Erik Franke Franke Architekten
1 oktober 2008 Den Haag
2008: 7 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar!
2020: 8 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar
?
2020: 4,3 miljoen woningen belasten ons milieu onevenredig zwaar 3,7 miljoen passiefhuizen
?
?
Ambities
• EPC 2008: 0,8 2011: 0,6 2015: 0,4 2020: energieneutraal •
Energiebesparing van 100 PJ per jaar in 2020
Ambities Meer met Minder Welke energiebesparing is mogelijk? Energieverbruik gebouwde omgeving PJ/jaar
• 1220 PJ/jaar Autonoom
-100 PJ/jr
• 1140 PJ/jaar Huidig Beleid • 1040 PJ/jaar, Meer met minder
Bron: PEGO
Ambities Rekensom: 100 PJ in 2020 Besparing 1 PJ = 31,6 miljoen m³ aardgas 100 PJ = 3,16 miljard m³ aardgas Bestaande bouw: 230.000 woningen / jaar HEER in 12 jaar a 1.100 m³ aardgas / jaar = 2,76 miljard m³/a Nieuwbouw: 80.000 woningen / jaar in 12 jaar a 400 m³ aardgas / jaar =
0,38 miljard m³/a 3,14 miljard m³/a
3,7 miljoen passiefhuizen 46,2% 10533 olietankers per jaar. Besparing van 8,6 km olietanker per dag!
Drastische maatregelen: passiefhuis
Verwarmingsenergieverbruik in huishoudens (D) Bron: Passivhaus-Institut
Vooruitgang Elektriciteitsverbruik - 1969
bron: Slimbouwen®
Vooruitgang Elektriciteitsverbruik - 2007
bron: Slimbouwen®
Schoner Landschap
Schoner en Zuiniger Gebouwde omgeving
Reductie van de vraag Basisprincipe passiefhuis
De ‘groenste’ van alle energieën is energiebesparing
Wereldpopulatie (x miljard)
Bevolkingsgroei
2008: 6,7 miljard mensen Prognose voor 2050: 9,2 miljard mensen
Bouwen voor onze toekomst Wat is een passiefhuis?
bron: PHI
Voorwaarde Gezondheid en comfort Voldoende ventilatielucht: 25-30 m3/h per persoon een gegarandeerd comfortabele en aangename temperatuur, met voorverwarmde ventilatielucht dus: Gebalanceerd ventilatiesysteem met warmteterugwinning
Slim principe Zonder conventionele verwarming De toch al noodzakelijke ventilatielucht gebruiken om mee te verwarmen! Dit kan als we de energielast aanzienlijk beperken: 1 m3/h.m2 per m2
Noodzakelijke hoeveelheid ventilatielucht
X
30 K is 50o
Maximale temperatuur van de inblaaslucht
X
0.33 W/m3K
Warmtecapaciteit van lucht
=
10 W/m2
Voorwaarde aan de maximale energielast
of 15 kWh/m2a
Voorwaarde aan de maximale energievraag
Kostenefficiënte Passiefhuisontwikkeling
Bron: Passivhaus-Institut
Energieverbruik woningbouw
Ruimteverwarming Energiebesparing Energievraag voor ruimteverwarming 250 220 200
bestaande bouw
kW h/m 2
150
bouwbesluitniveau passiefhuis (bestaande bouw) 100
passiefhuis (nieuwbouw) 65
50
30 15
0
Warmtebalans Passiefhuis vs. EPC = 0,8 Passiefhuis
Transmissieverliezen Wand
Winst
Transmissieverliezen Dak Transmissieverliezen Vloer
Verlies
Transmissieverliezen Buitendeur Transmissieverliezen Ramen Ventilatieverliezen Niet benutte warmte
Rijhuis EPC = 0,8
Zonnewinsten Zuid
Winst
Zonnewinsten Noord Interne winsten
Verlies Ruimteverwarming
-7000 -6000 -5000 -4000 -3000 -2000 -1000
0
1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000
kWh
DUS: Transmissieverliezen, infiltratieverliezen en ventilatieverliezen beperken Zonnewinsten en interne winsten optimaliseren
Integrale kwaliteit
1
Ontwerp Compact en zongericht ontwerp
2
Bouwkundig Zeer goede isolatie schil
Rc > 8,5 m²W/K
2
Bouwkundig Zeer goede isolatie schil Daken
2
Gevels
Bouwkundig Drievoudige beglazing
Vloer
2
Bouwkundig Geïsoleerde kozijnen/ramen/deuren
Hout
2
Kunststof
Bouwkundig Geen koudebruggen
Oplegging bouwcasco
Isoleren kozijnen
2
Bouwkundig Zeer goede kierdichting • PH: n50 = 0,6 h –1 • Nederlandse richtlijn: n50 = 2.4 h –1 • Meten is weten!
2
Bouwkundig Zeer goede kierdichting
2
Bouwkundig Buiten zonwering
2
Bouwkundig Buiten zonwering
3
Installatietechnisch Gebalanceerde ventilatie met HR warmteterugwinning • By pass • Rendement WTW > 88% • Minstens een F7-filter • Stil • Goed schoon te maken • Plug and play • Vraag gestuurd • Eenvoudige bediening
3
Installatietechnisch Naverwarming van de lucht
3
Bestaande cv-installatie
3
Uitbreiding installatie
-1100 m³ gas
3
Met zonneboiler
-1212 m³ gas
3
Installatietechnisch Inblaasventielen
3
Installatietechnisch Luchttoevoer
3
Installatietechnisch Bodemwarmtewisselaar
Dalem
3
Ulm
Installatietechnisch Installatie
All in one All-Electric: Gebalanceerde ventilatie met WTW, WP, zonneboiler, warm water en naverwarming
3
Installatietechnisch Duurzaam warm water
4
Energie efficiënte verlichting + huishoudelijke apparaten
5
Gebruik Bewonersinformatie
Wageningen
Sliedrecht
Mannheim
5
Gebruik Bewonersinformatie
6
Certificering PassiefHuis Projecten Pakket
Kennwerte mit Bezug auf Energiebezugsfläche Energiebezugsfläche:
156,0 Verwendet:
2
m
PH-Zertifikat:
Jahresverfahren
Erfüllt?
13 0,22
kWh/(m²a) h-1
0,6 h-1
Primärenergie-Kennwert (WW, Heizung und Haushalts-Strom): Primärenergie-Kennwert (WW, Heizung und Lüftung):
58
kWh/(m²a)
120 kWh/(m²a)
33
kWh/(m²a)
Heizlast:
9,8 9%
W/m²
Energiekennwert Heizwärme: Drucktest-Ergebnis:
Übertemperaturhäufigkeit:
über
15 kWh/(m²a)
25
PH renovatie Mannheim
°C
Bewonersinvloed
Bron: Passivhaus-Institut
Null-Heizkosten-Haus Renovatie Ludwigshaven
Besparingspotentieel per maatregel In kosten per bespaarde kWh
Passiefhuis projecten - NL 1118 woningen
400 1
103 54 1
54
9
16 9
5
12
1
37
1
1
45
1
1
1
1
359
5
gerealiseerd in uitvoering
1 September 2008
Passiefhuis projecten - NL
Passiefhuis projecten - NL Dalem oud
Elektriciteit: 2949 kWh Gasverbruik: 1589 m³
Passiefhuis projecten - NL Dalem
Passiefhuis projecten - NL Dalem oud
nieuw
Elektriciteit: 2949 kWh
Elektriciteit: 4800 kWh (+ 62%)
Gasverbruik: 1589 m³
Gasverbruik: 682 m³ (- 58%)
Passiefhuis projecten - NL Roosendaal
Passiefhuis renovatie Hoog Energie Efficiënte Renovatie Roosendaal
Passiefhuis projecten - NL Roosendaal Oud (1967)
Passiefhuis projecten - NL Roosendaal Nieuw (2008)
Oud (1967)
Besparingsprognose twee proefwoningen (EOSDEMO) Gasverbruik: 1125 - 1370 m³/a
Passiefhuis projecten - NL Roosendaal
September 2008
Passiefhuis projecten - NL Veere oud
Passiefhuis projecten - NL Veere Oud (1920)
Nieuw (2006)
Totale energieverbruik: 2818 kWh/a
Comfortabel Betere binnenmilieukwaliteit
Bron: Eigen Huis Magazine maart 2006
Bron: Eerste PHcongers Nederland april 2006 Stichting PH H
Luchtkwaliteit rijwoning - 1980
Luchtkwaliteit PassiefHuis Veere - 2007
Passiefhuis projecten buitenland
www.passiefhuis.nl 7, 8 en 9 november a.s. Internationale open PH-dagen
