dat werkgevers hen daar willen ontmoeten.” Koudwatervrees Dat wajongers in de sociale media niet (herkenbaar) actief werk zoeken, heeft verschillende oorzaken. Zo is de groep heel divers (verstandelijk beperkt, blind, gedragsproblematiek). Er zijn praktische bezwaren; sommi­ gen zijn door hun beperking niet in staat zelf een tekstje op te stellen. En er zijn ook veel koudwatervrees, onbe­ kendheid én schroom. Nergens staat geschreven dat je zónder werk geen profiel mag aanmaken op LinkedIn. Toch durven veel wajongers dat niet aan. Eerst een baan en dan pas naar > buiten treden, is vaak het idee.

‘Ook voor de beeldvorming’ Niels Sanders (28) moet in 2012 op zoek naar ander werk, want dan loopt zijn tijdelijk contract bij het UWV af. In 2009 rondde hij zijn hbo-opleiding tot sociaal pedagoog af. “Het is een lastige klus om in die hoek werk te vinden. Veel organisaties fuseren en hebben al moeite hun vaste mensen aan de slag te houden.” Vandaar dat Niels (door reuma aangewezen op een rolstoel) alvast een cursus boekhouden is begonnen. En zich aanmeldde voor het Wajong Social Lab. Hij is bescheiden aanwezig op LinkedIn en Facebook, maar is er wel heilig van overtuigd dat sociale media voor wajongers van belang zijn. “Om in contact te komen met potentiële werkgevers. En voor de beeldvorming.” Verder putte hij veel energie uit de allereerste bijeenkomst van het Lab. “Interessante mensen met zeer uiteenlopende achtergronden. Uit al die kennis móét wel iets goeds tevoorschijn komen!”

18

experiment

Om die onzichtbaarheid te doorbreken, gaan in het Wajong Social Lab ervaren socialemediawajongers, want die zijn er gelukkig ook, hun minder ervaren lotgenoten op sleeptouw nemen. Interactie tussen wajongers onderling is een belangrijke pijler. “Je leert nu eenmaal sneller en makkelijker iets van iemand met wie je je kunt identificeren.” Verder is empowerment een belangrijk sleutelwoord. Doel is om via de sociale media meer wajongers met werkgevers in contact te brengen. Bernique: “De digitale wereld biedt daartoe talloze mogelijkheden, maar we willen voorkomen dat mensen ‘uitglijden’. Een autist kan verbaal sterk zijn, maar soms ook heftig reageren. Hoe ga je daarmee om? En moet je je beperking wel of niet

aangeven? En zo ja, hoe dan? Daarover moet de groep zich uitspreken.” Persoonlijk contact Fase één is om tien wajongers op te leiden tot e-coach, die elk weer een tiental wajongers gaan helpen zich beter als werkzoekende te profileren op internet. Het Lab gaat ook een aantal P&O’ers actief betrekken. Nog te vaak zeggen werkgevers dat de doelgroep niet is te vinden. Dat excuus gaat straks niet meer op. Doel is om in 2012 zo’n 500 wajongers plus een vijftigtal werkgevers te hebben die elkaar treffen in afgeschermde groepen op LinkedIn, Twitter, etc. Die afscherming is nodig om commerciële partijen buiten het Lab te houden. Het blijft trouwens niet bij onlineontmoetingen. Tijdens het evenement Wajong Awakenings

gaan beide groepen elkaar later in 2012 ook fysiek ontmoeten. Bernique: “We willen wajongers leren ‘zo nor­ maal mogelijk’ te netwerken. Zelf contacten te leggen met werkgevers en zonder al die instanties eromheen. Persoonlijk kennismaken is en blijft belangrijk; dat maakt de slagingskans groter.”

De feiten • CNV Jongeren telt ruim 1.650 leden. • Begin 2012 start de publiciteitscampagne die werkgevers en wajongers de weg moet wijzen naar het Wajong Social Lab. • Start Foundation investeert € 63.801,- in het experiment. www.cnvjongeren.nl

‘Beide partijen willen echt wel’ Janelle Sallons (32) is afgestudeerd psycholoog (specialisatie neuropsychologie). Als zelfstandige traint en begeleidt ze jongeren die door hun gedrag in de problemen zijn gekomen of dreigen te komen. Vanwege haar reuma koos ze bewust voor de studie psychologie. “Een vak waarin je vooral veel en goed moet kunnen luisteren.” Binnen het Lab hoopt Janelle zich als coach en begeleider op te werpen. Ervaring met sociale media heeft ze ruimschoots. Soms verstuurt ze een of twee tweets per dag, soms twintig of dertig. “Mede afhankelijk van de obstakels waar ik op stuit. Pas was ik uitgenodigd voor een bijeenkomst op het stadhuis. Op zolder; een plek waar ik onmogelijk kon komen!” Denk nou niet dat ze alleen maar klaagt en foetert op Twitter of Facebook. Met evenveel passie pakt ze haar smartphone na een goed verlopen gesprek of een leuke training. Van de digitale ‘brug’ tussen werkgevers en wajongers heeft ze hoge verwachtingen: “Beide partijen willen echt wel, maar hebben moeite elkaar te vinden.” www.jongerenpraktijkbelieve.nl

eerste baantje

Na drie kwartier ontslag Aan: Start Foundation Van: Mark van de Veerdonk Onderwerp: Eerste baantje Beste Start Foundation, Mijn eerste vakantiebaantje leidde al na drie kwartier tot ontslag. ‘Sorry Mark; we plukken hier aardbeien, geen jam ...’ Mijn eerste studentenbaan begon met een gevalletje balorigheid. Ik had een glas bier op de voorruit van een auto geparkeerd; vanaf m’n balkon dus ... Duur ruitje; kostte me 1.400 Hollandse guldens, en dat moest ik snel bij elkaar werken. Via een uitzendbureau kwam ik met nog 40 studenten terecht bij een spuitbussenfabriek. In de nachtploeg, dat leverde meer op. De eerste uren heb ik alleen maar gekéken. Naar een stilstaande lopende band in een waterbak. Lekke bussen, herkenbaar aan belletjes in het water, moest ik eruit vissen. Aan het einde van mijn shift kwam die band ineens wél in beweging. Op dubbele snelheid, om de verloren tijd in te halen. Doodop en drijfnat zat ik ’s morgens in het busje dat ons naar huis bracht. Ik heb er enorm veel respect aan overgehouden voor mensen die dit soort werk elke dag moeten doen. Ik ben afgestudeerd sociaal geograaf. Stond op het punt m’n eigen bureau in te schrijven bij de KvK toen ik als amateurcabaretier het Camerettenfestival won. Ach, één jaartje cabaretier … dat leek me toen wel leuk. Nu, 27 jaar later, vind ik dat nog steeds. Mijn achtergrond als sociaal geograaf gebruik ik alleen nog als ik naar een optreden in het land rij, haha! Nee hoor, geintje. Een sociaal geograaf is geïnteresseerd in de wereld om hem heen. En wie weet, pak ik mijn eigenlijke vak, ontwikkelingssamen­ werking, straks weer op; ik vind oude cabaretiers namelijk best zielig ... Groeten, Mark van de Veerdonk Cabaretier www.markvandeveerdonk.nl

19

20

afgesloten

Sociaal ondernemen in de eredivisie In het Amsterdamse restaurant Ctaste dineren gasten in het donker en ondergaan ze daarmee een bijzondere (smaak)beleving. De gasten worden bediend door gastheren en -vrouwen met een visuele handicap, die feilloos de weg weten in de duisternis. Van links naar rechts: Bas de Ruiter, Sandra Ballij, Casper van Bruggen, Werner Govaard

21

D

e doelen Bij de start in 2007 wil Ctaste werkgelegenheid scheppen voor zes visueel gehandicapten door hun kwaliteiten te benutten. De kelners zetten hun sterker ontwikkelde geheugen, tastzin en gehoor in om de gasten op hun wenken te bedienen. Oprichters Sandra Ballij en Bas de Ruiter wilden deze sociale doel­stelling samen laten gaan met het runnen van een winstgevende onderneming. En dat is meer dan gelukt. Waar veel andere horecazaken met moeite het hoofd boven water houden, draait Ctaste goed. Alleen al in het weekeinde ontvangt Ctaste gemiddeld 120 gasten per dag voor de 85 zitplaatsen. Succesfactoren De eigenaren koppelen maatschappelijk verantwoord ondernemen doelbewust aan het runnen van een commerciële onderneming. Die combinatie draagt Ctaste uit bij de promotie van het restaurant, wat veel extra media-aandacht opgeleverd heeft. “We laten zien dat onze sociale doelstelling ons echt in de genen zit en niet iets wat we erbij doen”, zegt Sandra. Ctaste ontwikkelt voortdurend nieuwe producten, zoals een high tea, een bierproeverij, cabaret en blinddaten. Daarmee speelt het restaurant in op concrete vragen van klanten. Ook zoeken de eigenaren doelbewust samenwerking op met anderen, bijvoorbeeld met partners voor evenementen. “Als gasten hier hun geld uitgeven, moet het echt de moeite waard zijn”, zegt Sandra. “Wij willen geen klanten, maar fans. Dat het bij ons ‘wel leuk’ was, vind ik een rotopmerking.”

Het familiegevoel staat bij Ctaste hoog in het vaandel. Sociaal ondernemen is hard werken. Beide eigenaren werken minimaal 60 uur per week. “Bij de bank waar ik vroeger werkte, had ik een baan, hier heb ik een passie”, zegt Sandra. “We kunnen hier voor anderen het verschil maken en ik ben er financieel niet op achteruitgegaan. Daar ben ik trots op.” Leerervaringen Ctaste heeft personeel nodig dat gasten een onvergetelijke avond wil bezorgen. Ze moeten het leuk vinden om met moeilijke mensen om te gaan. Sommige gasten zijn een beetje bang in het donker of gedragen zich juist veeleisend. Niet ieder mens, en dus ook een visueel gehandicapte, kan dat. Naast het geringe gezichtsvermogen bleken diverse mede­werkers ook veel andere problemen te hebben. De eigenaars voelen zich vaak maatschappelijk werker, coach en schuldhulpverlener tegelijk. Dat kostte veel bloed, zweet en tranen. Een wellicht nog grotere uitdaging was het vinden van geschikte medewerkers in de keuken. De kok moet niet alleen goede en verse gerechten bereiden, maar ook de rust kunnen bewaren en heel goed communiceren. Veel koks die vaktechnisch erg goed waren, bleken die vaardig­heden niet in huis te hebben. De koks die nu de keuken van Ctaste bemannen, hebben dat wel in de vingers. Saillant detail: twee van hen zijn eerder opgeleid bij Fifteen, het opleidingsrestaurant dat jongeren een tweede kans biedt. Het beste advies dat Sandra heeft voor andere sociaal ondernemers, is dat je eerst goed voor jezelf moeten zorgen: “Dan kun je er ook zijn voor anderen.”

De feiten Sil de Graaf, adviseur Start Foundation: “Ctaste is een sterk voorbeeld van een concept dat helemaal

• Verstrekt: € 50.000,-

klopt: dineren in het donker, bediend worden door mensen

• Betaalde rente: € 6.666,-

die gewend zijn om met weinig of geen licht te werken. Dat

• Looptijd vijf jaar. NB Vervroegd afgelost.

concept biedt ook enkele interessante concurrentievoordelen.

•H  efboomfactor: 1.2

Ctaste hoefde minder te investeren in de ruimte dan een soort-

• Aantal arbeidsplaatsen: 7,5 fte

gelijke horecazaak, omdat de gasten toch in het donker zitten.

• Aantal mensen werkzaam uit de profijtgroep: 13

Met het aanbieden van een verrassingsmenu kunnen ze bovendien de verse ingrediënten optimaal benutten. Daardoor be­-

Bijzonderheden: Vanwege de excellente sociale prestatie heeft

reiken ze een betere marge op de inkoop. De kern van het

Start Foundation besloten de betaalde rente terug te geven aan

succes is goed ondernemerschap. De eigenaars werken hard

Ctaste. Met dit geld kunnen opleidingen voor personeel betaald

en pakken alles direct op. Ze zijn gretig en alert, want het

worden en kan Sandra de boodschap uitdragen naar derden.

is hun eigen tent. Zeker in het begin is zo’n ondernemershouding cruciaal.”

www.ctaste.nl

22

het panel

Betrokkenheid zit in het DNA verankerd Voormalige Start-medewerkers op 31 maart naar bijzondere reünie Zaterdag 31 maart 2012 reizen vele medewerkers van het toenmalige Start Uitzend­ bureau af naar de Van Nelle Ontwerpfabriek in Rotterdam voor een bijzonder evenement: Startdag2012. Deze bijeenkomst is een initiatief van Start Foundation, dat aan hen wil laten zien ‘wat er met hun geld is gebeurd’. Bij de verkoop van Start in 2002 aan USG is immers een deel van de opbrengst gebruikt voor de activiteiten van maatschappelijk investeerder Start Foundation.

V

ier van de vele duizenden medewerkers die door de jaren heen bij de uitzendorganisatie hebben gewerkt, blikken hier alvast vooruit (én terug). Maatschappelijke betrokkenheid is daarbij een terugkerend thema, want dat zat en zit in het DNA van zowel Start als Start Foundation. En het zit natuurlijk ook in het DNA van die oud-Starters zelf, zo blijkt uit een kort overzicht van wat ze nu doen. Nick Custers, die vijftien jaar bij Start werkte, vindt iets van die betrokkenheid ook bij zijn huidige werkgever de Rabobank. Die steunt de weekendschool, voor kinderen uit sociaaleconomische achterstandswijken. “Komend weekeinde ga ik als vrijwilliger met veel plezier 25 kinderen uitleggen hoe een coöperatieve bank werkt en waarom sparen nou eigenlijk belangrijk is.” Edith Bakker (toen werkzaam bij TopStart, nu directeur bij de sociale werkvoorziening) denkt met plezier terug aan alle ‘wilde plannen’ die ze destijds bedachten én ook uitvoerden om mensen aan werk te helpen. Zoals 5-jarige detacheringscontracten. Dat leek onmogelijk. Maar na een pittig telefoongesprek kreeg ze groen licht van het hoofdkantoor: “Prima, veel succes ermee!” Bent u ook een oud-Starter en wilt u zich inschrijven voor de Startdag2012? Surf dan naar www.startdag2012.nl

Edith Bakker, directeur Detacheringen WSD-groep Zuid-Oost Brabant

“In de wereld van de sociale werkvoorziening lijkt op dit moment maar één motto te gelden: saneren, saneren en nog eens saneren. Maar ik weiger me daarbij neer te leggen. Wat dat betreft, is er meer dan voldoende uitdaging.” Nick Custers, marketeer bij Rabobank Parkstad Limburg

“In uitzendland nam Start Uitzendbureau destijds een heel aparte positie in. Voor de concurrenten was de drijfveer vooral om méér omzet en méér winst voor de aandeelhouders te behalen. Wij waren vooral gefocust op mensen die werk zochten.” Elanda de Wit, contractmanager USG Restart

“Wat het aan werk helpen van mensen met een beperking zo bijzonder maakt? Het zijn stuk voor stuk heel leuke en gemotiveerde medewerkers!”

Hans Baggerman, duurzaam ondernemer/exploitant van o.a. het Drijvend Paviljoen en Van Nelle Ontwerpfabriek in Rotterdam

“Als eventmanager bij Start heb ik gezien dat sociaal betrokken én succesvol onder­ nemen prima samen kunnen gaan. Alle locaties die wij exploiteren, hebben een duurzaam karakter en dragen o.a. een Green Key-milieukeur.”

startpagina

Vraag en antwoord vraag Oud-War Child-oprichtster Willemijn Verloop deed samen met McKinsey&Company onderzoek naar sociaal ondernemen in Nederland. In dat kader werden ruim 700 sociale bedrijven onderzocht, actief in diverse branches. S Magazine wil weten wat dit onderzoek opleverde en wat er verder gaat gebeuren.

23

www 1 www.ondernemersplein.nl

Het onderzoeksrapport is op te vragen bij SocialEnterpriseNL@ McKinsey.com of online via linked­ in group Social Enterprise NL.

Voor ondernemers, ondernemende mensen en iedereen die zich wil oriënteren op ondernemerschap. 2 www.ace-uva.nl Het Amsterdam Center for Entre­ preneurship (ACE) bevordert het

Antwoord Nederland laat vergeleken met andere landen veel mogelijkheden onbenut om sociale bedrijvigheid te stimuleren. Wij verwachten dat het aantal sociale be­drijven in Nederland de komende tien jaar zou kunnen verdubbelen en dat de werkgelegenheid in de sector met een factor drie tot vier zou kunnen toenemen. Om dat te realiseren, heeft de sector de aankomende jaren zichtbaarheid en ondersteuning nodig. Uit ons onder­zoek blijkt dat de sector op vier verschillende manieren geholpen kan worden: 1. ondersteuning bij de verdere uitwerking van innovatieve bedrijfsmodellen; 2. verbetering van aanwezige managementcapaciteiten en aantrekken en opleiden van nieuw talent; 3. ontsluiten van (groei)kapitaal; 4. ontwikkelen van stimulerende wet- en regelgeving. Wij willen nu een nationaal platform creëren van waaruit we dit veld willen samenbrengen, promoten, stimuleren en ervoor lobbyen.

ondernemingsklimaat op basis van onderwijs en onderzoek. Mirjam van Praag: “De cultuur in Nederland is er een van werknemers, niet van ondernemers. Ondernemerschap heeft minder status. Dit zou in het (hoger) onderwijs moeten worden aangepakt. Nederland kan veel ondernemender worden. Enerzijds door aanpassingen in wet- en regelgeving, maar anderzijds door de cultuur en houding van de ondernemers zelf.”

Foto: Gert Jan van der Tuuk

Interesse voor een bijdrage van Start Foundation? Wij verstrekken:

Aanrader Vanaf nu kun je online de eerste stappen zetten om een duurzaam of maatschappelijk betrokken project waar te maken. Het Idealen­Kompas wijst de weg naar financiering, maar ook naar praktische ondersteuning bij zaken als het schrijven van projectplannen, het zoeken naar menskracht of het vinden van juridisch of zakelijk advies. Of je je nu inzet voor arbeidsparticipatie, een moestuin opzet of een maatjesproject start: je vindt je weg met het IdealenKompas. Door vraag en aanbod te matchen, helpt het IdealenKompas niet alleen maatschappelijke initiatieven, maar ook de partijen die iets voor initiatiefnemers willen betekenen. Fondsen worden ge­richter gevonden, gemeenten kunnen hun advies- en regelin-

‘Start me up!’

Donaties Hiervoor komen organisaties in aanmerking die een initiatief wil­‑­ len opzetten om een innovatieve oplossing te zoeken voor een probleem aan de onderkant van de arbeidsmarkt. Ook voor ondersteuning van een eenmalige, tijdgebonden, concrete activiteit kan men bij ons terecht.

genaanbod beter ontsluiten, en particu­lieren die hun expertise ter beschikking willen stellen, vinden interessante projecten, waar ze echt iets aan bij kunnen dragen. Het IdealenKompas is ontwikkeld door GreenWish, in overleg met een aantal fondsen, gemeenten en ministeries. Sinds de lancering begin november hebben al ruim honderd initiatieven en bijna honderd aanbieders een profiel aangemaakt, en zijn de eerste succesvolle matches gemaakt.

Kredieten Bedrijfsinitiatieven met zowel sociale als economische doelstellingen kunnen hier een beroep op doen. Onder voorwaarden geldt deze regeling ook voor leerwerkbedrijven en bestaande bedrijven die kwetsbare werkgelegenheid willen redden. Meer weten? Kijk op

www.idealenkompas.nl.

www.startfoundation.nl

24

hartenkreet

< Jeroen Govaard

“Andere mensen zien wat in mij” Jeroen Govaard (30) heeft een zicht van acht procent. Nadat hij zijn baan verloren had als brood- en banketbakker, zat hij op een zijspoor. Totdat hij een vacature tegenkwam als gastheer bij Ctaste, een restaurant waar gasten helemaal in het donker eten. Nu varen zijn collega’s blind op hem.

Bij Ctaste kwam Jeroen erachter dat hij gemakkelijk contacten legt. “Ik vind het leuk om een klik te zoeken met uiteenlopende gasten. Daar krijg ik energie van.” Van de allereerste ober van het restaurant is Jeroen inmiddels uitgegroeid tot senior kelner. Hij coacht zijn collega’s en leidt nieuwelingen op. Ook verzorgt hij een deel van het entertainment, zoals een bierproeverij. “Vroeger was ik vreselijk bescheiden en onzeker. Nu zien andere mensen wat in mij. Het is erg fijn om aan anderen te kunnen vertellen wat ik doe. Ik geef gasten onzichtbare duwtjes, waardoor ze een leuke avond hebben.” www.ctaste.nl