VERSL AG WERK ATEL IER 1 & 2 29 MEI 2008 / 22 JULI 2008
STRUCTUURVISIE PAPENDRECHT
Datum Papendrecht, september 2008
INHOUDSOPGAVE W ERK AT EL IER 1 I nl e iding wer k atelier 1
3
D e e ls es s ie Wonen & Werken
5
D e e l s e s s i e Vo o r z i e n i n g e n & R e c re at i e
6
D e e l s e s s i e M o b i l i te i t & M i l i e u
7
K ansen en k nelpuntenk aar t
8
W ERK AT EL IER 2 I nl e iding wer k atelier 2
13
Ochtendsessie: G ebiedst ypering
14
M i d dags es s ie: G ebieds spec if ieke k arakeristieken
16
Avonds es s ie: Pr ior iteiten
24
B I J L AG E 1 d e e l n e m e r s we r k ate l i e r 1 B I J L AG E 2 d e e l n e m e r s we r k ate l i e r 2
WE RK ATELI E R 1 29 mei 2008
2
Locatie:
Hotel Golden Tulip, Lange Tiendweg 2, Papendrecht
Voorzitter:
dhr. N. Postma
I N LE I D I N G W ERK AT E L I ER 1 Aanwezig Voor een overzicht van de deelnemers aan het Werkatelier Structuurvisie wordt doorverwezen naar de bijlage. Opening De heer Postma opent de bijeenkomst om 09.00 uur en heet de aanwezigen welkom op deze bijeenkomst over het ontwikkelen van de structuurvisie voor de gemeente Papendrecht. De voorzitter legt het doel van de bijeenkomst van deze ochtend uit. De externe betrokkenen zijn uitgenodigd om mee te denken met de structuurvisie. De gemeente moet mede door de komst van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening invulling geven aan een structuurvisie. De structuurvisie moet een document worden dat voor de gemeente kaders vastlegt op hoofdlijnen over de ruimtelijke, sociale en economische ontwikkeling. Deze visie wordt gebruikt als toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen en waarin randvoorwaarden voor de ruimtelijke ontwikkeling van Papendrecht zijn neergelegd. De projectleider legt uit dat de gemeente gebruik wil maken van de deskundigheid van de aanwezigen. De gemeente heeft ervoor gekozen om op deze manier met externe betrokkenen aan de slag te gaan. Van de aanwezigen wordt gevraagd om vrijuit mee te denken en dus niet in kaders, waarbij wel moet worden uitgegaan van de bestaande situatie. De ideeën die tijdens deze ochtend naar voren komen, worden door de deskundigen intern verwerkt tot concrete bouwstenen. In juli hoopt de gemeente de externe betrokkenen nogmaals uit te nodigen voor een vervolgbijeenkomst om een verdiepingsslag te maken. Het doel is om deskundigen en ideeën van deskundigen en vertegenwoordigers uit de samenleving te betrekken. De structuurvisie heeft een abstracte insteek maar is wel erg van belang voor de ontwikkeling van de gemeente Papendrecht. Er is voor gekozen om gericht externen van bepaalde organisaties uit te nodigen en op dit moment niet alle inwoners van Papendrecht te vragen mee te denken. Dit gebeurt wel indirect, doordat er steekproefsgewijs een opiniepeiling heeft plaatsgevonden onder bewoners van Papendrecht, waarin veel onderwerpen verwerkt zijn die voor de structuurvisie van belang zijn. De uitkomsten van dit onderzoek worden ook meegenomen bij het formuleren van de structuurvisie.
De voorzitter vat kort de procesgang van de structuurvisie samen: deze bijeenkomst is georganiseerd om de bouwstenen voor de structuurvisie te genereren. De uitkomsten van vandaag worden intern verwerkt en voor de zomer willen we dan nog graag een keer met u in gesprek over het vervolg. Dit leidt uiteindelijk tot een concept structuurvisie die wordt voorgelegd aan het college en daarna aan de gemeenteraad (2009). Structuurvisie en thema’s De voorzitter geeft het woord aan de projectleider namens de gemeente mevrouw Op de Laak. Zij begint haar uiteenzetting met te vertellen dat het grondgebied van Papendrecht nagenoeg is volgebouwd. Na de realisatie van het Land van Matena is het stedelijke gebied ingevuld. Ten aanzien van het gebied ten noorden van de A15 is het standpunt ingenomen dat hier geen rode functies zullen worden ontwikkeld. Dit brengt de ontwikkeling van Papendrecht in een nieuwe fase. Het accent verschuift van uitbreiding naar herstructurering en revitalisering van het bestaand stedelijk gebied. Kwaliteit staat hierbij voorop. Vaak zal het gaan om kleinschalige ontwikkelingen, maar ook ingrepen op grotere schaal zijn in de toekomst niet uit te sluiten. De eisen die vanuit de samenleving worden gesteld aan de woon- en leefomgeving zijn immers aan verandering onderhevig. Het is belangrijk om hier tijdig op in te springen. Een mooie uitdaging waar we gezamenlijk voor staan! Een aantal van jullie is eerder betrokken geweest bij de structuurvisie als lid van de klankbordgroep. Door verschillende redenen heeft dat destijds niet geleid tot het gewenste eindresultaat. De wens om een gemeentelijke structuurvisie op te stellen is echter gebleven en de nieuwe Wro die per 1 juli 2008 in werking treed stelt een dergelijke visie zelfs verplicht. De resultaten uit eerder onderzoek en gesprekken met de bevolking (Papendrecht gaat de uitdaging aan) worden meegenomen in het proces dat nu weer nieuw leven is ingeblazen. Omdat de ontwikkelingen de afgelopen jaren niet stil hebben gestaan gaan we ook nu weer het gesprek met vertegenwoordigers van de inwoners en ondernemers en Papendrecht aan in zogenaamde werkateliers. Naast de werkateliers is er een opinieonderzoek gehouden onder 900 huishoudens in Papendrecht. De resultaten van dit onderzoek zullen aan een breder publiek worden gepresenteerd en kunnen door iedereen worden aangevuld. De werkateliers zorgen voor een verdere verdieping van de ideeën en wensen die er in de samenleving leven.
3
De projectleider vervolgt haar verhaal door aan te stippen dat er deze ochtend aan de slag gegaan wordt met drie thema´s: Wonen en Werken, Voorzieningen en Recreatie en Mobiliteit en Milieu. Tijdens deze eerste bijeenkomst wordt gekeken naar wat de kansen en knelpunten zijn vanuit elk thema. In het proces naar de structuurvisie toe heeft de gemeente te maken met ontwikkelingen die: Om inhoudelijk goed sturing te geven maakt de structuurvisie Papendrecht onderscheid in: t
0OUXJLLFMJOHFOEJFNPFUFOLVOOFOQMBBUTWJOEFOPNEBU[F voorzien zijn in de basisinrichtingen van de gemeente (PLICHT);
t
0OUXJLLFMJOHFOEJFEFHFNFFOUFHSBBH[PVXJMMFOPNEBBSNFF bepaalde doelen te bereiken waarvoor de gemeente dus eigen initiatieven ontplooit (AMBITIE);
t
0OUXJLLFMJOHFOEJF[JDIWPPSEPFOXBBSPQEFHFNFFOUFXJM kunnen anticiperen (KANS);
t
0OUXJLLFMJOHFOEJFNPFUFOXPSEFOWPPSLPNFO PNEBU[FOJFU gewenst zijn (BEDREIGING).
Deze punten vormen de leidraad in de themagroepen die aan de slag gaan. De projectleider sluit haar betoog hier af om het woord is vandaag aan jullie! Na deze uiteenzetting worden de aanwezigen in groepen ingedeeld waarbij de achtergrond van de aanwezigen een leidraad is voor de verbinding aan een bepaald thema. Resultaten deelsessies De resultaten van de deelsessies worden plenair teruggekoppeld. De heer Stohr probeert de thema´s met elkaar te verbinden. Er zijn drie centrale lijnen: Wonen en werken: Papendrecht benaderen als goede woon-werkgemeente. Daarin kwam duidelijk de wens voor hoogwaardig kwalitatief goede woningen. Wat wordt verstaan onder kwaliteit? Onder andere levensloop bestendige woningen, combinatie van woon-werk mogelijk maken, glasvezel voorzieningen in eigen woningen ten behoeve van thuiswerken en multifunctioneel gebruik van bestaande gebouwen. Daarnaast wordt geconstateerd dat de ‘maakindustrie’ verdwijnt. Er zijn veel mensen met een hoog opleidingsniveau. Zij hebben andere wensen waarop ingespeeld moet worden. Papendrecht moet vooral een woongemeente blijven. Dus niet zozeer richten op het uitbreiden van werkgelegenheid, maar wel het faciliteren van de huidige werkgelegenheid.
4
Voorzieningen en recreatie: Waar moeten de voorzieningen komen? En aan wat voor voorzieningen is behoefte? Sportvoorzieningen, multifunctionele voorzieningen op wijkniveau, voorzieningen voor de jeugd en ouderen. Vanuit de gedachte aan ruimtegebrek moet nagedacht worden over wat in Papendrecht zelf gerealiseerd kan worden en welke voorzieningen in samenwerking met andere gemeenten gerealiseerd kan worden. Meervoudig ruimtegebruik kan een efficiënte/effectieve oplossing zijn. Mobiliteit en milieu: Daarnaast is de bereikbaarheid van voorzieningen belangrijk, waarbij gedacht moet worden aan het openbaar vervoer, fietsroutes, parkeergelegenheden en wegen voor de toevoer. Welke knelpunten kunnen verbeterd worden en welke verkeersstromen zijn op dit moment actueel? De parkeergelegenheden op het bedrijventerrein rond het water zijn enorm vol. Wellicht is parkeren bij de waterbus een oplossing. Misschien moet de verkeerstoevoer veranderd worden door bijvoorbeeld een Transferium op te zetten. Gekeken moet worden of de aanlegplaatsen van de waterbus op de juiste plek zitten. Zijn er voldoende fietsroutes en –verbindingen? De discussie over verkeer heeft altijd twee kanten. We gaan oplossingen bedenken die aan de milieukundige kant aansluiten. Daarbij moet nagedacht worden over of Papendrecht onderdeel is van stedelijk gebied en bij de Randstad hoort. Of wil Papendrecht gezien worden als landelijk gebied? Hier horen verschillende woonwensen en – kwaliteiten bij. Eerst bepalen welk uitgangspunt je hebt en daarna kan pas begonnen worden met de invulling van de structuurvisie. De aanwezigen worden uit gevraagd om na deze bijeenkomst na te denken over hoe men kan bijdragen aan deze structuurvisie.
DEELSESSIE: WONEN & WERKEN Wensen Door de verschillende deelnemers zijn een aantal concrete wensen t.a.v. de ontwikkeling van Papendrecht naar voren gebracht. Kort samengevat komen deze op het volgende neer. T.a.v. Wonen: - de bestaande woonwijken moeten in stand worden gehouden, met voldoende groen; verpaupering van de openbare ruimte moet voorkomen worden - er moeten voldoende betaalbare woningen van hoogwaardige kwaliteit zijn, voor alle doelgroepen (Ruimte) - het moet prettig wonen zijn in Papendrecht, in een goede woonomgeving - dorpse identiteit handhaven, aandacht voor behoud van historische bebouwing (bv. dijkbebouwing) - er moet meer parkeergelegenheid in de bestaande woonwijken komen - doorstroming moet bevorderd worden - aandacht voor duurzaamheid, levensloopbestendige woningen, combinatie wonen/werken, woonzorgzones (bv. in flats Constantijn Huygenslaan) - bevorderen thuis werken door aanleg breedband/glasvezelnetwerk - blijven inzetten op bouwen voor (jonge) hoogopgeleide gezinnen -> economische impuls - multifunctioneel gebruik van openbare gebouwen (bv. scholen) moet gestimuleerd worden - aandacht voor (sociale) veiligheid, voorzieningen en bereikbaarheid - waar nodig oude woningen vervangen door nieuwe (bv. Molenvliet)
-
-
(Drechtsteden); dat kan betekenen dat Papendrecht meer een woongemeente moet worden, mensen moet accomoderen -> netwerkstad, krachten bundelen Papendrecht moet een creatieve gemeente zijn waar het de milieubelemmeringen voor de industrie betreft -> creatief omgaan met de regels, en zoeken naar oplossingen bij milieuproblemen Scholing en werkgelegenheid moeten op elkaar afgestemd, ook in regionaal verband; gerichtere opleidingen, ook industrieel De maritieme sector kan meer ontwikkeld worden Unieke kenmerken (Unique Sellingpoints) van Papendrecht benutten, ontwikkelen en faciliteren
Bedreigingen De volgende bedreigingen werden gesignaleerd: - verpaupering van bestaande (oude) woonwijken, met name de openbare ruimte, zoals parken - onvoldoende (regionale) samenwerking - kloof tussen vraag en aanbod op de arbeids- en scholingsmarkt - het willen scoren van de politiek - ontbreken unique sellingpoint - aantasting rust en woongenot - de bestaande milieuregels zetten de bedrijventerreinen op slot - mensen zijn minder tolerant tav bedrijven in hun woonomgeving - verdergaande verdichting en het bouwen van lelijke woningen in het historisch gedeelte - er is geen ruimte meer om uit te breiden
T.a.v. Werken: - de gemeente moet een dynamische woon- en werkgemeente zijn, met werk voor jong en oud; bestaande werkgelegenheid moet worden gehandhaafd (Oosteinde), maar er hoeft geen nieuwe te worden ontwikkeld - er is een verschuiving van industrie naar hoogwaardige werkgelegenheid; andere werkgelegenheid creëert een andere woningvraag, wat ook goed kan zijn voor de economie van Papendrecht - de werkgelegenheid moet in regionaal verband worden bezien
5
DEELSESSIE VOORZIENINGEN & RECREATIE Genoemde uitgangspunten a.
b.
De problemen en de voorzieningen laten zich niet beperken tot gemeentegrenzen. Samenwerking moet worden gezocht en ook moeten de voorzieningen niet automatisch aan de eigen gemeente worden gekoppeld. De Alblasserwaard is een groot gebied dat een gezamenlijke benadering verdient. Ruimte binnen de gemeente wordt schaars: Oplossingen zijn divers. Bijvoorbeeld bouwen op Slobbengors of boven de A15 Meer multifunctioneel gebruik maken van de ruimte binnen de gemeente. Een voorbeeld van efficiënt ruimtegebruik is het koppelen van de parken via een fijnmazige groenstructuur door de gemeente. Deze structuur is voor een groot deel al beschikbaar. Daarnaast moet aandacht zijn voor fiets- en wandelroutes langs de rivier / over de dijk.
Boven de A15 is ruimte voor voorzieningen, in de vorm van sportvelden, motocross-terrein en eventueel bebouwing. Sport en recreatie zouden hier de boventoon moeten voeren. Bebouwing in vorm van landgoederen zou in het oostelijk gedeelte boven de A15 kunnen. Een goede verbinding naar dit gebied is wenselijk. Ook ecologische verbindingen zouden moeten worden versterkt. Papendrecht is een verstedelijkt gebied geworden. Dit betekent dat ook de drukte en soms overlast bestaan en geaccepteerd moeten worden. Anderzijds leeft de angst voor een betonnen Papendrecht. Behoud van het aanwezige groen. Mulitfunctionele voorzieningen in de wijk, bijvoorbeeld in Kraaienhoek, zijn gewenst. De brede school kan daar een belangrijke rol in vervullen. Anderzijds moet daarbij goed met omwonenden rekening gehouden worden. Tenslotte delen steeds meer functies dezelfde ruimte. De meningen over Slobbengors waren verdeeld. Een voorstel was om hier seniorenwoningen te bouwen. De mogelijkheid om in en om het gebied te wandelen blijft dan. Anderen wilden Slobbengors groen houden of juist de
6
groenstructuur versterken. De vergrijzing is in Papendrecht sterker dan landelijk. Voorzieningen voor ouderen in de wijk zijn daarom noodzakelijk. Ook zou een polikliniek binnen de gemeentegrens wenselijk zijn, zodat niet zo snel de oversteek naar Dordrecht gemaakt hoeft te worden. Levensloopbestendige woningen zijn gewenst. Nader gekeken zou moeten worden welke voorzieningen op wijkniveau, welke op gemeentelijke niveau en welke voorzieningen ook buiten de gemeente gerealiseerd moeten worden. Het werd gezien als een uitdaging om het goede niveau van voorzieningen in de gemeente in stand te houden. Wel zijn de voorzieningen voor de oudere jeugd zeer beperkt. Wellicht kan het middelbaar onderwijs hier nog een grotere rol spelen. Om de evenwichtigheid in de levensopbouw niet te versterken zouden juist gezinnen naar de gemeente getrokken moeten worden en jeugd zou de gelegenheid moeten krijgen zich binnen de gemeente te vestigen. Op zich zijn voorzieningen aanwezig, maar het probleem ligt meer op het vlak van wonen, een andere deelsessie. Tenslotte werd de jachthaven genoemd als belangrijke ankerpunt. Een sterkere verbinding met het centrum is wenselijk. Als bedreigingen werden genoemd de druk(te) op de weg- en waterverbindingen, het verdwijnen van groen en verkeersdrukte rond scholen.
D E E L SE S S I E: M O B I L I T E I T & M IL IE U Aandachtspunten en wensen Snelwegen • Vanuit milieuoverwegingen de mensen de auto uit zien te krijgen lukt niet; iedereen is gesteld op de vrijheid en het gemak die een auto biedt. Oplossingen vooral zoeken in verbetering van de techniek (schonere auto’s e.d.). Is een landelijk of internationale opgave. • Wens: verbreden van de A15 (ook de betonbak bij de Peulensluis!) en tegelijk maatregelen treffen tegen het sluipverkeer. • Problemen op gebied van luchtkwaliteit en geluidskwaliteit oplossen door betere doorstroming en door technische innovatie. Waterverbindingen • Verbindingen over het water beter uitnutten: o Logische opstapplaatsen o Opstapplaatsen combineren met busstation en verknopen met fietsroutes o Meer promotie voor het watervervoer o Zeker mikken op de forensen richting Rotterdam (sneldienst) Openbaar vervoer • Aanleg station voor trein of tram of trolleybus. • koppelen OV over water en OV over land • OV aansluiten op het station Baanhoek-west (dit is reeds in ontwikkeling) Fietsroutes • Verbindingen met het groene hart verbeteren; aantrekkelijker aankleden voor fietsers; er zijn nu twee barrières: A15 en Betuwelijn • Recreatieve fietsroute langs de rivier (is nu wandelpad); Waterschap s.v.p. ook meedenken over andere functies! (een hartenkreet waarop het Waterschap aangaf dat deze omslag in denken ook al vorm begint te krijgen binnen de organisatie). Deze route ook verbinden met het achterland. • Ook lokaal, binnen de gemeente recreatieve fietsroutes uitzetten. • De Witte Brug en de Merwedebrug fietsvriendelijker inrichten en aankleden; eventueel gedeeltelijk overkappen, waardoor het fietsen comfortabeler wordt en de geluidshinder voor omwonenden verminderd.
Water Aandachtspunten in het waterbeleid zijn kwaliteit en hoeveelheid. Er is redelijk veel hinder van vervuild kwelwater. Oplossingen zoeken in bijvoorbeeld het filteren van polderwater, maar ook door vanuit het oosten schoon water in te pompen. Dit kost wel veel ruimte en zou te combineren zijn met de ecologische verbindingszone. Ook het uitdiepen van sloten is een mogelijke oplossing voor het kwelwaterprobleem. Hierdoor ontstaan er ook meer recreatieve mogelijkheden op de sloten (kanovaren). De oevers hierbij natuurvriendelijk inrichten. Bij inbreiding en uitbreiding zal Papendrecht ook rekening moeten houden met de ruimte voor waterberging. Overige opmerkingen • •
•
Verkeerstellingen: probeer een beeld te krijgen van de noodzakelijke/ gewenste mobiliteit. Dit geldt ook voor het OV. Lopen er bijvoorbeeld goede ov-verbindingen langs de scholen en voorzieningen? Kortom: ga nadenken vanuit de voorzieningen, vanuit de behoeften: voorbeeld: bij het bedrijventerrein aan de rivier staat het overvol parkeerders. Nagaan welke parkeerders dat zijn. Welke problemen leven er? Is er een parkeerprobleem of een vervoersprobleem of een milieuprobleem? Pas dan in oplossingen gaan denken (bijvoorbeeld bouwen van een parkeergarage of aanleggen van een transferium buiten de stad of doen aan mobiliteitsmanagement et cetera). Infrastructuur: probeer qua verkeersveiligheid minder te sturen met regels en borden, maar probeer door bijvoorbeeld te structureren door de weginrichting.
7
K A N SE N De genoemde kansen en knelpunten zijn in twee kaartbeelden weergegeven.
Blauw
LEGENDA
Groen
Grijs
bouwblokken
watercirculatie
ruime oversteekplaatsen
centrum
presentatie waterfront versterken
HOV lijn
bedrijventerrein gemeentegrens
ontwikkelen jachthaven recreatief medegebuik water
afwikkelingverkeer: herinrichten verkeersknooppunt verbreden A15
hoofdwegen toekomstige containeropslag ? schone wateras intensief gebruik vaarroute uitbreiding watertaxi verknopen met fietsroutes en OV
weren sluipverkeer ontmoetingsplek creeren/versterken multifunctionele gebouwen in de wijken
Rood langzaamverkeer routes verbinden
ruimtelijke kwaliteit dijk versterken
groen netwerk
landmark???
Tiendzone
uitbreidingsgebied wonen
versterken groenstructuren ecologische verbinding versterken Robuust groen? landschappelijk herinrichten buitengebied recreatief groen centrum Papendrecht als “hop” route Biesbos naar Kinderdijk
wielen zichtbaar maken sport en recreatie slagen landschap uitdiepen sloten en daardoor meer recreatieve mogelijkheden (bijv. kanovaren)
8
relatie centrum en Merwede versterken herstructureringsgebieden bestaande woonwijken - betaalbare woningen - goede woonomgeving - levensloop bestendig - woonzorgzones
ge ? sti slag om p ek ro to aine nt co
markt
bestaand servicepunt
9
KNELPUNTEN
LEGENDA
Blauw
Grijs
Groen
bouwblokken
te lage dijk
contour EV
centrum
water beperkt beleefbaar + beperkte watercirculatie
barrière A15 verkeersknelpunt
bedrijventerrein
Rood ecologische verbinding onder druk sportpark, weinig toegankelijk groen
slechte kwaliteit water hoofdwegen watertaxi gemeente grens
presentatie waterfront te weing benut geisoleerde ligging jachthaven
verkeersknelpunt voor langzaamverkeer sluipverkeer op Burg.Keijzerweg bodemverontreiniging
shipping valley: toekomstige containeropslag ? druk verkeer op vaarroute
10
aandachtsgebied milieukwaliteit verkeersdrukte rond scholen (locaties zijn indicatief )
langzaamverkeer routes onderbroken/niet in stedelijke structuur ingebed groen onder druk in de bestaande wijken/parken
ruimtelijke kwaliteit dijk aandachtspunten bedrijventerrein aandachtspunten verouderd sportpark beperkte realtie Centrum - Merwede kwaliteit openbare ruimte in de bestaande wijken neemt af bedrijventerreinen op slot
ge ? sti slag om p ek ro to aine nt co
Lange-Afstand Wandelpad Floris V Muiden- Berge Zoom
Amsterdam - Brussel Haarlem - Santiago de Compostella
Sport cluster ruimte voor natuur
n ge groe
niet water-gerealteerde bedrijvigheid
ledin
gszo
ne
watercirculatie
Stork / FFokker Fo
jachthaven
11
WE RK ATELI E R 2 2 2 JUL I 2008
12
Locatie:
Burgemeester de Bruinzaal 1 & 2, gemeente Papendrecht
Voorzitter:
Nicole op de Laak
I N LE I D I N G W ERK AT E L I ER 2 Aanwezig Voor een overzicht van de deelnemers aan het werkatelier 2 wordt doorverwezen naar de bijlage. Opening Nicole op de Laak (projectleider) opent de bijeenkomst om 09.30 uur en heet de aanwezigen welkom. Nicole legt het doel van de bijeenkomst van deze ochtend uit. Tevens legt zij uit dat gedurende deze dag in totaal drie werkateliers plaats zullen vinden, namelijk een ochtendsessie (van 9.30 tot 12.00 uur), een middagsessie ( van 14.30 tot 17.00 uur) en een avondsessie (van 19.30 tot 22.00 uur). De reden van de splitsing van de sessies is gelegen in de feedback die wij van de deelnemers hebben gekregen tijdens het eerste werkatelier (van 29 mei 2008). Hierin gaven de deelnemers aan dat het voor hen zeer lastig was om overdag deel te nemen aan het werkatelier. Doel werkatelier 2 Zoals zojuist beschreven is wordt het werkatelier van 22 juli in drie sessies opgesplitst. Iedere sessie heeft een ander ‘doel’. De uitkomsten van iedere sessie zullen dan ook als input dienen voor de sessie die later die dag plaats zal vinden (dus het werkatelier van de ochtend dient als input voor het werkatelier van de middag en het werkatelier van de middag dient als input voor het werkatelier van de avond). De werkateliers zijn inhoudelijk als volgt samengeteld: • Werkatelier ochtend: Gebiedstypering -> Papendrecht indelen in gebieden met een samenhangend geheel van eigenschappen en kwaliteiten • Werkatelier middag: Gebiedsspecifieke karakteristieken vaststellen -> Hoe moet Papendrecht eruit zien in 2020? • Werkatelier avond: prioritering van de kansen die zijn vastgesteld tijdens het werkatelier van de middag. -> Welke van de kansen zijn nu het meest van belang? De externe betrokkenen zijn uitgenodigd om (voor een tweede keer) mee te denken met de structuurvisie. De gemeente moet mede door de komst van de nieuwe Wet ruimtelijke ordening invulling geven aan een structuurvisie. De structuurvisie moet een document worden dat voor de gemeente kaders vastlegt op hoofdlijnen over de ruimtelijke, sociale en economische ontwikkeling. Deze visie wordt gebruikt als toetsingskader voor nieuwe ontwikkelingen
waarin randvoorwaarden voor de ruimtelijke ontwikkeling van Papendrecht zijn neergelegd. De projectleider legt uit dat de gemeente gebruik wil maken van de deskundigheid van de aanwezigen. De gemeente heeft ervoor gekozen om op deze manier met externe betrokkenen aan de slag te gaan. Net als het eerste werkatelier, wordt ook nu weer aan de aanwezigen gevraagd om vrijuit mee te denken en dus niet in kaders, uiteraard moet men wel uitgaan van de bestaande situatie. Het tweede werkatelier heeft als doel voort te borduren op de uitkomsten van het eerste werkatelier en hierop een verdiepingsslag maken. De ideeën die tijdens de ochtend-, middag- en avond naar voren komen, worden door de deskundigen intern verwerkt tot concrete bouwstenen. Het doel is om deskundigen en ideeën van deskundigen en vertegenwoordigers uit de samenleving te betrekken. De structuurvisie heeft een abstracte insteek maar is wel erg van belang voor de ontwikkeling van de gemeente Papendrecht. Er is gericht gekozen voor het betrekken van externen van bepaalde organisaties en op dit moment niet alle inwoners van Papendrecht te vragen mee te denken. Dit gebeurt wel indirect, doordat er steekproefsgewijs een opiniepeiling heeft plaatsgevonden onder bewoners van Papendrecht, waarin veel onderwerpen verwerkt zijn die voor de structuurvisie van belang zijn. De uitkomsten van dit onderzoek worden ook meegenomen bij het formuleren van de structuurvisie. Nicole geeft aan dat het Opinieonderzoek ter inzage ligt en tevens na te lezen is op de website van de gemeente Papendrecht. Hier kan men (extra) inzicht krijgen in de wensen en behoeften van de inwoners van Papendrecht. Proces dat leidt naar het concept structuurvisie De projectleider vat kort de procesgang van de structuurvisie samen: Het eerste werkatelier (dat plaats heeft gevonden op 29 mei 2008) is georganiseerd om de bouwstenen voor de structuurvisie te genereren. Deze uitkomsten zijn intern verwerkt en vanuit deze inzichten is het tweede werkatelier (dat plaats heeft gevonden op 22 juli 2008) samengesteld. Uiteindelijk leidt alle verzamelde informatie + kennis tot een concept structuurvisie die wordt voorgelegd aan het college en daarna aan de gemeenteraad (2009).
13
O C HT E N D S E S S I E : GE B I E DS T YPE RING Tijdens de eerste sessie zijn de deelnemers op creatieve wijze aan de slag gegaan met de gebiedstypering. Hierbij was het hoofddoel, helder te krijgen wat de functionele scheidingslijnen zijn per gebied. De deelnemers hebben met behulp van een kaart aangegeven waar deze functionele scheidingslijnen liggen en hebben de gebieden ‘benoemd’. In deze sessie is de huidige situatie beschreven.
LEGENDA - gebiedstypen centrum multifunctioneel gebied maatschappelijke voorzieningen bedrijventerreinen detailhandel woonwijken dijk stedelijk groen sportparken cultuurlandschap infrastructuur water
14
15
M I D DAG SE S S I E: G E B I E D SSP E C I F I E K E K A R A K TE RISTIE KE N Tijdens de tweede sessie zijn de deelnemers op creatieve wijze aan de slag gegaan met het vaststellen van de gebiedsspecifieke karakteristieken. De deelnemers zijn aan de slag gegaan met de kaart die in de ochtendsessie is samengesteld. Per gebied hebben de deelnemers met behulp van foto’s aangegeven hoe zij denken dat de deelgebieden eruit zouden moeten komen te zien en wat de specifieke gebruiksfuncties per gebied zijn. Het doel van dit werkatelier is met behulp van foto’s visualiseren/verwoorden (aan de hand van steekwoorden/one liners) hoe Papendrecht er in de toekomst uit moet komen te zien. De foto’s die gebruikt zijn voor deze deelsessie (en weergegeven zijn in dit verslag) zijn niet specifiek voor Papendrecht. Het zijn willekeurige foto’s die gebruikt zijn om met de externe deelnemers te onderzoeken welke beelden ze hebben bij de toekomst.
16
DIJK
*
* * waardevolle achtererven
fietsroute langs dijk
17
CENTRUM
relatie centrum - jachthaven
luxe servicewoningen voor ouderen
18
verzorgingstehuis voor ouderen
speelse (stedelijke) waterbeleving
jachthaven: rustig recreeren
museum
19
WOONWIJKEN
WZ
WZ WZ
WZ
* herstructurering: behouden sfeer / structuur
WZ
woon-zorg locatie op wijk niveau herstructurering
* gezondheidscentrum
20
goede verkeerscirculatie rond basisscholen
waterdoorstroming in de wijk
brede school in elke wijk
doorlopende kanoroute
fijnmazig fiets/wandel structuur
21
GROEN
4 2
1 3
1. toegankelijk maken
2. educatie en groen
22
3.
3.
4.
S P O R T PA R K
1 2
1. educatie en groen
1.
2. voldoende parkeren
23
WEGEN
1 2
1. knip in BK weg
24
2. natuurlijk groen rondom weg
MAATSCHAPPELIJKE VOORZIENINGEN
1 1. kinderboerderij
zichtbaarheid, transparant, voorzieningen om de hoek
Papendrecht: dorp met stedelijke voorzieningen
25
AVO N D SE S S I E : P RI O R I T E I T E N Discussie Het werkatelier gaat van start met een discussie. Tijdens de discussie zal kort teruggeblikt worden op de uitkomsten van de ochtend en de middagsessie waarin gebrainstormd is over: ‘Hoe ziet Papendrecht er nu uit?’ en ‘Hoe moet Papendrecht er uit komen te zien in de toekomst?’ Papendrecht is een koopcentrum (het heeft geen ‘emotioneel centrum’). Het hoofddoel van de inwoners van Papendrecht, wanneer ze naar het centrum gaan is dan ook ‘boodschappen doen’. Oostpolder is grotendeels een openbaar park waar sporten beoefend kunnen worden en waar inwoners kunnen recreëren. De functie van het openbaar park zou veel beter benut moeten worden. Wanneer de vraag wordt gesteld ‘wat is papendrecht, een stad of een dorp?’, zijn alle deelnemers het erover eens dat Papendrecht omschreven moet worden als een ‘Woondorp’. Betekenis van het centrum van Papendrecht Papendrecht heeft geen ‘echt’ centrum. Maar de vraag is of de inwoners van Papendrecht behoefte hebben aan verandering en dus het Papendrechtse centrum in de toekomst wel graag als ‘verblijfscentrum’ zouden willen zien, of is de functie die het centrum op het moment vervult, namelijk die van een ‘koopcentrum’ gewenst?. Op deze vraag wordt geen eenduidig antwoord gegeven. Een aantal deelnemers geven aan dat het interessant zou zijn om (vanuit het centrum) een doorkijk richting water te realiseren. De conclusie die volgt vanuit dit idee is dat een doorkijk richting water niet mogelijk is, dit gezien het feit dat Papendrecht laag ligt.
26
De burgemeester Keijzerweg wordt gebruikt als sluipweg van de A15 naar de N3. Een van de deelnemers geeft aan dat het m.b.t. dit onderwerp wenselijk zou zijn als deze weg bijvoorbeeld ondergronds zou worden, zodat er aan oppervlakte grond gewonnen kan worden. De projectleider reageert op dit idee. Zij legt uit dat bij een tunnel het nadeel is dat de luchtvervuiling zich concentreert (bij de in en uitgang van de tunnel), dit zorgt voor ruimteverlies omdat de grond direct om de tunnel niet gebruikt kan worden. Groei Papendrecht Papendrecht was ooit een dijklint. Door de jaren heen is er veel veranderd en heeft het dorp Papendrecht een redelijke groei doorgemaakt. Echter van belang is dat de authenticiteit van het dorp bewaard blijft. Wonen/zorg moeten in alle wijken aanwezig zijn, zowel voor ouderen als voor jongeren (scholen). Fietsroutes zijn belangrijk (bijv bij weilanden A15/N3). De cultuur van het oude Papendrecht moet behouden blijven. De kinderboerderij vervult een goede functie, deze moet dan ook zeker behouden blijven. Ook is het van belang dat tenminste het groen dat nu al aanwezig is binnen Papendrecht behouden blijft. De identiteit van Papendrecht wordt als volgt omschreven: Papendrecht is een dorp met stedelijke faciliteiten. Mogelijke kansen en bedreigingen gemeente Papendrecht Als volgt een overzicht van de mogelijke toekomstige kansen en bedreigingen binnen Papendrecht. Kansen -
Voorzieningen in Papendrecht
-
De theater voorzieningen moeten opgeknapt worden. De jachthaven is te klein om mensen echt te laten verblijven. De jachthaven is dan ook niet aantrekkelijk/bedoelt voor toeristen. Het is puur bestemd voor de inwoners van Papendrecht. De jachthaven heeft waarde qua voorziening voor de inwoners van Papendrecht, maar het is zeer beperkt. Er liggen ongeveer 50 jachten/boten. Gezien de beperkte meerwaarde van de jachthaven zou het een optie kunnen zijn om de jachthaven weg te halen en in de plaats daarvan iets dat een hogere meerwaarde oplevert plaatsen.
-
-
verbindingen groen sluipverkeer Burgemeester Keijzerweg opheffen door er een ‘knip’ in aan te brengen. Dit zodat het puur voor de Papendrechtse inwoners efficiënt is voor gebruik Stimuleren van terugbrengen sociale cohesie tussen de bewoners van Papendrecht Het clusteren van bepaalde voorzieningen Landmark aanbrengen (poort naar de Drechtsteden) Directe busverbinding richting trein Fietsverbindingen, de vernieuwde fietsbrug over de A15 en de Betuweroute is onpraktisch (steil) de (oude) Witte Brug staat op de nominatielijst om vervangen te worden De routes moeten beter in beeld gebracht worden (weten waar je fietsverkeer vandaan komt). Het netwerk van de fietspaden zit nog
-
-
-
-
-
-
-
niet goed in elkaar, hiervoor is onderzoek nodig. Noordzijde geen grootschalige activiteiten (Boven A15). Groenstukken met elkaar verbinden. De gebruikskwaliteit van het groen benutten Toelichting: aan gebruikers moet je soms uitleggen wat ze met het groen kunnen. In de beleving van de bezoeker zijn er twee soorten groen, namelijk gebruiksgroen en zoneringsgroen (bijvoorbeeld naast een spoorlijn). Op het Oude dijklint moeten de schaarse cultuurhistorische punten/ kwaliteiten verankerd worden. Naar de mening van één van de deelnemers wordt er binnen Papendrecht veel te veel gebouwd. Een medewerker van de gemeente Papendrecht speelt in op deze opmerking en geeft aan dat de dijk vroeger de functie had van economisch centrum en dat er veel weg is gegaan van deze bebouwing. Eén van de deelnemers is het eens met de medewerker van de gemeente Papendrecht en geeft aan dat er best weer wat terug zou mogen komen van bebouwing. Hierbij merkt hij wel op dat dit ‘op’ de dijk betreft en niet ‘achter’ de dijk. Tweedelijns bebouwing is niet gewenst. Tegengaan van de verpaupering in de straten in de wijken Open structuur behouden Voldoende groen door Papendrecht heen. Belangrijk hierbij is dat dit groen niet alleen ‘infrastructuur groen’ moet zijn (bijvoorbeeld groen tussen wegen in). Op een aantal centrale plekken algemene voorzieningen (niet in de wijk). Het voordeel hiervan kan zijn dat je i.p.v. vele kleine ‘slecht’ functionerende faciliteiten, een beperkt aantal grote, goede faciliteiten kunt realiseren, die op een centrale, dus voor iedereen bereikbare plek komen te liggen. Kinderopvang in de wijk, ook voor jongeren. In Molenvliet is nog helemaal geen kinderopvang Voorzieningen voor de vergrijzende samenleving: combinatie zorg (is overal te leveren) wonen (levensbestendige woningen) welzijn (moet kleinschalig zijn, bijvoorbeeld bingo) Neveneffecten moeten beperkt blijven bij het realiseren van voorzieningen. Er zijn een aantal plekken waarvan de voorzieningen beperkt gebruikt worden. Het centrum moet een plek worden waar plaats is voor festivals/ evenementen. Er moet verlevendiging aangebracht worden. Binnen Papendrecht is geen behoefte aan hoge gebouwen. Het moet
laagbouw blijven. Bedreigingen -
-
-
Jongeren vertrekken uit Papendrecht vanwege een te kort aan goedkope koopwoningen. Er wordt dan ook aangegeven door één van de deelnemers dat er vraag is naar goedkope koop en huurwoningen. Verpaupering moet worden tegengegaan. Straten worden niet aangelegd en er zijn problemen rondom riolering. Buurtvoorzieningen moeten verbeterd worden (de woon/zorg aspecten en de basisscholen moeten een goede kwaliteit krijgen) Overlast vrachtverkeer (willen we dit in Papendrecht) Dijklint kwaliteit slecht
Aanbod woningen De bestaande voorraad aan woningen moet aantrekkelijk blijven voor de woonomgeving. Er moeten betaalbare koopwoningen voor jongeren komen, de huizen die nu in Papendrecht staan zijn veelal te duur voor jongeren met als gevolg dat deze jongeren wegtrekken uit Papendrecht. De jongeren hebben op het moment slechts keuze voor een flat. Bebouwing Bij de deelnemers speelt de vraag op in wat voor fase Papendrecht zit wat betreft de bebouwing. De projectleider geeft aan dat Papendrecht op het gebied van bebouwing niet meer in een groeifase zit. Alleen in de gebieden Oostpolder en Matena komt nog bebouwing. Trend Er zijn steeds meer alleenstaanden. Deze trend kan ervoor zorgen dat wanneer er geen nieuwbouw binnen Papendrecht meer gerealiseerd wordt, het bewonersaantal zal gaan teruglopen (gezien de velen alleenstaanden die in eengezinswoningen wonen).
27
Groenbehoud In de structuurvisie zullen er reserveringsgebieden voor groen vastgesteld worden. De deelnemers geven aan dat het van belang is dat het bestaande groen behouden blijft en tevens dat er extra groen gerealiseerd zal moeten worden. Regionaal denken Het regionaal denken is van belang, niet alles hoeft aanwezig te zijn in Papendrecht zelf. Faciliteiten zoals een zwembad moeten regionaal aanwezig zijn, belangrijk hierbij is dat de voorzieningen goed bereikbaar zijn voor de omliggende Drechtsteden. Dit inzicht is niet nieuw. Eerder is al een onderverdeling gemaakt tussen de voorzieningen in Papendrecht, Sliedrecht en de Alblasserwaard. Voorbeelden hiervan zijn: in Papendrecht zijn goede faciliteiten voor onderwijs gerealiseerd. In Sliedrecht kan men terecht voor zorg (polikliniek) en in de Alblasserwaard ligt de focus op het middelbaar onderwijs. De groei van de havens van Rotterdam kan gevolgen hebben voor Papendrecht en of de Drechtsteden. Zo wordt nu gekeken naar een locatie voor een containertransferium binnen de Drechtsteden.
Prioriteitenlijst Na te hebben gediscussieerd over de kansen en bedreigingen voor de toekomst van Papendrecht, is het moment aangebroken om een uiteindelijke prioriteitenlijst samen te stellen. Aan de deelnemers wordt gevraagd een lijst samen te stellen met prioriteiten: ‘Wat moet er verbeteren in Papendrecht’: Kwaliteiten infrastructuur Toegankelijk voor elke vorm van verkeer -> wijken Voldoende groen door de hele gemeente -> Ruimte/open structuur Goede voorzieningen (op een aantal centrale plekken), maar ook op wijkniveau -> uitbreiden functionaliteit -> gezondheid -> dienstbaar aan vergrijzing -> welzijn (haalfunctie) Levensloopbestendige woningen
28
Plek voor manifestaties/grootschalige evenementen in het centrum Te veel woningen te koop/leegstand? -> Bestaande voorraad aantrekkelijk houden Woningen voor jongeren Regionale functie onderwijs behouden Onderlinge toegankelijkheid/bereikbaarheid tussen wijken versterken
29
B IJL AGE 1 deelnemers werk atelier 1
30
RECREATIE EN VOORZIENINGEN
Bedrijf/instelling/stichting Wijkplatform Molenvliet/Wilgendonk Ondernemersvereniging Winkelcentrum de Meent Seniorenadviesraad Papendrecht Sportadviesraad Vertegenwoordiging scholen WMO adviesraad Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht
Naam genodigde De heer H.J.C. Vermeer De heer T. Tromp De heer L. van de Dool De heer A. Matena Mevrouw J. Rietveld Mevrouw T. Laforce De heer M. Scheeren De heer J. Luttik (gespreksleider)
WONEN EN WERKEN
Bedrijf/instelling/stichting Winkeliersvereniging Wilgendonk Wijkplatform Oostpolder/De Kooy Gemeente Papendrecht (wonen) Gemeente Papendrecht (stedenbouw) Advies voor sociaal beleid Ondernemersvereniging wc De Meent Kamer van Koophandel Rotterdam PZH Wijkplatform Molenvliet Gemeente Papendrecht Commissie Sociale Zekerheid Provincie Zuid Holland BVO Stichting Dorpsbehoud Gemeente Papendrecht
Naam genodigde De heer L.M. Nederlof De heer B. Brandwijk De heer A. Westerneng Mevrouw A. Bal De heer C. van Dixhoorn De heer P.H. Brandenburg De heer D. Mohr De heer E. Schepers De heer H. Vermeulen Mevrouw W. Douw v.d. Krap De heer J. Tokman De heer E. Schepers Mevrouw R. Kraaier (gespreksleider) Mevrouw M. van Wijngaarden Mevrouw N. op de Laak (projectleider)
M O B I LI T E I T E N M I L I E U
Bedrijf/instelling/stichting Politie Zuid-Holland-Zuid Waterschap Rivierenland Drechtsteden Rijkswaterstaat Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht BVO
Naam genodigde De heer K. van Eijk Mevrouw I. Wissink De heer J. Monster De heer G. van der Wal Mevrouw M. Zeegers Mevrouw M. Kouwenberg De heer T. de Jong De heer N. Postma (Gespreksleider)
31
B IJL AGE 2 deelnemers werk atelier 2
32
O C HT E ND ( 9 . 3 0 TOT 1 2 . 0 0 )
Bedrijf/instelling/stichting Winkeliersvereniging Westpolder Nat./vogelw. Alblasserwaard Drechtsteden Raad Sociaal Beleid Rijkswaterstaat Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht BRO
Naam De heer N. van Dijl De heer den Ouden De heer J. Monster De heer J. Stokman De heer G. van der Wal Mevrouw A. Bal De heer M. Scheeren Mevrouw W. Douw vd Krap De heer E. Kamsteeg Mevrouw M. Kouwenberg De heer J. Stohr
M I D DAG ( 1 4 . 3 0 TOT 1 7 . 0 0 )
Bedrijf/instelling/stichting Huurdersvereniging Papendrecht VCNO primair onderwijs Westwaard wonen Stichting Groenbehoud Papendrecht Seniorenraad Waterschap Rivierenland Gebiedsplatform Alblasserwaard Vijfheerenlanden WMO adviesraad Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht BRO
Naam De heer H.M. Scheermeijer Mevrouw J. Rietveld De heer J. de Gruijter De heer C. Visser De heer J. Oudenaarden Mevrouw I. Wissingh Mevrouw J. van Pelt Mevrouw T. Laforce-Lanser De heer A. Westerneng Mevrouw A. Bal De heer J. Sakko De heer A. Goedegebuur De heer J. Stohr
AVO N D ( 1 9 . 3 0 TOT 2 2 . 0 0 )
Bedrijf/instelling/stichting Huurdersvereniging Papendrecht Sportraad Raad Sociaal Beleid Winkeliersvereniging Wilgendonk Wijkplatform Molenvliet/Wilgendonk Seniorenadviesraad Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht Gemeente Papendrecht BRO
Naam De heer A. Westerbeke De heer A. Matena De heer C. van Dixhoorn De heer L.M. Nederlof De heer H. Vermeulen / De heer H.J.C. Vermeer De heer L. van den Dool De heer M. Scheeren Mevrouw M. Kouwenberg De heer K. van Kempen De heer A. Goedegebuur De heer J. Stohr
33
