Pr. Frisolaan 12a, 7242 GZ, Lochem, 0573-408420
Schoolgids deel 1 schooljaar 2015-2016
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ................................................................................................................................................................. 2 Voorwoord ........................................................................................................................................................................ 4 ALGEMEEN ...................................................................................................................................................................... 5 Directie ......................................................................................................................................................................... 5 Bestuurscommissie ..................................................................................................................................................... 5 Schoolkenmerken ........................................................................................................................................................ 5 Het gebouw .................................................................................................................................................................. 5 Schoolgrootte.............................................................................................................................................................. 5 Pedagogische Visie ...................................................................................................................................................... 6 De uitgangspunten ...................................................................................................................................................... 6 Normen en waarden .................................................................................................................................................... 6 Het klimaat in de school ............................................................................................................................................ 7 Schoolregels ................................................................................................................................................................ 7 De kinderen .................................................................................................................................................................. 9 Ouders........................................................................................................................................................................... 9 Deskundigheid.............................................................................................................................................................. 9 IB (interne begeleider) ............................................................................................................................................. 9 Groepsleerkrachten ................................................................................................................................................. 10 Vakleerkrachten........................................................................................................................................................ 10 Administratief medewerker ................................................................................................................................... 10 Conciërge .................................................................................................................................................................... 10 Hoe werken wij in de groepen 1 en 2? .......................................................................................................................11 Groepen 1 en 2 ............................................................................................................................................................11 Ontwikkelingsgericht werken ..................................................................................................................................11 Schakelklas .................................................................................................................................................................11 Kaleidoscoop............................................................................................................................................................... 12 Activiteiten in de onderbouw ................................................................................................................................. 12 Hoe werken wij in de hogere groepen? .................................................................................................................... 14 Zelfstandig werken .................................................................................................................................................. 14 Groep 3 t/m 8 ............................................................................................................................................................ 14 Basis- en plusgroepen ............................................................................................................................................... 14 Meervoudige intelligentie........................................................................................................................................ 15 Waar werken wij mee?................................................................................................................................................. 15 Lijstje van de methodes: ......................................................................................................................................... 15 Veilig leren lezen groep 3 ...................................................................................................................................... 16 Met woorden in de weer – woordenschat ............................................................................................................ 16 Onderwijs is mensenwerk........................................................................................................................................ 18 Leerlingvolgsysteem ................................................................................................................................................. 19 Extra zorg nodig: Passend onderwijs ...................................................................................................................... 20 Stappenplan leerlingbegeleiding ............................................................................................................................... 22 Specifieke behoeften ............................................................................................................................................. 22 Protocol zittenblijven – verlengde leertijd groep 3 t /m 8 ............................................................................ 23 Vakantie/verzuim & verlof ......................................................................................................................................... 26 Maatregelen ter voorkoming en bestrijding van lesuitval ............................................................................... 26 Maatregelen ter voorkoming en bestrijding van schoolverzuim ................................................................... 26 Schoolverlof ............................................................................................................................................................. 26 Mogelijkheden tot verlof ....................................................................................................................................... 27 2
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Bezwaar/Beroep ....................................................................................................................................................... 27 Niet alleen kennis ........................................................................................................................................................ 28 Bewegingsonderwijs................................................................................................................................................. 28 Zwemmen ................................................................................................................................................................... 28 Toermalijn Theater ............................................................................................................................................. 28 Andere activiteiten ................................................................................................................................................. 29 Actief Burgerschap ................................................................................................................................................. 29 Video-opnames op school ........................................................................................................................................ 30 Een gezonde jeugd: de jeugdgezondheidszorg helpt ............................................................................................ 31 Klachtenregeling .......................................................................................................................................................... 32 Landelijke klachtencommissie ............................................................................................................................... 32 Verzekeringen - Wettelijke aansprakelijkheid .................................................................................................... 32 Kwaliteit van onderwijs............................................................................................................................................... 32 Nog even praktisch ...................................................................................................................................................... 33 Schoolreizen ............................................................................................................................................................. 33 Bedrijfshulpverlening.............................................................................................................................................. 33 Verjaardag personeel .............................................................................................................................................. 34 Begeleiding van leerlingen naar het voortgezet onderwijs ............................................................................. 34 Inschrijven ................................................................................................................................................................ 35 Brede school “de Zuiderenk”..................................................................................................................................... 36 Buitenschoolse opvang ............................................................................................................................................ 36 Peuterspeelzaal ........................................................................................................................................................ 36 Derde en vierde dagdeel peuterspeelzaal .......................................................................................................... 36 Inschrijven .................................................................................................................................................................... 36
3
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Voorwoord Voor u ligt de schoolgids van O.B.S. de Toermalijn. Deze gids bestaat uit drie delen: deel 1: algemene informatie van O.B.S. de Toermalijn; deel 2: specifieke informatie betreffende een schooljaar; deel 3: een schooloverstijgend deel geldend voor de 11 openbare basisscholen van de gemeente Lochem. Op- en aanmerkingen over deze schoolgids horen we graag van u, zodat we ieder jaar de gids kunnen verbeteren.
Met vriendelijke groet, Team O.B.S. de Toermalijn.
4
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
ALGEMEEN OBS de Toermalijn, Openbare School voor Basisonderwijs Adres: Postcode / plaats: Tel: E-mail: Website:
Pr. Frisolaan 12 a 7242 GZ Lochem 0573-408420
[email protected] www.obstoermalijn.nl
Directie Directeur:
Rinko Kuil
Bestuurscommissie De Toermalijn valt onder het bestuur van de bestuurscommissie Poolster van de openbare scholen Lochem. Onder dit bestuur vallen 11 openbare scholen. De bestuurscommissie bestuurt op afstand, het dagelijks bestuur is gemandateerd aan de algemene directie. De algemene directie is te bereiken onder tel. nr. 0573-257300.
Schoolkenmerken Wij zijn een openbare school, dit houdt in dat wij ieders levensovertuiging respecteren. Mensen met verschillende geloofsovertuigingen moeten in onze diverse samenleving naast en met elkaar kunnen leven. Samenleven veronderstelt dat mensen elkaar kennen en weet hebben van elkaars cultuur en opvattingen. Respect voor deze achtergronden bepaalt mede de normen en waarden die we willen overdragen aan onze kinderen.
Het gebouw Het gebouw biedt ruime lokalen en moderne middelen met vele mogelijkheden. De school kent twee bouwlagen. Op de begane grond zijn (naast de peuterspeelzaal) de groepen 1, 2, 3 en 4 gehuisvest. Op de eerste verdieping de groepen 5, 6, 7 en 8. De lokalen hebben specifieke ruimten om in kleine groepen te werken. Daarnaast hebben we de beschikking over een activiteitenruimte met keuken, een speellokaal, een podium voor toneelvoorstellingen en een bibliotheek. Er zijn verschillende ruimten beschikbaar voor de intern begeleider en logopediste. Er is ook een gymzaal in het gebouw aanwezig. O.B.S. De Toermalijn is echter meer dan een school alleen. Het is een “Brede School”: een middelpunt van de wijk met activiteiten buiten de schooltijden om. De samenwerking met de peuterspeelzaal Lanceloetje en het Kindercentrum (BSO) is de manier voor veilige en goede ontwikkelingskansen van de kinderen. Deze brede buurtschool brengt ontwikkeling, ontplooiing en ontspanning samen onder één dak.
Schoolgrootte OBS De Toermalijn is een school met ongeveer 50 leerlingen verdeeld over 4 groepen. Er werken 8 groepsleerkrachten. De meeste groepen hebben twee duoleerkrachten. 5
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Pedagogische Visie De kinderen kunnen vanaf hun vierde jaar naar onze school. Vanaf dat moment is ons doel dat ieder kind, afhankelijk van zijn niveau en van zijn mogelijkheden, een zo groot mogelijke zelfstandigheid bereikt en zich later goed kan redden in de maatschappij. De leerlingen zijn over de groepen verdeeld op basis van hun leeftijd. Uitgangspunten van ons onderwijs zijn de methode en de kerndoelen, echter de capaciteiten, interesses, motivatie, taakgerichtheid en concentratie van de verschillende leerlingen zijn heel divers. Dit heeft tot gevolg dat elk kind het leerproces op persoonlijke wijze doormaakt. Door tempoverschillen ontplooit elk kind zich op unieke wijze. Om rekening te houden met deze verschillen, werken we met takenkaarten. Naast het reguliere werk kunnen kinderen keuzes maken in hun extra werk. Daarnaast worden kinderen individueel geholpen. Dit kan gebeuren in de groep en/of buiten de groep door een extra leerkracht. Onder adaptief onderwijs verstaan we het kind datgene bieden waar hij/zij behoefte aan heeft. Dat vergt van ons een andere manier van onderwijzen. Wij streven hoge doelen na met onze kinderen. De inzet op taal en rekenen is groot, maar we hebben ook de nodige aandacht voor andere vakken.
De uitgangspunten Wij streven ernaar het beste uit de kinderen te halen. Wij beschouwen alle kinderen als gelijkwaardig, maar elk kind is uniek. Vertrouwen in de ander is de basis voor het ontwikkelen van zelfvertrouwen. Ieder kind wil gewaardeerd worden, daarom wordt ieder kind zoveel mogelijk aangesproken op zijn/haar individuele mogelijkheden en talenten. De sfeer op school en de inbreng van de ouders is erg belangrijk. Wij rekenen op de ouders bij informatie- en ouderavonden. Er worden belangrijke dingen besproken voor u en uw kind. Verder vinden we het belangrijk om samen met de kinderen en de ouders een project af te sluiten. We prijzen ons gelukkig met een actieve ouderraad en een medezeggenschapsraad die meedenkt. De leerkracht werkt met instructiegroepen, de andere leerlingen werken dan zelfstandig of samen met andere leerlingen. Naast de kerndoelen voor de verschillende leerstofgebieden wordt er ook veel aandacht besteed aan zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, sociale vorming, betrokkenheid bij anderen, samenwerking, goed met elkaar omgaan, individuele ontplooiing en culturele/creatieve vorming. Er is ook veel aandacht voor sport. Een vakleerkracht geeft gym aan de groepen 3 t/m 8 en we hebben buitenschoolse activiteiten om kennis te maken met verschillende sporten (Move On).
Kortom: Een laagdrempelige school met een open houding naar kinderen, ouders en participanten in onze brede school.
Normen en waarden Wij vinden het bij ons op school erg belangrijk dat de kinderen zich gedragen volgens de normen en waarden die wij hanteren. Wij letten erop dat de kinderen deze naleven binnen de school. Om een leefbare wereld te bouwen is het belangrijk dat je open staat voor elkaar en elkaars ideeën. Je leeft als mens binnen de school en de maatschappij niet alleen voor jezelf.
6
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Het klimaat in de school Wij vinden het van groot belang dat er een goede sfeer heerst tussen de leerkrachten en de leerlingen en tussen de leerlingen onderling. Wederzijds begrip en respect moeten aanwezig zijn. Een goede sfeer bevordert de rust en het sociale klimaat op de school. Ook geeft het vertrouwen en veiligheid bij het leerproces.
Schoolregels
De algemene gedragsregel op de Toermalijn is: ‘We hebben respect voor elkaar!’ En daarmee bedoelen we: We spelen met elkaar, iedereen hoort erbij; We helpen elkaar; We luisteren naar elkaar; We stoppen op tijd als iemand dat vraagt; We blijven van elkaar en elkaars spullen af; We halen hulp bij de leerkrachten als dat nodig is. Afspraken in school We houden de school en het plein netjes. Rommel gooien we in de prullenbakken; We houden onze tafels en stoelen vrij van stickers; Alle gevonden voorwerpen brengen we naar onze eigen leerkracht; We gymmen op gymschoenen. Dit is voor onze eigen veiligheid; We lopen in school, we mogen buiten en tijdens de gym rennen; Natuurlijk laten we gevaarlijke voorwerpen thuis; We nemen op eigen risico privé spullen mee; de school is niet verantwoordelijk; Petten mogen we buiten opzetten, binnen zetten we de pet af.
7
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Afspraken op het plein We mogen een kwartier voor aanvang van de school aanwezig zijn op het schoolplein. Er is dan pleinwacht. Dus om 8:15 uur ‘s morgens en om 12:45 uur ’s middags; Als we iets willen afgeven of pakken, vragen we aan de pleinwacht of we eerder naar binnen mogen; We stappen af bij het hek en lopen dan maar het fietsenhok of fietsenrek; We zetten de fiets recht in het fietsenhok/rek, zodat alle fietsen passen; Als we weer naar huis gaan stappen we pas op de fiets bij het hek; We gaan, als er gefloten wordt, per groep bij elkaar staan op de afgesproken plek; We wachten buiten totdat onze juf/meneer ons ophaalt; We gebruiken de deur van de Toermalijn om naar binnen en naar buiten te gaan; Voor schooltijd, in de pauze en tussen de middag (overblijvers) blijven we op het plein; Bij slecht weer zijn we in de pauze in het eigen lokaal of overblijflokaal (tussen de middag); We voetballen (wedstrijdje) alleen op de voetbalveldjes met de doeltjes; We mogen rustige voetbalkunstjes doen op een paar plekken op het plein; voor het hek en tussen de blauwe lijnen; Het buitenspeelgoed uit de klas wordt na het buitenspelen weer mee naar de klas genomen; We klimmen niet op de tafeltennistafels en het dak van het huisje met de glijbaan; Het huisje met de glijbaan is voor de kinderen van groep 1,2, 3 en 4; We luisteren naar de pleinwacht en accepteren dat vanwege de veiligheid soms een regel wordt aangepast.
Hoe gaan we met onze regels om? Wij hebben geprobeerd om onze regels zo te formuleren dat ieder kind weet welk gedrag er van hem of haar wordt verwacht. Meestal worden de regels dan ook goed nageleefd. Als een kind zich niet aan één of meerdere regels houdt, spreken wij het betreffende kind daarop aan. Dit kan op verschillende manieren gebeuren: van een reprimande tot een lichte sanctie, of d.m.v. onze correctie-kleurkaarten. Indien overtredingen vaker voorkomen, nemen wij contact met de ouders op en vindt er eveneens een sanctie plaats. In zeer uitzonderlijke situaties kan het nodig zijn om als school te handelen zoals dit staat beschreven in de schoolgids deel 3 onder ‘schorsing en verwijdering van leerlingen’. 8
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
De kinderen Kinderen zijn het belangrijkst bij ons op school. Hun mening telt. Soms mogen kinderen ook meebeslissen en worden er afspraken gemaakt. We nemen ook de tijd om met een kind apart te praten als er iets is.
Ouders U bent als ouders altijd welkom op school. Het gaat immers om uw kind. U kunt altijd een afspraak maken met de leerkracht. Het liefst na schooltijd. Ouders kunnen ook meehelpen op school. Wij vinden het prettig om een goed contact te hebben met ouders. Middels ouderavonden, huis- en schoolbezoeken worden ouders geïnformeerd over de ontwikkeling van hun kind. Als er tussendoor een reden is waarom wij met u willen praten, zullen wij contact met u opnemen. Zit u zelf ergens mee, loop dan even bij de leerkracht of de directeur naar binnen.
Deskundigheid Ons vak verandert snel en we houden steeds meer rekening met de capaciteiten van ieder kind. Dit betekent dat wij ons moeten laten bijscholen. Daarvoor is een scholing- en begeleidingsplan gemaakt.
IB (interne begeleider) De interne begeleider houdt zich bezig met de zorgverbreding op de school. De interne begeleider bij ons op school is Marjory Vermeegen. 9
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Groepsleerkrachten De groepsleerkrachten zijn verantwoordelijk voor het onderwijs in de groep. Daarnaast hebben zij andere taken binnen de schoolorganisatie.
Vakleerkrachten De vakleerkracht gymnastiek, Jan Evert Wensink, verzorgt twee gymlessen per week. In principe geeft hij de lessen gymnastiek aan de midden- en bovenbouw.
Administratief medewerker Annemieke Wassink is voor 1 dag (de dinsdag) op school als administratief medewerkster.
Conciërge Onze school heeft ook een conciërge, Rachid Bouganon, die op maandagmiddag op school aanwezig is.
10
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Hoe werken wij in de groepen 1 en 2? De school verzorgt een breed vormingsaanbod, waarbij naast cognitieve ook veel aandacht is voor culturele, sociaal-maatschappelijke en creatieve vorming. Voor het cognitieve deel leggen we het accent op de basisvaardigheden (rekenen, taal, lezen en schrijven) en streven daarbij naar een zo hoog mogelijk niveau voor alle leerlingen.
Groepen 1 en 2 Dit zijn de jongste kinderen: de kleuters. Zij leren in andere situaties en op een heel andere wijze dan oudere kinderen. Dit gebeurt niet of nauwelijks door middel van leertaken; zij leren in en door spelsituaties. De omgeving nodigt de kleuters uit d.m.v. zeer gevarieerde aanwezige materialen zichzelf te ontwikkelen. Deze totaalbeleving is kenmerkend voor kleuters en daar spelen wij met ons onderwijs op in. Wij werken bij de kleuters met Kaleidoscoop. Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van de methode “Ik en Ko” Wij nodigen alle ouders uit om bij binnenkomst samen met hun kind te spelen met het klaargelegde materiaal. Op deze manier leert u spelenderwijs waar uw kind op school mee bezig is en starten we de dag samen op en leren wij u ook beter kennen.
Ontwikkelingsgericht werken Ontwikkelingsgericht onderwijs is er altijd op uit de mogelijkheden waarover kinderen al beschikken, systematisch uit te breiden. Het is een proces van twee kanten: enerzijds hebben kinderen eigen ontwikkelingskracht, anderzijds zijn zij afhankelijk van hun omgeving, met name volwassenen. Kinderen leren door deelname aan de sociaal-culturele wereld: sociale en communicatieve situaties zijn daarbij noodzakelijk. De kinderen leren elkaar hulp te vragen, te bieden en te accepteren. De kinderen leren dat ze verantwoordelijk zijn voor hun eigen werk. De overgang van de ene groep naar de vervolggroep zal vloeiend verlopen.
Schakelklas De kinderen die in de onderbouw zitten wordt de mogelijkheid geboden om naar de schakelklas te gaan. Zij krijgen daar woordenschatonderwijs en voorbereidings-lessen voor de komende week. Wij geven de kinderen op deze manier de kans om zich zo optimaal mogelijk te ontwikkelen in de klas en met een goed en competent gevoel aan het onderwijs deel te nemen.
11
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Kaleidoscoop Kaleidoscoop richt zich op een brede ontwikkeling van kinderen. De taalontwikkeling krijgt veel aandacht binnen het programma, evenals de cognitieve ontwikkeling, maar ook de sociaalemotionele en creatieve ontwikkeling komen aan bod. Kaleidoscoop sluit aan bij wat leerkrachten belangrijk vinden: kinderen aanspreken op hun totale ontwikkeling! Uitgangspunt is dat kinderen kennis verwerven en vaardigheden ontwikkelen door actief betrokken te zijn bij mensen, materialen, gebeurtenissen en ideeën. Kaleidoscoop besteedt veel aandacht aan de inrichting ("hoeken") en de aankleding van het klaslokaal en aan de toegankelijkheid en herkenbaarheid van speelgoed en materialen. Hoewel aan kinderen een grote mate van vrijheid wordt geboden zorgt het vaste dagschema voor een houvast, structuur en rust in de groep. Door de vaste volgorde van activiteiten krijgen de kinderen een gevoel van controle over de gebeurtenissen en voelen zij zich vrij om keuzes te maken en zelf aan de slag te gaan. Vast onderdeel van het dagschema is de cyclus van vooruitkijken, speelwerken en terugkijken. Bij het vooruitkijken maken de kinderen plannetjes wat ze willen gaan doen, tijdens het speelwerken (vrij spel in de hoeken) voeren zij hun plan uit, en bij het terugkijken blikken ze terug op wat ze hebben gedaan. Leerkrachten ondersteunen en begeleiden de zelfgekozen activiteiten van de kinderen. Andere vaste onderdelen van het dagschema zijn het speelleren in de kleine groep en het speelleren in de grote groep. Tijdens het speelleren in de kleine groep splitsen de leidsters of leerkrachten de groep in tweeën en bieden ieder een activiteit aan die aansluit bij de interesses van de kinderen en bij de sleutelervaringen van Kaleidoscoop. Tijdens het speelleren in de grote groep doen alle kinderen mee met een activiteit die geïnitieerd wordt door de leerkracht. Ook tijdens het buitenspel ondersteunen de leerkrachten het actieve en betrokken spel van de kinderen.
Activiteiten in de onderbouw Er wordt veel met de kinderen gesproken over allerlei onderwerpen zodat ze veel woorden leren en goed leren spreken. Dat is o.a. belangrijk als voorbereiding voor het latere lees- en taalonderwijs. In groep 3 leren de kinderen lezen met de methode “Veilig Leren Lezen”. Wij bieden kinderen een uitnodigende onderwijsleersituatie. Door hen binnen dit proces te stimuleren zullen zij zich bijna automatisch inspannen om op originele en vindingrijke wijze oplossingen voor problemen te bedenken. 12
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Zelfwerkzaamheid is belangrijk om kinderen zelfstandig en onafhankelijk te maken, hen te vormen tot mensen die initiatief nemen, doorzetten bij moeilijkheden, een eigen stijl durven ontwikkelen en zelfvertrouwen hebben. Wij proberen een sfeer te scheppen waarin ieder kind zich geaccepteerd voelt met zijn / haar uiterlijk, taal en culturele achtergrond. De sfeer in de onderbouw is zodanig dat naast de individuele ontwikkeling er ook veel aandacht is voor groepsactiviteiten, zoals muzikale activiteiten, bewegingsonderwijs, taalactiviteiten als versjes, rijmpjes en vertellingen. Dit zijn leermomenten – vaak rondom een bepaald thema – die aansluiten bij de belevingswereld van het jonge kind. De sociale vorming en taalactiviteiten staan bij de aanvangsgroepen hoog in het vaandel. Immers samenwerking, rekening houden met en interactie, zijn de pijlers van het huidige onderwijs. Zij leren door, van en met elkaar.
Wij streven ernaar met onze kleuters de realiteit van alledag vaak op te zoeken en de dingen die ze leren meer betekenis te geven door de kinderen daadwerkelijk te laten beleven wat we in de klas ook al vaak hebben uitgelegd. Wij gaan dus vaak met de kinderen “op stap”. Voldoende taalontwikkeling is een basis voor elke kleuter om te kunnen doorstromen naar de volgende leerjaren, waar de basisvaardigheden verder zullen worden ontwikkeld. De kleuterjaren vormen het fundament voor de verdere ontwikkeling op de basisschool. De observaties van de leerkrachten en de onafhankelijke toetsen zijn hierbij een uitgangspunt om eventuele achterstanden op te sporen en waar mogelijk te verhelpen. Er vinden (in overleg) ook huisbezoeken plaats.
13
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Hoe werken wij in de hogere groepen? Zelfstandig werken Naast de normale lessen doen wij veel aan zelfstandig werken. Onder zelfstandig werken verstaan we de periode waarin het kind, onder schooltijd en zonder voortdurende begeleiding van de groepsleerkracht, opgedragen of zelf gekozen taken uitvoert. Het doel is tweeledig. Niet alleen dat deze werkwijze zelfstandigheid bevordert voor de leerlingen, de leerkracht krijgt daarbij ook tijd vrij voor observatie van kinderen en kan individuele hulp verlenen aan kinderen n.a.v. de instructie- of handelingsplannen of hulp aan leerlingen met een eigen leerlijn. Daarvoor zijn afspraken gemaakt met de groep over tijdsduur, controle van gemaakte werkstukken, registratie van het gemaakte werk en hoe bv. materialen gebruikt moeten worden. Voor dit zelfstandig werken zijn specifieke materialen in de school aanwezig. De groepen 1 t/m 3 werken met een takenbord, maar vanaf groep 4 wordt een takenkaart gebruikt. Het takenbord en de takenkaart vermelden precies wat de opdrachten zijn voor deze dag of de komende week (afhankelijk van de leeftijd). Er zijn “moet- en keuzeopdrachten”. De eerste zijn verplicht en uit de keuzeopdrachten mogen de kinderen zelf kiezen. Leerlingen maken zelf de planning wat ze eerst of laatst willen gaan doen. De opdrachten zijn niet voor alle leerlingen gelijk. Moeilijkheid, lengte en hoeveelheid kan per kind verschillen. Dit is afhankelijk van wat een kind aankan.
Groep 3 t/m 8 In groep 3 maakt het spelen langzaam plaats voor het leren. Ook de luistervaardigheden van een kind moeten op niveau zijn. Daarnaast starten wij met wereldoriëntatie en besteden wij veel aandacht aan de expressievakken. In groep 4 en 5 vindt uiteraard een uitbreiding plaats van deze onderdelen waarbij zij hoofdletters leren, tafels leren, begrijpend lezen, e.d. Bij de rekenlessen en bij de lessen wereldoriëntatie proberen we zo dicht mogelijk aan te sluiten bij de belevingswereld van de kinderen. De onderwerpen komen veelal uit de directe omgeving van het kind. Uitgaan van het bekende wekt interesse en motivatie. In groep 5 leren de kinderen hoe ze een werkstuk moeten maken, informatie moeten opzoeken en hoe ze een spreekbeurt moeten houden. Ook de computer wordt hierbij ingezet. In de bovenbouw werken we toe naar de overgang naar het voortgezet onderwijs. Er is ook hier weer een uitbreiding van vakken en de daarbij behorende methoden. In groep 6 vindt uitbreiding plaats van de wereldoriëntatie. In groep 7 starten wij met de Engelse taal, het verkeersexamen en de entreetoets van CITO. Groep 8 sluiten we af met de landelijke eindtoets van CITO.
Basis- en plusgroepen Naast het werken in de basisgroep worden regelmatig leerlingen individueel of in zeer kleine groepjes apart genomen voor extra begeleiding. Hiervoor gebruiken we o.a. de pluslokalen. Ook voor leerlingen, waarvan bekend is dat ze zich al lerend of leerstof verwerkend graag in kleine groepjes terugtrekken en zonder hulp hun gang kunnen gaan, is het pluslokaal bestemd. Sommige kinderen kiezen geheel zelfstandig hun weg in de leerstof en werken op hun eigen, hoger niveau. Het streven van elke groepsleerkracht is te allen tijde zeer kindgericht, dwz. aansluiten bij het niveau en de kennis van de leerlingen (adaptief onderwijs). Dit is tevens de rode draad die door de school loopt. Door de hele school is hierover een open communicatie tussen de leerkrachten. 14
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Meervoudige intelligentie Mensen leren op verschillende manieren. De een leert door doen, de ander moet het ‘voor zich zien’ en een derde persoon moet de informatie eerst voor zichzelf ordenen alvorens deze te kunnen begrijpen. Als wij kinderen in het onderwijs iets willen leren en willen dat alle kinderen het begrijpen en onthouden, zullen we met de verschillen tussen kinderen rekening moeten houden en de leerstof op een passende manier aan te bieden. Geen gemakkelijke opgave, zo lijkt het. Toch valt dit mee. Veel leerkrachten maken (soms onbewust) gebruik van veel verschillende materialen en werkvormen. Bij het aanleren van leerstof worden liedjes gezongen (tafels) of ritmes geklapt (lettergrepen). Men maakt gebruik van blokjes bij rekenen of beeldmateriaal (platen en video) bij de instructie. In feite is men bezig met het aanspreken van de verschillende intelligenties van het kind. De Amerikaanse hoogleraar Howard Gardner onderscheidt acht intelligenties. Ieder mens bezit ze alle acht, men heeft er echter vaak slechts enkele sterk ontwikkeld. Deze sterk ontwikkelde intelligenties bepalen de manier waarop men leert, bepalen de voorkeur voor bepaalde activiteiten. Wij werken op school met meervoudige intelligentie. Dit doen wij door in onze instructie rekening te houden met de verschillende intelligenties. Maar ook in onze projectweken waarin we, gebruik maken van meervoudige intelligentie, onze leerlingen uitdagen tot ontdekkend leren.
Waar werken wij mee? Lijstje van de methodes: Taalvaardigheid: Aanvankelijk lezen: Voortgezet lezen: Begrijpend lezen: Taal: Schrijven: Rekenen: Engels: Aardrijkskunde: Geschiedenis: Kennis der natuur: Expressie: Verkeer:
Ik en Ko, Logo 3000 Veilig leren lezen Lekker lezen Nieuwsbegrip Taal Actief Pennenstreken, Schrijfdans Rekenrijk Take it easy De Zaken van Zwijsen De Zaken van Zwijsen De zaken van Zwijsen Moet je doen methode VVN 15
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Bij het lesgeven is een goede methode belangrijk. Wij geven groeps- en individueel onderwijs en zoeken steeds naar methodes die voor de hele groep bruikbaar zijn. De methode moet zo in elkaar zitten dat kinderen wat meer of minder kunnen doen. Er is een meerjarenplan gemaakt waarin onder andere staat wanneer een methode vervangen moet worden. Daardoor werken we op De Toermalijn steeds met vrij nieuwe methoden.
Veilig leren lezen groep 3 Veilig leren lezen is een taal/leesmethode. Dat houdt in dat ervoor gekozen is om vanuit een geïntegreerd onderwijsaanbod zowel de mondelinge als de schriftelijke taalontwikkeling op systematische wijze te stimuleren. Wat mondelinge taalontwikkeling betreft ligt de nadruk op de uitbouw van communicatieve vaardigheden, de bevordering van boekoriëntatie & verhaalbegrip en de vergroting van de woordenschat. Wat schriftelijke taalontwikkeling betreft staat het leren lezen en spellen van eenvoudige woordstructuren centraal. Veilig leren lezen bestaat uit twaalf thema kernen, die zijn opgebouwd uit de fasen: introductie, instructie, zelfstandige verwerking, vervolgopdrachten reflectie. Er wordt gewerkt met dagprogramma’s. De kinderen die al kunnen lezen worden in de ‘zongroep’ geplaatst, de rest van de kinderen zitten in de ‘maangroep’. Kinderen die meer instructie nodig hebben volgen de ‘steraanpak’. Elke groep heeft zijn specifieke aanpak en materiaal. Alle twaalf kernen bevatten een ankerverhaal, waarmee het thema geïntroduceerd wordt. Aan de taal- en thema-activiteiten rondom dit verhaal nemen alle kinderen deel. De zongroep begint met andere activiteiten dan de maangroep. Tijdens de reflectie krijgt iedereen de kans het gemaakte werk aan de rest van de groep te laten zien of voor te lezen.
Met woorden in de weer – woordenschat Taal en woorden spelen een centrale rol in het onderwijs. Stel je voor hoe het zou zijn als we een week niet in de klas zouden kunnen praten en luisteren. Lekker rustig? Maar zonder woorden kun je ook niet lezen of schrijven. We zien dan meteen al hoe essentieel taal en woorden zijn voor de communicatie én voor het leren. Woorden zijn onontbeerlijk. Woordenschat moet ook niet gezien worden als een los onderdeeltje bij de taalles.
16
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Woordenschat is de kern van de gecombineerde taal- én cognitieve ontwikkeling. In woordenschat raken taal en denken elkaar. Woorden staan voor concepten. Werken aan woordenschatontwikkeling is dus werken aan cognitieve ontwikkeling. Als kinderen in de les het woord vulkaan leren, leren ze niet alleen een woord, maar ook een nieuw begrip. Ze leren wat een vulkaan is. In het huidige onderwijs is woordenschat als het ware ‘weggezet’ in het schoolvak taal. Daarmee worden voortdurend kansen gemist. Niet alleen in de taalles, maar in alle voorkomende situaties moet woordenschat aandachtspunt zijn. In de aardrijkskundeles moeten kinderen om het woord ‘vulkaan’ te leren de woorden ‘berg’ en ‘uitbarsten’ kennen: om systematisch kennis uit te breiden is bewust inrichten van woordenschatonderwijs noodzakelijk. Dat vormt het uitgangspunt voor de aanpak “Met woorden in de weer". Samen met de Peuterspeelzaal Lanceloetje werken wij met het lespakket ‘Logo 3000’ aangeschaft. De Basiswoordenlijst Amsterdamse Kinderen (BAK) bevat de 3000 woorden die kinderen bij de overgang naar groep 3 moeten kennen.
Werken aan woordenschat is werken aan schoolsucces. Als de woordkennis te kort schiet, kunnen kinderen niet voldoende profiteren van het onderwijs. Er ontstaat, als er niet wordt ingegrepen een neerwaartse spiraal Als leerlingen woorden wel snappen, heeft dat een positief effect op hun leerprestaties. Leerkrachten moeten leren om op de juiste manier aandacht te besteden aan de voorkomende woorden en hun betekenissen. Bij de aanpak “Met woorden in de weer” willen we het effectief onderwijzen van woorden en bewust werken aan conceptuitbreiding samenbrengen. Leerkrachten moeten productief kunnen werken aan (woord)kennisopbouw bij alle kinderen op verschillende niveaus. Woordenschatonderwijs is een component van ‘basic-teaching’ en loopt als rode draad door alle klassenactiviteiten en vakken heen. Het snel en helder uit kunnen leggen van woorden (begripsopbouw), het systematisch kunnen inoefenen (zorgen dat de kennis beklijft) en het kunnen controleren (zicht krijgen op leerresultaten bij de individuele kinderen) heeft een plek gekregen in de aanpak van “Met woorden in de weer”. 17
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Onderwijs is mensenwerk Als het gaat om onderwijs en schoolsucces voor alle kinderen, dan is onderwijs mensenwerk, immers: ● Het is de leerkracht die het onderwijs in de groep verzorgt, die de kwaliteit van het onderwijs bewaakt en die ervoor zorgt dat de kinderen zich optimaal kunnen ontwikkelen.
Het is de leerkracht die alle middelen aangrijpt om de (kern-)doelen te behalen; het is de leerkracht die beschikt over de vereiste competenties en talenten (dynamiek, humor, intelligentie en gevoel) om de kinderen te stimuleren en te motiveren. Onderzoek laat steeds weer zien dat het leerkrachtgedrag bepalend is voor de mate waarin kinderen vooruitgaan (Emmelot, van Schooten, Timman, 2001; Jungbluth 2003). Uiteindelijk is het de leerkracht die van onderwijs, goed onderwijs kan maken. Er zijn voor het onderwijs tal van mooie methodes en programma's, maar het zijn de juffen en meesters die de eindverantwoordelijkheid dragen en die het onderwijsaanbod moeten afstemmen op de leerlingen in de klas. Dat is geen makkelijke taak; zeker niet in de huidige tijd, met zoveel verschillende kinderen in de klas. Er zijn kinderen die het Nederlands als tweede taal leren, kinderen met een taalachterstand, kinderen die de taal onvoldoende beheersen om te kunnen leren. Leerkrachten moeten extra vaardigheden ontwikkelen om woordenschat systematisch uit te breiden. Ze ervaren dat ze dan daadwerkelijk verbetering in hun onderwijs kunnen realiseren. De effecten zijn in korte tijd merkbaar: kinderen leren veel meer nieuwe woorden, ze leren die systematischer zodat ze beter beklijven en ze leren ze sneller. Met de didactiek "Met woorden in de weer" kunnen leerkrachten vanuit de brede visie op taal elke methode, elk vak en elke lessituatie verrijken. Of het nu gaat om het aanleren van woorden als 'eerst' en 'daarna' in de kleutergroep, woorden als 'oorzaak' en 'gevolg' in de taalles, woorden als 'vulkaan', 'uitbarsten' en 'lava' bij aardrijkskunde, of de woorden 'precies', 'ongeveer' en 'genoeg' bij rekenen. Het woordenschatonderwijs is altijd verbonden met conceptopbouw en kennisuitbreiding.
18
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Leerlingvolgsysteem Het werk van de kinderen wordt elke dag beoordeeld en geobserveerd. Ook toetsen de leerkrachten regelmatig aan de hand van de methodes hoe de vorderingen van de kinderen zijn. Hoe vaak er wordt getoetst hangt af van het vakgebied. Daarnaast gebruiken we 2 tot 3 keer per jaar methodeoverstijgende toetsen. Deze zogenaamde CITO toetsen worden bijgehouden in het leerlingvolgsysteem. We nemen jaarlijks de volgende CITO toetsen af: luisteren, spelling, technisch en begrijpend lezen, woordenschat, rekenen en wiskunde. De resultaten van de toetsen worden ook gebruikt voor de evaluatie van ons onderwijsaanbod. In de maand mei maken de kinderen van groep 7 de entreetoets van de CITO. Met de entreetoets kan de leerkracht goed nagaan of een kind op niveau presteert en –nog– belangrijker of er in de kennis en vaardigheden nog hiaten zitten. Wij kunnen dan een gericht plan maken om de hiaten op te vullen. Als de toets is afgenomen, sturen wij de antwoordbladen naar de CITO. Daar worden ze met behulp van de computer nagekeken en wordt een leerlingprofiel opgesteld. Deze wordt met de ouders van de kinderen besproken. Daarnaast ontvangen wij groepsoverzichten die wij gebruiken bij de evaluatie van ons onderwijsaanbod. In de groepen 1 en 2 gebruiken we ook de kleuterobservatielijst. De leerkracht vult regelmatig observatielijsten in om bij te houden hoe een leerling zich op allerlei gebieden ontwikkelt. Als blijkt dat de ontwikkeling anders verloopt dan verwacht, zal de leerkracht onderzoeken waardoor dit komt. Vervolgens zal gekeken worden of het wenselijk en mogelijk is maatregelen te treffen om de ontwikkeling te bevorderen. Vaak kan dit spelenderwijs. Indien noodzakelijk kan de leerkracht ook met een groepje kinderen of met één kind apart extra oefenen. Ook de sociaal-emotionele ontwikkeling wordt op deze wijze gevolgd. In groep 3 t/m 8 maken we gebruik van “Viseon”. Dit is een instrument om inzicht te krijgen in de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen. Viseon heeft naast een observatielijst voor de leerkracht ook een leerlingenlijst die vanaf groep 5 ook door leerlingen wordt in gevuld. De volgende dimensies worden bekeken: zorgvuldige werkhouding versus onzorgvuldige werkhouding, aangenaam gedrag versus onaangenaam gedrag, emotionele stabiliteit versus emotionele instabiliteit en sociaal gedrag versus teruggetrokken gedrag. Van het dagelijkse werk en van alle toetsuitslagen houden de leerkrachten de resultaten bij. Deze gegevens gebruiken we 3 maal per jaar voor het maken van een rapport voor het kind en de ouders. Alle informatie van uw kind slaan we op in een leerlingendossier dat op school wordt bewaard. Wilt u dit dossier inzien, dan kunt u daarvoor een afspraak maken met de directeur van de school. Als een leerkracht merkt dat een leerling leermoeilijkheden of sociaal emotionele problemen heeft, wordt de Intern Begeleider ingeschakeld. Deze problemen kunnen duidelijk worden in toetsen, het dagelijkse schoolwerk of het gedrag van de leerling. De groepsleerkracht bespreekt de resultaten van de toetsen of het gedrag met de Intern Begeleider. Als daar aanleiding toe is wordt een handelingsplan opgesteld. Hierin staat vastgelegd welke leerroute de leerling zal gaan volgen. Regelmatig is er een leerlingenbespreking. Als het kind niet goed tot ontwikkeling komt, kan het extra hulp krijgen in de plusgroep. En als dat voor het kind het beste is, kunnen wij (in overleg met de ouders) besluiten tot het werken op eigen niveau, een doublure of een verwijzing naar een school voor speciaal basisonderwijs. 19
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Extra zorg nodig: Passend onderwijs Wat is passend onderwijs? Elk kind heeft recht op goed onderwijs. Ook kinderen die extra ondersteuning nodig hebben. Met Passend onderwijs is het nog beter mogelijk om ondersteuning op maat te bieden voor alle kinderen die dit nodig hebben. Zo hebben zij de beste kansen op een vervolgopleiding en meedoen in de samenleving. Kinderen die het echt nodig hebben kunnen, net als nu, naar het speciaal (basis)onderwijs. Dat blijft. Daarnaast werken we nauw samen met partners vanuit de jeugdhulp, zodat kinderen en hun ouders zowel op school als thuis passende ondersteuning krijgen. Wat is de zorgplicht? Scholen zijn verplicht om een passende onderwijsplek te vinden voor kinderen met een extra ondersteuningsbehoefte. Dit heet de zorgplicht. Of uw kind nu ‘gewoon’ of ‘anders’ leert: elke school heeft de plicht een passend aanbod te doen. Het liefst op de reguliere basisschool. En als dat niet kan, dan op een andere basisschool, in het speciaal basisonderwijs of in het speciaal onderwijs. Altijd in samenspraak met u als ouder of verzorger. ‘Gewoon als het kan, speciaal als het moet.’ Voordat de zorgplicht ingaat, moet zijn voldaan aan de aanmeldingsprocedure en moet de school hebben vastgesteld dat het kind extra ondersteuning nodig heeft. De zorgplicht geldt juridisch gezien voor het schoolbestuur. In de praktijk vult de school waar het kind is aangemeld de zorgplicht in. De procedure zorgplicht is niet van toepassing indien op de school waar het kind is aangemeld geen plaatsruimte beschikbaar is en/of ouders de grondslag van de school niet respecteren. Samenwerkingsverband IJssel | Berkel Om de extra ondersteuning aan kinderen zo goed mogelijk te regelen werken de schoolbesturen van de 106 scholen in de gemeenten Brummen, Zutphen, Voorst, Lochem, Berkelland en een deel van de gemeente Bronckhorst (de kernen Vorden, Wichmond en Kranenburg) samen in het samenwerkingsverband IJssel I Berkel. Onze school maakt deel uit van dit samenwerkingsverband. Welke ondersteuning biedt een school? In het schoolondersteuningsprofiel (SOP) van onze school staat beschreven welke ondersteuning de school kan bieden. We maken daarin onderscheid tussen basisondersteuning en extra ondersteuning. Basisondersteuning is de ondersteuning die iedere school in de regio biedt. De basisondersteuning is voor alle scholen, en dus voor alle kinderen, gelijk. Voor ieder kind dat extra ondersteuning nodig heeft maken we een arrangement op maat. Deze extra ondersteuning wordt toegekend en betaald door het samenwerkingsverband IJssel | Berkel. Daarnaast bieden sommige scholen zelf extra ondersteuning aan kinderen die tijdelijk extra begeleiding nodig hebben. Denkt u dat uw kind extra ondersteuning nodig heeft? Situatie 1: uw kind bezoekt nog geen basisschool. Als ouder kiest u zelf een school voor uw kind, ook als uw kind extra ondersteuning nodig heeft. Als u een keuze heeft gemaakt voor een school dan kunt u uw kind aanmelden. U meldt uw kind schriftelijk aan bij de school van uw eerste voorkeur middels een aanmeldingsformulier. Dit kan vanaf de leeftijd van 3 jaar, maar zo mogelijk ten minste 10 weken voor de start van het nieuwe schooljaar. U geeft daarbij aan of uw kind (naar verwachting) extra ondersteuning nodig zal hebben. Het is mogelijk om uw kind bij meerdere scholen tegelijk aan te melden. Als u dat doet, dan moet u bij de aanmelding aangeven op welke andere scholen u uw kind ook heeft aangemeld. Als u uw kind heeft aangemeld, dan zal de school informatie verzamelen over welke ondersteuning uw zoon of dochter nodig heeft. Van u wordt verwacht dat u de informatie die u heeft deelt met de school. 20
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Daarnaast zal de school het ondersteuningsteam inzetten (zie blauw kader). Dit gebeurt altijd in overleg met u als ouder of verzorger. Ook voor het opvragen van informatie over uw kind bij andere instanties vraagt de school om uw toestemming. Op basis van de verkregen informatie maakt de school samen met u de afweging over wat het beste is voor uw kind. Binnen 6 tot 10 weken laat de school weten of uw kind wordt toegelaten (eventueel met extra ondersteuning) of dat de school samen met u op zoek gaat naar een beter passende plek voor uw kind op een andere school. Dat gebeurt altijd in nauw overleg met u. Situatie 2: uw kind zit al op school. Denkt u dat uw kind extra ondersteuning nodig heeft? Wij raden u aan in gesprek te gaan met de leerkracht van uw zoon/dochter over de ontwikkeling van uw kind. Waar heeft u vragen over? En wat heeft uw kind volgens u nodig? De leerkracht zal samen met u en de intern begeleider overleggen welke route wordt doorlopen. Een eerste stap voor het aanvragen van extra ondersteuning is een bespreking in het ondersteuningsteam op school (zie kader). Ondersteuningsteam Onze school kent een ondersteuningsteam voor de bespreking van kinderen met een extra ondersteuningsbehoefte. U als ouder wordt altijd uitgenodigd om deel te nemen aan de bespreking over uw kind. Aan het ondersteuningsteam nemen verder deel: leerkracht
intern begeleider
onderwijscoach (vanuit het samenwerkingsverband)
gezinscoach (vanuit jeugdhulp / Centrum voor Jeugd en Gezin)
Daarnaast kunnen ook partners op afroep deelnemen aan het overleg, bijvoorbeeld een orthopedagoog. In het ondersteuningsteam bespreken we samen met u de vraag: wat heeft uw kind nodig om een bepaald doel te behalen? Daarbij kijken we ook naar andere factoren, zoals de groep, de school en de thuissituatie. In iedere bespreking komen ook de positieve aspecten en de talenten van uw kind aan de orde. Voor ieder kind dat extra ondersteuning nodig heeft maken we een arrangement op maat. Dit arrangement wordt toegekend en betaald door het samenwerkingsverband IJssel | Berkel. Is een (tijdelijke) lesplaats in het speciaal (basis)onderwijs de meest passende plek? Dan vragen we hiervoor een ‘toelaatbaarheidsverklaring' aan bij het samenwerkingsverband. Met deze toelaatbaarheidsverklaring heeft uw kind recht op plaatsing op een school voor speciaal (basis)onderwijs.
Meer informatie www.ijsselberkel.nl www.passendonderwijs.nl
21
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Stappenplan leerlingbegeleiding Specifieke behoeften Voor de begeleiding van kinderen volgen wij het onderstaande stappenplan. Stap 1 De leerkracht onderneemt interventies n.a.v. observaties en resultaten van de leerlingen. De ontwikkeling van iedere leerling wordt nauwkeurig gevolgd d.m.v. methodegebonden toetsen en methode- onafhankelijke toetsen. Bij interventies denken we aan o.a. verlengde instructie, kleine aanpassingen in het standaard leerstof aanbod, een goede relatie met iedere leerling, kortom “goed onderwijs” en een “goed pedagogisch klimaat”, handelingsgericht werken in de groep. Met de ouders zijn er regelmatig gesprekken over de ontwikkeling van hun zoon of dochter. Als een kind meer begeleiding nodig heeft worden de ouders altijd tijdig geïnformeerd. Stap 2 De leerkracht gaat op collegiaal niveau op zoek naar reflectie en feedback om oplossingen te zoeken. Stap 3 Als bovenstaande begeleiding niet leidt tot het gewenste resultaat wordt de leerling aangemeld bij een leerling-bespreking met de Interne Begeleider en worden ouders op de hoogte gesteld. Uitkomsten van deze bespreking kunnen zijn: 1. 2. 3. 4.
Maken van een handelingsplan door de groepsleerkracht; Video-interactie begeleiding; Aanpassing regulier onderwijsaanbod; Aanmelding (stap 4)
22
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Stap 4 De leerling wordt besproken met externe deskundigen, nadat de ouders hiervoor toestemming hebben gegeven. De bespreekmomenten zijn voor het hele jaar gepland en zijn bij voorkeur onder schooltijd. De leerkracht, orthopedagoog, ouders en intern begeleider zoeken samen naar bruikbare oplossingen en kijken daarbij naar de rol van alle betrokkenen in de omgeving van het kind. Bij deze besprekingen kunnen ook andere deskundigen door de school worden betrokken, zoals de schoolmaatschappelijk werker of de sociaal verpleegkundige van de GGD. Samen wordt gezocht naar kansen in zowel de onderwijsleersituatie als de thuis- en vrije tijd situatie. Er kan gekozen worden voor nader onderzoek, waar dat zinvol is en een beter inzicht geeft in het functioneren van de leerling. Het kan gaan om psycho-diagnostisch onderzoek op bepaalde gebieden of observatie in de groep. Bij vraagtekens rond het gedrag van de leerling kan er een gedragsvragenlijst worden gebruikt of een observatie in de groep. Hiervoor hoeven geen aanvragen worden gedaan, maar deze instrumenten kunnen direct worden toegepast. Als er behoefte is aan advies van een multidisciplinair team kan een leerling worden ingebracht bij het Zorgplatform van het samenwerkingsverband. In sommige situaties verwijzen wij een leerling naar een school voor speciaal basisonderwijs. Aanmelding bij een dergelijke school gebeurt door de ouders met hulp van school.
Protocol zittenblijven – verlengde leertijd groep 3 t /m 8 Doel van dit protocol Kan een kind overgaan naar een volgende groep of blijft het zitten? Met dit protocol willen we ouder(s)/verzorger(s) informeren hoe wij als school omgaan met de beslissing om een leerling al dan niet naar een volgende groep te laten gaan. Inleiding Elk leerjaar kijken we of de leerlingen zich voldoende hebben ontwikkeld om over te kunnen gaan naar een volgende groep. Voor de leerling en zijn ouder(s)/verzorger(s) is dit een ingrijpende beslissing. 23
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Als het kan bieden wij een leerling die zich anders ontwikkelt extra instructie of extra oefenstof aan. De afweging tot doubleren / leertijd verlenging wordt genomen in het perspectief van wat we van een kind kunnen verwachten. De Toermalijn wil de kinderen een doorlopende ontwikkeling laten doormaken die past bij de mogelijkheden van het kind. Uitgangspunten We kijken naar de brede ontwikkeling van een kind. Welke aspecten zijn dit? -
functioneringsniveau van het kind cognitieve mogelijkheden sociaal emotionele ontwikkeling (o.a. welbevinden, faalangst ) schoolloopbaan tot nu toe werkhouding en taakgerichtheid lichamelijke conditie (o.a. snel moe) relaties (heeft leerling vriendjes in de groep, komt hij/zij bij broertjes of zusje?) motorische ontwikkeling schoolorganisatie ( o.a. grote/kleine groep, rustige/drukke groep, leerkracht ) onderzoek en/ of observatie gegevens mening van ouders postuur
Leerproblemen op zich zijn geen reden om een kind te laten zitten; kinderen die moeite hebben met de reguliere leerstof, krijgen in principe verlengde en/of speciale leerstofinstructie. Mocht door intensiveren van de lesstof het niet mogelijk zijn dat een kind het niveau van de groep haalt zal er geanalyseerd worden waarom dat zo is. Mogelijk wordt er een ontwikkelingsperspectief (OPP) gemaakt voor dit kind. Het kind zal dan zijn eigen ontwikkelingslijn gaan volgen. Per jaar zal er gekeken worden in welke groep dit het beste kan gebeuren. Zittenblijven mag niet betekenen dat het kind alle leerstof van het voorgaande jaar op eenzelfde manier en in eenzelfde tempo herhaalt. Een zittenblijver heeft dus per definitie een aangepast programma. Besluitvorming Het laten doubleren van een leerling is een besluit welk in overleg met de ouders/verzorgers, groepsleerkracht, intern begeleider en directie (en zo mogelijk de leerling zelf )wordt genomen. De uiteindelijke beslissing wordt genomen door de school.
24
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Tijdpad en communicatie Leerkrachten en intern begeleider bespreken de eventuele zittenblijvers in de groepsbespreking van januari. Ouders worden in de oudergesprekken van februari (of eerder indien gewenst) hier van op de hoogte gebracht. Definitieve beslissing wordt genomen eind mei. Als een kind blijft zitten is de communicatie hierover naar het kind en de groep heel belangrijk. Hierover moeten zorgvuldige afspraken gemaakt worden tussen de leerkracht en de ouder(s)/verzorger(s): wie stelt het kind op de hoogte van de doublure en op welk moment? En hoe wordt de beslissing gecommuniceerd naar de groep? Kleuterverlenging De beslissing over de overgang van kinderen van groep 1/2 naar groep 3 is afhankelijk van de vraag of de doorgaande ontwikkeling van een kind gebaat is bij een overgang naar groep 3. Bij de oudste kleuters kan onderscheid gemaakt worden tussen: 1. Kinderen die op niveau zijn en voldoen aan de gestelde doelen groep 2 2. Kinderen die nog geen 6 jaar zijn, maar aantoonbaar verder zijn in hun ontwikkeling dan hun leeftijdsgenoten en voldoen aan de gestelde doelen groep 2 3. Kinderen met een achterstand. Zij beheersen de vaardigheden die nodig zijn voor goed functioneren in groep 3 nog niet in voldoende mate 4. Kinderen met een beperking in hun ontwikkelingsmogelijkheden Instrumenten: Om bovenstaande criteria te toetsen maken we gebruik van de volgende instrumenten: observatielijsten behorende bij de geformuleerde ‘tussendoelen groep 2’. (Ik en Ko) Cito-taal voor kleuters Cito –rekenen Leervoorwaardenonderzoek Pravoo peilpunten Risico screening leesproblemen (dyslexie protocol) Beslissingsblad groep 2 overgang naar 3 (zie bijlage) Handelingsplannen Gegevens van externen Het nemen van de beslissing t.a.v. de schoolloopbaan van de kinderen doen we aan de hand van bovenstaande criteria, met gebruikmaking van genoemde instrumenten. Het wordt dus een weloverwogen keuze, waarin ook de argumenten van ouders meewegen. In geval van twijfel over naar groep drie gaan, beslist de school. Vervroegd overgaan naar groep 3 Soms zijn kinderen verder dan hun leeftijdsgenoten. Vaak blijkt dit al als ze jongste kleuter zijn. De leerkracht kan dan in overleg met de ouders beslissen dat een leerling mee gaat draaien met de activiteiten van de oudste kleuters om het kind de ontwikkelingskansen te geven waar het kind aan toe is. Dit wil niet zeggen dat de leerling automatisch meegaat naar groep 3. Om deze beslissing te nemen kijken we weer naar de bovenstaande criteria. 25
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Vakantie/verzuim & verlof Maatregelen ter voorkoming en bestrijding van lesuitval Het ziekteverzuim op onze school is gelukkig erg laag. Bij ziekte van een leerkracht sturen we in principe geen kinderen naar huis. Er wordt in beginsel altijd gezocht naar een vervanger. Mocht deze niet meteen dezelfde dag voorhanden zijn, dan delen wij de kinderen in kleine groepjes op en verspreiden deze over de andere collega’s. Zij krijgen dan een takenpakket mee voor die dag. In het uiterste geval sturen we de kinderen naar huis, waarbij er, indien noodzakelijk, voor opvang wordt gezorgd voor die kinderen waarvoor thuis geen opvang is.
Maatregelen ter voorkoming en bestrijding van schoolverzuim De verlofregeling binnen de gemeente Lochem is hieronder opgenomen. Voor onze school hebben we de volgende regels afgesproken: Is een leerling betreffende dag zonder bericht niet op school, dan benadert de groepsleerkracht diezelfde dag telefonisch de ouders om naar de reden van afwezigheid te vragen. Afwezigheid wordt geregistreerd. Scholen zijn verplicht om verzuim van leerlingen te melden bij de leerplichtambtenaar. Tevens controleert de leerplichtambtenaar door op school te komen om de leerlingen te tellen en door de school te bellen en te vragen naar afwezige leerlingen . Overigens worden niet alleen ouders gecontroleerd, maar ook scholen. Sinds februari 2012 is de leerplichtwet op een paar punten aangepast. Eén van de verandering is dat een school of schoolbestuur een boete van maximaal € 1000 per overtreding kan krijgen als zij de leerplichtwet niet goed hanteert.
Schoolverlof Bij bepaalde omstandigheden kan een leerplichtige leerling schoolverlof krijgen, buiten de door de school vastgestelde vakantiedagen. De mogelijkheden zijn echter beperkt. De school dient zich aan de wet te houden. Elk verlof voor uw leerplichtige zoon / dochter of huisgenoot dient u schriftelijk van tevoren aan te vragen bij de directeur van de school, waarna het in twijfelgevallen wordt voorgelegd aan de leerplichtambtenaar van de gemeente Lochem. U dient de duur en de reden van uw verlof op te geven. 26
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Mogelijkheden tot verlof De school ( en de leerplicht ambtenaar) mag alleen aan uw verzoek voor verlof voldoen als er sprake is van “gewichtige omstandigheden”. Daarmee worden omstandigheden bedoeld die zich voordoen buiten de wil om van uw zoon / dochter of huisgenoot of uzelf. Bijvoorbeeld: familieomstandigheden zoals een huwelijk of overlijden van een van uw familieleden (tot en met de 4e graad). Daarbij horen ook de 12½ , 25, 40, 50 en 60-jarig ambts -of huwelijks jubilea. extra verlof wegens vakantie (max. 2 weken) indien u als aanvrager door uw werkgever wordt verplicht buiten de schoolvakanties vakantie te nemen. Dit verlof dient u (ook) tenminste een maand van te voren aan te vragen, waarbij u een werkgeversverklaring moet overleggen. o verlof kan nooit in de eerste twee weken van het nieuwe schooljaar worden
gegeven. Deze regels gelden ook als u (kleine) zelfstandige bent en redelijkerwijs kunt aantonen dat u uw bedrijf niet tijdens de schoolvakanties kunt sluiten. o als u een medische of sociale reden hebt voor extra verlof. Dit kan alleen als u een verklaring hebt van uw arts of van een sociale instantie, bv. Maatschappelijk Werk of Riagg.
Bezwaar/Beroep Als u het niet eens bent met de beslissing van de directeur en/of de leerplichtambtenaar, kunt u bij hen een bezwaarschrift indienen. Dit moet binnen zes weken schriftelijk gebeuren. Zij zullen officieel op uw bezwaarschrift reageren. Gaat u niet akkoord met die reactie, dan kunt u nog een beroep doen bij de Sector Bestuursrecht van de rechtbank. Eventueel is hoger beroep mogelijk bij de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State. Meer informatie kunt u op school verkrijgen of bij de leerplichtambtenaar van de afdeling Welzijn van de sector Samenleving (tel. 289279).
27
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Niet alleen kennis Wij besteden veel tijd aan de leervakken, maar maken ook tijd vrij voor andere vakgebieden zoals: kookles, muziek, dansante vorming, creatieve vorming. De creatieve vakken komen aan de orde bij de MI-projecten, maar er worden ook aparte lessen gegeven.
Bewegingsonderwijs Met de groepen 1 en 2 wordt gegymd in het speellokaal. Daarom is het goed als uw kind ritmiek- of gymschoentjes op school heeft. Dit i.v.m. de hygiëne en vooral ook om uitglijden te voorkomen. Alle andere groepen gaan met de leerkracht naar de gymzaal. Alle groepen hebben les van een vakleerkracht gymnastiek. Gymkleren en schoenen zijn verplicht en na de lessen kan er worden gedoucht. Snel aan- en uitkleden kan alleen als de kinderen makkelijke kleding dragen.
Zwemmen De kinderen van de groepen 3 t/m 6 worden in de gelegenheid gesteld om te proberen het zwemdiploma A te halen in het zwembad “ De Beemd”. We vragen de ouders een bijdrage van 35 euro per jaar. Deze bijdrage is om de kosten van het zwembad niet geheel op de school te laten neerkomen. Voor de vervoerskosten voor het halen en brengen van de kinderen uit de groepen 3 en 4 wordt de ouders een bijdrage van 10 euro in rekening gebracht. Omdat dit met auto’s van ouders gebeurt zijn deze kosten minimaal, maar we willen de ouders hiervoor wel de benzinekosten vergoeden en de moeite belonen om met hun eigen en andere kinderen de wekelijkse tocht naar het zwembad te maken. “Vervoerouders” dienen minimaal tegen W.A. verzekerd te zijn. Tijdens het vervoer dienen de gordels gebruikt te worden voor elke inzittende.
Toermalijn Theater Vier keer per jaar vindt er een Toermalijn Theater plaats. Het is de bedoeling dat tijdens een Toermalijn Theater een groep voorstelling voor de andere groepen van de school en de ouders geeft. Na de groepsvoorstelling is er tijdens het Toermalijn Theater een open podium. Uit iedere (combi) groep wordt er een korte act verzorgd.
28
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Naast uiteraard het plezier dat de kinderen hebben in het voorbereiden en uitvoeren van de voorstelling of het genieten als publiek van een voorstelling, zitten in bovengenoemde voorstellingen veel waardevolle elementen oa: pedagogisch: kinderen worden gestimuleerd iets van hun kunnen aan anderen te laten zien. kinderen leren zich te verplaatsen in een ander; zou men dit leuk vinden? kinderen leren iets te creëren en te presenteren; taalontwikkeling: kinderen ontwerpen teksten, rollenspelen ed; sociaal: kinderen worden tot samenwerking aangezet. kinderen worden aangezet tot positieve waardering (rol publiek); cultureel: kinderen worden gestimuleerd tot een culturele activiteit; adaptief: Kinderen ontwikkelen competenties; dat kan ik goed. Ongeveer een maand voor de desbetreffende voorstelling introduceert de leerkracht de voorstelling in de groep en geeft gelegenheid tot een brainstormrondje. Leerlingen gaan activiteiten bedenken. Na een week worden de bedachte activiteiten geïnventariseerd, waarna het programma wordt vastgesteld. Gedurende een periode van twee weken oefenen de leerlingen de acts (op school en thuis). NB: Alle ouders zijn voor alle voorstellingen uitgenodigd.
Andere activiteiten Zoals u wellicht wel weet worden gedurende het schooljaar excursies georganiseerd door de groepsleerkracht. Excursies worden gepland in duidelijke samenhang met het schoolse gebeuren. Ze dragen dus bij aan de doelstellingen van de school. Excursies zijn dus geen vrijwillige uitstapjes, maar verplicht! Elk jaar organiseren we een sportdag voor gr. 7/8 Alle kinderen gaan een keer per jaar op een schoolreisje. De kinderen van groep 1, 2, 3, 4, 5 en 6 hebben een eendaags reisje en de kinderen van groep 7 en 8 hebben een kamp. De Stichting Kunstzinnige Vorming verzorgt voor alle kinderen ieder jaar iets met kunst. Dat kan het bekijken van een toneelstuk zijn, of een dansgroep. Soms is dat in de school zelf. Soms moeten kinderen naar de schouwburg of naar andere scholen in Lochem. Verder zijn er verschillende sportactiviteiten waar de kinderen vrijwillig aan mee kunnen doen.
Actief Burgerschap
“Actief Burgerschap is de bereidheid en het vermogen om deel uit te maken van een gemeenschap en daar een actieve bijdrage aan te leveren.“ Dit is te onderscheiden in: o schoolburgerschap: de school als minisamenleving. Aanknopingspunten daarvoor worden gezocht in het eigen functioneren als school. Leerlingen leren welke rechten en plichten zij op school hebben, welke betrokkenheid er van ze verwacht wordt en hoe onderliggende algemene voorwaarden op school tot gelding komen (democratische besluitvorming, afwijzing discriminatie); o maatschappelijk burgerschap: de maatschappij verwacht van scholen dat zij er toe bijdragen dat leerlingen op school worden voorbereid op participatie in het maatschappelijke leven en binnen het kader van onderwijs in de gelegenheid worden gesteld noodzakelijke ontwikkelingen door te maken. 29
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Het spreekt voor zich dat onze school deze taak van opvoeding tot actief burgerschap deelt met in de eerste plaats de andere opvoeders: de ouders. Deze taak wordt uitgevoerd, in onderlinge en wederzijdse afstemming, met de ouders. Om zo in haar eigen omgeving en met haar eigen identiteit als uitgangspunt invulling en vormgeving van actief burgerschap te bepalen. Uitwerking geven aan deze taak gebeurt door het aangaan van een nauwe band met partners in de omringende maatschappij. Er is sprake van een gedeelde verantwoordelijkheid bij bevordering actief burgerschap. De school deelt haar pedagogische verantwoordelijkheid (naast ouders) ook met andere partijen als jeugd- jongerenwerk, jeugdzorg e.d. De school verbreedt zich gericht naar buiten, maar ook naar binnen. Binnen de school dienen voor de leerlingen en voor de school zelf de kansen voor actief burgerschap expliciet te worden aangegrepen. Iedereen kan een bijdrage leveren: de leerkracht in de klas, het ondersteunend personeel, de directie, de leerlingen zelf en de ouders.
Video-opnames op school Bij ons op school worden regelmatig video-opnames gemaakt , voor diverse doeleinden. We gebruiken bv. video-opnames: 1. Om als team samen te leren van onze manier van lesgeven. We willen bv. in een teamvergadering aan elkaar laten zien hoe wij in de groep werken, bv. hoe er in de kleutergroepen met een themahoek wordt gespeeld, hoe wij kinderen extra instructie geven met behulp van de instructietafel. Video-opnames bieden ons de kans om met en van elkaars onderwijservaring te leren. 2. We maken video-opnames van feestelijke of speciale gebeurtenissen zoals: schoolkamp, sportdag, Sinterklaas. Deze opnames bekijken we met de kinderen, of we laten stukjes zien op een ouderavond. 3. Regelmatig worden leerkrachten gecoacht bij hun onderwijstaak, door de Intern Begeleider, Directeur, of door een deskundige van buitenaf. Soms worden dan korte videoopnames gemaakt; deze worden vervolgens met de leerkracht bekeken en besproken. Op deze videobeelden staat het handelen van de leerkracht voorop; uw kind kan echter ook op de beelden te zien zijn. Met deze videobeelden gaan we vertrouwelijk om: er wordt alleen door de leerkracht en de begeleider naar gekeken. Na het coachingstraject worden de videoopnames niet meer gebruikt. 4. Soms worden er ook video-opnames gemaakt om een specifiek kind beter te kunnen begeleiden, in het kader van de leerlingenzorg. In zo’n situatie worden de ouders van dat kind geïnformeerd en wordt altijd vooraf aan hen toestemming gevraagd.
30
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Wanneer wij video-opnames maken voor één van bovengenoemde doeleinden kan uw kind dus op een videofragment staan. Zoals hierboven beschreven: wanneer het specifiek over uw kind gaat in het kader van leerlingenzorg, zullen wij dit altijd vooraf met u bespreken en uw toestemming vragen. Wanneer wij de video-opnames gebruiken zoals beschreven bij bovenstaande punten 1, 2, en 3, informeren wij u hierover niet standaard; wij gaan er vanuit dat u instemt met de manier waarop wij ons onderwijs zo goed mogelijk proberen vorm te geven en proberen te ontwikkelen. Mocht u hiertegen bezwaar hebben of wilt U meer informatie, dan kunt u zich wenden tot de leerkracht van uw kind of tot de directeur.
Een gezonde jeugd: de jeugdgezondheidszorg helpt Kinderen ontwikkelen zich voortdurend. De een sneller dan de ander. Soms soepel, soms met vragen of zorgen. Ouders en school staan er tijdens deze periode niet alleen voor. U kunt terecht bij de Jeugdgezondheidszorg (JGZ) van GGD Noord- en Oost-Gelderland. De JGZ volgt de groei, gezondheid en ontwikkeling van kinderen en jongeren tussen de 4 en 19 jaar. Samen met u en de school zorgt de JGZ er voor dat kinderen en jongeren zich zo gezond en goed mogelijk ontwikkelen. En als dat nodig is, de juiste zorg krijgen. De JGZ werkt in teams die bestaan uit een jeugdarts, jeugdverpleegkundige, assistente jeugdgezondheidszorg en een logopedist. Deze medewerkers hebben op verschillende momenten en op verschillende manieren contact met u of de kinderen. Bijvoorbeeld tijdens een individueel gezondheidsonderzoek of tijdens een inloopspreekuur. Maar ook tijdens een groepsvoorlichting of tijdens een gesprek ter ondersteuning of verwijzing. De JGZ of de GGD kan ouders en scholen adviseren over verschillende onderwerpen. Bijvoorbeeld over infectieziekten, hygiëne en veiligheid op school, chronisch zieke kinderen of kinderen met een handicap. Meer informatie hierover vindt u op onze website: ggdnog.nl GGD Noord- en Oost-Gelderland is kernpartner van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) en werkt samen met ondersteunende en hulpverlenende organisaties. Heeft u vragen? U kunt de JGZ bereiken op telefoonnummer 088 – 443 30 00 (voor algemene vragen) of op 088 – 443 31 00 (alleen voor verzetten van afspraken en alleen tussen 8.00 en 12.00 uur) of per e-mail:
[email protected]. Jongeren kunnen direct met alle vragen over gezondheid mailen, chatten of twitteren met een jeugdarts. Meer informatie hierover vindt u op de website: jouwggd.nl
31
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Klachtenregeling Wij willen ook graag horen wat u van O.B.S. de Toermalijn vindt. U kunt gewoon binnenlopen als er iets is. Eigenlijk verwachten we dat van u. Als er iets is, kom dan en wacht er niet mee. Natuurlijk verschillen ouders en school wel eens van mening. We vinden het dan plezierig om hierover met elkaar te praten, want dit leidt tot een verbetering van de situatie. Vandaar dat wij u de weg wijzen, die bewandeld kan worden. We maken onderscheid in kleine en grote problemen. Kleine problemen bespreekt u in de eerste plaats met de groepsleerkracht. Mocht u geen bevredigend antwoord krijgen of is het probleem niet opgelost, dan benadert u de directeur van de school. In het uiterste geval kunt u contact opnemen met de Algemene directie, tel: 0573-257300. Verder verwijzen we hiervoor naar deel 2 en deel 3 van de schoolgids.
Landelijke klachtencommissie Meldpunt Vertrouwensinspecteurs. Hier kunnen betrokkenen bij het onderwijs terecht voor klachtmeldingen over seksueel misbruik, seksuele intimidatie, fysiek- en psychisch geweld (o.a. grove pesterijen), discriminatie, onverdraagzaamheid, fundamentalisme, radicalisering, extremisme e.d. Tel. 0900-111 3 111 (tijdens kantooruren). Verzekeringen - Wettelijke aansprakelijkheid De school heeft een collectieve ongevallenverzekering afgesloten voor alle leerlingen en begeleidende ouders. Bij kleine ongevallen veroorzaakt door medeleerlingen, is het zaak dat ouders dit eerst onderling regelen. De collectieve ongevallenverzekering kan een aanvulling zijn op uw eigen verzekering, maar vervangt deze niet. Let op: het is geen aansprakelijkheidsverzekering. Het schoolbestuur heeft een W.A.-verzekering afgesloten, waarbij het risico van wettelijke aanspraak wordt gedekt van: het schoolbestuur, het onderwijzend personeel, de leden van de ouderraad, de medezeggenschapsraad, de ouders van leerlingen voor zover zij werkzaamheden verrichten op of ten behoeve van de school.
Kwaliteit van onderwijs De kwaliteit van het onderwijs is iets dat nooit af is en waarvoor we meerjarenplannen ontwikkelen. We hebben te maken met landelijke en plaatselijke beleidsvoornemens. We maken een schoolplan voor de periode van 4 jaar. 32
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Hierin geven we aan hoe er wordt nagedacht over en gewerkt aan doelstellingen en prioriteiten binnen de school. Leerkrachten hebben hierin een centrale rol. Verder wordt tijdens de verschillende overlegmomenten in de school gesproken over de essentie van de kwaliteit van het onderwijs. Doet de school de goede dingen en doet ze die goede dingen goed? Hoe weten wij dat? Vinden anderen dat ook? Hiervoor nemen wij periodiek een enquête onder ouders en leerlingen af. Resultaten hiervan worden gebruikt voor het meerjaren schoolplan. De plannen worden besproken in het team en ter goedkeuring voorgelegd aan de medezeggenschapsraad en het bestuur. De gedachte is de zorg naar het kind brengen in plaats van het kind naar de zorg. Voor zover dit binnen onze school is in te passen, kunnen kinderen een eigen leerroute volgen. We zorgen daarbij voor de juiste ondersteuning, o.a. door gebruik te maken van speciale remediërende leerpakketten. De zorg voor leerlingen binnen de school is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle leerkrachten. Uitgangspunt is dat kinderen een ononderbroken ontwikkeling moeten kunnen doormaken. Om die ontwikkeling te kunnen volgen maken we gebruik van leerlingvolgsystemen.
Nog even praktisch
Schoolreizen o o o
De kinderen van de groepen 1 en 2 gaan met auto’s op schoolreis in de buurt. De kinderen van groep 3, 4, 5 en 6 gaan met de bus naar een wisselende locatie iets verder weg. De kinderen van groep 7 en 8 gaan op kamp.
Bedrijfshulpverlening O.B.S. de Toermalijn beschikt over een aantal teamleden die opgeleid zijn tot bedrijfshulpverlener. Zij letten in de eerste plaats op de algemene veiligheid in het gebouw. Daarnaast weten zij hoe je moet handelen in geval van brand, ongelukken, enz.
33
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Verjaardag personeel Iedere groepsleerkracht viert zijn of haar verjaardag met de klas. In de nieuwsbrief worden de data vermeld.
Begeleiding van leerlingen naar het voortgezet onderwijs Als uw kind in groep 8 zit moet u een belangrijke beslissing nemen: welke vorm van voortgezet onderwijs kies ik voor mijn kind en naar welke school stuur ik het. Deze keuze hoeft u niet alleen te maken. De Toermalijn zal u adviseren, zij doen dit op basis van de vorderingen die ze van uw kind hebben. Duidelijk is dat het laatste jaar basisschool voor een belangrijk deel in het teken staat van de keuze van het voortgezet onderwijs. Daarom wordt er voor de ouders/verzorgers van groep 8 een speciale informatiebijeenkomst gehouden. Tijdens deze bijeenkomst wordt voorlichting gegeven over o.a.: de verschillende vormen van voortgezet onderwijs,het schoolkeuzeadvies van de basisschool, de CITO Eindtoets Basisonderwijs, de aanmeldingsprocedures, de scholen voor voortgezet onderwijs in de directe omgeving. Tijdens een leerling-bespreking worden de leerlingen van groep 8 besproken en zal er voor elke leerling een schoolkeuzeadvies vastgesteld worden. In dat advies worden alle gegevens (o.a. de schoolvorderingen, de inzet, de motivatie, het werktempo, de planmatigheid, faalangst) betrokken, die in de loop der jaren van uw kind verzameld zijn in ons leerlingvolgsysteem. Deze gegevens vormen de basis van het onderwijskundig rapport dat bij elk aanmeldingsformulier voor een school voor voortgezet onderwijs gevoegd wordt. Tijdens een schoolkeuzegesprek zal het schoolkeuzeadvies aan u worden voorgelegd. Gezamenlijk wordt hierover dan overleg gevoerd. Alle leerlingen uit groep 8 van de openbare scholen in de gemeente Lochem maken de CITO Eindtoets Basisonderwijs. Deze toets meet de schoolvorderingen en tot op zekere hoogte het inzicht van uw kind m.b.t. taal, rekenen, informatieverwerking en wereldoriëntatie. De resultaten van uw kind worden vergeleken met het landelijk gemiddelde. De toetsuitslag geeft aan hoeveel procent kans van slagen uw kind heeft op een bepaald type voortgezet onderwijs.
34
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Inschrijven Het basisonderwijs is bestemd voor kinderen van vier tot twaalf jaar. Als uw kind drie jaar en tien maanden is, mag uw kind vijf keer een halve dag naar school om alvast te wennen. U kunt daarover met de leerkracht van groep 1 een afspraak maken. Een kind mag naar de basisschool zodra het vier jaar is. Verplicht is het dan nog niet. Zodra een kind vijf jaar is geworden, is het leerplichtig. Dat wil zeggen: een kind moet dan naar school. Nu kan het zo zijn dat een volledige schoolweek voor een vijfjarige kleuter nog wat te vermoeiend is. U kunt dan gebruik maken van een speciale regeling. Die houdt in dat u uw vijfjarige kind ten hoogste vijf uur per week thuis mag houden. U moet dat dan wel op tijd doorgeven aan de schoolleiding. Deze uren kunnen niet worden opgespaard en zodra uw kind zes jaar is, houdt deze regeling op.
Op het moment dat uw kind voor het eerst naar school gaat, moet het op de school ingeschreven zijn. U kunt uw kind inschrijven middels een inschrijfformulier dat u bij de schoolleiding kunt krijgen. In het algemeen stromen leerlingen na acht schooljaren door naar het voortgezet onderwijs. De 'basis' is dan gelegd. Maar het kan ook eerder of later. Een leerling moet de basisschool in elk geval verlaten aan het einde van het schooljaar waarin hij of zij veertien is geworden.
35
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Brede school “de Zuiderenk”
Buitenschoolse opvang Wat is er leuker dan na schooltijd met andere kinderen spelen en leuke dingen doen? Op onze Buitenschoolse opvang kan dat, daar zijn altijd andere kinderen om mee te spelen. En er is ook altijd van alles te doen: tafeltennissen, knutselen, voetballen, bouwen, toneelspelen, dansen, een spelletje doen, computeren, bakken, buitenspelen of…. Er is dagelijkse opvang na schooltijd en in de schoolvakanties hele dagen. Het is ook mogelijk om alleen vakantieopvang, flexibele opvang of opvang voor schooldagen te reserveren.
Peuterspeelzaal Een peutergroep bestaat uit 15 kinderen. De peuters komen twee dagdelen per week, meestal een ochtend en een middag, in de peuterspeelzaal spelen. De twee dagdelen gezamenlijk beslaan 5 uur. In elke groep werkt een gekwalificeerde leidster met een hulpouder, vrijwilliger en/of stagiaire die de leidster assisteert. Peuterspeelzaal Lanceloetje heeft op de locatie Zuiderenk in Lochem een 4-tal groepen met twee gekwalificeerde leidsters per dagdeel. In die groepen wordt gewerkt met het VVE programma Kaleidoscoop. Dit is een methode van werken waarbij actief leren centraal staat. Het programma is kindvolgend met veel aandacht voor de taalontwikkeling en denkontwikkeling van het kind. Ieder dagdeel heeft een aantal vaste terugkerende elementen. Er wordt altijd gestart met vrij spelen. De ouders geven meestal de eerste aanzet, door even met hun kind wat te doen bij binnenkomst. Na het vrij spelen wordt opgeruimd en komen de kinderen in een kring bijeen. Dit is een moment van rust. Hier wordt (fruit) gegeten & gedronken en er wordt gezongen. Meestal wordt er een activiteit gedaan en bij goed weer spelen de kinderen lekker buiten. Bij slecht weer vinden de activiteiten binnen plaats, waarbij bewegen voorop staat.
Derde en vierde dagdeel peuterspeelzaal
Voor een aantal kinderen is het mogelijk om een extra dagdeel de peuterspeelzaal te bezoeken. Dit derde dagdeel is vooral bedoeld voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben bij hun taalontwikkeling. Ook voor ouders is er een ondersteunend programma dat handvatten biedt voor het stimuleren van de taalontwikkeling van hun kind. De peuterspeelzaal en de school volgen samen een training Kaleidoscoop, zij werken samen aan een goed, gedegen onderwijssysteem met veel rendement voor leerlingen. Inschrijven Wij hopen dat u de schoolgids met plezier heeft gelezen. Als u nog vragen heeft of een rondleiding op onze school wilt kunt u contact opnemen met onze directeur: Rinko Kuil: 0573-408420.
36
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Bijlage 1 beslissingsblad overgang groep 2 Toermalijn Beslissingenblad overgang groep 2 - 3
Naam van het kind:
Geboortedatum :
Ingevuld op: Ingevuld door:
Puntentotaal:
· Beheerst een kind het onderdeel dan krijgt het 2 punten, als het onderdeel nog niet goed wordt beheerst, krijgt het 1 punt, wordt het onderdeel helemaal niet beheerst dan krijgt het 0 punten. · Bij de Cito score, wordt de laatste score gehanteerd. A of B score is 2 punten, C is 1 punt, D en E is 0 punten · Tel alle punten op: 68 is het maximum, een kind moet 80% score hebben om over te gaan naar groep 3. Dat betekent 55 punten. · Heeft een kind 51 – 55 punten, dan is er geen sprake van de optimale voorwaarden om naar groep 3 te gaan Gedrag
Zelfstandig
Speelduur is voldoende
Is taakgericht
Kind speelt ook met anderen
Werktempo is voldoende
Kind speelt goed rollenspel en heeft behoefte aan uitdaging
Kind heeft voldoende zelfvertrouwen
Gesprekken
Spel
Constructie/ beeldend
Kind doet verschillende activiteiten
Kind is gemotiveerd
Opdrachten zien er goed uit
Betrokken bij gesprek
Kind kiest voor ontwikkelingsmat eriaal
37
O.B.S. de Toermalijn_____________________ Neemt goed deel aan gesprek en heeft goede luisterhouding Kind is betrokken bij kringgesprekken
Reken/ wiskunde
Concentratie is goed
Motoriek
Kind kan goed tellen tot 20 en kan terugtellen van 10 Cito rekenen voor kleuters Begrippenkennis is goed
Kind kan naam schrijven
Bij tekenen is het duidelijk wat het voorstelt Neemt zelf initiatief
Kind is zeker in bewegingen Goede pengreep
Cijferkennis tot 10 is goed Lezen/taal/ schrijven
____Schoolgids deel 1
Fijne motoriek is goed Sociaal Emotioneel
Spreekt verstaanbaar
Kind zoekt contact met anderen Kind zoekt contact met de leerkracht Heeft geen last van faalangst Kind voelt zich goed op zijn gemak
Kent 15 letters Kan auditieve oefeningen goed doen Cito score taal voor kleuters
Kind durft van zich af te bijten
38
O.B.S. de Toermalijn_____________________
____Schoolgids deel 1
Zijn er omstandigheden in groep 3 die deze beslissing beïnvloeden?
Beslissing: wel/niet over naar groep 3
Besproken met de ouders op:
39