4.
BESTUURSVERSLAG 2010
4.1
Inleiding 4.1.1 De Nationale Postcode Loterij 4.1.2 Leeswijzer
4.2
University for Peace 4.2.1 Contacten tussen UPEACE en de Alliance 4.2.2 Viering 30-jarig bestaan in Costa Rica 4.2.3 Master-programma’s in 2010 4.2.4 Regionale programma’s, cursussen en trainingen 4.2.5 Overige ontwikkelingen in 2010 4.2.6 Plannen en uitdagingen voor de toekomst 4.2.6.1 De financiële situatie 4.2.6.2 Uitbreiding en verbouwingen 4.2.6.3 Nieuwe master-programma’s en on-line cursussen 4.2.6.4 UPEACE in Nederland en Europa
5 5 6 7 8 9 10
4.3
Bestuurszaken in 2010 4.3.1 CBF Keurmerk 4.3.2 Verantwoordingsverklaring: over de principes van goed bestuur 4.3.3 Het bestuur van de Alliance 4.3.4 Evaluatie Postcode Loterij 4.3.5 Extra activiteiten ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan 4.3.6 Bestuursvergaderingen
14 14 15 17 17 18 21
4.4
Publiciteit en fondsenwerving 4.4.1 Publiciteit 4.4.2 Fondsenwerving
24 24 25
4.5
Tot slot
28
2 2 4
Stichting Alliance for the University for Peace Bergweg 279-B 3037 EM Rotterdam T: 010-2439496 E:
[email protected] W: www.allianceforupeace.nl Kamer van Koophandel: ABN Amro Bank:
18066886 62.74.83.763
1
4.1
INLEIDING
De University for Peace (UPEACE) is in 1980 opgericht door de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. In dit in Costa Rica gevestigde, internationale, wetenschappelijke instituut voor vredesvraagstukken en hiermee samenhangende thema’s, gaan onderzoek en opleiding samen. In UPEACE worden ervaringsdeskundigen samengebracht met studenten uit de gehele wereld om een nieuwe generatie vredesonderhandelaars op te leiden. Zij worden getraind om op mondiaal niveau vrede te bewerkstelligen, om conflicten te beheersen en om mensenrechten te handhaven. Bij het mobiliseren van wereldwijde steun hiervoor speelt voorlichting aan en educatie van de (wereld)bevolking een wezenlijke rol. Meer informatie over UPEACE is te vinden op www.upeace.org. 4.1.1
DE NATIONALE POSTCODE LOTERIJ
Vanaf 2002 is UPEACE toegelaten tot de zgn. “kring der beneficiënten” van de Nationale Postcode Loterij (Postcode Loterij). Hiertoe is in het voorjaar van 2002 te Tilburg de Nederlandse stichting “Alliance for the University for Peace” (Alliance) opgericht. De Alliance heeft als doel: a) het ondersteunen van de activiteiten van de University for Peace, en b) het stimuleren van de samenwerking tussen de University for Peace en andere (wetenschappelijke) instituten op het gebied van vredesvraagstukken en hiermee samenhangende thema’s. In maart 2010 heeft de Alliance voor het negende opeenvolgende jaar een bijdrage van € 500.000 ontvangen van de Postcode Loterij uit de loterijopbrengst van 2009. De Alliance fungeert als de Nederlandse intermediair voor de Postcode Loterij en bewaakt de besteding van de loterijbijdrage door UPEACE waaraan het overgrote deel van de totale bijdrage wordt overgemaakt. Deze jaarlijkse bijdrage is niet geoormerkt en is met name bedoeld als bijdrage aan de institutionele kosten van UPEACE. 1 Op basis van de tweede positieve evaluatie in 2010 (zie 4.3.4) is de overeenkomst tussen de Alliance en de Postcode Loterij met vijf jaar verlengd voor de periode 2011-2015, een toezegging waar UPEACE bijzonder gelukkig mee is aangezien deze substantiële bijdrage haar financiële basis versterkt. Op donderdag 4 februari 2010 vond de jaarlijkse bijeenkomst plaats voor de begunstigden van de Postcode Loterij in het Nationaal Museum Van Speelklok tot Pierement. Op dit feestelijke “Goed Geld Gala” maakte de Postcode Loterij bekend dat 75 goededoelenorganisaties in totaal een bedrag van ruim 256 miljoen euro ontvangen uit de opbrengst van 1
Evenals in de voorgaande jaren is in 2010 de bijdrage van de Postcode Loterij geheel besteed aan institutionele kosten zoals personele kosten (salarissen van vaste stafleden en tijdelijke medewerkers), huisvestingskosten (huur, energie, onderhoud), educatieve activiteiten (ontwikkeling van lesmateriaal en colleges), kantoorkosten, reiskosten en communicatiekosten. Een overzicht van deze bestedingen is te vinden op pagina xx van dit jaarverslag.
2
2009. Op de foto ontvangen Jack Maresca (rector UPEACE) en Petra van der Ham (project manager Alliance for UPEACE) uit handen van Marieke van Schaik (managing director) een symbolische cheque t.w.v. 500.000 euro. (Foto: Roy Beusker) Het is voor het 20e achtereenvolgende jaar dat de Postcode Loterij een groei realiseert en dus nóg meer goededoelenorganisaties kan steunen. Ook dit jaar zijn er veel organisaties bijgekomen: Defence for Children/ECPAT, Dokters van de Wereld, Human Rights Watch, Stichting Fairfood, Solidaridad, Fair Trade Orginal, Max Havelaar en de Landelijke Verenging van Wereld Winkels houden zich bezig met bestrijding van armoede, bescherming van mensenrechten, en ontwikkelingssamenwerking. Het Rocky Mountain Institute ontvangt vanaf heden meerjarige steun voor het behoud van natuur en de verbetering van het milieu en RestovanHarte ontvangt meerjarige steun voor sociale cohesie in Nederland. De samenleving wint altijd Vijftig procent van de bruto-opbrengst van de Postcode Loterij is bestemd voor projecten in de samenleving. Dankzij 2,5 miljoen deelnemers aan de Postcode Loterij in 2009 wordt een recordbedrag van ruim 256 miljoen euro verdeeld over 75 goededoelenorganisaties. Deze organisaties zijn werkzaam op het gebied van mens en natuur in Nederland en daarbuiten. Iedere dag meer dan een miljoen Met de flinke bezuinigingen waar het kabinet Rutte op inzet neemt het belang van particuliere fondsenwervers zoals de Postcode Loterij toe. De goededoelenloterij is een bewezen en succesvol middel tot fondsenwerving. Inmiddels wordt er jaarlijks door de Goede Doelen Loterijen (Nationale Postcode Loterij, BankGiro Loterij en VriendenLoterij) € 375 miljoen geworven voor het goede doel, dat is meer dan een miljoen euro per dag. Bovendien is de steun meerjarig en zijn de bijdragen vrij te besteden. De drie loterijen hebben als missie het steunen van goede doelen die werken aan: • een rechtvaardige en groene wereld: Nationale Postcode Loterij • cultuur en behoud cultureel erfgoed: BankGiro Loterij • verbetering van welzijn en gezondheid in Nederland: VriendenLoterij Maandelijks spelen miljoenen huishoudens in Nederland met deze loterijen mee, en met de helft van hun lot dragen ze bij aan een betere wereld. De kansspelwetgeving staat ook in het kabinet Rutte op de agenda; er wordt gekeken naar de inrichting van de loterijmarkt, de manier waarop vergunningen worden verleend, en de instelling van een kansspelautoriteit. De Alliance hoopt dat de eventuele wijzigingen in de kansspelmarkt de Postcode Loterij voldoende ruimte laten om de succesvolle fondsenwerving op dit niveau voort te zetten. Net als voorgaande jaren zal de Alliance via het “Goede Doelen Platform” de goededoelenloterijen ondersteunen om dit te bereiken. Zonder de Postcode Loterij zou de University for Peace vele van haar initiatieven immers niet (goed) kunnen realiseren!
3
4.1.2
LEESWIJZER
In dit bestuursverslag worden de belangrijkste gebeurtenissen in 2010 beschreven, zowel voor UPEACE als voor de Alliance. In hoofdstuk 4.2 wordt een samenvatting gegeven van de ontwikkelingen bij UPEACE. Hoofdstuk 4.3 begint met het CBF-Keurmerk en vervolgens de zgn. “verantwoordingsverklaring”. Daarna volgt een verslag van de evaluatie door de Postcode Loterij en van de extra activiteiten ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan van UPEACE, gevolgd door samenvattingen van de drie bestuursvergaderingen van de Alliance in 2010. Hoofdstuk 4.4 is gewijd aan de wijze waarop de Alliance in Nederland publiciteit heeft gegenereerd voor UPEACE, alsmede een beschrijving van de gevoerde fondsenwerving. Het laatste hoofdstuk, 4.5, bevat een slotwoord van de voorzitter van de Alliance plus een vooruitblik op 2011.
4
4.2
UNIVERSITY FOR PEACE
Opgericht in 1980 is UPEACE, met name sinds de start van het “revitalisatieproces” in 2001, uitgegroeid tot een gerespecteerd, internationaal instituut op het gebied van vredeseducatie, met een toenemend aantal netwerkpartners. Met uitzondering van Australië heeft UPEACE inmiddels vestigingen op alle continenten en er zijn nog steeds allerlei plannen voor verdere expansie (zie 4.2.6). Gezien de omvang van alle nieuwe ontwikkelingen beperkt dit hoofdstuk zich tot een beschrijving van de highlights van het afgelopen jaar, dat bovendien in het teken stond van het 30-jarig bestaan (zie 4.2.2). 4.2.1
CONTACTEN TUSSEN UPEACE EN DE ALLIANCE
Door de grote fysieke afstand tussen Nederland en Costa Rica hecht het bestuur van de Alliance grote waarde aan een goede communicatie en afstemming met het bestuur van UPEACE. Gelukkig biedt het internet hiertoe steeds meer mogelijkheden. Zo heeft UPEACE in 2010 maandelijks een “Newsflash” verstuurd. Deze nieuwsbrieven, waarop een ieder zich via de UPEACE-website kan abonneren, bevatten uitgebreide informatie over de activiteiten en nieuwe ontwikkelingen bij UPEACE. Daarnaast verstuurde de rector van UPEACE, Jack Maresca, in 2010 een aantal persoonlijke nieuwsbrieven aan de leden van de Council, de International Academic Council, en de International Advisory Board van UPEACE, alsmede aan de bestuursleden van de Alliance. Deze nieuwsbrieven bevatten met name strategische, beleidsmatige en financiële onderwerpen. Halverwege het jaar heeft de rector, omdat hij de bestuursvergadering van de Alliance in juni niet kon bijwonen, bovendien een interim rapport geschreven over de periode januari t/m mei 2010. Dit rapport gaf een helder overzicht van de stand van zaken en was een van de agendapunten van de betreffende vergadering. Tussentijds was er regelmatig e-mailcontact tussen Maresca en zijn medewerkers in Costa Rica en de overige bestuursleden van de Alliance en Petra van der Ham, projectmanager. In februari heeft Marius Enthoven, voorzitter van de Alliance, in zijn hoedanigheid als lid van de UPEACE Council de campus in Costa Rica bezocht. Deze Council is het statutaire bestuur van UPEACE en houdt jaarlijks minimaal één bijeenkomst op de campus in Costa Rica. Enthoven heeft persoonlijk contact kunnen leggen met de studenten aldaar en diverse gesprekken gevoerd met de medewerkers. Door het bezoek heeft hij een duidelijk beeld kunnen krijgen van de uiteenlopende activiteiten van UPEACE en heeft hij inzicht gekregen in de bestedingen van de bijdrage van de Postcode Loterij.
5
4.2.2
VIERING 30-JARIG BESTAAN IN COSTA RICA
Op 5 december 2010 bestond UPEACE officieel 30 jaar. Het jubilieumjaar werd in het begin van het jaar geopend op de campus door de toenmalige president van Costa Rica, Oscar Arias.
Gedurende het gehele jaar zijn er extra feestelijke activiteiten ontplooid zoals de uitgave van een boek over UPEACE (“Peace-building by Another Name; A Brief History of the University for Peace”, in het Engels en Spaans) en een openluchtconcert op de campus dat werd verzorgd door het Costa Rican Symphony Orchestra en door ca 400 mensen werd bijgewoond.
In augustus werden, in samenwerking met de University of Costa Rica (die 70 jaar bestond), twee speciale herdenkingspostzegels uitgegeven, elk in een oplage van 15.000. Op 10 december werd tijdens een officiële ceremonie de naam van de campus gewijzigd in “Rodrigo Carazo-Odio Campus”, naar de voormalige president van Costa Rica en tevens oprichter van UPEACE. Deze ceremonie werd bijgewoond door ca 300 mensen afkomstig uit heel Costa Rica. En op 11 en 12 december vond de eerste officiële alumni-reünie plaats. Ca zestig alumni uit de hele wereld troffen elkaar en zij konden volop herinneringen en ervaringen uitwisselen en hun netwerk uitbouwen. Fototentoonstellingen De tentoonstelling “Through my eyes, my life in Costa Rica” was van juli tot september in het Palais des Nations te Genève te bezichtigen en vervolgens bij UNESCO-IHE te Delft tot eind januari 2011 (zie ook 4.3.5). Deze tentoonstelling gaat over vluchtelingen die met steun van de vluchtelingenorganisatie UNHCR een nieuw leven zijn begonnen in Costa Rica. Zij hebben zelf foto’s over hun leven gemaakt onder supervisie van een UPEACE alumna, Morea Steinhauer. Gedurende de maand september was “The View from the University for Peace” te zien in de hal van het UNESCO gebouw in Parijs en in december in het gebouw van het Institute of Social Studies te Den Haag (zie ook 4.3.5). Deze tentoonstelling bestaat uit foto’s die zijn gemaakt door medewerkers en studenten van UPEACE en tonen situaties gerelateerd aan UPEACE thema’s. In 2011 zullen beide tentoonstellingen op andere locaties elders op de wereld te zien zijn.
6
Ook is er in 2010 een korte video verschenen over UPEACE, die een interessante visuele impressie geeft van de achtergrond en activiteiten. De video is eveneens te zien op YouTube: http://www.youtube.com/user/UPEACE01. 4.2.3
MASTER-PROGRAMMA’S IN 2010
Gedurende 2010 werden de volgende reguliere master-programma’s aangeboden: • • • • • • • • •
International Peace Studies Media, Peace and Conflict Studies Peace Education Gender and Peace Building Environmental Security and Peace Natural Resources and Peace International Law and Human Rights International Law and Settlement of Disputes Responsible Management and Sustainable Economic Development
Op 9 juli vond de zgn. “Graduation day” plaats met een record aantal afstudeerders: 200 studenten uit bijna 60 landen. Er was dit jaar een bijzondere spreker, nl. de nieuwe president van Costa Rica, Laura Chinchilla. Zij kreeg na afloop een eredoctoraat aangeboden. Voor het academisch jaar 2010-2011, dat werd geopend op 18 augustus, hebben 186 studenten zich ingeschreven, afkomstig uit 53 landen. Deze geringe daling (7%) t.o.v. het vorige jaar is met name het gevolg van de economische crisis. Distance learning UPEACE heeft een wereldwijd mandaat2 en wil daarom op zoveel mogelijk plaatsen in de wereld actief zijn. Omdat echter veel studenten niet kunnen reizen, niet alleen vanwege hun financiële situatie maar ook door toenemende problemen met het verkrijgen van visa, investeert UPEACE sterk in “distance learning”. Dit houdt in dat UPEACE steeds meer “face-to-face” cursussen gaat omzetten naar on-line cursussen. In april 2010 is de eerste on-line cursus aangeboden: “Contemporary Leadership, Cultures and Diversity” en de tweede on-line cursus: “Peace and Conflict Studies: the Foundation Course”, is begin oktober 2010 van start gegaan. Zie www.upeace.org/elearning voor een actueel overzicht van het on-line studieaanbod.
2
Het mandaat van UPEACE luidt: “The University is established with a clear determination to provide humanity with an international institution of higher education for peace and with the aim of promoting among all human beings the spirit of understanding, tolerance and peaceful coexistence, to stimulate cooperation among peoples and to help lessen obstacles and threats to world peace and progress, in keeping with the noble aspirations proclaimed in the Charter of the United Nations.” 7
4.2.4
REGIONALE PROGRAMMA’S, CURSUSSEN EN TRAININGEN
UPEACE is niet alleen actief op haar eigen campus. Zo vonden er in 2010, behalve de graduation op 9 juli in Costa Rica, ook nog drie afstudeersessies plaats op andere plaatsen in de wereld: •
•
•
Na de eerste graduation in Azië (Manila, 2008) en de eerste graduation in Afrika (Addis Ababa, 2009) vond op 8 mei 2010 de eerste graduation in Noord-Amerika plaats, en wel op de campus van American University in Washington D.C. Deze graduation was het resultaat van een al langer bestaand “dual degree program” met American University. Het “Africa Programme”, een samenwerkingsverband met de universiteit van Addis Ababa, hield op 24 juli haar tweede afstudeerceremonie: 30 studenten rondden toen het masterprogramma “Peace and Security Studies” af. Van het populaire “Asia Leaders Programme”, dat geheel gesponsord wordt door de Nippon Foundation, vond in oktober de derde afstudeerceremonie plaats op de Ateneo de Manila universiteit in de Filippijnen.
UPSAM In augustus 2010 is het “UPEACE Programme in South Asia, the Middle East and the Horn of Africa (UPSAM)” afgerond met een netwerkconferentie in Jordanië. Binnen dit zeer succesvolle project, dat dankzij subsidie van de Nederlandse overheid (DGIS) tot stand is gekomen, hebben professors van UPEACE 16 universiteiten in de Hoorn van Afrika, het Midden-Oosten en Zuid-Azië begeleid bij het starten van master-opleidingen in “Peace and Conflict Studies”. Aan dit “capacity building” programma namen veertien landen deel, waaronder gebieden die zwaar geteisterd worden door conflicten en geweld, zoals Darfur, Irak, Kasjmier en Somalië. Zie www.upsam.upeace.org. Het UPSAM programma krijgt een vervolg met een vergelijkbaar tweejarig “capacity cooperation” programma, wederom met steun van de Nederlandse overheid. Dit programma richt zich op tien partneruniversiteiten in het Afrikaanse Grote Merengebied (Kongo, Rwanda, Burundi, Oeganda, Tanzania, Kenia, Zambia). Disarmament training Voor de tweede keer gaf UPEACE in 2010 een training over ontwapeningsonderhandelingen in Genève, aan 85 diplomaten waaronder 13 ambassadeurs. De training is ontwikkeld in samenwerking met het UN Institute for Disarmament Research (UNIDIR) en de Geneva School of Diplomacy. Gezien de grote belangstelling wordt de training een jaarlijks terugkerende gebeurtenis, hiertoe is een Memorandum of Understanding afgesloten met UNIDIR. Senior executive seminar In november verzorgde UPEACE een “senior executive seminar” voor de Banco do Brasil. Twintig “senior executives” woonden het programma bij, dat gedurende twee dagen in Costa Rica en twee dagen in New York werd gehouden. Het seminar richtte zich op duurzaamheid en maatschappelijk verantwoord ondernemen en werd als een groot succes beschouwd.
8
4.2.5
OVERIGE ONTWIKKELINGEN IN 2010
UPEACE Asia-Pacific Center In januari 2010 is het startsein gegeven voor de oprichting van het UPEACE Asia-Pacific Center (UPAPC) in Korea. In samenwerking met de Sogang University en met ondersteuning van de Koreaanse regering wordt toegewerkt naar een instituut voor vredeseducatie in een land dat constant te maken heeft met oorlog en conflicten. Ondertekening door Korea Op 11 juni heeft Korea als eerste land na negen jaar de “International Agreement for the Establishment of UPEACE” ondertekend. De ceremonie vond plaats in het gebouw van de Verenigde Naties in New York. De Koreaanse vlag zal in 2011 ook op de campus in Costa Rica komen te hangen, samen met de vlaggen van de andere ondertekenaars. De Costa Ricaanse overheid De contacten met de overheid van Costa Rica worden langzamerhand beter. Zo is de weg naar de UPEACE campus, die door langdurige regenval vrijwel onbegaanbaar was geworden, inmiddels gerepareerd en heeft de huidige president, Laura Chinchilla, een lezing gegeven tijdens de “Graduation Day”op 9 juli en de vlag gehesen ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan. Verbouwingen De entree is verbouwd tot een multifunctioneel atrium waar voortaan evenementen en tentoonstellingen kunnen worden gehouden en waar, dankzij de Nippon Foundation, voorzieningen voor gehandicapten zijn aangebracht. Internationale Dag van de Vrede Op 21 september werd de Internationale Dag van de Vrede gevierd. Studenten hadden diverse activiteiten georganiseerd, waaronder het begraven van een “tijdcapsule” die pas in 2020 zal worden geopend bij het 40-jarig bestaan van UPEACE. Bezoekers naar Costa Rica De Nederlandse voormalig minister van ontwikkelingssamenwerking Bert Koenders heeft in de zomer UPEACE bezocht. Een toenemend aantal “visiting professors”, o.a. van de University of California at Berkeley, de University of Minnesota en de Hankuk University in Korea, hebben colleges gegeven. Ook oud-minister Jan Pronk heeft, evenals in 2009, als visiting professor de maand november doorgebracht op de campus in Costa Rica. Van 12 tot 14 mei 2010 heeft een delegatie van de Postcode Loterij een bezoek gebracht aan UPEACE in Costa Rica. Zij werden vergezeld door een medewerker van het Wereldnatuurfonds (WWF). Behalve een rondleiding over de campus kregen zij een vol programma aangeboden bestaande uit onder meer het bijwonen van colleges en ontmoetingen met medewerkers en studenten. Hiermee
9
konden zij zich een goed beeld vormen van hoe de jaarlijkse bijdrage van de Postcode Loterij wordt besteed. Sociale netwerken Ook UPEACE maakt in toenemende mate gebruik van deze nieuwe media. Met name Facebook en Twitter worden volop ingezet om UPEACE te promoten en nieuws te verspreiden en via het UPEACE kanaal op YouTube zijn diverse filmpjes te bekijken. 4.2.6
PLANNEN EN UITDAGINGEN VOOR DE TOEKOMST
4.2.6.1 De financiële situatie 3 Door de economische crisis hebben zich in 2010 minder financieel draagkrachtige studenten aangemeld terwijl er aan de andere kant meer aanmeldingen kwamen van studenten uit ontwikkelingslanden die een beroep deden op het zgn. “Scholarship Fund”. De inkomsten uit de cursussen en de collegegelden zijn voor UPEACE de meest duurzame vorm van inkomsten maar UPEACE vindt het belangrijk om de balans te bewaken tussen deze twee groepen. Het streven van UPEACE is om uiteindelijk zo onafhankelijk mogelijk te worden van subsidies en donaties. De zoektocht naar alternatieve financieringsmogelijkheden gaat daarom onverminderd door en de komende jaren zal UPEACE zich nog meer gaan richten op een bedrijfsmatige aanpak, onder meer door nieuwe, actuele master-programma’s te ontwikkelen en volop te investeren in “distance learning”. Ook zijn er nieuwe betalingsregelingen ontwikkeld (waarbij studenten een korting krijgen op het collegegeld die ze op een later moment terugbetalen), in de hoop hiermee meer studenten te kunnen aantrekken. UPEACE gaat steeds meer samenwerkingsverbanden aan met andere universiteiten wereldwijd, ook in Nederland. Wat echter een blijvend probleem is is dat de meeste donors wel geïnteresseerd zijn om programma’s te financieren, maar niet de bijbehorende management- en overheadkosten. De bijdrage van de Postcode Loterij is daarom extra welkom aangezien deze, als “core funding”, wél besteed kan worden aan de institutionele kosten. UPEACE blijft voorlopig afhankelijk van deze extra injecties, die ook nodig zijn voor verbetering van de secundaire arbeidsvoorwaarden voor het personeel, zoals mogelijkheden voor pensioenopbouw, verzekeringen, kinderopvang, etc. 4.2.6.2 Uitbreiding en verbouwingen Hoe meer studenten, hoe meer behoefte aan voorzieningen. Om een echte “campus” sfeer te creëren moeten er overnachtingsplekken komen, sportvoorzieningen, kinderopvang, etc. UPEACE is weliswaar eigenaar van het land en de gebouwen maar kan hierdoor echter geen extra hypotheken krijgen voor verbouwingen en uitbreidingen. Desondanks heeft UPEACE de ambitie de 3
De jaarrekening van UPEACE (over 2009 en tot 31 augustus 2010 (het eind van het academisch jaar)) bevat een door Ernst&Young afgegeven goedkeurende accountantsverklaring en is op te vragen bij het secretariaat van de Alliance.
10
komende jaren de campus flink uit te breiden (met o.a. een auditorium, extra klaslokalen, sportfaciliteiten, kinderopvang, studentenhuisvesting en een “learning centre”) en hiermee haar capaciteit te vergroten. Het maximum ligt momenteel op 190 studenten. Het streven is te groeien naar 300 studenten en in een latere fase mogelijk zelfs tot 600 studenten. Maar hiervoor zijn substantiële aanpassingen nodig van de gebouwen op de campus hetgeen om aanzienlijke financiële injecties vraagt. Inmiddels is een architect (gespecialiseerd in duurzaam bouwen) ingeschakeld om een eerste masterplan te ontwikkelen. De campus is gelegen in een schitterend natuurpark van 350 hectare dat privé-eigendom is van UPEACE. De omgeving biedt bezoekers de mogelijkheid tot wandelingen door primair en secundair regenwoud en nodigt uit tot bezinning en reflectie. Daarom zijn er nu plannen om een bezoekerscentrum op te richten vanwaaruit rondleidingen worden georganiseerd en waar onderwijsactiviteiten kunnen worden aangeboden. De locatie is ook bij uitstek geschikt om journalisten interessante achtergrondverhalen te laten schrijven en om wervende tv-programma’s te laten produceren. Behalve dat de toegankelijkheid van de UPEACE hiermee verbetert levert dit ook extra inkomsten op. 4.2.6.3 Nieuwe master-programma’s en on-line cursussen In het voorjaar van 2011 wordt het nieuwe on-line master programma “Sustainable Peace in the Contemporary World” opengesteld. UPEACE ontving vele verzoeken die van mensen die niet in staat zijn om naar Costa Rica te reizen maar wel geïnteresseerd zijn in het studieaanbod. UPEACE heeft daarom grote verwachtingen bij deze nieuwe dimensie die distance learning biedt. Het programma is zo ontworpen dat veel deelnemers het tegelijkertijd kunnen volgen. Eveneens in 2011 gaat het nieuwe master programma “Sustainable Urban Governance and Peace” van start. Dit programma is met steun van de Zwitserse overheid ontwikkeld in samenwerking met UN-HABITAT en richt zich op de hedendaagse problemen van grote steden – een zeer actueel programma aangezien inmiddels meer dan de helft van de wereldbevolking in grote steden leeft. Bovendien zijn er plannen voor een nieuw Master-programma op het gebied van “Health, Peace and Conflict Studies”. Samen met de University of California at Berkeley wordt in 2011 een nieuwe “Summer course” aangeboden, getiteld “Human Security and Peace Building – Problems without Passports”. Het programma wordt in juni en juli gehouden op de campus in Costa Rica. Voor het eerst worden ook geselecteerde “undergraduates” toegelaten. UPEACE heeft een zgn. “Diplomats-in-Residence” programma ontwikkeld en de ministeries van buitenlandse zaken van landen met professionele diplomatieke diensten aangeschreven. Het idee is
11
dat diplomaten, gedurende hun sabbatical of als zij “in-between-jobs” zijn, gedurende een bepaalde periode dit programma kunnen volgen. Tevens komen UPEACE-studenten op deze manier in contact met ervaren professionals waardoor er een interessante kruisbestuiving kan ontstaan. De bestaande regionale programma’s in Afrika, het Midden Oosten, Centraal Azië en Manilla worden voortgezet, evenals de “dual-degrees” programma’s met de American University en de Hankuk University of Foreign Studies. UPEACE streeft naar uitbreiding van haar regionale programma’s (zie 4.2.4) in sleutelgebieden elders in de wereld, zoals in Latijns Amerika, de Cariben, China en India. 4.2.6.4 UPEACE in Nederland en Europa Den Haag/Delft Op basis van de resultaten van het haalbaarheidsonderzoek 4 in 2008 zal UPEACE in 2011 mogelijk gaan samenwerken met het Leiden University College The Hague. Het “LUC The Hague” is in september 2010 van start gegaan en biedt een interdisciplinaire bacheloropleiding aan die zich richt op vrede, recht en duurzaamheid. Behalve dat UPEACE-docenten hier colleges kunnen gaan verzorgen kan er t.z.t. ook uitwisseling van studenten en staf plaatsvinden en wordt er mogelijk in de toekomst een UPEACE-leerstoel ingesteld. En LUC-studenten kunnen na het behalen van hun bachelordiploma vervolgens bij UPEACE een master-programma volgen. Ook is UPEACE geïnteresseerd in samenwerking met de “Hague Academic Coalition”, een samenwerkingsverband van een aantal Haagse instituten, te weten Carnegie Foundation, Clingendael, Grotius Centre for International Legal Studies, International Institute of Social Studies of Erasmus University Rotterdam, T.M.C. Asser Instituut, The Hague Academy of International Law, The Hague Institute for the Internationalisation of Law, The Hague University of Applied Sciences. Hierover wordt in een later stadium besloten. In april 2010 is met het Institute of Social Studies een Memorandum of Agreement afgesloten. Aangezien beide instituten vergelijkbare master-programma’s aanbieden is afgesproken om te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn op het gebied van uitwisseling van studenten en staf, ontwikkeling van een gezamenlijk promotietraject, gezamenlijke trainingen en onderzoeksprojecten. Als een uitvloeisel van het gezamenlijke colloquium met UNESCO-IHE Institute for Water Education in september 2010 (zie 4.3.5) zal in 2011 een Memorandum of Understanding worden afgesloten met betrekking tot een gezamenlijke leerstoel “Peace and Water”. Beide instituten zullen zich inzetten voor projecten waarbij de expertise van UPEACE op het gebied van vrede, conflict en klimaatproblemen wordt gecombineerd met de expertise van UNESCO-IHE op het gebied van watermanagement. Tot slot: UPEACE heeft contact met het in oprichting zijnde “Institute for Global Justice” te Den Haag: een onderzoeks- en opleidingsinstituut dat in de eerste fase onder meer trainingen gaat aanbieden op het gebied van “peace-diplomacy” en op het terrein van “environment-developmentjustice” vraagstukken. Onderzocht zal worden of UPEACE hieraan vanuit de bestaande curricula voor 4
Binnen dit onderzoek zijn mogelijkheden onderzocht voor een eventuele vestiging van UPEACE in Den Haag. 12
haar master-opleidingen een bijdrage kan gaan leveren. Dit instituut wil uiteindelijk uitgroeien tot een van de toponderzoek- en opleidingsinstellingen op het gebied van vrede, recht en internationale veiligheid. De Amerikaanse oud-minister Madeleine Albright heeft zitting in de Raad van Toezicht. Belgrado Het European Centre for Peace and Development (ECPD) is in 1983 opgericht in Belgrado als een samenwerkingsverband tussen UPEACE en de regering van toenmalig Joegoslavië. Door de jarenlange conflictsituatie is het instituut lange tijd uit de running geweest maar is nu weer actief. De regering van Servië heeft de overeenkomst met UPEACE overgenomen. Er is een nieuw bestuur, een nieuwe internationale board of directors en er worden master- en Ph.D.- programma’s aangeboden in meerdere steden in het westelijk Balkangebied. Er worden nu gezamenlijke programma’s met UPEACE ontwikkeld en mogelijk zal in 2011 de eerste Europese graduation in Belgrado kunnen plaatsvinden. Monaco In december heeft de rector van UPEACE in Monaco een trilaterale overeenkomst afgesloten met de organisatie “Peace and Sport” en de International University of Monaco. Gezamenlijk zal een on-line master-programma worden ontwikkeld over “Sustainable Peace through Sport” met de verwachting jonge mensen zo op een positieve manier te kunnen interesseren voor vredesvraagstukken. Met de hierboven beschreven overeenkomsten is een belangrijke basis gelegd voor verdere netwerkontwikkeling en expansie van UPEACE in Europa, een ontwikkeling waaraan de Alliance graag wil bijdragen. Meer hierover is te lezen in de volgende hoofdstukken.
13
4.3
BESTUURSZAKEN IN 2010
4.3.1
CBF-KEURMERK
Met ingang van 1 januari 2005 is de Stichting Alliance for the University for Peace door het Centraal Bureau Fondsenwerving (CBF, zie www.cbf.nl) erkend als “Keurmerkhouder”. Dit houdt onder meer in dat de Alliance toeziet op een verantwoorde besteding van de verworven fondsen ten behoeve van UPEACE. Deze erkenning was oorspronkelijk geldig tot 1 januari 2010 maar is per 1 april 2009, door de toepassing van het nieuwe reglement CBF-Keur, omgezet in een nieuw keurmerk. Bovendien is, door de deelname van de Alliance aan de “Campagne Nalaten” (zie 4.4.2) de hoedanigheid omgezet van “kansspelbegunstigde” in “fondsenwervende instelling”. Dit betekent dat de Alliance tegenwoordig wordt beoordeeld op het volledige Reglement van het CBF-Keur. Zo zal de jaarverslaggeving volgens de vernieuwde versie van de “Richtlijn 650” 5 moeten worden opgesteld zodat de kosten die worden gemaakt voor de fondsenwerving duidelijk naar voren komen. Het bovenstaand certificaat toont dat de erkenning geldig is tot 1 april 2012. Tot die tijd zal er elk jaar een toetsing plaatsvinden. Bij de tussentijdse controle in 2010 is getoetst of de Stichting Alliance for the University for Peace de gedane toezeggingen naar aanleiding van de voorgaande controle is nagekomen. Daarnaast is het jaarverslag 2009 beoordeeld op beschikbaarheid, accountantsverklaring, de samenvatting van de verantwoordingsverklaring, en een aantal belangrijke bepalingen uit de Richtlijn 650 Fondsenwervende Instellingen. Het bureau heeft met tevredenheid geconstateerd dat de opmerkingen gemaakt naar aanleiding van de voorgaande toetsing zijn verholpen en ook zijn er geen nieuwe afwijkingen of opmerkingen geconstateerd. Het nieuwe Reglement CBF-Keur is per 1 juli 2008 van kracht gegaan en is ontstaan na vervlechting met de “Code Goed Bestuur voor Goede Doelen” (“Code Wijffels”). Hierdoor is meer nadruk komen te liggen op de volgende principes:
5
De nieuwe “Richtlijn 650”, samengesteld door de Raad voor de Jaarverslaggeving, is vanaf 1 januari 2008 verplicht gesteld voor alle fondsenwervende instellingen. 14
• • •
de functiescheiding tussen uitvoeren, besturen en toezicht houden; het continue verbeteren van de effectiviteit en efficiëntie van de bestedingen; het optimaliseren van de omgang met de belanghebbenden en vrijwilligers.
Deze “principes voor goed bestuur” zijn opgenomen in het toetsingskader van het CBF-Keur. Elke keurmerkinstelling mag op haar eigen wijze inhoud geven aan deze principes maar moet dit jaarlijks vastleggen in de zgn. “verantwoordingsverklaring” die hieronder wordt toegelicht. 4.3.2
VERANTWOORDINGSVERKLARING: OVER DE PRINCIPES VAN GOED BESTUUR
In onderstaande verantwoordingsverklaring legt het bestuur van de Alliance verantwoording af over drie principes: 1. Onderscheid de functies toezicht houden, besturen en uitvoeren. Het bestuur van de Alliance bestaat uit ten minste zes natuurlijke personen. Ultimo 2010 bestaat het bestuur van de Alliance uit: •
Marius Enthoven (voorzitter), voormalig directeur-generaal Milieubeheer, Europese Commissie
•
Berma Klein Goldewijk (secretaris), directeur Center for Dignity and Rights (CEDAR) en senior lecturer Centre for Conflict Studies, Universiteit Utrecht
•
Henk van Schaik (penningmeester), program coordinator international, Netherlands Foundation Water and Climate
•
Ronald Loudon, voormalig ambassadeur in Egypte en Italië, vice-voorzitter van ECNC (European Center for Nature Conservation)
•
John J. Maresca, rector University for Peace
•
Alide Roerink, adviseur internationaal, NCDO
•
Wouter Veening, directeur Institute for Environmental Security
Het dagelijks bestuur van de Alliance is in handen van de voorzitter, secretaris en penningmeester. De overige Nederlandse bestuursleden hebben hierbij een toezichthoudende functie. De Alliance heeft geen aparte Raad van Toezicht. Het bestuur komt minimaal twee keer per jaar bijeen voor een bestuursvergadering. Tussentijds vindt, indien noodzakelijk, onderling contact plaats via e-mail of telefoon. De bestuursleden zijn aangezocht vanwege hun huidige functie, hun staat van dienst, hun netwerk en hun persoonlijke betrokkenheid bij (internationale) vredesvraagstukken. Hierbij is één van de bestuursleden een directe vertegenwoordiger van UPEACE (bij voorkeur de (vice-) rector). De bestuursleden worden benoemd voor een periode van ten hoogste vijf jaar en treden af volgens een
15
door het bestuur op te stellen rooster van aftreden. Zij kunnen na hun aftreden worden herbenoemd voor een periode van hoogstens vijf jaar. Eens in de drie jaar vindt een zelfevaluatie plaats van het bestuur, al dan niet met input van externe partijen. Indien mogelijk wordt deze zelfevaluatie gecombineerd met de reguliere aanpassing van het rooster van aftreden. Uitvoerende werkzaamheden voor de Alliance worden verricht door Petra van der Ham, eigenaar/directeur van Protipico Projectmanagement. De hierbij gehanteerde procedures zijn vastgelegd in een huishoudelijk reglement. In opdracht van de stichting ondersteunt zij de voorzitter, secretaris en penningmeester bij hun bestuurswerkzaamheden en bereidt zij de bestuursvergaderingen voor. Tevens fungeert zij als contactpersoon voor UPEACE, de Postcode Loterij, het Centraal Bureau Fondsenwerving en overige partijen. Zij is onder meer verantwoordelijk voor de financiële administratie en de samenstelling van het jaarverslag, alsmede voor de diverse communicatie-uitingen zoals folders en het up-to-date houden van de website. 2. Optimaliseer de effectiviteit en efficiency van bestedingen. De facto fungeert de Alliance tot nu toe voornamelijk als doorgeefluik naar UPEACE in Costa Rica van de in Nederland ontvangen bijdrage van de Postcode Loterij. De totale kosten van de algemene, uitvoerende werkzaamheden door Protipico Projectmanagement plus de overige noodzakelijke kosten bedragen maximaal 10% van de totale bijdrage die wordt ontvangen van de Postcode Loterij, hetgeen inhoudt dat minimaal 90% rechtstreeks wordt besteed aan de doelstelling. De bestuursleden ontvangen desgevrgaagd een onkostenvergoeding (voor bijvoorbeeld gemaakte reiskosten), maar geen bezoldiging. De gespecificeerde jaarrekeningen van de Alliance (incl. goedkeurende accountantsverklaring) zijn verkrijgbaar via de website. Hierin is ook de besteding van de jaarlijkse loterijbijdrage door UPEACE opgenomen. Bij het secretariaat van de Alliance kan bovendien de jaarrekening van UPEACE zelf (incl. goedkeurende accountantsverklaring) worden opgevraagd. 3. Optimaliseer de omgang met belanghebbenden. De belangrijkste belanghebbenden van de Alliance tot nu toe zijn UPEACE en de Postcode Loterij. In de toekomst komen hier wellicht ook vertegenwoordigers van andere Nederlandse instituten bij. In de statuten van de Alliance zijn als doelstellingen vastgelegd: a) het ondersteunen van de activiteiten van de University for Peace, en b) het stimuleren van de samenwerking tussen de University for Peace en andere (wetenschappelijke) instituten. Een soepele en zorgvuldige afstemming met UPEACE wordt op een aantal manieren gewaarborgd. Ten eerste doordat de rector van UPEACE als bestuurslid van de Alliance de bestuursvergaderingen bijwoont (minimaal 2 keer per jaar). De rector rapporteert dan uitgebreid over de activiteiten en
16
plannen van UPEACE. Tussendoor vindt regelmatig overleg plaats met de overige bestuursleden via de e-mail en telefoon. Ten tweede onderhoudt Petra van der Ham frequent contact met een aantal medewerkers van de rector, met name over diverse communicatie-uitingen, het samenstellen van vergaderstukken, e.d. Ook de afstemming met de Postcode Loterij vindt op uiteenlopende manieren plaats. Ten eerste vindt eens per twee jaar een bestuursvergadering plaats op het kantoor van de loterij in Amsterdam. Hierbij houdt één van de medewerkers van de afdeling Goede Doelen een presentatie over de stand van zaken bij de Postcode Loterij en is er de mogelijkheid over en weer informatie uit te wisselen en vragen te stellen. Ten tweede organiseert de Postcode Loterij twee keer per jaar een bijeenkomst voor alle (communicatie-) medewerkers van haar beneficiënten. Deze worden bijgewoond door Petra van der Ham. Zij verzorgt ook de toezending van relevante documenten over UPEACE naar de loterij en is contactpersoon voor alle overige zaken. Tot slot vindt elk jaar in februari het zgn. “Goed Geld Gala” plaats waar de Postcode Loterij de jaarlijkse bijdragen symbolisch overhandigt aan haar beneficiënten. Deze bijeenkomst wordt bijgewoond door één of meerdere bestuursleden, samen met Petra van der Ham (zie 4.1.1). 4.3.3
HET BESTUUR VAN DE ALLIANCE
Op www.allianceforupeace.nl zijn van alle bestuursleden korte biografieën opgenomen. Zoals hierboven beschreven komen zij minimaal tweemaal per jaar bijeen. Een belangrijk doel van deze vergaderingen is dat de bestuursleden geïnformeerd worden over de stand van zaken bij UPEACE. Voorafgaand aan de vergaderingen worden zij zoveel mogelijk van diverse documenten voorzien (zoals jaarverslagen en rapporten), welke tijdens de vergadering vervolgens nader worden toegelicht. De bestuursleden worden op deze manier face-to-face geïnformeerd over de voortgang en de bestedingen van de loterijbijdrage. Overige correspondentie verloopt via e-mail en de nieuwsbrieven van UPEACE, zie ook 4.2.1. Het resterende deel van de vergaderingen wordt, behalve aan reguliere bestuurszaken, besteed aan bijvoorbeeld in te dienen projectvoorstellen, strategieën voor fondsenwerving, etc. 4.3.4
EVALUATIE POSTCODE LOTERIJ
In 2010 vond de tweede evaluatie plaats van de overeenkomst tussen de Alliance for UPEACE en de Postcode Loterij. De evaluatie bestond uit drie onderdelen: 1. vragen over ervaringen met, en verwachtingen van de samenwerking met de Postcode Loterij; 2. algemene vragen over de Alliance en over UPEACE; 3. financiële en formele aspecten (a.d.h.v. de jaarrekeningen van de laatste vijf jaar). Dit onderdeel werd beoordeeld door Dubois & Co registeraccountants.
17
Op basis van de antwoorden heeft de Postcode Loterij vervolgens een evaluatierapport opgesteld dat op 20 juli besproken werd met Marius Enthoven en Petra van der Ham. Tijdens dit gesprek kwam onder meer naar voren dat de Postcode Loterij er grote prijs op zou stellen als UPEACE voortaan een uitgebreid “communicatieplan” zou opstellen. Dit verzoek is voorgelegd aan de betreffende medewerkers van UPEACE in Costa Rica en in het najaar is een, gezamenlijk met de Alliance opgesteld communicatieplan, toegestuurd aan de Postcode Loterij. Een andere belangrijke uitkomst was dat de Postcode Loterij er de voorkeur aan zou geven als de jaarlijkse bijdrage voortaan rechtstreeks naar UPEACE wordt overgemaakt, dus niet meer via de Alliance. De Alliance zou hiermee een groot deel van haar bestaansrecht kunnen verliezen. Besloten werd om deze mogelijkheid voor te leggen aan de rector van UPEACE. Enthoven heeft tijdens het evaluatiegesprek de Postcode Loterij niet alleen verzocht om verlenging van de reguliere bijdrage maar ook om een verhoging, en wel om de volgende redenen: • • • • •
De afgelopen jaren is UPEACE aanzienlijk gegroeid, zowel qua aantal activiteiten als qua aantal studenten, en deze groei zet zich nog steeds voort. Ook in Nederland ontplooit UPEACE steeds meer activiteiten. Er is inmiddels sprake van structurele samenwerking met meerdere opleidingsinstituten (ISSEUR, UNESCO-IHE, LUC The Hague). Er is meer samenwerking met andere beneficiënten van de Postcode Loterij. UPEACE is een van de weinige beneficiënten op het gebied van (vredes) educatie terwijl capacity building zo’n belangrijke voorwaarde is om resultaten te kunnen behalen op de prioriteitsthema’s die door de Postcode Loterij en haar beneficienten worden ondersteund.
De resultaten van de evaluatie zijn eind 2010 voorgelegd aan de Raad van Commissarissen van de Postcode Loterij en besloten is tot voorzetting van de samenwerkingsovereenkomst met UPEACE. Tijdens het “Goed Geld Gala” in 2011 zal de uitslag bekend worden gemaakt over het verzoek tot verhoging van de reguliere bijdrage. 6 4.3.5
EXTRA ACTIVITEITEN TER GELEGENHEID VAN HET 30-JARIG BESTAAN
Aangezien één van de doelstellingen van de Alliance is om de naamsbekendheid van UPEACE in Nederland (en Europa) te vergroten, werd het 30-jarig bestaan gezien als een geschikte aanleiding om in 2010 een aantal extra activiteiten te ontplooien. Er is daarom in het voorjaar een projectplan geschreven, bestaande uit vier onderdelen, 7 waarmee meerdere fondsen zijn benaderd.
6
Inmiddels is bekend dat dit verzoek om verhoging niet is gehonoreerd. Wel is de reguliere bijdrage van € 500.000 per jaar voor de komende vijf jaar verlengd.
7
Aanvankelijk was het plan om, in samenwerking met diverse Nederlandse organisaties en instellingen, een lezingenserie te organiseren met als overkoepelend thema: “Recurrent Conflict and New Prospects for Peace”. Echter al snel bleek dat een dergelijke aanpak, gezien de beperkte menskracht en financiële middelen van de Alliance, niet haalbaar was. Vervolgens is ervoor gekozen om slechts één evenement te organiseren en wel tijdens de internationale vredesweek in september.
18
1. Colloquium “The Right to Water and Water Rights in a Changing World” Op initiatief van Henk van Schaik, bestuurslid van de Alliance, en in zeer gewaardeerde samenwerking met het UNESCO-IHE Institute for Water Education, vond op woensdagmiddag 22 september een internationaal colloquium plaats in het UNESCO-IHE gebouw in Delft. Ook Netherlands National Committee IHP-HWRP, PCCP, IHP, Co-operative Programme on Water and Climate (CPWC) en de Netherlands National Commission for UNESCO hebben meegewerkt aan de realisering van het evenement en van de Van Bylandt Stichting heeft de Alliance een subsidie ontvangen. De bijeenkomst werd geopend en voorgezeten door Marius Enthoven, voorzitter Alliance, en András Szöllösi-Nagy, rector UNESCO-IHE. Juristen van naam: Professor Laurence Boisson de Chazournes (Université de Genève) en Rechter Gregory Hobbs (Colorado Supreme Court, VS) hielden een lezing over respectievelijk “International environmental law and access to water: The challenges ahead” en “Water-sharing: A necessity for peace in an era of uncertainty and risk”. In de zaal bevond zich een ongebruikelijk divers doch bijzonder betrokken publiek bestaande uit ruim honderd deelnemers: juristen, topdiplomaten (waaronder meerdere ambassadeurs), waterdeskundigen en studenten. Vier sprekers reageerden op de lezingen waardoor er levendige discussies ontstonden, onderling en met het publiek. De middag werd afgesloten met een receptie en in 2011 zal een rapport verschijnen met de lezingen en samenvattingen van de discussies. 2. UPEACE Society De alumni van UPEACE vormen een dynamische, hooggekwalificeerde en multiculturele groep. De website network.upeace.org geeft een indruk waar de alumni zoal zijn terechtgekomen. Er zijn al alumnigroepen aktief in de Verenigde Staten, Canada, Japan en Afrika. Sinds 2010 werkt de Alliance aan de oprichting van de “UPEACE Society”: een gezelschap van met name Europese alumni (maar ook alumni buiten Europa zijn welkom om zich aan te sluiten). De reden voor de oprichting van de UPEACE Society is dat ook binnen Europa UPEACE de ambitie heeft om de vleugels uit te slaan. Alumni van UPEACE, die werkzaam en/of woonachtig zijn in Europa, kunnen hierbij een belangrijke rol spelen, aangezien zij als “ambassadeurs” kunnen fungeren door hun eigen netwerken aan te spreken. De UPEACE Society wil daarom uiteindelijk een kritieke massa aan UPEACE-alumni die woonachtig en/of werkzaam zijn in Europa creëren. Het project startte met het opvragen van contactgegevens van alumni – voor zover bekend – bij het UPEACE alumni-office in Costa Rica. Zij zijn allen benaderd met de vraag of zij interesse hebben in de UPEACE Society. Helaas bleken veel contactgegevens niet meer actueel maar toch hebben een kleine
19
honderd personen positief gereageerd. De verwachting is dat zij ook weer andere alumni uit hun eigen netwerk zullen attenderen en dat zodoende een sneeuwbaleffect zal ontstaan. Om de oprichting en uitvoering van dit project professioneel te kunnen aanpakken heeft de Alliance een subsidieaanvraag ingediend bij “UNESCO Power of Peace Network”, zie www.thepowerofpeacenetwork.com. In het najaar werd echter bekend dat deze aanvraag niet gehonoreerd zou worden. Inmiddels had de Alliance wel al LinkedIn en Facebook groepen aangemaakt, eind 2010 waren hierbij ca 60 mensen bij aangesloten. In 2011 zal het project zeker verder worden ontwikkeld, aangezien dergelijke netwerken een belangrijke rol kunnen spelen bij het versterken van de zichtbaarheid van UPEACE in Europa en bij het ondersteunen van activiteiten van UPEACE. 3. UPEACE Soul Een van de eerste concrete activiteiten van de UPEACE Society was de uitgave van het “UPEACE Soul” boek: een boek dat is samengesteld aan de hand van bijdragen van de alumni van de UPEACE Society. Ruim twintig alumni keken terug op hun periode bij UPEACE en beschreven welke rol deze ervaring heeft gespeeld in hun carrière èn in hun persoonlijke leven. Het boek werd gepresenteerd tijdens de alumni-reünie in december in Costa Rica en is sindsdien ook beschikbaar via de website van de Alliance. 8 Het boek zal tevens als instrument dienen voor fondsenwerving en worden gebruikt als relatiegeschenk. 4. Fototentoonstellingen De twee tentoonstellingen die door UPEACE zijn samengesteld ter gelegenheid van het 30-jarig bestaan (zie 4.2.2), waren in 2010 ook in Nederland te bezichtigen. De tentoonstelling “Through my eyes, my life in Costa Rica” was gedurende medio september tot eind januari 2011 in het UNESCO-IHE gebouw te Delft te zien. Deze tentoonstelling gaat over vluchtelingen die met steun van de vluchtelingenorganisatie UNHCR een nieuw leven zijn begonnen in Costa Rica. Zij hebben zelf foto’s over hun leven gemaakt onder supervisie van een UPEACE alumna, Morea Steinhauer. De tentoonstelling vormde tevens een onderdeel van het colloquium op 22 september aldaar, zie hierboven, waardoor de deelnemers aan het colloquium in staat werden gesteld de tentoonstelling te bezoeken. Ook overige bezoekers van het instituut, alsmede vele UNESCO-IHE studenten, hebben de tentoonstelling bekeken. Geschat wordt dat ca 2.000 mensen de tentoonstelling hebben gezien.
8
Een geprint exemplaar is op aanvraag beschikbaar bij het secretariaat van de Alliance. 20
Gedurende de maand december was “The View from the University for Peace” te zien in het gebouw van het Institute of Social Studies te Den Haag. Deze tentoonstelling bestaat uit foto’s die zijn gemaakt door medewerkers en studenten van UPEACE en tonen situaties gerelateerd aan UPEACE-thema’s. De schatting is dat ca 500 mensen de tentoonstelling hebben bekeken, waaronder ISS-studenten, medewerkers en overige bezoekers. Tot slot De voorzitter heeft in 2010 op persoonlijke titel een aantal personen en organisaties uit zijn privénetwerk benaderd voor een donatie aan het Scholarship Fund als een “jubilee scholarship”. Dit heeft geresulteerd in een bedrag van € 13.313, waaronder een subsidie van € 10.000 van de ASN Foundation. Dit totaalbedrag is vervolgens integraal is overgemaakt aan UPEACE, zie het financiële gedeelte van dit jaarverslag.
4.3.6
BESTUURSVERGADERINGEN
Hieronder volgt een samenvatting van de verslagen van de drie bestuursvergaderingen in 2010. De eerste bestuursvergadering vond plaats op 4 februari en werd gehouden in Vergadercentrum Hoog Brabant te Utrecht. Aanwezig waren de bestuursleden Marius Enthoven (voorzitter), Berma Klein Goldewijk (secretaris), Henk van Schaik (penningmeester), Ronald Loudon en Jack Maresca (gewone bestuursleden) en Petra van der Ham (Protipico Projectmanagement). Na de opening en het vaststellen van de agenda gaf Maresca een update over de stand van zaken bij UPEACE en een toelichting op de plannen voor de toekomst (zie 4.2.6). Vervolgens deed de voorzitter verslag van de besprekingen met vertegenwoordigers van het Leiden University College The Hague en het Institute for Global Justice. Het resterende deel van de vergadering werd besteed aan reguliere bestuurszaken van de Alliance. De volgende agendapunten werden besproken c.q. vastgesteld: • • • • • •
het verslag van de vorige vergadering op 3 september 2009 en van de brainstorm meeting op 27 november 2009; het financieel overzicht 2009 van de Alliance; het concept-activiteitenplan 2010 van de Alliance; de concept-begroting 2010 van de Alliance; het concept-meerjarenplan 2011-2013 van de Alliance; deelname aan de Campagne Nalaten (zie 4.4.2).
Na afloop van de vergadering vertrokken Marius Enthoven, Jack Maresca en Petra van der Ham gezamenlijk naar het “Goed Geld Gala” in Utrecht (zie 4.1.1).
21
De tweede bestuursvergadering werd gehouden op 17 juni en vond plaats in het kantoor van het Institute for Environmental Security te Den Haag. Aanwezig waren de bestuursleden Marius Enthoven (voorzitter), Henk van Schaik (penningmeester), Ronald Loudon en Wouter Veening (gewone bestuursleden) en Petra van der Ham (Protipico Projectmanagement). De rector van UPEACE, Jack Maresca, kon er deze keer niet bij zijn in verband met verplichtingen in Costa Rica. Daarom had hij voorafgaand aan de vergadering een uitgebreid verslag van de stand van zaken rondgemaild onder de bestuursleden, zie ook 4.2.1. Marius Enthoven vertelde over zijn bezoek aan Costa Rica in februari. Enthoven is sinds 2009 lid van de UPEACE Council. Deze Council is het statutaire bestuur van UPEACE en houdt jaarlijks minimaal één bijeenkomst op de campus in Costa Rica. Na vertoning van de UPEACE video (zie 4.2.2) werden de volgende agendapunten besproken c.q. vastgesteld: • • • • • • •
het verslag van de vorige vergadering op 4 februari 2010; UPEACE activiteiten in Den Haag (zie 4.2.6.4); de stand van zaken m.b.t. de extra activiteiten i.h.k.v. het 30-jarig bestaan (zie 4.3.5); de concept subsidieaanvraag bij UNESCO Power of Peace Network (zie 4.3.5); de opzet voor vragenlijst zelfevaluatie bestuursleden; het nieuwe rooster van aftreden; de mogelijkheid om een extra projectaanvraag in te dienen bij de Postcode Loterij.
Het voorzitterschap van Marius Enthoven, volgens het rooster van aftreden tot 1 oktober, is verlengd met een jaar. De derde bestuursvergadering werd gehouden op 5 oktober en vond eveneens plaats in het kantoor van het Institute for Environmental Security te Den Haag. Aanwezig waren de bestuursleden Marius Enthoven (voorzitter), Berma Klein Goldewijk (secretaris), Henk van Schaik (penningmeester), Alide Roerink, Ronald Loudon en Jack Maresca (gewone bestuursleden) en Petra van der Ham (Protipico Projectmanagement). Na de opening en het vaststellen van de agenda gaf Maresca een update over de stand van zaken bij UPEACE en een toelichting op de plannen voor de toekomst (zie 4.2). Naar aanleiding van de uitkomst van het evaluatiegesprek met de Postcode Loterij (zie 4.3.4) vertelt hij dat hij de Postcode Loterij schriftelijk heeft laten weten dat hij een groot voorstander is van het voortbestaan van de Alliance, al dan niet in een gewijzigde vorm. Hij ziet de Alliance als een belangrijk ondersteunend instituut dat bovendien een grote rol kan spelen bij het streven van UPEACE naar verdere expansie in Europa. Het resterende deel van de vergadering werd besteed aan reguliere bestuurszaken van de Alliance. De volgende agendapunten werden besproken c.q. vastgesteld: •
het verslag van de vorige vergadering op 17 juni 2010; 22
• • • • • • •
de stand van zaken m.b.t. de samenwerking met Nederlandse instituten (zie 4.2.6.4); het ingediende extra projectvoorstel bij de Postcode Loterij: “NPL-Partners Capacity Building and Networking Programme; 9 het concept communicatieplan voor de Postcode Loterij; aanvullende mogelijkheden voor fondsenwerving voor UPEACE (zie 4.4.2); de stand van zaken m.b.t. de extra activiteiten i.h.k.v. het 30-jarig bestaan; de resultaten van de zelf-evaluatie; MasterPeace: een verzoek aan de (Alliance for) UPEACE om “collaborative partner” te worden van dit wereldwijde project met als apotheose een spectaculaire bijeenkomst op 21 september 2014 in Egypte, zie www.masterpeace.org.
Na de vergadering vertrokken Maresca en Van Schaik naar een bespreking met de rector van UNESCO-IHE in Delft over een mogelijk gezamenlijk te ontwikkelen programma op het gebied van water en vrede (zie ook 4.2.6.4). Vervolgens had de rector een bespreking met de decaan van de Leiden University College The Hague.
9
Begin februari bleek deze aanvraag niet te zijn gehonoreerd. 23
4.4
PUBLICITEIT EN FONDSENWERVING
4.4.1
PUBLICITEIT
Op 5 februari 2010 verscheen in alle dagbladen een paginagrote advertentie van alle goede doelen van de Nationale Postcode Loterij: "Bedankt, deelnemers Postcode Loterij! € 256.621.614,Met z’n allen werken we aan een betere wereld.” Ruim € 250 miljoen. Dat is het totaalbedrag dat wij, de goede doelen, over 2009 van Postcode Loterij mochten ontvangen. Een mijlpaal, door u als deelnemers gerealiseerd. Met dit bedrag zorgen we voor een betere wereld. Bedankt dat u ons een warm hart toedraagt. De 64 goede doelen van de Nationale Postcode Loterij. Samen maken we het verschil.
Vervolgens is op 17 september 2010 in de Telegraaf bijgaande paginagrote advertentie verschenen over de relatie tussen UPEACE en de Postcode Loterij. “Bijvoorbeeld: bomen voor de toekomst. Na de zware aardbeving van januari 2010 is Haïti bezig met de wederopbouw. Het ‘Trees for the Future’-project van Timote Georges (links op de foto) is daarbij van groot belang. Economische voordelen Timote is afgestudeerd aan de University for Peace. Dit internationaal wetenschappelijk instituut is opgericht door de Verenigde Naties. Studenten uit de hele wereld worden er opgeleid tot een nieuwe generatie leiders en vredesonderhandelaars. De theorie die Timote aan de University for Peace opdeed, brengt hij nu in de praktijk. Hij is verantwoordelijk voor het herbebossingprogramma dat sociale en economische voordelen brengt voor lokale gemeenschappen, op een duurzame manier. Heft in eigen handen Samen met zijn landgenoten werkt Timote hard om Haïti er weer bovenop te helpen. Hij bezoekt projecten, praat met boeren en bestuurders, organiseert bosbouwcursussen, zorgt dat zaden en materialen ter plekke komen en zet boomkwekerijen op. Het uiteindelijke doel is dat de kleine
24
boeren zélf verantwoordelijk zijn voor het beheer van de grond en de bosbouwproducten, en zélf hun economische positie verbeteren. Dankzij u… De University for Peace ontvangt sinds 2001 een bijdrage van de Postcode Loterij. Dankzij alle deelnemers van de loterij heeft de University for Peace in totaal 4,6 miljoen euro aan verschillende projecten kunnen besteden. Door mee te doen met de Postcode Loterij steunt u met 50% van uw inleg de University for Peace en nog 74 andere goede doelen. Kijk op www.postcodeloterij.nl Met z´n allen werken we aan een betere wereld. Samen maken we het verschil.” 4.4.2
FONDSENWERVING
De Alliance wil zich onder meer richten op het verwerven van gelden voor het zgn. “UPEACE Scholarship Fund”: een fonds dat is opgericht om gekwalificeerde studenten uit ontwikkelingslanden, die niet in staat zijn hiervoor te betalen, een opleiding te laten volgen bij UPEACE. Het fonds ontvangt bijdragen van diverse individuen, stichtingen, overheden en internationale organisaties en bedrijven. Voor de selectie van de studenten die aanspraak maken op het fonds zijn strenge criteria en transparante procedures opgesteld. Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI) I.h.k.v. het opstarten van een fondsenwervingstraject heeft de Alliance in 2006 het lidmaatschap aangevraagd bij de Vereniging Fondsenwervende Instellingen (VFI, www.vfi.nl) en is vervolgens per 1 september 2006 toegelaten als lid. Een eerste stap die op basis van dit lidmaatschap is gezet is vermelding in de Goede Doelen Gids 2007. Deze gids geeft onafhankelijke, objectieve informatie over (geven aan) goede doelen en wordt onder meer kosteloos verspreid onder notarissen, banken, accountants, gemeenten, vermogensfondsen en estate planners. Ook in de Goede Doelen Gids 2010 (oplage: ca 16.000 exemplaren) heeft de Alliance een pagina gevuld:
25
Campagne Nalaten Eind 2008 heeft het bestuur van de Alliance besloten tot deelname aan de “Campagne Nalaten”, vooralsnog gedurende de periode 2009-2010. Binnen deze campagne, met als thema “Iedereen kan de wereld iets goeds nalaten”, hebben ca 50 goede doelen zich verenigd. Door middel van advertenties, radio- en tv-spotjes, een informatieve website (www.nalaten.nl), folders, certificaten e.d. worden mensen gestimuleerd om in hun testament één of meerdere goede doelen als begunstigden op te nemen. Gedurende een week in april (“De Week van het Testament”) is er een speciale actie waarbij de notarissen een korting hiervoor aanbieden.
26
Tijdens de laatste bestuursvergadering is echter besloten om, in geval van een negatieve reactie van de Postcode Loterij op het verzoek tot verhoging van de reguliere bijdrage, 10 te stoppen met het lidmaatschap van de VFI alsmede met de deelname aan de Campagne Nalaten. Behalve dat hiermee een aanzienlijk bedrag aan kosten wordt bespaard, is deze beslissing ook gelegen in het feit dat in 2011 de mogelijkheid zal worden onderzocht om een professionele fondsenwerver in te schakelen. OneWorld In augustus 2010 heef de Alliance zich aangesloten bij OneWorld, het internationale netwerk van ruim 1.600 organisaties en instellingen die zich inzetten voor een betere wereld, zie www.oneworld.nl.
10
Begin februari 2011 werd bekend dat dit verzoek niet is gehonoreerd. 27
4.5
TOT SLOT
UPEACE biedt concrete oplossingen aan een wereld waar conflicten aan de orde van de dag zijn en vrede en geweldloosheid onbereikbaar lijken. Zij stimuleert overheden, de academische wereld, internationale organisaties en de private sector om te investeren in initiatieven die een duurzame cultuur van vrede en geweldloosheid bevorderen. Zoals blijkt uit hoofdstuk 4.2 groeit UPEACE uit tot een professionele, internationale universiteit en tot hét centrum van een wereldwijde beweging voor vredeseducatie. Inmiddels is UPEACE, behalve in Costa Rica, ook actief in Noord-Amerika, Zwitserland, Afrika, Azië en de Pacific, Centraal-Azië, Latijns-Amerika en de Cariben. De regionale programma’s worden uitgebreid en het “Sharing Knowledge for Peace” programma wordt verder ontwikkeld, met name door stevig te investeren in “distance learning” in de vorm van het aanbieden van diverse on-line cursussen. Het jaar 2010 stond sterk in het teken van het 30-jarig bestaan van UPEACE, zowel in Costa Rica als in Nederland. De extra activiteiten die de Alliance heeft ontplooid hebben reeds geleid tot concrete resultaten. Het succesvolle colloquium in september heeft niet alleen een divers publiek bereikt maar heeft ook een belangrijke structurele samenwerking met UNESCO-IHE teweeg gebracht. Op 10 februari 2011 hebben de rectoren van beide instituten een overeenkomst afgesloten om een gezamenlijk onderzoeks- en onderwijsprogramma te ontwikkelen op het gebied van water en vrede. In de loop van 2011 zal dit initiatief verder worden uitgewerkt. Ook voor 2011 staat een evenement gepland. Op 21 september, de Internationale Dag van de Vrede, wordt een symposium over de rechten van klimaatvluchtelingen gehouden. Dit symposium wordt georganiseerd door het Institute for Environmental Security (onder leiding van Wouter Veening, bestuurslid van de Alliance), en is een concrete invulling van de Memorandum of Agreement dat is afgesloten met het Institute of Social Studies (zie 4.2.6.4). Inmiddels zijn er, behalve met de in hoofdstuk 4.2.6.4 genoemde instituten, verkennende gesprekken met andere Nederlandse organisaties op het gebied van vredesvraagstukken en -educatie. Deze ontwikkelingen zullen in de loop van 2011 een nadere invulling krijgen. Behalve door het 30-jarig bestaan van UPEACE was 2010 ook belangrijk in verband met de tweede evaluatie van de samenwerkingsovereenkomst met de Postcode Loterij. De Alliance en UPEACE zijn bijzonder verheugd dat deze overeenkomst wederom voor vijf jaar is verlengd aangezien deze steun van de Postcode Loterij vooralsnog onontbeerlijk is! Aangezien vanaf 2012 de Alliance niet meer de officiële beneficiënt zal zijn van de Postcode Loterij zal, op uitdrukkelijk verzoek van de rector van UPEACE, in 2011 nader worden onderzocht welke rol de Alliance alsnog kan blijven spelen bij de ondersteuning en verdere ontwikkeling van de activiteiten
28
van UPEACE (met name in Nederland en Europa). Hierbij zal tevens worden nagegaan of een professionele fondsenwerver kan worden aangetrokken voor structurele financiële onderbouwing van deze plannen. Ook 2011 belooft dus in meerdere opzichten een spannend jaar te worden!
Ir. Marius E.E. Enthoven, voorzitter Stichting Alliance for the University for Peace Mei 2011
29
