216 Frisolaan
renovatie 276 galerij woningen & studie woontoren Frisolaan, Leidschendam in uitvoering VILLANOVA architecten, Rotterdam
216 Frisolaan Renovatie van 276 galerij woningen Frisolaan 21 t/m 571 in de Prinsenhof, Leidschendam In opdracht van woningbouwvereniging Vidomes In samenwerking met Alphaplan en kunstenares Sanja Medic Situatie De Prinsenhof in Leidschendam is een park van 400x250m omringd met een dubbele rij flats van 7 lagen. Aan de NoordWest zijde wordt de Frisolaan door 2 van deze flats van het park gescheiden. Met de huiskamers en de balkons op het Zuid-Oosten en ruim uitzicht op het park is de ligging van de flats gunstig. Het park wordt volledig opnieuw ingericht. De flats krijgen een facelift zodat ze weer 25 jaar mee kunnen. Voorgevel De flats met een schijnbaar onbepaalde hoogte en lengte worden door kaders veranderd in witte blokken op een donkere plint. De vijf resterende galerijen binnen de kaders zijn telbaar, dat wil zeggen in aantal in één oogopslag te overzien. De lengte van de blokken wordt aan de voorgevel opgebroken door de trappenhuizen en entrees (nog) meer te benadrukken. De trappenhuizen worden opgehoogd. Er komen nieuwe dubbelhoge entrees, die verder naar voren komen. De galerijen worden opgehoogd om voor alle woningen rolstoeltoegankelijkheid te realiseren. Nieuwe hekken worden op de gallerijen geplaatst. Achtergevel Net als bij de voorgevel wordt de hier schijnbaar oneindige repetitie opgedeeld door de kaders. In de plaats van 2 lange, qua maat onbepaalde, stroken ontstaat een beeld van 7 blokken met een invulling. Tussen de kaders komen de nieuwe doorgangen vanuit de entrees naar het park. Het repeterende karakter van de flat wordt ook aangepakt door middel van verstrooid over de gevel geplaatste balkonverbredingen. De bewoners krijgen een toegevoegd stuk balkon van 60 cm diep en ±3m breed. Plaatselijk wordt de diepte van het balkon dan 1,90m, plaats genoeg voor een tafel met 4 stoelen. Hierdoor neemt de gebruikswaarde van de balkons toe. Vanwege het kader krijgen de woningen op de 1e verdieping een balkonverbreding over de volledige breedte van de woning. Ter plaatse van de woningscheidingen zijn wasschermen geplaatst. Deze houden de was en eventuele voorwerpen op het balkon uit het zicht. Deze wasschermen zorgen voor een kleinere schaal in de gevel.
nieuwe inrichting van het binnenterrein, het park Prinsenhof met aan de noord flank de Frisolaan flats
de parkgevel, nieuw
de parkgevel, bestaand
de straatgevel, nieuw
de straatgevel, bestaand
entree, bestaand
Entrees De entrees worden dubbel hoog. Erachter komt een doorgang van de straat naar het park. De galerij van de eerste verdieping loopt dwars door deze dubbelhoge doorgang. De bergingsgangen worden rechtdoor getrokken. Ze komen uit op de doorgang. Hierdoor ontstaat een overzichtelijke ruimte, waar alle verkeersstromen op uit komen. Door het verwijderen van de binnenpuien en het plaatsen van een bellentableau en de postkasten aan de buitengevel wordt de entree veel ruimer, lichter en toegankelijker. Door de postkasten laag te houden is er vanuit de entree rondom zicht op wat er op straat en in het park gebeurd. De entrees krijgen per lifthal een eigen kleur die terugkomt in de negge van de ramen boven de postkasten en in het “kruis” van de pui van de achter-entree. In elke entree komt over de volledige hoogte en diepte (5x15 meter) een kunstwerk in de vorm van een trompe l’oeil van de hand van Sanja Medic. In deze trompe l’oeils zijn telkens gebruiksvoorwerpen van bewoners aan de betreffende entree verwerkt.
entree straatzijde, nieuw
doorzicht entree richting park
doorsnede entree
doorzicht entree richting straat
entree straatzijde, nieuw
entree parkzijde, nieuw
impressie van een trompe l’oeil zoals deze in de entreehallen komen
de verbreding voor de slaapkamers,
of voor de woonkamer
216B Studie Brugwachter II Nieuwbouw van ± 65 appartementen in toren. In opdracht van woningbouwvereniging Vidomes Rond het vernieuwde park heeft de gemeente 4 nieuwe woontorens gepland: de brugwachters. Villanova is betrokken bij het verkennende onderzoek naar de toren aan de Frisolaan in de opening tussen de twee flats, de Brugwachter II. De hier getoonde variant heeft vier woningen per laag. De toren ligt met de zuidgevel aan het park. Drie van de vier woningen liggen daarom met de woonkamer en het balkon aan deze gevel. De vierde woning, aan de noordkant van de toren, heeft op de 2e t/m de 6e verdieping de woonkamer en het balkon op het oosten, omdat aan de westkant de bestaande galerijflat staat. Op de 7e t/m de 15e verdieping liggen de woonkamer en het balkon op het westen omdat deze woningen boven het niveau van de galerijflat liggen. In de noordgevel ontstaat hierdoor een sprong, die gerelateerd is aan de hoogte van de bestaande flats.
Om de doorgang voor voetgangers en fietsers naar het park zo breed mogelijk te houden staat de toren op dubbelhoge kolommen met daaronder een terug liggende glazen ingang. Aan de kant van de doorgang is de entreehal dubbel hoog zodat het zicht door het gebouw heen hier onbelemmerd blijft. Om de toren een slanker uiterlijk te geven is hij vormgegeven als twee ten opzichte van elkaar verschoven bouwdelen. Het volume aan de zuidkant heeft de diepte van de gerenoveerde flat. Dit volume is hoger dan het volume aan de noordkant. Om dit te bereiken maken we op de 17e verdieping 3 woningen en op de bovenste laag 2 penthouses met een breed balkon op het zuiden. De toren wordt beëindigd met de grote glazen puien en een dakoverstek van de penthouses. In de zuidgevel is een extra geleding gemaakt door een woonkamer naar buiten te schuiven.
2e t/m 6e verdieping
7e t/m 15e verdieping
