05/06/2015
Praktijknetwerk engerlingen
Aanzet tot praktijknetwerk
Aanhoudende geluiden over engerlingen...
Stand van zaken
● Grasschade ● Primair / secundair ● Kale plekken veronkruiden: herbiciden ● Schade in aardappelen
Klaas van Rozen 6 november 2013
De startbijeenkomst: ● Kort overzicht onderzoek engerlingen ● Hoe vullen we het PNW in?
Stichting Veldleeuwerik ForFarmers Hendrix
Meikever & Rozekever
Enkele soorten bladsprietkevers
Melolontha melolontha
Engerlingen en pop
Phylloperta horticola
Kleine junikever
Rozekever Meikever
1
05/06/2015
Levenscyclus engerlingen - kevers
Beide kevers
Situatie Achterhoek 2011
: drie larvale stadia, dan verpopping
● Meikever
: 3- à 4-jarig, avond, mei/juni
● Rozekever
: 1-jarig, overdag, juni
Eiafzet in grasvegetaties en bij bomen en struiken
Vooral laatste ontwikkelingsstadia schadelijk
Secundaire schade door: Roeken e.a. vogels, dassen, wilde zwijnen
Primaire schade: uitdunning, vergeling, verwelking, onregelmatige dode plekken
Vraat aan aardappelen
Bestrijden / beheersen engerlingen in grasland
Onderzoeksproject – in 2010 opgestart Doel: voorkomen noodzaak tot scheuren grasland 2010 en 2011 veldproeven Potentieel toegelaten middelen in potentieel toegelaten doseringen vaak onvoldoende effectief Zoeken naar producten met zacht milieuprofiel en toch effectief → speld in hooiberg
Na behandeling water toedienen 2010
Resultaten Vredepeel 2010 Code
Dosering
O 0 B3 100 kg/ha B4 40 l/ha C1a 3 l/ha C2 0,5 l/ha F-probability LSD (α = 0.05)
# engerlingen/m2 Beginpopulatie Eindpopulatie 62.5 A 0.0 A 43.8 A 1.3 A 40.6 A 2.5 A 28.1 A 0.0 A 56.3 A 2.5 A 0.829 0.227 65.82 2.93
22 juni 364 eitjes / m2 15 juli 194 engerlingen / m2
2
05/06/2015
Proefopzet 2011
Resultaten Winterswijk 2010 Code
Dosering
O 0 B3 100 kg/ha B4 40 l/ha C1a 3 l/ha B1 4 l/ha Average F-probability LSD (α = 0.05)
Beginpopulatie 52.5 A 75.0 A 45.0 A 37.5 A 71.3 A 0.300 42.44
# engerlingen/m2 Eindpopulatie 64.5 A 48.0 A 43.5 A 46.5 A 51.0 A
Toename 12.0 -27.0 -1.5 9.0 -20.3
Twee proefvelden 8 en 5 behandelingen 5 en 6 herhalingen Waarnemingen: ● Groei gras en vegetatie (EPPO – richtlijn) ● Grondmonsters nemen (PPO)
0.324 21.78
Behandelingen proefveld 1
Proefveld 1 2011
5 augustus
Object
Product
Dosering
Toepassing
O
Onbehandeld
0
n.v.t.
W
Water (= spuitvloeistof)
1000 L/ha
Injecteren
B4
40 L/ha
Injecteren
B5
20 L/ha
Injecteren
B1
25 L/ha
Injecteren
C2
0,5 L/ha
Injecteren
C1b
1,5 L/ha
Injecteren
C1b
1,5 L/ha
Volvelds spuiten
17 augustus
Uitvoering met spaakwielbemester
Toepassing in de bodem + vocht (10-15 mm)
Machinebreedte 2.50 m Werkingsbreedte 2.25 m Rijafstand 15 cm Rijsnelheid 4 km/uur Druk computer 2.3-2.6 bar Spuitdiepte 4 cm Spuitvloeistof 1000 L/ha 24 tot 48 uur na behandeling: 9 mm regenwater
3
05/06/2015
Beginpopulatie: vóór behandelen!!!
8 dagen na behandelen
Beginpopulatie # engerlingen/m2
Code
Dosering
Onb
0
22.5 AB
26.3 AB
48.8
Water
1000 l/ha
37.5 AB
18.8 A
56.3
B4
40 l/ha
26.3 AB
18.8 A
45.0
B5
20 l/ha
7.5 A
48.8 B
56.3
B1
25 l/ha
30.0 AB
15.0 A
45.0
C2
0,5 l/ha
48.8 B
15.0 A
63.8
C1b
1,5 l/ha
33.8 AB
26.3 AB
60.0
C1b
1,5 l/ha
22.5 AB
22.5 A
L2
L3
L2+L3
45.0
F-probability
0.386
0.117
0.974
LSD (α = 0.05)
33.53
23.36
45.07
Vier monsters per veldje 1 m2
4 weken na behandelen Code O W B4 B5 B1 C2 C1b C1b F-prob LSD
Dosering 0 1000 l/ha 40 l/ha 20 l/ha 25 l/ha 0,5 l/ha 1,5 l/ha 1,5 l/ha
Proefveld 2 2011 #
L2 16.8 34.4 16.0 7.2 20.8 18.4 40.8 15.2 0.559 34.58
engerlingen/m2 L3 20.0 12.8 16.8 17.6 13.6 16.8 8.8 16.0 0.524 10.59
L2+L3 36.8 47.2 32.8 24.8 34.4 35.2 49.6 31.2 0.840 34.25
B AB AB AB AB AB A AB
Herhaling 3-6
Herhaling 1-2
0,5 x 0,5 m monsters 0-20 cm diep
Behandelingen proefveld 1
Beginpopulatie: vóór behandelen!!!
Object
Product
Dosering
Toepassing
O
Onbehandeld
0
n.v.t.
W
Water (= spuitvloeistof)
Code
Dosering
Beginpopulatie # engerlingen/m2
O
0
6.3 AB
31.3 AB
37.5
L2
L3
L2+L3
1000 L/ha
Injecteren
B5
20 L/ha
Injecteren
W
1000 l/ha
0.0 A
40.6 B
40.6
B1
25 L/ha
Injecteren
B5
20 l/ha
3.1 AB
28.1 AB
31.3
C1b
1,5 L/ha
Injecteren
B1
25 l/ha
6.3 AB
28.1 AB
34.4
C1b
1,5 l/ha
15.6 B
12.5 A
28.1
F-prob
0.298
0.256
0.888
LSD
15.04
24.84
27.63
4D + 2SD monsters
4
05/06/2015
Analyse: P1 + P2 plus beide data van waarnemen
4 weken na behandelen Code
# engerlingen/m2
Dosering L2
L3
Code
Dosering
O
0
L2+L3
L2
O
0
4.7
12.5 A
17.2 A
W
1000 l/ha
3.1
35.9 B
39.1 B
W
B5
20 l/ha
0.0
9.4 A
9.4 A
B1
25 l/ha
0.0
25.0 AB
C1b
1,5 l/ha
1.6
28.1 AB
F-prob LSD
# engerlingen/m2 L3
L2+L3
10.9 B
13.8 AB
24.6 B
1000 l/ha
9.9 B
21.5 B
31.4 B
B5
20 l/ha
1.7 A
11.0 A
12.6 A
25.0 AB
B1
25 l/ha
7.1 AB
17.7 AB
24.8 B
29.7 AB
C1b
1,5 l/ha
9.3 B
16.3 AB
0.464
0.074
0.075
F-prob
6.22
20.59
21.25
LSD
Conclusie
25.7 B
0.089
0.167
0.011
7.15
8.71
10.2
www.pure4green.com
Voldoende neerslag: geen verdorring ● 2011: van droog naar nat
Bevat o.a. knoflookolie, peperolie, sesamolie, rozemarijnolie en kruidnagelolie. Breedwerkend middel
Effect B5 – verlaagt aantal engerlingen in de bodem
Pure ca. 50 % minder engerlingen: onder economische drempelwaarde?
Overige middelen geen significant
Aanvullen met alternatieve maatregelen?
engerlingen
Spooreffect proefveld 1
effect op aantal
In spoor trekker + ladewagen combinatie
Spoor (noppen) – effect?
5
05/06/2015
Rotorkopeggen: populatie verlagen!
‘natuurlijke’ sterfte???
Beschikbaarheid resultaten
Tilburg en engerlingen van rozekever
Onderzoek op internet: ● http://www.verantwoordeveehouderij.nl/show/Bestrijdin g-van-engerlingen-in-grasland.htm
Financiering: Productschap Zuivel
● http://edepot.wur.nl/246414
Praktijknetwerk 2013-2014 ● Veldexcursies ● Demo’s aanleggen ● Vergelijken van bedrijven / percelen – leren van elkaar ● Kennis op een rij Contact:
[email protected] 0320-291373 (ook mobiel)
Plan van aanpak! Wat en hoe?
Discussie / overleg Uw/onze ideeën op een rijtje Plan van Aanpak Gobale invulling/periode: ● Start inventarisatie ● Winterbijeenkomst Plan van Aanpak ● Demo’s op bedrijven (2014) ● Veldexcursies (nazomer 2014) ● Slotavond (najaar 2014)
● Overzicht tips en maatregelen
Opties
Etheric Guard
● Toegelaten, maar duur! ● Vragen: invloed melk, volvelds bespuiting effectief?
Chemische middelen
● Effectiviteit matig op doding, maar graszodebescherming? ● Kans op toelating onbekend
Alternatieve methoden om grasmat te beschermen
● Slim rollen, met drukpunten of scherpe pennen? ● Kevers wegvangen? ● Insectparasitaire nematoden (i.c.m. doorzaai)
Aanvullingen PNW:
[email protected]
6
05/06/2015
Opties
Scheuren / rotorkopeggen in najaar
● Ontheffing per jaar ● Mogelijkheden om structurele ontheffing aan te vragen ● Grondbewerking en engerlingen: voorkomen schade in volgteelt aardappelen?
Graslandbeheer
● Goed beheerd grasland kan een hogere aantasting verdragen dan matig beheerd grasland (Rapport: Deskundigendag: Graslandvernieuwing en Grondruil)
● Grasrassen en wortelgroei ● Biologische teelt geen tetraploiden
Opties
Tot slot: schade larve snuitkever in NL 2011 Meldingen Welsum, Didam, grens Belgie
Silicon (Si) is an abundant mineral element in rocks and soils. While it is not classified as an essential plant nutrient, Si is known to confer various benefits upon plants, including increased physical protection from herbivorous animals such as chewing insects (Congres slakken in Noorwegen, 2013).
Feromonen?
Phyllobius pyri of P. vespertinus
● Meikever? ● Rozekever: ja
7
