18/03/2015
De leerwerkplek V. Vanceulebroeck
HGZO Congres, 20 maart 2015
Artesis-Plantijn Departement Gezondheid & Welzijn 9000 students 23 professional bachelors 8 artistic educations 4 departements 2 schools of arts 3 bachelor-afterbachelors Post-graduate studies
Leerwerkplek • Uitganspunten voor de opleiding: • Worden alle competenties getoetst? • Integratie Kennis – Vaardigheden- Attitudes? • Competentiegericht leren: in de praktijk. • Transfers kunnen maken: zinvolle context, ….reflectie….. • Weinig stageplaatsen /docentenuren • Hoe toetsen (of beoordelen) we vanuit verschillende invalshoeken, met verschillende instrumenten, en in verschillende contexten.
1
18/03/2015
Visie op huidige opleiding verpleegkunde1 • Een leven lang leren • Eigen verantwoordelijkheid→ Zelfsturing is het
richting geven aan de eigen ontwikkeling in wisselwerking met de omgeving. Zelfsturing zorgt ervoor dat competenties worden aangeboord en verder worden uitgebouwd in een omgeving die daarop aanstuurt, op voorwaarde dat er emotionele draagkracht is en een voldoende dosis motivatie • Versterking relatie opleiding en praktijk op
verschillende vlakken. • Maatwerk (GST – SLC)
Visie op huidige opleiding verpleegkunde2 • Nadruk op competenties •
“Een competentie is een interne bekwaamheid om extern gedrag te vertonen dat voldoet aan externe normen. Een competentie is een onzichtbare persoonseigenschap en wordt zichtbaar vanuit competent gedrag. Omdat alle gedrag een integratie is van cognitieve, emotionele en fysische elementen geldt dit uiteraard ook voor competent gedrag.” (Kok, 2003); www. fontys.nl)
Leren? • ‘Leren is het ontstaan of tot stand brengen van veranderingen in kennis, houding en vaardigheden, door middel van een proces van selecteren, opnemen, verwerken, integreren, gebruiken van en betekenis geven aan informatie’ (Simons, 2000) • ‘Leren is het gericht veranderen van gedrag’ (Swierenga en Wierdsma 1990) • ‘Leren impliceert het begrijpen van nieuwe ideeën en zich daarna fuseren in het eigen denken’ (Crossan et al., 1999) • Het loslaten van oud gedrag (Homan, 2002)
2
18/03/2015
Competentiegericht leren • Relatie tot stand brengen tussen:
kennis, vaardigheden en praktijk. • Basisgedachte competentiegericht leren: kennis
of vaardigheden niet geïsoleerd aanbieden. • Om te werken aan competenties moeten kennis
en vaardigheden met elkaar worden verbonden, en ook met praktijk waarin die kennis en vaardigheden betekenisvol kunnen worden.
(Janse & Koole; Nedermeijer & Pilot, 2000).
Mentale modellen • • •
•
Competentie = samenhangend geheel van mentale mogelijkheden. (schema-begrip Piaget) Mentale modellen = onze bril… We nemen enkel waar waartoe onze schema’s in staat zijn. Leerwerkplaats = upgrading! (inhoud met denkstrategieën, probleemoplossende competenties, kritische zin, exploratieve ingesteldheid…). Beroepsspecifieke competenties verwerven
Leren in het verpleegkundig beroepsdomein • Leren op individueel niveau (micro) • Leren op niveau van organisatie (macro) • Leren op teamniveau (meso) • Teamleren • Betrekking op activiteiten, ter verbetering van de
gedeelde kennis, vaardigheden en houdingen, door een collectieve groep • Leren = een verandering van het potentiële gedrag door het verwerken van informatie
3
18/03/2015
Ontwikkeling teamleren hangt af van: • • • • • • •
Leerbevorderend klimaat in team/organisatie Psychologische veiligheid in team Mate van overeenstemming in team over te behalen doelen Mate waarin stijl van leidinggeven leren ondersteunt Mate van empowerment Faciliteiten voor leren context
Keuze LWP Er is evidentie die aantoont dat: “Projectgestuurd leren is succesvol en stuurt aan op flexibel, diepgaand en langdurig leren bij studenten.” (Barron, Schwartz, Vye, Moore, Petrosino, Zech et al. 1998)
Fasen in projectgestuurd leren: • (1) Understanding the topic and formulating
the problem • (2) research • (3) organizing, discussing and preparing
information , • (4) producing a product, • (5) presenting and receiving and giving
feedback, • (6) evaluating the process, product, and
learning outcome
4
18/03/2015
PBL in de praktijk van de LWP Principes Projectgestuurd leren
Vertaling LWP
Begrijpen en inzicht in probleem
Voorbereiding (2 weken): problemen in kaart brengen, verwachtingen construeren en op individueel (micro) niveau vertalen.
Onderzoeken
Opzoeken (pathologie, checklists, afdelingsgebonden materie doornemen)
Organiseren, discussie en
Planning maken – afspraken maken-familie
verzamelen
inlichten
Product
Leerwerkplek (6 weken)
Voorstellen
Disseminatie (intern en extern)
Evalueren
Self- en Peerassessment
Aanpak leerwerkplek • Voorbereidende fase • Fase 1: Twee weken voorbereiding + assessment • Fase 2: Zes weken leerwerkplek + assessment
Voorbereidende fase (vb vanuit praktijk) Juli ‘13
Sept ‘13
Sept ’13 – Jan ‘14
Nov ‘13
Jan ‘14
Feb ‘14
• Verkennend gesprek school & afdeling • Vergadering met ervaren afdeling • Vergaderingen tussen school & afdeling • Informatie aan alle mentoren van de afdeling + geïnteresseerden • Contact ICT • Informeren paramedici & ondersteunende diensten
5
18/03/2015
Voorbereidende fase
•
Infobundel (70 pagina’s) Planning inloopweek Opstellen verschillende kennistesten bijv. delirium Opstellen vaardighedenlijst Blog (Stagecoördinator, -begeleiders, bedrijfsleiding, hoofdverpleegkundige, (hoofd)mentoren) Facebookgroep (studenten en stagebegeleiders) Opstellen uurrooster, rekening houdende met wensen studenten Verschillende mappen maken:
•
Voorbereidend mapje per student maken:
• • • • • • •
•
•
patiëntentoewijzing, dagreflecties studenten, informatie rondleiding … vpk-dossier, voorbereidende info, maaltijdbonnen, …
Fase 1: Twee weken voorbereiding + evaluatie • 15 studenten • Veel info geven • Hoge eisen gesteld door de afdeling i.v.m. kennis
en kunde • Sterkte individuele student bepalen (assessment) • Formatieve toetsing na 2 weken • Dienst niet overbelasten • Zo weinig mogelijk extra personeel
Dag 1 • Rondleiding ZH / KUA / Lockers • Info rond PC: opname, … • Infobundel besproken
6
18/03/2015
Dag 2 Rondleiding op de afdeling Informatie over VANAS-kast (UBCS) • Op 1 namiddag alle toestellen/materialen uitgelegd (alle HVK van ZH) + rekentest • •
Dag 3 – 4 – 5 In groepjes van 3-4 studenten • Technieken uitvoeren onder toezicht • Onmiddellijk feedback • Leren gebruiken dossier • Dag 5: positieve feedback aan studenten
Dag 6 – 7 – 8 • Alle studenten vroege of late dienst • Dag 6: Kennistest • Dag 7: Niet verplichte extra rekenles
7
18/03/2015
Dag 9 Evaluatie inloopweken Info omtrent taken (hoofd)verpleegkundige Studenten maken patiëntenplanning Infoblad voor patiënten & familie i.v.m. LWP
• • • •
Spel i.v.m. teamwork & positieve kenmerken Inrichting eigen lokaal
• •
Fase 2: 6 weken leerwerkplek+ evaluatie • 16 patiënten toegewezen • 4 + 1 studenten met vroege dienst • 2 + 1 studenten late dienst • 1 student per nacht met loopwacht vpk en
zorgkundige • 2 weken: intensieve begeleiding op de kamer voor
alle verpleegkundige skills • Feedbackbord voor personeel (niet mentoren) in
bureau HVK • Briefing naar arts + uitwerken medische
opdrachten altijd onder toezicht van verpleegkundige
Vervolg fase 2 Mentoren: • Altijd 2 mentoren bij de vroege • Eerste week ook 2 mentoren bij de late, nadien 1 mentor • Mentor heeft continue evaluatieformulier/checklists bij om onmiddellijk observaties te noteren • Studenten reflecteren dagelijks over eigen handelen in aanwezigheid stagebegeleider • Student die hoofdvpk is, schrijft verslag + post dit op Facebook + reflectie over hoe zij deze taak ervaren heeft • •
Self en Peer-assessment laatste week Evaluatie laatste dag
8
18/03/2015
Swot-analyse door afdeling /begeleiding Sterktes
Zwaktes
•
•
Mentoren niet altijd op de hoogte i.v.m. nieuwe afspraken.
•
Teveel studenten in de tweede inloopweek. Studenten werken de eerste weken niet optimaal samen. ICT ondersteuning niet optimaal Niet alles van de afdeling in twee te delen Gebruik van morfine voor veel studenten zeer geladen thema Te korte periode in leerwerkplek
• • • •
• •
Goed beeld van elke student door inloopweken Dagevaluaties gaven evolutie van student weer Dagelijkse intervisie met de schoolbegeleiding Goede ondersteuning vanuit de school, eensgezinde visie. Gemotiveerd team en mentoren, kwaliteiten van mentoren komen beter tot uiting Eigen dienst werd kritisch bekeken Indien sollicitatie: duidelijk beeld van sollicitant
• • • • •
Kansen
Bedreigingen
•
•
Duidelijke afspraken nodig in team, anders mogelijks ontstaan conflict tussen mentoren en personeel dat niet meewerkt aan het project.
•
Linken leggen, praktische kennis en medisch rekenen niet altijd voldoende
•
Studenten vinden dat ze hard moeten werken op de afdeling Schrikt hen af Studenten hebben soms voldoende theoretische kennis, maar omzetting naar praktijk niet steeds mogelijk Niet mogelijk om alle diensten een leerwerkplek te geven (tekort aan studenten)
•
•
•
•
• •
Beter zicht hoe men in de toekomst nieuwe medewerkers wil opleiden Door studenten wordt afdeling verplicht om kritisch te kijken naar eigen handelen Teamleden leren elkaar over: op welke manier ze best omgaan met: studenten, stress , drukte, … Duidelijkere visie ontwikkeld rond begeleiding van andere studenten in de toekomst Studenten die later te werk gesteld worden in ZNA hebben reeds kennis M2M, digihuis, POCT, … ZNA bekendheid bij het brede publiek Via studenten krijgt men een idee van de maatschappijvisie rond bepaalde thema’s (bijv. morfinegebruik)
•
•
Swotanalyse door school Sterktes
Zwaktes
•
•
• •
•
•
• • •
•
Studenten zijn erg gegroeid op vlak van communicatie, organisatie en planning, samenwerken, coördineren, delegeren en leiding nemen (CanMeds-rollen) Verruiming van kennis en uitvoering technische vaardigheden Geleerd om linken te leggen tussen kennis en adequaat handelen in acute situaties Kunnen zelfstandig beredeneerde beslissingen nemen (bijv. tijdens nachtdienst) Reflecteren werd een automatisme => sturen zelf hun handelingen bij.
•
Studenten waren voor aanvang van LWP onvoldoende geïnformeerd over verloop van LWP. Stagebegeleiders niet zo vaak aanwezig op de stageplek als we zouden willen
•
Eindevaluaties vragen veel tijd
•
Onvoorziene omstandigheden ‘overuren’…
Enthousiast en zeer gemotiveerd team, Goede communicatie tussen team – stagebegeleiders Toezicht / observatie door mentoren => zeer goed beeld over studenten en creëren van veilige leeromgeving Vlotte/informele omgang met studenten
9
18/03/2015
Kansen
•
Bedreigingen
Optimaliseren van voorbereiding en
•
verloop leerwerkplek door deze ervaring •
Minder tijd voor begeleiding andere studenten op andere stageplaatsen
Afstemmen theorie en vaardigheden van
•
Minder tijd voor activiteiten op de school
de opleiding met het werkveld •
Beter voorbereide verpleegkundigen afleveren aan het werkveld
Swot-analyse feedback studenten Sterktes •
Eigen lokaal
•
Alle materialen ontdubbeld (behalve
Zwaktes •
VANAS) •
Administratieve zaken aanleren
•
Goede begeleiding
•
All-round zorg i.p.v. takenverpleegkunde
•
Dagelijkse feedback
•
Je MAG fouten maken
•
Je ‘verstoppen’ als student is niet mogelijk
•
Grote ontwikkeling in alle CanMeds-rollen
•
Veel zelfstandiger geworden
•
Communicatie tussen en naar mentoren
•
Regelmatig met zelfde personen werken
•
Gevoel van te veel ‘controle’ door mentoren / begeleiding
Beter algemeen beeld van de (geriatrische) patiënt.
Bedreigingen
Kansen •
Sneller inwerken op andere
•
stages/werkplekken
•
•
Beslissingen sneller kunnen nemen
•
Omgang met familieleden
•
Betere zorg kunnen verlenen
Te veel informatie tegelijk Chaotisch gevoel in inloopweken => kan voor onzekerheid zorgen
10
18/03/2015
Conclusie
“Super veel geleerd!”
• Beter voorbereid naar het werkveld! • Periode van vallen en opstaan • Zeer aangename samenwerking
stagebegeleiding - afdeling “Ik voel me klaar voor het werkveld”
“Had hier na één week al meer geleerd dan in al de andere stages samen”
“Het vloog voorbij”
“Blij dat ik deze ervaring kon meemaken”
Contactgegevens •
[email protected]
AP Hogeschool, Dep. G&W, BAVK J. De Boeckstraat 10 2170 Merksem E
[email protected] T +32 3 641 82 41
11
18/03/2015
Bedankt voor uw aandacht!
12
