2016
Programmabegroting
Programmabegroting 2016-2019
2
Programmabegroting 2016-2019
Inhoud 1.
Inleiding.......................................................................................................................................5 1.1 Voorwoord ...........................................................................................................................5 1.2 Begroting in hoofdlijnen ........................................................................................................7
2.
Programmaplan ......................................................................................................................... 11 1.
Bestuur en Burger .............................................................................................................. 13
2.
Veiligheid ........................................................................................................................... 21
3.
Openbare Ruimte ............................................................................................................... 31
4.
Economische Zaken, Recreatie en Toerisme...................................................................... 45
5.
Sociaal Domein .................................................................................................................. 57
7.
Natuur en Milieu ................................................................................................................. 73
8.
Ruimtelijke Ontwikkeling.................................................................................................... 81
Algemene baten en lasten, dekkingsmiddelen en onvoorzien..................................................... 95 3.
Paragrafen .............................................................................................................................. 101 §1. Lokale heffingen ................................................................................................................ 103 §2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing ......................................................................... 109 §3. Onderhoud kapitaalgoederen ............................................................................................. 119 §4. Financiering ....................................................................................................................... 125 §5. Bedrijfsvoering ................................................................................................................... 129 §6. Verbonden Partijen ............................................................................................................ 133 §7. Grondbeleid ....................................................................................................................... 137
4.
Begroting................................................................................................................................. 143 4.1 Uitgangspunten ................................................................................................................ 144 4.2 Raming van baten en lasten en het saldo ......................................................................... 146 4.3 Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien, incidentele baten/lasten .................................. 148 4.4 Toevoegingen en onttrekkingen aan reserve per programma............................................ 150 4.5 Jaarlijks terugkerende arbeidskosten ................................................................................ 151 4.6 Investeringsplan 2016-2019 ............................................................................................. 153 4.7 Financiering ..................................................................................................................... 155 4.8 Stand en verloop van Reserves en Voorzieningen ............................................................ 158 4.9 Berekening EMU-saldo..................................................................................................... 161
Bijlage: Verdelingsmatrix ................................................................................................................. 163
3
Programmabegroting 2016-2019
4
Programmabegroting 2016-2019
1. Inleiding 1.1 Voorwoord Verdere uitrol van het Sociaal Domein, versterken van de sociale cohesie, kwaliteitsimpuls groeninrichting en openbare ruimte, gemeentebreed meer inzetten op duurzaamheidsbeleid, bouwplannen vlottrekken en een behoedzaam financieel beleid met extra reserves, zonder aanvullende bezuinigingen en zonder verhoging van de lokale lasten boven de inflatiecorrectie. Dat zijn enkele kernpunten uit de tweede begroting van het college van CDA, VVD en PvdA/GroenLinks waarmee voor het jaar 2016 de uitvoering van het Raadsakkoord verder inhoud wordt gegeven. Bij de uitvoering van het Raadsakkoord staat de samenleving centraal. Wij maken de kanteling van burgerparticipatie naar overheidsparticipatie. Vertrekpunt is waar de gemeente kan ondersteunen bij initiatieven vanuit de samenleving en niet waar inwoners en ondernemers kunnen participeren bij plannen van de gemeente. Dat vraagt ook om een verdere kanteling bij de communicatie tussen inwoners en gemeente. Daarbij zullen wij meer gebruik maken van eigentijdse middelen zoals sociale media. Van informeren naar communiceren in twee richtingen. In vervolg op de bestuurskrachtmeting die gaat plaatsvinden zal de vraag of onze gemeente zal gaan fuseren met Hilversum en Weesp worden voorgelegd aan uw raad. De ambtelijke samenwerking met Hilversum wordt inmiddels geïntensiveerd. Dit kan als voorloper op de mogelijke fusie worden beschouwd echter is evenzo van belang als er geen fusie plaatsvindt. Zoals bekend ligt de bestuurlijke oriëntatie weer binnen de regio Gooi en Vecht. Stond 2015 in het teken van de continuïteit van zorg. In 2016 zal met inwoners, zorgaanbieders, sociale werkvoorziening en maatschappelijke organisaties gewerkt worden aan de transformatie. Daarbij staan versterken van de algemene voorzieningen, preventie en signalering centraal. De tussentijdse bijstellingen van de accressen van het gemeentefonds leiden tot een grote mate van onvoorspelbaarheid en instabiliteit aan de inkomstenkant van de gemeente: gedurende een begrotingsjaar zijn er grote schommelingen in de cijfers. Om de wisselingen in de inkomsten op te kunnen vangen is een aantal jaren geleden een egalisatiereserve ingesteld. Dit soort reserves mag echter op termijn niet meer worden gebruikt. Dit heeft tot gevolg dat nog voorzichtiger moet worden omgegaan met positieve resultaten in de begroting. Deze voorzichtigheid vindt u terug in deze begroting. De uitvoering van het Raadsakkoord ligt stevig op koers. In goed overleg met alle in de gemeenteraad vertegenwoordigde partijen willen wij daar de komende jaren verder aan werken.
Burgemeester en wethouders van Wijdemeren September 2015
5
Programmabegroting 2016-2019
6
Programmabegroting 2016-2019
1.2 Begroting in hoofdlijnen Bij het opstellen van de voorjaarsrapportage 2015 was nog sprake van een meerjarenperspectief met nadelige saldi voor de jaren 2016-2018. Na het verschijnen van de meicirculaire van het gemeentefonds werd dit beeld positiever. In de voor u liggende begroting is het beeld voor de jaren 2016-2018 nog iets gunstiger geworden. Vanaf 2019 daalt het voordelig saldo ten opzichte van 2018 met ongeveer € 250.000. Vanaf dat jaar is geen bijdrage uit de egalisatiereserve gemeentefonds geraamd. De storting van € 700.000 in deze reserve in 2014 wordt in de jaren 2015-2018 ingezet ten behoeve van een sluitende begroting. Op grond van het Besluit Begroting en Verantwoording (BBV) ziet de provincie er op toe dat de gemeente Wijdemeren vanaf 2019 een sluitende begroting realiseert zonder structurele inzet van reserves. De budgetten van het sociaal domein waren tot en met 2015 verdeeld over programma 5. Zorg, Welzijn en Onderwijs en programma 6. Werk en Inkomen. Vanuit de onderlinge verwevenheid van verschillende producten en sturing vanuit SWW-verband is besloten om alle budgetten van het sociaal domein vanaf begrotingsjaar 2016 onder te brengen in één programma, namelijk programma 5. Sociaal Domein. De integratie-uitkering Sociaal Domein, die onderdeel uitmaakt van de uitkering gemeentefonds, is volledig in programma 5 verantwoord. De lasten en baten van de Jeugdzorg, Awbz-Wmo en Participatiefonds zijn budgettair-neutraal in de meerjarenbegroting verwerkt. Eventuele toekomstige tekorten kunnen worden opgevangen door inzet van de reserve Sociaal Domein (voorheen reserve Wmo). De hoogte van deze reserve wordt op 1 januari 2016 geraamd op bijna € 700.000. In 2016 storten wij € 100.000 in deze reserve voor opvang en begeleiding van vluchtelingen en extra statushouders. In het advies over de meicirculaire gemeentefonds 2015 is het meerjarenoverzicht opgenomen van de voorjaarsrapportage 2015 inclusief de effecten van de circulaire en het laten vervallen van de bezuiniging lasten ambtelijk apparaat. In onderstaand overzicht hebben wij dit overzicht en het meerjarenperspectief van de voorliggende begroting 2016-2019 voor u samengevat. De belangrijkste verschillen worden na dit overzicht toegelicht.
Saldi voorjaarsrapportage 2015 Effecten meicirculaire 2015 Vervallen bezuiniging lasten ambtelijk apparaat Prognose saldi na verwerken meicirculaire Saldi programmabegroting 2016-2019 Voordelige verschillen
2016 282 N 444 V 100 N
Bedragen x € 1.000 2017 2018 257 N 260 N 322 V 376 V 100 N 100 N
2019 -
62 V
35 N
16 V
-
145 V
169 V
279 V
29 V
83 V
204 V
263 V
-
Op de volgende pagina zijn de belangrijkste verschillen toegelicht tussen programmabegroting 2016 en de prognose van de saldi na het verwerken van de meicirculaire gemeentefonds:
7
Programmabegroting 2016-2019
Bedragen x € 1.000 2016
2017
2018
173 V
147 V
319 V
138 V
138 V
138 V
103 V
107 V
76 V
103 N
72 N
70 N
101 V
88 V
65 V
50 V
60 V
70 V
42 N
42 N
42 N
85 N
85 N
85 N
150 N
150 N
300 N
100 N
0
0
0
30 V
75 V
34 N
34 N
34 N
40 N
40 N
0
49 V
49 V
49 V
33 V
33 V
33 V
40 N
0
0
- saldo overige mutaties
30 V
25 N
31 N
Totaal verklaard verschil begroting 2016 – saldi meicirculaire
83 V
204 V
263 V
Autonome ontwikkelingen: - septembercirculaire gemeentefonds, voordelig effect op de begroting ten opzichte van de meicirculaire - lagere lasten salarissen, pensioenen etc. (inclusief verrekening loonstijging en verrekening met raming uitvoeringslasten Sociaal Domein); - hogere belastingopbrengsten OZB (minder bezwaren + areaaluitbreiding), watertoeristenbelasting en forensenbelasting; - toename materiële lasten c.q. storting reserve riolering minus hogere opbrengsten; - afname kosten van rente en afschrijving; - in de begroting wordt jaarlijks een last opgenomen voor prijsstijging in de komende jaren. Ten opzicht van de oude meerjarenbegroting is rekening gehouden met een lagere inflatie en prijsstijging; - in de begroting is een stelpost van € 42.000 opgenomen voor uitvoering van verplichte werkzaamheden in het kader van de Basisinformatie Grootschalige Topografie (BGT). De werkzaamheden zullen in SWW-verband worden uitgevoerd; - vanaf 2016 mag er geen glyfosaat meer worden gebruikt bij de onkruidbestrijding van verhardingen. De lasten nemen als gevolg van een duurzamere methode met € 85.000 toe; Overige ontwikkelingen - in de begroting is rekening gehouden met een neerwaartse bijstelling van de uitkering gemeentefonds als gevolg van lagere accressen en overheveling naar het btw-compensatiefonds; - storting van € 100.000 in de reserve sociaal domein tbv. Opvang/begeleiding vluchtelingen en extra statushouders; - als gevolg van de belastingsamenwerking in SWW-verband nemen de structurele lasten met € 75.000 af. De investering van € 119.600 (die uit 2015 wordt in 2016/2017 terugverdiend). Vanaf 2018 is sprake van de volledige besparing; - in de begroting is vanaf 2016 rekening gehouden met een hogere algemene bijdrage SWW; - in de begroting is in programma 2. Veiligheid een budget van 2 jaar opgenomen voor uitvoering van een tweejaarlijks veiligheidsplan; - de lasten voor projectmatig werken en onderzoek en advies van rationeel wegbeheer zijn afgenomen; - voor reparatie van straatwerk als gevolg van onderhoud van kabels/leidingen door Nutsbedrijven ontvangt Wijdemeren een vergoeding. Ten opzichte van voorgaande jaren is sprake van toenemende baten; - de pilot verbinding Wmo/Wwb wordt met één jaar verlengd;
8
Programmabegroting 2016-2019
Financiële positie Om een beeld te geven van de financiële positie is onderstaand de verwachte ontwikkeling van de algemene reserve in beeld gebracht: Ontwikkeling algemene reserve Bedragen x € 1.000 Saldo 31-12-2014 5.437 Bij: resultaat jaarrekening 2014 1.315 Af: bestemming resultaat jaarrekening 2014 - 1.060 Af: restant “Invoering Wabo - 59 Af: baggeren Loosdrechtse Plassen (investeringsplan 2015) -50 Af: belastingsamenwerking SWW -120 Af: combinatiefuncties onderwijs/sport/cultuur (voorjaarsrapportage 2015) -198 Verwacht saldo 01-01-2016 5.265 In de “paragraaf 2 Weerstandsvermogen” wordt ingegaan op de risico’s die wij voorzien in het begrotingsjaar 2016. Rekening houdend met een door de raad vastgesteld zekerheidspercentage van 75% van het totaal van de geïdentificeerde risico’s bedraagt de benodigde weerstandscapaciteit € 4.831.000. Om het weerstandsvermogen te berekenen verhogen we de prognose van de algemene reserve nog met het budget van onvoorzien (€ 67.000) in 2016: Weerstandscapaciteit Weerstandsvermogen = -------------------------------------------- = Benodigde weerstandscapaciteit
5.265.000 +67.000 -------------------------4.831.000
= 1,10
9
Programmabegroting 2016-2019
Meerjarenoverzicht programmabegroting Bedragen x € 1.000 Jaarrekening
Meerjarenbegroting
Voorjaarsnota
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Baten en lasten 1.
Bes tuur en Burger
3.198
3.126
3.063
3.079
3.076
3.106
2.
Veiligheid
2.425
2.538
2.462
2.368
2.331
2.329
3.
Openbare ruimte
3.022
3.626
3.619
3.693
3.697
3.666
4.
Economische zaken, R.&Toerisme
868
903
730
725
725
731
5.
Sociaal Domein (*)
9.388
9.620
9.664
9.304
9.307
9.268
7.
Natuur en Milieu
523
471
489
485
481
488
8.
Ruimtelijke Ontwikkeling
1.623
2.418
1.778
2.002
2.009
2.014
Algem ene baten & lasten
-24.393
-21.565
-22.745
-22.164
-21.759
-21.976
-3.346
1.137
-940
-509
-132
-374
0
Totaal baten en lasten Toevoegingen en onttrekkingen reserves 1.
Bes tuur en Burger
2.
Veiligheid
0
0
0
0
0
16
0
0
0
0
3.
Openbare ruimte
0
914
566
588
584
578
584
4.
Economische zaken, R.&Toerisme
5.
Sociaal Domein
7.
Natuur en Milieu
0
0
0
0
0
0
8.
Ruimtelijke Ontwikkeling
-6
-239
-11
-6
-14
-23
Algem ene baten & lasten
1.293
-655
259
-105
-560
-86
Mutaties reserves
2.031
-1.094
795
340
-147
345
35
-63
43
46
50
48
-221
-703
-84
-179
-202
-178
Resultaat 1.
Bes tuur en Burger
3.198
3.126
3.063
3.079
3.076
3.106
2.
Veiligheid
2.441
2.538
2.462
2.368
2.331
2.329
3.
Openbare ruimte
3.936
4.192
4.207
4.277
4.275
4.250
4.
Economische zaken, R.&Toerisme
903
840
773
771
775
779
5.
Sociaal Domein
9.167
8.917
9.580
9.125
9.105
9.090
7.
Natuur en Milieu
523
471
489
485
481
488
8.
Ruimtelijke Ontwikkeling
1.617
2.179
1.767
1.996
1.995
1.991
Algem ene baten & lasten
-23.100
-22.220
-22.486
-22.269
-22.319
-22.062
-1.315
43
-145
-169
-279
-29
Totaal voordelig/nadelig resultaat
(*)
Vanaf 2016 zijn programma 5 en 6 samengevoegd. Voor de vergelijkbaarheid zijn in bovenstaand overzicht de cijfers van programma 6 ook in 2014 en 2015 aan programma 5 toegevoegd.
Opmerking: - negatieve waarden - positieve waarden
10
= =
voordelig nadelig
Programmabegroting 2016-2019
2. Programmaplan
11
Programmabegroting 2016-2019
12
Programmabegroting 2016-2019
1. Bestuur en Burger Beschrijving programma Het bestuur van een gemeente is er voor de burger. Op basis van de Grondwet en de Gemeentewet heeft de gemeente autonome bevoegdheden. Daarnaast verricht zij veel taken in medebewind. Om zo goed mogelijk uitvoering te kunnen geven aan de hieruit voortvloeiende taken zoeken wij op onderdelen de samenwerking met o.a. het Plassenschap en de Regionale samenwerkingsverbanden. De beleidskaders voor de werkzaamheden binnen dit programma zijn: Het raadsakkoord 2014-2018 Duidelijk en concreet communiceren met inwoners, verenigingen en ondernemers. Met gebruik van de nu al beschikbare en tevens nieuwe eigentijdse middelen. Bijzondere aandacht voor communicatie met de verschillende kernen en waar het kan een uitbreiding van burgerparticipatie. De communicatienota De centrale communicatiedoelstelling is “de gemeente Wijdemeren stelt de mens in haar communicatie centraal, communiceert tijdig op een open, actieve en respectvolle wijze en is zich hierbij voortdurend bewust van de effecten die communicatie op haar doelgroepen kan hebben. De gemeente Wijdemeren betrekt inwoners vanaf de vroegst mogelijke fase bij (nieuw) beleid en plannen, teneinde daarvoor draagvlak te verwerven. De gemeente kan beleidsvoornemens aanpassen als resultaat van de communicatie met betrokken doelgroepen”. In de nota zijn beleidsvoornemens voor de komende periode vastgelegd. De participatienota en startnotitie doorontwikkeling Burgerparticipatie / burgerinitiatieven De participatiedoelstelling van de gemeente is ‘de gemeente Wijdemeren betrekt inwoners vanaf de vroegste fase bij (nieuw) beleid, teneinde draagvlak voor dat beleid te verwerven. De gemeente kan beleidsvoornemens aanpassen als resultaat van de communicatie met betrokken doelgroepen.’ De startnotitie Doorontwikkeling burgerparticipatie / burgerinitiatieven borduurt voort op de participatienota en bevat zes concrete verbetervoorstellen voor doorontwikkeling. Burgerzaken De werkzaamheden van Burgerzaken vloeien voort uit de Wet Basisregistratie persoonsgegevens (BRP), de Paspoortwet, de Kieswet, Burgerlijk Wetboek, Nationaliteitswetgeving, Wegenverkeerswet, Legesverordening. De taken van burgerzaken zijn naast de BRP en de Burgerlijke Stand het in behandeling nemen van aanvragen en uitgifte reisdocumenten, rijbewijzen, gehandicaptenparkeerkaarten en organiseren van verkiezingen. Klantcontactcentrum (KCC) Het Klantcontactcentrum is het eerste aanspreekpunt van de gemeente naar burgers en bedrijven. Het is de bedoeling dat in de toekomst 80% van de vragen door het Klantcontactcentrum wordt afgehandeld. Door stap voor stap de dienstverlening van het KCC uit te breiden naar de diverse afdelingen verwachten wij deze doelstelling te kunnen halen. Tot de taken van het KCC behoren onder andere het beantwoorden van vragen, het verstrekken van informatie, doorverbinden naar de juiste persoon in de organisatie, verzamelen van informatie, het registreren van meldingen, het registreren van de post en e-mail. Bestuurlijke samenwerking. Sinds 2013 werken de gemeenten Stichtse Vecht, Weesp en Wijdemeren(SWW) samen op met name de gebieden Sociaal Domein en handhaving Drank- en Horecawet. Per 1 oktober 2015 is de gezamenlijke uitvoering van de gemeentelijke belastingen gestart. Enkele taken zijn nog in voorbereiding. De SWW gemeenten hebben onlangs besloten deze samenwerking niet verder uit te breiden en in principe voort te zetten tot uiterlijk 1 januari 2018, of zoveel eerder of later te beëindigen, als in overleg tussen de drie gemeenten door één of meerdere van hen noodzakelijk wordt geacht.
13
Programmabegroting 2016-2019
In vervolg op de bestuurskrachtmeting die gaat plaatsvinden zal de vraag of onze gemeente zal gaan fuseren met Hilversum en Weesp worden voorgelegd aan uw raad. De ambtelijke samenwerking met Hilversum wordt inmiddels geïntensiveerd. Dit kan als voorloper op de mogelijke fusie worden beschouwd echter is evenzo van belang als er geen fusie plaatsvindt. Zoals bekend ligt de bestuurlijke oriëntatie weer binnen de regio Gooi en Vecht.
Wat willen we bereiken en wat gaan we doen? Kwaliteit Basisregistratie Personen (BRP) Wat willen we bereiken? Een zo betrouwbaar mogelijke BRP en het terugdringen van adresgegevens die in onderzoek staan.
Wat gaan we doen? In 2015 heeft Burgerzaken op verzoek van de minister van BKR meegedaan met een onderzoek naar de betrouwbaarheid van de BRP, door middel van huisbezoeken. Dit onderzoek wordt intern voortgezet na afloop van het landelijk onderzoek. De toezichthouders BRP gaan meer via huisbezoeken controleren of de werkelijke situatie overeenstemt met de gegevens die opgenomen zijn in de BRP.
Modernisering GBA ( operatie BRP) Wat willen we bereiken? Een nieuwe basisregistratie personen in 2018.
Wat gaan we doen? De eerste gemeenten kunnen pas in 2017 aansluiten aan de nieuwe Basisregistratie Personen. De voorbereidingen hiervoor gaan in 2016 beginnen, zodat Wijdemeren goed voorbereid aan het implementatieproces deel kan nemen.
Digitale dienstverlening Wat willen we bereiken? Een grotere klanttevredenheid door een groter aanbod van digitale producten.
Wat gaan we doen? Door aanschaf van de module e-burgerzaken in 2015 wordt het mogelijk meer producten digitaal af te handelen. Hiervoor worden nieuwe werkprocedures ontwikkeld, zodat er optimaal gebruik gemaakt kan worden van deze mogelijkheid. Dit leidt tot een grotere klanttevredenheid.
Thuisbezorgen rijbewijzen en reisdocumenten Wat willen we bereiken? We willen extra service bieden aan de burger.
14
Wat gaan we doen? 1. Thuisbezorgen rijbewijzen. Recent is door een aantal gemeenten een pilot thuisbezorgen rijbewijzen gestart. Aan de hand van de uitkomst hiervan zal besloten worden of dit landelijk ingevoerd gaat worden. 2. Thuisbezorgen reisdocumenten. Hoogstwaarschijnlijk zal er naar aanleiding van de pilot thuisbezorgen reisdocumenten
Programmabegroting 2016-2019
medio 2016 landelijk gestart worden met het thuisbezorgen van reisdocumenten. De burger kan dan aangeven of hij/zij het reisdocument thuisbezorgd wil hebben of dat het bij burgerzaken opgehaald wordt. Voor de thuisbezorgservice zal een vergoeding gevraagd worden. Tevens moet de bezorgdienst aan bepaalde voorwaarden voldoen. Burgerzaken houdt de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en anticipeert op de ontwikkelingen. Fraudebestrijding Wat willen we bereiken? Terugdringen van fraude doordat burgers onjuiste gegevens verstrekt hebben die opgenomen zijn in de BRP.
Wat gaan we doen? De toezichthouders BRP doen actief onderzoek, conform de regels in de wet BRP naar onjuiste of onvolledige gegevens die geconstateerd zijn in de BRP en leggen bestuurlijke boetes op bij het niet nakomen van de verplichtingen waaraan de burger volgens de Wet BRP moeten voldoen.
Juridische kwaliteitszorg Wat willen we bereiken? Onze producten, zoals de verordeningen, besluiten en overeenkomsten, voldoen aan geldende regelgeving en zijn juridisch van goede kwaliteit. Wij zorgen ervoor dat wij onze taken en werkzaamheden vóór invoering van nieuwe regelgeving aan deze regelgeving hebben aangepast.
Wat gaan we doen? Om aan alle regelgeving te (blijven) voldoen, blijven wij op de hoogte van alle ontwikkelingen rond regelgeving en van de invoering van nieuwe regelgeving, zodat wij tijdig kunnen bijsturen. Wij zorgen voor advisering en (bij)scholing van de medewerkers.
Rechtsbescherming Wat willen we bereiken? Bij alle bezwaarschriften zetten wij pre-mediation in en wij doen dit waar mogelijk ook bij klachten en schadezaken. Burgers die het niet eens zijn met een handeling of een beslissing van ons, zijn tevreden met de wijze waarop wij de klacht of het bezwaarschrift hebben afgehandeld. Tenminste 95% van de bezwaarschriften handelen wij binnen de wettelijke termijnen af. Maximaal 5% van de klachten kunnen wij niet bevredigend voor de klager oplossen en sturen wij door naar de gemeentelijke ombudscommissie.
Wat gaan we doen? Om juridisering te verminderen maken wij gebruik van “pre-mediation” bij bezwaarzaken en van buurtbemiddeling als middelen om conflicten tussen burgers en onze gemeente of tussen burgers onderling op te lossen.
15
Programmabegroting 2016-2019
Communicatie en burgerparticipatie Wat willen we bereiken? We willen dat inwoners op tijd weten wat er speelt en ze de mogelijkheid bieden om daarbij betrokken te zijn. Daarvoor moet er sprake zijn van een transparant beleid waarbij duidelijk is hoe keuzes tot stand zijn gekomen. Wij willen burgers goed informeren zodat ze optimaal kunnen participeren. Naast eerlijk en open communiceren willen wij openstaan voor de mening van inwoners.
Wat gaan we doen? - Uitvoering geven aan de Participatienota Wijdemeren: - Actief communiceren van plannen/beleidsvoornemens van de gemeente en de besluiten van het college door middel van persberichten, de gemeentelijke informatiepagina ‘Wijdemeren Informeren’, www.wijdemeren.nl en social media. - Uitleg en toelichting geven over gemeentelijk beleid via de gemeentelijke communicatiekanalen en beantwoorden van vragen van inwoners, bedrijven en media.
Communicatie en dialoog inwoners over toekomst Wat willen we bereiken? Inwoners betrekken bij de bestuurlijke toekomst van Wijdemeren.
Wat gaan we doen? - Voortzetten dialoog met inwoners over de toekomst van Wijdemeren.
Communicatie en social media Wat willen we bereiken? - Zichtbaarder zijn op social media - Meer in dialoog komen met inwoners - Bereik vergroten - Integreren als volwaardig communicatiekanaal
Wat gaan we doen? - Doorontwikkelen social media beleid - Verbeteren webcare
Doorontwikkelen website Wat willen we bereiken? We willen www.wijdemeren.nl laten uitgroeien tot het belangrijkste dienstverleningskanaal.
16
Wat gaan we doen? - Website actueel en up-to-date houden. - Verbeteren van de toegankelijkheid - Verbeteren van zoekfunctie - Voldoen aan de Web richtlijnen (per 01-0117 een landelijke verplichting) - Uitbreiden digitale dienstverlening (aantal digitale producten)
Programmabegroting 2016-2019
Prestatie-indicatoren Programma Portefeuillehouder Verantwoordelijke afdeling
1. Bestuur en Burger M.E. Smit Staf / Dienstverlening Bereikt in 2014
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Indicator 2
Indicator 3 Doelstelling 2 Indicator 1
Doelstelling 3 Indicator 1
Te bereiken in 2015
Te bereiken in 2016
Toelichting
Optimaliseren dienstverlening aan burgers en bedrijven Tevreden burger Gemiddelde wachttijd 5 min 4 min 1.30 min burgerzaken per balie overdag /avond Percentage centraal 90% 80% 90% geregistreerde brieven en e-mails dat binnen de vastgestelde rappeltermijn is afgedaan Percentage telefoontjes 98% 98% 98% dat wordt opgenomen 100% van bezwaarschriften binnen wettelijke termijn afhandelen Percentage 95% 95% 95% bezwaarschriften dat binnen de wettelijke termijn van 18 weken is afgehandeld 100% van klachten binnen wettelijke termijn afhandelen Percentage klachten dat 95% 95% 95% binnen de wettelijke termijn van 6 weken is afgehandeld
Kengetallen Aantal inwoners Aantal klantcontacten BZ Aantal verstrekte reisdocumenten Aantal verstrekte rijbewijzen Aantal bezwaarschriften Aantal klachten
2011 23.312 14.000 5.152 2.502 92 8
2012 23.297 12.500 5.285 1.878 82 12
2013 23.221 11.774 4.332 1.678 112 10
2014 23.187 10.143 4.193 1.860 98 17
17
Programmabegroting 2016-2019
Wat mag het kosten? 1. Bestuur en burger
Rekening
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lasten
3.637.941
3.509.393
3.431.832
3.453.451
3.450.404
3.480.818
Baten
-440.225
-382.970
-368.620
-374.620
-374.620
-374.620
3.197.716
3.126.423
3.063.212
3.078.831
3.075.784
3.106.198
3.197.716
3.126.423
3.063.212
3.078.831
3.075.784
3.106.198
Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
Belangrijkste verschillen 2016 ten opzichte van 2015 Lasten De lasten dalen ten opzichte van 2015 met € 77.000. De belangrijkste oorzaken zijn: Bedragen x € 1.000 - Toename apparaatslasten
77
N
- Verhoging budget communicatie om burgers actief te informeren met moderne media
25
N
- Afname bestuurlijke lasten Raad, College en gewezen wethouders In 2015 zijn de lasten te hoog geraamd; dit wordt bij de najaarsrapportage van 2015 gecorrigeerd.
58
V
121
V
77
V
- Afname legesopbrengsten van uittreksels GBA. Steeds meer informatie wordt digitaal opgevraagd.
4
N
- Leges huwelijken. In 2016 zijn de opbrengsten incidenteel lager begroot omdat verwacht wordt dat het effect van het stimuleren van trouwen in Wijdemeren pas vanaf 2017 zichtbaar zal zijn.
6
N
- De afgelopen jaren worden minder Eigen Verklaringen aangevraagd. De legesopbrengsten zijn naar beneden bijgesteld.
4
N
14
N
- Afname materiële lasten: -
De indeling van de begroting van de Regio Gooi en Vechtstreek is met ingang van 2016 volledig aangepast. In de begroting van Wijdemeren vindt hierdoor een verschuiving van de lasten plaats van programma 1 naar programma 5.
-88
-
In 2016 zijn er geen verkiezingen. Hierdoor zijn er ten opzichte van 2015 geen lasten voor presentiegelden, huur van locaties en overige kosten.
-32
-
Overige mutaties
-1
Baten De baten nemen ten opzichte van 2015 met € 14.000 af. De belangrijkste oorzaken zijn:
Belangrijkste verschillen meerjarenramingen 2016 – 2019 Lasten De schommelingen in de jaren 2016-2019 zijn voornamelijk het gevolg van het feit dat er in 2016 geen verkiezingen zijn gepland, in 2017 en in 2018 jaarlijks één verkiezing en in 2019 twee verkiezingen.
18
Programmabegroting 2016-2019
Baten Vanaf 2017 nemen de baten toe met € 6.000. In 2016 zijn de leges huwelijken incidenteel lager.
Programma 1, Bestuur en Burger per product Product
Omschrijving
Lasten apparaat
Materiële lasten
Kapitaallasten
Totaal lasten
Baten
Saldo vóór bestemming
401001
Raad & Raadscommissies
401003
Rekenkamer
401501
Mutaties reserves
Saldo na bestemming
349.777
66.250
3.529
419.556
-500
419.056
419.056
7.500
5.950
13.450
13.450
13.450
College
952.017
48.570
1.000.587
1.000.587
1.000.587
401701
Rechtsbescherming
147.626
61.050
208.676
208.676
208.676
401702
Juridische kwaliteitszorg
194.974
194.974
194.974
194.974
402001
Bestuurlijke samenwerking
404001
Communicatie
404003
Representatie
404004
Ondernemingsraad
420001
5.230
91.787
97.017
97.017
97.017
452.918
108.437
561.355
561.355
561.355
11.100
11.100
11.100
11.100
103.345
7.000
110.345
110.345
110.345
Gem. Basis Administratie
313.695
10.945
-27.000
320.274
320.274
420002
Reisdocumenten
104.077
78.300
182.377 -216.440
-34.063
-34.063
420003
Verkiezingen
16.736
2.000
18.736
18.736
18.736
420004
Burgerlijke stand
113.669
4.070
117.739
-31.700
86.039
86.039
420005
Naturalisatie
8.891
6.280
15.171
-7.980
7.191
7.191
420007
Rijbewijzen
99.475
34.000
133.475
-85.000
48.475
48.475
2.869.930
535.739
3.431.832 -368.620
3.063.212
3.063.212
Totaal programma 1
22.634
26.163
347.274
19
Programmabegroting 2016-2019
20
Programmabegroting 2016-2019
2. Veiligheid Beschrijving programma De gemeente Wijdemeren hecht veel belang aan de veiligheid van haar inwoners, bedrijven en bezoekers. Het programma Veiligheid ziet toe op de veiligheid en leefbaarheid in de gemeente. Veel taken zijn opgedragen aan het bestuursorgaan burgemeester. Belangrijke aspecten zijn: het waarborgen van de brandweerzorg, ambulancezorg en rampenbestrijding; het bevorderen van een veilige woon- en leefomgeving; het beperken van overlast; bestrijden van georganiseerde criminaliteit. Naast de bovengenoemde aspecten betreft het ook de vergunningverlening in het kader van evenementen, de Drank- en Horecawet en andere bijzondere wetgeving. De wettelijke kaders en de beleidskaders voor de werkzaamheden binnen dit programma zijn: Het Raadsakkoord 2014 - 2018 De gemeente Wijdemeren is een relatief veilige gemeente. Criminaliteitscijfers liggen onder het landelijk gemiddelde. De gemeente wil samen met onze veiligheidspartners er aan werken dat dit zo blijft of nog verbetert. Daartoe wordt jaarlijks een veiligheidsplan opgesteld en vierjaarlijks een integraal veiligheidsplan; Gemeentewet, de Wet Bibob, Winkeltijdenwet, Wet op de kansspelen, Drank en Horecawet; Algemene Plaatselijke Verordening, Winkeltijdenverordening, Kansspelverordening, Drank- en Horecaverordening, Evenementenbeleid, Standplaatsenbeleid; Wet veiligheidsregio’s, Gemeenschappelijke regeling Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek, Brandbeveiligingsverordening, Regionaal Crisisplan; Politiewet, Verordening binnentreden ter uitvoering noodverordeningen, Veiligheidsstrategie Midden Nederland, Meerjaren veiligheidsbeleid, Drugsbeleid, met als bestuurlijk kader het regionaal coffeeshopbeleid. Het programma Veiligheid heeft directe relaties met de programma’s: 3. Openbare Ruimte in het kader van verkeersveiligheid en overlast in de openbare ruimte 4. Economische Zaken in het kader van horeca, evenementen en standplaatsen 5. Zorg en Welzijn in het kader van transitie jeugd, alcohol- en drugs 7. Natuur en Milieu in het kader van vergunningverlening evenementen 8. Ruimtelijke Ontwikkeling in het kader van de toepassing van de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (WABO) op enkele onderdelen van de APV en handhaving en toezicht.
21
Programmabegroting 2016-2019
Wat willen we bereiken en wat gaan we doen? Algemeen Veiligheidsbeeld Wat willen we bereiken? Periodieke communicatie van het veiligheidsbeeld (cijfers). Gerichte en actieve communicatie naar burgers over wat de veiligheidspartners doen en wat de burgers mogen verwachten van de overheid (Burgerpanel).
Wat gaan we doen? - Monitoren actueel veiligheidsbeeld per kern. - Over actuele veiligheidsthema’s communiceren, bijvoorbeeld vuurwerk, alcohol, buurtbemiddeling etc. - Gerichte (doelgroepen/leefstijlen) communicatie, bijvoorbeeld senioren en veiligheid. - Mogelijkheid deelname aan de landelijke Veiligheidsmonitor onderzoeken. - Voortzetting Burgernet.
Veilige Publieke Taak Wat willen we bereiken? Borging Veilige Publieke Taak. Werknemers met een publieke taak kunnen te maken krijgen met agressie en geweld tijdens het uitvoeren van hun werkzaamheden. Dat geldt voor onze gemeente, maar ook voor de organisaties met een publieke taak in onze gemeente. Agressie en geweld kunnen niet alleen grote persoonlijke gevolgen hebben voor medewerkers en politieke ambtsdragers, maar ook een goede uitoefening van hun taak in de weg staan.
Wat gaan we doen? - Adequaat registreren van incidenten. - Actief actie ondernemen conform het agressieprotocol. - Actief communiceren tijdens projecten zoals de jaarwisseling etc., waarbij we aansluiten bij landelijke en regionale initiatieven.
Persoonsgerichte aanpak (PGA) Wat willen we bereiken? Persoonsgerichte aanpak waarmee we aansluiten bij de regionale veiligheidsstrategie Midden-Nederland. Een Persoons Gerichte Aanpak (PGA) is een integrale, op de persoon én zijn (gezins)systeem toegesneden mix van straf-, zorg- en overige interventies, die beoogt hardnekkige patronen van criminaliteit en overlast te doorbreken, en/of om herhaling te voorkomen (bRVS, 2014).
22
Wat gaan we doen? Vanaf medio 2016 werken met een persoonsgerichte aanpak in samenwerking met het Sociaal Wijkteam en het Veiligheidshuis.
Programmabegroting 2016-2019
Veilige woon- en leefomgeving Woninginbraken Wat willen we bereiken? Verlaging van het aantal geslaagde woninginbraken. Vergroten van het aantal woningen met het keurmerk Veilig Wonen.
Wat gaan we doen? - Regie voeren op de gezamenlijke aanpak vanuit een analyse op basis van maandcijfers en informatiepositie. Vooral in de maanden mei t/m december staat het thema hoog op de aandachtslijst. In veel gevallen is een inbraak te voorkomen met preventieve beveiligingsmaatregelen en het juiste gedrag van de bewoners van het pand (geen ladders in het zicht e.d.). - Stimuleren van inwoners en woningcorporaties om hun eigen verantwoordelijkheid te nemen voor inbraakpreventie. - We gaan actiever deelnemen aan het Donkere Dagen-offensief (september – maart), waaronder de Week tegen de Woninginbraak (eerste week van oktober). - Hot-spots wijken/buurten in beeld brengen met veel inbraken. - Mogelijkheden creëren om voorlichtingsbijeenkomsten te organiseren.
Buurtpreventie initiatieven Wat willen we bereiken? In samenwerking met burgers, politie en gemeente buurtpreventietrajecten opzetten (bijv. WAAKS).
Wat gaan we doen? De mogelijkheden in beeld brengen om oplettende burgers te faciliteren om een woninginbraak, auto-inbraak en andere vormen van overlast en criminaliteit te signaleren en te melden. Dit met het doel de pakkans te vergroten en hiermee de veiligheid in de kern te verbeteren.
Toezicht en handhaving openbare orde en veiligheid Wat willen we bereiken? Versterking van zichtbaarheid in wijken en buurten. Versterking samenwerking met handhavingspartners. Borging van het toezicht op het water tijdens het vaarseizoen.
Wat gaan we doen? - Onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de kleine ergernissen in de openbare ruimte aan te kunnen pakken. - De BOA sluit aan als gelieerde op het C2000 netwerk. - Mogelijk maken van betere informatieuitwisseling tussen handhavingpartners. - Blijvende inzet op toezicht en handhaving van de Drank- en Horecawet.
Algemene Plaatselijke Verordening Wat willen we bereiken? Beleid en regelgeving die aansluit op de lokale en actuele situatie.
Wat gaan we doen? Eind 2016 de Algemene Plaatselijke Verordening en de daarbij behorende aanwijsbesluiten evalueren, indien nodig actualiseren.
23
Programmabegroting 2016-2019
Meldpunt (woon)overlast in de openbare ruimte Wat willen we bereiken? Eenduidige toegang voor meldingen van burgers t.a.v. de veiligheid en leefbaarheid.
Wat gaan we doen? Onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om een dergelijk meldpunt efficiënt en transparant in te richten.
Bedrijvigheid en veiligheid Evenementen Wat willen we bereiken? Behoud en borging van evenementen in de gemeente.
Wat gaan we doen? - Adequate uitvoering van het evenementenbeleid en flankerend beleid. - Adequate afstemming met hulpdiensten en organisatoren. - Actieve communicatie. - Risicovolle/grootschalige evenementen evalueren en indien nodig het beleid hieromtrent aanpassen.
Horeca Wat willen we bereiken? Actueel horecabestand en regelgeving.
Wat gaan we doen? - Integraal horecabeleid ontwikkelen. - Voorzetting inzet Bibob bij horeca.
Bevorderen integriteit van ondernemers.
Jeugd en Veiligheid Jongeren Wat willen we bereiken? Versterken van de informatiepositie. Terugdringen van jeugdoverlast. Voorkomen en beperken van alcohol- en drugsgebruik, in het bijzonder van 16/17 jarigen. Verminderen van recidive onder jongeren.
24
Wat gaan we doen? - Regie voeren op de gezamenlijke aanpak vanuit adequate cijferanalyse. - Persoonsgerichte aanpak voor die jongeren die grensoverschrijdend gedrag vertonen. - Jeugdgroepen in beeld brengen, d.m.v. de shortlistmethode. Indien het een overlast gevende of hinderlijke groep betreft hiervoor een integrale aanpak op inzetten. - Daar waar nodig bureau Halt meer inzetten om te voorkomen dat groepsgedrag escaleert en om strafbaar gedrag door jeugdgroepen direct aan te pakken. - Borging van het jongerenwerk en mogelijkheden creëren voor jongeren om elkaar te ontmoeten in de wijk. - Optimaal gebruik maken van het bestuursrechtelijk instrumentarium, zoals de Wet Maatregelen Bestrijding Voetbalvandalisme en Ernstige Overlast, gebiedsaanwijzingen/-ontzeggingen op basis van de APV en de nieuwe Drank- en Horecawet (DHW). Met specifieke aandacht op lokaal en regionaal niveau voor het dranken drugsgebruik onder jongeren.
Programmabegroting 2016-2019
Samenhang veiligheid gerelateerde inzet binnen het sociaal domein Wat willen we bereiken? Efficiënte verbinding tussen het sociaal domein en openbare orde en veiligheid.
Wat gaan we doen? - Regie voeren op de gezamenlijke aanpak. - Beleid en uitvoering in het kader van Veiligheid en het Sociaal Domein worden met elkaar verbonden.
Integriteit en Veiligheid Aanpak ondermijnende en georganiseerde criminaliteit Wat willen we bereiken? Integrale aanpak op zware handhavingzaken.
Op orde brengen van het bestuurlijke instrumentarium en de daarbij behorende voorlichting (intern/extern).
Wat gaan we doen? - Beleid ontwikkelen op het gebied van sluiting van panden op basis van de gemeentewet en de Opiumwet en bestaand beleid monitoren. - Interne kennisoverdracht verzorgen in het kader van de georganiseerde en ondermijnende criminaliteit. Het betreft in het bijzonder onderwerpen zoals mensenhandel, uitbuiting, prostitutie, fraude, hennep. - Polarisatie en radicalisering: signalen op het gebied van polarisatie en radicalisering monitoren en waar nodig intensieve begeleiding inzetten. - Signaleren van ondermijnende en georganiseerde criminaliteit. Deze signalen uitdragen naar de betreffende veiligheidspartners zodat de signalen worden onderzocht en een integraal plan van aanpak op lokaal niveau kan worden opgesteld.
Fysieke Veiligheid Verkeersveiligheid Wat willen we bereiken? Borging van de verkeersveiligheid in de wijk.
Wat gaan we doen? - Sturen op reguliere verkeershandhaving. - Bevorderen verkeersveiligheid rond scholen. - Hotspot-aanpak.
Brandweer Wat willen we bereiken? Bevorderen van preventie en eigen verantwoordelijkheid van bewoners en bedrijven in het kader van brandveiligheid.
Wat gaan we doen? - Bewustwordingsacties door de brandweer in het kader van brandveilig leven. - Adequate inrichting van de brandweer en bereikbare. - Stimuleren van de wisselwerking van brandweer, de gemeente en andere organisaties in het kader van brandveiligheid. - Brandpreventie als onderdeel van de “keukentafel gesprekken” in het Sociaal Domein.
25
Programmabegroting 2016-2019
Lokale crisisbeheersing Wat willen we bereiken? Adequate en goed geëquipeerde crisisorganisatie.
26
Wat gaan we doen? - Opleiden, trainen en oefenen van de lokale crisisorganisatie. - Gegarandeerde beschikbaarheid van sleutelfiguren.
Programmabegroting 2016-2019
Prestatie-indicatoren Programma Portefeuillehouder Verantwoordelijke afdeling
2. Veiligheid M.E. Smit Staf/Ruimtelijke Ontwikkeling Bereikt in 2014
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Te bereiken in 2015
Te bereiken in 2016
Toelichting
Vergroten algemene veiligheid Scheppen van een veilig klimaat om in te wonen, te werken en te recreëren. Aantal oefeningen 4 10 10 rampenbestrijding
Kengetallen Drank & Horeca vergunningen en ontheffingen (*) Evenementenvergunningen Evenementenmeldingen Standplaatsvergunningen(*)
2011 110 125
2012 126 108
1
13
2013 42 83 11 5
2014 43 78 21 20
(*) Inclusief melding incidentele festiviteiten
27
Programmabegroting 2016-2019
Wat mag het kosten? 2. Veiligheid Lasten
Rekening
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
2014
2015
2016
2017
2018
2019
2.503.636
2.594.012
2.520.406
2.425.757
2.389.189
2.386.862
-78.414
-56.000
-58.000
-58.000
-58.000
-58.000
2.425.223
2.538.012
2.462.406
2.367.757
2.331.189
2.328.862
2.538.012
2.462.406
2.367.757
2.331.189
2.328.862
Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
15.784 2.441.006
Belangrijkste verschillen 2016 ten opzichte van 2015 Lasten De lasten dalen ten opzichte van 2015 met € 74.000. De belangrijkste oorzaken zijn: Bedragen x € 1.000 - Afname apparaatslasten
56
V
- Afname materiële lasten:
68
V
- Stelpost voor 2-jaarlijks Veiligheidsplan
40
N
- Toename kapitaallasten, voornamelijk als gevolg van de nieuwbouw van de brandweerkazerne in Loosdrecht
10
N
74
V
2
V
2
V
-
Lagere bijdrage aan de Veiligheidsregio (brandweer)
-64
-
In verband met de nieuwbouw van de brandweerkazerne Loosdrecht zijn de onderhoudslasten vooralsnog pm geraamd
-
Overige mutaties
-7 3
Baten De baten stijgen ten opzichte van 2015 met € 2.000. De belangrijkste oorzaken zijn: - De baten voor het beschikbaar stellen van standplaatsen worden op basis van de opbrengsten van 2014 en 2015 hoger geschat.
Mutaties Reserves De mutaties reserves betreffen bijdragen uit (negatief) of stortingen in onderstaande reserves: Rekening Reserve onderhoud gebouwen
28
Begroting
2014
2015
2016
2017
2018
2019
16
-
-
-
-
-
Programmabegroting 2016-2019
Belangrijkste verschillen meerjarenramingen 2016 – 2019 Lasten In meerjarenperspectief dalen de lasten als gevolg van een lagere bijdrage vanaf 2017 aan de Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek.
Programma 2, Veiligheid per product Product
405001 405002 405003
Omschrijving APV, bijz. wetten en evenement Integrale veiligheid/crimi.preventie Handh/toezicht openbare ruimte
Lasten
Materiële
Kapitaal-
Totaal
apparaat
Lasten
lasten
lasten
316.415
14.500
330.915
105.541
67.549
173.090
124.254
25.205
3.031
152.490
95.949
1.732.540
406005
Brandweer
15.690
1.620.901
407001
Rampenbestrijding
75.476
55.894
637.377
1.784.049
Totaal programma 2
98.980
Baten
-38.000
-10.000
Saldo vóór
Mutaties
Saldo na
bestemming
reserves
bestemming
292.915
292.915
173.090
173.090
142.490
142.490
1.732.540
1.732.540
131.370
-10.000
121.370
121.370
2.520.406
-58.000
2.462.406
2.462.406
29
Programmabegroting 2016-2019
30
Programmabegroting 2016-2019
3. Openbare Ruimte Beschrijving programma Dit programma betreft de inrichting en het beheer en onderhoud van onder andere riolering, (water)wegen, bruggen, openbare verlichting, speelvoorzieningen, groenvoorziening, begraafplaatsen en openbare gebouwen. Daarmee draagt dit programma bij aan de leefbaarheid in onze gemeente. Beleidsuitgangspunt is dat de openbare ruimte en gebouwen heel, schoon en veilig moeten zijn. De gebruiker van deze ruimte mag bij normaal gebruik geen schade of letsel oplopen als gevolg van onvoldoende onderhoud. Het kwaliteitsniveau wordt voor een belangrijk deel bepaald door “de wensen van de bewoners / bedrijven en de (financiële) grenzen van de gemeente”. In deze begroting wordt nog steeds uitgegaan van een “sober en doelmatig” basisniveau, echter waar bovenop de bewoners / bedrijven meer de mogelijkheid wordt geboden iets extra’s te realiseren. In de openbare ruimte zijn inmiddels bijna 70 zogenoemde participatie “parels” gerealiseerd. Participatie in de inrichting en in het beheer en onderhoud van de openbare ruimte speelt hiermee een steeds belangrijkere rol en draagt positief bij aan het gezamenlijk verbeteren van de leefbaarheid in onze gemeente. Deze participatie wordt verder uitgebouwd, mede op basis van de vastgestelde nota “Geef de (openbare) ruimte”. Ook vanuit de gemeente zelf worden op specifieke plekken (vooral bij de entrees van de dorpen) “parels” gerealiseerd. De uitvoering daarvan wordt zo veel mogelijk gekoppeld aan in de planning staande herinrichtingsprojecten. Ook wordt verder ingezet op het verbeteren van de verkeersveiligheid door uitvoering te geven aan de maatregelen uit de “top-13” van verkeersonveilige situaties. Hier bovenop wordt in samenwerking met scholen en ouderraden een maatregelenplan opgezet, met als doel de verkeersveiligheid rondom scholen verder te verbeteren. De hoeveelheid uit te voeren (reconstructie)projecten is concreet in beeld gebracht in relatie tot de beschikbare formatie. Op deze wijze wordt de hoeveelheid en kwaliteit van de uit te voeren (project)werkzaamheden meer inzichtelijk, waardoor de raad goed in staat is om keuzes te maken. Wettelijke basis voor dit programma De wettelijke basis is vastgelegd in o.a. de Gemeentewet (zorgplicht), Wegenwet, Wegenverkeerswet, Wet milieubeheer, Boswet, Natuurbeschermingswet, Flora- en Faunawet, Afvalstoffenwet, Wet informatievoorziening ondergrondse netwerken (WION) en de Waterwet. Uit de Wet Milieubeheer en de Wet Gemeentelijke Watertaken volgt de verplichting tot het hebben van een verbreed Gemeentelijk Riolering Plan (vGRP) en de gemeentelijke zorgplicht voor afvloeiend hemelwater en stedelijk grondwater. Daarnaast schrijft de wet een goede samenwerking en afstemming met de watersysteembeheerder (AGV) voor. Betrokken partijen Naast de gemeente zijn ook andere instanties verantwoordelijk voor de openbare ruimte binnen de gemeentegrenzen. Het beleid en beheer van de waterwegen valt merendeels onder verantwoording van het Plassenschap Loosdrecht e.o. en het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht (Waternet). Andere betrokken partijen zijn o.a. Rijk, Provincie, Natuurmonumenten, Nutsbedrijven en hulpverleningsdiensten. Ook met deze partijen wordt, vanuit een integrale benadering en verantwoordelijkheid, steeds naar samenwerking gezocht om samen op te trekken in efficiënte en eenduidige inrichting en beheer van de openbare ruimte. Vervolgens wordt ingezet op het overleg en samenwerking met organisaties als VVN en de “Fietsersbond”, met als doel gezamenlijk voorstellen te maken voor een betere en veiliger inrichting van onze wegeninfrastructuur.
31
Programmabegroting 2016-2019
Wat willen we bereiken en wat gaan we doen? Wegen Wat willen we bereiken? Wegbeheer en onderhoud Wij willen de technische staat van onze wegen op minimaal R(-) niveau behouden. Daarnaast willen wij de hoofdinfrastructuur op een eenduidiger en aantrekkelijker niveau inrichten. Vooral een aantal komingangen en/of entrees van de dorpen willen wij opwaarderen tot “parels” in de hoofdinfrastructuur.
Verkeersveiligheid Wij willen de verkeersveiligheid stapsgewijs verder verbeteren, c.q. het aantal potentieel gevaarlijke verkeerspunten terugbrengen.
32
Wat gaan we doen? Zodra onze verhardingen het onderhoudsniveau R(-) bereiken, gaan wij onderhoud uitvoeren. Klein onderhoud voeren wij uit middels een open posten bestek, waarmee wij de aannemer snel en efficiënt kunnen aansturen. Grote wegvakken worden meervoudig onderhands aanbesteed. In 2016 zijn voorzien: - Hinderdam Nederhorst den Berg; - Leeuwenlaan ’s-Graveland (combi met opwaardering komingang / entree); - P-terrein sportpark De Rading; Als integrale reconstructies in uitvoering zijn opgenomen: - Zoddeland te Nederhorst den Berg. - reconstructie deel Nw.Ldrdijk bij Boomhoek. - reconstructie Overmeer-Zuid. - reconstructie Eilandseweg. - herinrichting Zuidereinde Zuid (combi met opwaardering komingang / entree); - herinrichting Noordereinde Noord (combi met opwaardering komingang / entree); - Meesterhof te Kortenhoef Als integrale reconstructies in voorbereiding zijn opgenomen: - herinrichting Prinses Margrietstraat - reconstructie Eikenlaan/Lindeplein/Nootweg - reconstructie Beukenlaan - herinrichting Koninginneweg/Emmaweg - herinrichting Wilhelminahof/Zuidsingel Het verloop van de reserve Rationeel Wegbeheer wordt geëvalueerd. Op basis van het Beleidsplan Verkeersveiligheid (BPV), het plan Verkeersonveilige Situaties (VOS) en het Verkeersrealisatieplan (VRP) wordt uitvoering gegeven aan de maatregelen uit de “top-13”. Voor 2016 staan ingepland: - reconstructie De Kwakel te Kortenhoef - reconstructie Industrieweg te Loosdrecht - 30km bebording bij komingangen - reconstructie Kortenhoefsedijk - voetpad Randweg te Nederhorst den Berg In samenwerking met de scholen wordt een maatregelenplan opgezet ter verbetering van de verkeersveiligheid rondom scholen. Na een inventarisatie wordt een nieuw bebordingsplan opgesteld. Op basis hiervan worden waar nodig verkeersbesluiten herzien, overtollige bebording verwijderd en verouderde
Programmabegroting 2016-2019
Gladheidsbestrijding In de wintermaanden willen wij gladheid op onze hoofdwegen en hoofdfietspaden, vanuit het oogpunt verkeersveiligheid, zo veel mogelijk voorkomen.
bebording vervangen. Adequaat inspelen op de weersverwachtingen, waarbij de gladheid voor het seizoen 20152016 wordt bestreden conform het door het college vastgestelde gladheidbestrijdingsplan.
Openbare Verlichting / Verkeersregelinstallaties (VRI’s) Wat willen we bereiken? Goed functionerende openbare verlichting. De basis is het “Beleidsplan openbare verlichting gemeente Wijdemeren 2015-2020”. De belangrijkste doelen zijn lage onderhoudskosten en verduurzamen van de openbare verlichting.
Wat gaan we doen? Op basis van het beleidsplan worden er in de jaren 2014 t/m 2017 extra lichtmasten vervangen. Na deze periode is ongeveer 25% (1200 masten) van het totaal vervangen. In de periode 2018 t/m 2020 wordt op basis van technische levensduur vervangen. De vervanging maakt het mogelijk een halvering in energiegebruik in 2030 te behalen, in overeenstemming met het SER-Energieakkoord 2013. We onderzoeken welke voordelen er zijn om in regionaal verband één integraal beheersysteem voor de openbare ruimte in te voeren. De openbare verlichting wordt opgenomen in dit systeem.
Goed functionerende verkeersregelinstallaties (VRI’s).
Bij de afgeschreven en sterk verouderde VRI’s worden t/m 2018 zowel de regelautomaat alsook de masten en armaturen vervangen. Voor 2016 staan de volgende voetgangersoversteekplaatsen (VOP’s) ingepland: -vervangen VOP Nieuwe Overmeerseweg NdB -vervangen VOP Zuidereinde bij Gooilust -verwijderen VOP Noordereinde bij voormalig Huize Brugchelen.
Groen Wat willen we bereiken? Een inrichting en beheer en onderhoud van het openbaar groen op een reëel basisniveau. Daarbij ruimte geven aan participerende inwoners en ondernemers om extra voorzieningen te treffen voor een aantrekkelijker woon- en werkomgeving waar zij dat wensen (“gemeenschappelijke parels”). Daarbij ook vanuit de gemeente op specifieke plekken als entrees en hoofdwegenstructuur een aantal extra “gemeentelijke parels”.
Wat gaan we doen? Jaarlijks vormen wij een deel van de onderhoud intensieve plantsoenvakken om tot onderhoudsarme plantsoenen binnen de daarvoor beschikbare financiële middelen. In 2016 en 2017 gaan we de groenvakken die momenteel onder “CROW-basisniveau B” gewaardeerd zijn een extra kwaliteitsimpuls geven en opwaarderen tot minimaal B-niveau. Hiervoor zijn in het investeringsplan extra middelen opgenomen. Een voorstel aan de raad volgt hiervoor begin 2016. In aansluiting op de succesvolle samenwerkingsinitiatieven met burgers, bedrijven en instellingen in het inrichten en beheren van het openbaar groen, blijven wij nieuwe initiatieven stimuleren.
33
Programmabegroting 2016-2019
Duurzame onkruidbestrijding op verhardingen.
Vanaf 2016 wordt er geen glyfosaat meer gebruikt bij de onkruidbestrijding.
Een bomenbestand dat wordt onderhouden binnen de eisen van de wettelijke zorgplicht voor boomeigenaren. Sober en veiligheid zijn daarbij echter de uitgangspunten. Zorgen dat de gemeente voldoet aan de flora- en faunawet, door het invoeren van door het Rijk goedgekeurde gedragscodes voor Bestendig Beheer en Ruimtelijke Ontwikkelingen.
Op basis van het VTA (Visual Tree Assessment) geven wij uitvoering aan de noodzakelijke beheermaatregelen m.b.t. de circa 10.000 gemeentelijke bomen. Wij gaan beleidstukken en uitvoeringsbesluiten aanpassen op nieuwe wetgeving (o.a. Natuurwet en Omgevingswet).
Een actuele bomenverordening, aangepast op o.a. veranderende Wet- en regelgeving.
Op basis van de nieuwe Wetgeving en het participatiebeleid openbare ruimte, wordt de bomenverordening geactualiseerd.
Speelvoorzieningen Wat willen we bereiken? Speelvoorzieningen en aantallen speeltoestellen per blijvende speelplaats binnen de kaders van het in januari 2014 aangenomen Speelbeleidsplan, waar mogelijk en wenselijk aangevuld met participatie-initiatieven van bewoners.
Wat gaan we doen? Participatie-initiatieven van bewoners met zelfbeheer stimuleren. Op een aantal speelplaatsen de afgeschreven en afgekeurde toestellen vervangen door duurzame toestellen in overleg met omwonenden. Enkele solitaire toestellen clusteren tot een grotere speelplaats na overleg met de omwonenden.
Straatmeubilair Wat willen we bereiken? Veilig en goed functionerend straatmeubilair, op de juiste plaatsen.
Wat gaan we doen? Wij controleren en onderhouden het straatmeubilair op sober maar veilig niveau en voldoende functioneren. Ook voor 2016 willen wij de samenwerking met de stichting Land en Boschzigt, die voor ons de bankplanken schildert, voortzetten.
Waterwerken Wat willen we bereiken? Waterwerken (bruggen en beschoeiing) zijn veilig en technisch afdoende onderhouden.
34
Wat gaan we doen? Alle bruggen worden technisch geïnspecteerd op basis waarvan de onderhoudsbehoefte wordt bepaald en uitgevoerd. Op basis van het in juli 2015 vastgestelde “beheerplan overige waterwerken 2015-2020”, wordt uitvoering gegeven aan het meerjarig onderhoudsprogramma voor beschoeiingen, steigers, etc. Het verduurzamen speelt hierin een belangrijke rol, waarbij actuele ontwikkelingen worden gevolgd.
Programmabegroting 2016-2019
Riolering Wat willen we bereiken? Een rioolstelsel dat adequaat functioneert en adequaat wordt beheerd. Dit zodanig dat er zo min mogelijk storingen in optreden.
Wat gaan we doen? Wij inspecteren en reinigen het vrijvervalriool, de duikers en de kolken op reguliere basis. Kleine gebreken worden verholpen, rekening houdend met het jaarlijks op te stellen onderhoudsprogramma.
Een aantal verbeteringen realiseren in onze waterhuishouding. Het betreft hier de zorgplicht m.b.t. hemelwater, grondwater en afvalwater.
We gaan in de paden voor de huizen aan de Lijsterbeslaan (LSD) een nieuw hemelwaterriool leggen en het vuilwaterriool overnemen in gemeentelijk beheer. Het riool in de Luitgardeweg/Prinses Margrietstraat wordt 1 op 1 vervangen, waarna in 2017 een bovengrondse herinrichting plaatsvindt. Het hemelwaterriool in de Berkenlaan/ Lindelaan wordt verbreed en het riool onder schoolplein “De Linde” wordt dicht geschuimd. We gaan planmatig verder om de minigemalen hemelwatervrij te maken. In 2016 starten wij met de evaluatie van het vGRP en het opstellen van een nieuw plan voor 2017-2022
Actief samenwerken in de waterketen met regiogemeenten vanuit het Bestuurlijk Overleg Water AGV-gemeenten (BOWA) om bezuinigingen te realiseren.
We continueren onze deelname aan gezamenlijke (inkoop)projecten en delen onze kennis.
Inzicht krijgen / verbeteren in het functioneren en klimaatbestendig maken van het rioolstelsel.
We bieden het beleidsplan “ondiep grondwater” aan de Raad aan. We zijn gestart met het meten van het ondiepe grondwater. Pas na een meetperiode van 10 jaar zijn er wellicht voorzichtig trends waarneembaar. Conform het “Beoordelingsmodel persleidingen: Handreiking inventarisatie en inspectie” (2015) van STOWA en RIONED starten we met de systeembeschrijving en op papier zetten van de ontwerpuitgangspunten/ toleranties van onze persleidingen. We laten ons rioolstelsel (modelmatig) doorrekenen. Eind 2016 wordt het Basis Rioleringsplan (BRP) voor Nederhorst den Berg afgerond; het BRP “De Slenk” is opgestart. De werkelijk optredende waterstanden in het rioolstelsel worden gemeten om de modelmatige berekeningen te kunnen ijken en maatregelen te kunnen treffen om ons rioolstelsel klimaatbestendig te maken.
Voldoen aan de Kader Richtlijn Water (KRW)
In de kern Nieuw-Loosdrecht loopt het project “Loos Terecht” nog enkele jaren door. Een groot deel van de rioolaansluitingen zijn
35
Programmabegroting 2016-2019
inmiddels goed aangesloten. We gaan verder om eigenaren met foutieve aansluitingen op particulier terrein die nog niet zijn hersteld actief te benaderen. Voor de Loosdrechtse dijken zal in overleg met Waternet een keuze gemaakt worden of er naast het (gemengde) vuilwaterriool ook een (verbeterd) gescheiden hemelwaterriool aangelegd kan worden. Dit om de “water-opstraat-problematiek” op te lossen en binnen de eisen die gesteld worden aan de kwaliteit van het “te lozen” hemelwater op de Loosdrechtse Plassen.
Uitvaartverzorging Wat willen we bereiken? Het op een respectvolle en zorgvuldige wijze invulling geven aan het beleidsveld uitvaartverzorging. Hierbij zo optimaal mogelijk kunnen inspelen op de veranderende behoeften, zoals toename crematies versus afname begrafenissen en gebruik aula’s, rekening houdend met de wensen van de klant en de financiële ruimte.
Wat gaan we doen? Op basis van te maken keuzes uit het “strategiedocument uitvaartverzorging”, gaan we onze begraafplaatsen opwaarderen (kinderhoven, strooivelden, urnenvoorzieningen, etc.) zodat we de uitvaartverzorging anno 2016 in kunnen vullen.
Gebouwen Wat willen we bereiken? Gebouwen die zonder storing, onderbreking of stilstand van het gebruiksproces, veilig, gezond, milieubewust en prettig kan worden gewerkt, gesport, gewoond of anderszins kunnen worden gebruikt. Wij streven evenwicht na tussen de technische en esthetische kwaliteit van gebouwen binnen de daarvoor beschikbare financiële middelen. Wij blijven alert om, waar mogelijk, met duurzame technieken milieuvoordelen te behalen.
Wat gaan we doen? Op basis van het geactualiseerde meerjaren onderhoudsplan (MOP 2015) en de onderhoudscontracten geven wij in regie uitvoering aan het planmatig en groot onderhoud van de gebouwen en installaties. Hierbij worden jaarlijks de voor het volgende jaar geplande activiteiten beoordeeld op nut en noodzaak. Waar mogelijk worden werkzaamheden getemporiseerd, waarbij het behoud van de kapitaalswaarde de belangrijkste rol speelt. Voor 4 gebouwen wordt een aantal duurzaamheidmaatregelen op haalbaarheid onderzocht en uitgevoerd bij een positieve terugverdientijd. Calamiteiten, storing en klachten van bouwkundige of installatietechnische aard die het gebruik van het gebouw nadelig beïnvloed, lossen wij direct op.
Afvalzorg Wat willen we bereiken? De regiogemeenten hebben de ambitie om het hergebruik van afvalstromen te verhogen naar 75% in 2020.
36
Wat gaan we doen? Vanaf 2016 wordt in de regio G&V een nieuwe inzamelmethodiek gefaseerd ingevoerd. Wijdemeren staat in de planning van 2018 opgenomen.
Programmabegroting 2016-2019
Afhankelijk van de uitkomsten van een proef en regionale besluitvorming, zullen ook centrumgebieden van Wijdemeren (o.a. Meenthof, Nootweg en Voorstraat) voorzien worden van prullenbakken met gescheiden inzameling.
37
Programmabegroting 2016-2019
38
Programmabegroting 2016-2019
Prestatie-indicatoren Programma Portefeuillehouder Verantwoordelijke afdeling
3. Openbare Ruimte Th.H.A.M. Reijn Beheer Openbare Ruimte Te bereiken in 2015
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Doelstelling 2 Indicator 1 Doelstelling 3 Indicator 1
Doelstelling 4 Indicator 1
Doelstelling 5 Indicator 1 Doelstelling 6 Indicator 1 Doelstelling 7 Indicator 1
Bereikt per 1 juli 2015
Te bereiken in 2016
Toelichting
Aantrekkelijkheid van kernen faciliteren Opwaardering komingangen / entrees
1 locatie per kern op bovengemiddeld niveau 3 locaties Voorbereiding 2 locaties
Afh. van budget: in IP € 50.000 opgenomen
Bevorderen leefbaarheid openbare ruimte Onderhoud wegen op R-min niveau Percentage verhardingen 5,5% 7,5% 5,5% - Beoordeling op dat niet voldoet aan veiligheid minimaal R-min niveau 10% 10,5% 10% - Beoordeling op (streefwaarde) kwaliteit Het zoveel mogelijk voorkomen van verkeersonveilige situaties Aantal “black spots” 0 0 0 In stand houden van gevarieerd openbaar groen Aantal m² verouderde Afh. van budget: plantsoenen die jaarlijks 1250 m2 1000 m2 2000 m2 in IP € 50.000 worden gerenoveerd opgenomen Goed onderhoudsniveau van de gazons Maximum aantal keren dat N.v.t. N.v.t. Beeldnivea Nu nog budget gewenste niveau (ntb) niet u gestuurd wordt gehaald. vaststellen Goed functionerende openbare verlichting Aantal storingen / defecten 250 140 250 OV tot 1-6-15 Voorkomen van overlast defecte riolering Aantal meldingen defecten 250 87 250 riolering tot 1-6-’15 Verbeterde kwaliteit en leefbaarheid openbare ruimte / betrokkenheid bewoners, bedrijven Aantal participaties 55 65 70 openbare ruimte tot 1-6-’15
Kengetallen 2012
2013
2014
2015
552.000 467.000 1
552.000 467.000 5
596.200 472.300 nnb
1
0
nnb
Aantal meldingen over wegen / verkeer
262 / 73
383 / 25
213/84
591.900 468.000 beschikbaar augustus ‘16 beschikbaar augustus ‘16 85/16(Tot 1-6-’15)
Oppervlak gazons in m2
178.024
178.024
195.000
195.000
52
52
55
55
Aantal gemeentelijke bomen
11.039
10.436
10.218
10.050
Aantal meldingen over groen
344
311
328
92(tot 1-6-’15)
Aantal storingen / defecten OV
417
409
306
140(tot 1-6-’15)
Aantal meldingen defecten riolering
457
388
335
87(tot 1-6-’15)
-
-
40
65(tot 1-6-’15)
Elementenverhardingen in m2 Asfaltverhardingen in m2 Aantal verkeersongevallen met slachtoffers Aantal verkeersongevallen met doden
Oppervlak overig openbaar groen in ha
Aantal participaties openbare ruimte
39
Programmabegroting 2016-2019
Wat mag het kosten? 3. Openbare ruimte Lasten
Rekening
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
2014
2015
2016
2017
2018
2019
9.708.355 10.120.862 10.335.278 10.482.733 10.562.732 10.569.786
Baten
-6.685.880
-6.494.624
-6.716.260
-6.790.111
-6.865.440
-6.903.857
3.022.475
3.626.238
3.619.018
3.692.622
3.697.292
3.665.929
914.485
566.055
587.606
584.393
578.308
583.744
3.936.960
4.192.293
4.206.624
4.277.015
4.275.600
4.249.673
Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
Belangrijkste verschillen 2016 ten opzichte van 2015 Lasten De lasten nemen ten opzichte van 2015 met € 215.000 toe. De belangrijkste oorzaken zijn: Bedragen x € 1.000 - Afname apparaatslasten In 2016 worden er ten opzichte van 2015 ruim 500 uren minder op dit programma verantwoord (35.660 in 2016 en 36.173 in 2015). In combinatie met een daling van het uurtarief geeft dit een verlaging van de apparaatslasten op dit programma van € 129.000.
129
V
- Stijging materiële lasten:
391
N
47
V
215
N
-
daling lasten rationeel wegbeheer voor een belangrijk deel door het wegvallen van de kosten van de herinrichting van de Molenmeent (in 2015 geraamd op € 240.000). De kosten voor projectmatig werk en onderzoek/advies dalen met € 49.000.
-289
-
De kosten van straatreiniging nemen met name als gevolg van het glyfosaatvrij bestrijden van onkruid ten opzichte van de Voorjaarsrapportage 2015 met € 72.000 toe.
72
-
In 2015 is een budget van € 50.000 geraamd voor het omvormen van de openbare ruimte ten laste van de Reserve Kwaliteit woonomgeving. Deze lasten vallen weg in 2016.
-50
-
Afname lasten ophalen vuil (GAD).
-40
-
In 2016 stijgen de lasten voor onderhoud van riolering met € 722.000. Het betreft enerzijds een storting in de voorziening vGRP van ruim € 858.000 en anderzijds een daling van de feitelijke materiële kosten van € 136.000. Tegenover de storting in de voorziening vGRP staat het vervallen van de storting in de reserve die voor 2016 stond geraamd op € 379.000.
722
-
Overige mutaties
-24
- Afname kapitaallasten,
40
Programmabegroting 2016-2019
Baten De baten stijgen ten opzichte van 2015 met € 222.000. De belangrijkste oorzaken zijn: - Hogere vergoeding voor reparatie van straatwerk als gevolg van onderhoud van kabels/leidingen door Nutsbedrijven.
33
V
- In 2015 is sprake van een provinciale subsidie voor monumentale bruggen. In 2016 is geen subsidie geraamd.
34
N
40
N
244
V
19
V
222
V
- Afvalstoffenheffing: - hogere baten - lagere bijdrage uit de voorziening (teruggave GAD, 2014 t.o.v. 2013)
-50 90
- Stijging opbrengsten rioolheffing - Overige mutaties Mutaties Reserves De mutaties reserves betreffen bijdragen uit (negatief) of stortingen in onderstaande reserves: Bedragen x € 1.000 Rekening
Begroting
2014
2015
Reserve Kwaliteit Woonomgeving
-42
-180
Reserve Begraafplaatsen
-12
Reserve Rationeel Wegbeheer
752
368
Reserve vGRP (is een voorziening geworden)
284
369
Reserve Verkeer
-16 2
Reserve Onderhoud Gebouwen Reserve Openbare Verlichting Reserve Bruggen Reserve Afschrijving Activa
2016
2017
2018
2019
527
527
527
527
-
75
75
75
75
-19
-9
-12
-18
-12
-3 -45
34
-6
-6
-6
-6
-6
-6
914
566
588
584
578
584
41
Programmabegroting 2016-2019
Belangrijkste verschillen meerjarenramingen 2016 – 2019 Lasten Van 2016-2017, 2017-2018 en 2018-2019 nemen de lasten van jaar op jaar met respectievelijk € 148.000, € 80.000 en € 7.000 toe. Onderstaand zijn de verschillen kort toegelicht: Bedragen x € 1.000 Verkeerstellingen Worden om het jaar gehouden Baggerslib op basis van opgave van Waternet zijn de lasten in 2016 incidenteel lager waardoor 2017 t.o.v. 2016 een lastenstijging vertoont Sociale cohesie / Verbeteren openbare ruimte In 2015 en 2016 is een budget van € 50.000 geraamd. Vanaf 2017 € 100.000 Voorziening Vgrp Op basis van het vastgestelde Vgrp zijn de lasten en de stortingen in de voorziening geraamd Kapitaallasten Betreft verschillen in afschrijving van Rationeel Weg Beheer, Openbare verlichting en Riolering. Overige mutaties
2017 t.o.v. 2016
2018 t.o.v. 2017
2019 t.o.v. 2018
8
-8
8
63
93
58
-1
-11
-54
3
6
-5
148
80
7
25
50
Baten De toename van de baten tussen 2016 en 2019 wordt volledig veroorzaakt door een stijging van de rioolheffing op basis van het Vgrp.
42
Programmabegroting 2016-2019
Programma 3, Openbare ruimte per product Product
Omschrijving
441002
Kadaverdestructie / bestrijding botulisme
450001
Rationeel wegbeheer
397.395
661.000
576.571
1.634.966
450002
Overig beheer van wegen
274.871
53.326
2.078
330.275
330.275
330.275
450003
Straatmeubilair
33.705
15.000
48.705
48.705
48.705
450004
Openbare verlichting
109.656
150.000
374.373
374.373
374.373
450005
Straatreiniging
96.467
174.000
270.467
-10.000
260.467
450006
Gladheidsbestrijding
15.298
164.100
179.398
-4.200
175.198
175.198
450007
Werken voor derden
5.000
5.000
-5.000
0
0
451001
Bruggen
29.288
139.949
55.416
224.653
452001
Borden/verkeersregelinstallaties
87.981
100.620
9.472
198.073
452002
Verkeersbeleid
142.988
5.850
454001
Afwatering
73.162
44.000
456001
Openbaar groen
558.125
521.197
457001
Vuilafvoer- en verwerking
457003
Afvalstoffenheffing
458001
Gemeentelijk rioleringsplan
458002
Werken voor derden
458003
Rioolheffing
459001
Lijkbezorging Totaal programma 3
Lasten
Materiële
Kapitaal-
Totaal
apparaat
Lasten
lasten
4.649
114.717
Saldo na
lasten
bestemming
reserves
bestemming
4.649
4.649 1.589.466
224.653 -100
537.535
-10.000
-4.832
197.973
2.127.001
250.467
219.821 197.973
135.929
135.929
135.929
11.573
1.090.895
1.090.895
1.090.895
2.088.217
2.088.217
2.088.217
-2.586.743
-2.586.743
3.185.709
3.185.709
33.158 1.762.412
-45.500
4.649
18.767
844.008
5.000
-2.619.901
3.185.709
75.000
223.838
5.000
-11.000
-6.000
-6.000
35.669
-3.692.559
-3.656.891
-3.656.891
16.976
341.304
-328.000
13.304
-10.097
3.207
5.985.166 1.649.578
10.335.278
-6.716.260
3.619.018
587.606
4.206.624
35.669
2.700.534
Mutaties
148.838
33.158
228.833
Saldo vóór
148.838
2.088.217
579.289
Baten
95.495
43
Programmabegroting 2016-2019
44
Programmabegroting 2016-2019
4. Economische Zaken, Recreatie en Toerisme Beschrijving programma Dit programma omvat het gemeentelijk beleid gericht op bevordering van (sociaal-) economische activiteit, zoals recreatie, toerisme, (detail)handel en industrie. Het voorkomen van leegstand en aantrekkelijke winkelgebieden zijn actuele en belangrijke onderdelen van het economisch beleid. Daarnaast gaat de aandacht vooral uit naar de sector recreatie en toerisme. In dit programma is tevens het gemeentelijk Waterbeleid ondergebracht, zoals de omgang met de KRW voor oppervlakte- en grondwater en het gemeentelijk alternatief voor het Verdiepingenplan, het zogenaamde plan Wijdemeren 2011. Hier ligt een relatie met de programma’s 3, 7 en 8. Het beleid is vastgelegd in de nota’s: - Plannen van Aanpak Permanente Bewoning I en II (2005) - Geef Economie de Ruimte (2006) - Visie Recreatie & Toerisme (vastgesteld in 2009) - Horecanota (2006) - Detailhandelstructuurvisie (2007) - De Kern van Wijdemeren (2012) - De regionale detailhandelsvisie (2014) Economische Zaken Goed gevulde en veilige bedrijventerreinen en winkelgebieden zijn van belang voor de leefbaarheid en het voorzieningenniveau in de verschillende kernen. Met het opzetten van een Bedrijven Investeringszone op de Nootweg en het Keurmerk Veilig Ondernemen op de Meenthof zijn er twee succesvolle pilots gerealiseerd die een vervolg krijgen op een bedrijventerrein. Recreatie en Toerisme Naast het stimuleren van het Regionaal Bureau voor Toerisme en een intensief contact en samenwerking met het Platform voor Recreatie en Toerisme Wijdemeren, zal komend jaar het draagvlak onder ondernemers en de samenwerking tussen bijvoorbeeld cultuur en recreatie meer prioriteit krijgen. Uiteraard wordt er ook een vervolg gegeven aan de uitvoering van de projecten uit het Visiestuk ‘De kern van Wijdemeren’. Met alle in het gebied betrokken partijen wordt een masterplan gemaakt waarbij het doel is dat natuur, water en recreatie elkaar versterken. Water Dit programma wordt sterk beïnvloed door regelgeving van hogere overheden, zoals o.a. het Nationaal en Provinciaal Waterplan, Waterwet, de Europese Kader Richtlijn Water, de Europese Zwemwaterrichtlijn, de Groene Uitweg, de EHS en de groene Ruggengraat. Op het watergebied vindt regulier overleg plaats met Natuurmonumenten, Waternet, Plassenschap Loosdrecht e.o., lokale ondernemers, Politie Gooi & Vechtstreek en de Regio Gooi & Vechtstreek. De Advies & Beheerscommissie Wijde Blik en Spiegel- & Blijkpolderplas bestaat in zijn huidige vorm niet meer en zal in oktober/november vervangen worden door een beheercommissie per Plas. De rol van Natuurmonumenten en die van de ondernemers zal hierin groter worden. Voorts heeft er op beleidsniveau overleg en afstemming plaats over o.a. het stroomgebied Rijn-West, de Kader Richtlijn Water en de Nieuwe Hollandse Waterlinie. Daarnaast is er drie maal per jaar afstemming met waterdeskundigen binnen de VNG. Twee maal per jaar is er overleg met de relatiebeheerder van Waternet om de onderlinge communicatie te stroomlijnen. De gemeenten in het beheergebied van AGV hebben met elkaar en met het waterschap een samenwerkingsverband gesloten onder de naam ‘Bestuurlijk Overleg Water AGV-gebied’ (BOWA).
45
Programmabegroting 2016-2019
Wat willen we bereiken en wat gaan we doen? Economische Zaken Bedrijfscontacten Wat willen we bereiken? De gemeente vindt het belangrijk dat ondernemers een vast aanspreekpunt hebben. Daartoe is de rol van bedrijfscontactfunctionaris in het leven geroepen. Hij vormt het eerste aanspreekpunt voor ondernemers en is zodoende het “ondernemersloket”.
Wat gaan we doen? De bedrijfscontactfunctionaris is het eerste aanspreekpunt voor ondernemers, helpt ondernemers op weg binnen de gemeente en biedt begeleiding bij contacten met andere overheden als dat gewenst is. Het verwerven en afrekenen van subsidies is ook onderdeel van de functie. De bedrijfscontactfunctionaris neemt deel aan de bijeenkomsten van de bedrijvenvereniging en is zichtbaar en bereikbaar voor de bedrijven in onze gemeente door actief contacten te leggen en te onderhouden. Om de ondernemers zo goed mogelijk te kunnen adviseren onderhouden we nauwe contacten met o.a. belangenorganisaties als HISWA, Recron en het Watersportverbond. Deze contacten vormen een belangrijk netwerk dat wij in 2016 ambtelijk en bestuurlijk nog steviger zullen verankeren. Onderdeel van het onderhouden van deze contacten zijn ook de bedrijfsbezoeken die (leden van) het college van B&W afleggen. Standaard worden dan ook de mogelijkheden van Social Return aan de orde gesteld.
Uitvoeringsprogramma Economische Zaken Wat willen we bereiken? Het opstellen en vaststellen van een breed gedragen uitvoeringsprogramma op het gebied van Economische Zaken, Recreatie & Toerisme.
Wat gaan we doen? In nauwe samenwerking met een groep geselecteerde ondernemers uit verschillende kernen en branches, belangenorganisaties en deskundigen (tezamen het Economisch Platform Wijdemeren) gaan we een uitvoeringsprogramma opstellen waarin concrete acties staan opgenomen om de lokale economie een impuls te geven.
Ondernemersfonds Wat willen we bereiken? In het kader van het uitvoeringsprogramma Economische Zaken willen we de mogelijkheid onderzoeken voor de oprichting van een ondernemersfonds.
46
Wat gaan we doen? In samenwerking met betrokken partners, waaronder de ondernemersvereniging zullen we de haalbaarheid en de wenselijkheid van een ondernemersfonds onderzoeken.
Programmabegroting 2016-2019
Prijs ondernemer van het jaar Wat willen we bereiken? In het kader van het uitvoeringsprogramma Economische Zaken willen we de mogelijkheid onderzoeken voor het instellen van de jaarprijs ‘Ondernemer van het jaar’.
Wat gaan we doen? In samenwerking met betrokken partners, waaronder de ondernemersvereniging, zullen we de haalbaarheid en de wenselijkheid van de jaarprijs te onderzoeken.
Herontwikkeling Meenthof Wat willen we bereiken? In samenwerking met de particuliere initiatiefnemers de mogelijkheden onderzoeken om de planvorming rondom de Meenthof om te zetten in een concrete en gefaseerde herontwikkeling.
Wat gaan we doen? In 2015 is een intentieovereenkomst gesloten met de initiatiefnemers om in 2016 de planologische procedures in gang te zetten. Indien mogelijk zal fase 1 in 2016 reeds worden opgestart.
Bedrijven Investeringszone Nootweg Wat willen we bereiken? In 2012 is er een BIZ opgestart op de Nootweg. De verordening en uitvoeringsovereenkomst lopen op 31-12-2015 af. Met de ondernemers zal tot overeenstemming gekomen moeten worden over het vervolg van de BIZ-regeling.
Wat gaan we doen? In 2015 gaan we de BIZ regeling evalueren met de betrokken ondernemers. Eind 2015 of begin 2016 zal er een nieuwe draagvlakmeting volgen onder huurders en pandeigenaren. Bij voldoende draagvlak zal de verordening en de uitvoeringsovereenkomst worden bijgewerkt en/of verlengd.
Keurmerk Veilig Ondernemen op de Meenthof Wat willen we bereiken? In 2013 is het KVO als pilot gestart op de Meenthof. De eerste ster is behaald! In 2016 willen we een vervolg geven aan de acties die zijn opgestart om van de Meenthof een schoon, heel en veilig winkelgebied te maken.
Wat gaan we doen? Door het treffen van incidentele en structurele maatregelen willen we in samenwerking met de veiligheidsdiensten en de ondernemers de ingeslagen weg vervolgen. De gemeente draagt bij in de procesbegeleiding. Deze kosten worden gedekt uit het investeringsbudget bedrijventerreinen en winkelgebieden.
Keurmerk Veilig Ondernemen op de Slenk Wat willen we bereiken? Na de positieve ervaringen met het KVO op de Meenthof, zetten wij in op een schoon, heel en veilig bedrijventerrein de Slenk.
Wat gaan we doen? Tot op heden is gebleken dat het moeizaam is om draagvlak te vinden onder ondernemers op de Slenk om in te zetten op het KVO-traject. In 2016 zullen we verder inzetten op het verkrijgen van draagvlak, het vormen van een werkgroep en het boeken van de eerste resultaten.
47
Programmabegroting 2016-2019
Subsidiescan Wat willen we bereiken? De haalbaarheid van gemeentelijke en particuliere initiatieven vergroten door externe financiering te vinden.
Wat gaan we doen? In 2014 is de subsidiescan niet doorgegaan, vanwege een ontoereikend budget. In 2016 willen we deze organisatie brede scan alsnog uitvoeren.
Recreatie en Toerisme Regionaal Bureau voor Toerisme Wat willen we bereiken? Het RBT moet een sterke en actieve partij worden op het gebied van de toeristische promotie en informatievoorziening. Hierbij zijn de afgelopen jaren al belangrijke stappen gezet. Het draagvlak van het RBT onder recreatieondernemers moet vergroten.
Wat gaan we doen? We blijven inzetten op het faciliteren en aanjagen van het Regionaal Bureau voor Toerisme. Het verkrijgen van meer betalende partners is voor ons een belangrijk item, dit is als prestatieindicator opgenomen in de regionale subsidieverstrekking.
Amsterdam Bezoeken, Holland Zien Wat willen we bereiken? Het programma Amsterdam Bezoeken, Holland Zien (ABHZ) is erop gericht om toeristen die Amsterdam bezoeken te verleiden ook een bezoek aan de regio te brengen.
Wat gaan we doen? We hebben actieve aansluiting gevonden bij het programma ABHZ. De Loosdrechtse Plassen zijn opgenomen onder de noemer Leisure Lakes, en de buitenplaatsen van ’s-Graveland vormen de Historical River Estates. In 2016 willen we de samenwerking met de partners binnen ABHZ verder inventariseren, en ook recreatieondernemers aan laten sluiten bij voor hen interessante initiatieven en subsidiemogelijkheden.
Visiestuk de Kern van Wijdemeren Wat willen we bereiken? In 2012 is Visiestuk de Kern van Wijdemeren vastgesteld. Tevens is er een planning gemaakt voor de uitvoering van de projecten. Een aantal projecten is afgerond, of bevinden zich in de opstartfase.
Wat gaan we doen? De uitvoering van de projecten, en de snelheid waarmee dit gebeurt, is in belangrijke mate afhankelijk van de vulling van de Reserve Recreatie & Toerisme en de medewerking van particulieren en andere deelnemers.
In 2016 zullen we een vervolg geven aan de uitvoering van deze projecten.
-
-
-
48
Boulevard Horndijk – Veendijk – OLD; Voorbereiding 2015, uitvoering 2016 Uitkijkpunten Nieuw Loosdrechtsedijk Wordt in 2015 uitgewerkt Vaarverbinding Gooise Vaart Project in samenwerking Hilversum, uitvoer 2015-2016 Vaarverbinding Wijde Blik – Loosdrechtse Plassen Is opgeschoven naar 2016-2017 Toeristisch Bebordingsplan; Uitvoer 2015-2016
Programmabegroting 2016-2019
-
-
Herinrichten Oud Loosdrechtsedijk en Boomhoek Project opgestart in 2015, uitvoer vanaf 2016. Voorzieningen langs de Vecht Uitwerking in 2016 Veenslib / Pilot bagger Er is in 2014 en 2015 ingezet op planvorming en brede consensus binnen alle betrokken partijen en overheden. Als consensus bereikt wordt, kan uitvoering in 2016 plaatsvinden. Dit in samenwerking met alle partijen, waaronder het Plassenschap Loosdrecht.
Vaarverbinding Wijde Blik – Loosdrechtse Plassen Wat willen we bereiken? Het realiseren van een vaarverbinding tussen de Wijde Blik en de Loosdrechtse Plassen via de Loenderveensche Plas.
Wat gaan we doen? De wens om een rechtstreekse vaarverbinding tussen de beide watergebieden tot stand te brengen bestaat al enkele jaren en is opgenomen in de Structuurvisie Wijdemeren. In 2015 is vanwege andere prioriteiten hieraan nog geen aandacht geschonken. Dit project wordt dus doorgeschoven naar 2016 / 2017. Overigens is dit ook een prioritair project van de Gebiedscommissie.
Toeristisch bebordingsplan Wat willen we bereiken? Een eenduidige en duidelijke bewegwijzering voor de recreant en toerist die onze gemeente bezoekt.
Wat gaan we doen? In samenwerking met Via van Dalen en een aantal betrokken partijen is er een plan ontwikkeld van bewegwijzering vanaf rijkswegen, via provinciale wegen en lokale wegen naar de voor toeristen interessante locaties. In 2015 zal er een eerste proefopstelling geplaatst worden. Indien de reacties positief zijn, zal er een voorstel aan de raad gedaan worden om dit verder in 2016 uit te bereiden.
Boulevard Veendijk – Horndijk – Oud-Loosdrechtsedijk Wat willen we bereiken? Het realiseren van een verblijfsboulevard voor de recreant met uitzicht over het water.
Wat gaan we doen? Dit project heeft enige samenhang met de vaarverbinding Wijde Blik – Loosdrechtse Plassen en de voorgenomen herinrichting van de Oud-Loosdrechtsedijk. Voorbereiding start in 2015, uitwerking in 2016.
Vaarverbinding Gooise Vaart Wat willen we bereiken? We willen de verbinding tussen de Oude Haven in Hilversum en het Loosdrechts Plassengebied promoten.
Wat gaan we doen? Samen met Hilversum, het Hoogheemraadschap Amstel, Gooi en Vecht en lokale ondernemers pakken we de bedienbaarheid van de Zuidersluis aan.
49
Programmabegroting 2016-2019
Masterplan Loosdrechts Plassengebied Wat willen we bereiken? Beoogd wordt om met alle in het gebied betrokken partijen (o.a. provincies, gemeenten, Waternet, Natuurmonumenten, Plassenschap en ondernemers), een masterplan te maken waarbij natuur, water en recreatie elkaar versterken en waarbij recreatie een economische factor kan zijn. Uitgangspunt is dat bij een goede organisatie recreatie, natuur en water voldoende ruimte hebben om hun doelen te realiseren. Veel aandacht is tot nu toe besteed aan natuur en water. Aan de Economische kant is door de private kant een nota ingebracht getiteld “Het geheim van Loosdrecht”. Deze nota geeft een goed beeld van problemen en oplossingsrichtingen maar wordt zeker door de natuur- en waterpartners als te globaal ervaren om er concreet acties aan te verbinden. Momenteel lopen er drie werklijnen: - De uitwerking van “het Geheim van Loosdrecht” naar locatie gebonden voorstellen en acties; - Het inhoudelijk aansluiten bij de Metropoolregio Amsterdam (MRA), in het bijzonder het Actieplan Metropolitaan Landschap; - Marketing, promotie, identiteit en productformulering op regionaal en lokaal niveau. Deze zaken moeten gelijktijdig en interactief worden aangepakt.
Wat gaan we doen? Het project staat onder bestuurlijke leiding van de voorzitter van de Gebiedscommissie Amstel, Gooi en Vecht. Ambtelijk is de projectleiding neergelegd bij de provincie Noord-Holland. Naast inzet op het tot stand brengen van een breed gedragen masterplan voor het gehele gebied, waarin water, natuur en economie een passende plaats hebben gekregen, zet de gemeente zich in voor de realisatie van een tweetal benoemde quick-wins: - Het toeristisch bebordingsplan - Het proefproject baggerproblematiek Daarnaast zal er in 2016 op initiatief van de gemeente met een aantal ondernemers en ondersteund door Amsterdam Marketing een marketingverkenning worden gedaan om te komen tot een breed gedragen voorstel voor gebiedsmarketing.
Proefproject Baggerproblematiek Loosdrecht Wat willen we bereiken? We willen een deel van het baggerknelpunt op de Loosdrechtse Plassen aanpakken.
Wat gaan we doen? Samen met andere overheden en private partijen gaan we met dit proefproject met schoon veenslib en bagger uit de Eerste Plas enkele legakkers van het Plassenschap herstellen. Hiermee behalen we winst op de gebieden van recreatie, natuur, waterkwaliteit, cultuurhistorie en beheer.
Promotie op beurzen Wat willen we bereiken? In 2013 en 2014 hebben we als gemeente samen met Stichtse Vecht en Weesp op de Provada gestaan. Nu richten we ons, mede met het oog op de toenemende vraag naar gebiedsmarketing, op een toeristische beurs.
50
Wat gaan we doen? In samenwerking met Stichtse Vecht, Weesp en mogelijk Hilversum zullen we ons gaan oriënteren op de verschillende toeristische beurzen die jaarlijks worden georganiseerd. We zullen onze (toeristische) ondernemers hierbij betrekken.
Programmabegroting 2016-2019
Naast het promoten van ons toeristisch gebied in zijn geheel, is het promoten van de gemeente op beurzen altijd ondersteunend aan onze lokale ondernemers.
Evenals in 2015, zullen we in 2016 in samenwerking met Ondernemend Wijdemeren deelnemen aan de Gooise Bedrijvendag.
Routenetwerken Wat willen we bereiken? Op 18 mei 2015 is het Sloepennetwerk Gooi & Vecht geopend. Het sloepennetwerk G&V draagt bij aan het optimaliseren van het recreatieve routenetwerk in de regio. De bebording op het water is gereed en het eerste informatiepaneel is geplaatst. Nu zetten we in op uitbouw van dit netwerk en het opzetten van nieuwe routenetwerken.
Wat gaan we doen? Voor het sloepennetwerk worden nog meer informatiepanelen in overleg met de deelnemende gemeenten geplaatst net als een aantal aanlegsteigers. Naast het sloepennetwerk werken wij, in samenwerking met de regiogemeenten, aan de realisatie van een wandel- en fietsroutenetwerk in de regio.
Stageopdracht Wat willen we bereiken? In 2015 heeft een stagiaire van de Hogeschool Inholland uit Diemen een stageopdracht uitgevoerd bij de gemeente. Ze heeft 10 toeristische arrangementen samengesteld en met de betreffende ondernemers afgestemd. Dit sluit aan bij de doelstelling om meer toeristen naar Wijdemeren te trekken, en deze langer te laten verblijven.
Wat gaan we doen? In 2015 zullen we bezien of de stageopdracht in 2016 een vervolg zal krijgen. Mogelijk opteren we voor een nieuwe stageopdracht om de gemeente Wijdemeren te vermarkten.
Waterbeleid Toekomst Plassenschap Wat willen we bereiken? De bestaande voorzieningen in het Loosdrechts Plassengebied moeten in goede staat gehouden worden. Het Plassenschap beraadt zich op haar toekomst. Dit project heeft nauwe relatie met de te vormen gebiedsvisie
Wat gaan we doen? Het Plassenschap is de ‘trekker’ van deze discussie. De gemeente, als deelnemer in de gemeenschappelijke regeling, volgt in het DB en in de Plassenraad de discussie nauwlettend en neemt waar mogelijk deel.
Cabomba, fonteinkruid en andere exoten Wat willen we bereiken? Exoten moeten beheersbaar worden.
Wat gaan we doen? We gaan een convenant opstellen en sluiten met de andere overheden om duidelijkheid te krijgen over ieders verplichtingen, belangen en mogelijkheden.
Knelpunten Loosdrechtse Plassen Wat willen we bereiken? De waterkwaliteit van de Plassen verbeteren, in lijn met de Kaderrichtlijn Water (KRW), zonder daarbij de watersportsector en dan in het bijzonder de zeilsport te schaden.
Wat gaan we doen? Wijdemeren 2011, het gemeentelijk alternatief voor het Verdiepingenplan, is ingebracht in de Schetsschuit en speelt een belangrijke rol binnen de LIFE+ 2016 subsidieaanvraag.
51
Programmabegroting 2016-2019
Knelpunten worden geïntegreerd in de Gebiedsvisie.
Actief deelnemen aan de quick-win vanuit het ‘veenslibteam’ en Gebiedscommissie AGV en middelen vrij maken om te zorgen dat dit nog in 2015 start.
Beheer Spiegel- en Blijkpolderplas en Wijde Blik Wat willen we bereiken? Recreatieve functie van de Plassen en strandjes blijft op huidig peil.
Wat gaan we doen? We maken van de duiksteiger een officiële zwemlocatie die periodiek bemonsterd wordt.
De openbare zwemmogelijkheden blijven veilig.
Het zwemwater wordt periodiek bemonsterd en gekeurd door de provincie. In samenwerking met Recreatie Midden Nederland bekijken we of het beheer van enkele strandjes in onze gemeente op een andere (commerciële) wijze ingevuld kan worden.
Belangenbehartiging Wat willen we bereiken? We willen dat de Wijdemeerse waterbelangen binnen de ruimtelijke ordening kwalitatief behartigd worden.
52
Wat gaan we doen? De gemeente neemt ambtelijk deel aan een aantal gremia, o.a. de adviesgroep VNG-Water en de klankbordgroep voor KRW en (drink)watergebiedsplannen. Daarnaast is de watercoördinator ook relatiemanager voor Waternet.
Programmabegroting 2016-2019
Prestatie-indicatoren Programma Portefeuillehouder Verantwoordelijke afdeling
4. Economische Zaken, Recreatie en Toerisme Th.H.A.M. Reijn en J.H. Frijdal Ruimtelijke Ontwikkeling Bereikt in 2014
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Indicator 2
Indicator 3
Te bereiken in 2015
Te bereiken in 2016
Toelichting
Faciliteren van een goed verblijf- en investeringsklimaat Lokale economie, recreatie en toerisme actief stimuleren Aantal bedrijfsbezoeken bedrijfscontactfunctionaris individueel en met (leden van) het college Aantal bezochte vergaderingen ondernemersverenigingen en - platforms Aantal bestaande bedrijfscontacten
6 x gehele college 34 x deel v/h college 10
40
40
10
10
240
240
Kengetallen Aantal bedrijven in Wijdemeren Aantal bedrijven in Wijdemeren vlgs. KvK
2012 2.143 (1) 3.272 (2)
2013 2.172 3.361
2014 2.172 Bron opgeheven
2015 2.197
Bron: LISA Werkgelegenheidsregister 2
Bron: Kamer van Koophandel Gooi- Eem- en Flevoland (www.kennisvanmijnregio.nl)
53
Programmabegroting 2016-2019
Wat mag het kosten? 4. Economische Zaken, Recreatie en Toerisme
Rekening
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lasten
909.388
944.718
771.308
766.519
767.010
772.566
Baten
-41.674
-41.425
-41.725
-41.725
-41.725
-41.725
Saldo vóór bestemming
867.714
903.293
729.583
724.794
725.285
730.841
35.303
-63.121
43.197
46.337
49.597
47.793
903.016
840.172
772.780
771.131
774.882
778.634
Mutaties reserves Saldo na bestemming
Belangrijkste verschillen 2016 ten opzichte van 2015 Lasten De lasten dalen ten opzichte van 2015 met € 173.000. De belangrijkste oorzaken zijn: Bedragen x € 1.000 - Afname apparaatslasten In 2016 worden er ten opzichte van 2015 480 uren minder op dit programma verantwoord (2.600 in 2016 en 3.080 in 2015). In combinatie met een daling van het uurtarief geeft dit een verlaging van de apparaatslasten op dit programma van € 73.000. - Afname materiële lasten: -
In 2015 is een budget van € 100.000 geraamd ten laste van de algemene reserve voor het proefproject baggerproblematiek (bestemming jaarrekening 2014). Het betreft een incidenteel budget. In 2016 is ten opzichte van 2015 derhalve sprake van verminderde lasten;
-
Overige mutaties
73
V
104
V
4
N
173
V
-100
-4
- Toename kapitaallasten bedrijventerreinen, baggerproject en openbare recreatievoorzieningen
Baten De baten blijven ten opzichte van 2015 gelijk. Opbrengsten buitenreclame stijgen met € 300 als gevolg van toepassen indexering. Mutaties Reserves De mutaties reserves betreffen bijdragen uit (negatief) of stortingen in onderstaande reserves: Bedragen x € 1.000 Rekening 2014 Algemene Reserve
Begroting 2015
2016
2017
2018
2019
-100
Reserve Afschrijving activa
-9
-12
-12
-12
-12
-12
Reserve Recreatie en Toerisme
43
49
56
59
62
63
Reserve Onderhoud Gebouwen
1
-1
-1
-1
-3
43
46
49
48
35
54
-63
Programmabegroting 2016-2019
Belangrijkste verschillen meerjarenramingen 2016 – 2019 Lasten De marginale verschillen van 2016-2017, 2017-2018 en 2018-2019 zijn onderstaand kort toegelicht: Bedragen x € 1.000 2017 t.o.v. 2016
2018 t.o.v. 2017
2019 t.o.v. 2018
4
4
4
-1
-4
1
-5
0
5
Subsdiescan In 2016 is incidenteel een budget van € 5.000 geraamd. Wonderfeel Van 2015 t/m 2017 zijn bijdragen ten laste van de reserve recreatie en toerisme geraamd van respectievelijk € 5.000, € 3.000 en € 2.000.
-5
Jazzfestival Vanaf 2017 is geen bijdrage meer geraamd In 2016 is nog een subsidie van € 2.000 opgenomen.
-2
Plassenschap Bij het ramen van de jaarlijkse bijdrage is rekening gehouden met een jaarlijkse stijging van 1%. Overige mutaties / Kapitaallasten
-1
Baten Geen verschillen.
55
Programmabegroting 2016-2019
Programma 4, Economische zaken, recreatie en toerisme per product Product
Omschrijving
Lasten
Materiële
Kapitaal-
Totaal
apparaat
Lasten
lasten
lasten
49.825
26.257
120.014
470001
Economisch beleid
43.932
470002
Bedrijventerreinen
32.426
473001
Recreatie- en toerismebeleid
59.622
33.543
473002
Plassenschap Loosdrecht e.o.
7.322
358.800
473004
Openbare recr.voorzieningen
49.162
8.928
473005
Waterbeleid
79.496
Totaal programma 4
56
271.960
451.096
13.011
8.984
48.252
Baten
-41.725
Saldo vóór
Mutaties
Saldo na
bestemming
reserves
bestemming
78.289
-22.142
56.147
32.426
32.426
106.176
106.176
366.122
366.122
67.074
67.074
79.496
79.496
771.308
-41.725
729.583
32.426 66.100
172.276 366.122
-761
66.313 79.496
43.197
772.780
Programmabegroting 2016-2019
5. Sociaal Domein Beschrijving programma Het programma Sociaal Domein is het gevolg van integratie en het leggen van verbindingen tussen de verschillende activiteiten die voorheen in de programma’s Zorg & Welzijn (5) en Werk en Inkomen (6) waren vormgegeven. In dit programma wordt naast de bestaand taken uitvoering gegeven aan de decentralisaties van het Sociaal Domein. In het samenwerkingsverband met Stichtse Vecht en Weesp zijn het afgelopen jaar een gezamenlijke visie en uitgangspunten geformuleerd die de basis hebben gevormd voor de beleidsplannen Jeugdzorg, Wmo en Participatie. Belangrijk uitgangspunt daarbij is de leefbaarheid in de kernen en zorg dichtbij. De komende jaren gaan we de transformatie van het bestaande beleid vorm geven samen met maatschappelijke partners, vrijwilligers, inwoners en zorgaanbieders. De uitgaven in dit programma worden vooral beïnvloed door de uitvoering van wettelijke taken op het terrein van jeugdhulp, ondersteuning en begeleiding, participatie, onderwijs, kinderopvang en kwaliteit peuterspeelzalen, leerlingenvervoer etc. De verschillende samenwerkingsregio’s Voor de uitvoering van de participatiewet werken we samen met de arbeidsregio Gooi en Vechtstreek. Voor de uitvoering van het Wmo beleid participeren wij in bestaande (regionale) samenwerkingsverbanden in de Regio Gooi en Vechtstreek, maar hebben we de nieuwe zorgvormen (dagbesteding en begeleiding) ingekocht in de regio Utrecht West en werken we daarin ook beleidsmatig samen met de betrokken Utrecht West gemeenten. Voor de jeugdzorg is een verregaande samenwerking tot stand gekomen in de regio Utrecht West. We zoeken de verschillende regio’s dus expliciet op en kiezen ervoor om op een groot deel van de beleidsterreinen binnen dit programma gemeenschappelijk op te trekken. Doelstelling De hoofddoelstelling van dit programma is deelnemen aan het maatschappelijk leven van onze inwoners. Activering van eigen mogelijkheden en inzet van preventieve maatregelen zijn hulpmiddelen die wij hiervoor gaan gebruiken. Belangrijke pijler van onze inzet is het bevorderen van de (economische) zelfredzaamheid van onze inwoners. We stimuleren onze inwoners om uit te gaan van hun eigen mogelijkheden en hun eigen netwerk te benutten of uit te breiden. Daarnaast stimuleren en faciliteren wij het organiseren en het ontwikkelen van algemene voorzieningen in het voorveld. Vanuit de wettelijke kaders en de ‘Visie en Uitgangspunten Sociaal Domein’ en het dienstverleningsmodel richten wij de hulp aan jeugdigen, volwassenen, mensen met een beperking en mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt integraal in. Diegenen die hulp nodig hebben ontvangen die ook. We organiseren dit doelmatig, afgestemd op de behoefte van onze inwoners en de mogelijkheden van de organisaties op het gebied van zorg, welzijn, wonen, en participatie. Wettelijk kader Alle activiteiten in dit programma zijn primair gericht op de uitvoering van de volgende wettelijke taken: - Wet Bescherming Persoonsgegeven (privacy) - Wet gelijke behandeling - Wet gemeentelijke antidiscriminatievoorzieningen - Wet op het Primair Onderwijs - Wet op het voortgezet onderwijs - Wet passend onderwijs - Variawet passend onderwijs en kwaliteit voortgezet speciaal onderwijs - Wet op de expertisecentra - Leerplichtwet 1969 - Wet educatie en beroepsonderwijs (BES) - Wet op het onderwijstoezicht - Wet Markt en Overheid - Bibliotheekwet
57
Programmabegroting 2016-2019
-
Wet publieke zorg Jeugdwet Wet kinderopvang en kwaliteitseisen peuterspeelzalen Wet ontwikkelingskansen door kwaliteit en educatie (Wet OKE) Aanwijzingsbesluit toezichthoudende ambtenaren Jeugdwet en Wmo Toezichtkader Stelseltoezicht Jeugd (jeugdinspectie) Regeling justitiële keteninformatisering Jeugdwet (CORV) Overige relevante wetgeving jeugd Wet maatschappelijke ondersteuning Uitvoeringsregeling Wmo 2015 Wijzigingswet Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten(invoering vermogensbijstelling vaststelling eigen bijdrage voor zorg of voorziening Wijzigingswet Wet maatschappelijke ondersteuning (verstrekken van uitkeringen aan mantelzorgers) Uitvoeringsbesluit Wmo Participatiewet Wet participatiebudget Wet taaleis Participatiewet Wet Inburgering Wet gemeentelijke schuldhulpverlening Wet Structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (SUWI) Minimabeleid Inkomensvoorziening Oudere en Arbeidsongeschikte Werknemers) (IOAW) Inkomensvoorziening Oudere en Arbeidsongeschikte Zelfstandigen (IOAZ) Besluit Bijstandsverlening zelfstandigen (Bbz) Daarnaast speelt het gemeentelijk- en landelijk beleid ten aanzien van sport, cultuur en jeugd een belangrijke rol, waaronder de ‘verklaring deelname Impuls brede scholen sport en cultuur’; de combinatiefuncties genoemd en ministeriele regelingen die betrekking hebben op het sociaal domein.
Het programma heeft directe relaties met de programma’s Bestuur en Burger, Veiligheid, Openbare Ruimte, Economische Zaken, Recreatie en Toerisme en Ruimtelijke Ontwikkeling.
Wat willen we bereiken en wat gaan we doen? Inwoners en partners Wat willen we bereiken? - De maatschappelijke betrokkenheid bevorderen en het meedoen in de kern, door mogelijk te maken dat buurtbewoners elkaar informeel ondersteunen, bijvoorbeeld door vraag en aanbod van vrijwilligerswerk inzichtelijk te maken en een zinvolle invulling van de tegenprestatie of door mantelzorgers te ondersteunen. Hierbij wordt ruimte geboden aan nieuwe initiatieven van inwoners; - een constructieve samenwerking met werkgevers inrichten, waardoor alle betrokkenen elkaar kunnen versterken bij de uitvoering van hun werk. Hiermee vergroten wij de economische zelfredzaamheid van onze inwoners; - ook versterken we de samenwerking met andere gemeenten, werkgevers, de Tomin
58
Wat gaan wij doen - Met de adviesraden en andere betrokkenen per gemeente een vorm van integrale advisering en burgerparticipatie vorm geven die passend is in de eigen lokale structuur en die aansluit bij de lokale wensen en behoeften. De gemeentelijke adviesraad sociaal domein, kan de gemeente gevraagd en ongevraagd adviseren; - een vrijwilligersvacaturebank realiseren, die tevens ondersteuning en bemiddeling biedt; - het gebruik van nieuwe hulpmiddelen (app’s) stimuleren, zodat mensen met elkaar onderling in contact kunnen blijven; - mantelzorgers betrekken bij activiteiten en hen een waardering aanbieden; - we richten voor iedereen toegankelijke huishoudelijke hulp(HHT) in; - We stimuleren instellingen en organisaties
Programmabegroting 2016-2019
Groep en het UWV in de arbeidsmarktregio’s. -
-
-
-
om samen te werken om initiatieven van inwoners te ondersteunen; we organiseren bijeenkomsten met als doel verbinden, cohesie vergroten, uitwisseling van ideeën, betrekken bij ontwikkelingen binnen de gemeente; we gaan op zoek naar een vorm om de adviezen van jongeren te integreren in de integrale advisering en burgerparticipatie; we investeren in relaties en maken heldere samenwerkingsafspraken met partners zoals huisartsen, jeugd- en kinderartsen, kinderopvangorganisaties; we betrekken organisaties in het preventieve veld bij de toegang van de gemeente en maken afspraken met deze organisaties ten aanzien van signalering, doorverwijzing en stimuleren eigen kracht van onze inwoners.
Cliënt gerichte processen Wat willen we bereiken? - Een goede communicatie realiseren; - zorg (integraal) op maat leveren, waarbij ruimte is voor een bijzondere behandeling bij een bijzondere situatie; - dat onze werkprocessen in de uitvoering op orde zijn en aangepast worden als ontwikkelingen dit vragen; - een eenduidige werkwijze binnen de SWW gemeenten; - dat we de toets van de Wet bescherming persoonsgegevens kunnen doorstaan; - een vraaggerichte ondersteuning met zorgaanbieders creëren, zo dichtbij als mogelijk, op het gebied van het sociaal domein, toegespitst op de vraag van onze inwoner; - een samenwerking realiseren binnen de ambtelijke organisaties met als doel, zorgvragen integraal te benaderen; - de kwaliteit van onze dienstverlening borgen; - dat een toezichthouder op het gebied van maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp ingezet kan worden; - dat er een toegankelijke klachtenregeling is en we bezwaar en beroep afhandelen binnen de daarvoor gestelde termijn.
-
-
-
-
-
Wat gaan wij doen? Een sociale kaart inrichten en deze blijven verbeteren om diverse activiteiten beter vindbaar te maken; de expertisepool jeugd inzetten als dit een jeugdige betreft en nodig is; werken met een regiesysteem, waarmee een integrale uitvoering van de Participatiewet, Wet maatschappelijke ondersteuning en Jeugdwet, Onderwijs wetgeving en andere wetten m.b.t. het sociaal domein, geborgd is; de processen zodanig inrichten/verfijnen dat wij voldoen aan de eisen van de Wet bescherming persoonsgegevens (privacywetgeving); de mogelijkheden van lokale aanbieders versterken om beter in te kunnen spelen op bijzondere situaties. Dit doen we door in gesprekken in te spelen op passende hulp, systeemgericht werken en samenwerkingsrelaties; we hebben een toezichthouder maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp bij zowel preventieve zaken als calamiteiten en hebben onze interne communicatielijnen opgezet en uitgewerkt; klachten en bezwaar- en beroepschrijven afhandelen binnen de daarvoor gestelde termijn.
Innovatie Wat willen we bereiken? Preventie - Het voorveld van gewoon opvoeden, opgroeien, meedoen, verantwoordelijkheid
Wat gaan wij doen? Preventie - Onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om voorzieningen meer algemeen
59
Programmabegroting 2016-2019
kunnen dragen etc. stevig ontwikkelen om het inzetten van zwaardere zorg te voorkomen. Inkoop - Inwoners in staat stellen regie te voeren over hun eigen hulpvragen en oplossingen; - dat de regie en ondersteuning verbonden zijn met alle levensdomeinen: Het mentale welbevinden van de cliënt als persoon; het lichamelijk gevoel van welbevinden en gezondheid; daginvulling volgens eigen interesse en woon- en leefomstandigheden; - ruimte geven aan vernieuwing, waarbij ruimte ontstaat als we de ordening door regels en beleid durven te veranderen zodat inwoners en (zorg) partners andere activiteiten kunnen ontplooien; - dat de oplossing niet altijd ligt in een professioneel ondersteuningsaanbod. Dit kan ook liggen binnen het eigen netwerk of met inzet van vrijwilligers.
toegankelijk te maken en hierover in overleg treden met (zorg)partijen. Inkoop - We stimuleren innovatie die bijdraagt aan een betere kwaliteit en/of lagere kosten. Aanbieders nodigen wij hiertoe uit door middel van kansendossiers bij de inkoop. Wij vragen aanbieders hierbij verbindingen te leggen met het informele zorgaanbod in de wijk; - we betrekken zorgpartijen binnen ons werkgebied. We gaan hierover binnen Utrecht West met onze partners in de inkoop van gedachten wisselen, zodat de nieuwe ordening zichtbaar wordt in de contracten met de zorgpartijen; - we implementeren SWW voorstellen t.b.v. innovatie in het lokale beleid; - we stimuleren het gebruik van de verwijsindex door partijen te stimuleren de verwijsindex te gebruiken; - we onderzoeken welke aanbieders die buiten de inkoop vallen voor Wijdemeren een meerwaarde hebben voor de lokale oplossingen van problemen en op welke manier Wijdemeren budget kan genereren voor lokaal maatwerk; - we kijken naar alternatieve financieringsbronnen en werken met financiële prikkels voor onze partners om de zorg op lange termijn betaalbaar te houden; - wij maken gebruik van ESF-subsidie (Europees Sociaal Fonds) waardoor wij toegang tot de arbeidsmarkt en arbeidsinpassing kunnen stimuleren; - onderzoeken op welke andere onderdelen van het sociaal domein de mogelijkheden voor cofinanciering aanwezig zijn en andere vormen van subsidie.
Algemene voorzieningen Wat willen we bereiken? Bibliotheek - Het activiteitenniveau van de bibliotheek handhaven in de kernen; - taalachterstanden voorkomen; - fuseren met de bibliotheek Naarden-Bussum; - we willen de huisvesting van de bibliotheek de omvang geven die past bij de huidige situatie mede i.v.m. de nieuwe Bibliotheekwet.
60
Wat gaan we doen? Bibliotheek - Uitvoering geven aan het project bibliotheek op school en het mogelijk maken dat meerdere scholen hier aan meedoen; - het realiseren en uitvoeren van het project ‘Voorlees Expres’ om jonge kinderen al in contact met lezen te brengen en taal te stimuleren; - het fusieproces met de bibliotheek NaardenBussum uitvoeren. - We gaan werken aan een duurzame
Programmabegroting 2016-2019
oplossing voor de huisvesting van de bibliotheek. Verhuur accommodaties sociaal domein We onderzoeken hoe we het beheer- en de verhuur van onze gemeentelijke accommodaties toekomstbestendig kunnen maken.
Verhuur accommodaties sociaal domein - Leegstand van onze gemeentelijke gebouwen beheersbaar maken en houden. Cultuur - Alles wat door de samenleving Wijdemeren is of wordt voortgebracht (kunstuiting, tradities/gewoonten, architectuur, recreatie e.d.) onder de aandacht brengen van de inwoners van Wijdemeren en daarbuiten, om het meedoen aan het maatschappelijk verkeer Wijdemeren te bevorderen; - initiatieven en organisaties verbinden met elkaar, alsook verbreden naar andere terreinen zoals recreatie en toerisme; - binnen en buitenschoolse cultuur- en kunstactiviteiten voor de jeugd ontwikkelen en stimuleren. Subsidies - Het in stand houden van de leefbaarheid in onze kernen door inwoners in staat te stellen mee te doen en in groepsverband actief te zijn en te bewegen.
Informele zorg - De leefbaarheid vergroten in de kernen.
Versterken sociale cohesie - Mensen met elkaar in verbinding brengen. Nieuwe initiatieven - Zorg goed afstemmen op de behoefte van
Cultuur - We stellen een cultuurnota op die meedoen van inwoners en organisaties bevordert en inspeelt op een brede behoefte. - we werken hierbij samen met de regiogemeenten Gooi en Vechtstreek en ontwikkelen daarbij een lange termijn visie en op de korte termijn is het streven om Quick Wins in de regio te realiseren; - mogelijkheden van samenwerking onderzoeken op het vlak van cultuur, recreatie en toerisme; - Initiatieven op het gebied van natuur, cultuur e.d. stimuleren en verder uitbreiden. Subsidies - Samen met verenigingen, organisaties en vertegenwoordigers namens de inwoners, het subsidiebeleid 2013-2016 aanpassen voor 2017 en daarop volgende jaren waarbij wij de nieuwe ontwikkelingen binnen het sociale domein betrekken. Informele zorg - Op basis van de resultaten van een onderzoek, naar het realiseren van informele zorg, dat in samenwerking met de provincie Noord Holland in Ankeveen plaatsvindt, kijken of dit in andere kernen ook toepasbaar is. Versterken sociale cohesie - Een participatieplatform opzetten. Nieuwe initiatieven - Op basis van een wijkanalyse 2015, samen met het regionale kennis- en innovatieplatform Stichting iZovator en (zorg)organisaties onderzoeken of het mogelijk is een wijkleerbedrijf op te zetten; - ontwikkelen van een lokaal afwegingskader om nieuwe initiatieven te stimuleren en aan te laten sluiten bij de behoefte van de inwoners. Sport en bewegen - Aansluiting zoeken met lokale partners (huisartsen, fysiotherapeuten e.d.) om samen beweging te stimuleren en te realiseren;
61
Programmabegroting 2016-2019
onze inwoners.
-
de activiteiten evalueren en waar mogelijk borgen in het voorveld.
Sport en Bewegen - Een gezonde leefstijl stimuleren; - bewegingsondersteuning realiseren op en rond onze basisscholen; - op basis van een aanvullende regeling uitbreiding realiseren op het gebied van bewegen onder alle leeftijden met specifieke aandacht voor ouderen en kwetsbare jongeren. Veiligheid - Veiligheid in en rond het huis zo goed mogelijk borgen; - ervaren overlast terugdringen; - door gezamenlijk met betrokken partijen op te trekken elkaar versterken in gezamenlijke taken en verantwoordelijkheden.
Veiligheid - De samenwerking met Veilig Thuis Utrecht (meldpunt kindermishandeling en huiselijk geweld) en het Veiligheidshuis Gooi en Vechtstreek intensiveren; - partijen samenbrengen, waaronder woningbouwcorporaties, RBL, GGD, wijkagenten, halt en overige instellingen om te komen tot oplossingen waar dit nodig is.
Woon – en leefomstandigheden Wat willen we bereiken? Wonen - Dat mensen wonen in een woning die past in hun situatie; - het aantal sociale huurwoningen toeneemt; - dat huurwoningen toegankelijk blijven voor mensen met een laag inkomen.
Wat gaan we doen? Wonen - Met de regiogemeenten Gooi en Vechtstreek een woonvisie 2016 opstellen; - de regionale woonvisie vertalen naar de plaatselijke situatie, mede op basis van het woonbehoefte onderzoek Wijdemeren 2015; - op basis van de nieuwe woonvisie prestatieafspraken maken met de woningbouwcorporaties, waarbij aandacht is voor woonomgeving, lokaal aanbod, verkoop woningbezit, woonfraude, en tweede kansbeleid.
Huisvesting asielzoekers met Verblijfsvergunning - Passende woonruimte voor asielzoekers met een verblijfsvergunning, die het Centraal Orgaan Asielzoekers koppelt aan de gemeente.
Huisvesting asielzoekers met Verblijfsvergunning - Afspraken met de woningcorporaties voortzetten of aanpassen zodat wij de gemeentelijke taakstelling van circa 56 kunnen uitvoeren. Mogelijk vindt uitbreiding van taakstelling plaats in 2015/2016.
Ondersteuning en Begeleiding - Inwoners in staat stellen zo lang mogelijk zelfstandig deel te laten nemen aan de samenleving waarbij inwoners, indien nodig, ondersteund en begeleid worden bij het maken van de keuzes die daarvoor nodig zijn op basis van eigen kracht en behoeften van deze inwoner.
Ondersteuning en Begeleiding - Inventariseren welke laagdrempelige lokale activiteiten bijdragen aan het verbeteren van zelfredzaamheid van inwoners; - een werkwijze realiseren om te komen tot cliëntondersteuning voor versterking van netwerken rondom kwetsbare inwoners; - met het passend onderwijs, ouders en leerlingen stemmen wij af, op welke wijze begeleiding kan plaats vinden bij leerlingen
62
Programmabegroting 2016-2019
-
met een beperking, zodat het krijgen van een startkwalificatie tot de mogelijkheden behoord alsook werk; volgens een zelfredzaamheidmatrix werken en het hebben van een tool voor de wijkteammedewerkers zodat draaglast versus draagkracht beter kan worden bepaald. We werken toe naar een uniforme werkwijze.
Maatschappelijke opvang - Aan onze inwoners hulp, ondersteuning en opvang bieden wanneer dit nodig is.
Maatschappelijke opvang - We sluiten maatschappelijke opvang organisaties in de regio Gooi en Vechtstreek aan bij de werkwijze SAVE (Samen Veilig) en de uitvoering van huiselijk geweld (convenant Utrecht Veilig Thuis).
Actief meedoen stimuleren - Inwoners stimuleren zich in te zetten voor een ander, ook als je zelf ondersteuning of begeleiding ontvangt; - inwoners met een bijstandsuitkering stimuleren een tegenprestatie te leveren.
Actief meedoen stimuleren - Vrijwilligers en tegenprestatieplekken werven; - een vrijwilligerswebsite opzetten; - op basis van de evaluatie van de pilot Verbinding WWB/Wmo deze mogelijk structureel borgen of onderbrengen bij een organisatie.
Vervoer - We willen dat onze inwoners - die niet in staat zijn om zelfstandig met het openbaar vervoer te reizen - in staat worden gesteld om binnen de Regio Gooi en Vechtstreek van deur tot deur te reizen naar het adres van hun keuze. Randvoorwaarde daarbij is dat de wachttijd om te reizen en de reisduur zo kort als mogelijk is.
Vervoer - We blijven scherp toezicht houden op de uitvoering van de huidige contracten om te zorgen dat de huidige goede dienstverlening bij de uitvoerders op peil blijft; - samen met het contractbeheer van de Regio Gooi en Vechtstreek het vervoer monitoren, toezicht houden en de resultaten jaarlijks blijven rapporteren; - in 2016 gaan wij met de regiogemeenten Gooi en Vechtstreek onderzoeken hoe het doelgroepenvervoer en leerlingenvervoer nog beter en financieel aantrekkelijker kan.
Zorg rondom jeugd - Integrale zorg coördineren met nadruk op preventie en het betrekken van het sociaal netwerk om de doorstroming naar specialistische zorg zoveel mogelijk te beperken; - bij uitstroom uit de Jeugdzorg de kans op terugval/recidive voorkomen. - naast de zorginhoudelijke kant willen wij ook kennis en ervaring opdoen met de huidige financieringsafspraken om te komen tot een afgewogen inkoop van zorg voor 2017 en daaropvolgende jaren.
Zorg rondom jeugd - Zorg zo dichtbij als mogelijk inzetten en hierbij gebruik maken van zorginstellingen/organisaties in de directe omgeving; - daar waar mogelijk ambulante jeugdhulp indicatiearm en vroegtijdig inzetten (resultaatbepaling, toewijzing, beschikking, financiering); - uitvoering geven aan gemaakte afspraken over de werkwijze tussen de gemeentelijke toegang, Veilig Thuis Utrecht, de Raad voor de Kinderbescherming en het inzetten van SAVE-teams bij drang en dwang; - een goede afstemming realiseren met andere beleidsterreinen waaronder gezondheidszorg, passend onderwijs,
63
Programmabegroting 2016-2019
begeleiding en ondersteuning, participatie en het hele voorveld (scholen, peuterspeelzalen, kinderdagverblijven, kerken, verenigingen e.d.). Preventie en multiproblems - versterken van het voorveld.
Preventie en mulitproblems - Het Sociaal Wijkteam zet in 2016 nog meer in op preventie. In voorkomende gevallen is een creatieve oplossing nodig om gezinnen op de rit te houden. Dit zijn domeinoverstijgende oplossingen waar de huidige regelgeving niet in voorziet. Bijvoorbeeld: om escalatie in een gezin te voorkomen is tijdelijk de inzet van leerlingenvervoer en kinderopvang nodig. Het gezin komt volgens toepassing van de verordeningen niet in aanmerking voor deze voorzieningen, echter de inzet van deze voorzieningen voorkomt dat moeder moet worden opgenomen en vader overbelast zijn baan kwijt raakt. Naar schatting is hiervoor € 100.000 nodig. Dit bedrag wordt gefinancierd uit de zorgkosten voor Wmo begeleiding en Jeugdzorg.
Onderwijs Wat willen we bereiken? (Passend)Onderwijs We willen dat kinderen de mogelijkheid krijgen om een eigen bestaan op te kunnen bouwen en te groeien naar zelfredzaamheid Kinderen moeten de mogelijkheid hebben om mensen te worden die een waardevolle bijdrage kunnen leveren aan de kwaliteit van hun eigen leven, aan hun toekomst en aan die van mensen waarmee ze samenleven.
Wat gaan we doen? (Passend)Onderwijs - We gaan (passend)onderwijs en jeugdhulp met elkaar afstemmen en verbinden; - de afspraken die zijn gemaakt tussen de regiogemeenten Gooi en Vechtstreek en gemeenten, op basis van een ontwikkelagenda Gooi en vechtstreek uitwerken, waarbij speciale aandacht is voor aansluiting zorgstructuren onderwijs en uitvoering jeugdzorg gemeenten; - inventariseren hoeveel jongeren met een beperking in Wijdemeren wonen en op welke wijze ondersteuning en begeleiding kan plaatsvinden bij het zelfstandig wonen, het volgen van onderwijs en welke mogelijkheden er zijn tot de arbeidsmarkt.
Muziekeducatie - We willen dat kinderen de mogelijkheid krijgen hun talenten te ontwikkelen; - op een andere wijze leren communiceren die bijdraagt aan hun ontwikkeling.
Muziekeducatie - We gaan het muziekonderwijs op de basisscholen verbreden en verdiepen, door in het schooljaar 2015/2016 samen met muziekvakleerkrachten het project LOL (leuk, ontdekkend, leerzaam) met muziek uit te voeren.
Voor- en Vroegschoolse Educatie - Taalachterstand van kinderen voorkomen of tegengaan;
Voor- en Vroegschoolse Educatie - Op basis van de evaluatie voor- en vroegschoolse educatie(VVE) uit 2015 het
64
Programmabegroting 2016-2019
-
dat tenminste 90% van de kinderen met een taalachterstand deelneemt aan een taalstimuleringsprogramma; de ouderbetrokkenheid- en toeleiding naar een taalstimuleringsprogramma vergroten.
-
-
-
VVE beleid aanpassen in 2016; meetbare doelstellingen voor de VVE vastleggen en deze vertalen in evalueerbare prestatieafspraken over de uitvoering van de VVE; (resultaat)afspraken maken met ouders, kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en GGD om de ouderbetrokkenheid- en de toeleiding naar een taalstimuleringsprogramma te vergroten; in samenwerking met de bibliotheek het project voorleesexpres voortzetten.
Laaggeletterdheid - Wij willen dat inwoners die niet of onvoldoende de Nederlandse taal beheersen, de mogelijkheid bieden hieraan te gaan voldoen, waardoor zij kunnen meedoen aan het maatschappelijk leven, uitzicht hebben op werk of vrijwilligerswerk.
Laaggeletterdheid - Wij gaan samenwerken met de regiogemeenten Gooi en Vechtstreek, onderwijs en bibliotheek om uitbreiding van het (informeel) taalonderwijs voor laaggeletterden te realiseren; - projecten ontwikkelen ter bestrijding van laaggeletterdheid; - taaltrajecten inzetten voor anderstaligen, en als het kan in combinatie met arbeidsontwikkeling.
Regionaal Bureau Leerplichtzaken - Wij willen de positie van het Regionaal Bureau Leerplichtzaken verstevigen binnen het sociaal domein; - het schoolverzuim terugdringen; - dat jongeren de school verlaten met een startkwalificatie.
Regionaal Bureau Leerplichtzaken - Wij gaan op basis van een onderzoek uit 2015 het Regionaal Bureau Leerplichtzaken (RBL) onderbrengen bij de regio Gooi en Vechtstreek; - met het RBL het schoolverzuim inventariseren; - een verbinding realiseren tussen RBL, sociaal wijkteam, scholen, passend onderwijs en overige betrokkenen voor het terugdringen van schoolverzuim en ter voorkoming van uitstroom zonder startkwalificatie; - Regionale afspraken maken betreffende het Productief leren met de gezamenlijke gemeenten in de regio Gooi en Vechtstreek. Het streven is het onder te brengen bij het MBO college te Hilversum.
Maatschappelijke stages scholen Jongeren zo vroeg mogelijk bewust maken van maatschappelijke betrokkenheid.
Maatschappelijke stages scholen Scholen en organisaties de mogelijkheid bieden vraag en aanbod van stageplaatsen op de gemeentelijke vrijwilligers vacaturebank Wijdemeren te plaatsen.
Huisvesting scholen - Adequate huisvesting voor scholen, gelet op de toenemende leegstand in schoolgebouwen; - overdracht van schoolgebouwen goed regelen aangezien de schoolbesturen verantwoordelijk zijn voor het gehele
Huisvesting scholen - We gaan op basis van de haalbaarheidsonderzoeken 2015 naar gezamenlijke huisvesting van scholen hieraan in 2016 een vervolg geven; - een protocol opstellen over de overdracht van de schoolgebouwen (in bruikbare en
65
Programmabegroting 2016-2019
-
onderhoud van de schoolgebouwen; stimuleren dat overgedragen gebouwen of schoollokalen weer beschikbaar gesteld kunnen worden aan andere schoolbesturen of andere doeleinden. -
veegschone staat). Dit protocol is van toepassing op situaties waarin een schoolbestuur juridisch eigenaar is van een schoolgebouw en het schoolgebouw in zijn geheel en definitief wil verlaten; met de schoolbesturen overleg plegen over aanpassing van de beleidsregel leegstaande lokalen.
Economische zelfredzaamheid Wat willen we bereiken?
Wat gaan we doen?
Werk - We willen meer mogelijkheden creëren voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt; - samen met de Tomingroep B.V. en de regiogemeenten Gooi en Vechtstreek pilots in de markt zetten om te kijken of bepaalde bedrijfsonderdelen van het Sociaal Werkbedrijf kunnen worden herontwikkeld om zo meer mogelijkheden te creëren om mensen toe te leiden naar betaald werk; - zoveel mogelijk mensen die zonder re-integratiesteun niet of moeilijk aan het werk komen, aan werk of werkervaring helpen; - Jongeren met een zwakke uitgangspositie, door o.a. het ontbreken van een startkwalificatie zoveel mogelijk plaatsen op de reguliere arbeid; - Een tegenprestatie vragen aan mensen met een uitkering.
Werk - We gaan beleid ontwikkelen voor doorstroming naar de arbeidsmarkt van kwetsbare jongeren; - arbeid-, stage-, en/of leerwerkplekken realiseren; - in overleg treden met lokale werkgevers over het beschikbaar stellen van werkervaringsplaatsen; - loonkostensubsidie inzetten; - een goede werkgeversdienstverlening- en arbeidsontwikkeling organiseren met de regiogemeenten Gooi en Vechtstreek; - deelnemen aan regionale initiatieven uit Gooi en Vechtstreek, zoals Jongeren Onderwijs Arbeidsmarkt;
Mee kunnen doen (o.a. minimabeleid) - Sociale uitsluiting voorkomen door te stimuleren dat iedereen, ook mensen met een uitkering, meedoen aan het maatschappelijk leven; - dat door het na-ijl effect van de economische crisis en verhoging van de taakstelling statushouder inwoners die dit nodig hebben gebruik kunnen blijven maken van het minimabeleid.
Mee kunnen doen(o.a. minimabeleid) - Het gebruik van het jeugdsport- en jeugdcultuurfonds stimuleren; - extra inkomensondersteuning via bijzondere bijstand en minimabeleid; - inzetten op preventie bij schuldhulpverlening; - onderzoek doen naar stapelingseffecten; - evaluatie van de notities minimabeleid en chronische zieken en gehandicapten, waarbij de mogelijke verhoging van de taakstelling van statushouders wordt meegenomen.
Toezicht en Handhaving - Misbruik tegengaan van voorzieningen op het gebied van zorg en werk.
Toezicht en Handhaving - Juiste en duidelijke voorlichting, om fraude te voorkomen; - administratieve processen optimaliseren; - Voorafgaand aan het afgeven van een beschikking, waar nodig op huisbezoek gaan.
66
Programmabegroting 2016-2019
Prestatie-indicatoren Programma Portefeuillehouder Verantwoordelijke afdeling
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Doelstelling 2 Indicator 1 Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
5. Zorg, Welzijn en Onderwijs S.N.F. van Rijkom en B.R. van Henten-Meijer Dienstverlening Bereikt in Te Te 2014 bereiken bereiken in 2015 in 2016
Vergroten van maatschappelijke participatie en versterken sociale samenhang Verminderen bezwaarschriften WMO Aantal bezwaarschriften 6 0 0 WMO en 2 gehandicapten 1 parkeerkaarten 0 Urgentie woningzoekenden Leerlingenvervoer Vergroten maatschappelijke betrokkenheid jongeren Bereikte maatschappelijke n.v.t. 170 170 stages
Kwalitatieve goede onderwijshuisvesting cf. de verordening Percentage uitgevoerde 100% n.v.t. n.v.t. De aanvragen huisvestingsvoorz huisvestingsvoorzieningen ieningen onderwijs onderwijs worden rechtstreeks via het Rijk gefinancierd vanaf 2015 Gezondheid en welbevinden van inwoners Verenigingen en instellingen (financieel) faciliteren en maatwerk leveren Implementeren 90% 90% 100% accommodatiebeleid
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1 Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Indicator 2
Toelichting
Uitvoering vroeg- en voorschoolse educatie Taalachterstanden bij kinderen 2-4 jaar verminderen Aantal geplaatste doelgroepkinderen
22
12
12
Voorkomen armoede Minimabeleid meer onder de aandacht brengen Aantal huishoudens dat gebruik 147 200 maakt van de declaratieregeling
Aantal toekenningen bijzondere bijstand en minimabeleid
455
300
400
Vanaf 2015 is categoraal beleid niet meer toegestaan Minimabeleid mag niet meer, wel bijzondere bijstand maar dit vergt (veel) meer menskracht
67
Programmabegroting 2016-2019
Doelstelling 2 Indicator 1
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Indicator 2
Indicator 3 Indicator 4
Aantal personen dat gebruik maakt van adviezen (budgetbeheer) van de Stadsbank
Intensiveren van schuldhulpverlening 158 150 150
Verminderen gebruik Wwb Percentage uitstromers van aanvragen die in het aangegeven jaar zijn toegekend Percentage toename uitkeringen (Uitstromers minus Instromers)
Percentage totaal aantal uitstromers(excl. instromers) Percentage uitstromers naar een baan (van alle uitstromers)
Bevorderen uitstroom 25% 15%
15%
- 4,5 %
-5%
+5%
48%
20%
30%
37%
30%
30%
Kengetallen Aantal Aantal Aantal Aantal
2011
2012
2013
2014
574
606
561
566
25 182
26 166
17 209
19 235
345 12 2.144 1
237 12 2.108 7
243 12 2.021 8
218 12 1.990 8
8%
<8%
<8%
nnb
personen met huishoudelijke hulp personen met begeleiding personen met een PGB personen met een vervoersvoorziening
Aantal personen met een rolstoelvoorziening Aantal basisscholen Aantal leerlingen basisonderwijs Aantal bezwarenschriften WMO en geh.park.kaarten Aantal jeugdigen in zorg(18-) Percentage aanrijtijd OV-taxi(15 min.voor en 15 min. Na afspraak) Aantal bijstandsgerechtigden(alle regelingen) Aantal toegekende aanvragen levensonderhoud Aantal uitstromers(alle regelingen) Doorlooptijden aanvragen levensonderhoud in weken Aantal huishoudens met kwijtschelding belastingen
68
158 67
167 66
198 106
207 104
60
57
75
95
3,5 203 (waarvan 123 automatisch toegekend)
6 235 (waarvan 148 automatisch toegekend)
4,5 256 (waarvan 181 automatisch toegekend)
5 271 (waarvan 206 automatisch toegekend)
Programmabegroting 2016-2019
Wat mag het kosten? 5. Sociaal domein
Rekening
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
(*) 2014
(*) 2015
2016
2017
2018
2019
Lasten
14.498.007 19.811.799 19.222.356 18.718.843 18.576.685 18.477.894
Baten
-5.110.268 -10.192.419
Saldo vóór bestemming
-9.414.973
-9.269.435
-9.209.705
9.387.739
9.619.380
9.664.215
9.303.870
9.307.250
9.268.189
-221.295
-702.420
-83.520
-178.968
-201.681
-178.476
9.166.443
8.916.959
9.580.696
9.124.902
9.105.569
9.089.713
Mutaties reserves Saldo na bestemming
-9.558.141
(*) In deze cijfers zijn de programma’s 5 en 6 van de jaarrekening 2014 en de begroting 2015 samengevoegd.
Belangrijkste verschillen 2016 ten opzichte van 2015 Lasten De lasten dalen ten opzichte van 2015 met € 589.000. De belangrijkste oorzaken zijn: Bedragen x € 1.000 - Toename apparaatslasten In 2016 worden er ten opzichte van 2015 ruim 10.500 uren meer op dit programma verantwoord. Tot en met 2015 zijn de uitvoeringsbudgetten sociaal domein binnen de materiële lasten opgenomen. In 2016 zijn deze budgetten binnen de apparaatslasten verantwoord. Er is daardoor sprake van een verschuiving. - Afname materiële lasten: -
In 2015 is een budget van € 597.000 geraamd voor kosten van inkoop en monitoring in Utrecht West verband (de bijdrage van de overige deelnemers bedraagt € 515.000, zie baten). Zowel de lasten als de baten worden niet structureel geraamd, omdat niet is zeker welke werkzaamheden structureel van aard zijn.
-597
-
Ten opzichte van 2015 is sprake van € 133.000 lagere doorbelasting van de Sporthallen. Dit is het gevolg van minder salarislasten door van het vertrek van een medewerker en door lagere onderhoudslasten.
-133
-
Jaarlijks worden de nog niet benutte middelen t.b.v. de Combinatiefuncties overgeheveld naar een volgend jaar. Aangezien voor 2015 nog niet bekend is welke middelen overgeheveld worden naar 2016, levert dit voor de vergelijking met 2015 een verschil op.
-248
-
Verhogen budget Jongerenwerk
-
In de begroting 2015 zijn de uitvoeringskosten sociaal domein als stelpost opgenomen binnen de materiële lasten. Vanaf 2016 zijn de lasten verwerkt binnen de apparaatslasten. Er is dus sprake van een verschuiving.
-512
-
In de septembercirculaire is de integratie uitkering Wmo voor de Huishoudelijke Zorg verhoogd.
71
-
Lagere lasten middelen OKE. In 2015 is het budget incidenteel hoger als gevolg van bestemming resultaat 2014).
-145
-
In 2015 is vanuit de bestemming resultaat 2014 incidenteel een bedrag van € 50.000 gebudgetteerd voor “Informele
-50
994
N
1.525
V
25
69
Programmabegroting 2016-2019
speelruimte + Schoolplein 2014”. -
In 2015 en 2016 ontvangt Wijdemeren vanuit het Rijk een Huishoudelijke Hulp Toeslag (HHT) van € 312.000 per jaar. De middelen van 2015 worden in de Najaarsrapportage van 2015 verwerkt.
312
-
In 2015 is vanuit de bestemming resultaat 2014 incidenteel een bedrag van € 41.000 gebudgetteerd voor “eenmalige koopkrachttegemoetkoming”.
-41
-
In 2015 is een incidenteel budget van € 68.000 geraamd voor de Pilot verbinding Wwb/Wmo. In 2016 is hiervoor € 40.000 geraamd
-28
-
In 2015 is een incidenteel budget van € 63.000 geraamd voor Transitiekosten sociaal domein.
-63
-
Overige mutaties
-116
- Afname kapitaallasten
58
V
589
V
Baten De baten dalen ten opzichte van 2015 met € 634.000. De belangrijkste oorzaken zijn: Bedragen x € 1.000 - Niet ramen van lasten en baten van inkoop en monitoring in Utrecht West verband (zie ook materiële lasten
515
N
- Lagere integratie-uitkering sociaal domein
65
N
- In 2015 is een incidentele subsidie “Gemeentelijke toegang jeugdzorg” van € 23.000 van de provincie geraamd.
23
N
- Overige baten
31
N
634
N
70
Programmabegroting 2016-2019
Mutaties Reserves De mutaties reserves betreffen bijdragen uit (negatief) of stortingen in onderstaande reserves: Bedragen x € 1.000 Rekening
Begroting
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Algemene reserve
-73
-619
Reserve Algemeen Open Bejaardenwerk
-10
-10
-6
-6
-6
-6
Reserve Sociaal Domein
77
48
100
Reserve Inburgering
-50
-16
-14
-14
-14
-14
Reserve Onderhoud Gebouwen
-56
3
-36
-33
-56
-32
-21
-21
-21
-21
-109
-108
-107
-105
-105
-105
-221
-702
-84
-179
-202
-178
Reserve Speeltoestellen Reserve Afschrijving Activa
Belangrijkste verschillen meerjarenramingen 2016 – 2019 De verschillen van 2016-2017, 2017-2018 en 2018-2019 zijn op de volgende pagina kort toegelicht: Lasten Bedragen x € 1.000
Kapitaallasten
2017 t.o.v. 2016
2018 t.o.v. 2017
2019 t.o.v. 2018
-57
-21
-20
Beëindiging subsidie Stichting Muziek Educatie
-11
Uitvoeringskosten oude Wsw
-69
-64
-47
Participatie, inkoop reïntegratiebedrijven
-22
-17
9
-88 20 -7
-28
35 -142
6 -8 -99
Huishoudelijke Hulp Wmo Huishoudelijke Hulp Toelage in regionaal verband Wmo verstrekking Zorg In Natura (ZIN) Wmo-Awbz (-18) ZIN Onvoorzien Wmo Awbz Frictiekosten logopedie Gewest Onvoorzien Jeugd Overig Totaal vermindering lasten
45 -312 13 47 -70 -10 -79 11 -503
Baten De afnemende baten in de periode 2016-2019 betreffen de verminderde uitkering van de integratieuitkering sociaal deelfonds.
71
Programmabegroting 2016-2019
Programma 5, Sociaal Domein per product Product
Omschrijving
Materiële
Kapitaal-
423001
BO: Lokaal onderwijsbeleid
apparaat
Lasten
lasten
26.150
19.091
423002
BO: huisvesting basisonderwijs
20.920
135.406
423003
BO: onderwijsbegeleiding
423004
BO: leerlingenvervoer
26.500
26.500
138.386
300.000
438.386
423006
BO: aanvullende voorzieningen
424001
Leerplicht
12.552
171.234
2.092
45.208
427001
Openbare bibliotheek
429001
Sportstimulering
4.184
306.665
5.523
316.372
32.949
54.220
24.269
111.438
429002
Sportcomplex Loosdrecht
429003
Sportcomplex 's-Graveland
20.815
81.523
20.088
122.426
-28.302
94.124
94.124
20.815
70.544
16.535
107.894
-5.341
102.553
102.553
429004
Sportcomplex Ned. den Berg
20.815
429005
Binnensport accommodaties
15.690
35.661
56.476
-11.746
44.730
44.730
191.166
206.856
206.856
206.856
430001
Kunstzinnige vorming
32.955
32.955
32.955
32.955
430002
Beheer kunstbezit
430003
Cultuurhistorie
28.610
31.225
31.225
31.225
28.384
28.384
28.384
28.384
432001
Participatiewet(Wwb)
432002
Participatiewet(IOAW/IOAZ/BBZ)
455.847
2.787.000
3.242.847
-2.725.000
517.847
517.847
31.694
410.500
442.194
-72.750
369.444
369.444
432005
Onderzoek en bijz. controles
432006
Cliëntenraad
10.460
65.590
76.050
76.050
76.050
4.184
16.000
20.184
20.184
20.184
433001 433002
Bijzondere bijstand
82.111
467.189
549.300
548.900
548.900
Schuldhulpverlening
6.381
120.000
126.381
126.381
126.381
433004
Kwijtschelding belastingen
28.451
60.000
88.451
88.451
88.451
434001
Sociale werkvoorziening
14.644
857.065
871.709
-857.065
14.644
14.644
434002
Participatiebudget(werkdeel)
77.509
203.723
281.232
-164.848
116.384
116.384
435001
Maatschappel. dienstverlening
94.140
366.617
464.047
-5.500
458.547
437001
Wet Inburgering
28.974
23.650
52.624
-10.000
42.624
86.350
128.974
438001
Uitvoering voorzieningen WMO
810.232
2.569.967
3.380.199
-450.000
2.930.199
2.930.199
438002
Gehandicaptenparkeerkaarten
11.000
11.000
-7.000
4.000
4.000
438004
Activiteiten gehandicapten
1.750
1.750
438005
Decentralisatie Awbz naar Wmo
-2.436.572
-320.431
-320.431
439001
Jeugd- en jongerenwerk
222.905
308
223.213
223.213
223.213
439002
Kinderdagverblijven
42.363
100
5.163
47.626
47.626
47.626
439003
Kinderopvang
31.380
68.770
19.487
119.637
439004
Speeltuinen / speelplaatsen
103.206
72.524
440001
Dorpshuis de Dobber
3.138
9.660
26.468
39.266
-55.000
-15.734
440002
Overige accomodaties
116.106
79.672
66.995
262.773
-60.966
201.807
441001
Volksgezondheid
34.518
930.433
964.951
442001
Jeugdzorg
792.345
2.335.628
3.127.973
442002
Veilig Thuis
46.400
46.400
15.304.076
767.239 19.222.356
Totaal programma 5
72
Lasten
2.615
65.375
3.151.041
579.113
3.290
Totaal
Baten
lasten
Saldo vóór
Mutaties
Saldo na
bestemming
reserves
bestemming
45.241
-19.091
26.150
735.439
-15.000
720.439 26.500
26.500
-13.000
425.386
425.386
183.786
183.786
183.786
47.300
47.300
47.300
310.849
310.849
111.438
111.438
-5.523
-400
464.047
1.750
1.750
2.050.766
2.116.141
-13.000
175.730
-2.607.537
-9.558.141
26.150 -76.106
644.333
106.637
-11.521
95.116
175.730
-20.524
155.206 -15.734
-56.219
145.588
964.951
964.951
520.436
520.436
46.400
46.400
9.664.215
-83.520
9.580.696
Programmabegroting 2016-2019
7. Natuur en Milieu Beschrijving programma Alle milieu gerelateerde zaken (met uitzondering van duurzaamheid en natuurbeheer) worden sinds 1 januari 2013 uitbesteed aan de Omgevingsdienst Flevoland en Gooi en Vechtstreek. Het ministerie van LNV heeft de ‘Oostelijke Vechtplassen’ aangewezen als Natura 2000-gebied; een samenhangend netwerk van natuurgebieden in Europa. Voor dit gebied zijn instandhoudingsdoelen vastgesteld waarin is aangegeven welke planten en dieren behouden en versterkt moeten worden. Onder leiding van de provincie Noord-Holland werken diverse partijen sinds 2009 aan een beheerplan voor dit gebied. Aanvankelijk was het de bedoeling om het beheerplan in 2011 vast te stellen, maar bij nader inzien vond de provincie het verstandiger te wachten op de landelijke vaststelling van het stikstofbeleid (PAS). Uiteindelijk is de PAS in werking getreden op 1 juli 2015. Op dit moment wordt de start van de inspraakprocedure voor het ontwerp beheerplan verwacht in de eerste helft 2016. In dit beheerplan zal ook aangegeven worden welke huidige (jaarlijkse) activiteiten in het gebied zonder meer mogen en welke onder voorwaarden zijn toegestaan. Het aangepaste Convenant Gebiedsgericht Grondwaterbeheer is in 2014 getekend door de provincie, de rijksoverheid, het waterschap, de drinkwaterbedrijven en acht Gooise gemeenten. De belangrijkste doelstelling van dit Gebiedsgericht beheer is om de grondwaterverontreinigingen (pluimen) in het Gooi in kaart te brengen om ze te monitoren, te beheren en bij bedreiging van gevoelige functies te beheersen door het treffen van maatregelen. Dit Gebiedsgericht beheer dient tevens in 2015 de vereiste onderbouwing op te leveren die nodig is voor het verkrijgen van een uitzondering op grond van artikel 6.3 van de Kaderrichtlijn Grondwater. Op termijn (na 2015) zal dit tot aanzienlijke besparingen leiden in de bodemsanering. Immers, het saneren van de ondergrond is bijna onbetaalbaar geworden. In oktober 2013 is het project ‘Energiebesparing Particuliere Woningbouw’ van start gegaan. Dit provinciale project wordt onder de paraplu van de Regio Gooi & Vechtstreek in 9 gemeenten uitgevoerd. In 2014 en 2015 lag de nadruk op bewustwording. Eigenaren van woningen van voor 1979 zijn zich vaak niet bewust van de hoeveelheid energie die zij verspillen. Het project komt deze eigenaren tegemoet met een kleine subsidie van 15% op een aantal energiebesparende maatregelen. Daarnaast biedt het project in 2015 een speciaal op duurzaamheid gericht lespakket aan, aan bovenbouw van de lagere scholen. Dit pakket is ontwikkeld door het NME (Natuur- en Milieu Educatie).
73
Programmabegroting 2016-2019
Wat willen we bereiken en wat gaan we doen? Nieuwe Wet natuurbescherming Wat willen we bereiken? Dit wetsvoorstel is ter vervanging van de Natuurbeschermingswet, de Flora- en faunawet en Boswet. In dit wetsvoorstel wordt de aansluiting van natuur in de omgevingsvergunning versterkt: bij omgevings-vergunningplichtige activiteiten is het aanhaken van de natuurwetgeving niet meer optioneel maar verplicht. In de praktijk betekent dit dat de volledigheidstoets door de gemeente het enige moment is om er voor te zorgen dat een initiatiefnemer bij ruimtelijke activiteiten vooraf rekening houdt met wettelijk beschermde natuurwaarden. Als de handeling die betrekking heeft op natuur is aangegeven, dan moet een gemeente een Verklaring van geen bedenkingen (Vvgb) aanvragen bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) of bij de provincie.
Wat gaan we doen? Wij gaan ons voorbereiden op de nieuwe taken in het kader van de Wet natuurbescherming. Hiervoor onderzoeken wij of wij deze taak zelf uitvoeren dan wel in samenwerking met een andere gemeente of uitbesteden aan de OFGV. De financiële gevolgen zijn afhankelijk van de uiteindelijke keuze. Op dit moment zijn deze nog niet inzichtelijk. In de begroting is hiervoor nog geen budget opgenomen.
De gemeente moet daarbij ook toezicht houden op de uitvoering van de natuuronderdelen in de omgevingsvergunning. Vermoedelijk treedt de Wet natuurbescherming op 1 januari 2016 in werking.
Natura 2000 Wat willen we bereiken? We willen dat het concept beheerplan van eind 2015 een degelijke afstemming weergeeft tussen de recreatieve en de economische belangen van de Oostelijke Vechtplassen enerzijds en de ontwikkeling van (nieuwe) natuur anderzijds.
Wat gaan we doen? We realiseren ons dat Natura 2000 kansen biedt voor het oplossen van de knelpunten Loosdrechtse Plassen en nemen daarom actief deel aan het ambtelijk overleg waarbij we een rol willen toekennen aan de lokale gebiedskennis en ervaring.
Horstermeerpolder Wat willen we bereiken? Uitgangspunt blijven de vier D’s: draagvlak, Droog, Duurzaam en Duidelijk.
Wat gaan we doen? Regelmatig deelnemen (ambtelijk en/of bestuurlijk) aan het Kernteamoverleg Horstermeerpolder onder leiding van de gedeputeerde. In het kader van het gemeentelijk Grondwatermeetnet wordt een peilbuis geplaatst in het bovenste watervoerend pakket (grondwaterstroom) van de polder Kortenhoef
74
Programmabegroting 2016-2019
naar de Horstermeerpolder. In samenspraak met de bewonersvereniging Horstermeerpolder wordt de locatie bepaald. Dat is een toezegging die gedaan is bij de vaststelling van Masterplan Groenewoud. De gemeente zal deze grondwaterstroom voor een periode van tenminste 10 jr. monitoren, waarbij 2-4 maal per jaar een monster wordt genomen. De dieper gelegen grondwaterpakketten betreft het Gebiedsgericht Grondwaterbeheer (provincie). Gebiedsgericht Grondwater Beheer Wat willen we bereiken? Forse besparing op toekomstige bodemsanering en duidelijkheid over mogelijke grondwaterverontreiniging in Gooi en Vechtstreek.
Wat gaan we doen? Op basis van gezamenlijke monitoring vraagt de provincie namens de gemeenten uitzondering aan in Brussel op grond van art. 6.3 van de Kaderrichtlijn Grondwater. De vervuiling van het diepere grondwater monitoren en de bedreiging van bv de drinkwaterwinning voorkomen.
Duurzaamheid Wat willen we bereiken? We willen onze gemeente als een duurzame groene gemeente inrichten en voeren daartoe het beleid uit de Duurzaamheidsnotitie 2015 uit.
Wat gaan we doen? We voeren o.a. de volgende zaken uit: Communicatie Initiëren en begeleiden aanjaagavonden burgers, informatie naar MKB, verenigingen, etc. en onderhouden voorlichtingswebsite. Voorlichting Heldere handleiding maken voor de particulier om de eigen woning te verduurzamen. Zonnepanelen op scholen Alle lagere scholen in Wijdemeren de mogelijkheid bieden om zonnepanelen op hun daken te plaatsen, met gebruik van provinciale subsidie. Sociale woningbouw Woningcorporaties betrekken bij het verduurzamen van vastgoed. Financieringsoverzicht Helder overzicht maken van de diverse vormen van ESCo (Energy Service Company) en hun toepasbaarheid. Opstarten onderzoek regionale vergister Regionale biomassa omzetten in energie. Green Deal Koopwoningen Duidelijkheid over het realiseren van het aantal nul-op-de-meter woningen.
75
Programmabegroting 2016-2019
Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek Wat willen we bereiken? De Omgevingsdienst Flevoland & Gooi en Vechtstreek (OFGV) verzorgt namens de provincies Flevoland en Noord-Holland en de gemeenten in de Regio Gooi en Vechtstreek en Flevoland, de door hun overgedragen milieutaken op het gebied van milieuexpertise, vergunningverlening, toezicht en handhaving. Wijdemeren heeft het milieubasistakenpakket en vrijwel alle milieuplustaken aan de OFGV overgedragen. Het overdragen aan de OFGV moet zich vertalen in efficiënte en effectieve taakuitvoering van onze milieutaken, die meer is dan de som der delen van de oorspronkelijke taakuitvoering van de deelnemende organisaties.
Wat gaan we doen? De gemeente maakt deel uit van het Algemeen Bestuur van de OFGV en neemt ambtelijk deel aan Opdrachtgeversoverleg en Klankbordoverleg. Hiermee willen wij op een juiste wijze invulling geven aan onze rol als deelnemer (eigenaar) en opdrachtgever van de OFGV. Met de OFGV is een Dienstverleningsovereenkomst (DVO) gesloten. De DVO willen wij in 2016 evalueren. Jaarlijks stellen wij in overleg met de OFGV een Uitvoeringsprogramma op. De mogelijkheden tot het programmatisch risicogericht controleren van inrichtingen zullen wij verder uitwerken.
De financiering van de OFGV is door de deelnemers als lumpsumbijdrage, op basis van de kosten van het per 1-1-2013 ingebrachte personeel, geregeld. Deze afspraak geldt voor de eerste drie jaar van het bestaan van de OFGV; daarna, vanaf 1 januari 2016, is afgesproken te werken op basis van een kostprijssystematiek (KPS); een manier om met elkaar af te rekenen op basis van afgesproken producten en diensten en van een bepaalde kostprijs. De kostprijssystematiek biedt naar buiten toe de gewenste mate van flexibiliteit om met de deelnemers passende afspraken te kunnen maken en naar binnen voldoende houvast om aan een gezonde bedrijfsvoering op langere termijn bij te dragen. De kostprijssystematiek omvat een set afspraken en onderliggende schema’s en documenten, die het samen mogelijk maken om met de partners dienstverleningsafspraken te maken tegen een bepaalde prijs.
Het volledig werken en afrekenen op basis van de kostprijssystematiek is door de OFGV uitgesteld tot 1 januari 2017. Het jaar 2016 wordt een “proefjaar”, waarin gewerkt wordt als ware er al een kostprijssystematiek, om zodoende de gevolgen van de invoering van deze systematiek voor de individuele deelnemers inzichtelijk te maken en zo nodig bij te stellen. Op basis van de besluiten zoals die door de OFGV in de tweede helft van 2015 worden genomen, zullen wij de gevolgen van de invoering voor Wijdemeren goed volgen en inspelen op eventuele noodzakelijke bijstellingen in het uitvoeringsprogramma 2017.
76
Programmabegroting 2016-2019
Prestatie-indicatoren Programma Portefeuillehouder Verantwoordelijke afdeling
7. Natuur en Milieu J.H. Frijdal Ruimtelijke Ontwikkeling Bereikt in 2014
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Doelstelling 2 Indicator 1
Te bereiken in 2015
Te bereiken in 2016
Toelichting
De gemeente handhaaft de milieuregelgeving betreffende de externe veiligheid Uitvoeren van bedrijfscontroles en hercontroles 75% van de De OFGV heeft 111 G gecontroleerde controles bedrijven uitgevoerd, bij 46 89 Het Uitvoeringsvoldoen bij de bedrijven was een milieucontroles, programma eerste controle hercontrole nodig. 44 hercontroles. OFGV 2016 aan de Dit betekent dat het De jaaropdracht regelgeving gevraagde is nog niet percentage 59% verstrekt. bedraagt. Overigens bedraagt binnen het gebied van de OFGV dit percentage 60%. Wat dat betreft wijkt de gemeente Wijdemeren niet af. Oplossen baggerprobleem Voor te stellen Ambtelijke Voorbereiden van Een pilot om aan waterschap overeenstemming een pilot om met met bagger van AGV en provincie binnen het bagger van de de Plassen NH hoe ‘veenslibteam’ en Plassen natuur natuur rond de baggerprobleem vertaling naar rond de Wetering Wetering te opgelost kan Gebiedsvisie. te maken. maken. worden
Kengetallen 2012
2013
2014
2015
Aantal milieuklachten per jaar
15
16
De OFGV heeft 33 klachten in 2014 afgehandeld.
Aantal omgevingsvergunningen voor de activiteit milieu en meldingen in het kader van het activiteitenbesluit Aantal bedrijfscontroles
0
9 13
3 vergunningen, 17 meldingen, 2 beoordelingen rapportages.
175
97 inclusief hercontrole s
De OFGV heeft 148 controles uitgevoerd waarvan 37 hercontroles.
De OFGV gaat 40 klachten in behandeling nemen en afdoen indien die ingediend worden 8 vergunningen, 25 meldingen, 2 beoordelingen rapportages De OFGV gaat 133 (her) controles uitvoeren
Er is in 15 handhavingszaken juridische ondersteuning verleend
Wijdemeren heeft aan 2 door de OFGV geïnitieerde projecten deelgenomen.
Wijdemeren neemt deel aan de handhavingsestafette
77
Programmabegroting 2016-2019
Wat mag het kosten? 7. Natuur en milieu
Rekening
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
2014
2015
2016
2017
2018
2019
Lasten
576.459
471.272
488.585
484.903
481.222
487.992
Baten
-53.192
Saldo vóór bestemming
523.266
471.272
488.585
484.903
481.222
487.992
523.266
471.272
488.585
484.903
481.222
487.992
Mutaties reserves Saldo na bestemming
Belangrijkste verschillen 2016 ten opzichte van 2015 Lasten De lasten nemen ten opzichte van 2015 met € 17.000 toe. De belangrijkste oorzaken zijn: Bedragen x € 1.000 - Toename materiële lasten: -
Vanaf 2015 is een structureel budget voor “Duurzaamheid” in de begroting opgenomen. In 2015 € 20.000, vanaf 2016 structureel € 40.000. Toename ten opzichte van 2015 is € 20.000
20
-
Ten opzichte van 2015 is de bijdrage aan de Omgevingsdienst Flevoland / Gooi & Vecht (OFGV) in 20176 € 3.318 lager
-3
17
N
17
N
Belangrijkste verschillen meerjarenramingen 2016 – 2019 De verschillen van de lasten in meerjarenperspectief betreffen grotendeels de wijzigingen in bijdrage aan de OFGV.
78
Programmabegroting 2016-2019
Programma 7, Natuur en Milieu per product Product
Omschrijving
Lasten
Materiële
Kapitaal-
Totaal
Saldo vóór
Mutaties
Saldo na
apparaat
Lasten
lasten
lasten
bestemming
reserves
bestemming
10.460
40.000
50.460
50.460
50.460
3.766
373.229
376.995
376.995
376.995
61.130
61.130
474001
Algemeen milieubeleid
474003
Handhaving Wet milieubeheer
474004
Bodem, Geluid en Energie
10.460
38.600
12.070
61.130
Totaal programma 7
24.686
451.829
12.070
488.585
Baten
0
488.585
0
79
488.585
Programmabegroting 2016-2019
80
Programmabegroting 2016-2019
8. Ruimtelijke Ontwikkeling Beschrijving per programma Dit programma omvat activiteiten op het gebied van: volkshuisvesting en ruimtelijke ordening; bouw- en woningtoezicht, inclusief handhaving bouwregelgeving; het exploiteren van wateren en (bouw)gronden in gemeentelijk eigendom. Dit programma heeft raakvlakken met programma 2 (Veiligheid), programma 3 (Openbare Ruimte), programma 7 (Natuur en Milieu) en paragraaf 7 (Grondbeleid). Het programma wordt beïnvloed door beleid en regelgeving van hogere overheden: Nota Ruimte; Wet ruimtelijke ordening; Besluit ruimtelijke ordening; Crisis- en herstelwet; Woningwet; Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo); Huisvestingswet 2014; Structuurvisie Noord-Holland 2040; De provinciale ruimtelijke verordening Het beleid voor de uitvoering van dit programma is onder meer beschreven in: Huisvestingsverordening; Handboek Inrichting Openbare ruimte (HIOR); Welstandsnota; Monumentennota; Erfgoednota; Nota Zichtbare Handhaving Integraal handhavingsbeleid 2015-2018 (Regionale) Woonvisie; Notitie woonboten; Nota parkeernormering; Nota Snippergroen; Nota Grondbeleid 2012; Beleidsregels landgoederen Wijdemeren 2004; Beleidsregels Paardenbakken 2006; Structuurvisie Wijdemeren 2012; Bouwkostenbeleid 2014; Nota Plattelandswoningen. Op regionaal niveau vindt ambtelijk en bestuurlijk overleg plaats binnen de gremia van de Regio Gooi & Vechtstreek evenals ook in het kader van de SWW samenwerking
81
Programmabegroting 2016-2019
Wat willen we bereiken en wat gaan we doen? Herziening beleidsnota’s en verordeningen Wat willen we bereiken? Het actueel houden van alle beleidsnota’s en verordeningen.
Wat gaan we doen? In 2016 moeten o.a. de volgende nota’s c.q. verordeningen worden aangepast: - actualisering Nota Grondbeleid: rekening houdend met o.a. de gevolgen van de Wet op de Vennootschapsbelasting (VPB) per 1 januari 2016 - intrekken Grondexploitatieverordening: met het in werking treden van de Grondexploitatiewet in 2008 is het hebben van een Grondexploitatie- verordening niet langer vereist - opstellen c.q. herzien nota Bovenwijkse Voorzieningen: een van de belangrijkste vernieuwingen van de Grondexploitatiewet is niet alleen het verplichtende karakter van het kostenverhaal, maar ook de verruimde mogelijkheden van het kostenverhaal die de vernieuwingen van de Grondexploitatiewet bieden. Een van de aspecten die een rol speelt bij het kostenverhaal is het onderdeel van de bovenwijkse voorzieningen.
Oppad Wat willen we bereiken? Het realiseren van woningbouw aan het Oppad ter plaatse van het Trefpunt.
Wat gaan we doen? In 2016 zal naar verwachting de woningbouw door een projectontwikkelaar aan het Oppad gestalte krijgen. Bij gereed komen hiervan zal ook de herinrichting van de openbare ruimte worden gerealiseerd.
Het Loosdrechts Terras Wat willen we bereiken? Onder de noemer 'Het Loosdrechts Terras' wordt momenteel gewerkt aan de realisatie van een kleinschalig centrum van Oud-Loosdrecht.
Wat gaan we doen? In 2015 hebben wij een ontwikkelaar geselecteerd, die in 2016 de eerste fase gaat realiseren. Dit betekent dat wij in 2016 samen met de ontwikkelaar de benodigde procedure doorlopen. Daarnaast is sprake van ontwikkelingskosten voor de realisatie van de eerste fase. Na uitvoering eind 2016, dan wel 2017 zal deze fase verder woonrijp worden gemaakt. De passantenhaven is in 2015 gerealiseerd.
De lopende bestuursrechtelijke en privaatrechtelijke geschillen “finishen”
Twee grondeigenaren wonen inmiddels op hun perceel; door een grondeigenaar is beroep ingesteld tegen een aan een van hen verleende omgevingsvergunning. Met de betrokken grondeigenaar lopen nog meer bestuursrechtelijke zaken; ons streven blijft gericht op het beëindigen van deze geschillen.
82
Programmabegroting 2016-2019
Ter Sype Wat willen we bereiken? De grondexploitatie is per 01-01-2015 geactualiseerd. De grondopbrengsten zijn gebaseerd op de exploitatieovereenkomst van 2001 en de in 2012 gesloten overeenkomst. Voor plankosten en bovenwijkse voorzieningen zijn (financiële) afspraken gemaakt. Per jaar willen we circa 60 woningen realiseren.
Wat gaan we doen? In 2015 wordt gestart met de voorbereidingen voor de bouw van circa 160 woningen. Hiertoe wordt een bestemmingsplan en een stedenbouwkundig plan opgesteld. Omwonenden en belanghebbenden worden uitgenodigd te participeren in de planvorming.
Nedervecht Wat willen we bereiken? Het bestaande sportcomplex in Nederhorst den Berg wordt herontwikkeld tot een nieuw sportcomplex, een kinderopvang en een locatie voor de bouw van circa 180 woningen. Van de te bouwen woningen wordt circa 35% in de betaalbare categorie gerealiseerd.
Wat gaan we doen? De grondexploitatie is geactualiseerd per 01-012015. Het voetbalcomplex en de kinderopvang zijn in 2013 opgeleverd. Het bestemmingsplan voor Overmeer Zuid is sinds september 2014 onherroepelijk. De eerste fase van de woningbouw is in 2015 gestart en bestaat naast koopwoningen uit circa 50 huurwoningen. De verkoop van de vrije kavels vormt een aanzienlijk financieel risico. De kavelprijzen in de omgeving (referentie Hilversum) komen overeen met de prijzen in Nedervecht. De verkoop van de eerste kavels verloopt echter niet soepel. Hiervoor is in 2015 een verdere invulling gegeven aan promotieactiviteiten die worden gecontinueerd in de daarop volgende jaren. In de exploitatie is hiervoor budget opgenomen.
Grondzaken Wat willen we bereiken? Het streven is om alle gronden die geen strategisch grondbezit en geen structurele openbaargroen functie hebben uit te geven. Het legakker project in Nederhorst willen wij in 2016 afronden.
Wat gaan we doen? Als privaatrechtelijke grondeigenaar geeft de gemeente gronden uit. Denk daarbij aan koop, huur, pacht, visrecht en jachtrecht. De contracten hiertoe worden gesloten en beheerd. In 2016 worden alle verkopen van snippergroen nog door Eiffel gedaan. De verhuringen worden intern gedaan. Gezocht wordt naar een nieuwe bestemming voor het vrijgekomen scoutinggebouwtje naast de brandweerkazerne in Loosdrecht.
Toekomst Verblijfsrecreatie Wat willen we bereiken? Richting geven aan wat voor verblijfsrecreatiegemeente Wijdemeren kan en wil zijn. Aan welke vorm van verblijfsrecreatie wordt voorrang gegeven? Wat betekent dat voor de locatie van de verblijfsrecreatie? Wat is de vorm, oppervlakte en uiterlijk van de objecten? Waar in de gemeente worden ruimere ontwikkelingen mogelijk gemaakt en waar niet.
Wat gaan we doen? Na een startbijeenkomst, met alle diverse partijen die een rol spelen in dit veld, stellen wij in 2016 het “nieuwe” beleid vast.
83
Programmabegroting 2016-2019
Gebiedsontwikkeling Unileverterrein in Nieuw-Loosdrecht Wat willen we bereiken? Komen tot een uitvoerbaar bouwplan en daarmee de leegstand en voortschrijdende verpaupering beëindigen.
Wat gaan we doen? De laatste plannen die in 2013 en 2014 gepresenteerd zijn bleken financieel niet haalbaar en de toenmalige ontwikkelaar is afgehaakt. Er is wel al veel voorwerk / onderzoek gedaan. Een nieuwe ontwikkelaar heeft realistische en financieel uitvoerbare plannen. Indien met deze plannen in 2015 wordt ingestemd kan na het doorlopen van de benodigde procedures en het opstellen en afwikkelen van overeenkomsten in 2016 tot uitvoering worden overgegaan.
Dennenlaan Wat willen we bereiken? Verkoop van het terrein ten behoeve van woningbouw.
Wat gaan we doen? In 2016 is het terrein nog bij de brandweer in gebruik in afwachting van de nieuwbouw van de kazerne in Loosdrecht. In 2016 wordt verder bekeken hoe wij het terrein Dennenlaan ontwikkelen.
Kwakel/Kortenhoefsedijk Wat willen we bereiken? Verkoop van het terrein ten behoeve van de bedrijfsbestemming
Wat gaan we doen? Het perceel wordt verkocht inclusief de verontreiniging. Er is inmiddels een beschikking van de provincie over de ernst- en spoedeisendheid van een sanering. Het perceel wordt opnieuw getaxeerd op basis van: “verkoop inclusief verontreiniging”. Het perceel wordt onder notarieel toezicht verkocht door middel van openbare verkoop. Naar verwachting wordt het bericht van openbare verkoop van het perceel in september 2015 bekend gemaakt, waarna daadwerkelijke verkoop plaatsvindt. Afronding zal plaatsvinden in 2016.
Arnoud Voetlaan te Ankeveen Wat willen we bereiken? De bouw van 22 woningen op de gronden in het verlengde van de Arnoud Voetlaan.
Wat gaan we doen? Naar verwachting wordt het herziene bestemmingsplan in 2015 vastgesteld. Als het bestemmingsplan onherroepelijk is, start realisatie. Belanghebbenden kunnen echter nog beroep bij de Raad van State instellen.
Groenewoud Wat willen wij bereiken? Ten zuiden van de kern Kortenhoef ligt een voormalige vuilstort van ca. 27 ha. Deze vuilstort
84
Wat gaan we doen? We zijn in gesprek met Afvalzorg over sanering en de herontwikkeling van de voormalige
Programmabegroting 2016-2019
is onvoldoende afgedekt. Door de slechte kwaliteit van het oppervlaktewater wordt ook de ecologische kwaliteit van het gebied, dat rijk is aan natuurgebieden, negatief beïnvloed. Daarnaast is de ruimtelijke kwaliteit van het gebied matig door de aanwezigheid van gebiedsvreemde activiteiten en bouwwerken. Het gebied is beperkt toegankelijk. Het is het streven dat de sanering plaats vindt zonder verdere gemeentelijke investeringen en bovendien zonder dat enig financieel risico wordt gelopen.
vuilnisbelt. Afvalzorg heeft het Masterplan Groenewoud opgesteld. Dat is eind 2013 vastgesteld door de gemeenteraad. Er wordt woningbouw (waterwoningen) mogelijk gemaakt ten behoeve van de financiering van de sanering. Er is een beeldkwaliteit plan opgesteld voor de nog te realiseren waterwoningen. Dat is onderdeel van het Masterplan. De volgende stap is de toets aan diverse wetgeving (o.a. Natuurbeschermingswet) en de vertaling in een bestemmingsplan. Er is meermalen overleg geweest met de provincie over de aanvaardbaarheid van het plan. Daarvoor is o.a. getoetst aan de nut- en noodzaak van de waterwoningen en de natuurdoelen. Na afloop van de voortoets over de ruimtelijke aanvaardbaarheid (ruimtelijke onderbouwing) door de provincie start de formele bestemmingsplanprocedure.
Actualisering bestemmingsplannen Wat willen we bereiken? Bestemmingsplannen dienen elke tien jaar te worden herzien. De raad heeft geld beschikbaar gesteld voor een actualiseringsslag. De Wet ruimtelijke ordening schrijft voor dat ruimtelijke plannen digitaal worden opgesteld volgens vastgestelde standaarden. In 2016 willen wij bereiken dat de volgende digitale plannen vanuit de inhaalslag onherroepelijk worden: - Plassengebied Loosdrecht 2013; - Recreatiecentrum Mijnden; - Horstermeer. Daarnaast zal voor het geactualiseerde (digitalisering) plan Het Wijde Blik de wettelijke procedure worden doorlopen.
Wat gaan we doen? Met het onherroepelijk worden van de laatste drie bestemmingsplannen is de totale inhaalslag voor bestemmingsplannen afgerond. Daarnaast zal in 2016 de procedure voor een nieuw plan voor het gebied Wijde Blik worden gevoerd. Ook wordt begonnen met een bestemmingplan voor het woningbouwplan Ter Sype (of een deel daarvan). In voorkomende gevallen stellen wij een bestemmingsplan op en ronden de procedure af voor kleinere herontwikkeling- of woningbouwplannen. Te denken valt daarbij aan onder andere: Unileverterrein en Terra Nova. Parallel aan kleine ontwikkelingen loopt vaak een ruimtelijke procedure. In de regel drukken de kosten op de betreffende ontwikkeling. Bij deze kleine plannen wordt per plan bezien in hoeverre in inspraak op een andere wijze wordt voorzien (wel of geen voorontwerp). In 2016 zullen ook zogenoemde veegplannen aan de raad ter vaststelling worden aangeboden (kernen, buitengebieden) en enkele kleinere plannen voortvloeiend uit bouwinitiatieven.
85
Programmabegroting 2016-2019
Nieuwe Omgevingswet Wat willen we bereiken? In 2015 is de behandeling van het wetsontwerp in de Tweede Kamer gestart. Dit is de eerste stap van de ingrijpende stelselherziening. Uiteindelijk zal de nieuwe wet volgens de huidige planning op 1 januari 2018 in werking moeten treden.
Wat gaan we doen? Wij houden de vinger aan de pols bij de ontwikkeling. In regionaal verband zal de voortgang en de impact worden gevolgd. Indien nodig zal in de voorjaarsnota aandacht worden geschonken aan de voortgang. Waar mogelijk zullen wij bij nieuwe gebiedsontwikkelingen gebruik maken en vooruitlopen op de mogelijkheden van de nieuwe wetgeving.
Kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb) Wat willen we bereiken? De ministerraad heeft onlangs ingestemd met een wetsvoorstel Kwaliteitsborging. Hiermee krijgen opdrachtgevers een sterkere positie bij in eerste instantie - eenvoudige nieuwbouw en seriematige verbouw. Marktpartijen zijn voortaan zelf verantwoordelijk voor kwaliteitsbewaking en voor de zorg dat het bouwwerk aan de wettelijke eisen voldoet. Bij het afgeven van een vergunning voor nieuwbouw of seriematige verbouw hoeft de gemeente dan niet meer te kijken naar bouwtechnische aspecten en geen controles uit te voeren tijdens de bouw.
Wat gaan we doen? Het wetsvoorstel wordt binnenkort ter beoordeling naar de Raad van State gestuurd en moet dus het gehele besluitvormingsproces nog doorlopen. Wij houden de ontwikkelingen hieromtrent nauwkeurig in de gaten zodat wij tijdig kunnen inspelen op onze veranderende taken. Het rijk stuurt aan op (gedeeltelijke) inwerkingtreding op 1 januari 2016. Op dit moment bestaat er nog geen inzicht in mogelijke gevolgen voor ambtelijke capaciteit en de legesopbrengsten.
Gemeenten houden bij vergunningverlening wel hun taken in het kader van de toetsing aan bestemmingplannen, bouwverordening, welstand en omgevingsveiligheid. Het is de bedoeling dat dit wetsvoorstel in 2016 stapsgewijs in werking treedt. Kwaliteit vergunningverlening, toezicht en handhaving omgevingsrecht Wat willen we bereiken? Het Rijk is al een aantal jaren bezig om kwaliteitscriteria voor vergunningverleningen en toezicht en handhaving op te stellen. Inmiddels is hierover overeenstemming bereikt en zullen de kwaliteitscriteria verankerd worden in het Besluit omgevingsrecht (Bor). Het IPO (Interprovinciaal Overleg voor provincies) en de VNG hebben afspraken met het kabinet gemaakt over hoe zij gezamenlijk deze kwaliteitscriteria implementeren en hiervoor een modelkwaliteitsverordening opgesteld.
Wat gaan we doen? Wijdemeren stelt een kwaliteitsverordening op voor het bevorderen, beoordelen en borgen van de kwaliteit van vergunningverlening, toezicht en handhaving. Omdat de kwaliteitscriteria zich ook richten op de aan de Omgevingsdienst Flevoland Gooi & Vechtstreek overgedragen milieutaken, dient de gemeenteraad ook de kwaliteitscriteria voor de OFGV vast te stellen. Het is daarom zaak dat de verordening in samenspraak met de deelnemers van de OFGV wordt opgesteld.
Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport (MIRT) Wat willen we bereiken? Het ontwikkelen van een regionale visie op bereikbaarheid in brede zin
86
Wat gaan we doen? Het MIRT onderzoek komt hoog op de regionale agenda. Er komt een bestuurlijke stuurgroep
Programmabegroting 2016-2019
(A1/A27/spoor/OV/regionaal wegennet) in relatie tot de ontwikkelingen op het gebied van landschap en economie is zeer urgent. De aanpak van de ‘A1/A27’ door het Rijk bevindt zich in oriënterende fase (MIRT-onderzoek). MIRT-procedures zijn langlopende processen (van planstart tot uitvoering gemiddeld 18 jaar). Uitdaging is de integraliteit (bereikbaarheid in nauwe relatie tot landschap en economie), waardoor er veel meer partijen een rol moeten gaan spelen in het proces. Op dit moment is het urgent dat de regio zich positioneert en dat ook regionale belangen worden behartigd.
waar wij op aansluiten. In het Directeurenoverleg Fysiek Domein van de regio is dit een terugkerend agendapunt. Regionale belangen zijn ook belangen van Wijdemeren.
Metropoolregio Amsterdam Platform Ruimtelijke Ordening (MRA PRO) Wat willen we bereiken? MRA PRO is bezig met het omzetten van de MRA visie naar een uitvoeringsagenda. Gooi en Vechtstreek vervult samen met Almere en Amsterdam hierin de trekkersrol. De ambitie is de MRA als internationaal concurrerend vestigingsmilieu te versterken: landschap en energietransitie zijn daarin cruciaal. Het draagvlak op lokaal niveau is hierbij van groot belang.
Wat gaan we doen? Meewerken aan een regionale visie en samenwerking om hierop te kunnen aanhaken.
87
Programmabegroting 2016-2019
88
Programmabegroting 2016-2019
Prestatie-indicatoren Programma Portefeuillehouder Verantwoordelijke afdeling
8. Ruimtelijke Ontwikkeling Th.H.A.M. Reijn/ B.R. van Henten-Meijer Ruimtelijke Ontwikkeling Bereikt in 2014
Maatschappelijk effect Doelstelling 1 Indicator 1
Doelstelling 2 Indicator 1
Te bereiken in 2016
Toelichting
Verkrijging goede balans tussen wonen, natuur en water(rood, groen, blauw) Actuele bestemmingsplannen Herziening laatste bestemmingsplannen: Plassengebied Loosdrecht 2012; Mijnden; Horstermeer. Land.gebied NO Loosdrecht Wijde Blik en Dode Eind Correctieve herziening Kern ’sGraveland Correctieve herziening Tussen de Dijen Opzetten van een handhavingprogramma dat voldoet aan het Besluit Omgevingsrecht
Brandveiligheidscontroles
ontwerp ontwerp ontwerp ontwerp
Integrale controle inrichtingseisen horeca
Evaluatie structuurvisie Gemeente Wijdemeren
Vaststellen Vaststellen Vaststellen Vaststellen Ontwerp
Vaststellen
Vaststellen
Onherroepelijk
vaststellen
Onherroepelijk
Realiseren van integrale handhaving Integraal Een Een voor handhavingsbe vastgesteld 2017-2018 leid 2015-2018 handhavings vastgesteld vastgesteld programma handhavings (2015-2016) uitvoeringspro dat voldoet gramma dat aan het Bor voldoet aan Vastgesteld het Bor 212 incl. hercontroles (hoge aantal is gevolg van adequate registratie) 21
Doelstelling 3 Indicator 1
Te bereiken in 2015
Vastgesteld handhavings beleid 20152018 In november 2014 vastgesteld Integraal handhavings -jaarverslag 2014 vastgesteld
Integraal handhavingsjaarverslag 2015 Brandveiligheidscontroles vinden plaats op grond van het handhavingsuitvoeringsprogramma.
Controles op inrichtingseisen horeca vindt plaats bij controle van de drank en horecawet vergunning
Ontwikkelen visie ruimtelijk beleid Realisatie De Actualisatie strandje De structuurvisi van de Zuwe, e wordt in Structuurvisie ontwikkeling 2015
89
Programmabegroting 2016-2019
Doelstelling 4 Indicator 1
Fort Kijkuit als geëvalueerd entree naar de gemeente 35% van te bouwen woningen bestemmen voor betaalbare woningbouw % betaalbare woningbouw 0% 35% 35% van gerealiseerde woningen
Kengetallen Percentage geactualiseerde bestemmingsplannen niet ouder dan 10 jaar:
90
2012 70 %
2013 82,5 %
2014 85 %
2015 87.5 %
Programmabegroting 2016-2019
Wat mag het kosten? 8. Ruimtelijke ontwikkeling
Rekening
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
Begroot
2014
2015
2016
2017
2018
2019
7.960.673 10.986.153
7.111.038
4.887.706
5.437.516
-5.542.906 -9.208.260 -5.108.618 -2.878.803
-3.423.050
Lasten
5.568.758
Baten
-3.945.919
Saldo vóór bestemming
1.622.838
2.417.767
1.777.893
2.002.420
2.008.903
2.014.466
-6.422
-239.026
-10.660
-6.381
-13.904
-22.510
1.616.416
2.178.741
1.767.233
1.996.039
1.994.999
1.991.956
Mutaties reserves Saldo na bestemming
Belangrijkste verschillen 2016 ten opzichte van 2015 Lasten De lasten nemen ten opzichte van 2015 met € 3.025.000 toe. De hoogte van dit bedrag wordt in belangrijke mate beïnvloed door toegenomen uitgaven van de grondexploitaties ad € 3.487.000. Tegenover deze uitgaven van de grondexploitaties staan ook inkomsten en verhogingen van de boekwaarden van de complexen. Nadat de lasten zijn ontdaan van de posten van de grondexploitaties resteert een afname van de lasten van € 462.000. De voornaamste oorzaken van deze daling zijn onderstaand samengevat: Bedragen x € 1.000 - Afname lasten apparaat. In 2016 worden er ten opzichte van 2015 270 uren minder op dit programma verantwoord (In 2015 23.469, in 2016 23.199) In combinatie met een daling van het uurtarief geeft dit een verlaging van de apparaatslasten op dit programma van € 198.000.
198
V
- Afname materiële lasten:
260
V
-
Vanuit de jaarrekening 2014 is in 2015 een budget van € 25.000 bestemd voor een “Woonbehoefteonderzoek” ten behoeve van woonvisie.
-25
-
De inhaalslag bestemmingsplannen wordt in 2015 afgerond. Hiervoor is in 2015 nog een budget beschikbaar van ruim € 66.000. Deze lasten (gedekt vanuit de reserve Kwaliteit woonomgeving) vervallen vanaf 2016.
-66
-
In 2016 is een budget van € 30.000 opgenomen voor herziening van RO-plannen. De lasten worden gedekt vanuit de voorziening bestemmingsplannen (zie baten). Ten opzichte van 2016 is er sprake van € 30.000 extra lasten/baten.
-
In 2015 is er nog sprake van de afloop van de “Structuurvisie 2010” voor een bedrag van € 10.000.
-10
-
In 2015 is een incidenteel bedrag van € 21.000 opgenomen voor uitkering van een planschadevergoeding in het kader van artikel 6.1 Wro.
-21
-
In 2015 en 2016 zijn budgetten opgenomen voor juridisch advies in het kader van het revindicatieproject. In 2015 € 132.000 en in 2016 € 97.500.
-35
30
91
Programmabegroting 2016-2019
-
Bij de jaarrekening 2014 is een bedrag van € 131.000 bestemd voor overname grond Zuidsingel. Dit budget is in 2015 in de begroting opgenomen ten laste van de algemene reserve
-
Overige mutaties
-131
-2
- Afname kapitaallasten
4
V
462
V
Baten De baten nemen in 2016 ten opzichte van 2015 met € 3.665.000 toe. De hoogte van dit bedrag wordt in belangrijke mate beïnvloed door verkoopopbrengsten en boekwaardeverhoging van grondexploitaties (zie ook de lasten). De overige opbrengsten nemen ten opzichte van 2015 met € 161.000 toe. De voornaamste oorzaken zijn onderstaand toegelicht: Bedragen x € 1.000 - In 2016 wordt een bedrag van € 30.000 uit de voorziening bestemmingsplannen bijgedragen voor herziening van RO-plannen (zie ook lasten).
30
V
- De leges omgevingsvergunning stijgen ten opzichte van 2015 met € 25.000.
25
V
121
V
15
N
161
V
- De verkoopopbrengsten gronden stijgen als gevolg van het revindicatieproject ten opzichte van 2015 incidenteel met € 121.000. - Overige mutaties
Mutaties Reserves De mutaties reserves betreffen bijdragen uit (negatief) of stortingen in onderstaande reserves: Bedragen x € 1.000 Rekening 2014
Algemene Reserve Reserve Kwaliteit woonomgeving
Begroting 2015
2017
2018
2019
-76 -12
-54
Reserve Bouwgrondexploitaties
-10
Reserve Exploitatie Zuidsingel
-97
Reserve Onderhoud Gebouwen
2016
6
-2
-11
-6
-14
-23
-6
-239
-11
-6
-14
-23
Belangrijkste verschillen meerjarenramingen 2016 – 2019 De verschillen in de lasten en baten van de meerjarensaldi betreffen grotendeels de grondexploitaties. In 2017 zijn er geen lasten/baten meer geraamd van het revindicatieproject en lasten/baten van de herziening bestemmingsplannen Wro (Wet ruimtelijke ordening).
92
Programmabegroting 2016-2019
Programma 8, Ruimtelijke ontwikkeling per product Product
Omschrijving
Lasten
Materiële
Kapitaal-
Totaal
apparaat
Lasten
lasten
lasten
bestemming
reserves bestemming
2.325
2.000
4.325
4.325
4.325
27.030
24.030
24.030
420006
Huisnummering/straatnaamgeving
443001
Volkshuisvesting
17.782
9.248
472001
Uitvoering monumentenwet
63.806
12.843
475001
Bestemmmingsplannen
216.313
119.500
475002
Alg. ruimtelijk ordeningsbel.
144.348
12.150
476002 479002
Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing Bouw en woningtoezicht/handh.
794.019
25.669
479003
Kadastrale informatieverstr.
140.164
23.430
163.594
479004
Omgevingsvergunning (Wabo)
816.403
32.000
480001
Woningen en gebouwen
15.690
12.426
480002
Huur en pacht gronden
105.123
480003
Aan- en verkoop gronden
50.208
481000
Stelpost uren grondexploitatie
52.300
481001
Loosdrechts Terras
58.576
4.641.449
4.700.025
481002
Ter Sype
20.397
261.094
481008
A. Voetlaan
12.552
481016
Nedervecht
41.840
481018
Godelindehof Loosdrecht
21.966
481019
Herontwikkeling Oppad
15.690
481020
Kwakel / Kortenhoefsedijk Totaal programma 8
659
-3.000
77.308
Saldo vóór
77.308
Mutaties
-9.633
Saldo na
67.675
335.813
-30.900
304.913
304.913
159.777
-1.000
158.777
158.777
5.230
5.230
5.230
825.843
825.843
825.843
-250
163.344
163.344
848.403
-572.000
276.403
276.403
107.200
-76.070
31.130
105.123
-56.040
49.083
49.083
153.708
-348.500
-194.792
-194.792
52.300
52.300
-4.700.025
0
0
281.491
-281.491
0
0
456.820
469.372
-469.372
0
0
2.263.112
2.304.952
-2.304.952
0
0
21.966
-21.966
0
0
340.602
-340.602
0
0
2.092
-2.092
0
0
89.177 10.986.153
-9.208.260
1.777.893
3.279
5.230
103.500
6.155
79.084
52.300
324.912
2.092 2.596.823
Baten
8.300.153
-1.027
-10.660
93
30.103
1.767.233
Programmabegroting 2016-2019
94
Programmabegroting 2016-2019
Algemene baten en lasten, dekkingsmiddelen en onvoorzien
95
Programmabegroting 2016-2019
Algemene baten en lasten per product Product
Lasten
Materiële
Kapitaallasten
Totaal
Baten
Mutaties
Saldo na
bestemming
reserves
bestemming
apparaat
Lasten
411001
Onroerende zaakbelastingen
40.794
23.800
64.594
-5.971.000
-5.906.406
411002
Roerende zaakbelastingen
38.284
4.000
42.284
-51.000
-8.716
-8.716
411003
Hondenbelasting
15.899
15.899
-141.000
-125.101
-125.101
411005
Toeristenbelasting
21.129
25.729
-302.000
-276.271
-276.271
411008
Forensenbelasting
24.163
412001
Algemene Uitkering Algemene dekkingsmiddelen
140.269
4.600
32.400
0
-409.000
-384.837
0
-16.328.130
-16.328.130
50.000
-16.278.130
172.669
-23.202.130
-23.029.462
50.000
-22.979.462
Tijdelijk personeel
44.000
410001
Geldleningen
410002
Beleggingen
411006
Wet WOZ
411010
Belastingsamenwerking SWW
413001
Algemene Baten en Lasten
414001
Calculatieverschillen
500501
Personeelszorg en rechtpositie
185.740
500510
Vorming en opleiding personeel
90.000
500599
AB P&O: hulpkostenplaats P&O
501001
Huisvesting gemeentehuis
319.674
404.623
501501
Automatisering en informatis.
884.437
339.220
511001
Financiën
512001
Kapitaallasten
512502
DIV
120.600
25.080
145.680
512503
Algemeen beheer/Receptie
304.942
1.783
306.725
512599
AB FZ: hulpkostenplaats FZ
522501
Sporthallen
262.483
532504
AB SV:tractie/gereedsch./mat
98.063
532505
AB SV:beheer gebouw./terrein
34.541
532599
AB SV: hulpkostenplaats SV
620100
Staf
620200
Beheer Openbare Ruimte
620300
Serviceverlening
620400
Ruimtelijke Ontwikkeling
620500 620510 620700
Dienstverlening(n)
699900
Dekking Binnendienst
0
699901
Dekking Serviceverlening
0 9.469.287 1.072.702 19.967.305
2.675
-5.906.406
24.163
404005
-384.837
44.000
44.000 -840.766
0
-840.766
-840.766
2.675
-53.774
-51.099
-51.099
323.736
323.736
244.136
79.600
323.736 0
0
75.000
75.000
86.684
349.500
436.184
436.184
351.815
787.999
87.205
87.205
87.205
87.205
185.740
185.740
6.905
192.645
90.000
90.000
-275.740
-275.740
-275.740
724.297
-603.455
120.842
-120.842
0
1.223.657
-1.215.657
8.000
-8.000
0
0
136.207
-6.905
90.000
70.780
70.780
-70.780
0
3.764.288
3.764.288
-3.764.288
0
0
145.680
145.680
0
-452.405
152.140
550.830
-484.426
67.889
165.952
72.387
106.928 0
-249.822
0
306.725
306.725
-452.405
-452.405
66.404
-66.404
0
165.952
-14.265
151.687
106.928
-8.793
98.135
-249.822
-249.822
927.776
293.534
1.221.310
1.221.310
1.221.310
1.229.989
437.900
1.667.889
1.667.889
1.667.889
633.316
272.153
905.469
905.469
905.469
1.983.490
807.140
2.790.630
2.790.630
2.790.630
SDO, backoffice
875.790
603.635
1.479.425
1.467.425
1.467.425
SDO, SWT
676.869
520
677.389
677.389
677.389
2.631.059
358.552
2.989.611
2.989.611
2.989.611
-10.814.253
-10.814.253
-10.814.253
-905.469
-905.469
-19.749.740
217.565
Ov. algemene baten en lasten 413001
44.000
lasten
Saldo vóór
9.425.316
Onvoorzien
Totaal algemene baten en lasten
96
67.000
9.565.585
-12.000
67.000
9.568.687 1.072.702 20.206.974
-905.469 208.511
67.000
-42.951.870
-22.744.896
426.076 67.000
258.511
-22.486.386
Programmabegroting 2016-2019
Toelichting overzicht Algemene dekkingsmiddelen De algemene dekkingsmiddelen bestaan uit de algemene heffingen en de algemene uitkering van het gemeentefonds. De heffingen zijn toegelicht in §1. Lokale heffingen op bladzijde 1039. Van de toeristenbelastingen kan worden vermeld dat jaarlijks 10% van de opbrengsten in de reserve recreatie en toerisme wordt gestort om van daaruit projecten te kunnen financieren. De algemene uitkering van het Rijk maakt deel uit van de totale uitkering van het gemeentefonds. De ramingen zijn gebaseerd op de septembercirculaire 2015 en bestaat uit de onderstaande onderdelen: Uitkering gemeentefonds 2016
2017
2018
2019
-16.328.130
-15.913.012
-16.076.244
-16.247.341
- Participatie
-1.020.788
-940.481
-870.672
-834.399
- Wmo-Awbz
-2.436.572
-2.405.783
-2.311.178
-2.283.178
- Jeugdzorg
-2.607.537
-2.575.683
-2.595.783
-2.601.621
Integratie-uitkering Sociaal Deelfonds
-6.064.897
-5.921.947
-5.777.633
-5.719.198
-22.393.027
-21.834.959
-21.853.877
-21.966.539
Algemene uitkering 2016 (*)
Sociaal Deelfonds:
Totaal uitkering gemeentefonds
(*) inclusief Wmo (Huishoudelijke Hulp) Onder het product 412001 Algemene uitkering wordt tevens de inzet van de egalisatiereserve algemene uitkering verantwoord. In 2014 is een bedrag van € 700.000 in deze reserve gestort om het daarna van 2015-2018 in te zetten. Daarbij is de onderstaande verdeling opgenomen: -
2014 2015 2016 2017 2018 2019
€ € € € € € €
700.000 200.000 50.000 200.000 350.000 0
-/-/-/-
410001 Geldleningen Het product geldleningen betreft de bespaarde rente over de reserves. Voor 2016 is een bespaarde rente berekend van ruim € 840.000. De bespaarde rente wordt via de kapitaallasten omgeslagen over alle investeringen en als bate verwerkt op het product geldleningen. Voor de begroting is de bespaarde rente daarom budgettair neutraal. 411010 Belastingsamenwerking SWW Op 28 mei 2015 heeft de gemeenteraad besloten tot samenwerking op het gebied van belastingen met de gemeenten Weesp en Stichtse Vecht. De totale voorbereidingskosten bedragen € 460.000. Van dit bedrag komt € 119.600 voor rekening van Wijdemeren. De jaarlijkse besparing voor Wijdemeren is becijferd op € 75.000. Het krediet van € 119.600 is in 2015 gedekt vanuit de algemene reserve. Dit bedrag wordt in de periode 2016-2017 teruggestort in de algemene reserve; in 2016 € 75.000 en in 2017 € 44.600.
97
Programmabegroting 2016-2019
413001 Algemene baten en lasten De algemene baten en lasten zijn opgebouwd uit de onderstaande posten: a. b. c. d. e. f
Salarissen algemene dienst, wachtgelden en uitkeringen Investeringen / nieuw beleid Bijdrage voor algemene lasten in SWW-verband Stelpost invoering Basisregistratie Grootschalige Topografie Storting in reserve onderhoud gebouwen Stelpost afname uitkering gemeentefonds
€ € € € € € €
86.684 81.000 70.000 48.500 351.815 150.000 787.999
Ad b. Investeringen / nieuw beleid Jaarlijks wordt bij het vaststellen van de kadernota een budget vastgesteld voor kapitaallasten van vervanging- en nieuwe investeringen. Voor de jaren 2016-2019 is sprake van een jaarlijks bedrag van € 162.000 (eerste jaar 50%). Ad c. Bijdrage voor algemene lasten in SWW-verband Ter dekking van de algemene programmakosten (directievoering/secretariaat) van de SWWsamenwerking is vanaf 2016 een budget van € 70.000 in de begroting opgenomen. Ad d. Stelpost invoering Basisregistratie Grootschalige Topografie De invoering van de BGT zal in SWW-verband uitgevoerd worden. Vooralsnog wordt rekening gehouden met jaarlijkse lasten van € 48.500. Ad e. Storting in reserve onderhoud gebouwen In de raad van 12 juli 2012 is het meerjaren onderhoudsplan gemeentelijke gebouwen vastgesteld. In dit plan is opgenomen dat met ingang van 2013 jaarlijks een bedrag van € 170.000 in de reserve wordt gestort voor de dekking van de noodzakelijke uitgaven. In het 4e kwartaal van 2015 zal een nieuw plan aan de raad worden voorgelegd. In de meerjarenbegroting 2016-2019 is de cijfermatige uitwerking van dit nieuwe plan al verwerkt. In de verschillende programma’s worden de onderhoudslasten van de gebouwen volledig gedekt door een bijdrage uit de reserve onderhoud gebouwen. Bij de algemene baten en lasten wordt de reserve jaarlijks gevoed met een bedrag van € 351.815 op basis van de gemiddelde verwachte uitgaven t/m 2024. Ad f. Stelpost afname uitkering gemeentefonds In de septembercirculaire gemeentefonds is de uitkering uit het gemeentefonds toegenomen. Dit is grotendeels het gevolg van de accressen en de storting vanuit het btw-compensatiefonds in het gemeentefonds. Omdat beide factoren uiterst onzeker zijn, is in de begroting rekening gehouden met een neerwaartse bijstelling in de loop van het begrotingsjaar. In de meerjarenbegroting zijn onderstaande posten opgenomen: -
2016 2017 2018 2019
€ 150.000 € 150.000 € 300.000 € 300.000
500510 Vorming en opleiding personeel Vanaf de begroting 2015 wordt voor opleiding en vorming van personeel jaarlijks een budget geraamd van 1% van de loonsom (zie hiervoor het totaal van de posten 620100 t/m 620700). 501501 Automatisering en informatisering Ten opzichte van 2015 dalen de lasten van onderhoud apparatuur en licenties van automatisering met € 25.000. - enerzijds is sprake van lastenvermindering als gevolg van de belastingsamenwerking SWW. De besparing van € 75.000 als gevolg van de samenwerking is voor € 45.000 in het budget
98
Programmabegroting 2016-2019
-
automatisering verwerkt. De overige € 30.000 is als lastenvermindering verwerkt in de uitvoering van de Wet Woz (411006); anderzijds is sprake van € 20.000 lastenvermeerdering ten behoeve van Baseline Informatiebeveiliging.
522501 Sporthallen De lasten van de sporthallen nemen ten opzichte van 2015 met € 144.000 af. Dit is het gevolg van: -
lagere salarislasten door vertrek van een medewerker lagere onderhoudskosten gebouwen lagere kapitaallasten overige mutaties
€ € € € €
64.000 62.000 7.000 21.000 144.000
99
Programmabegroting 2016-2019
100
Programmabegroting 2016-2019
3. Paragrafen
101
Programmabegroting 2016-2019
102
Programmabegroting 2016-2019
§1. Lokale heffingen Beschrijving paragraaf In deze paragraaf wordt een overzicht gegeven van de belastingen en rechten die de Gemeente Wijdemeren oplegt aan burgers, ondernemingen, organisaties en toeristen. De ontwikkelingen in het gemeentelijk belastinggebied worden geschetst en de voorstellen voor aanpassing van belastingen en rechten worden toegelicht. Ook wordt aandacht geschonken aan het kwijtscheldingsbeleid.
Beleidskader Gemeentelijke heffingen kunnen worden onderscheiden in ongebonden heffingen en heffingen die gebonden zijn aan bepaalde leveringen en diensten van de gemeente. Ongebonden heffingen behoren tot de algemene dekkingsmiddelen van de gemeente. In Wijdemeren zijn dit onroerendezaakbelastingen (OZB), roerende-ruimtebelastingen (RRB), hondenbelasting, toeristenbelasting en forensenbelasting. Voor de gebonden heffingen is kenmerkend, dat de geraamde opbrengsten niet hoger mogen zijn dan de geraamde lasten van de leveringen en diensten. In Wijdemeren gaat het om afvalstoffenheffing, rioolheffingen, leges en lijkbezorgingsrechten. De Onroerende zaakbelastingen en de overige ongebonden heffingen worden voor 2016 met 1% verhoogd. De verhogingen zijn in de begroting 2016-2019 verwerkt. Bij de gebonden heffingen streven we naar volledige kostendekking. Verderop in dit voorstel vindt u terug wat dit beleid concreet voor de diverse heffingen in 2016 betekent.
Geraamde inkomsten De volgende tabellen geven een overzicht van de werkelijke, respectievelijk geraamde opbrengsten over de jaren 2014 tot en met 2016. Opbrengsten ongebonden heffingen (x € 1.000)
Werkelijk 2014
Geraamd 2015
Geraamd 2016
Onroerende zaakbelastingen
5.407
5.767
5.936
Roerende ruimtebelastingen
51
55
51
Toeristenbelasting
274
281
302
Forensenbelasting
414
386
409
Hondenbelasting
109
(*)140
141
6.255
6.629
6.839
Totaal (*) verhoogd bij de voorjaarsrapportage 2015 Opbrengsten gebonden heffingen (x € 1.000) Afvalstoffenheffing
Werkelijk 2014
Geraamd 2015
Geraamd 2016
2.398
2.411
2.462
3.105
3.448
3.693
Leges
972
957
972
Lijkbezorgingsrechten
322
300
315
6.797
7.082
7.442
Rioolheffing
Totaal
103
Programmabegroting 2016-2019
De heffingen 1. Onroerende-zaakbelastingen De tarieven van de onroerende-zaakbelastingen worden verhoogd met een inflatiecorrectie van 1%. De tarieven zijn op het moment van de samenstelling van deze paragraaf nog niet berekend. Ze zijn afhankelijk van de waardeontwikkeling van de onroerende zaken in 2015. Een betrouwbaar beeld van deze waardeontwikkeling verwachten wij begin november 2015 te kunnen geven. 2. Roerende-ruimtebelastingen Deze belasting is bedoeld om eigenaren en gebruikers van roerende ruimten in een vergelijkbare heffing als de OZB te betrekken. Daarom zijn de regels voor het waarderen van roerende ruimten gelijk. Er is ook wettelijk bepaald, dat de tarieven gelijk moeten zijn aan die van de OZB. 3. Toeristenbelasting De tarieven van de toeristenbelasting worden met 1% inflatiecorrectie verhoogd. Het tarief van de landtoeristenbelasting stijgt hierdoor van € 1,14 per overnachting naar € 1,15 per overnachting. Voor de watertoeristenbelasting leidt de verhoging tot de volgende tarieven per ligplaats. Lengte vaartuig
2015
2016
4 – 7 meter
46,26
46,62
7 – 9 meter
60,96
61,75
9 – 12 meter
103,36
104,31
12 meter en meer
138,50
140,16
4. Forensenbelasting Bij de invoering van de forensenbelasting is met de eigenaren van recreatieparken overeengekomen dat zij deze belasting voor de gemeente innen. Anders dan bij de toeristenbelasting zijn namelijk niet de ondernemers belastingplichtig, maar de gebruikers van de recreatiewoningen zelf. Doordat de ondernemers de inning op zich nemen - waarvoor een overeenkomst met hen is afgesloten besparen zij de gemeente kosten. Daartegenover heeft de gemeenteraad toegezegd de tarieven van de forensen- en toeristenbelasting tot en met 2014 met niet meer dan de inflatie te verhogen. Voor 2016 worden de tarieven met 1% inflatiecorrectie verhoogd. De verwachte opbrengst is € 409.000. Bij een waarde
is het belastingbedrag 2015
2016
niet hoger dan € 150.000
256,50
258,75
hoger dan € 150.000 en niet hoger dan € 300.000
425,00
429,00
hoger dan € 300.000
569,00
575,00
5. Hondenbelasting In het onderstaande overzicht zijn de oude en nieuwe tarieven opgenomen. Omdat de hondenbelasting bij een gedeeltelijke belastingplicht per maand wordt berekend, zijn de tarieven deelbaar gemaakt door twaalf. Voor 2016 worden de tarieven met de inflatiecorrectie van 1%.
104
Programmabegroting 2016-2019
2015
2016
eerste hond
75,00
75,72
iedere volgende hond
94,20
95,16
246,36
248,88
kennel
6. Afvalstoffenheffing De totale lasten voor het inzamelen en het verwerken van huishoudelijk afval, verhoogd met de kosten van het heffen van de afvalstoffenheffing en kwijtscheldingen en verminderd met de teruggave over 2014, bedragen € 2.461.816 (inclusief BTW). Dit laatste bedrag wordt omgeslagen over de belastingplichtigen. Deze totale begrote kosten/baten zijn ca. € 50.000 hoger dan in 2015. Van de totale netto lasten heeft € 14.800 betrekking op het huisvuil uit het gebied van het Plassenschap Loosdrecht en omstreken. Deze kosten worden verdeeld over 78 belastingplichtigen. Het restantbedrag wordt doorberekend in het tarief van de percelen waar de GAD het huishoudelijk afval inzamelt. De tarieven worden 2,1% hoger dan in 2015. Omdat de afvalstoffenheffing bij een gedeeltelijke belastingplicht per maand wordt berekend, zijn de tarieven deelbaar gemaakt door twaalf. Aantal huishoudens * 6.907
tarief 2015
tarief 2016
meerpersoonshuishouden
264,84
270,36
eenpersoonshuishouden
192,36
196,32
2.995
587.978
gebied Plassenschap
229,56
229,56
78
17.906
Totaal
Opbrengst (€) 1.867.377
9.980
Oninbaar (ca.0,5%)
-/- 11.445
Opbrengst
2.461.816
* Stand per 19-08-2015. Bij de aantallen huishoudens is rekening gehouden met leegstand. 7. Rioolheffing Bij de bepaling van de nieuwe tarieven voor de rioolheffing is uitgegaan van een opbrengst zoals begroot in het verbreed gemeentelijk rioleringsplan 2012-2017 (scenario 2). Hierin wordt voor 2016 uitgegaan van een opbrengst van € 3.692.559. Deze verwachte opbrengst wordt omgeslagen over het aantal objecten voor de eigenarenheffing en de grootverbruikers op basis van het waterverbruik. De verdeling tussen de eigenarenheffing en de gebruikersheffing is aan strikte regels gebonden. Aan de gebruikers mag maximaal een evenredig deel van de kosten worden doorberekend. Als de belastingplichtige gebruikers bijvoorbeeld 15% van het totale waterverbruik voor hun rekening nemen, mag maximaal 15% van de kosten, die aan het gebruik van de voorzieningen zijn gerelateerd, aan hen worden doorberekend. Het deel van de kosten dat niet aan de gebruikers wordt doorberekend mag aan de eigenaren worden doorberekend.
105
Programmabegroting 2016-2019
2015
2016
283,64
301,20
85,08
90,36
Rioolheffing gebruik 601 - 1.000m³
720,00
770,00
Rioolheffing gebruik 1.001 - 2.000m³
960,00
1.027,00
Rioolheffing gebruik 2.001 - 3.000m³
1.300,00
1.391,00
Rioolheffing gebruik 3.001 - 5.000m³
1.825,00
1.952,00
Rioolheffing gebruik meer dan 5.000m³
3.075,00
3.290,00
Rioolheffing eigenaar aangesloten Rioolheffing eigenaar niet aangesloten
8. Leges Legestarieven mogen zodanig worden vastgesteld, dat de totale opbrengst daarvan niet uitgaat boven de geraamde lasten. Dat betekent dat een tekort in de opbrengst van een bepaald onderdeel uit de tarieventabel in beginsel mag worden gecompenseerd door een verhoogde opbrengst op een ander onderdeel (“kruissubsidiëring”). Door Europese wetgeving (de Europese dienstenrichtlijn, EDR) is deze mogelijkheid vanaf 2010 beperkt. De leges die de gemeente berekent voor diensten en producten aan ondernemingen, die binnen de EU diensten verrichten, mogen per onderdeel niet meer opbrengen dan de kosten. De tarieven worden verhoogd met 1% inflatiecorrectie. Bij de tariefberekening zijn de bedragen, zoals gebruikelijk, veelal afgerond. 9. Lijkbezorgingsrechten In 2014 waren de begrafenisrechten geraamd op € 300.000. In de jaarrekening is een bedrag verantwoord van ruim € 321.000. In 2015 is in de begroting een bedrag opgenomen van € 300.000. Begin augustus 2015 bedroegen de werkelijke baten € 197.000. In de begroting voor 2016 is een opbrengst geraamd van € 315.000.
Lokale lastendruk De meest voorkomende heffingen voor huishoudens in Wijdemeren met een eigen woning zijn de onroerendezaakbelasting, de afvalstoffenheffing en de rioolheffing voor eigenaren. Om de lastendruk in beeld te brengen wordt een vergelijking gemaakt van het totaal van deze drie heffingen. In de tabel hieronder wordt de lastendruk in Wijdemeren van 2014 tot en met 2016 weergegeven. De bedragen voor 2016 zijn voorlopige schattingen. In de tabel daarna wordt de vergelijkbare lastendruk in 2014 van vier buurgemeenten vermeld, bij eenzelfde WOZ-waarde. Lastendruk Wijdemeren voor een woning met een waarde van € 360.000 2014
2015
2016
Onroerende-zaakbelastingen
446,00
498,00
503,00
Afvalstoffenheffing (3 pers.)
261,96
264,84
270,36
Rioolheffing (150 m³)
254,16
283,64
301,20
962,12
1.046,48
1.074,56
Totaal
106
Programmabegroting 2016-2019
Lastendruk 2015 in vier omliggende gemeenten (WOZ-waarde € 360.000) Hilversum Stichtse Vecht
De Bilt
Weesp
Onroerende-zaakbelastingen
365,00
473,00
413,00
355,00
Afvalstoffenheffing (3 personen)
270,60
218,34
263,40
234,60
Rioolheffing (150 m³)
207,84
227,94
269,40
237,60
843,44
919,28
945,80
827,20
Totaal
Kwijtscheldingsbeleid Natuurlijke personen die de belasting niet kunnen voldoen, kunnen daarvoor kwijtschelding vragen. Voor de beoordeling van de aanvragen gelden wettelijke regels, die inhouden dat zowel het inkomen als het vermogen van de aanvrager aan normen wordt getoetst. Een van de normen bij de inkomenstoets is het bedrag van de bestaanskosten, dat per situatie verschilt. De gemeenten hebben de vrijheid om hiervan tussen de 80 en 100% in aftrek te brengen op het inkomen. In Wijdemeren wordt met 100% van de norm gerekend, waardoor voor de aanvrager de meest gunstige uitkomst wordt verkregen. Door de vermogenstoets komen eigenaren van woningen zelden in aanmerking voor kwijtschelding. Hoewel door de kredietcrisis dit wel vaker voorkomt bv. als de hypotheekschuld hoger is dan de waarde van de woning. Verder wordt geen kwijtschelding verleend voor heffingen voor diensten van de gemeente, die op aanvraag worden verleend, zoals leges. Als gevolg hiervan beperkt de kwijtschelding zich in de praktijk tot de afvalstoffenheffing en de hondenbelasting. Voor 2016 is voor kwijtschelding een bedrag van € 60.000 geraamd.
107
Programmabegroting 2016-2019
108
Programmabegroting 2016-2019
§2. Weerstandsvermogen en risicobeheersing Inleiding Informatie over het weerstandsvermogen is van belang om te weten of en in hoeverre financiële tegenvallers kunnen worden opgevangen. Deze tegenvallers kunnen incidenteel en structureel van aard zijn, maar hebben altijd invloed op de financiële positie van de gemeente. De omvang van het weerstandsvermogen is afhankelijk van de financiële risico’s die de gemeente loopt en de kans dat de risico’s daadwerkelijk effectief worden. De mate van flexibiliteit van de gemeentebegroting speelt een belangrijke rol bij de bepaling van het weerstandvermogen: hoe snel kunnen tegenvallers worden opgevangen door ombuigingen van bestaand beleid al dan niet in combinatie met belastingverhogingen. Ook de omvang van de vrij aanwendbare reserves is daarbij van belang. Vanuit het provinciaal toezicht zijn geen directe normen voor het weerstandsvermogen aangegeven; wel wordt bewaakt dat de algemene reserve een bepaalde minimum omvang heeft. Zoals aangekondigd in de decembercirculaire 2014 heeft de Adviescommissie vernieuwing Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) een zevental uitgangspunten opgesteld, waarbij de rode draad is de versterking van de horizontale verantwoording. Het BBV gaat voorschrijven dat in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing een verplichte basisset van vijf financiële kengetallen moet worden opgenomen die gaan gelden voor de begroting vanaf 2016 en de jaarrekeningstukken vanaf 2015. Naast de kengetallen wordt een beoordeling van de onderlinge verhouding van de kengetallen in relatie tot de financiële positie opgenomen. De kengetallen en de beoordeling geven gezamenlijk op eenvoudige wijze inzicht aan raadsleden over de financiële positie van hun gemeente. De invoering van de set van vijf kengetallen is bedoeld om de financiële positie voor raadsleden inzichtelijker te maken. De voorgeschreven kengetallen worden al langere tijd gebruikt bij onder anderen financiële stresstesten. Een gemeente kan bij de vaststelling van de eigen normen gebruik maken van de signaleringswaarden zoals die worden toegepast bij stresstesten. Anticiperend op de wijziging van het BBV en de vaststelling van de ministeriële regeling zijn de kengetallen berekend voor Wijdemeren in deze paragraaf onder het hoofdstuk Financiële positie opgenomen. .
Weerstandscapaciteit Met de beschikbare weerstandscapaciteit bedoelen we de middelen en mogelijkheden waarover de gemeente beschikt om niet-begrote kosten te dekken. Onder benodigde weerstandscapaciteit verstaan we alle risico’s waarvoor nog geen maatregelen zijn getroffen, die van materiële betekenis kunnen zijn in relatie tot de financiële positie. Tot het treffen van dergelijke maatregelen behoren onder andere het instellen van voorzieningen, het afdekken van risicogebieden met verzekeringen dan wel andere risicobeperkende acties. Risico’s en reserves zijn continu aan verandering onderhevig, het weerstandsvermogen is dan ook een momentopname. Berekening weerstandscapaciteit De structurele capaciteit is de mate waarin de gemeente zelf in staat is om niet-begrote kosten te dekken door structurele middelen vrij te maken. Hierbij kan gedacht worden aan de onbenutte belastingcapaciteit. Bij de berekening van de weerstandscapaciteit gaat het om vrij besteedbare middelen die eenmalig kunnen worden ingezet om op korte termijn tegenvallers op te vangen. De weerstandscapaciteit bestaat uit de volgende onderdelen: Algemene reserve Stille reserves Onvoorzien incidenteel
109
Programmabegroting 2016-2019
Algemene reserve De algemene reserve wordt op 1 januari 2016 geraamd op € 5.265.276. Stille reserves Stille reserves zijn meerwaarden van activa die te laag of tegen nul zijn gewaardeerd, maar direct verkoopbaar zijn als dat gewenst is. Van een stille reserve wordt dus pas uitgegaan als activa niet duurzaam aan de bedrijfsuitoefening zijn verbonden. De meeste gemeentelijke eigendommen zoals sporthallen, sportvelden en het gemeentehuis worden gebruikt voor de uitvoering van gemeentelijke taken (en zijn dus duurzaam verbonden aan de bedrijfsuitoefening). Op dit moment wordt er geen rekening gehouden met stille reserves en daarom zijn bij de berekening van de weerstandscapaciteit deze reserves als PM opgenomen. Onvoorzien De post onvoorzien is een incidenteel budget dat dient als dekking van optredende risico’s. In de begroting is hiervoor in de verschillende jaarschijven een budget van € 67.000 opgenomen. In onderstaande tabel is een overzicht gegeven van de geprognosticeerde weerstandscapaciteit: Weerstandscapaciteit (x € 1.000) Algemene reserve Stille reserves Post onvoorziene uitgaven Totale weerstandscapaciteit
5.265 PM 67 5.332
Risico’s Het Besluit Begroting en Verantwoording(BBV) schrijft voor dat de paragraaf Weerstandsvermogen o.a. een inventarisatie van de risico’s dient te bevatten en het beleid omtrent de weerstandscapaciteit en de risico’s. Hieronder volgt de inventarisatie van de belangrijkste risico’s in de begroting 2015 waar geen beheersmaatregelen voor getroffen waren. A. Algemene uitkering De uitkering gemeentefonds is opgebouwd uit de algemene uitkering, integratie- en decentralisatieuitkeringen en de integratie-uitkering sociaal domein. Bij de algemene uitkering geldt de systematiek van samen “trap op – trap af”. Heeft het Rijk meer uitgaven dan neemt de uitkering toe, bij dalende uitgaven neemt de algemene uitkering af (accressen). De mutaties worden veelal pas tijdens of na afloop van een begrotingsjaar bekend. Op basis van ervaringen van de afgelopen jaren wordt het risico ingeschat op € 150.000. Omvang: € 150.000 Kans: gemiddeld Incidenteel/Structureel B. Riolering Het rioolstelsel is de laatste jaren veel beter in kaart gebracht, hierdoor weten we beter hoe het functioneert en kunnen we risico's verkleinen. Grote calamiteiten hebben zich de laatste jaren niet voorgedaan. De meest waarschijnlijke calamiteiten zijn het gedeeltelijk instorten van het stelsel, een onvoorziene langdurige buiten gebruikstelling en milieuschade. De komende jaren zullen we onder meer rioolgemalen renoveren, planmatig het stelsel reinigen en inspecteren en foutieve lozingen op het oppervlaktewater gaan reduceren. Voor normaal onderhoudskosten is een onderhoudsvoorziening beschikbaar. In de voorziening is geen rekening gehouden met calamiteiten. Omvang: € 1.000.000 Kans: gemiddeld Incidenteel
110
Programmabegroting 2016-2019
C. Bruggen en Beschoeiingen Jaarlijks inspecteren wij onze bruggen en voeren reparaties uit. Bij onvoldoende onderhoud en/of een te zware aslast kan een brug instorten. In dat geval moeten omleidingen worden ingesteld, wellicht een noodbrug geplaatst en een nieuwe brug gebouwd. Het is recent bekend dat de gemeente vier keer zoveel beschoeiingen in onderhoud heeft dan vooraf gedacht. De onderhoudstoestand is op grote delen slecht. Het risico is dat door het wegslaan van beschoeiing de aanliggende wegconstructie ernstig verzakt. Omvang: € 450.000 Kans: klein Incidenteel D. Grondexploitaties Aan de grondexploitaties zitten hoge risico’s. Voor de gronden die al in exploitatie zijn genomen zijn voorzieningen gevormd ter hoogte van de verwachte risico’s. De gronden die niet in exploitatie zijn genomen hebben een boekwaarde die lager is dan de economische waarde, waardoor er hiervoor nog geen risico’s worden gelopen. Omvang: pm Kans: gemiddeld Incidenteel E. Gegarandeerde geldleningen De gemeente staat direct garant voor bedrag van € 1.785.000 aan openstaande geldleningen. De overige garantstellingen betreffen een achtervangovereenkomst voor het Waarborgfonds Sociale Woningbouw en het Waarborgsom Eigen Woningen(hypotheek garantie). Dat betekent dat de gemeente pas aangesproken wordt als deze fondsen niet voldoende middelen meer hebben. We gaan hier uit van een risico van 10%. Omvang: € 178.500 Kans: klein Incidenteel F. Uitval automatisering Ondanks diverse maatregelen kan toch de automatisering uitvallen door een calamiteit. De inschatting is dat dit maximaal € 700.000 kan kosten. Omvang: € 700.000 Kans: zeer klein Incidenteel G. Schade Archief Ondanks diverse maatregelen kan er door een calamiteit schade ontstaan aan het archief. Met de Documentenwacht is een contract afgesloten. Tevens is een calamiteitenplan opgesteld. De inschatting is dat de kosten in geval van een calamiteit maximaal € 800.000 bedragen. Omvang: € 800.000 Kans: zeer klein Incidenteel H. Pensioenen wethouders In 2013 is een voorziening gevormd voor pensioenverplichtingen van nog niet ingegane pensioenen van ex-wethouders. Voor reeds ingegane pensioen is nog geen voorziening getroffen. Deze bedragen worden jaarlijks in de begroting opgenomen. Als de wethouderspensioenen verplicht worden overgebracht naar het ABP is een storting ineens nodig van ca. € 1.000.000. Niet zeker is of en wanneer dit wordt ingevoerd. Omvang: € 1.000.000 Kans: gemiddeld Incidenteel
111
Programmabegroting 2016-2019
I. Budgetten Participatie Wijdemeren ontvangt voor de bijstand een budget wat gebaseerd is op het aantal uitkeringen van 2 jaar eerder. Het budget is echter niet voldoende om de uitgaven te bekostigen. Elk jaar hebben we een tekort. We kunnen een Incidentele Aanvullende Uitkering aanvragen als de kosten het budget met 10% overschrijden. In 2014 was de overschrijding hoger dan 10%, maar voldeden we niet aan de criteria en konden we geen beroep doen op de IAU. De voorlopige budgetten voor 2016 worden pas in oktober 2015 bekend gemaakt. Omvang: € 270.000 Kans: gemiddeld Structureel/incidenteel J. Decentralisatie Participatie(incl. oude Wet Sociale Werkvoorziening) De oude Wsw regeling is ondergebracht in de nieuwe Participatiewet, die per 1 januari 2015 is ingegaan. Door te snel ‘afschrijven’ van de groep <50% loonwaarde bestaat de kans dat er teveel mensen in beschut werk terechtkomen. Ook wordt risico gelopen dat er onvoldoende aandacht en budget is voor innovatie als te sterk gefocust wordt op de ‘oude doelgroep’ Wsw. Deze risico’s worden becijferd op ca. € 200.000 Omvang: € 200.000 Kans: gemiddeld Incidenteel/structureel K. Jeugdzorg/Wmo Begeleiding en Dagbesteding/Participatie Het risico bestaat dat de uitvoering van de Jeugdzorg, nieuwe Wmo en Participatiewet niet binnen het gestelde budget gedaan kan worden en dat de zorgkosten niet binnen het budget vallen. De middelen voor de nieuwe taken worden beschikbaar gesteld via de Integratie Uitkering Sociaal Domein. Tekorten komen voor rekening van de gemeente. De hoogte van de financiële risico’s zijn echter nog niet te becijferen. We hebben deze nu op 4% van de nieuwe budgetten Jeugdzorg en Abwz gesteld. Dit percentage wordt bij meerdere gemeenten in de regio gehanteerd. Omvang: € 200.000 Kans: groot Incidenteel/Structureel L. Budget Wmo(Huishoudelijke Zorg) In de begroting is goed als mogelijk becijferd wat de verwachte kosten zijn. Omdat de Wmo een zogenaamde open einde regeling is, kan een hoger beroep op de voorzieningen een tekort veroorzaken. Vanaf 2015 wordt het budget voor 40% gekort. Het beleid is er op gericht om de uitgaven ook met 40% te verminderen. De korting bedraagt voor Wijdemeren in 2015 € 541.481 en in 2016 € 140.411, in totaal € 682.000. Het risico wordt in 2016 becijferd op 50% hiervan. Omvang: € 341.000 Kans: groot Structureel/incidenteel M. Overige risico’s Uit de inventarisatie van de risico’s kwamen 44 risico’s naar voren. Hierboven zijn de 11 belangrijkste risico’s beschreven. De overige 33 risico’s bedragen gemiddeld € 35.000. De bedragen wordt te klein geacht om de risico’s te beschrijven. Omvang: € 1.152.000 Kans: klein Incidenteel
112
Programmabegroting 2016-2019
In de nota Risicomanagement zijn de kansen en financiële gevolgen ingedeeld in klassen. Deze staan in onderstaand overzicht vermeld. ₁) Kans klassen
₂) Financiële gevolgen
klasse
referentiebeeld
klasse
financieel gevolg
1
zeer klein
1
X < € 20.000
2
klein
2
€ 20.000 < X < € 50.000
3
gemiddeld
3
€ 50.000 < X < € 200.000
4
groot
4
€ 200.000 < X < € 400.000
5
zeer groot
5
X > € 400.000
In het samenvattend overzicht van de risico’s op de volgende pagina hebben alle risico’s met behulp van de kans en gevolg klassen een risico score gekregen. Deze risico scores zijn weergegeven in de risicokaart:
Samenvatting risico's Omschrijving risico
Omvang maximum in €
Kans optreden risico
Financiële gevolgen
Risico Struct score /Incid ent.
₁)
₂)
Algemene uitkering Riolering Bruggen en beschoeiingen Grondexploitaties E Gegarandeerde geldleningen F Uitval automatisering G Schade archief H Pensioenen wethouders I Budgetten Participatie J Participatiewet(incl. oude Wsw) K Jeugdzorg/Wmo Begeleiding en Dagbesteding
150.000 1.000.000 450.000 pm 178.500 700.000 800.000 1.000.000 270.000 200.000
3 3 2
3 5 5
9 15 10
2 1 1 3 3 3
3 5 5 5 4 3
6 5 5 15 12 9
200.000
4
3
12
I/S
L Budget Wmo(HH) M Overige risico’s Totaal belangrijkste risico’s
341.000 1.152.000 6.441.500
4 1
4 2
12 2
I/S I
A B C D
113
I/S I I I I I I I/S I/S
Programmabegroting 2016-2019
De risicoscores uit bovenstaande tabel zijn in onderstaande matrix verwerkt. De letters corresponderen met bovenstaande tabel. De scores in het rode en oranje gedeelte zijn risico’s die aandacht behoeven. Risicokaart Gevolg: 5
F.G
C
Gevolg: 4
Gevolg: 3
Gevolg: 2
B, H
J
L
E
A,J
K
Kans:2
Kans: 3
Kans: 4
M
Gevolg: 1 Kans: 1
Kans: 5
Weerstandscapaciteit: In de nota Risicomanagement is opgenomen dat de benodigde weerstandcapaciteit 75% bedraagt van het totaal bedrag aan risico’s. Op basis van dit uitgangspunt is onderstaande opstelling gemaakt:
(bedragen x 1.000)
Totaal risico’s Benodigde weerstandscapaciteit is 75% x € 6.442
€ 6.442 € 4.831
Beschikbare weerstandscapaciteit (algemene reserve+onvoorzien)
€ 5.332
Ratio weerstandsvermogen: Het weerstandsvermogen is de verhouding tussen de beschikbare weerstandscapaciteit en de gekwantificeerde risico’s, en wordt uitgedrukt in een verhoudingsgetal. Bij een zekerheidspercentage van 75% is het weerstandsvermogen:
Weerstandsvermogen =
Weerstandscapaciteit ------------------------------Benodigde weerstandscapaciteit
=
5.332 ------4.831
Het is van belang te weten of er sprake is van toereikend weerstandsvermogen. Om het weerstandsvermogen te beoordelen wordt gebruik gemaakt van de onderstaande normering van het NAR: Ratio weerstandsvermogen (x) Betekenis
114
=
1,10
Programmabegroting 2016-2019
Ratio weerstandsvermogen > 2,0 1,4 < x < 2,0 1,0 < x < 1,4 0,8 < x < 1,0 0,6 < x < 0,8 < 0,6
Betekenis Uitstekend Ruim voldoende Voldoende Matig Onvoldoende Ruim onvoldoende
Er is geen norm bekend waaraan het weerstandsvermogen moet voldoen. Bij een ratio van 1,0 is het de beschikbare weerstandscapaciteit gelijk aan de benodigde weerstandscapaciteit. Daarom moet minimaal voldaan worden aan een ratio van 1,0. Deze norm wordt na deze jaarrekening niet meer gehaald. In de voorjaarsnota zullen hiervoor maatregelen worden voorgesteld. Geconcludeerd kan worden dat het weerstandsvermogen van Wijdemeren voldoende is om de onderkende risico’s op te vangen. Jaarlijks zal het weerstandsvermogen getoetst worden om te zien of de gewenste ratio nog steeds wordt bereikt.
Financiële positie Kengetallen Op 15 mei 2015 is een besluit genomen tot wijziging van het Besluit begroting en verantwoording in verband met het verplicht opnemen van financiële kengetallen in de paragraaf weerstandsvermogen en risicobeheersing. De invoering van de set van vijf kengetallen is voornamelijk bedoeld om de financiële positie voor raadsleden inzichtelijker te maken. 1. Netto schuldquote De netto schuldquote weerspiegelt het niveau van de schuldenlast van de gemeente ten opzichte van de eigen middelen en geeft een indicatie van de druk van de rentelasten en de aflossingen op de exploitatie. De hoogte van de inkomsten bepaalt namelijk in belangrijke mate hoeveel schulden een gemeente kan dragen. Normaal bevindt de netto schuldquote van een gemeente zich ergens tussen de 0% en 100%. Voor een gemeente geldt dat het licht op oranje springt boven de 100% en op rood springt als deze quote hoger is dan 130%. Voor Wijdemeren geldt onderstaande quote:
A B C D E F G H
Vaste schulden Netto vlottende schuld Overlopende passiva Financiële activa Uitzettingen < 1 jaar Liquide middelen Overlopende activa Totale baten (excl. reserves) Netto schuldquote (A+B+C-D-E-F-G) / H x 100%
Rekening 2014 17.959 7.923 2.577 1.851 1.031 11 3.066 40.823 55%
Bedragen x € 1.000 Begroting 2015 22.009 10.239 2.577 1.698 1.031 7 3.066 45.602
Begroting 2016 21.174 10.353 2.577 1.600 1.031 0 0 49.220
64%
64%
Wanneer de netto schuldquote wordt gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen is sprake van onderstaande quote:
115
Programmabegroting 2016-2019
A B C D E F G H
Vaste schulden (excl. verstrekte leningen) Netto vlottende schuld Overlopende passiva Financiële activa Uitzettingen < 1 jaar Liquide middelen Overlopende activa Totale baten (excl. reserves) Netto schuldquote gecorrigeerd verstrekte leningen (A+B+C-D-E-F-G) / H x 100%
Bedragen x € 1.000 Rekening 2014 Begroting 2015 17.959 22.009
Begroting 2016 21.174
7.923 2.577 117 1.031 11 3.066 40.823
10.239 2.577 96 1.031 7 3.066 45.602
10.353 2.577 96 1.031 0 0 49.220
59%
67%
67%
2. Solvabiliteitsratio Dit kengetal geeft inzicht in de mate waarin de gemeente in staat is aan haar financiële verplichtingen te voldoen. Hoe hoger de solvabiliteitsratio, hoe groter de weerbaarheid van de gemeente. De solvabiliteitsratio drukt het eigen vermogen uit als percentage van het totale vermogen. Het eigen vermogen van een gemeente bestaat volgens artikel 42 BBV uit de reserves (algemene reserve en bestemmingsreserves) en het resultaat uit het overzicht van en lasten:
Rekening 2014 A B
Eigen vermogen (cf. art.42 BBV) Balanstotaal Solvabiliteit (A/B) x 100%
20.702 52.151 40%
Bedragen x € 1.000 Begroting 2015 18.748 56.563 33%
Begroting 2016 18.250 56.295 32%
Doordat een groot deel van de investeringen ten laste van de reserves worden gedaan, zien we de solvabiliteit afnemen. 3. Grondexploitatie De afgelopen jaren is gebleken dat grondexploitaties een forse impact kunnen hebben op de financiële positie van een gemeente. De boekwaarde van de voorraden grond is van belang, omdat deze waarde moet worden terugverdiend bij de verkoop. Het kengetal grondexploitatie geeft aan hoe groot de grondpositie (de waarde van de grond) is ten opzichte van de totale geraamde baten. Voor de berekening worden de niet in exploitatie genomen gronden en de bouwgronden in exploitatie (Ter Sype, Loosdrechts Terras, Nedervecht en Arnoud Voetlaan) bij elkaar opgeteld en gedeeld door de totale baten uit de jaarstukken of de programmabegroting en uitgedrukt in een percentage:
A B C
116
Niet in exploitatie genomen gronden Bouwgronden in exploitatie Totale baten (excl. reserves) Kengetal grondexploitatie (A+B) / C x 100%
Rekening 2014 1.032 7.456 40.823 21%
Bedragen x € 1.000 Begroting 2015 996 7.491 45.602 19%
Begroting 2016 1.283 3.384 49.220 9%
Programmabegroting 2016-2019
4. Structurele exploitatieruimte Dit kengetal geeft aan hoe groot de structurele exploitatieruimte is, doordat wordt gekeken naar de structurele baten en de structurele lasten en deze worden vergeleken met de totale baten. Een positief percentage betekent dat de structurele baten toereikend zijn om de structurele lasten te dekken.
A B C D E
Totale structurele lasten Totale structurele baten Totale structurele toevoegingen aan de reserves Totale structurele onttrekkingen van de reserves Totale baten Structurele exploitatieruimte (B-A)+(D-C) / E x 100%
Rekening 2014 37.864 39.889 1.068.378
Bedragen x € 1.000 Begroting 2015 45.879 45.126 492.589
Begroting 2016 43794 48509 1.035.450
337.430
342.302
431.142
40.823 -1.786%
45.602 -331%
49.220 -1.218%
Omdat de structurele toevoegingen en onttrekking aan reserves sterk fluctueren is sprake van grote verschillen in het berekende kengetal. Er is sprake van negatieve ruimte omdat meer aan reserves wordt toegevoegd dan onttrokken. 5. Belastingcapaciteit De ruimte die een gemeente heeft om haar belastingen te verhogen wordt vaak gerelateerd aan de totale woonlasten. Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (Coelo) publiceert deze lasten ieder jaar in de Atlas van de lokale lasten. Onder de woonlasten wordt verstaan de Ozb, de rioolheffing en de afvalstoffenheffing voor een woning met gemiddelde WOZ-waarde in die gemeente. De belastingcapaciteit van gemeenten wordt daarom berekend door de totale woonlasten meerpersoonshuishouden in jaar t te vergelijken met het landelijk gemiddelde in jaar t-1 en uit te drukken in een percentage: Rekening 2014
Begroting 2015
Begroting 2016
380
414
425
B Rioolheffing voor meerpersoonshuishouden
254
284
301
C Afvalstoffenheffing voor meerpersoonshuishouden
262
265
270
0
0
0
E Totale woonlasten voor gezin bij gemiddelde WOZ-waarde
896
963
996
F Woonlasten landelijk gemiddelde voor gezin (t-1)
697
704
716
129%
137%
139%
A
OZB-lasten voor gezin bij een gemiddelde WOZ-waarde in 2014 / 2015 /2016 van respectievelijk € 307.000 / € 299.000 / € 304.000
D Eventuele heffingskorting
Woonlasten t.o.v. landelijk gemiddelde jaar er voor(E/F) x 100%
Beoordeling van de onderlinge verhouding tussen de kengetallen in relatie tot de financiële positie. Het is niet mogelijk om een individueel kengetal te gebruiken voor de beoordeling van de financiële positie. De kengetallen zullen altijd in samenhang moeten worden bezien, omdat ze alleen gezamenlijk en in hun onderlinge verhouding een goed beeld kunnen geven van de financiële positie van een gemeente.
117
Programmabegroting 2016-2019
Begroting 2016
Verloop van de kengetallen
Kengetallen
Rekening 2014
Begroting 2015
Begroting 2016
Nettoschuldquote
55%
64%
64%
59%
67%
67%
Solvabiliteitsratio
40%
33%
32%
structurele exploitatieruimte
-1.786%
-331%
-1.218%
grondexploitatie
21%
19%
9%
Belastingcapaciteit
129%
137%
139%
nettoschuldquote gecorrigeerd voor alle verstrekte leningen
118
Programmabegroting 2016-2019
§3. Onderhoud kapitaalgoederen Beschrijving Paragraaf De gemeente draagt wettelijke verantwoordelijkheid voor het beheer van de openbare ruimte. Deze ruimte bestaat in Wijdemeren uit veel water en natuurgebieden, waarvoor de verantwoordelijkheid bij andere (overheids-)organisaties ligt. De openbare ruimte vertegenwoordigt een grote kapitaalswaarde. Efficiënt en effectief beheer en onderhoud is van groot belang om kapitaalvernietiging te voorkomen. Globaal beleidskader en beheerplannen Het beleid voor het onderhoud van de kapitaalgoederen en de daaruit voortvloeiende beheerplannen zijn opgenomen in de volgende documenten (per areaalonderdeel): Riolering, waterhuishouding, kabels en leidingen: - Verordening rioolaansluiting 2014; - Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) 2012-2017; - Algemene Verordening Openbare Infrastructuur (AVOI) 2011; - Beheerplan overige waterwerken 2016-2026; Wegen en verkeer: - Beleidsplan Verkeer (BPV) 2011-2020; - Plan Verkeersonveilige Situaties (VOS) 2012-2016; - Verkeersrealisatieplan (VRP) 2012-2016; - Wegencategoriseringsplan 2011; - Beheerplan wegen 2016 – 2020; - Gladheidbestrijdingsplan 2016 – 2017;
-> actualisatie 2e helft 2015 RO -> actualisatie jaarlijks -> actualisatie jaarlijks
Groenvoorziening: - Bomenbeleidsplan 2012 – 2035; - Bomenverordening 2012; -> actualisatie 2016 - Gedragscode Flora en Fauna 2011-2015 - Beheerplan “Onkruidbestrijding op verhardingen” 2009-2011;-> actualisatie 2015 i.v.m. glyfosaatverbod per 2016 Speelvoorzieningen: - Nota “Ruimte om buiten te spelen” 2014-2019 Openbare Verlichting: - Beleidsplan Openbare Verlichting 2015-2020 Uitvaartverzorging: - Beheerverordening Gemeentelijke begraafplaatsen Wijdemeren 2015 Gemeentelijke gebouwen: - Meerjarenonderhoudsplan (MOP) gebouwen 2015;-> 2e helft 2015 vast te stellen Overige algemeen: - Handboek Inrichting Openbare Ruimte (HIOR) 2011:
-> actualisatie 2016
Integraal beheersysteem openbare ruimte Voor het beheren van de openbare ruimte is het van groot belang inzichtelijk te hebben wat er aan areaal aanwezig is, wat de staat van onderhoud daarvan is, de verwachte restlevensduur en daarmee het te verwachten onderhoud met bijhorende kosten. Met beheerprogramma’s worden deze gegevens inzichtelijk en kunnen planningen opgesteld worden. Met een integraal beheersysteem kan er een betere afstemming plaatsvinden tussen de verschillende beleidsvelden zoals wegen, riolering, openbare verlichting, groen e.d. en is het maken van themakaarten eenvoudiger. In SWW-verband wordt gezamenlijk één integraal beheersysteem voor de openbare ruimte ingericht. Dit in nauwe
119
Programmabegroting 2016-2019
afstemming met de gemeente Hilversum die hun (ander) systeem op eenzelfde wijze inricht, waarbij op termijn een samenvoeging van beide systemen eenvoudig mogelijk is. Wegen Het wegbeheersysteem is, in afwachting van het integraal beheersysteem openbare ruimte, ondergebracht bij Grontmij. Op grond van de jaarlijkse inspecties (om en om noord en zuid) worden de onderhoudsmaatregelen en kosten voor de korte (1-5 jaar) en middellange (6-10 jaar) termijn bepaald. Op basis van de beschikbare middelen wordt vervolgens het onderhoudspakket voor het betreffende jaar vastgesteld. Daarnaast worden ook eigen waarnemingen en meldingen van bewoners over de staat van onderhoud, meegenomen bij het opstellen van de onderhoudsmaatregelen. Renovaties van grote wegvakken worden integraal benaderd, waarbij waar nodig en mogelijk ook renovaties van bijvoorbeeld riolering, openbaar groen en/of openbare verlichting integraal worden meegenomen. 4.500.01 Rationeel wegbeheer Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming 4.500.02 Overig beheer van wegen Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming
Rekening 2014 513.136 483.640 799.350 1.796.126 228.133 -1.567.992 -742.298 -2.310.291 Rekening 2014 23.068 53.136 3.728 79.933
Begroting 2015 449.821 950.000 604.687 2.004.508 12.000 -1.992.508 -247.535 -2.240.043 Begroting 2015 270.039 52.710 3.460 326.209
Begroting 2016 397.395 661.000 576.571 1.634.966 45.500 -1.589.466 -537.535 -2.127.001 Begroting 2016 274.871 53.326 2.078 330.275
Begroting 2017 397.395 661.000 561.013 1.619.408 45.500 -1.573.908 -537.535 -2.111.443 Begroting 2017 274.871 53.326 2.034 330.231
Begroting 2018 397.395 661.000 548.719 1.607.114 45.500 -1.561.614 -537.535 -2.099.149 Begroting 2018 274.871 53.326 1.991 330.188
Begroting 2019 397.395 661.000 521.441 1.579.836 45.500 -1.534.336 -537.535 -2.071.871 Begroting 2019 274.871 53.326 1.948 330.145
-79.933
-326.209
-330.275
-330.231
-330.188
-330.145
-79.933
-326.209
-330.275
-330.231
-330.188
-330.145
Openbare Verlichting Alle openbare verlichting is in eigendom van onze gemeente en één aannemer is verantwoordelijk voor het verhelpen van storingen en vervanging. In verband met een achterstand in de technische staat van onderhoud, worden er in 4 fases (2014 t/m 2017) ongeveer 1200 lichtmasten vervangen (25% van het totaal OV-areaal). Vervolgens wordt op basis van het “beleidsplan openbare verlichting 2015-2020” onderhouden en duurzaam vervangen. Ook bij grootschalige renovaties wordt gekeken of de openbare verlichting vervangen moet worden. 4.500.04 Openbare verlichting Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming
120
Rekening 2014 204.307 135.860 33.229 373.396 1.239 -372.157 -16.754 -388.911
Begroting 2015 118.681 167.500 87.044 373.225 4.000 -369.225
Begroting 2016 109.656 150.000 114.717 374.373
Begroting 2017 109.656 150.000 152.977 412.633
Begroting 2018 109.656 150.000 177.623 437.279
Begroting 2019 109.656 150.000 173.525 433.181
-374.373
-412.633
-437.279
-433.181
-369.225
-374.373
-412.633
-437.279
-433.181
Programmabegroting 2016-2019
Groen Het openbare groen (exclusief bomen) is op basisniveau ingericht en onderhouden binnen de beschikbare financiële middelen. Een aantal plekken is/wordt opgewaardeerd, daar waar mogelijk en wenselijk in samenwerking met bewoners en bedrijven (“parels”). In 2016 willen wij alle te beheren en te onderhouden openbaar groen opnemen in een regionaal aan te schaffen integraal beheersysteem. Het boombeleidsplan is in 2012 vastgesteld en is samen met de VTA inspectie bepalend voor de wijze waarop het planmatige boombeheer wordt uitgevoerd. Uitgangspunt hierbij is “sober en veilig”. De bomenverordening wordt in 2016 geactualiseerd op basis van aangepaste wetgeving en het vastgestelde participatiebeleid openbare ruimte. 4.560.01 Openbaar groen Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming
Rekening 2014 510.021 552.863
Begroting 2015 566.916 574.150
1.062.884 9.816 -1.053.069 42.055 -1.011.014
1.141.066 -1.141.066 50.000 -1.091.066
Begroting 2016 558.125 521.197 11.573 1.090.895
Begroting 2017 558.125 571.197 11.224 1.140.546
Begroting 2018 558.125 571.197 10.874 1.140.196
Begroting 2019 558.125 571.197 10.524 1.139.846
-1.090.895
-1.140.546
-1.140.196
-1.139.846
-1.090.895
-1.140.546
-1.140.196
-1.139.846
Speelvoorzieningen Binnen de kaders van het in 2014 vastgestelde speelbeleid worden speelplekken waar nodig en in goed overleg met de omwonenden opnieuw ingericht, waarbij o.a. bekeken wordt of solitaire speeltoestellen samengevoegd kunnen worden tot één grotere speelplek. Ook worden enkele speelvoorzieningen omgevormd tot openbaar groen met een speelfunctie, waarbij de bewoners de ruimte krijgen te participeren in het inrichten en onderhouden van de speelplekken. Jaarlijks worden de voorgeschreven inspecties uitgevoerd en speeltoestellen onderhouden. 4.390.04 Speeltuinen/-plaatsen Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming
Rekening 2014 39.375 57.860
Begroting 2015 77.480 122.534
Begroting 2016 103.206 72.524
Begroting 2017 103.206 72.524
Begroting 2018 103.206 72.524
Begroting 2019 103.206 72.524
97.235
200.014 20.524 -179.490 50.000 -129.490
175.730
175.730
175.730
175.730
-175.730 20.524 -155.206
-175.730 20.524 -155.206
-175.730 20.524 -155.206
-175.730 20.524 -155.206
-97.235 -97.235
Straatmeubilair Jaarlijks wordt het straatmeubilair in eigen beheer gecontroleerd op veiligheid en voldoende functioneren. Op basis hiervan wordt het jaarlijks onderhoud sober maar op voldoende niveau uitgevoerd. 4.500.03 Straatmeubilair Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming
Rekening 2014 25.616 15.793
Begroting 2015 33.854 14.000
Begroting 2016 33.705 15.000
Begroting 2017 33.705 15.000
Begroting 2018 33.705 15.000
Begroting 2019 33.705 15.000
41.408 2.342 -39.066 0 -39.066
47.854
48.705
48.705
48.705
48.705
-47.854
-48.705
-48.705
-48.705
-48.705
-47.854
-48.705
-48.705
-48.705
-48.705
121
Programmabegroting 2016-2019
Waterwerken Voor het beheer en onderhoud van de bruggen heeft in 2013 een inspectie plaatsgevonden, op basis waarvan het onderhoud in de jaren 2014 – 2019 wordt uitgevoerd. Voor de overige waterwerken (beschoeiingen, steigers, etc.) wordt het beheer en onderhoud uitgevoerd conform het in 2015 vastgestelde “beheerplan overige waterwerken 2016-2026” 4.510.01 Bruggen Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming 4.540.01 Afwatering Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming
Rekening 2014 53.064 179.758 54.804 287.626 5.300 -282.326 49.531 -232.795 Rekening 2014 33.272 43.669 9.228 86.169
Begroting 2015 27.961 139.949 48.268 216.178 34.440 -181.738 -29.608 -211.346 Begroting 2015 74.572 46.500 24.768 145.840
Begroting 2016 29.288 139.949 55.416 224.653
Begroting 2017 29.288 139.949 54.262 223.499
Begroting 2018 29.288 139.949 51.308 220.545
Begroting 2019 29.288 139.949 49.355 218.592
-224.653 4.832 -219.821 Begroting 2016 73.162 44.000 18.767 135.929
-223.499 4.832 -218.667 Begroting 2017 73.162 68.500 18.392 160.054
-220.545 4.832 -215.713 Begroting 2018 73.162 68.500 18.017 159.679
-218.592 4.832 -213.760 Begroting 2019 73.162 68.500 16.802 158.464
-86.169
-145.840
-135.929
-160.054
-159.679
-158.464
-86.169
-145.840
-135.929
-160.054
-159.679
-158.464
Riolering In 2011 is het verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vGRP) bestuurlijk vastgesteld. Daarbij heeft ook een herberekening van de totale kosten voor riolering plaatsgevonden, gekoppeld aan het rioolrecht voor de komende jaren. Uit het vGRP volgen maatregelen ter verbetering van onze waterhuishouding. In 2014 heeft een tussenevaluatie plaatsgevonden op basis waarvan de planning en uitvoering is aangepast. Het reinigen en inspecteren van het gehele vrijvervalriool, duikers en kolken gebeurt op reguliere basis en is uitbesteed, evenals het reguliere onderhoud aan rioolgemalen. Op basis daarvan wordt een onderhoudsplan opgesteld, waaraan uitvoering wordt gegeven. Afhankelijk van de te maken keuze over een integraal beheersysteem wordt bekeken welke afzonderlijke specifieke (rioolbeheer)systemen we aan gaan schaffen c.q. continueren, zodat alle essentiële data benodigd om inzicht te krijgen in de (afval)waterketen ingevuld en opgeslagen worden. Aan de hand van analyse van de verzamelde informatie worden doelstellingen geformuleerd, samen met onze betrokken partners, om onze afval-, hemel- en grondwatertaken zo effectief mogelijk en tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten uit te voeren. Klimaatbestendig waterbeheer speelt hierin een voorname rol. 4.580.01 Gemeentelijk Rioleringsplan Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming
122
Rekening 2014 560.512 870.839 969.795 2.401.145
Begroting 2015 638.844 1.036.900 899.606 2.575.350
Begroting 2016 579.289 1.762.412 844.008 3.185.709
Begroting 2017 579.289 1.824.803 826.198 3.230.290
Begroting 2018 579.289 1.918.362 808.343 3.305.993
Begroting 2019 579.289 1.976.789 789.548 3.345.625
-2.401.145 -294.423 -2.695.569
-2.575.350 -379.150 -2.954.499
-3.185.709
-3.230.290
-3.305.993
-3.345.625
-3.185.709
-3.230.290
-3.305.993
-3.345.625
Programmabegroting 2016-2019
Uitvaartverzorging De gemeentelijke begraafplaatsen bevinden zich in een behoorlijke tot goede staat. In 2015 is een “strategiedocument uitvaartverzorging” opgesteld, waarin keuzes worden voorgesteld om de begraafplaatsen op te waarderen, vooral v.w.b. de kinderhoven, strooiveldjes en urnenvoorzieningen, met als doel op een eigentijdse wijze uitvoering te geven aan het beleidsveld uitvaartverzorging. Vanaf 2016 wordt uitvoering gegeven aan de gemaakte keuzes. 4.590.01 Lijkbezorging Lasten apparaat Uitbestedingen en ov.mat.lasten Kapitaallasten Totaal lasten Totaal baten Saldo voor bestemming Mutaties Reserves Saldo na bestemming
Rekening 2014 280.131 103.357 19.011 402.499 334.980 -67.519 11.824 -55.694
Begroting 2015 269.632 105.017 17.746 392.395 315.000 -77.395 20.237 -57.158
Begroting 2016 228.833 95.495 16.976 341.304 328.000 -13.304 10.097 -3.207
Begroting 2017 228.833 98.708 13.253 340.794 328.000 -12.794 13.310 516
Begroting 2018 228.833 104.793 11.429 345.055 328.000 -17.055 19.395 2.340
Begroting 2019 228.833 99.357 11.120 339.310 328.000 -11.310 -13.959 2.649
Gebouwen Het onderhoud aan de gebouwen voeren we uit conform het in 2015 vast te stellen meerjaren onderhoudsplan (MOP-gebouwen). Dit onderhoudsplan is gebaseerd op het sober en doelmatig in stand houden van het gemeentelijk vastgoed en de daarmee gepaard gaande financiële inspanning voor de komende jaren. Jaarlijks worden de activiteiten voor het komende planjaar kritisch beoordeeld op nut en noodzaak. Behoud van kapitaalwaarde speelt hierin de belangrijkste rol. In 2016 wordt voor een viertal gebouwen een aantal duurzaamheidsmaatregelen op haalbaarheid onderzocht. Deze maatregelen worden gekoppeld aan noodzakelijk regulier onderhoud, om een zo kort mogelijke terugverdientijd te realiseren. Duurzame maatregelen zijn in het investeringsplan 2016-2019 opgenomen en zullen via een kredietaanvraag aan de raad worden voorgelegd. Product
Grootboek nr.
Begroting 2016
Begroting 2017
Begroting 2018
Begroting 2019
Onderhoudskosten PSZ
439003032
6.475,00
7.420,00
22.143,00
4.922,00
Onderhoudskosten De Dobber
440001022
7.500,00
7.500,00
7.500,00
7.500,00
Onderh.kosten Ov.Accommodaties
440002025
29.620,00
25.482,00
33.472,00
27.488,00
Onderhoudskosten Aula
459001023
8.511,00
11.724,00
17.809,00
12.373,00
Onderhoud monumenten
472001023
9.633,00
4.427,00
12.677,00
21.483,00
Onderhoud geb./erven recr.vz.
473004023
761,00
1.321,00
761,00
3.265,00
Onderh.kosten div.gebouwen
480001023
1.027,00
1.954,00
1.227,00
1.027,00
Onderhoudskosten gemeentehuis
501001028
55.902,00
158.596,00
88.877,00
177.642,00
Onderhoudskosten De Blijk
522501031
26.460,00
17.148,00
213.316,00
59.736,00
Onderhoudskosten Eikenrode
522501131
27.751,00
28.428,00
37.636,00
15.118,00
Onderhoudskosten De Fuik
522501231
12.193,00
14.449,00
136.588,00
103.331,00
Onderhoudskosten gemeentewerf
532505021
8.793,00
9.352,00
12.019,00
8.793,00
194.626,00
287.801,00
584.025,00
442.678,00
187.126,00
280.301,00
576.525,00
435.178,00
7.500,00
7.500,00
7.500,00
7.500,00
Bijdrage van de Reserve Onderhoud Gebouwen Totaal
div.
123
Programmabegroting 2016-2019
124
Programmabegroting 2016-2019
§4. Financiering Inleiding Bij financiering gaat het om de vraag hoe de gemeente regelt dat zij steeds voldoende geld heeft om alle rekeningen te betalen. Dreigt de gemeente tijdelijk te weinig “in kas” te hebben, dan moet zij lenen. Heeft de gemeente tijdelijk teveel in kas, dan kan zij dat geld tijdelijk in deposito plaatsen. Ook sluit de gemeente langlopende geldleningen af, om bijvoorbeeld de aankoop van gronden of grote investeringen te financieren. Al deze activiteiten leiden ertoe dat de gemeente een financieringsportefeuille heeft. Die moet worden beheerd om de ermee verbonden kosten en risico`s te beperken. Volgens artikel 13 van het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) bevat de paragraaf financiering in ieder geval de beleidsvoornemens ten aanzien van het risicobeheer van de financieringsportefeuille. Met betrekking tot risicobeheer gelden de volgende algemene uitgangspunten: 1. De gemeente mag leningen of garanties op grond van de “publieke taak” uitsluitend verstrekken aan door de gemeenteraad goedgekeurde derde partijen, waarbij vooraf advies wordt ingewonnen over de financiële positie en de kredietwaardigheid van de betreffende partij; 2. De gemeente kan middelen uitzetten op grond van de treasuryfunctie indien deze uitzettingen een prudent karakter hebben en niet zijn gericht op het genereren van inkomen door het lopen van overmatig risico. Het prudente karakter van deze uitzettingen wordt gewaarborgd middels de richtlijnen en limieten van dit treasurystatuut; 3. Van derivaten wordt geen gebruik gemaakt. De belangrijkste financiële risico`s bij de uitvoering van het treasurybeleid zijn koersrisico`s, renterisico`s en kredietrisico`s.
Risicobeheer Koersrisicobeheer De gemeente beperkt de koersrisico`s op uitzettingen uit hoofde van treasury, door daarbij uitsluitend vastrentende waarden en/of hoofdsomgarantieproducten te gebruiken; Bovendien beperkt de gemeente de koersrisico`s door overeenkomstig artikel 7 de looptijd van de uitzettingen af te stemmen op de liquiditeitenplanning. Risico vlottende schuld (kasgeldlimiet) De kasgeldlimiet bepaalt de maximale omvang waarvoor gemeenten kortlopende leningen (korter dan 1 jaar) mogen aangaan. Deze limiet wordt conform de wet Fido berekend naar een vast percentage (8,5%) van het begrotingstotaal per 1 januari. Voor 2016 is de kasgeldlimiet berekend op € 4,25 miljoen. Zolang de korte rente lager is dan de rente voor langere looptijden zal de kasgeldlimiet optimaal worden benut. Over het moment waarop een kortlopende schuld wordt omgezet in een langlopende schuld spelen rentevisie en de liquiditeitsprognose een belangrijke rol. In artikel 4 van het treasurystatuut is onder lid 1 de volgende bepaling opgenomen: De kasgeldlimiet als bedoeld in de Wet Fido wordt niet overschreden. Indien de gemeente voor het derde achtereenvolgende kwartaal de kasgeldlimiet overschrijdt, stelt het daarvan de toezichthouder op de hoogte, en legt het de kwartaalrapportage en een plan om binnen de kasgeldlimiet te blijven ter goedkeuring voor aan de toezichthouder. Risico vaste schuld (renterisiconorm) Voor het renterisico over het begrotingstotaal geldt een norm van maximaal 20% per jaar. Dit houdt in dat in enig jaar niet meer dan 20 % van het totaal van de begroting mag worden geherfinancierd (herfinanciering als gevolg van aflossingen dan wel renteherzieningen). Deze norm is door het Rijk
125
Programmabegroting 2016-2019
ingesteld om een enigszins stabiele rentelast over de jaren te bewerkstelligen. In onderstaand overzicht is dit voor onze gemeente weergegeven voor de komende 4 jaren. Bedragen x € 1.000 Renterisiconorm
2016
2017
2018
2019
0 0 0
0 0 0
0 0 0
0 0 0
PM PM PM
PM PM PM
PM PM PM
PM PM PM
3.113
3.115
2.283
2.283
4. Herfinanciering(laagste van 2 en 3)
0
0
0
0
5. Renterisico op vaste schuld (1+4)
0
0
0
0
6. Renterisiconorm Begrotingstotaal (lasten) Percentage Renterisiconorm
50.034 20% 10.007
45.748 20% 9.150
43.682 20% 8.736
44.051 20% 8.810
7. Toets renterisiconorm Renterisiconorm Renterisico op vaste schuld (1+4) Ruimte
10.007 0 10.007
9.150 0 9.150
8.736 0 8.736
8.810 0 8.810
1.Renteherziening Renteherziening op vaste schuld o/g Renteherziening op vaste schuld u/g Netto renteherziening op vaste schuld 2. Mutatie vaste schuld Nieuwe aangetrokken vaste schuld Nieuwe verstrekte lange leningen Netto nieuw aangetrokken vaste schuld 3. Betaalde aflossingen
Gegarandeerde geldleningen De gemeente staat garant voor de betaling van de rente en aflossing bij een aantal afgesloten leningen van externe partijen. Het bedrag waarvoor de gemeente eventueel kan worden aangesproken is het restant bedrag van de lening op het moment dat niet meer aan de betalingsverplichting wordt voldaan en is afhankelijk van het percentage overeengekomen in de garantstelling. De risico`s van de verstrekte gemeentegaranties en /of gemeentelijke leningen aan toegelaten instellingen (woningbouwcorporaties) zijn overgedragen aan het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Hiervoor hebben de gemeente en het rijk een zogenaamde achtervangpositie ingenomen waarvoor een achtervangovereenkomst met het WSW is afgesloten, ieder voor 50%. De kans dat een beroep wordt gedaan op onze gemeente voor deze achtervangpositie is uiterst klein omdat: - Elke toegelaten instelling die deelnemer is bij het WSW jaarlijks wordt onderworpen aan een kredietwaardigheid toets; - Het WSW een zodanige buffer heeft opgebouwd en eventueel nog aanvullend kan beschikken over de gelden (obligo`s) die de corporaties verplicht hebben aangehouden. De kans dat de gemeente voor geldleningen van de woningbouwcorporaties als borg wordt aangesproken is zeer klein. Daarnaast staat het Rijk voor 50% garant. Voor de hypotheken afgesloten met Nationale Hypotheek Garantie (NHG) staan de gemeenten vanaf 1 januari 2011 niet langer garant, maar is dit geheel bij het Rijk komen te liggen.
126
Programmabegroting 2016-2019
Financieringsbehoefte Voor de berekening van de financieringsbehoefte wordt het totaal van de geraamde boekwaarden van de activa afgezet tegen het totaal van het eigen- en vreemd vermogen. De berekening van de financieringsbehoefte geeft een indicatie of het aangaan van vaste geldleningen al dan niet noodzakelijk zal zijn. De uiteindelijke financieringsbehoefte wordt vooral bepaald door het tempo waarin voorgenomen investeringen worden gerealiseerd en de invloed van mutaties binnen de bouwgrondexploitaties. Van grote invloed is het tijdstip waarop de inkomsten uit de grondexploitaties worden gerealiseerd. De berekening van de kapitaalbehoefte per 1 januari 2016 is als volgt: Totaal geïnvesteerd bedrag Reserves en voorzieningen Geldleningen (inclusief waarborgsommen) Financieringstekort
56.123.488 28.025.517 25.346.947 53.372.464 2.751.024
Saldo- en liquiditeitenbeheer Voor het saldobeheer en het liquiditeitenbeheer gelden de volgende specifieke richtlijnen: 1. De gemeente streeft naar concentratie van de liquiditeiten binnen één rentecompensatiecircuit bij de bank met de gunstigste condities; 2. Indien er een liquiditeitsbehoefte ontstaat, kan de gemeente kortlopende middelen aantrekken. Hierbij wordt de kasgeldlimiet niet overschreden; 3. Toegestane instrumenten bij het aantrekken van kortlopende middelen zijn daggeld, kasgeldleningen en kredietlimiet op rekening courant; 4. Toegestane instrumenten bij het uitzetten van gelden voor een periode korter dan één jaar zijn rekening-courant, daggeld en deposito`s; Bij het aantrekken van financieringsmiddelen voor een periode van één jaar en langer gelden de volgende uitgangspunten: 1. Financieringsmiddelen worden enkel aangetrokken ten behoeve van de uitoefening van de publieke taak in samenhang met de totale gemeentelijke financieringsbehoefte; 2. Financiering met externe financieringsmiddelen wordt zoveel mogelijk beperkt door primair de beschikbare interne financieringsmiddelen te gebruiken teneinde de renterisico`s en het renteresultaat te optimaliseren; 3. Bij het aantrekken van financieringsmiddelen maakt de gemeente gebruik van onderhandse leningen; Schatkistbankieren In december 2013 heeft de Eerste Kamer ingestemd met de wijziging van de wet FIDO. Vanaf 15 december 2013 is het verplicht schatkistbankieren van kracht en moeten gemeenten overtollige middelen in de schatkist afstorten, met in achtneming van een doelmatigheidsdrempel van 0,75% van het begrotingstotaal (in 2016 € 50.034.000). Schatkistbankieren impliceert voor Wijdemeren dat liquide middelen boven het bedrag van € 375.000 verplicht bij het Rijk moeten worden ondergebracht. Liquiditeit De gemeente beperkt haar liquiditeitsrisico’s door de treasury activiteiten te baseren op een meerjarige liquiditeitsplanning met een looptijd van minimaal vier jaar. De rekening-courantverhouding met de N.V. Bank Nederlandse Gemeenten is zodanig dat de overtollige liquiditeiten binnen een rentecompensatiecircuit worden geconcentreerd tegen zo gunstig mogelijk condities. Voor het beheersen van de geldstromen is het noodzakelijk dat er inzicht is in de liquiditeitsstroom. Naast de gegevens over de reguliere exploitatie zijn belangrijke factoren die van invloed zijn op de liquiditeit de planning van investeringen, de mutaties in de grondexploitaties en de projecten voor de komende jaren:
127
Programmabegroting 2016-2019
Liquiditeitenontwikkeling (bedragen x € 1.000)
2016
2017
2018
2019
351 2.306 695 918
251 2.224 340 981
300 2.177 -147 1.075
10 2.042 692 1.133
-13.742 -3.820
-3.295 253
-2.885 504
-2.914 -2.135
-3.113
-3.115
-2.283
-2.283
99
102
94
90
-16.306
-2.259
-1.165
-3.365
2016
2017
2018
2019
25.347
22.234
19.119
16.836
3.113
3.115
2.283
2.283
22.234
19.119
16.836
14.553
Kasstroom uit operationele activiteiten Begrotingssaldo Afschrijvingen Mutaties reserves Mutaties voorzieningen Kasstroom uit investeringsactiviteiten Vermeerderingen investeringen Grondexploitaties Kasstroom uit financieringsactiviteiten Geldleningen o/g Aflossingen Geldleningen u/g Verstrekkingen Aflossingen Ontwikkeling liquiditeiten
Opgenomen langlopende geldleningen De leningenportefeuille per 1 januari 2016 ziet er als volgt uit:
Leningenportefeuille (bedragen x € 1.000) Stand vaste geldleningen per 1 januari Nieuwe leningen (Reguliere) aflossingen Stand vaste geldleningen per 31 december
128
Programmabegroting 2016-2019
§5. Bedrijfsvoering 5.1 Personeel en organisatie Personen In de ambtelijke organisatie (inclusief griffie) zijn 156 personen werkzaam. Het grootste deel daarvan bestaat uit vrouwen (53 procent) en is gemiddeld 47 jaar. De mannen (47 procent), zijn gemiddeld 52 jaar. Deeltijd De mannen werken over het algemeen voltijds. Het gemiddelde bedraagt 35 uur per week. De vrouwelijke medewerkers werken gemiddeld 29 uur per week. Van de vrouwelijke medewerkers werken er 12 voltijds. Arbozorg In 2016 wordt de bestaande werkwijze gecontinueerd. De afgelopen jaren hebben zich geen gevallen voorgedaan die aanleiding gaven om het bestaande beleid aan te passen. Als de werkplek aanpassingen vereist dan is dat mogelijk. De arbeidsomstandigheden voldoen aan de normen en veranderen niet. In de loop van 2015 is intern voor ruim 30 mensen een nieuwe werkplek gecreëerd. Dit had voornamelijk te maken met de komst van het Inkoopbureau Utrecht West en de Belastingsamenwerking Stichtse Vecht, Weesp en Wijdemeren. Hierbij is ruim voldoende aandacht geweest voor de arbeidsomstandigheden. Bedrijfsmaatschappelijk werk en ziekteverzuim De activiteiten van het bedrijfsmaatschappelijk werk, casemanagement en de bedrijfsarts leveren een bijdrage aan het laag houden van het percentage ziekteverzuim (2014 = 4,9%). Werk gerelateerd verzuim dient zo spoedig mogelijk gesignaleerd en bestreden te worden. De wijze waarop sinds enige jaren wordt omgegaan met ziekteverzuim en bedrijfsmaatschappelijk werk wordt gecontinueerd. Opleidingsbudget Ook in 2016 heeft de gemeente een opleidingsplan opgesteld. Het opleidingsbudget bedraagt structureel 1 procent van de loonsom. Dit budget voorziet in de behoefte aan opleidingen. Klant Contact Centrum Het KCC heeft te maken met een toenemend aantal telefonische oproepen. Burgers weten de gemeente goed te vinden, maar ook genereert de decentralisatie van de WMO, Participatiewet en jeugdzorg meer drukte. Steeds meer mensen bellen via het algemene nummer of het 14035 nummer. Dit past bij het streven om zoveel mogelijk eerstelijns contacten door het KCC af te laten handelen. Jaarlijks rekent het KCC op ongeveer 25.000 oproepen. Naast de telefonische oproepen ontvangt het KCC aan de receptie jaarlijks ongeveer 10.000 bezoekers.
5.2 Planning en control Bestuurlijk traject De planning en control cyclus blijft ongewijzigd. Dat wil zeggen dat de begroting 2016 in november 2015 aan de gemeenteraad is aangeboden. In het voorjaar 2016 verschijnt de gecombineerde kadernota/voorjaarsnota. Deze heeft twee belangrijke functies. Op de eerste plaats wordt gerapporteerd over ontwikkelingen voor het begrotingsjaar 2017. Daarnaast worden de kaders kenbaar gemaakt welke richting geven bij het opstellen van de begroting voor het begrotingsjaar 2017. Vervolgens verschijnt de najaarsnota. Ook deze geeft inzicht in de ontwikkelingen en geeft een stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van de begroting. De verantwoording over het afgelopen
129
Programmabegroting 2016-2019
jaar vindt plaats in de programmajaarrekening. Centraal in de jaarrekening staan drie vragen: wat wilden we doen, wat hebben we ervoor gedaan en wat heeft het gekost. Ambtelijk traject De ambtelijke planning en control cyclus sluiten naadloos aan op het bestuurlijke traject. De managementinformatie die ambtelijk rouleert, heeft wel een enigszins andere aard. Deze is meer gericht op operationele activiteiten. Onder meer wordt periodiek aan het managementteam gerapporteerd over de stand van de budgetten en kredieten, verplichtingenadministratie, afhandeltermijnen van brieven, telefonische bereikbaarheid, ziekteverzuim en dergelijke. Een deel van deze informatie wordt aan het managementteam aangeboden in de vorm van de afdelingsmanagementrapportages. Deze geven naast de genoemde prestatie-indicatoren inzicht in de stand van zaken van de uitvoering van het afdelingsplan. Administratieve Organisatie/Interne controle Evenals in voorgaande jaren wordt uitvoering gegeven aan het controleplan dat door de raad is vastgesteld. Zo zich relevante zaken voordoen wordt de raad geïnformeerd. Jaarlijks wordt het controleplan voorafgegaan door een expliciete inventarisatie van de risico's. De risico’s zijn opgenomen in paragraaf 2 “Weerstandvermogen” van de programmabegroting/-rekening. Accountant Jaarlijks voert de accountant in opdracht van de gemeenteraad de controle op de jaarrekening uit om de rechtmatigheid daarvan vast te stellen. Vooruitlopend op de controle van de jaarrekening voert de accountant vlak na het vaststellen van de begroting in november de zogenaamde interim-controle uit. Deze controle is vooral gericht op onderwerpen die van belang zijn voor een goede en betrouwbare jaarverslaggeving mede rekening houdend met de actuele ontwikkelingen. Het gaat hierbij vooral om bevindingen en actiepunten op het terrein van interne beheersing, rechtmatigheid en overige activiteiten die van belang zijn voor een kwalitatieve verbetering van de financiële verslaglegging. In 2015 is een aanbesteding gestart om voor een nieuwe contractperiode een overeenkomst aan te gaan met een accountant. De nieuwe gemeentelijke accountant zal starten met de afgesproken werkzaamheden (waaronder de interim controle) in het najaar van 2016. De eerste jaarrekening die de nieuwe accountant controleert heeft betrekking op het verslagjaar 2016. Vennootschapsbelasting Met ingang van 2016 vallen gemeenten onder de Vennootschapsbelastingplicht. Het is de bedoeling dat overheden die winst of structureel overschotten behalen met activiteiten die concurreren met de ‘markt’, vennootschapsbelasting gaan betalen. Activiteiten die structureel verliesgevend zijn, leiden niet tot belastingplicht. De gemeente als rechtspersoon wordt belastingplichtig voor haar ondernemingsactiviteiten. Om op een juiste wijze te kunnen voldoen aan deze belastingplicht dient de gemeente een aantal zaken in de administratie aan te passen.
5.3 Sociaal domein Sociale Wijkteams Om de kwaliteit van de medewerkers te verbeteren wordt geïnvesteerd in het opleiden. De opleiding richt zich met name op de vraagverheldering, het leveren van zorg op maat en het tijdig gebruik maken van algemene voorzieningen door onze inwoners. Ook het gebruik van de meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld krijgt aandacht. Administratie In 2016 wordt een nieuwe backoffice applicatie geïmplementeerd en een gezamenlijk regiesysteem in SWW verband. Verbinding met bedrijfsvoering (P&C en Risicomanagement) Lokale input uit de monitoring wordt gebruikt om lokaal maatwerk te creëren.
130
Programmabegroting 2016-2019
Inkoop Utrecht West Als gastgemeenten zullen we zorgdragen voor een goede uitvoering van de inkoop voor de Utrecht West gemeenten, waar innovatie, monitoring, behoeftes en risico’s in kaart brengen onderdeel van uitmaken. We zullen samenwerking stimuleren met andere inkooporganisaties in de naastgelegen regio’s en daar waar mogelijk zoeken we afstemming met andere inkooporganisatie.
5.4 Automatisering, Informatisering en Archief Automatisering In 2016 wordt de nieuwe telefonievoorziening gerealiseerd waarbij een grote integratie wordt nagestreefd tussen e-mail, telefonie en PC-netwerk. De dienstverlening aan de burger vanuit het Klant Contact Centrum kan hierdoor beter en sneller verlopen. Op de gemeentewerf in Kortenhoef wordt de uitwijk van het PC-netwerk gerealiseerd waardoor er bij ICT-calamiteiten sneller gebruik gemaakt kan worden van een operationeel PC-netwerk draaiend op een andere locatie dan het gemeentehuis. Informatisering In 2016 wordt de transitie afgerond van de GBKN (Grootschalige BasisKaart Nederland) naar de BGT (Basiskaart Grootschalige Topografie). Tweede kwartaal 2016 sluit Wijdemeren aan bij de Landelijke Voorziening BGT waardoor de gehele overheid maar ook het bedrijfsleven gebruik moet/kan maken van gestandaardiseerd kaartmateriaal. De afronding vindt plaats van de invoering van zaakgericht werken. Hierdoor verloopt de documentenstroom binnen de organisatie volledig digitaal. Archief Na de aanbesteding in 2015 wordt het bouwarchief van Wijdemeren in 2016 gescand en digitaal beschikbaar gesteld. Dit scanproces vindt plaats met vervanging, hetgeen inhoudt dat de papieren originelen vernietigd mogen worden.
131
Programmabegroting 2016-2019
132
Programmabegroting 2016-2019
§6. Verbonden Partijen Beschrijving paragraaf Het besluit begroting en verantwoording schrijft voor dat de gemeente in een paragraaf inzicht geeft in de partijen waarmee zij verbonden is in bestuurlijke dan wel financiële zin. Deze paragraaf omvat een lijst van verbonden partijen. Per partij is aangegeven hoe deze bijdraagt aan de realisatie van beleidsdoelstellingen.
Beleidskader Bij het navolgend overzicht van verbonden partijen is uitgegaan van de begripsomschrijvingen van artikel 1 van het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten van 17 januari 2003. Onder verbonden partij wordt verstaan: “een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin (…) de gemeente (zowel) een bestuurlijk als een financieel belang heeft”. Financieel belang wordt als volgt gedefinieerd: “een aan de verbonden partij ter beschikking gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt.” Onder bestuurlijk belang wordt verstaan: “zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur hetzij uit hoofde van stemrecht”. Deze definities houden in dat participaties in NV’s, BV’s, commanditaire vennootschappen en gemeenschappelijke regelingen verbonden partijen zijn. Ook stichtingen en verenigingen kunnen onder de verbonden partijen vallen, indien de gemeente een zetel in het bestuur heeft en bovendien financiële risico’s loopt. Hieruit volgt dat bijvoorbeeld een stichting of vereniging die jaarlijks subsidie krijgt, maar waaraan geen andere financiële verplichtingen met een juridische afdwingbaarheid door derden zitten, geen verbonden partij is, ook niet als de gemeente deelneemt aan het bestuur. Ook derde partijen waarbij de gemeente uitsluitend een financieel belang heeft behoren niet tot de verbonden partijen.
133
Programmabegroting 2016-2019
Lijst van verbonden partijen Verbonden partij
Vorm
Doel
Partijen
Bestuurlijk belang & Besluitvorming
Risico’s
Regio Gooi en Vechtstreek (1)
Gemeenschappelijke Regeling, openbaar lichaam
Uitvoering regionale taken en behartiging deelnemende gemeenten op alle gebieden, bijv. WMO, inkoop en milieu, fysiek en sociaal domein
Hilversum, Huizen, Laren, Weesp, Naarden, Bussum, Muiden, Blaricum, Wijdemeren
AB: een burgemeester per gemeente DB: drie burgemeesters
Financieel: nihil Bestuurlijk: burgemeester heeft zitting in AB
DB: (voorzitter gewest + 5 leden van AB) burgemeester van Wijdemeren heeft zitting in DB
Bestuurlijk: burgemeester heeft zitting in AB
Centrale Post Ambulancevervoer (2) Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek (3)
Gemeenschappelijke Regeling, openbaar lichaam
Bevordering samenhang regionale ambulancediensten
Portefeuillehouders gezondheidszorg
Via Regio Gooi en Vechtstreek
Financieel: nihil
Brandweer, Geneeskundige hulp bij rampen en ongevallen, crisisbeheersing en meldkamer
Burgemeesters en regiocommandanten van de gemeenten binnen het Gewest
AB: burgemeester van elke gemeente
Financieel: nihil
Besluitvorming: elk lid 1 stem
Bestuurlijk: burgemeester heeft zitting in AB en DB
DB: burgemeester (taak DB is beperkt, alle bevoegdheden liggen bij AB) Werkvoorzieningschap Tomingroep (4)
Gemeenschappelijke Regeling, openbaar lichaam
Bieden werkgelegenheid buiten reguliere bedrijfsleven
11 deelnemende gemeenten in werkvoorzieningschap en dat is enig aandeelhouder in BV
AB: portefeuillehouder Sociale Zaken
Operationeel: door verandering wetgeving kan budgettering veranderen
Plassenschap Loosdrecht e.o. (5)
Gemeenschappelijke Regeling, openbaar lichaam
Belangenbehartiging openluchtrecreatie, bescherming natuur en landschap en nautisch beheer openbaar water
Wijdemeren, Stichtse Vecht, provincie Utrecht, provincie Noord-Holland
Plassenraad: voor Wijdemeren 6 vertegenwoordigers aan te wijzen door de raad uit zijn midden en de wethouders: de burgemeester, 1 wethouder, 4 raadsleden
Financieel: uittreden van leden leidt tot hogere lasten voor resterende deelnemers
DB: burgemeester en 1 wethouder
Bestuurlijk: burgemeester heeft zitting in AB en DB
Besluitvorming DB: elk lid 1 stem Educatie Gooi en Vechtstreek (6)
Gemeenschappelijke Regeling, gemeenschappelijk orgaan/ centrumconstructie
Uitvoering Wet educatie beroepsonderwijs
Blaricum, Hilversum, Naarden, Laren , Bussum, Muiden, Weesp, Wijdemeren, Huizen
Huizen is “stuurgemeente” en regelt alles namens aangesloten gemeenten.
Operationeel: bij opheffen regeling kan Wijdemeren niet aan wettelijke verplichting voldoen
Leerplicht Gooi en Vechtstreek (7)
Gemeenschappelijke Regeling, openbaar lichaam
Uitvoering wettelijke verplichting (Leerplichtwet)
Blaricum, Hilversum, Bussum, Laren, Eemnes, Muiden, Naarden, Huizen, Weesp, Wijdemeren
AB: portefeuillehouder onderwijs van Wijdemeren
Operationeel: bij opheffen regeling zal Wijdemeren zelf wettelijke plicht moeten uitvoeren
Stichting Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek / Villa Primair (8)
Gemeenschappelijke Regeling, Stichting
Uitvoering wettelijke verplichting (art. 48 WPO)
Bussum, Naarden, Weesp, Muiden, Wijdemeren, Stichtse Vecht, Huizen, Blaricum, Eemnes, Laren
AB:portefeuillehouder onderwijs van Wijdemeren
Operationeel: bij opheffen regeling moet Wijdemeren zelf wettelijke plicht uitvoeren
Stichting Welstandszorg Noord-Holland (9)
Stichting
Geven van welstandsadvies
Wijdemeren, Blaricum, Muiden
Leden van de Welstandscommissie worden benoemd door de raad van de deelnemende gemeenten
Financieel: evt. uit overeenkomst voortvloeiende risico’s
Stichting Grootschalige Basiskaart N-H (10)
Stichting
Verhogen kwaliteit grafische kaart en verwerken mutaties gemeenten
gemeenten van NoordHolland, Kadaster, Nutsbedrijven
Burgemeester heeft beslissingsmandaat.
bij wegvallen stichting loopt het opstellen van bestemmingspla nnen en verlenen van vergunningen/ handhaving gevaar
134
Programmabegroting 2016-2019
Verbonden partij
Vorm
Doel
Partijen
Bestuurlijk belang & Besluitvorming
Risico’s
Waterleidingbedrijf Vitens N.V. (11)
N.V.
Leveren drinkwater
Aandelen in handen van gemeenten en provincies
Stemrecht in AvA door college, per geval mandaat/volmacht
Financieel risico i.v.m. achtergestelde lening
Bank Nederlandse Gemeenten (12)
N.V.
Voorziening financieringsmiddelen in de uitvoering publieke taak
gemeenten, provincies, hoogheemraadschappen, rijk
Stemrecht in AvA door college, evt. gemandateerd per geval
Financieel: zeer beperkt, zeer kredietwaardig
Omgevingsdienst Flevoland en G&V (13)
Gemeenschappelijke Regeling
Uitvoering (vergunningverlening en handhaving milieutaken)
Provincies: - Flevoland - Noord-Holland.
AB (vd Gemeenschappelijke Regeling): portefeuillehouder milieu van Wijdemeren
Operationeel: bij opheffen regeling moet Wijdemeren zelf wettelijke plicht uitvoeren Financieel: beperkt
Bestuur: lid uit college
Bedrijfsvoering s-organisatie SWW gemeenten (14)
Gemeenten: - Almere - Dronten - Lelystad - Noordoostpolder - Urk - Zeewolde - Blaricum - Bussum - Hilversum - Huizen - Laren - Muiden - Naarden - Weesp - Wijdemeren Bedrijfsvoeringsorganisatie SWW gemeenten (14)
NB.
Gemeenschappelijke regeling
Bundelen uitvoeringstaken en processen in het Sociaal Domein
Gemeenten Stichtse Vecht, Weesp en Wijdemeren
Bij alle verbonden partijen loopt de gemeente een financieel risico in geval van faillissement of als financiële problemen van de partij kunnen worden verhaald op de gemeente.
Toelichting Een verbonden partij is een privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeente zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Daarbij is een financieel belang een aan de verbonden partij beschikbaar gesteld bedrag dat niet verhaalbaar is indien de verbonden partij failliet gaat onderscheidenlijk het bedrag waarvoor aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Dat betekent dat de gemeente middelen ter beschikking stelt die ze kwijt raakt in het geval van faillissement en/of als financiële problemen kunnen worden verhaald op de gemeente. Een bestuurlijk belang is zeggenschap, hetzij uit hoofde van vertegenwoordiging in het bestuur, hetzij uit hoofde van stemrecht.1 gemeenschappelijke regelingen (publiekrechtelijk verbonden partij) Een gemeenschappelijke regeling kan voorzien in een:2 openbaar lichaam (met rechtspersoonlijkheid en regelgevende bevoegdheid) een gemeenschappelijk orgaan (zonder rechtspersoonlijkheid of regelgevende bevoegdheid) intergemeentelijke samenwerking door middel van een “centrum-constructie”: in deze variant wordt door de deelnemende gemeenten overeengekomen dat bevoegdheden van de ene gemeente krachtens de regeling worden uitgeoefend door een bestuursorgaan van een andere gemeente. Het deelnemen aan gemeenschappelijke regelingen is niet vrijblijvend. Uit artikel 10a van de Wet gemeenschappelijke regelingen (hierna: de WGR) volgt dat de gemeente door het aangaan van een gemeenschappelijke regeling zichzelf bindt aan de in deze (publiekrechtelijke) overeenkomst gemaakte afspraken.
1
Deze definities zijn ontleend aan het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten van 17 januari 2003, zoals opgenomen in de Programmabegroting 2007 2 Deze driedeling wordt gemaakt door artikel 8 van de WGR.
135
Programmabegroting 2016-2019
Deelnemers zijn verplicht om medewerking te verlenen aan de uitvoering van besluiten die het bestuur neemt in verband met de aan dit bestuur overgedragen bevoegdheden. Het instellen van een openbaar lichaam is een risico voor de gemeente, in geval van schulden is de gemeente aansprakelijk.3 De democratische controle tussen het bestuur van de gemeenschappelijke regeling en de deelnemende gemeenten bestaat door de verantwoordingsplicht van het lid van het Algemeen Bestuur naar de gemeenteraad dat het lid heeft aangewezen, maar ook door de verantwoordingsplicht van het gehele bestuur (Algemeen en Dagelijks Bestuur) aan de gemeenteraden van de deelnemende gemeenten. Deze democratische legitimatie kan nog worden versterkt door bij het aangaan van gemeenschappelijke regelingen scherper te formuleren wat de gemeenschappelijke regeling gaat realiseren en tegen welke prijs. privaatrechtelijke rechtspersonen (privaatrechtelijke verbonden partij) Hierbij kan het gaan om stichtingen, verenigingen, BV’s en NV’s. Het college van burgemeester en wethouders kan tot het oprichten van en/of het deelnemen in een privaatrechtelijke rechtspersoon slechts besluiten indien dat in het bijzonder aangewezen moet worden geacht voor de behartiging van het daarmee te dienen openbaar belang (artikel 160, tweede lid, van de Gemeentewet). Voor een dergelijk collegebesluit is goedkeuring van het college van Gedeputeerde Staten nodig (artikel 160, derde lid, van de Gemeentewet).
Financiële informatie verbonden partijen Verbonden partij
1. Regio Gooi en Vechtstreek 2. Centrale Post Ambulancevervoer
Eigen Vermogen
Bedragen x € 1.000 Eigen Vreemd Vreemd Vermogen Vermogen Vermogen
Resultaat (voor bestemming)
per
per
per
per
1-1-2014
31-12-2014
1-1-2014
31-12-2014
2014
6.877
5.558
17.489
17.291
1.688
Onderdeel van jaarrekening gewest Gooi en Vechtstreek
3. Veiligheidsregio Gooi en Vechtstreek
1.220
1.972
18.938
16.402
752
4. Werkvoorzieningschap Tomingroep
1.524
1.524
12.899
12.039
0
5. Plassenschap Loosdrecht e.o.
1.532
1.558
2.660
2.398
-26
6. Educatie Gooi en Vechtstreek
0
0
0
0
0
200
128
137
149
-72
8. STIBOGE (Villa Primair)
2.758
3.590
4.531
4.172
832
9. Stichting Welstandszorg N-H
1.561
1.623
165
316
22
0
nnb
1.032
nnb
nnb
11. Waterleidingbedrijf Vitens N.V.
438.300
421.200
1.273.500
1.292.500
42.100
12. Bank Nederlandse Gemeenten
3.430.000
3.582.000
127.753.000 149.923.000
126.000
2.106
2.376
2.358
3.915
270
-
-
-
-
-
7. Leerplicht Gooi en Vechtstreek
10. Stichting Grootschalige Basiskaart N-H
13. Omgevingsdienst Flevoland en G&V 14. Bedrijfsvoerings-organisatie SWW (13)
3
mr. D.H. de Vries, De Wet gemeenschappelijke regelingen per 1 januari 2006, Gst 2006, 132.
136
Programmabegroting 2016-2019
§7. Grondbeleid Beschrijving paragraaf De paragraaf Grondbeleid geeft inzicht in het grondbeleid en de daaruit voortvloeiende doelstellingen. Tevens wordt in deze paragraaf de financiële positie van de grondexploitaties uiteengezet. Kern van deze paragraaf is het – als ware de gemeente een bedrijf – door de gemeente exploiteren van de in gemeentelijk eigendom zijnde (bouw)gronden. De gemeente zet het grondbeleid in ten behoeve van de ontwikkeling van woningbouw in de gemeente en om daar waar mogelijk bij te dragen aan een goede ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente.
Beleidskader De paragraaf grondbeleid geeft inzicht in het grondbeleid en de doelstellingen die worden nagestreefd. Tevens wordt in deze paragraaf zoveel mogelijk de financiële positie van de (grond)exploitaties uiteengezet.
Doelstellingen grondbeleid De positie van gemeenten is de afgelopen jaren ingrijpend gewijzigd. Een verschuiving van het grondbeleid van actief naar faciliterend ligt steeds meer voor de hand. Afgezien van de wenselijkheid of een gemeente het financiële risico van dergelijke projecten moet aangaan, zijn er meer deskundige spelers op de markt gekomen, die een veel actievere houding aannemen en steeds vaker een beroep doen op zelfrealisatie. Daarnaast maakt de verruiming van de vennootschapsbelastingplicht voor overheden per 1-1-2016 het nemen van dergelijke risico’s wellicht ook minder interessant. Het is vanuit dit oogpunt wenselijk om de kaders voor het voeren van een actief beleid door te lichten en wellicht aan te scherpen. In de zomerperiode van 2015 is hier invulling aan gegeven De gemeente voert primair een faciliterend grondbeleid. De gemeente schept bij faciliterend grondbeleid de voorwaarden voor de locatie ontwikkeling via een structuurvisie en het bestemmingsplan en legt de actieve rol neer bij marktpartijen/grondeigenaren. Wanneer de gemeente er niet in slaagt vooraf een overeenkomst af te sluiten, kan kostenverhaal afgedwongen worden via het exploitatieplan dat gelijktijdig met het bestemmingsplan vastgesteld dient te worden. Het primaire faciliterend grondbeleid wordt geflankeerd door een selectief actief grondbeleid. Het voeren van actief grondbeleid bij het ontwikkelen van locaties houdt in dat de gemeente zelf probeert de benodigde gronden in handen te krijgen om deze vervolgens zelf te verkopen. De gemeente kan vervolgens kiezen om grond zelf bouw- en/of woonrijp te maken en uit te geven of de grond in concessie te geven. Het grondbeleid zal op dit punt mogelijk worden aangescherpt.
Faciliterend (passief) / actief grondbeleid Voor faciliterend (passief) grondbeleid geldt: Maximaliseren van het verhaal van de kosten van publieke ruimten en voorzieningen inclusief kosten voor bovenwijkse voorzieningen als dit kostenverhaal juridisch is toegestaan; Zo optimaal mogelijke borging van de gewenste ruimtelijke kwaliteit en fasering in de tijd. De gemeente past een actief grondbeleid toe indien het een locatie is: waarvoor een sterke gemeentelijke regie belangrijk is voor het realiseren van publieke doelen; en/of die van bijzonder strategische betekenis is voor het beleid; en/of een grote winstpotentie bezit. Voor actief grondbeleid geldt (thans):
137
Programmabegroting 2016-2019
Opstellen van een globale grondexploitatieberekening waarbij eveneens een inschatting wordt gemaakt van de beschikbare interne capaciteit en risico’s; Grond wordt in exploitatie genomen indien uit een exploitatieberekening blijkt dat het verwachte resultaat positief zal zijn of, indien een negatief resultaat wordt geprognosticeerd, het verwachte tekort wordt afgedekt door een verliesvoorziening; Het mogelijk maken van een gewenste ontwikkeling door het tijdig doen van strategische aankopen binnen de randvoorwaarden voor het strategisch verwervingsbeleid; In een vroeg stadium bepalen waarop de aankoopstrategie gericht is en hoe het eigen bezit wordt geëxploiteerd; Zorgen dat de verworven gronden en opstallen tijdelijk beschikbaar komen voor gemeentelijke grondexploitatie, of bij tijdelijk beheer marktconform worden verhuurd.
Vennootschapsbelasting (VpB) De Wet modernisering vennootschapsbelasting heeft als gevolg dat ondernemingsactiviteiten van overheden vanaf 2016 belastingplichtig worden, tenzij er een vrijstelling van toepassing is. Uit een eerste inventarisatie en impactanalyse blijkt dat vooralsnog de grondexploitaties de belangrijkste Vpbbelaste prestaties van de gemeente zijn. De invoering van de VpB-plicht heeft op de begroting 2016 nauwelijks tot geen invloed. Dit komt doordat de (nog op te stellen) openingsbalansen van de betreffende grondexploitaties, waarin de waarde in het economisch verkeer (opbrengstwaarde) is opgenomen, logischerwijs gelijk zal zijn aan de verkoopwaarde in dat jaar (2016). Dit betekent dat er geen sprake is van winst waarover de VpBheffing van toepassing is. Een en ander is echter onder voorbehoud van de uitkomsten van de nog lopende besprekingen hierover tussen de VNG en de Belastingdienst. De uitzondering hierop betreft onvoorziene omstandigheden. Hiervan kan sprake zijn als kort na het vaststellen van de openingsbalans de vastgoedmarkt aanzienlijk verbetert. Op dat moment is het noodzakelijk om de bijstelling van de VpB-heffing te (her)calculeren. Overigens is op dat moment ook sprake van een positiever resultaat op de exploitatie.
Structuurvisie In de structuurvisie wordt primair bepaald waar grondbeleid zal worden ingezet om gewenste ontwikkelingen te initiëren. Deze structuurvisie voor de gemeente Wijdemeren is in 2012 vastgesteld. De Structuurvisie is van belang in verband met (eventueel) publiekrechtelijk kostenverhaal. Het primaire streven bij het kostenverhaal is de privaatrechtelijke (anterieure) overeenkomst tussen gemeente en private partij(en). Echter, in het geval dit niet mogelijk blijkt te zijn, zal de gemeente terugvallen op het publiekrechtelijke kostenverhaal door middel van het exploitatieplan.
Woonvisie De doelstellingen c.q. uitgangspunten van de woonvisie zijn eveneens leidend voor het te voeren grondbeleid en ook bij het actualiseren van de bestemmingsplannen worden keuzes mede bepaald door het te voeren grondbeleid.
Ontwikkelingen grondexploitatie Voor grote gemeentelijke bouwprojecten formuleren wij kaderstellende planologische uitgangspunten. De verdere uitwerking van plannen leggen wij zoveel mogelijk bij een projectontwikkelaar. Projectontwikkelaars worden indien mogelijk in concurrentie met elkaar gezet. Wij bouwen voort op de in 2015 voor alle complexen vastgestelde exploitatie/begroting. De grondexploitaties worden jaarlijks geactualiseerd.
Winstneming grondexploitatie Wanneer bij een plan sprake is van een verwacht positief planresultaat (de opbrengsten overstijgen de kosten), komt het vraagstuk van tussentijds winst nemen aan de orde. Voor het nemen van winst zijn de belangrijkste randvoorwaarden: er is een betrouwbare en actuele kostprijscalculatie voorhanden;
138
Programmabegroting 2016-2019
de opbrengsten zijn voldoende zeker, dat wil zeggen dat er geen belangrijke verkopen meer hoeven plaats te vinden; de nog te maken kosten zijn goed in te schatten.
Winstneming vindt dus plaats op het moment dat de exploitatie van een complex wordt beëindigd of wanneer tussentijds met redelijke zekerheid vast te stellen is, dat er winst gerealiseerd wordt. In het laatste geval wordt het saldo van de negatieve boekwaarde, na aftrek van de nog te verwachten kosten, als resultaat genomen.
Verliezen Wanneer sprake is van geprognosticeerde verliezen geldt dat hiervoor een voorziening wordt gevormd op het moment dat deze voorzienbaar en onafwendbaar zijn. Een dergelijke voorziening is niet statisch en wordt jaarlijks, dan wel bij aanpassing van de planuitkomsten, bijgesteld. De voorziening is gelijk aan het negatieve (verwachte) resultaat van de grondexploitatie van het betreffende complex. De storting in de voorziening wordt verwerkt in de lopende begroting/jaarrekening.
Risico’s Het voeren van een grondexploitatie brengt financiële risico’s met zich mee. Risico’s doen zich in alle stadia van het proces voor. De risico’s verschillen van aard en omvang. Tijdig vooronderzoek in de beginfase brengt de risico’s in beeld. In dat stadium gaat het in hoofdzaak om onderzoek op het gebied van archeologie en milieu. Zodra er sprake is van een vastgesteld bestemmingsplan en het project in exploitatie is genomen veranderen de risico’s van aard. In deze fase krijgt de gemeente (meer) te maken met risico’s waarop zij geen invloed heeft, renteschommelingen, economische conjunctuur e.d. Het uitsluiten van risico's is onmogelijk. Het zo goed mogelijk beheersen van risico's kan natuurlijk wel. In de grondexploitaties wordt gewerkt met het geïndexeerd laten stijgen van de kosten en de opbrengsten. Verder bevatten de grondexploitaties posten onvoorzien, om eerste tegenvallers op te kunnen vangen. De hoogte van de risico’s wordt concreet gemaakt door middel van “worst-case”scenario’s. Om de risico’s financieel af te dekken is een voldoende hoog weerstandsvermogen nodig.
Budgetbewaking grondexploitaties Het bewaken van grondexploitaties geschiedt ambtelijk op basis van de door de raad vastgestelde grondexploitaties. Uit de grondexploitaties worden kredieten beschikbaar gesteld. Op basis van deze jaarschijven worden budgetten afgegeven ten behoeve van te verrichten werkzaamheden in het kader van het project. De jaarschijven worden door toetsing van de budgetaanvragen aan de onderbouwing van de grondexploitatie en aframing van restbudgetten bewaakt. Iedere twee maanden wordt een voortgangsrapportage grondexploitaties opgesteld, waarmee het college wordt geïnformeerd over de voortgang en de risico’s van de grondexploitaties. Majeure mutaties in de grondexploitaties worden op grond van de actieve informatieplicht van het college, buiten de begrotingscyclus om, gemeld aan de raad. Hiervan is sprake bij een minimale afwijking van 10% van zowel de kosten als de opbrengsten (per kostensoort per project).
Grote bouwplannen Algemeen geldt dat de uitgaven voor complexen waarvoor (nog) geen overeenkomst is gesloten met een ontwikkelende / afnemende partij en / of waarvoor geen of slechts beperkt inzicht is in de potentiële opbrengsten, worden beperkt tot plankosten en kosten die voortvloeien uit reeds aangegane contractuele verplichtingen. Deze maatregel wordt gehanteerd om de toenemende boekwaarden van de complexen en de liquiditeitsbehoefte te beperken. In exploitatie genomen gronden (IEGG) Er is sprake van IEGG wanneer een aanvang wordt genomen met de feitelijke uitvoering en wordt overgegaan tot het aangaan van overeenkomsten in de sfeer van verkoop of overdracht van gronden.
139
Programmabegroting 2016-2019
Ter Sype De geactualiseerde grondexploitatie voor het plan Ter Sype, vastgesteld op 26 maart 2015, sluit met een positief resultaat (op eindwaarde per 31-12-2026) van circa € 220.000. De grondexploitatie is per 01-01-2015 geactualiseerd. De grondopbrengsten zijn gebaseerd op de exploitatieovereenkomst van 2001 en de in 2012 gesloten overeenkomst. Voor plankosten en bovenwijkse voorzieningen zijn (financiële) afspraken gemaakt. Per jaar worden circa 60 woningen gerealiseerd. De grondexploitatie wordt per 1 januari 2016 geactualiseerd. Boekwaarde per 1-1-2015
Ter Sype
€ 565.650
Het Loosdrechts Terras De grondexploitatie Het Loosdrechts Terras, vastgesteld op 26 maart 2015, sluit met een negatief resultaat (op eindwaarde per 31-12-2018) van € 5.479.592 waarvoor een voorziening is getroffen. In 2015 selecteren wij een ontwikkelaar, die in 2016 de eerste fase gaat realiseren. Dit betekent dat wij in 2016 samen met de ontwikkelaar de benodigde procedure doorlopen. Daarnaast is sprake van ontwikkelingskosten voor de realisatie van de eerste fase. Na uitvoering eind 2016, dan wel 2017 zal deze fase verder woonrijp worden gemaakt. De passantenhaven is in 2015 gerealiseerd. Twee grondeigenaren wonen inmiddels op hun perceel. De procedures met een grondeigenaar gaan onverminderd door. De grondexploitatie wordt geactualiseerd per 1 januari 2016. Boekwaarde per 1-1-2015
Het Loosdrechts Terras
€ 8.980.313
Nedervecht De geactualiseerde grondexploitatie Overmeer-Zuid, vastgesteld op 26 maart 2015, sluit met een negatief resultaat (op eindwaarde 31-12-2021) van circa € 1.354.000, waarvoor een voorziening is getroffen. De eerste fase, bestemd voor wonen, is in 2015 bouwrijp gemaakt. In het project worden ook vrije kavels aangeboden voor zelfbouw. De eerste woningen worden in 2015 gebouwd en in het voorjaar van 2016 opgeleverd. De verkoop van de vrije kavels vormt een aanzienlijk financieel risico. De verkoop van de eerste kavels verloopt niet soepel. De kavelprijzen zijn uitdagend, maar komen overeen met prijzen in de omgeving (referentie Hilversum). Om de afzet van de kavels te bevorderen is in 2015 een verdere invulling gegeven aan promotieactiviteiten. Deze activiteiten worden gecontinueerd in de daarop volgende jaren. In de exploitatie is hiervoor budget opgenomen. Daarnaast is er vertragingsrisico door publiekrechtelijke beperkingen bij de uitplaatsing van een grondeigenaar. Dit vertragingsrisico kan zich op meerdere manieren vertalen in financiële consequenties. De grondexploitatie wordt per 1 januari 2016 geactualiseerd. Boekwaarde per 1-1-2015
140
Nedervecht
€ 5.308.588
Programmabegroting 2016-2019
Arnoud Voetlaan De geactualiseerde grondexploitatie voor het plan Arnoud Voetlaan, vastgesteld op 26 maart 2015, sluit met een negatief resultaat (op eindwaarde 31-12-2017) van circa € 217.000. In 2015 vindt onderzoek plaats naar de omvang van de aanwezige verontreiniging en de te nemen maatregelen. Van de vastgestelde exploitatie is een scenario opgesteld waarin een voorlopige inschatting van de saneringskosten is verwerkt. Het resultaat op eindwaarde per 31-12-2017 daalt naar verwachting tot circa € 35.000. De onderliggende grondwaarde is daarmee hoger dan de boekwaarde. Het treffen van een voorziening is niet nodig. Dit blijkt ook uit de getekende koopovereenkomst. Het bestemmingsplan is in 2015 vastgesteld. Na een onherroepelijk bestemmingsplan volgt realisatie. Vanzelfsprekend kunnen belanghebbenden beroep bij de Raad van State instellen. De grondexploitatie wordt per 1 januari 2016 geactualiseerd. Boekwaarde per 1-1-2015
Arnoud Voetlaan
€ 214.840
Niet in exploitatie genomen gronden (NIEGG) Bij de NIEGG is het vervaardigingproces, de inhoudelijke uitvoering van het plan, nog niet gestart. Het gaat hier om potentiële ontwikkelingsgronden.
Oppad In 2016 zal naar verwachting de woningbouw door een projectontwikkelaar aan het Oppad gestalte krijgen. Bij gereed komen hiervan zal ook de herinrichting van de openbare ruimte worden gerealiseerd. De geactualiseerde grondexploitatie Oppad, vastgesteld op 26 maart 2015, sluit met een neutraal resultaat op eindwaarde per 31-12-2016. Boekwaarde per 1-1-2015
Oppad
€ 225.577
Kwakel / Kortenhoefsedijk De geactualiseerde (grond)exploitatie Kwakel / Kortenhoefsedijk is vastgesteld op 26 maart 2015. Het perceel wordt verkocht inclusief de verontreiniging. Er is inmiddels een beschikking van de provincie over de ernst- en spoedeisendheid aangaande een sanering. Het perceel wordt opnieuw getaxeerd op basis van: “verkoop inclusief verontreiniging”. Het perceel wordt onder notarieel toezicht verkocht door middel van openbare verkoop. Naar verwachting wordt het bericht van openbare verkoop van het perceel in september 2015 bekend gemaakt, waarna daadwerkelijke verkoop plaatsvindt. Afhandeling kan doorlopen in 2016. De doelstelling is om de verkoop met een minimaal financieel neutraal resultaat af te ronden. Omdat er op dit moment geen opbrengstprognose voor handen is, kan hierover geen concrete uitspraak worden gedaan. De grondexploitatie wordt per 1 januari 2016 geactualiseerd. Boekwaarde per 1-1-2015
Kwakel / Kortenhoefsedijk
€ 26.390
Groenewoud Ten zuiden van de kern Kortenhoef ligt een voormalige vuilstort van ca. 27 ha. Deze vuilstort is onvoldoende afgedekt. Door de slechte kwaliteit van het oppervlaktewater wordt ook de ecologische kwaliteit van het gebied, dat rijk is aan natuurgebieden, negatief beïnvloed. Daarnaast is de ruimtelijke kwaliteit van het gebied matig door de aanwezigheid van gebiedsvreemde activiteiten en bouwwerken.
141
Programmabegroting 2016-2019
Het gebied is beperkt toegankelijk. Het is het streven dat de sanering plaats vindt zonder verdere gemeentelijke investeringen en bovendien zonder dat enig financieel risico wordt gelopen. Boekwaarde per 1-1-2015
Groenewoud
€0
Gesloten complexen / restcomplexen Een grondexploitatie, dit kan ook een deelproject betreffen, wordt administratief gesloten als het betreffende project volledig is uitgevoerd. Dit wil zeggen dat alle kavels verkocht zijn. Indien nog slechts een beperkt aantal te verkopen kavels resteert, kan besloten worden deze kavels administratief - gewaardeerd tegen verkrijgingprijs - onder te brengen in een zogenoemd restcomplex.
Kerklaan Omdat het complex Kerklaan is afgesloten en er sprake is van een restcomplex, is deze onder de noemer “gesloten complexen / restcomplexen” geplaatst. De grondexploitatie voor het plan Kerklaan is met een positief resultaat afgesloten op 26 maart 2015. Voor de afrondende werkzaamheden is een restcomplex in stand gehouden ter hoogte van circa € 17.000. Boekwaarde per 1-1-2015
142
Kerklaan
€0
Programmabegroting 2016-2019
4. Begroting
143
Programmabegroting 2016-2019
4.1 Uitgangspunten Bij het samenstellen van de meerjaren programmabegroting 2015-2018 zijn onderstaande uitgangspunten gehanteerd: Saldo begroting In het kader van gezond financieel beleid heeft de raad vastgesteld dat een begrotingssaldo van minimaal € 50.000 wordt nagestreefd. De (meerjaren)saldi van de voorliggende concept programmabegroting sluiten gemiddeld op een positief saldo van € 228.000. Investeringsruimte In het investeringsplan is, evenals voorgaande jaren, een onderscheid gemaakt tussen de onderstaande groepen van investeringen: - 1. Vervanging in de bedrijfsvoering - 2. Vervanging in de openbare ruimte - 3. Nieuwe investeringen In totaal is jaarlijks een bedrag van € 162.000 voor kapitaallasten van deze investeringen beschikbaar. In het eerste jaar van een investering wordt altijd 50% van de jaarlast geraamd. Toerekenen rentelasten Rentelasten van langlopende geldleningen, kort opgenomen geld (kasgeld en rekening-courant) en eigen financieringsmiddelen zijn door middel van het renteomslagpercentage door berekend aan investeringen. Vanaf 2013 worden de rentelasten niet meer toegerekend aan grondexploitaties. Bij de berekening van het omslagpercentage zijn de onderstaande waarden aangehouden: -
langlopende leningen kort opgenomen geld eigen financieringsmiddelen
percentages op basis van afgesloten contracten 0,30% 3% (gemiddelde van langlopende geldleningen)
Inflatie Bij de heffingen en legesopbrengsten is rekening gehouden met een structurele inflatie van 1,%. Bij het samenstellen van de budgetten is zoveel mogelijk aangesloten op de werkelijke bestedingen van 2014, eventueel verhoogd met doorberekende loon- en prijsstijgingen van 2015/2016. Personeelslasten Voor de jaren 2016-2019 is een cumulatieve loonstijging van 1% aangehouden. Opleidingsbudget ambtelijk apparaat Het budget voor scholing en opleiding is structureel geraamd op 1% van de loonsom. In 2016 bedraagt het budget € 90.000. Toeschrijven apparaatslasten In de programma- en productbegroting zijn de apparaatslasten door middel van urenverdeling aan de programma’s/producten toegerekend. Voor 2016 en volgende jaren is uitgegaan van 1.500 productieve uren per formatieplaats. Apparaatlasten zijn toegerekend naar programma’s, producten en grondexploitaties. Lokale heffingen OZB/RZB In de concept programmabegroting 2016-2019 zijn de OZB-opbrengsten ten opzichte van 2015 verhoogd met een inflatiepercentage van 1%. Rioolrecht De opbrengstenraming voor 2016 is conform het verbreed Gemeentelijk RioleringsPlan (vGRP) dat in 2011 is vastgesteld. In dit VGRP wordt er van uitgegaan dat de rioolrechttarieven op termijn (2016/2017) kostendekkend zullen zijn.
144
Programmabegroting 2016-2019
Afvalstoffenheffing Op begrotingsbasis wordt bij de afvalstoffenheffing uitgegaan van 100% kostendekkendheid. Bij deze heffing worden ook de kosten van kwijtschelding in de tarieven betrokken. De terugontvangst van te veel betaalde bijdrage aan het GAD over 2014 ad € 158.085 is in de concept programmabegroting 2016-2019 verwerkt en zal bij de tariefberekening voor 2016 worden verrekend. Hondenbelasting De opbrengsten zijn met het inflatiepercentage van 1% verhoogd. De verhoging zal in de tarieven voor 2016 worden geëffectueerd. Forensenbelasting De opbrengsten zijn met het inflatiecorrectie van 1% verhoogd. De verhoging zal in de tarieven voor 2016 worden geëffectueerd. Toeristenbelastingen In de geraamde opbrengsten is rekening gehouden met een inflatiecorrectie van 1%. Begrafenisrechten Op begrotingsbasis wordt bij de begrafenisrechten in 2016 uitgegaan van een zo hoog mogelijke kostendekkendheid. Het is duidelijk dat de mate van kostendekkendheid vooral beïnvloed wordt door het aantal begrafenissen. De nieuwe tarieven zullen middels een separaat raadsvoorstel aan de raad aangeboden. Wabo-leges activiteit “bouwen” Voorlopig wordt uitgegaan van een verhoging van de tarieven met 1% ten opzichte van de meerjarenbegroting 2015-2018. In de opbrengsten voor 2016-2019 is zo veel mogelijk rekening gehouden met projecten die voor die jaren op de rol staan. Overige leges Deze zullen voor 2016 met 1% worden verhoogd, gelijk aan de verwachte inflatie.
145
Programmabegroting 2016-2019
4.2 Raming van baten en lasten en het saldo
146
Programmabegroting 2016-2019 Rekening 2014
Begroot 2015 (juli)
Begroot 2016
Begroot 2017
Begroot 2018
Begroot 2019
3.637.941 -440.225 3.197.716
3.509.393 -382.970 3.126.423
3.431.832 -368.620 3.063.212
3.453.451 -374.620 3.078.831
3.450.404 -374.620 3.075.784
3.480.818 -374.620 3.106.198
3.197.716
3.126.423
3.063.212
3.078.831
3.075.784
3.106.198
2. Veiligheid Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
2.503.636 -78.414 2.425.223 15.784 2.441.006
2.594.012 -56.000 2.538.012
2.520.406 -58.000 2.462.406
2.425.757 -58.000 2.367.757
2.389.189 -58.000 2.331.189
2.386.862 -58.000 2.328.862
2.538.012
2.462.406
2.367.757
2.331.189
2.328.862
3. Openbare ruimte Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
9.708.355 -6.685.880 3.022.475 914.485 3.936.960
10.120.862 -6.494.624 3.626.238 566.055 4.192.293
10.335.278 -6.716.260 3.619.018 587.606 4.206.624
10.482.733 -6.790.111 3.692.622 584.393 4.277.015
10.562.732 -6.865.440 3.697.292 578.308 4.275.600
10.569.786 -6.903.857 3.665.929 583.744 4.249.673
934.718 -41.425 893.293 -63.121 830.172
771.308 -41.725 729.583 43.197 772.780
766.519 -41.725 724.794 46.337 771.131
767.010 -41.725 725.285 49.597 774.882
772.566 -41.725 730.841 47.793 778.634
14.498.007 -5.110.268 9.387.739 -221.295 9.166.443
19.811.799 -10.192.419 9.619.380 -702.420 8.916.959
19.222.356 -9.558.141 9.664.215 -83.520 9.580.696
18.718.843 -9.414.973 9.303.870 -178.968 9.124.902
18.576.685 -9.269.435 9.307.250 -201.681 9.105.569
18.477.894 -9.209.705 9.268.189 -178.476 9.089.713
576.459 -53.192 523.266
471.272
488.585
484.903
481.222
487.992
471.272
488.585
484.903
481.222
487.992
523.266
471.272
488.585
484.903
481.222
487.992
8. Ruimtelijke ontwikkeling Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
5.568.758 -3.945.919 1.622.838 -6.422 1.616.416
7.970.673 -5.542.906 2.427.767 -239.026 2.188.741
10.986.153 -9.208.260 1.777.893 -10.660 1.767.233
7.111.038 -5.108.618 2.002.420 -6.381 1.996.039
4.887.706 -2.878.803 2.008.903 -13.904 1.994.999
5.437.516 -3.423.050 2.014.466 -22.510 1.991.956
Algemene baten en lasten Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
21.062.667 -44.140.714 -23.078.047 1.293.222 -21.784.824
20.359.255 -41.967.846 -21.608.591 -655.281 -22.263.872
20.206.973,90 -42.951.870,36 -22.744.896,46 258.510,74 -22.486.385,72
20.252.150,86 -42.416.513,80 -22.164.362,94 -105.146,03 -22.269.508,97
20.707.095,48 -42.466.156,52 -21.759.061,04 -559.561,34 -22.318.622,38
20.438.805,72 -42.414.770,04 -21.975.964,32 -85.745,34 -22.061.709,66
Totaal Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
58.465.211 -60.496.287 -2.031.076 2.031.076 0
65.771.983 -64.678.191 1.093.793 -1.093.793 0
67.962.892 -68.902.877 -939.985 795.134 -144.851
63.695.395 -64.204.561 -509.166 340.235 -168.931
61.822.043 -61.954.179 -132.137 -147.241 -279.378
62.052.239 -62.425.727 -373.488 344.806 -28.682
1. Bestuur en burger Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
4. Economische Zaken, Recreatie en Toerisme Lasten 909.388 Baten -41.674 Saldo vóór bestemming 867.714 Mutaties reserves 35.303 Saldo na bestemming 903.016 5. Sociaal Domein Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming 7. Natuur en Milieu Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
147
Programmabegroting 2016-2019
4.3
Algemene dekkingsmiddelen, onvoorzien, incidentele baten/lasten
Algemene dekkingsmiddelen
Lasten
Baten
Saldo vóór bestemming
Onroerende zaakbelastingen
64.594
-5.971.000
-5.906.406
-5.906.406
Roerende zaakbelastingen
42.284
-51.000
-8.716
-8.716
Hondenbelasting
15.899
-141.000
-125.101
-125.101
Toeristenbelasting
25.729
-302.000
-276.271
-276.271
Forensenbelasting
24.163
-409.000
-384.837
-384.837
0
-16.328.130
-16.328.130
50.000
-16.278.130
172.669
-23.202.130
-23.029.462
50.000
-22.979.462
Algemene Uitkering Totaal
Mutaties reserves
Saldo na bestemming
Algemene dekkingsmiddelen De algemene dekkingsmiddelen betreffen de (on)roerende zaakbelastingen, de hondenbelasting, toeristenbelastingen, forensenbelasting en de algemene uitkeringen uit het gemeentefonds. Hierbij dient opgemerkt te worden dat het deel van de algemene uitkering dat betrekking heeft op het Sociaal Domein is opgenomen onder programma 5.
Overige algemene baten en lasten
Lasten
Tijdelijk personeel
44.000
Geldleningen Beleggingen
Baten
Saldo vóór bestemming
Saldo na bestemming
44.000
44.000
0
-840.766
-840.766
-840.766
2.675
-53.774
-51.099
-51.099 323.736
Wet WOZ
323.736
323.736
Algemene baten/lasten
436.184
436.184
87.205
87.205
Calculatieverschillen
Mutaties reserves
351.815
787.999 87.205
Overige posten
19.073.505
-18.855.200
218.305
-143.304
75.001
Totaal
19.967.305
-19.749.740
217.565
208.511
426.076
Lasten
Baten
Saldo vóór bestemming
Mutaties reserves
Saldo na bestemming
Onvoorzien
Totaal Algemene dekkingsmiddelen Overige algemene baten/lasten Onvoorzien Totaal
148
67.000
67.000
67.000
Lasten
Baten
Saldo vóór bestemming
Mutaties reserves
Saldo na bestemming
172.669
-23.202.130
-23.029.462
50.000
-22.979.462
19.967.305
-19.749.740
217.565
208.511
426.076
67.000 20.206.974
67.000 -42.951.870
-22.744.896
67.000 258.511
-22.486.386
Programmabegroting 2016-2019
Incidentele Baten en Lasten Product
Grootboek
2016
Lasten Veiligheidsplan
405002027
Stelpost ten behoeve van een 2 jaarlijks veiligheidsplan.
40.000
Belastingsamenwerking SWW
411010801
Storting in algemene reserve. In 2016 € 75.000 en in 2017 € 44.600. In 2015 is een bedrag van € 119.600 uit algemene reserve onttrokken ter dekking van kosten in het kader van de samenwerking SWW op het gebied van belastingen.
75.000
Basisonderwijs, aanvullende voorzieningen
423006030
Laatste jaar van subsidieverstrekking “Bibliotheek op school”.
Uitvoering voorzieningen WMO
438001046
Huishoudelijke Hulp Toelage In 2015 en 2016 ontvangt de gemeente binnen de uitkering gemeentefonds een extra uitkering ter stimulering van de vraag naar huishoudelijke hulp. Deze gelden worden in regionaal verband besteed.
312.318
Storting om in 2016 extra kosten om vluchtelingen op te vangen.
100.000
Reserve Sociaal Domein
5.090
Economisch beleid
470001029
Subsidiescan
5.000
Recreatie- en toerismebeleid
473001025
Bijdrage St. Wonderfeel (in 2017 € 2.000) Dekking vanuit reserve recreatie en toerisme.
3.000
473001030
Bijdrage Jazzfestival LSD (2016 is laatste jaar) Dekking vanuit reserve recreatie en toerisme.
2.000
Bestemmingsplannen
475001025
Wettelijke verplichting herziening bestemmingsplannen. Dekking vanuit de voorziening bestemmingsplannen.
30.000
Aan- en verkoop gronden
480003022
Juridische adviezen in het kader van het revindicatieproject.
97.500
Totaal incidentele lasten
669.908
Baten Uikering gemeentefonds
412001716
De uitkering gemeentefonds is in 2015 en 2016 incidenteel hoger als gevolg van de Huishoudelijke Hulp Toelage (zie ook lasten)
Afvalstoffenheffing
457003701
Voorziening afvalstoffenheffing (Afrekening GAD 2014 ad € 158.085, ontvangen in 2015. Baten worden verrekend in de tarieven door opbrengstenraming met hetzelfde bedrag te verlagen
Recreatie- en toerismebeleid
473001802
Bijdrage uit de reserve recreatie en toerisme voor dekking van de lasten St. Wonderfeel en Jazzfestival
Bestemmingsplannen
475001707
Dekking lasten van herziening bestemmingsplannen (zie ook lasten)
Aan- en verkoop gronden
480003700
Verkoopopbrengsten revindicatie; Extra verkoopopbrengsten overige gronden Totaal incidentele baten
312.318
pm
5.000
30.000 130.500 202.500 680.318
149
Programmabegroting 2016-2019
4.4
Toevoegingen en onttrekkingen aan reserve per programma
PROGRAMMA
2016
Ten laste van Reserve:
Ten behoeve van:
Reserve Rationeel Wegbeheer Reserve Verkeer Reserve Rationeel Wegbeheer Reserve Afschrijving Activa Reserve Onderhoud Gebouwen
Conform plan Rationeel Wegbeheer Storting Reserve Verkeer Dekking verhoging budget machinaal vegen 50% Dekking afschrijving div. investeringen Cf Meerjaren Onderhoudsplan Gem. gebouwen
771.308 -41.725 729.583 -12.142 71.100
Reserve Afschrijving Activa Reserve Recreatie en Toerisme
Mutaties reserves
-15.000
Reserve Recreatie en Toerisme
Mutaties reserves Saldo na bestemming
-761 Reserve Onderhoud Gebouwen 772.780
Dekking afschrijving div. investeringen 10% van land-/watertoer.bel.+forensenbelasting Dekking deelname beurzen, Wonderfeel, Jazzfestival Cf Meerjaren Onderhoudsplan Gem. gebouwen
1. Bestuur en burger Lasten Baten Saldo vóór bestemming Saldo na bestemming
3.431.832 -368.620 3.063.212 3.063.212
2. Veiligheid Lasten Baten Saldo vóór bestemming Saldo na bestemming
2.520.406 -58.000 2.462.406 2.462.406
3. Openbare ruimte Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Mutaties reserves Mutaties reserves Mutaties reserves Mutaties reserves Saldo na bestemming 4. Economische zaken, Recreatie en Toerisme Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Mutaties reserves
10.335.278 -6.716.260 3.619.018 537.535 75.000 -10.000 -6.418 -8.511 4.206.624
5. Sociaal Domein Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Mutaties reserves Mutaties reserves Mutaties reserves Mutaties reserves Mutaties reserves Saldo na bestemming
19.222.356 -9.558.141 9.664.215 -107.751 -5.500 -13.650 100.000 -36.095 -20.524 9.580.696
Reserve Afschrijving Activa Reserve Openbejaardenwerk Reserve Inburgering
Reserve Onderhoud Gebouwen Reserve Speeltoestellen
Dekking afschrijving div. investeringen Dekking activerend huisbezoek ouderen Kosten inburgering i.v.m. vervallen rijksbijdrage Kosten opvang vluchtelingen en extra statushouders Cf Meerjaren Onderhoudsplan Gem. gebouwen Cf Vervangingsplan speeltoestellen
Reserve Onderhoud Gebouwen
Cf Meerjaren Onderhoudsplan Gem. gebouwen
Egalisatie reserve AU
Opvangen schommelingen algemene uitkering
Reserve Sociaal Domein
7. Natuur en milieu Lasten Baten Saldo vóór bestemming Saldo na bestemming
488.585 488.585 488.585
8. Ruimtelijke ontwikkeling Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
10.986.153 -9.208.260 1.777.893 -10.660 1.767.233
Algemene baten en lasten Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves
150
20.206.974 -42.951.870 -22.744.896 50.000
Programmabegroting 2016-2019
PROGRAMMA Mutaties reserves Mutaties reserves Mutaties reserves Saldo na bestemming
2016 220.716 -87.205 75.000 -22.486.385
Ten laste van Reserve: Reserve Onderhoud Gebouwen Reserve Afschrijving Activa
Ten behoeve van: Cf Meerjaren Onderhoudsplan Gem. gebouwen Dekking afschrijving div. investeringen
Algemene Reserve
Belastingsamenwerking SWW
TOTAAL Lasten Baten Saldo vóór bestemming Mutaties reserves Saldo na bestemming
4.5
67.962.892 -68.902.877 -939.985 795.134 -144.851
Jaarlijks terugkerende arbeidskosten
Bij de uiteenzetting van de financiële positie wordt afzonderlijke aandacht gevraagd voor de jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van gelijkblijvend volume. Onder arbeidsrechtelijke verplichtingen worden de aanspraken verstaan op toekomstige uitkeringen aan het huidige dan wel voormalige personeel (feitelijk heeft de organisatie een schuld aan hen). Om deze aanspraken veilig te stellen dient wettelijk voor deze aanspraken een voorziening te worden getroffen. Van elke aanspraak dient de totale toekomstige aanspraak bepaald te worden, welke vervolgens in een keer ten laste van de exploitatie komt (voorziening wordt gevormd). Omdat deze werkwijze veel werk vergt en de kosten aanzienlijk zijn (inschakeling van externe deskundigheid voor de actuariële berekeningen), hanteren de meeste gemeenten een veel praktischer werkwijze als het gaat om arbeidsrechtelijke verplichtingen. Hierbij worden de jaarlijkse verplichtingen opgenomen in de begroting. Deze afwijkende werkwijze (t.o.v. het BW art.9) wordt toegestaan (mede door de eigenheid van gemeenten), mits het gaat om een jaarlijks terugkerende verplichting van gelijk volume. Primair doel van deze regelgeving, is dat de toekomstige verplichtingen gedekt moeten zijn en dat er een uniforme gedragslijn wordt toegepast. De meeste arbeidsrechtelijke verplichtingen worden opgenomen in de begroting. Alleen voor de wethouderspensioenen en de overdracht van pensioenen wethouders zijn vanaf 2014 voorzieningen gevormd. In de volgende alinea’s wordt kort ingegaan op de behandeling van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen binnen de gemeente Wijdemeren. Wachtgeldverplichtingen ambtenaren De lasten van deze wachtgeldverplichtingen zijn in de begroting opgenomen. Bij de huidige wachtgeldverplichtingen is sprake van een dalende tendens. Wachtgeldverplichtingen wethouders Tot op heden is volstaan met het opnemen van deze lasten in de begroting. Dit betreft enkel de bekende wachtgeldverplichtingen van voormalige wethouders. Pensioenen wethouders Naar aanleiding van gewijzigde bepalingen in het BBV is voor de pensioenverplichtingen van de voormalige wethouders in 2014 een berekening opgesteld teneinde de hoogte van een verplicht in te stellen voorziening te kunnen bepalen. Bij de Jaarrekening 2013 is de voorziening Wethouderspensioenen gevormd door storting van een bedrag van bijna € 827.000. De hoogte van deze voorziening wordt jaarlijks op basis van een actuariële berekening geactualiseerd. Overdracht pensioenen wethouders Met ingang van 2014 worden de ingehouden pensioenpremies van wethouders gestort in de bij de Voorjaarsnota 2014 ingestelde voorziening overdracht pensioenen wethouders. Deze voorziening is als financiële buffer bedoeld om bij een verzoek tot overdracht van opgebouwde pensioenrechten dit zonder aantasting van de begroting te kunnen doen.
151
Programmabegroting 2016-2019
Opgebouwde vakantierechten Feitelijk bestaat het bedrag in de begroting uit zeven maanden vakantiegeld over het vorige begrotingsjaren vijf maanden vakantiegeld van het huidige begrotingsjaar. Op de balansdatum hebben gemeenten een verplichting van zeven maanden vakantiegeld voor het personeel opgebouwd, terwijl in de begroting voor twaalf maanden vakantiegeld wordt geraamd. Van belang is dat voor twaalf maanden budget in de begroting wordt geraamd. Over het algemeen zijn de jaarlijkse lasten voor de vakantiegelden van gelijkblijvend volume, waardoor het treffen van een voorziening niet noodzakelijk is. Spaarverlof Met de invoering van de levensloopregeling is het stelsel van sparen voor vervroegde uitdiensttreding gewijzigd. Voor de werkgever leidt het opnemen van gespaard verlof door de werknemer niet meer tot ‘dubbele lasten’. Een werknemer spaart namelijk zelf gedurende zijn loopbaan via de levensloopregeling voor extra verlof bij een verzekeraar. Zodra dit wordt opgenomen door de werknemer, geniet deze een maandelijks geldbedrag van de verzekeraar, terwijl de werkgever tijdelijk geen salarislasten hoeft uit te betalen. Zodoende ontstaan er dus ook geen nieuwe financiële spaarverlof verplichtingen meer, waarvoor een voorziening opgenomen zou moeten worden.
152
Programmabegroting 2016-2019
4.6
Investeringsplan 2016-2019
Stelpost Srt
E/M
IP-nr.
Bedrag
jaar
Afschr
2016
2017
2018
2019
dekking/toelichting
158.000
2016
40
4.740
9.411
9.273
9.135 Inhuur formatie tbv de in 2016 onder programma 3 bij alternatieve dekking onlosmakelijk verbonden projecten (gearceerd)
7.500
14.860
14.580
14.300 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
7.500
14.860
14.580 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
7.500
14.860 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
Programma 3 - Openbare ruimte 3
E/M
DIV.
Inhuur tbv divers e BOR-projecten
2
M
BOR-242 Vervangings inves tering bes choeiing
200.000
2016
25
2
M
BOR-261 Vervangings inves tering bes choeiing
200.000
2017
25
2
M
BOR-277 Vervangings inves tering bes choeiing
200.000
2018
25
2
M
BOR-290 Vervangings inves tering bes choeiing
275.000
2019
25
2
M
BOR-291 Openbare Verlichting Eilands eweg
198.000
2016
div.
6.353
12.606
12.403
12.201
2
M
100.000
2016
10
6.750
13.325
12.975
12.625
2
M
BOR-292 Opst. Bebordingsplan 2016, incl. verkeers besl. en uitvoering BOR-293 Vervanging verkeersregelsins tallaties (VRI's)
55.000
2016
30
1.880
3.727
3.663
3.599
2
M
BOR-294 Vervanging verkeersregelsins tallaties (VRI's)
50.000
2017
30
1.709
3.388
3.330
2
M
BOR-295 Vervanging verkeersregelsins tallaties (VRI's)
25.000
2018
30
855
1.695
3
M
BOR-296 Verbeteren verkeers veiligheid rond s cholen fase 1
50.000
2016
10
6.663
6.488
6.313
3
M
BOR-297 Verbeteren verkeers veiligheid rond s cholen fase 2
50.000
2017
10
3.375
6.663
6.488
2
M
BOR-298 Vervanging OV-lichtmas ten conform Beleidsplan Openbare Verlichting
121.550
2018
40
3.647
7.241 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
2
M
BOR-299 Vervanging OV-armaturen conform Beleidsplan Openbare Verlichting
72.700
2018
20
3.090
6.116 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
2
M
BOR-300 Vervanging OV-lichtmas ten conform Beleidsplan Openbare Verlichting
121.550
2019
40
3.647 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
2
M
BOR-301 Vervanging OV-armaturen conform Beleidsplan Openbare Verlichting
72.700
2019
20
3.090 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
3
M
BOR-315 Opwaarderen openbaar groen
200.000
2016
20
3
M
BOR-316 Opwaarderen openbaar groen
200.000
2017
20
3
E
DVL-226 Akoestische maatregelen De Blijk
67.284
2016
15
3
E
SDO-003 Vervangen vloer s porthal De Blijk
40.000
2016
25
3
E
DVL-213 Investering informatis ering/verbetering dienstverlening
50.000
2016
5
3
E
DVL-222 Investering informatis ering/verbetering dienstverlening
50.000
2017
5
3
E
DVL-227 Investering informatis ering/verbetering dienstverlening
50.000
2018
5
3
E
DV-003 Investering informatis ering/verbetering dienstverlening
50.000
2019
5
1
E
DVL-228 Vervanging PC Netwerk computerruimte
250.000
2018
5
1
E
400.000
2019
5
1
E
BOR-246 Vervanging voertuigen gemeentebreed 2016
80.000
2016
10
1
E
BOR-262 Vervanging voertuigen gemeentebreed 2017
105.000
2017
10
1
E
BOR-278 Vervanging voertuigen gemeentebreed 2018
105.000
2018
10
1
E
BOR-302 Vervanging voertuigen gemeentebreed 2019
105.000
2019
10
3
E
BOR-303 Duurzaamheidsmaatregelen div. gebouwen installaties
245.000
2016
25
9.188
3
E
BOR-304 Zonnepanelen gemeentehuis en sporthal Eikenrode
45.000
2016
15
2.288
3
E
BOR-305 Duurzaamheidsmaatregelen s porthal De Fuik
12.000
2018
25
450
892
3
E
BOR-306 Zonnepanelen sporthal De Fuik
25.000
2018
15
1.271
2.513
3
E
SDO-001 Electris che auto wijkteams
30.000
2016
10
2.025
3.998
3.893
3.788
3
E
SDO-002 Meubilair wijkteams
20.000
2016
10
1.350
2.665
2.595
2.525
1
E
DV-001 Meubilair gemeentehuis
25.000
2016
10
1.688
3.332
3.244
3.157
3
E
DV-002 Parkeerplaatsen gemeentehuis
40.000
2016
40
1.200
2.383
2.348
2.313
73.030
178.538
267.796
397.689
7.088
21.080
64.079
152.836
10.313 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
3.375
8.500
16.825
16.475
16.125
8.500
16.825
16.475
3.421
6.763
6.606
1.500
2.972
2.916
5.875
11.575
11.225
10.875 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
5.875
11.575
11.225 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
5.875
11.575 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld
Algemene Baten en Lasten
DVL-
Srt
Vervanging PC Netwerk
Totaal investeringen/nieuw beleid begroting 2016
6.449 Komt van 2015 2.860
5.875 Bes chikbaar stellen zodra begroting voor het betreffende jaar is vastgesteld 29.375
57.875 47.000
5.400
10.660
10.380
10.100
7.088
13.992
13.624
7.088
13.992
18.204
17.861
17.518
4.523
4.418
4.313
7.088
1
Vervanging bedrijfsvoering
2
Vervanging in openbare ruimte
22.482
53.727
76.961
107.597
3
Nieuwe investeringen
43.461
103.732
126.757
137.257
73.030
178.538
267.796
397.689
81.000
243.000
405.000
567.000
7.970
64.462
137.204
169.311
Totaal Geraamd conform kadernota 2016 Verschil
153
Programmabegroting 2016-2019
Investeringen / Nieuw beleid met alternatieve dekking Srt
E/M
IP-nr.
Bedrag
jaar
Afschr
2016
3.128.000
2016
40
93.840
2017
2018
2019
dekking/toelichting
Programma 3 - Openbare ruimte 2
E/M BOR-221 Herinrichting deel gebied Overmeer Zuid NDB
186.312
183.575
180.838 1382 VGRP, 1473 RWB, 223 Res.Kwal., 50 Voorz. Speelv., excl. 85 OV fas e3 van 4
4
M
2016
1
40.000
M
RO-207 Realis atie boulevards a/d waterleidingplas langs Horndijk en NLD/Stille plas BOR-249 Omvormen en participatie openbare ruimte
40.000
4
50.000
2016
1
50.000
3
M
BOR-285 Opwaardering kom-ingangen / hoofdwegen
50.000
2016
10
3.375
6.663
6.488
1.540.000
2016
40
46.200
91.727
90.379
445.000
2016
40
13.350
26.506
26.116
385.000
2017
40
11.550
22.932
50.000
2016
40
1.500
2.979
2.935
326.000
2016
40
9.780
19.418
19.133
18.847 120 VGRP, 206 RWB
2 2
E/M BOR-220 Herinr. Eikenlaan/Lindepl./Nootweg 30 km (deels VRP/VOS) M BOR-264 Herinrichting Beukenlaan LSD
3
E
BOR-265 Herinrichting Rading incl. bomen
3
M
BOR-286 Herinrichting Emmaweg/Koninginneweg
3
E/M BOR-287 Mees terhof, aanleg ges cheiden riool
4 2
M
BOR-217 Beleidsplan verkeer planvorming
E/M BOR-239 Herinr. K'hoefs edijk, incl. rood asfalt (VRP/VOS)
Reserve Recreatie en Toerisme Reserve Kwaliteit woonomgeving
60.000
2016
1
60.000
1.030.000
2016
40
30.900
61.350
60.449
6.313 Reserve Verkeer 89.032 275 VGRP, 1213 RWB, 60 OV, 52 Kwal. Woon. excl. 98 inhuur 25.727 445 RWB, excl. 18 OV fase 3 van 4, excl. 30 inhuur 22.595 385 VGRP 2.891 25 RWB, 25 Res .Verkeer
Reserve Kwaliteit woonomgeving
2
M
BOR-270 Vervangen OV-masten fase 3 van 4
318.000
2016
30
10.865
21.545
21.174
2
M
BOR-274 Vervangen OV-armaturen fas e 3 van 4
127.500
2016
15
6.482
12.814
12.517
3
M
BOR-307 Herinrichting Zoddeland
220.000
2016
40
6.600
13.104
12.912
59.547 30 Res. Kwal., 545 VGRP, 455 RWB, 30 inhuur 20.803 Dekking besparing afk. Citytec. Las ten zijn reeds verwerkt in MJB. 12.219 Dekking besparing afk. Citytec. Las ten zijn reeds verwerkt in MJB. 12.719 RWB
3
M
BOR-308 Omleggen riool Voorstraat
195.000
2016
40
5.850
11.615
11.445
11.274 VGRP
3
E/M BOR-309 Herinrichting Pr. Margriets traat/Luitgardeweg
540.000
2016
40
16.200
32.164
31.692
31.219 300 RWB, 240 VGRP
3
E/M BOR-310 Herinrichting Wilhelminahof, Zuidsingel
200.000
2016
40
6.000
11.913
11.738
11.563 100 RWB, 100 VGRP
200.000
2016
40
6.000
11.913
11.738
11.563 VGRP
1.118.000
2017
40
33.540
66.591
65.613 RWB
100.000
2017
40
3.000
5.957
5.869 RWB
1.040.000
2019
40
556.000
2017
40
16.680
33.117
3
M
BOR-311 Rioolverbreding Berkenlaan/Lindelaan
3
M
BOR-312 Groot onderhoud Nw. Loosdr.dijk tuss en rotondes
3
M
BOR-313 Dorpsplein NdB
3 2
E/M BOR-314 Herinrichting botenbuurt fas e 1, Vrijheid, Regenboog e.o. M BOR-267 Herinrichting Oud Loosdr.dijk 30 km (VOS)
31.200 130 VGRP, 550 RWB, 300 RWBgroenfonds, 60 VZ Speelvz. 32.631 RWB
2
M
BOR-271 Vervangen OV-masten fase 4 van 4
318.000
2017
30
10.865
21.545
2
M
BOR-275 Vervangen OV-armaturen fas e 4 van 4
127.500
2017
15
6.482
12.814
3
M
BOR-288 Herinrichting Cannenburgerweg incl. riool Slenk
65.000
2017
40
1.950
3.872
2
E
BOR-241 Persleiding Stichtse Kade, 500 m1
170.000
2017
40
5.100
10.126
2
E
BOR-260 Persleiding RWZI Maarssen/Tienhoven
850.000
2019
40
2.542.000
2016
40
1.774.000
2018
40
53.220
146.960 1.055 VGRP, 1437 RWB, excl. 26 OV fas e 3 van 4 105.664 750 VGRP, 1004 RWB, 20 Speelvz.
250.000
2018
40
7.500
14.891 175 RWB, 50 VGRP, 25 Res. Verkeer
2
3
E/M BOR-245 Herinrichting Randweg NdB, incl. trottoir en groens trook Eksterlaan (VRP/VOS) E/M BOR-263 Herinrichting gebied Van Breelaan eo, Ankeveen
3
E/M BOR-289 Herinrichting N-+Z-einde incl. Smits brug/Leeuwenlaan
21.174 Dekking besparing afk. Citytec. Las ten zijn reeds verwerkt in MJB. 12.517 Dekking besparing afk. Citytec. Las ten zijn reeds verwerkt in MJB. 3.815 18 RWB, 22 VGRP, 25 Res .Verkeer 9.977 Reserve VGRP 25.500 Reserve VGRP
76.260
151.408
149.184
Programma 4, Economische Zaken, Recreatie en Toerisme 4
M
RO-214 Onderzoek verbinding Wijde Blik/Loos dr. Plassen
30.000
2016
1
30.000
3
E
RO-215 Aanleg nutsvoorzieningen en riolering tbv kiosk/toiletvoorziening strandje De Wijde Blik Totaal met alternatieve dekking
60.000
2016
40
1.800
3.574
3.522
515.002
754.172
892.671
Onttrekkingen reserves o.b.v. IP 2016-2019
17.905.000
2016
2017
2018
2019
176.220
403.635
486.842
540.490
Kwaliteit woonomgeving
415.000
415.000
Reserve Recreatie en Toerisme
130.000
130.000
Reserve Verkeer
125.000
75.000
25.000
25.000
Algemene Reserve Reserve Gem Rioleringsplan (VGRP) Reserve openbare verlichting Voorziening Speeltoes tellen
0 0 60.000
60.000
130.000
50.000 906.220
154
996.430
1.607.187
Reserve Rationeel Wegbeheer
2016-2019
Res erve Recreatie en Toerisme 3.469 Res erve Recreatie en Toerisme
428.635
20.000
60.000
531.842
600.490
Programmabegroting 2016-2019
4.7
Financiering
1. FINANCIERINGSTEKORT Boekwaarde investeringen per 1 januari 2016 Financiering met eigen kapitaal
28.025.517
Financiering met langlopende geldleningen
25.346.947
56.123.489
53.372.464 Financieringstekort
2.751.025
2. RENTELASTEN Rente van het eigen kapitaal
850.765
Rente van langlopende geldleningen
609.410
Rente van aangegane kortlopende geldleningen
8.253
3. RENTEPERCENTAGE Boekwaarde investeringen per 1 januari 2016
56.123.489
Buiten omslag te houden Saldo voor renteomslag
-16.488.401
A
Rentelasten
39.635.088
1.458.429
Buiten omslag te houden
72.874
B Rente omslagpercentage:
1.385.555
1.385.555
1% van A
396.351 3,50%
Berekening renteomslagpercentage De renteomslag is een berekening van de gemiddelde rente die wordt toegerekend aan alle investeringen, met uitzondering van de investeringen waaraan een vaste rente wordt toegerekend. Dit geldt bijvoorbeeld voor diverse verstrekte geldleningen. Bij het bepalen van het financieringstekort wordt de boekwaarde investeringen bepaald op basis van de stand van de boekwaarde aan het einde van het vorige begrotingsjaar. Hierbij wordt rekening gehouden met de laatst bekende rekeningcijfers. Ook wordt ervan uitgegaan dat ramingen uit het investeringsprogramma van het vorige begrotingsjaar en restanten van voorgaande jaren in het vorige begrotingsjaar zijn uitgevoerd. In de gemeente Wijdemeren worden over investeringen rente en afschrijving voor 50% berekend in het eerste jaar nadat de betreffende investering beschikbaar is gesteld. Activering- en afschrijvingsbeleid In de vergadering van 14 oktober 2010 is door de raad de geactualiseerde nota afschrijvingsbeleid vastgesteld. In deze nota zijn de kaders voor het activering- en afschrijvingsbeleid van de gemeente vastgelegd. De in de nota opgenomen tabel voor afschrijvingstermijnen is als richtlijn gehanteerd bij het opstellen van het investeringsplan 2016-2019. Bij het berekenen van de kapitaallasten zijn in het jaar van de investering 50% van de lasten genomen. In het 2e en volgende jaar is 100% doorbelast.
155
Programmabegroting 2016-2019
Gecomprimeerd overzicht vaste activa, voorraden en kapitaallasten 2016 Balansnr.
Omschrijving
Boekwaarde
Boekwaarde
1-1-2016
31-12-2016
Afschrijvingen Aflossingen Kapitaallasten
Materiële vaste activa met een meerjarig economisch nut: 0012EA
Gronden en terreinen
420.803
400.281
20.522
37.601
0012EC
17.879.119
17.082.402
796.718
1.421.732
995.171 180.086
944.040 153.261
51.131 26.825
85.920 33.120
1.441.901
1.023.134
418.767
469.172
0012EG
Bedrijfsgebouwen Grond-, weg- en waterbouwwerken Vervoermiddelen Machines, apparaten en installaties Ov.mat.vast activa
57.139
46.511
10.628
12.625
0012EH
Riool heffing mogelijk
10.056.105
9.565.200
490.904
842.444
subtotaal
31.030.324
29.214.829
1.815.494
2.902.615
Materiële vaste activa met een meerjarig maatschappelijk nut: Grond-, weg- en waterbouwwerken
8.401.788
8.357.764
489.525
783.233
subtotaal
8.401.788
8.357.764
489.525
783.233
0012ED 0012EE 0012EF
0012MD
Financiële vaste activa: 0013A
Kapitaalverstr.a.deelnemingen
0013D
Leningen a.woningbouwcorp.
0013G 0013I
Ov.langlopende leningen u/g Bijdr. in act. eigendom derden subtotaal
0021A
Voorraden: Gronden en hulpstoffen
0021B
Onderhanden werken
Totaal
156
84.891
84.891
1.086.164 541.040
1.059.419 469.028
2.968 26.744 72.012
52.570 21.372
19.740
18.900
840
1.731.834
1.632.238
840
98.756
78.440
1.530
1.211.838
952.600
13.747.705
10.187.635
56.123.489
50.345.066
2.305.859
98.756
3.764.288
Programmabegroting 2016-2019
157
Programmabegroting 2016-2019
4.8
Stand en verloop van Reserves en Voorzieningen Exploitatie 2016
Omschrijving
Algemene reserves
Stand
5.265.276 5.265.276
Exploitatie 2017
Vermeerderingen
Verminderingen
IP-2016
tlv
tgv
reserves
75.000 75.000
0
0
Stand 31-12-16
5.340.276 5.340.276
Vermeerderingen
Verminderingen
IP-2017
tlv
tgv
reserves
44.600 44.600
0
0
Stand 31-12-17
5.384.876 5.384.876
Bestemmingsreserves Reserve Automatisering
234
234
234
Res.Alg.Open Bejaardenwerk
144.926
Reserve Kwaliteit Woonomgeving
535.211
120.211
120.211
Res.Revitalis.Bedr.terr.Rading
158.309
158.309
158.309
Reserve Bouwgrondexploitatie
215.707
215.707
215.707
Reserve Reconstructie LSD
32.500 374.280
32.500
32.500
374.280
374.280
1.602 15.669
1.602
1.602
15.669
15.669
112.764
112.764
791.754
791.754
Reserve Winkelgebied Nootweg Reserve Monumenten Reserve exploitatie Zuidsingel
5.500
139.426 415.000
5.500
133.926
Reserve Begraafplaatsen
112.764
Reserve Sociaal Domein
691.754
Reserve Server Egalisatiefonds
15.000
15.000
15.000
Reserve Progr.Handhaven
18.691
18.691
18.691
Reserve Verwijsindex Ris.kind.
27.000
27.000
27.000
5.055 3.665.204
5.055 537.535
21.006 749.202
50.000
6.000 227.963
71.100
Reserve verkeer
16.920
75.000
Reserve Inburgering
91.600
Reserve Brede School Reserve Rationeel Wegbeheer Reserve Recreatieplan De Blijk Egalisatieres Alg.Uitkering Reserve Voorz.Jeugd+Jongeren Reserve Recreatie en Toerisme
Reserve onderhoud gem.gebouwen Reserve Overmeer-Zuid Reserve Openbare Verlichting Reserve Bruggen
1.231.388
100.000
10.000
176.220
Reserve MOP Onderwijshuisvesting
244.712
10.000
403.635
21.006
21.006 599.202
12.000
213.863
351.815
6.000
130.000
154.063
71.800
75.000
16.920
75.000
13.650
77.950
187.126
1.396.077 60.000
351.815
25.000
50.000
64.300
280.301
1.467.591
37.204
37.204
104.866
104.866 34.440
99.651
20.524
79.127
244.712
3.891.488
66.920
13.650
34.440 20.524
4.140.419
200.000
6.000 15.000
34.440 170.175
5.055 537.535
799.202
37.204 164.866
Reserve Speeltoestellen
4.016.519
244.712
Reserve afschrijving activa Subtotaal
12.900.869
1.185.450
213.516 465.316
906.220
3.677.972 12.714.783
1.036.150
198.540 740.515
428.635
3.479.432 12.581.783
Totaal reserves
18.166.145
1.260.450
465.316
906.220
18.055.059
1.080.750
740.515
428.635
17.966.659
Voorziening VGRP
1.869.774
858.747
10.000
123.360
2.595.161
921.138
10.000
262.235
3.244.064
Voorziening Loosdrechts Terras
5.479.592 50.576
Voorzieningen
Voorz.Dubieuze Debiteuren Voorziening Afvalstoffenheffin Voorziening Overdr.Pensioenen Voorziening Overmeer-Zuid
0
158.085
40.012
20.000
158.085
5.479.592
5.479.592
50.576
50.576
0 60.012
1.353.602
0 20.000
80.012
1.353.602
130.176
Voorziening Wethouderspensioenen
848.463
848.463
87.177 9.859.372
1.086.832
168.085
123.360
87.177 10.654.759
991.138
10.000
262.235
87.177 11.373.662
28.025.517
2.347.282
633.401
1.029.580
28.709.818
2.071.888
750.515
690.870
29.340.321
Voorziening Overige Waterwerken Totaal voorzieningen Totaal reserves en voorzieningen
158
50.000
180.176
1.353.602
Voorziening bestemmingsplannen
50.000
230.176 848.463
Programmabegroting 2016-2019
Exploitatie 2018
Omschrijving
Algemene reserves
Stand
Exploitatie 2019
Vermeerderingen
Verminderingen
IP-2018
tlv
tgv
reserves
5.384.876 5.384.876
Stand 31-12-18
Vermeerderingen
Verminderingen
IP-2019
tlv
tgv
reserves
5.384.876 0
0
0
5.384.876
0
Stand 31-12-19
I S
5.384.876
I
0
5.384.876 234
I
5.500
122.926
S
Bestemmingsreserves Reserve Automatisering
234
234
Res.Alg.Open Bejaardenwerk
133.926
Reserve Kwaliteit Woonomgeving
120.211
120.211
120.211
I
Res.Revitalis.Bedr.terr.Rading
158.309
158.309
158.309
I
Reserve Bouwgrondexploitatie
215.707
215.707
215.707
I
32.500
32.500
32.500
I
374.280
374.280
374.280
I
1.602
1.602
1.602
I
15.669
15.669
15.669
I
Reserve Begraafplaatsen
112.764
112.764
112.764
I
Reserve Sociaal Domein
791.754
791.754
791.754
I
Reserve Server Egalisatiefonds
15.000
15.000
15.000
I
Reserve Progr.Handhaven
18.691
18.691
18.691
I
Reserve Verwijsindex Ris.kind.
27.000
27.000
27.000
I
5.055
5.055
5.055
I
4.168.157
S
Reserve Reconstructie LSD Reserve Winkelgebied Nootweg Reserve Monumenten Reserve exploitatie Zuidsingel
Reserve Brede School Reserve Rationeel Wegbeheer Reserve Recreatieplan De Blijk Egalisatieres Alg.Uitkering
4.140.419
5.500
537.535
486.842
21.006 599.202
350.000
Reserve Voorz.Jeugd+Jongeren
6.000
Reserve Recreatie en Toerisme
213.863
72.500
Reserve verkeer
66.920
75.000
Reserve Inburgering
64.300
Reserve onderhoud gem.gebouwen
10.000
128.426
1.467.591
351.815
10.000 25.000
4.181.112
537.535
10.000
540.490
21.006
21.006
I
249.202
249.202
I
6.000
6.000
I
339.563
S
191.920
S
276.363
73.200
116.920
75.000
13.650
50.650
576.525
1.242.881
351.815
10.000 13.650
37.000
I
435.178
1.159.518
S
37.204
37.204
37.204
I
104.866
104.866
104.866
I
Reserve Bruggen
34.440
34.440
34.440
I
Reserve Speeltoestellen
79.127
-41.921
I
Reserve Overmeer-Zuid Reserve Openbare Verlichting
Reserve MOP Onderwijshuisvesting Reserve afschrijving activa
20.524
20.000
244.712
38.603
20.524
60.000
244.712
I
3.083.648
S
244.712
3.479.432
197.892
3.281.540
197.892
Subtotaal
12.581.783
1.036.850
1.184.091
531.842
11.902.700
1.037.550
692.744
600.490
11.647.016
Totaal reserves
17.966.659
1.036.850
1.184.091
531.842
17.287.576
1.037.550
692.744
600.490
17.031.892
Voorziening VGRP
3.244.064
1.014.697
10.000
299.697
3.949.064
1.073.124
10.000
348.644
4.663.544
Voorziening Loosdrechts Terras
5.479.592
5.479.592
5.479.592
50.576
50.576
50.576
0
0
Voorzieningen
Voorz.Dubieuze Debiteuren Voorziening Afvalstoffenheffin Voorziening Overdr.Pensioenen Voorziening Overmeer-Zuid
80.012
20.000
100.012
1.353.602
120.012
1.353.602
Voorziening bestemmingsplannen
230.176
Voorziening Wethouderspensioenen
848.463
848.463
87.177
87.177
Voorziening Overige Waterwerken
0 20.000
50.000
280.176
1.353.602 50.000
330.176 848.463 87.177
Totaal voorzieningen
11.373.662
1.084.697
10.000
299.697
12.148.662
1.143.124
10.000
348.644
12.933.142
Totaal reserves en voorzieningen
29.340.321
2.121.547
1.194.091
831.539
29.436.238
2.180.674
702.744
949.134
29.965.034
I/S = reserves worden Incidenteel of Structureel ingezet. In voorgaande tabel worden de standen en het verloop van de reserves en voorzieningen over de jaren 2016 tot en met 2019 zichtbaar gemaakt, waarbij rekening is gehouden met vermeerderingen en verminderingen zoals deze in de meerjarenbegroting 2016-2019 zijn opgenomen evenals de claims uit het investeringsplan 2016 t/m 2019.
159
Programmabegroting 2016-2019
160
Programmabegroting 2016-2019
4.9
Berekening EMU-saldo
Vraag
1
volgens realisatie begroting 2015, aangevuld met raming resterende periode (*eur 1.000)
volgens begroting 2016 (*eur 1.000)
volgens meerjarenraming 2017 (*eur 1.000)
Exploitatiesaldo vóór toevoeging aan c.q. onttrekking uit reserves (zie BBV, artikel 17c)
1.137
940
509
+2
Afschrijvingen ten laste van de exploitatie
2.285
2.306
2.224
+3
Bruto dotaties aan de post voorzieningen ten laste van de exploitatie
70
929
991
2.041
6.377
8.124
562
3.478
426
1.660
7.298
173
2.549
1.618
-4.653
-4
Investeringen in (im)materiële vaste activa die op de balans worden geactiveerd
+5
Baten uit bijdragen van andere overheden, de Europese Unie en overigen, die niet op de exploitatie zijn verantwoord en niet al in mindering zijn gebracht bij post 4
+6
Desinvesteringen in (im)materiële vaste activa: Baten uit desinvesteringen in (im)materiële vaste activa (tegen verkoopprijs), voor zover niet op exploitatie verantwoord
-7
Aankoop van grond en de uitgaven aan bouw-, woonrijp maken e.d. (alleen transacties met derden die niet op de exploitatie staan)
+8
Baten bouwgrondexploitatie: Baten voorzover transacties niet op exploitatie verantwoord
-9
Lasten op balanspost Voorzieningen voorzover deze transacties met derden betreffen
-10
Lasten ivm transacties met derden, die niet via de onder post 1 genoemde exploitatie lopen, maar rechtstreeks ten laste van de reserves (inclusief fondsen en dergelijke) worden gebracht en die nog niet vallen onder één van bovenstaande posten
-11b Boekwinst bij verkoop van deelnemingen en aandelen
Berekend EMU-saldo
161
Programmabegroting 2016-2019
162
Programmabegroting 2016-2019
Bijlage: Verdelingsmatrix Programma
Product Omschrijving
1 Bestuur en Burger
401001 401003 401501 401701 401702 402001 404001 404003 404004 420001 420002 420003 420004 420005 420007
Raad & Raadscommissies Rekenkamer College Rechtsbescherming Juridische kwaliteitszorg Bestuurlijke samenwerking Communicatie Representatie Ondernemingsraad Gem. Basis Administratie Reisdocumenten Verkiezingen Burgerlijke stand Naturalisatie Rijbewijzen
2 Veiligheid
405001 405002 405003 406005 407001
APV, bijz. wetten en evenement Integrale veiligh/crimi.prev. Handh/toezicht openbare ruimte Brandweer Rampenbestrijding
3 Openbare ruimte
441002 450001 450002 450003 450004 450005 450006 450007 451001 452001 452002 454001 456001 457001 457003 458001 458002
Kadaverdestr./bestr.botulisme Rationeel wegbeheer Overig beheer van wegen Straatmeubilair Openbare verlichting Straatreiniging Gladheidsbestrijding Werken voor derden Bruggen Borden/verkeersregelinstallaties Verkeersbeleid Afwatering Openbaar groen Vuilafvoer- en verwerking Afvalstoffenheffing Gemeentelijk rioleringsplan Werken voor derden
163
Programmabegroting 2016-2019
Programma
Product Omschrijving
458003 459001
Rioolheffing Lijkbezorging
4 Ec. zaken, Recreatie en Toerisme
470001 470002 473001 473002 473004 473005
Economisch beleid Bedrijventerreinen Recreatie- en toerismebeleid Plassenschap Loosdrecht e.o. Openbare recreatievoorzieningen Waterbeleid
5 Sociaal Domein
423001 423002 423003
BO: Lokaal onderwijsbeleid BO: huisvesting basisonderwijs BO: onderwijsbegeleiding
423004 423006
BO: leerlingenvervoer BO: aanvullende voorzieningen
424001 427001
Leerplicht Openbare bibliotheek
429001 429002
Sportstimulering Sportcomplex Loosdrecht
429003 429004
Sportcomplex 's-Graveland Sportcomplex Ned. den Berg
429005 430001
Binnensport accomodaties Kunstzinnige vorming
430002 430003 432001 432002 432005 432006 433001 433002 433004 434001 434002 435001 437001 438001 438002 438004 438005 439001
Beheer kunstbezit Cultuurhistorie Participatiebudget (Wwb) Participatiebudget (IOAW/IOAZ/BBZ) Onderzoek en bijz. controles Cliëntenraad Bijzondere bijstand Schuldhulpverlening Kwijtschelding belastingen Sociale werkvoorziening Participatiebudget (werkdeel) Maatschappel. dienstverlening Wet Inburgering Uitvoering voorzieningen WMO Gehandicaptenparkeerkaarten Activiteiten gehandicapten Decentralisatie Awbz naar Wmo Jeugd- en jongerenwerk
164
Programmabegroting 2016-2019
Programma
Product Omschrijving 439002 439003 439004 440001 440002 441001 442001 442002
Kinderdagverblijven Kinderopvang Speeltuinen/speelplaatsen Dorpshuis de Dobber Overige accomodaties Volksgezondheid Jeugdzorg Veilig Thuis
7 Natuur en Milieu
474001 474003 474004
Algemeen milieubeleid Handhaving Wet milieubeheer Bodem, Geluid en Energie
8 Ruimtelijke Ontwikkeling
420006
Huisnummering/straatnaamgeving
443001 470001
Volkshuisvesting Economisch beleid
472001 475001
Uitvoering monumentenwet Bestemmmingsplannen
475002 476002
Alg. ruimtelijk ordeningsbeleid Investeringsbudget Stedelijke Vernieuwing
479002 479003
Bouw en woningtoezicht/handh. Kadastrale informatieverstr.
479004 480001
Omgevingsvergunning (Wabo) Woningen en gebouwen
480002 480003 481001 481002 481005 481008 481016 481017 481018 481019 481020
Huur en pacht gronden Aan- en verkoop gronden Loosdrechts Terras Ter Sype Kerklaan A. Voetlaan Nedervecht Gemeentewerf Loosdrecht Godelindehof Loosdrecht Herontwikkeling Oppad Kwakel / Kortenhoefsedijk
404005 410001 410002 411001 411002 411003
Tijdelijk personeel Geldleningen Beleggingen Onroerende zaakbelastingen Roerende zaakbelastingen Hondenbelasting
Algemene baten & lasten
165
Programmabegroting 2016-2019
Programma
166
Product Omschrijving 411005 411006 411008 411010 412001 413001 414001 500501 500510 500599 501001 501501 511001 512001
Toeristenbelasting Wet WOZ Forensenbelasting Belastingsamenwerking SWW Algemene Uitkering Algemene Baten en Lasten Calculatieverschillen Personeelszorg en rechtpositie Vorming en opleiding personeel AB P&O: hulpkostenplaats P&O Huisvesting gemeentehuis Automatisering en informatis. Financiën Kapitaallasten
512502 512503
DIV Algemeen beheer/Receptie
512599 522501
AB FZ: hulpkostenplaats FZ Sporthallen
532504 532505
AB SV:tractie/gereedsch./mat AB SV:beheer gebouw./terrein
532599 620100
AB SV: hulpkostenplaats SV Staf
620200 620300
Beheer Openbare Ruimte Serviceverlening
620400 620500 620510 620700 699900 699901
Ruimtelijke Ontwikkeling SDO, backoffice SDO, SWT Dienstverlening(n) Dekking Binnendienst Dekking Serviceverlening
Programmabegroting 2016-2019
167