ZORGPLAN 2012/2013 OSG De Meergronden
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 1 van 44
Inhoudsopgave Inhoudsopgave ..................................................................................................................................... 2 Inleiding ................................................................................................................................................ 4 Visie op zorg ......................................................................................................................................... 5 Doelstelling van de zorg ....................................................................................................................... 6 Organisatie van de Zorg ....................................................................................................................... 7 Het aannamebeleid .................................................................................................................................... 7 Het aannamebeleid van de reguliere leerlingen................................................................................................ 7 Het aannamebeleid van lwoo leerlingen ........................................................................................................... 8 Het aannamebeleid van de leerlingen met een leerling gebonden financiering ............................................... 8 Het aannamebeleid van OPDC of PRO leerlingen die in de bovenbouw instromen .......................................... 9 Aannamebeleid van leerlingen die tussentijds instromen................................................................................. 9
De taak van de mentor .............................................................................................................................10 De rol van ouders ......................................................................................................................................11 Signalering ................................................................................................................................................12 Signaleren van leerproblemen ......................................................................................................................... 12 Signaleren van dyslexie .................................................................................................................................... 12 Signaleren van gedrags- en/of sociaal-emotionele problematiek ................................................................... 13
Het Zorg Advies Team ...............................................................................................................................15 ZAT: Protocol aanmeldingen ............................................................................................................................ 16 Verslaglegging .................................................................................................................................................. 17
Intern hulpaanbod ............................................................................................................................. 18 Het leerlingvolgsysteem ...........................................................................................................................18 Hulp bij dyslexie ........................................................................................................................................18 De leerlingbegeleiding in de BG unit ........................................................................................................19 De leerlingbegeleiding in de heterogene unit ..........................................................................................19 Leerlingbegeleiding in de H/V unit ...........................................................................................................20 De orthopedagoog ....................................................................................................................................20 De vertrouwenspersoon ...........................................................................................................................20 Omgaan met overlijden ............................................................................................................................21 De organisatie bij overlijden ............................................................................................................................ 21 Rouwverwerking .............................................................................................................................................. 21
De zorgklas ................................................................................................................................................23 Achtergrond ..................................................................................................................................................... 23 Doel en aanpak ................................................................................................................................................ 23 Aanmelding/route: .......................................................................................................................................... 23 Contact............................................................................................................................................................. 23
Extern hulpaanbod ............................................................................................................................. 24 Bureau Jeugd Zorg ....................................................................................................................................24 Leerplichtambtenaar ................................................................................................................................24 Schoolarts .................................................................................................................................................24 Politie ........................................................................................................................................................24 Trainingen bij Oké op school ....................................................................................................................25 Huiswerk begeleiding................................................................................................................................25 Nieuwe perspectieven Flevoland (NPF) ....................................................................................................26 Achtergrond ..................................................................................................................................................... 26 Doel en aanpak ................................................................................................................................................ 26 Hoe vindt de aanmelding plaats? .................................................................................................................... 26 Contact............................................................................................................................................................. 26
PCL – advies en verwijzing ........................................................................................................................27 Benodigde gegevens bij doorverwijzing: ......................................................................................................... 27
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 2 van 44
Beleid als er problemen ontstaan op het gebied van orde en veiligheid .......................................... 29 Conflicten ..................................................................................................................................................29 Uitgangspunten: .............................................................................................................................................. 29 Uitgangspunten binnen school: ....................................................................................................................... 29 Het gesprek: ..................................................................................................................................................... 29 Bij herhaalde conflicten: .................................................................................................................................. 29 Indien er problemen blijven: ........................................................................................................................... 29
Soorten conflicten: ...................................................................................................................................30 Geweld: ............................................................................................................................................................ 30 Geweld ten opzichte van medeleerling in gradaties: ...................................................................................... 30 Blijvend overtreden van de schoolregels: te-laat-komen en spijbelen. .......................................................... 30 Attitude: gebrek aan respect bijvoorbeeld rommel maken of verbaal geweld. .............................................. 30
Schorsing of verwijdering .........................................................................................................................31 Time out ........................................................................................................................................................... 31 Schorsing voor 1 dag ........................................................................................................................................ 31 Schorsing voor 2 of meer dagen ...................................................................................................................... 31 Schorsing met voornemen tot verwijdering .................................................................................................... 32 Voorbeeldcontract ouders ............................................................................................................................... 32
Alternatieve trajecten in plaats van de school .................................................................................. 33 AlmeerKans ...............................................................................................................................................33 Achtergrond ..................................................................................................................................................... 33 Doel en aanpak ................................................................................................................................................ 33 Hoe ziet het traject er uit? ............................................................................................................................... 33 Hoe vindt de aanmelding plaats? .................................................................................................................... 34 Contact............................................................................................................................................................. 34
Flevodrome ...............................................................................................................................................35 Achtergrond ..................................................................................................................................................... 35 Doel en aanpak ................................................................................................................................................ 35 Hoe ziet het traject eruit? ................................................................................................................................ 35 Hoe vindt de aanmelding plaats? .................................................................................................................... 35 Contact............................................................................................................................................................. 35
Herstart .....................................................................................................................................................36 Achtergrond ..................................................................................................................................................... 36 Doel en aanpak ................................................................................................................................................ 36 Hoe ziet het traject eruit? ................................................................................................................................ 36 Hoe vindt de aanmelding plaats? .................................................................................................................... 36 Contact............................................................................................................................................................. 36
Work-Out – Matchpoint ...........................................................................................................................37 Achtergrond ..................................................................................................................................................... 37 Doel en aanpak ................................................................................................................................................ 37 Hoe ziet het traject eruit? ................................................................................................................................ 37 Hoe vindt de aanmelding plaats? .................................................................................................................... 37 Contact............................................................................................................................................................. 37
Bijlagen ............................................................................................................................................... 38 Checklist instroom zorgklas ......................................................................................................................38 Checklist criteria Instroomklas Aquarius ..................................................................................................39 Registreren in ESAR...................................................................................................................................40 Oké punt opschalingsmodel .....................................................................................................................41 Afkortingenlijst in alfabetische volgorde ..................................................................................................44
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 3 van 44
Inleiding Zorg is met alle geledingen en activiteiten in school verweven. Zorg is noodzakelijk bij alle leerlingen van wie het leerproces om welke reden dan ook wordt belemmerd. Daarom is de zorg vanuit de schoolvisie ingericht. In een school kan gekozen worden voor vier verschillende principes 1. 2. 3. 4.
het vak centraal het leerproces centraal de leerling centraal de levensloop centraal
Wat voor leidend principe wij ook hanteren en welke veranderingen er in de loop van de tijd plaatsvinden, wij zullen het belangrijkste aspect van onze identiteit altijd behouden. De Meergronden is een school die haar sporen verdiend heeft met de invoering van leerlingbegeleiding als integraal onderdeel van onderwijs, een school waar niet alleen de leerstof, maar ook de relatie centraal staat. Gelijkwaardigheid in de omgang, wederzijds vertrouwen, een luisterend oor voor leerlingen, tekenen ons klimaat en zien wij als basis om te kunnen leren. Vanuit het bovenstaande constateren wij dat onze zorgstructuur valt binnen principe 2, met uitstapjes naar principe 3. Het zorgplan zoals het hier ligt is dus een werkdocument. Visie op leren en onderwezen is aan verandering onderhevig. Visie op leerlingenzorg ook.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 4 van 44
Visie op zorg Wij willen een school zijn:
waarin iedereen leert eigen doelen te stellen, je weg te bewaken en je eigen handelen te sturen. waarin de leerling een maximaal eindresultaat bereikt. waarin groei centraal staat. waarin je ervaart dat je deel uitmaakt van en verantwoordelijkheid draagt voor een gemeenschap waarin mensen elkaar ondanks verschillende achtergronden respecteren. waarin je ervaart dat je de moeite waard bent. die een gemeenschap vormt die leerlingen van elkaar laat leren. die deel uitmaakt van de gemeenschap in Almere Haven. waarin ieder zich gekend en nodig voelt. waar leerlingen zich uitgedaagd voelen zich op allerlei terrein te ontplooien en zijn/haar kwaliteiten mag inzetten.
Wij streven er naar een school te zijn waarin:
leerlingen en medewerkers verantwoordelijk zijn voor hun eigen leerproces. sprake is van gedeelde sturing door begeleider en leerling. De ondersteuning van de leerling bouwt voort op de basisbehoeften: ervaren van competentie, autonomie en het hebben van goede sociale relaties. geleerd wordt in een betekenisvolle context, waarin inzichten, kennis en vaardigheden zijn geïntegreerd.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 5 van 44
Doelstelling van de zorg Als je bovenstaande uitgangspunten vertaalt naar de doelen van ons zorgplan, leidt dit tot de volgende drie belangrijkste punten. Ons zorgaanbod:
is gericht op zelfredzaamheid, het omgaan met beperkingen en mogelijkheden. staat ten dienste van de optimale (leer)prestatie en is geïntegreerd in onderwijsaanbod en organisatie. stelt de leerling als belangrijkste belanghebbende en informatiedrager centraal. Zij/hij bepaalt met ouders en school de hulpvraag en maakt een keuze voor bepaalde ondersteuning (vaststellen van doel, activiteit, periode, betrokkenen). De voortgang wordt bijgehouden door de leerling zelf, de mentor en de ouders.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 6 van 44
Organisatie van de Zorg Het aannamebeleid Het aannamebeleid van de reguliere leerlingen De Meergronden is een openbare school voor voortgezet onderwijs. In principe is de school voor alle kinderen toegankelijk zonder onderscheid naar godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid etc. De school voert echter wel een toelatingsbeleid voor de verschillende afdelingen. Het toelatingsbeleid is gebaseerd op de onderstaande criteria: 1. Het advies van de leerkracht van groep 8. Dit advies is gebaseerd op het leerlingvolgsysteem, de citoscore en de bekendheid met de leerling. 2. De citoscore: wij hanteren over het algemeen een minimum score van: 520 voor Basis Beroepsgerichte Leerweg 526 voor Kader Beroepsgerichte Leerweg 530 voor Theoretische Leerweg 537 voor Havo/Vwo regulier 540 voor Havo/Vwo Tweetalig Onderwijs 545 voor Gymnasium Tweetalig Onderwijs 3. Het leerlingvolgsysteem van de basisschool in combinatie met het DLE (didactisch leeftijd equivalent). De combinatie geeft een goede indicatie van de prestaties op m.n. begrijpend lezen en rekenen/wiskunde. Bij de toets midden groep 8 is het gemiddelde DLE 55. Daaraan gekoppeld hanteren wij globaal de onderstaande LVS scores: A voor vwo, B voor havo, C voor TL, D voor KBL, E voor BBL eventueel met leerwegondersteuning Bovenstaande factoren zijn van belang om er voor te zorgen dat de leerling in de goede unit terecht komt. Daarbij gaan wij uit van het bieden van reële kansen. Om toegelaten te worden tot het tweetalig onderwijs Havo/Vwo of de klas versterkt Engels in de heterogene unit, wordt er, naast de bovenstaande criteria, gekeken naar de taalvaardigheid van de leerling. Er kunnen wel kwalitatieve criteria zijn die tot weigering van een leerling kunnen leiden:
De school kan de benodigde zorg niet bieden (beschikbaarheid van deskundig personeel, mogelijkheden van begeleiding, benodigde middelen, gebouw e.d.). De plaatsing leidt tot verstoring van de orde (op basis van de geldende gedragsregels).
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 7 van 44
Het aannamebeleid van lwoo leerlingen
De basisschool geeft aan ouders het advies om de leerling te laten testen. De basisschool geeft de leerling op voor de lwoo test, met goedkeuring van de ouders. Opgave en tests zijn centraal geregeld via de Permanente Commissie Leerlingzorg (PCL) van de Stichting Leerlingzorg Almere (SLA). De basisschool vult een onderwijskundig rapport in over de leerling. De leerlingen worden groepsgewijs getest in oktober/november. De uitslag van de tests wordt besproken op de VO school, waar de voorkeur van ouders en kind naar toe gaat. De uitslag wordt besproken binnen de school met de orthopedagoog en de betreffende afdelingsleider. Er wordt per leerling een advies opgesteld. De basisschool wordt gevraagd op de uitslag te reageren. In januari/februari vindt met iedere ouder een gesprek plaats, waarbij ouders de uitslag en het advies horen.
Bij plaatsing in een klas met BBL en KBL leerlingen De informatie (test, onderwijskundig rapport, informatie van ouders) gaat naar de orthopedagoog en leerlingbegeleider. Die bepaalt welke informatie naar de mentoren gaat. De leerlingbegeleider schrijft een handelingsplan in overleg met de orthopedagoog. De groepen worden ingedeeld door de afdelingsleider Bij plaatsing in een homogene lwoo klas (kleine klas) De informatie (test, onderwijskundig rapport, informatie van ouders) gaat naar de afdelingsleider en mentoren. Die bepalen welke informatie naar alle vakdocenten gaat. De indeling van de groepen wordt gemaakt door de afdelingsleider die over alle informatie beschikt.
Het aannamebeleid van de leerlingen met een leerling gebonden financiering
De meeste leerlingen met een LGF (rugzakje) zijn verbonden met Stichting Gewoon Anders (SGA). Sommige leerlingen zijn verbonden aan een andere instelling, zoals Reactys of Visio. Het doel van deze instellingen is om leerlingen met een rugzakje zoveel mogelijk te laten deelnemen aan het reguliere onderwijs. De leerlingen dienen een indicatie te krijgen voor één van de 4 clusters. Deze wordt aangevraagd door de ouders en door een onafhankelijke commissie van indicatiestelling bekeken. Zij geven de indicatie af. Als een SGA leerling op De Meergronden komt, wordt deze leerling besproken met de ambulante begeleider van SGA en de orthopedagoog. De orthopedagoog spreekt met de ouders. Doel is om samen met ouders te kijken welke zorg hun kind nodig heeft en af te wegen wat de school kan bieden. Beperkingen en mogelijkheden worden op een rijtje gezet. Er wordt een afweging gemaakt of de school voor de leerling de goede plek is. Zo niet, dan wordt samen met ouders gekeken welke andere mogelijkheden er zijn. Vervolgens wordt door de orthopedagoog een handelingsplan gemaakt voor de leerling. Dit handelingsplan wordt besproken met de ouders en de leerling, voordat de leerling op school komt. De school krijgt de kindschema’s van SGA van de leerling.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 8 van 44
Het aannamebeleid van OPDC of PRO leerlingen die in de bovenbouw instromen
In de bovenbouw stromen leerlingen in die afkomstig zijn van het OPDC en soms leerlingen die van het PRO komen. Er is een schriftelijke overdracht, waarbij de afdelingsleider VO de informatie over de leerling krijgt en samen met de teamleider van het OPDC ( of PRO) kijkt of deze overstap haalbaar is. De leerling komt 1 tot 2 weken proefdraaien waarbij hij/zij de lessen gaat volgen in de gewenste afdeling. Docenten en afdelingsleider brengen daarna een advies uit over haalbaarheid. Daarna volgen de leerlingen de normale aanmeldingsprocedure voor leerlingen die na de brugperiode naar een andere VO school gaan binnen Almere. De afdelingsleider voert een gesprek met leerling en ouders. De leerlingen die van het OPDC of PRO komen, krijgen in de 3e leerjaar ambulante begeleiding van hun oude school. De ambulante begeleider praat in 1e instantie met de leerlingen over hun situatie, daarna met de mentor. De leerlingen hebben meerdere gesprekken per jaar met de ambulante begeleider.
Aannamebeleid van leerlingen die tussentijds instromen
Een leerling wordt toegelaten tot een niveaugroep en jaarlaag op basis van het onderbouwde advies van de afleverende school. Bij aanmelding voor een nieuw schooljaar dient de leerling een overgangsbewijs te hebben voor de niveaugroep en de jaarlaag waarvoor wordt aangemeld. Een leerling kan alleen geplaatst worden indien er plaats is in de gewenste groep. Leerlingen die van buiten Almere aangemeld worden krijgen, bij gebrek aan een plaats op de gewenste school, een plaats toegewezen op één van de Almeerse scholen volgens de geldende systematiek. Een leerling wordt pas geplaatst indien er een overdrachtsformulier van de afleverende school beschikbaar is. Indien De Meergronden de benodigde zorg niet kan bieden (beschikbaarheid van deskundig personeel, mogelijkheden van begeleiding, benodigde middelen, gebouw e.d.) of de plaatsing leidt tot ernstige verstoring van de orde (op basis van de geldende gedragsregels) zal de leerling niet geplaatst kunnen worden. Bij tussentijdse instroom in tweetalig Havo/ Vwo kan de leerling geplaatst worden indien de leerling komt van een andere TTO school of native speaker is met vergelijkbaar niveau Havo/ Vwo of van een international school met Havo/Vwo komt.
Tegen een besluit tot weigering een leerling toe te laten kan bezwaar worden aangetekend bij het bestuur van het openbaar onderwijs.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 9 van 44
De taak van de mentor De eerst verantwoordelijke voor de leerling op De Meergronden is de mentor. De mentor is de spil in de leerlingbegeleiding. Omdat vanuit onze visie onderwezen en begeleiden in een hand horen, zijn veel docenten mentor. Het mentoraat staat tevens centraal in de schoolorganisatie, collega’s zijn gegroepeerd in teams rond de leerling en daarmee rond het mentoraat.
De opdracht van de mentor is de leerling te leren kennen en kennis te maken met ouders. Dit betekent inzicht verwerven in schoolresultaten, evt. leerproblemen, de thuis- en/of opvoedingssituatie, de peergroup en vrije tijdsbesteding. Indien er in twee van deze gebieden wrijvingen of problemen voorkomen, is dat vaak een signaal voor risico op uitval De mentor is degene die constateert of derden geïnformeerd moeten worden over problemen tussen de leerling en medeleerlingen en/of collega’s. Hij/ zij voert hier in eerste instantie met leerling en ouders de gesprekken over. De mentor signaleert aan de hand van: - gegevens vanuit het PO - absentie en te-laat-komen - plek in de groep - plotselinge gedragsverandering - resultaten - informatie van collegae - indien van toepassing: lwoo-dossier en handelingsplan
Hiertoe: voeren de mentoren minimaal een keer per rapportperiode een persoonlijk gesprek met de leerlingen waar de hierboven genoemde drie aspecten (resultaten, thuissituatie, vrije tijd) aan de orde komen. voeren de mentoren minimaal een keer per rapportperiode een gesprek met de afdelingsleider over de mentorklas. worden elke periode in de rapportvergadering de resultaten en ontwikkeling van de leerling besproken. heeft een leerling in de onderbouw een kamp van drie dagen, zodat de mentor ook in een buitenschoolse situatie een beeld krijgt van het gedrag van de leerling. worden alle eerste klas ouders voor de herfstvakantie uitgenodigd voor een individuele kennismaking met de mentoren in een 20 minutengesprek. Komen de ouders, na meerdere uitnodigingen, niet op school, dan vindt er in uitzonderlijke gevallen huisbezoek plaats. houdt de mentor een dossier bij. Naast de mentor nemen alle betrokken docenten van de leerling en andere functionarissen in school contact op met de mentor of afdelingsleider indien daar aanleiding toe is. Mentoren kunnen bij een hulpvraag via de afdelingsleider gebruik maken van het interne hulpaanbod. Dit aanbod kan bestaan uit: gesprek met de orthopedagoog of vertrouwenspersoon, sociale vaardigheidstraining, faalangsttraining, dyslexie ondersteuning, begeleiding door leerlingbegeleider, huiswerkklas.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 10 van 44
Daarnaast is er voor alle leerlingen een hulpaanbod in de school:
Alle leerlingen krijgen in de ouderbouw kanjertraining. De mentoren onderbouw zijn getraind om deze training aan hun klas te geven. In de verschillende units zijn leerlingbegeleiders aan het werk. Leerlingen worden zoveel mogelijk in de klas begeleid waarbij docenten advies krijgen over hulp en aanpak van leerlingen. Leerlingbegeleiders zijn ervaren docenten met brede pedagogische vaardigheden. In de bovenbouw vinden faalangsttrainingen plaats om toets- en examenstress onder controle te krijgen. In de school is het huiswerkinstituut Studiekring, aanwezig. Zij opereren zelfstandig maar maken gebruik van leslokalen van De Meergronden. Aanmelding kan via de website van studiekring. De begeleiders houden nauw contact met de docenten en mentoren van de ingeschreven leerlingen. Aan deelname aan de huiswerkklas zijn kosten verbonden.
De afdelingsleider bewaakt het proces en de kwaliteit van de leerlingenzorg. Hiervoor is het noodzakelijk om per rapportperiode de hele klas te bespreken met de mentoren. De afdelingsleider is voorzitter van de teamvergadering en moet erop toezien dat er voldoende tijd is om (zorg)leerlingen op een efficiënte wijze te bespreken. Hierbij is het van belang dat alle vakdocenten op de hoogte zijn zodat er, indien nodig, afspraken gemaakt kunnen worden die men onderschrijft en uitvoert. De afdelingsleider is verantwoordelijk voor de uitvoering van een aantal (disciplinaire) maatregelen: schorsing, afhandeling van spijbelen, verwijzing naar andere scholen, consultatie ZAT, klassenoverplaatsing e.d. Bij problemen in een klas met een leerling of met zijn ouders die het werk van de mentoren overstijgen, treedt de afdelingsleider op. De mentoren dienen zoveel mogelijk betrokken te blijven. Daarom is overleg met de mentoren over de te nemen stappen noodzakelijk en dient de mentor zoveel mogelijk bij gesprekken aanwezig te zijn.
De rol van ouders Ouders zijn in eerste instantie verantwoordelijk voor de verzorging, het welbevinden en de schoolgang van hun kind. Zij zijn onmisbaar in de begeleiding van hun kind. Ouders kennen hun kind goed en kunnen eventuele problemen signaleren, hun kind helpen en in de gaten houden hoe hun kind zich ontwikkelt. Daarom zien wij in ons werk de samenwerking tussen leerling, ouder en school als basis voor groei en ontwikkeling. Via webportal kunt u kijken naar de cijfers van uw kind. Via de website worden ouders op de hoogte gehouden van alles wat er leeft in school en is ook de actuele informatie te vinden. Via de mail kan er contact gezocht worden met de school en met de mentor. De reguliere contacten met ouders vinden plaats tijdens de algemene ouderavonden en tafeltjesavonden. Daarnaast onderhoudt de mentor indien nodig telefonisch contact met ouders over resultaten, gedrag, absentie. Indien er zich problemen voordoen en de mentor ondersteuning nodig heeft, spreekt de afdelingsleider samen met de mentor met de ouders. Absentie: Na het 1e uur wordt door de afdelingsassistent per sms aan ouders gemeld als hun kind zonder bericht afwezig is. Het uitgangspunt bij onze contacten met ouders is onze gezamenlijke verantwoordelijkheid. Wij verwachten wederzijds vertrouwen en respectvolle omgangsvormen. Zowel ouders als medewerkers die zich hier niet aan houden worden door de afdelingsleider aangesproken en worden er afspraken gemaakt over de voorwaarden waaronder toekomstig contact zal plaatsvinden. Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 11 van 44
Signalering Signaleren van leerproblemen Leerproblemen worden zichtbaar door signaleringen van de vakdocenten (bij toetsen, opdrachten, e.d.) en op rapporten die de leerlingen 3 keer per jaar krijgen. Hierin wordt duidelijk hoe de leerling gepresteerd heeft en hoe de ontwikkeling van de leerling is op leervoorwaardelijk gebied. Ouders kunnen de cijfers continu inzien via webportal. Mochten zich leerproblemen voordoen, dan moet in overleg tussen ouders, kind en school worden gekeken naar de oorzaak van het probleem. Soms spelen meerdere oorzaken een rol. (denk aan concentratie, motivatie, samenwerking met de docent, het vak, faalangst, enz.). Pas als dit in kaart is gebracht, kan gewerkt worden aan mogelijke oplossingen. De taak van de leerlingbegeleider en mentor bij het begeleiden van lwoo leerlingen. De leerlingbegeleider en de mentor bestuderen de dossiers van alle leerlingen die voor lwoo getest zijn aan het begin van het jaar. De leerlingbegeleider maakt hiervan een overzicht. Dit overzicht dient voor de herfstvakantie besproken te worden met de mentoren. Hierin staat aangegeven wat de problematiek is van de leerling, wat van de leerling wordt verwacht, wat van de vakdocenten wordt verwacht en wat de leerlingbegeleider gaat doen. Dit is een voorlopig plan: het geeft een indicatie op basis van het dossier, de voornaamste kenmerken van de leerling worden genoemd. Na de herfstvakantie gaat de leerlingbegeleider starten met de begeleiding. Dit vindt deels individueel en deels tijdens lesbezoeken plaats. De leerlingbegeleider is samen met de mentor en de afdelingsleider verantwoordelijk voor de kwaliteit en frequentie van de leerlingenbespreking. In de teamvergadering worden de handelingsplannen besproken. De begeleider weet uit het dossier wat de leerproblemen van de lwoo leerlingen zijn en dient zijn kennis over te brengen aan het team, zodat de vakdocenten de leerproblemen herkennen en er rekening mee kunnen houden. De leerlingbegeleider en de afdelingsleider hebben regelmatig samen overleg. De leerlingbegeleider gaat ook in de klas kijken. Het doel is om de lwoo leerlingen te ondersteunen in de klas en samen met vakdocenten te kijken hoe de leersituatie zo optimaal mogelijk gemaakt kan worden.
Signaleren van dyslexie Een leerling die dyslectisch is moet het onderwijs kunnen doorlopen op een manier die aangepast is aan zijn of haar mogelijkheden. Dit is een wettelijk geregeld recht. De diagnose dyslexie geeft leerlingen altijd recht op meer tijd voor toetsen en examens. Ook andere faciliteiten zijn mogelijk maar moeten door de onderzoeker worden toegelicht. Wanneer leerlingen dyslectisch zijn, moet daar onderzoek naar zijn verricht door een deskundig orthopedagoog of psycholoog die gekwalificeerd is voor het uitvoeren van diagnostisch onderzoek. Een leerling die dyslectisch is, behoort een verklaring te hebben waarin staat op welk gebied iemand dyslectisch is en een aantal aanbevelingen die voor de begeleiding van belang zijn. Leerlingen die op De Meergronden zitten, kunnen in het bezit zijn van een verklaring die zij na onderzoek door een extern bureau hebben gekregen. Dit onderzoek heeft dan plaatsgevonden tijdens de PO periode. Een andere mogelijkheid is dat er door een IB-er van het PO een Fik-2 (FIK-TW) onderzoek wordt afgenomen. Dit onderzoek geeft voldoende informatie over evt. aanwezige kenmerken van dyslexie. Echter alleen een orthopedagoog of psycholoog mag op basis van dit onderzoek een dyslexieverklaring afgeven. Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 12 van 44
De meeste basisscholen hebben deze niet in huis. Voor het V.O. is deze informatie genoeg om een verklaring af te geven. Het Fik-2 onderzoek is inmiddels (2008) opgevolgd door de DST ( dyslexie screening test). Een andere mogelijkheid is dat leerlingen van het PO op de V.O. scholen worden getest. Dit kan als het PO en/of ouders aangeven dat er een vermoeden is van dyslexie. In mei of juni wordt er een onderzoek uitgevoerd. De leerlingen zitten dan in groep 8. Voordeel hiervan is dat je sneller en gerichter aan evt. begeleiding kan gaan beginnen. Zowel ouders/verzorgers als de leerkracht PO worden hiervan op de hoogte gesteld. De onderdelen waarop wordt getest zijn: lezen, spelling, begrijpend lezen, begrijpend luisteren. Deze testwijze is door de scholen in samenwerking met de Universiteit in Amsterdam ontwikkeld. Op basis van deze testgegevens krijgen leerlingen mogelijk een dyslexieverklaring. Er gaat dan een verklaring en een begeleidende brief naar huis.
Signaleren van gedrags- en/of sociaal-emotionele problematiek Onder gedragsproblematiek verstaan wij bijvoorbeeld: -
gedrag voortkomend uit ADHD, of autisme. Het kind heeft een diagnose gekregen van een GGZ instelling. agressief gedrag tegenover andere kinderen of docenten moeite met het accepteren van de autoriteit van docenten motivatieproblemen concentratieproblemen
Het gedrag van kinderen valt op en kan grote invloed hebben op het kind zelf en de omgeving (klas en docenten). Onder sociaal-emotionele problematiek verstaan wij bijvoorbeeld: -
faalangst moeizame aansluiting met andere kinderen eenzaamheid eetproblemen ernstige somberheid verslavingsproblemen bijv. aan de computer(spelletjes)
Vaak valt dit minder op. Kinderen kunnen de problemen soms goed verbergen. Ook deze problemen kunnen van grote invloed zijn op het onderwijsleerproces van het kind. Ze staan een succesvolle schoolloopbaan vaak in de weg. Vaak komen bovenstaande problemen in combinatie voor, waarbij problemen thuis in het gezin soms ook nog meespelen. De vakdocenten signaleren de problematiek in hun klas. Dit wordt besproken in de wekelijkse teamvergadering in de unit of collega’s worden via de mail benaderd. De mentor gaat hiermee aan de slag door met de leerling en daarna met leerling en ouders in gesprek te gaan. Er worden gezamenlijke afspraken gemaakt. De afspraken kunnen gaan over het gedrag van de leerling. Vaak wordt een contractje opgesteld over de doelen die bereikt moeten worden.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 13 van 44
Bij een aantal problemen worden leerlingen en ouders doorverwezen naar instanties die de deskundigheid hebben om ouders en kinderen te helpen. Zo kunnen leerling doorverwezen worden naar een training bij Oké op school. Oké op school is een instituut met trainingen op het gebied van sociale vaardigheden, controle van impulsen, faalangst, verbetering van concentratie. De trainingen zijn gratis. Ouders en kinderen worden doorverwezen naar Bureau Jeugdzorg als er zorg is over de invloed van gezinsomstandigheden op het welzijn en schoolfunctioneren van het kind. Bij verslavingsproblemen wordt doorverwezen naar Tactus. Bij bijvoorbeeld stoornissen, eetproblemen, somberheidsproblemen, wordt doorverwezen naar een GGZ instelling. In de teamvergaderingen worden de leerlingen met regelmaat besproken, zodat de ontwikkeling blijvend gevolgd wordt. Mochten bovenstaande problemen zich voordoen over langere tijd, dan wordt de leerling besproken in het zorg advies team. Aan de ouders wordt gemeld dat hun kind in het ZAT besproken wordt. Het doel is om in een multidisciplinair team een gericht advies te geven teneinde de problemen te verminderen die een succesvol functioneren op school in de weg staan.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 14 van 44
Het Zorg Advies Team Het ZAT vervult een sleutelrol in de begeleiding op De Meergronden. Het overleg heeft een vierledige functie: advisering van afdelingsleiders n.a.v. een ingebrachte casus rond leerlingen uit hun afdeling, door een team van deskundigen verwijzing naar een intern of extern hulpaanbod reflectie op eigen handelen/beleving van de afdelingsleiders scholing op het gebied van begeleiding Het ZAT overleg vindt eens per twee weken plaats. Hierbij aanwezig zijn de orthopedagoog, de leerplichtambtenaar, de spilfunctionaris BJZ, de GGD arts, de medewerker van de Zorgklas en beurtelings de afdelingsleiders. Daarnaast in een andere frequentie de PCL medewerker en de jeugdmaatschappelijke werker. Rollen: Orthopedagoog: voorzitter ZAT, coaching en ondersteuning van afdelingsleiders en mentoren. Deze voert gesprekken met leerlingen en/of ouders en onderhoudt contacten met externe partijen zoals het speciaal onderwijs, het AMK en de collega scholen. Daarnaast verstrekt de orthopedagoog informatie over wisseling/uitbreiding van het hulpaanbod en organiseert ze met de conrector scholingmomenten in het ZAT. De orthopedagoog is tevens zorgcoördinator. Leerplichtambtenaar: direct overleg over ongeoorloofde absentie en het afstemmen van acties voor wat betreft langdurig zieken, dit indien nodig met medewerking van de GGD arts. Een uitwerking van de betrokkenheid van de LPA, is het regelmatige spreekuur op school waar leerlingen die meer dan 10 uur afwezig zijn geweest in een korte periode, worden aangesproken en gewaarschuwd. Hier gaat altijd een bericht over naar huis. De spilfunctionaris van BJZ: advisering van de afdelingsleiders/mentoren. Als eerste loket naar BJZ voert ze gesprekken met leerlingen die indien nodig direct kunnen doorstromen naar een intake-traject. Dit doet ze altijd na contact met de ouders. De jeugdarts GGD: adviseert in medische zaken en roept leerlingen op waarbij een vermoeden van medische problemen ten grondslag ligt aan de afwezigheid. Adviseert de LPA in aanpak van spijbelen dan wel afwezigheid. De medewerker van de Zorgklas: signaleert of een besproken leerling eventueel in aanmerking komt voor plaatsing in de zorgklas en geeft adviezen hoe te handelen. De PCL medewerker is de schakel tussen de PCL en de school. De jeugdmaatschappelijke werker: adviseert en kan gesprekken voeren met leerlingen. De afdelingsleiders brengen leerlingen in met een advies dan wel hulpvraag. Secretariële ondersteuning: de secretaresse maakt de agenda, notuleert tijdens de vergadering en werkt de notulen uit.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 15 van 44
ZAT: Protocol aanmeldingen De werkzaamheden van het ZAT zijn een aanvulling en vervolg op de interne zorgbegeleiding. Dat betekent dat de interne zorgstructuur een aantal stappen kent (inclusief de verslaglegging van de ondernomen acties en resultaten), die binnen de eigen zorgstructuur van de school plaatsvinden. De docent/mentor signaleert een probleem bij een leerling. Het kan een didactisch, sociaal- emotioneel en/of gedragsprobleem betreffen. De docent bespreekt het gesignaleerde zo nodig met de mentor van de leerling. Zij kiezen voor een specifieke didactische aanpak, een counselend gesprek of een correctiegesprek. Zien zij samen geen oplossing dan bespreken ze het probleem in het reguliere interne leerlingenoverleg van de school o.l.v. de afdelingsleider. Hierbij is de mogelijkheid om een interne of externe deskundige (bijvoorbeeld een leerlingbegeleider, de orthopedagoog, iemand van de SGA, de jongeren maatschappelijk werker of jeugdarts) in te schakelen als ondersteuning of ter consultatie voor de docent/mentor of de betreffende leerling. Blijven de problemen bestaan dan voert de mentor en/of afdelingsleider een gesprek met de ouders. In het gesprek wordt gemeld dat de leerling zonodig in het ZAT wordt besproken. Worden de problemen op deze manier niet opgelost dan volgt er een aanmelding van de leerling bij het ZAT met een specifieke vraag of beschrijving van de gesignaleerde problematiek. Ouders zijn op de hoogte van deze bespreking in het ZAT. In het ZAT: Vindt een probleemanalyse plaats vanuit de verschillende disciplines en expertises die vertegenwoordigd zijn in het ZAT Wordt een advies uitgebracht waarbij de volgende uitkomsten mogelijk zijn: - oplossingen intern op school (bijv. counseling, contractje etc.) - doorverwijzing naar de Zorgklas - doorverwijzing naar een externe hulpverleningsinstelling (BJZ, JMW, GGD) - aanmelding bij ZMOK, Nautilus, NPF, AlmeerKans, Flevodrome, OPDC, SGA, Vitree, andere VOschool, Oké op school). - extra informatieverzameling als er op basis van het ingebrachte gegevens nog geen advies gegeven kan worden
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 16 van 44
SCHEMATISCHE WEERGAVE AANMELDING Aanmelding leerling in het ZAT
Probleemanalyse
Advies
Doorverwijzing extern
Oplossing intern op school
Verzamelen extra informatie
Bespreking ZAT
Verslaglegging In de verslaglegging van de ZAT bespreking wordt vastgelegd: reden van aanmelding in het ZAT en beschrijving van gesignaleerde problemen, ZAT advies, welke activiteiten zijn of worden ondernomen, door wie, wanneer en op welke termijn, welke afspraken worden gemaakt met de leerling en de ouders door wie en wanneer, wanneer de toetsing van de gemaakte afspraken terug komt op de agenda van het ZAT.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 17 van 44
Intern hulpaanbod Het leerlingvolgsysteem De verrichtingen en ontwikkeling van de leerlingen worden op verschillende plekken vastgelegd. Ten eerste is er het officiële leerlingendossier bij de administratie. Daarin zitten de persoonlijke gegevens. Daarnaast is er op de afdeling een leerlingendossier waarin naast het bovenstaande de correspondentie met ouders/ verzorgers is vastgelegd en gegevens te vinden zijn over pakket- en niveaukeuze en resultaten. Op het moment dat een leerling overstapt naar een andere afdeling gaat dit dossier mee. De mentor houdt in zijn mappen aantekeningen bij van de individuele gesprekken met leerlingen en de gesprekken op de ouderavonden en uiteraard de rapportgegevens. Met ingang van schooljaar 2009-2010 wordt een digitaal leerlingendossier ingevoerd, het LVS. Mentoren in leerjaar 1, 2 en 3 werken met het LVS. Uiterlijk in 2013 werkt iedereen met het digitale LVS. Voor de lwoo leerlingen zijn extra dossiers aanwezig bij de orthopedagoog met tests en testresultaten en handelingsplannen. Afspraken gemaakt bij het ZAT worden, in een apart systeem, vastgelegd door de notulant van dit overleg. Het lwoo dossier wordt opgenomen in het LVS. Het streven is om ook de ZAT notulen, zodra dit technisch mogelijk is, in het LVS op te nemen.
Hulp bij dyslexie De dyslexiebegeleiders zijn: Peter van Achthoven en Reina Paulis. Aan het begin van het schooljaar worden alle “nieuwe” dyslectische leerlingen uitgenodigd om te horen wat het betekent om als dyslect op De Meergronden te zitten. Waar loop je mogelijk tegenaan en wat kunnen wij voor de leerlingen betekenen. Vervolgens worden alle leerlingen apart opgezocht om met hen door te nemen wat van belang is om met zo min mogelijk struikelblokken de school te doorlopen. Voor dyslectische leerlingen komt het er op neer dat zij altijd meer moeite moeten doen en meer tijd moeten steken in hun schoolwerk. De leerlingen krijgen een dyslexiepas (september /oktober) met daarop de aanpassingen die met hen zijn doorgesproken. Deze aanpassingen moeten binnen de les te realiseren zijn. Zowel de mate van dyslectie als de vorm is voor elke leerling anders. Iemand die dyslectisch is zal dit ook blijven, maar er zijn allerlei factoren die invloed kunnen hebben op de uitingsvorm. Bij dyslectische leerlingen kunnen ook faalangst en het hebben van een negatief zelfbeeld een belangrijke rol spelen. Bij de begeleiding van een leerling spelen diens persoonlijkheid en leer- en leefomgeving een belangrijke rol. Je kunt pas een helder beeld krijgen van hoe dyslexie zich uit bij een leerling als er inzicht in bovenstaande zaken is verkregen Niet elke leerling met lees- en spellingsproblemen hoeft dyslectisch te zijn. Mogelijke aanpassingen voor dyslectische leerlingen zijn naast verlenging van tijd: aanleveren van teksten met een groter lettertype spellingfouten niet of minder zwaar rekenen in de beoordeling mondelinge herkansing van toetsen mondeling afleggen van toetsen en examens maken van boekverslagen op p.c. gebruiken van p.c. voor andere opdrachten om spellingscontrole toe te passen gebruik maken van ingesproken boeken op band gebruik van laptop gebruik van woordenboeken geen onverwachte leesbeurten (meestal in onderbouw van toepassing) Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 18 van 44
vermindering van het aantal te lezen boeken centraal examen voor een aantal vakken op de computer maken Aanpassingen t.a.v. PTA onderdelen en examenonderdelen moeten voldoen aan de wettelijke examenreglementen. Bij leerlingen die dyslectisch zijn, worden de aanpassingen op de dyslexiekaart geplaatst. Voor vakdocenten is het van belang om mee te denken over de aanpassingen die voor de leerling belangrijk zijn. Een overzicht per unit wordt aan het begin van het schooljaar naar iedere docent verstuurd. Het kan zijn dat al in een vroeg stadium duidelijk wordt dat een leerling hulp nodig heeft in de vorm van R.T. Er wordt dan in overleg met vakdocent/mentor gekeken wat nodig is en voor welke termijn de begeleiding nodig is. De meeste leerlingen hebben deze hulp niet nodig. Het kan wel eens voorkomen dat er bij leerlingen gedurende de basisschooltijd geen signalen van dyslexie naar boven komen, maar waarbij wel een vermoeden is in het eerste jaar van het V.O. In de onderbouw is er de mogelijkheid om een dyslexie onderzoek uit te voeren van het protocol. In de bovenbouw niet. Het protocol is daarvoor niet geschikt. De dyslexie coördinator gaat dyslectische leerlingen meer in de klas begeleiden en collega’s ondersteunen in de aanpak van deze leerlingen. Een deel van zijn coördinerende taak blijft hij buiten de klas doen. Afgesproken is dat hij beter communiceert met het team over zijn werkzaamheden. Alle leerlingbegeleiders gaan samen werken in een team- leerlingbegeleiding. Uiteraard speelt de orthopedagoog hierin een belangrijke rol.
De leerlingbegeleiding in de BG unit Er zijn 2 leerlingbegeleiders in de BG unit, dit zijn Pieter Noordmans en Marloek Mostertman. Zij werken nauw met elkaar samen en ieder is verantwoordelijk voor een deel van de leerlingen. Ze worden ingezet om leerlingen in deze unit extra ondersteuning te bieden en zo leer- en gedragsproblemen te onderkennen en te begeleiden. Zij nemen aan het begin van het schooljaar alle lwoo en zorgdossiers door op te verwachten begeleidingsvragen en spelen daar op in. Dat doen ze ook met de dossiers van instromers klas 3. Ze observeren OPDC-leerlingen op het moment dat zij mee gaan draaien in klas 2. In overleg met afdelingsleiders worden zij betrokken bij problematische trajecten (ook al in het voortraject). Zij besteden aandacht aan groepsprocessen naast de op individuen gerichte begeleiding. De leerlingbegeleiding wordt schoolbreed meer gestroomlijnd. De opzet zoals nu gehanteerd in de BG unit wordt breder in de school ingezet. De omvang van de leerlingbegeleiding zal, gezien de problematiek in de BG unit, echter groter blijven dan in de andere teams en wordt hier grotendeels gefinancierd uit de lwoo gelden.
De leerlingbegeleiding in de heterogene unit De leerlingbegeleidster van de heterogene unit is Gerda de Wit. De begeleider is betrokken bij de leerlingen en verantwoordelijk voor de begeleiding van leerlingen. De mentoren kunnen aan de leerlingbegeleidster advies vragen over de zorg met betrekking tot de leerlingen. Gerda heeft inbreng in de wekelijkse teamvergaderingen op donderdag. In de vergadering kunnen leerlingen besproken worden. De deskundigheid van de leerling-begeleidster is hierbij heel belangrijk. In de heterogene unit worden de leerlingen met een rugzakfinanciering en de lwoo leerlingen (dit zijn er enkele) begeleid. De leerlingbegeleidster heeft vrijwel wekelijks contact met deze leerlingen.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 19 van 44
Leerlingbegeleiding in de H/V unit De leerling-begeleidster van de H/V unit is Fanny Rietveld. Zij heeft overleg met mentoren over de leerlingen die meer begeleiding of zorg nodig hebben. Zij adviseert de mentoren waar nodig. In de H/V unit worden de leerlingen met een rugzakfinanciering begeleid door LIO docenten. Zij worden hierbij intensief gecoacht door de leerling-begeleidster. Stichting Gewoon Anders (SGA): Er zitten momenteel 31 rugzakleerlingen op school, waarvan 29 SGA leerlingen. Bij de rugzakleerlingen wordt het handelingsplan in school besproken met de mentoren. Er worden na elk rapport voortgangsgesprekken gevoerd met de ambulante begeleider van SGA, de mentoren en de afdelingsleider. Er is één SGA medewerker aan onze school verbonden. Dat is Carin van Aken. Zij is twee dagen per week aanwezig op school. Dit is in verhouding met het aantal rugzakleerlingen en de uren die per leerling beschikbaar zijn.
De orthopedagoog De orthopedagoog is Tanja de Vrueh. Zij is verantwoordelijk voor de aanmelding van zorgleerlingen en van lwoo leerlingen. Zij is verantwoordelijk voor de handelingsplannen bij de rugzakleerlingen. Het monitoren van de zorg is een belangrijke taak. Vragen op het gebied van zorg, begeleiding, doorverwijzing e.d. worden door de orthopedagoog behandeld.
De vertrouwenspersoon De school draagt zorg voor veiligheid van leerlingen en medewerkers in de school. Wij vinden het belangrijk ongewenst gedrag te voorkomen dan wel te stoppen. Ongewenst gedrag is gedrag dat door leerling of medewerker als ongewenst wordt ervaren. Enkele voorbeelden van ongewenst gedrag zijn: ongewenste intimiteiten, discriminatie, pesten of agressie. Als een medewerker of leerling van de school te maken krijgt met ongewenst (ervaren) gedrag kan hij/zij naar de vertrouwenspersoon gaan. De school heeft 2 vertrouwenspersonen: Tanja de Vrueh en Pieter Noordmans. De vertrouwenspersonen besteden altijd aandacht aan de melding van ongewenst gedrag. Zij spreken eerst met de melder van het ongewenste gedrag. In dit gesprek wordt bekeken welke vervolgstappen gezet kunnen worden. Dit hangt af van wat er gemeld wordt, de wensen van de melder van de klacht en de verantwoordelijkheden van de school. De klacht wordt vertrouwelijk besproken met de vertrouwenspersonen. Vertrouwelijkheid betekent niet dat er altijd geheimhouding is. Soms is het nodig om met anderen over de melding te spreken. Degene die de melding heeft gedaan is hiervan altijd op de hoogte. Meer informatie rondom de omgangsregels en klachtenregeling is te vinden in het schoolveiligheidsplan Er zijn 2 vertrouwenspersonen in onze school. Zij zijn te bereiken via ons algemene telefoonnummer 036-547 2727 of via ons e-mail adres
[email protected] of
[email protected]
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 20 van 44
Omgaan met overlijden Op school komt het helaas voor dat iemand overlijdt die direct of indirect aan de school verbonden is: een docent, een leerling, een gezinslid of familielid van een leerling. Het is belangrijk om op school zo zorgvuldig mogelijk om te gaan met overlijden
De organisatie bij overlijden Als er een bericht van overlijden binnenkomt, is het van belang om eerst te controleren of dit bericht klopt. Hiervoor kan de mentor het beste contact opnemen met de familie. Contact opnemen is niet gemakkelijk. Bedenk dat er in een eerste contact niet veel gezegd hoeft te worden. Maak vervolgens een lijst met wie het allemaal moet weten. Denk hierbij aan: de klas, vakdocenten, afdelingsleider en schoolleiding, administratie, telefoniste, afdelingsassistente. Het is handig om met een paar collega’s samen te bedenken wat er de komende dagen allemaal moet gebeuren. Dit hangt erg van de situatie af. Te denken valt aan zaken als:
het nader informeren van de klas of klassen en collega’s over bijzonderheden betreffende alle zaken die met het overlijden te maken hebben bezoek aan de familie het begeleiden van de klas of klassen het inrichten van een lokaal, het bezoeken van de uitvaart opvang van collega’s opvang van leerlingen
Rouwverwerking Leerlingen die een verlies in hun directe omgeving hebben meegemaakt zijn in rouw. Vaak is dit niet zo zichtbaar. Ze voelen zich een uitzondering. Vaak wordt het verdriet weg gestopt. Veel jongeren vinden het prettig als zij weten dat de klas en de docenten op de hoogte zijn. Verder willen ze zo gewoon mogelijk behandeld worden, zeker in de klas. School is vaak de enige plek waar alles gewoon door gaat na een verlies; dat geeft houvast. Rouwen is een langdurig proces. Op onverwachte momenten komt het verdriet naar boven. Leerlingen kunnen zich slecht concentreren, ze voelen zich eenzaam of somber. In de weken voor de overlijdensdatum, bij feestdagen, verjaardagen en/of vakanties komen deze gevoelens ieder jaar weer terug. Het is belangrijk dat deze gevoelens erkend en benoemd worden door de mentor. Soms zijn uitzonderingen noodzakelijk, bijvoorbeeld een toets op een later moment inhalen. Ga vooral in contact met de leerling en vraag waar die het beste mee geholpen is. Het wordt op prijs gesteld als iemand de zaken gewoon benoemt, want dat wordt na verloop van tijd vaak juist niet meer gedaan. Ook een klas heeft zorg nodig als een collega of klasgenoot is overleden. Er is een lege plek gevallen. Praat nog eens na met de leerlingen, hoe moeilijk ook. Juist de wat stillere leerlingen moeten in de gaten gehouden worden. Zij uiten zich misschien minder gemakkelijk en het valt daardoor niet gauw op of ze het moeilijk hebben.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 21 van 44
Praten over verlies is niet gemakkelijk. Vaak passen andere manieren om met het verlies om te gaan beter: gedichten schrijven, wandelen in het bos, sporten, tekenen, websites bezoeken. Wellicht kan aan de leerling gevraagd worden wat het beste bij hem/haar past en kunnen tips gegeven worden.
De volgende websites kunnen bezocht worden: www.rouwverwerking.pagina.nl www.indewolken.nl
www.achterderegenboog.nl www.jongereninrouw.nl
In Almere organiseert Humanitas praatgroepen voor jongeren die een verlies hebben meegemaakt. Kijk hiervoor op www.jongereninrouw.nl . Vaak is het heel steunend om met leeftijdsgenoten over zaken rondom het verlies te praten.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 22 van 44
De zorgklas Achtergrond De Zorgklas, verbonden aan De Meergronden, is een onderwijsvoorziening bedoeld voor leerlingen die ernstige gedrags- en ontwikkelingsproblemen vertonen zonder dat die direct te herleiden zijn tot een geclassificeerde stoornis. Deze leerlingen beïnvloeden door hun gedrag het werkklimaat en de veiligheid van medeleerlingen en medewerkers. Leerlingen die hiervoor in aanmerking komen zijn:
Leerlingen van de school die, op grond van ernstige gedrags- en ontwikkelingsproblemen, aangewezen zijn op kortdurende, intensieve begeleiding buiten de reguliere onderwijssetting van De Meergronden Leerlingen waarbij de verwachting is dat zij, na een periode van verblijf in de Zorgklas, stapsgewijs kunnen integreren in het reguliere onderwijs, gedurende een periode van maximaal 1 jaar via de hulpstructuur die geboden kan worden door de Zorgklas. Leerlingen die rechtstreeks instromen in de Zorgklas met de hulpstructuur en de daarbij behorende onderwijskundige– en zorgondersteuning.
Doel en aanpak Verbetering van gedrag door kortdurende, intensieve begeleiding buiten de reguliere onderwijssetting van het VO/SVO. De maximale verblijfsduur is een jaar, maar kan afhankelijk van de ontwikkeling van de leerling ook korter zijn. Instromen kan gedurende het gehele jaar. Het aantal leerlingen dat tegelijk in de Zorgklas kunnen zitten is10-12. Het streven is om een leerling binnen een jaar weer terug te plaatsen in het reguliere VO. De onderwijs- en begeleidingsactiviteiten zijn verwant aan de aanpak in het cluster 4 onderwijs. Op basis van een handelingsplan wordt het (onderwijs)programma doorlopen. Aan het einde van het traject volgt de conclusie en uitstroom. Leerlingen worden, na overleg met De Meergronden, in de gelegenheid gesteld om nader vast te stellen aantal lesuren onderwijs te volgen binnen het reguliere onderwijsaanbod van de VOschool. De Zorgklas wordt gefinancierd door het REC.
Aanmelding/route: In het ZAT wordt geadviseerd dat de Zorgklas de beste plek is voor een leerling (zie bijlage 1 voor criteria). De medewerker van de Zorgklas in het ZAT is bij dit overleg aanwezig. De afdelingsleider bespreekt dit advies met de ouders (die moeten akkoord zijn met dit besluit). Bij aanmelding voor de Zorgklas moet het dossier van de leerling aangeleverd worden, inclusief de benodigde formulieren. Wanneer er een akkoord is en alles ingeleverd, maken de orthopedagoog van OdR en een medewerker van de Zorgklas een afspraak met ouders. Vaak is daar de afdelingsleider bij aanwezig. School levert aanvullende informatie over de leerling. Om de begeleiding van de leerling zo optimaal mogelijk te maken is tussentijds overleg tussen de school en de Zorgklas noodzakelijk. De mentoren verzorgen lesmateriaal voor de leerling en onderhouden de contacten over de voortgang.
Contact Het contact verloopt rechtstreeks tussen de medewerkers van de Zorgklas en de mentor van de betreffende leerling
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 23 van 44
Extern hulpaanbod Bureau Jeugd Zorg Bureau jeugdzorg is sinds de veranderende regelgeving het centrale loket voor de zorg. Hierachter bevinden zich alle hulpverleningstrajecten van psychiatrische hulp tot deeltijddaghulp, van kanjertraining tot de jeugdreclassering. Deze één-loket-functie moet de samenhang in de jeugdhulpverlening vergroten, efficiëntie verbeteren en bijvoorbeeld wachttijden inkorten. In het ZAT is Bureau Jeugd Zorg altijd aanwezig in de persoon van de spilfunctionaris. Zij heeft twee wekelijks een dagdeel ter beschikking voor de school. Ze is intermediar tussen BJZ en school. Ouders en leerling moeten zich zelf aanmelden voor hulp.
Leerplichtambtenaar Omdat het belangrijk is dat kinderen naar school gaan hebben wij in Nederland de leerplichtwet. Hierin staan afspraken over het volgen van onderwijs. Een van de afspraken is dat leerlingen nooit zomaar van school mogen wegblijven. De leerplichtambtenaar ziet er op toe dat dit inderdaad niet gebeurt. Wanneer een leerling veel verzuimt, wordt deze leerling in het ZAT besproken. De leerplichtambtenaar houdt daarbij vooral de wet en regelgeving in de gaten maar kan ook, in overleg met de andere ZAT medewerkers, verwijzen naar hulpverlening. De leerplichtambtenaar houdt zich in principe alleen bezig met ongeoorloofd verzuim. Eens in de maand houdt zij een spreekuur voor leerlingen met ‘licht’ ongeoorloofd verzuim. Indien het verzuim meer dan 20 uur betreft volgt er een oproep op het stadhuis waarbij ook ouders aanwezig zijn.
Schoolarts Ook de schoolarts is aan het ZAT verbonden. Zij roept leerlingen en hun ouders op indien er veelvuldig verzuim is bij medische klachten. Ook hierbij wordt het onderwijs aan de leerling belemmerd. De schoolarts mag informatie opvragen bij andere medische instellingen als een leerling daar cliënt is. In overleg met het ZAT wordt gekeken hoe het kind toch naar school kan. Daarnaast worden alle 2e klas leerlingen opgeroepen voor het regulier gezondheidsonderzoek. De schoolarts is zowel door ouders als school te consulteren.
Politie Een speciaal contact wordt onderhouden met de politie, afdeling jeugd in Almere Haven. Dit contact heeft diverse onderdelen: Het overleg op beleidsniveau. Hiertoe spreken de politie en conrector regelmatig met elkaar. In het beleidsoverleg bespreken wij de verschillende trajecten die in school lopen, knelpunten die zich voordoen, voorlichtingsactiviteiten, versterken van de mogelijkheden tot preventie. Eens in de twee weken is er casusoverleg. Wij bespreken hier leerlingen die tussen hulpverlening, justitie en school in ‘hangen’. Doel is heldere afspraken te maken over de regievoering: welke trajecten zijn mogelijk, wat is de beste insteek, wie onderhoudt de contacten met ouders? Dit overleg sluit aan bij het justitieel casus overleg Almere Haven. Dit overleg wordt gevoerd met de afdelingsleiders van de BG unit. De politie neemt contact op met de conrector leerlingenzorg als zij informatie willen uitwisselen of een incident willen bespreken. Indien nodig neemt de afdelingsleider initiatief.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 24 van 44
Trainingen bij Oké op school Oké op school is voor leerlingen die in het regulier onderwijs zitten. Het doel is dat leerlingen zich beter gaan voelen op school. Alle trainingen zijn ondersteunend aan het functioneren op school. Als kinderen zich goed voelen op school, zullen ze doorgaans ook beter presteren en is het risico om op een lager niveau te komen kleiner. Het gaat om kinderen die ondersteuning nodig hebben bij schoolse of sociale vaardigheden, omgaan met gevoelens van faalangst, vergroten van impulscontrole of verbeteren van concentratie en geheugen. De trainingen die gegeven worden zijn: -
Sociale vaardigheden: vaardig in het omgaan met anderen Faalangsttraining: omgaan met en verminderen van faalangst Impulscontrole: eerst denken dan doen Schoolse vaardigheden: effectiever en efficiënter leren Rots en water: weerbaar worden, je sterker voelen door lichamelijke oefeningen Concentreren kun je leren: aandachtsconcentratie, geheugentraining
De trainingen worden altijd gegeven aan het eind van de dag (vanaf 16.00 uur). De trainingen worden gegeven in Almere buiten: Regenboogweg 45 in de Regenboogbuurt. Per training zijn er 10 bijeenkomsten. Ook ouders worden bij de bijeenkomsten betrokken. Ze worden doorgaans 1 of 2 keer uitgenodigd om bij de training aanwezig te zijn. De trainingen worden gegeven door hulpverleners van Vitree. De aanmeldingsroute: De aanmelding kan alleen door school worden gedaan, niet door de ouders. Het advies om een kind aan te melden voor een training wordt met ouders besproken en/of in het ZAT gegeven. De aanmelding loopt via school. De mentor bespreekt het met de ouders. De mentor vult een aanmeldingsformulier in. In voorkomende gevallen wordt het formulier door de afdelingsleider ingevuld. Het formulier wordt via de orthopedagoog doorgestuurd aan Oké op school. Contact: secretariaat Oké op school 036-5481010 (Kantoor Vitree).
[email protected]
Huiswerkbegeleiding Bij sommige leerlingen lukt het niet om zelf het huiswerk op orde te krijgen. Dat kan verschillende oorzaken hebben: -
een tekort aan vaardigheden op het gebied van planning en organisatie concentratieproblemen de leerling weet niet hoe hij iets aan moet pakken, bijvoorbeeld een werkstuk
Voor al dit soort problemen is er een oplossing: de huiswerkklas. De Meergronden werkt samen met het huiswerkinstituut "Studiekring". Studiekring is een landelijke organisatie en biedt, indien gewenst, ook bijlessen aan. Studiekring is een onafhankelijk instituut dat gebruik maakt van lokalen in de school. Voor leerlingen die deelnemen aan de huiswerkklas is het dus een klein stapje van leslokaal naar huiswerklokaal. De ouders moeten zelf de Huiswerkklas betalen. Voor informatie over Studiekring of het opgeven van leerlingen voor de huiswerkklas of bijles zie: www.studiekring.nl Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 25 van 44
Nieuwe perspectieven Flevoland (NPF) Achtergrond Nieuwe Perspectieven biedt een intensief begeleidingsprogramma voor jongeren van 12- 23 jaar die zich kenmerken door maatschappelijk onaangepast gedrag, zoals het plegen van een of meer delicten binnen een jaar en/of spijbelen en schooluitval. Samen met de jongere creëert de begeleider een goed functionerende sociale leefomgeving, waarin het gezin en de familie, vrienden en vrijetijdsbesteding, arbeid en scholing een belangrijke rol innemen. Naast intensieve begeleiding doet Nieuwe Perspectieven Flevoland op verzoek van derden een beoordeling over de situatie van de risicojongere en indien nodig wordt een verwijzing tot stand gebracht.
Doel en aanpak Begeleiding van jongeren die zich kenmerken door maatschappelijk onaangepast gedrag, zoals het plegen van een of meer delicten binnen een jaar en/of spijbelen en schooluitval. Als er problemen bij een leerling geconstateerd worden op twee of meer leefgebieden, kan NPF ingezet worden. Bij de term “problemen op leefgebieden” kan gedacht worden aan bijvoorbeeld:
verzuim van onderwijs politiecontact signalen dat binnen het gezin van herkomst problemen zijn, waardoor de jongere vastloopt of dreigt vast te lopen uit dossiers blijkt dat binnen (vroegere) hulpverleningscontacten te weinig gerealiseerd is drugsgebruik
Aangezien het project NPF een pilot betreft tussen SLA en NPF is om overspoeling van de hulpvragen te voorkomen, het belangrijk de ontwikkeling goed te volgen zodat vraag en aanbod op elkaar afgestemd blijven. Om de ontwikkeling in zicht en de stroom beheersbaar te houden is afgesproken dat elke melding/hulpvraag bij NPF de PCL gemeld wordt bij de PCL-coördinator via telefoonnummer 036- 532 7 456 of per e-mail:
[email protected].
Hoe vindt de aanmelding plaats? Na bespreking in het ZAT in aanwezigheid van een PCL-zorgmedewerker kan NPF geadviseerd worden en kan de school direct bellen naar een van de medewerkers van NPF. Deze medewerker van NPF maakt dan een afspraak met de melder en de betreffende leerling om samen te bekijken c.q. beoordelen wat er kan/moet gebeuren.
Contact Coördinator NPF.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 26 van 44
PCL – advies en verwijzing Als leerlingen eenmaal op school zitten, wordt gebruik gemaakt van de PCL (permanente commissie leerlingenzorg) als leerlingen om gedragsmatige redenen dreigen uit te vallen. Deze leerlingen worden eerst in het ZAT besproken. Mocht de situatie ontstaan dat de mogelijkheden van de school niet meer toereikend zijn voor de behoeften van de leerling, dan wordt consultatie aangevraagd bij de PCL. Dit gaat altijd in overleg met de orthopedagoog. De afdelingsleider voert de gesprekken met de ouders en vult de consultatieformulieren in samen met de mentoren. De school levert schriftelijk de benodigde informatie over de betreffende leerling, acties die zijn ondernomen en de huidige stand van zaken. De PCL “smal” geeft binnen 2 weken na binnenkomst van de informatie een advies aan de school. Dit advies wordt schriftelijk gegeven en onderbouwd met argumenten. In het adviesgesprek licht de medewerker van de PCL het advies toe. De afdelingsleider van de VO school is hierbij aanwezig. Dit advies kan zijn: Plaatsing in het time out project (TOP). Hier blijft de leerling ongeveer 8 weken, waarbij het de bedoeling is dat de leerling weer terug kan. De leerling blijft ingeschreven op de VO school. Zowel bij start als afronding van de periode bij TOP vindt een gesprek plaats met de ouders, de leerling, een medewerker van TOP en een contactpersoon van de VO school. Plaatsing in Op de Rails Bovenschools. De leerling kan hier maximaal een jaar blijven. De bedoeling is dat de leerling genoeg vaardigheden leert om weer terug te gaan naar regulier onderwijs. Als dit niet mogelijk is, wordt een plaats gezocht in andere voorzieningen. Plaatsing op een lesplek op het OPDC. De leerling kan niet op korte termijn terug naar de VO school. Bij de start vindt een gesprek plaats met de ouders, de leerling, een medewerker van het OPDC en een contactpersoon van de VO school. De leerling blijft ingeschreven op de VO school. Plaatsing op een andere school, bijv. het ROC, het ZMOK, enz. De leerling wordt uitgeschreven op de VO school zodra de leerling op een andere school staat ingeschreven. Hierbij vindt een gesprek plaats met de ouders, de leerling, een medewerker van de PCL “smal” en een contactpersoon van de school. De leerling kan ook verwezen worden naar een ander traject, bijv. AlmeerKans of Flevodrome. De leerling blijft ingeschreven staan (met een maximum van 18 maanden) bij een school voor VO. De school bekostigt deze trajecten. De communicatielijnen verlopen via de orthopedagoog in samenwerking met de afdelingsleiders. De besprekingen lopen via het ZAT. Hier worden de leerlingen ingebracht die wellicht niet op een reguliere school passen.
Benodigde gegevens bij doorverwijzing: Bij alle externe doorverwijzingen is het van belang dat het dossier compleet is. Voor de verschillende organisaties zijn de volgende gegevens in ieder geval nodig: Een ingevuld aanmeldingsformulier, inclusief de ingevulde CBCL, TRF en YSR-vragenlijsten, plus IQ en DLEinfo, betreffende ZAT-notulen, kopie laatste rapport, gegevens hulpverlening), toestemming ouders. Bij Time Out en lesplek OPDC: Opsturen naar SLA, Postbus 50070, 1305 AB Almere Bij Nautilus en Aquarius: Opsturen naar REC4 Lelystad, Postbus 2344, 8203 AH. Lelystad Ouders laten bellen naar 0320- 252378 voor intake.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 27 van 44
Bij AlmeerKans: (Het formulier, de betreffende ZAT-notulen en toestemming ouder(s)/ verzorger(s) Opsturen naar: Mind at Work, t.a.v. coordinator AlmeerKans, Louis Armstrongweg 26b, 1311 RK Almere Flevodrome Locatie Lelystad ( tel.: 0320- 249162) (De betreffende ZAT-notulen, toestemming ouder(s)/ verzorger(s)) Opsturen naar: Flevodrome Lelystad, Postbus 46, 8200 AA Lelystad, t.a.v. de locatieleider Ouders laten bellen voor intake. Locatie Almere (tel.: 036-5292823) (De betreffende ZAT-notulen, toestemming ouder(s)/ verzorger(s)) Opsturen naar: Flevodrome Almere, Silokade 7, 1332 CN Almere, t.a.v. de locatieleider Ouders laten bellen naar voor intake. ROC Matchpoint (tel.: 0900-0918) (Voeg de ingevulde CBCL, TRF en YSR-vragenlijsten toe, plus IQ en DLE-info, betreffende ZAT-notulen, kopie laatste rapport, gegevens hulpverlening)
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 28 van 44
Beleid als er problemen ontstaan op het gebied van orde en veiligheid Conflicten Uitgangspunten: de eerstverantwoordelijke is de leerling zelf, hij/zij lost het conflict op eventueel met jouw hulp de eerstverantwoordelijke voor de leerling is de ouder ongeacht de leeftijd van het kind de eerst verantwoordelijke in de school is de mentor
Uitgangspunten binnen school:
reageer zo spoedig mogelijk op een probleem/conflict met een gesprek, leg dit vast check altijd welke betrokkenen je moet informeren
Het gesprek:
Hierin komt als eerste aan de orde wat er is gebeurd, wie erbij betrokken zijn en wat de kern van de zaak is Daarna volgt de afhandeling waarbij het handelen van de leerling centraal staat De eerst verantwoordelijke is altijd de leerling zelf, dus… wat moet hij/zij doen om de relatie te herstellen (excuses aanbieden, inhalen, straf) Daarna leg je vast hoe en wanneer jij dat gaat controleren. Daar ligt de verantwoording van de mentor Ga na wie er geïnformeerd moeten worden (ouders, collegae, enz.) en wie wat doet Leg de gemaakte afspraken vast
Als het een lastige situatie is of je hebt steun nodig bij het gesprek, vraag dan je afdelingsleider bij het gesprek.
Bij herhaalde conflicten:
Informeer en overleg met de afdelingsleider. Nodig ouders uit en bespreek gewenst gedrag en onze grenzen, in concrete bewoordingen. Maak afspraken over concreet gedrag. Vraag de leerling: Wat heb je nodig om je aan deze afspraak te houden en hoe ga je ervoor zorgen dat het goed gaat? Bespreek de consequenties van blijvende problematiek (bij herhaling volgt gesprek met afdelingsleider) Het moet ouders en kind duidelijk zijn dat een leerling binnen ons schoolconcept, onze regels, moet kunnen functioneren. Plaats het gesprek in een traject, maak meteen een vervolgafspraak (bijv. telefonisch contact). Leg gesprekken met ouders altijd schriftelijk vast. Noteer wat er afgesproken is, hoe dit gecontroleerd wordt, wat de consequenties zijn bij herhaling en wanneer de vervolgafspraak is.
Indien er problemen blijven:
Maak met de afdelingsleider een analyse van het traject Formuleer het centrale probleem en inventariseer alternatieven Nodig samen met de afdelingsleider ouders uit en bespreek de mogelijkheden. De afdelingsleider maakt een contract waarin de voorwaarden en tijd zijn vastgelegd waarbinnen de leerling zijn/haar laatste kans krijgt.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 29 van 44
Soorten conflicten: Geweld:
Vernieling van spullen. Straf in de vorm van HALT-aanpak (schoonmaken, repareren, klusje doen voor de conciërges). Materiële kosten worden verhaald op leerling/ouders. Informeer de financiële administratie, conciërges en ouders.
Geweld ten opzichte van medeleerling in gradaties:
een behoorlijke ruzie wordt uitgepraat, ouders indien nodig informeren fysiek geweld: afdelingsleider erbij halen, in de regel leidt dit tot schorsing, wijs op de mogelijkheid van aangifte doen en/of politie raadplegen voor advies. In sommige gevallen neemt de politie het meteen over. Altijd meteen ouders informeren. Groepsgeweld ten opzichte van één of twee personen. Grof geweld, afdelingsleider erbij halen, politie wordt geraadpleegd. Geweld ten opzichte van collega. Afdelingsleider én schoolleider erbij halen, schorsing volgt. Bij geweld tegen een collega wordt er een andere school gezocht.
Blijvend overtreden van de schoolregels: te-laat-komen en spijbelen.
Niet alleen straffen (inhalen, nablijven), ook de oorzaak onderzoeken Ouders inlichten Leerplicht inschakelen, rond 10 uur verzuim in korte tijd, opgeven voor spreekuur LPA (indien weer mogelijk) bij Ingrid Kop. Bij meer verzuim (20 uur), afdelingsleider informeren deze schakelt de LPA in, LPA nodigt leerling en ouders uit.
Attitude: gebrek aan respect bijvoorbeeld rommel maken of verbaal geweld.
Altijd eerst excuses aan laten bieden Straf in de vorm van een HALT-aanpak (schoonmaken, vegen, prikken e.d.) Altijd oplossen met betrokken collega’s Check of ouders geïnformeerd moeten worden.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 30 van 44
Schorsing of verwijdering Time out Soms is het nodig dat een leerling voor (een deel van) de dag uit de klas en soms zelfs uit de school gaat. Dit noemen wij geen schorsing maar een time out. De afdelingsleider kan een time out opleggen. Ouders worden op de hoogte gesteld van deze time out. Er wordt een afspraak voor een gesprek gemaakt. Een leerling kan niet naar huis voordat er contact met ouders is geweest. Ook het gespreksverslag wordt in het dossier van de leerling gedaan. Een time out is een waarschuwing en in principe eenmalig. Bij herhaling wordt er een schorsing opgelegd.
Schorsing voor 1 dag Een kortdurende schorsing kan nodig zijn om de leerling duidelijk te maken dat er een grens is overtreden of omdat het beter voor de leerling en/of zijn omgeving is dat er even afstand genomen wordt. 1. Schorsen gebeurt alleen door een afdelingsleider (of schoolleider) en pas nadat een collega geraadpleegd is. 2. Schorsing voor 1 dag wordt gemeld bij ouders. Er wordt meteen een afspraak voor een gesprek gemaakt. Een leerling kan niet naar huis voordat er contact met ouders is geweest. 3. Zo snel mogelijk gaat er een brief naar huis met de reden en de duur van schorsing en de bezwaarprocedure. Er gaat een afschrift van de brief naar de leerplichtambtenaar. 4. Het doel van het schorsingsgesprek tussen afdelingsleider/ouders/leerling is afspraken te maken om herhaling van gedrag dat de schorsing heeft veroorzaakt, in de toekomst te voorkomen. 5. De hele schorsing wordt afgerond met een schriftelijke verslaglegging (ondertekend verslag) 6. De brief en het verslag gaan in het dossier van de leerling. 7. Voor de collega’s en conciërge hangt op de dagkrant de naam van de leerling en de duur van de schorsing. Deze mededeling kan ook via de mail aan alle betrokkenen gemeld worden.
Schorsing voor 2 of meer dagen Schorsing voor langere tijd (maximaal 5 dagen) vindt plaats als de leerling een ernstige overtreding heeft begaan. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Schorsen gebeurt door de afdelingsleider in overleg met de conrector. Schorsing wordt telefonisch gemeld aan ouders. De schorsing wordt door de conrector bij de inspectie gemeld. Zo snel mogelijk gaat er een brief naar huis, ondertekend door de conrector, met de reden en de duur van schorsing en de bezwaarprocedure. Een afschrift van deze brief gaat naar de leerplichtambtenaar. Er volgt een gesprek met afdelingsleider/ouders/leerling waar afspraken gemaakt worden die in een verslag worden vastgelegd en ondertekend. Als ouders bezwaar maken tegen de schorsing worden ze door de conrector uitgenodigd en gehoord. NB Soms kunnen punt 6 en 7 samenvallen en spreken conrector en afdelingsleider samen met de ouders. Brief en verslag gaan in het dossier van de leerling. Voor de collega’s en conciërge hangt op de dagkrant de naam van de leerling en de duur van de schorsing. Deze mededeling kan ook via de mail aan alle betrokkenen gemeld worden.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 31 van 44
Schorsing met voornemen tot verwijdering Schorsing met voornemen tot verwijdering vindt plaats als een leerling zich dusdanig heeft gedragen dat de leerling niet meer op school kan blijven. 1. Schorsing met het voornemen tot verwijdering gebeurt in overleg met de schoolleiding en eventueel het MT. 2. Tot de uitspraak “voornemen tot verwijdering” wordt de leerling geschorst. 3. De conrector meldt bij de inspectie de schorsing in afwachting van verwijdering. 4. Het voornemen tot verwijdering wordt door de rector, schriftelijk, met vermelding van de bezwaarprocedure, aan ouders meegedeeld. Een afschrift van deze brief gaat naar de leerplichtambtenaar. 5. In deze brief worden ouders uitgenodigd voor een gesprek. 6. Ouders worden gehoord door de rector. Bij dit gesprek kan ook de conrector aanwezig zijn. 7. Daarna wordt vastgesteld of de rector een verzoek bij het bestuur doet om deze leerling te verwijderen. 8. Ouders worden op de hoogte gesteld van het verzoek tot verwijdering. 9. Het bestuur neemt het besluit tot verwijdering en deelt dit schriftelijk, met vermelding van de bezwaarprocedure, aan ouders mee. Een afschrift van deze brief gaat naar de leerplichtambtenaar. 10. School en ouders zijn beiden verantwoordelijk voor het vinden van een andere onderwijsplek. 11. Zodra de leerling elders staat ingeschreven, kan uitschrijving plaatsvinden.
Voorbeeldcontract ouders Beschrijving van het conflict: Afspraken:
De regels van onze schoolorganisatie vormen het kader waarbinnen …… moet werken. Deze staan niet ter discussie. De contacten over ……. verlopen via de mentoren. De bespreking van het rapport vindt niet plaats tijdens de ouderavond. Hier wordt met de mentor een aparte afspraak voor gemaakt. Zaken die niet door de mentor kunnen worden afgehandeld, worden door …… met moeder/vader/voogd afgehandeld. De gesprekken over ……… worden op een beleefde wijze gevoerd. Hierin wordt geen beledigende taal gebruikt, ook als er sprake is van meningsverschillen. Met ………. zelf maken wij afspraken hoe hij in de les zijn onvoldoendes voor inzet en huiswerk en zijn resultaten kan verbeteren.
Consequenties van het niet nakomen van het contract: Datum: ……………………………………… Ouders/verzorgers
Schoolleiding
……………………………………………………… Naam:
…………………………………………………………… Naam:
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 32 van 44
Alternatieve trajecten in plaats van de school Soms is het niet meer mogelijk om op school verder te gaan. De school kan niet de begeleiding bieden die een leerling nodig heeft. Soms worden leerlingen na conflicten verwijderd van school. Een aantal instanties biedt alternatieve trajecten voor deze groep leerlingen.
AlmeerKans Achtergrond AlmeerKans is een project bedoeld voor leerlingen met leer-, motivatie- en/of gedragsproblemen die niet terug kunnen keren naar het reguliere onderwijs om een (vak)diploma te behalen, maar wel een goed betaalde baan ambiëren. Deze leerlingen hebben moeite om zich te voegen naar de door de school gestelde eisen en door een gebrek aan motivatie, psychische of cognitieve problemen vertonen zij onaangepast gedrag. Met name door een tekort aan inzicht is deze doelgroep moeilijk te sturen door docenten en ouders. Voor het merendeel van deze leerlingen geldt dat zij, door een beroep te doen op hun kwaliteiten, wel begeleid kunnen worden naar school of werk.
Doel en aanpak Doel van het project is leerlingen te helpen bij het vinden van een opleiding of werkplek. Hierbij past het vergroten van de draagkracht van de leerling en het verkleinen van zijn draaglast, het creëren en bestendigen van rust, het verkrijgen van wederzijds respect, het verhogen van normen en waarden en het verbeteren van zelfwaardering. De begeleider stelt samen met de leerling persoonlijke doelen op en zorgt ervoor dat deze ook worden uitgewerkt. Dit resulteert vaak in een verbeterde communicatie tussen de leerling en zijn ouders/verzorgers en derden. Er wordt gewerkt met korte lijnen naar de leerling, school, ouders/verzorgers, instellingen en werkgevers.
Hoe ziet het traject er uit? Een traject begint met verkennende gesprekken met een psycholoog, waaraan ook de mentor en de ouders/verzorgers deelnemen. Doel van deze gesprekken en nader psychologisch onderzoek is meer zicht te krijgen op de knelpunten en de arbeids- en scholingsmogelijkheden van de leerling in relatie tot zijn ambities. Levensfase en gebrek aan inzicht in eigen kunnen brengen vaak onrealistische verwachtingen met zich mee ten aanzien van arbeidsmogelijkheden. De leerling wordt vervolgens gedurende drie maanden in een training geplaatst, waaraan hij twee dagdelen per week deelneemt. Daarnaast loopt hij vanaf de derde trainingsweek drie dagen per week stage op een door hem zelf gezochte en veelal gevonden stageplek. In de training komen de ambities van de leerling aan bod en worden mogelijkheden en wensen afgestemd. In deze driemaandse periode past het nader kiezen van een beroepsrichting of baan, het inventariseren van opleidingseisen en het bepalen van persoonlijke competenties. Tijdens de training kan de leerling persoonlijke doelen opnieuw formuleren, hetgeen veelal leidt tot een beroepsopleiding al of niet gecombineerd met werk. Een toekomstperspectief zonder diploma kan een leerling voor school doen kiezen. De bevindingen uit de diagnose, het functioneren in de training en op de stageplaats resulteren tegen het einde van de training in een gedegen advies voor de toekomst. In een periode van 1,5 jaar wordt de begeleiding van leerling langzaam afgebouwd. Indien nodig worden interventies gepleegd ter voorkoming van terugval. De langdurige ondersteuning is voorwaarde om persoonlijke verandering mogelijk te maken. Het totale traject eindigt wanneer een leerling succesvol geplaatst wordt op een opleiding of een werkplek en de nazorgfase van een halfjaar is afgesloten. Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 33 van 44
Hoe vindt de aanmelding plaats? Via school van herkomst (ZAT-team) en de projectleider van Project Almeerkans. De deelname aan het traject is afhankelijk van de mogelijkheden, beperkingen, motivatie en trainbaarheid van de leerling. In overleg met de school van herkomst en de projectleider en/of psycholoog van Almeerkans wordt besloten of er deelgenomen kan worden aan het traject. De school betaalt € 5000 of € 7500 (lwoo leerling) per leerling per jaar.
Contact Coördinator Almeerkansleerlingen Mind Louis 1311 tel. e-mail :
[email protected]
Zorgplan de Meergronden
at Armstrongweg RK
2012-2013
Work 26B Almere 036-5469570
pagina 34 van 44
Flevodrome Achtergrond Teveel jongeren die uit het onderwijs komen blijken op de arbeidsmarkt kansloos. Door allerlei problemen (sociaal, emotioneel, maatschappelijk) zijn ze vastgelopen. Het leerwerkbedrijf Flevodrome is opgezet om deze jongeren weer op weg te helpen naar een reguliere opleiding (bijvoorbeeld bij het ROC), naar een baan, of een combinatie van beide. Flevodrome ging in 1999 in Lelystad met een hout- en bouwprogramma van start. De tweede vestiging, de metaalwerkplaats in Almere, opende in 2002. De houtwerkplaats in Lelystad is door Stichting Hout & Meubel erkend als leerwerkbedrijf. De metaalwerkplaats in Almere is door kenniscentrum Kenteq erkend als praktijkcentrum. Bij Flevodrome krijgen jongeren van 15 tot en met 23 jaar die vanwege sociale of maatschappelijke problemen hun opleiding niet hebben afgemaakt, in moeilijkheden zijn geraakt en/of niet meer weten hoe verder te gaan een kans om met eigen handen aan hun eigen toekomst te leren werken.
Doel en aanpak Het productieproces is een hulpmiddel om het echte doel te bereiken: de deelnemende jongeren op weg helpen naar zelfstandigheid en een betere toekomst. Bij Flevodrome kunnen jongeren een nieuwe start maken. Ze leren omgaan met zichzelf, hun omstandigheden en medemensen. Daarnaast kunnen ze een vak onder de knie krijgen en vandaar uit op eigen benen leren staan en richting een baan of vervolgopleiding gaan. Dit kan hout of metaal zijn, maar kan ook iets totaal anders zijn; bij Flevodrome kunnen leerlingen ontdekken wat voor beroep bij ze past. Bij Flevodrome kunnen erkende diploma's of certificaten behaald worden, waarmee iemand door kan stromen naar bijvoorbeeld het ROC.
Hoe ziet het traject eruit? Flevodrome heeft twee vestigingen, één in Lelystad waar ze met hout werken en één in Almere waar ze met metaal werken. De gemiddelde deelname is acht maanden. De enige eis die gesteld wordt is commitment. De producten die ze maken zijn commerciële producten en worden door bedrijven opgekocht. Hoewel ze commercieel produceren, ligt daar niet de nadruk. De focus zijn de jongeren zelf: het bijbrengen van sociale en technische vaardigheden die hun autonomie en hun toekomstkansen vergroten, staat voorop. Het leerproces kent drie fasen: zelfbewustwording (tot rust komen), zelfversterking (competenties vergroten) en zelfstandigheid (uitstroom).
Hoe vindt de aanmelding plaats? Sommige leerlingen melden zichzelf aan, anderen komen binnen via Reclassering, Leerplicht of andere instanties. Flevodrome is aangesloten bij het Regionaal Expertise Centrum Flevoland. Het project wordt betaald door de gemeenten Lelystad en Almere, de provincie Flevoland en het Europees Sociaal Fonds. Flevodrome eist geen indicatie. Aanmelding verloopt als volgt:: bellen, kennismaken en morgen beginnen aan de proefmaand.
Contact Flevodrome Almere 036-5292823 Contactpersoon: locatieleider Almere Flevodrome Lelystad: 0320-249162 Contactpersoon: locatieleider Lelystad
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 35 van 44
Herstart Achtergrond Ieder kind heeft in Nederland recht op onderwijs. Dit is geregeld in de wet. Daarnaast is er een wet op de leerplicht Deze wet geeft aan dat leerplichtige kinderen en jongeren naar school moeten, tot en met het schooljaar waarin de leerling zestien jaar geworden is. Helaas gaat een kleine groep leerlingen in Flevoland niet naar school. Om diverse redenen zitten zij vaak langdurig thuis en is er weinig perspectief op een spoedige plaatsing op een andere school. Het project ‘HERSTART’ is een initiatief van het ministerie van onderwijs en de regionale expertisecentra cluster 4.
Doel en aanpak Doel van deelname aan het project is om leerlingen na een periode van 13 weken (terug) te plaatsen in het onderwijs. Om dat te bereiken wordt het volgende gedaan: de inspectie heeft ruimte voor een onconventioneel onderwijsprogramma indien het nodig blijkt te zijn wordt er een indicatietraject opgezet via de commissie voor indicatiestelling (CVI) van REC-Flevoland. Een uitgebreid psychodiagnostisch onderzoek; zodra duidelijk is wat het resultaat is van het indicatietraject kan gestart worden met het advies over de herplaatsing. Na de periode van 13 weken is voor zover mogelijk bekend waar de leerling ‘thuishoort’.
Hoe ziet het traject eruit? Gedurende een periode van 13 weken worden de leerlingen begeleid in het project met als doel terugplaatsing naar het regulier onderwijs of verwijzing naar speciale onderwijsvoorzieningen in Flevoland. In nauwe samenwerking met de leerplichtambtenaren uit de Flevolandse gemeentes wordt geprobeerd een antwoord te geven op de thuiszitterproblematiek. Hoewel HERSTART door REC-Flevoland wordt uitgevoerd, beperkt de doelgroep zich niet tot leerlingen die vallen onder cluster IV. Het gaat om leerlingen die:
meer dan vier weken thuiszitten; bekend zijn bij leerplichtzaken; niet in een indicatietraject zitten; en nog niet geïndiceerd zijn.
Hoe vindt de aanmelding plaats? De leerplichtambtenaar is toezichthouder op de leerlingen die niet naar school gaan en levert de gegevens aan de projectmedewerkers van HERSTART. Deze nemen zo snel mogelijk contact op met ouders / verzorgers. De ouders krijgen een uitnodiging voor een intakegesprek. Als ouders akkoord zijn met de deelname aan het project worden onderwijskundige- en (indien aanwezig) diagnostische gegevens opgevraagd. Dit is de feitelijke start van deelname aan het project HERSTART.
Contact De Schans 19-01 Postbus 2344 8203 AH Lelystad F: 0320-253924 E:
[email protected] De medewerkers van Herstart-Flevoland, regio Almere, te bereiken via 06-45784489 of 036 – 45784501.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 36 van 44
Work-Out – Matchpoint Achtergrond Work-Out is een project van ROC Flevoland en is bedoeld voor jongeren die afgehaakt zijn bij een opleiding. Jongeren werken bij Work-Out toe naar een officieel erkend diploma. Het gaat om een diploma tot assistent in de richting Handel & Economie, Algemene Techniek of Zorg & Welzijn, ook wel de Arbeidsmarktgekwalificeerd Assistent genoemd. Met dit diploma op niveau 1, is de stap maar een baan of een vervolgopleiding veel makkelijker te nemen.
Doel en aanpak Bij Work-Out leren leerlingen niet uit boeken, maar door te doen. Geen boeken, geen toetsen, maar prestaties en workshops. Het effect van de opleiding bij Work-Out is groot. Er wordt maatwerk en aandacht geleverd. En samenwerking is het kenmerk van de vorm waarop geleerd wordt (van elkaar, met elkaar en voor elkaar). Er wordt veel aandacht gegeven aan communicatieve en sociale vaardigheden waarbij het draait om werkhouding, gedrag en inzet. Voor veel jongeren is het bijvoorbeeld al wennen aan de dagregelmaat.
Hoe ziet het traject eruit? Leren doen leerlingen bij Work-Out midden in de praktijk, door te doen, door te ervaren. Zonder in de boeken te hoeven duiken, zonder afgerekend te worden op een toetsresultaat. Hoe ze dan wel naar je diploma toewerken? Door prestaties aan te gaan, opdrachten die vaak door bedrijven aangevraagd worden. In die ‘levensechte’ praktijksituaties zoeken ze met anderen uit hoe de prestatie het beste geleverd kan worden. “Hoe krijgen wij het voor elkaar? Wie doet wat? Wanneer moet er iets gebeuren?”. Dat zijn vragen waar ze antwoord op geven door aan de slag te gaan. Workshops ondersteunen ze hierbij. De door hen geleverde prestaties verzamelen ze in een map. Deze verzameling is het bewijs van hun kunnen en vormt de basis voor hun examen. Een stage bij een erkend stagebedrijf maakt onderdeel van het traject uit. Bij Work-Out is iemand vier dagen met de opleiding bezig. Van maandag tot en met donderdag. Zodra iemand mag stagelopen, zit hij twee dagen bij een bedrijf en twee dagen op school.
Hoe vindt de aanmelding plaats? De meeste leerlingen zijn tussen de 16 en 23 jaar. Iemand hoeft niet per se te wachten tot een nieuw schooljaar begint. Bij Work-Out kan iemand op verschillende momenten starten. Voordat iemand met de opleiding begint krijg hij een intakegesprek.
Contact Coördinator Work Out Vaartweg 69 8243 PD Lelystad 0320-269164 of de Coördinator Matchpoint : 0900-0918
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 37 van 44
Bijlagen Checklist instroom zorgklas Naam leerling:
Criteria
Aanwezig
Er is sprake van ernstige gedragsproblemen niet te herleiden tot geclassificeerde stoornis bij aanmelding.
De leerling is niet geïndiceerd door CvI of aangemeld bij de CvI.
De leerling is afkomstig van (noem regulier onderwijs).
De leerling is in principe 10 jaar of ouder.
Dossiervorming Persoonsgegevens
Op de Rails beschikking met handtekening (PCL beschikking)
Recente beschrijving van het schoolfunctioneren (bijvoorbeeld aanmeldings formulier ZAT, PCL e.d.)
Historisch overzicht van acties en plannen rondom de leerling
Indien mogelijk/aanwezig: verslagen betreffende hulpverlening, diagnostiek en overige informatie die van belang zou kunnen zijn.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 38 van 44
Checklist criteria Instroomklas Aquarius
Checklist Plaatsing Instroomklas Aquarius Naam leerling:
Criteria
Aanwezig
Persoonsgegevens
Toestemmingsverklaring ouders voor opsturen gegevens vanuit Op de Rails naar psychologen die persoonlijkheidsonderzoek zullen verrichten.
Op de Rails beschikking met handtekening
Statusformulier Op de Rails
Aanmeldingsformulier Ouders Aanvraag cluster 4 ondertekent door ouders
Recent Onderwijskundig Rapport cluster 4 van verwezende school met handtekening docent en ouders
Handelingsplannen op gedragsmatig gebied met evaluaties en handtekeningen van docent, leerling en ouders vanuit verwezende school
Didactische gegevens, namelijk niveau, leerjaar en overzicht waar de leerling gebleven is met bijbehorende methodes, hoofdstukken en pagina’s.
Indien mogelijk/aanwezig: verslagen betreffende hulpverlening, diagnostiek en overige informatie die van belang zou kunnen zijn.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 39 van 44
Registreren in ESAR (Elektronisch Signaleringssysteem Almeerse Risicojongeren) De gemeente Almere heeft dit elektronisch registratiesysteem laten ontwikkelen om begeleiders en hulpverleners van kinderen te helpen in hun werk. De gemeente vindt het belangrijk dat deze mensen snel met elkaar kunnen overleggen om te voorkomen dat men van elkaar niet weet dat er hulp geboden wordt of zou moeten worden. Zo wordt voorkomen dat hulpverleners naast elkaar heen werken. Ouders worden op de hoogte gesteld van de melding van hun kind in ESAR en kunnen daar eventueel bezwaar tegen maken bij de instantie die de melding heeft gedaan. Voor de routing naar een registratie in ESAR is binnen het voortgezet onderwijs in Almere de afspraak gemaakt dat bij elke leerling die in het ZAT besproken wordt, de voorzitter van het ZAT de afweging maakt en een beslissing neemt over het registreren in ESAR van de betreffende leerling. Hierbij worden de meldcriteria, zoals door de scholen voor voortgezet onderwijs in Almere vastgesteld, gehanteerd. Een registratie in ESAR wordt gedaan naast de normale geaccepteerde handelwijze van de school. Bij bijvoorbeeld een vermoeden van mishandeling wordt een melding gedaan bij het Advies en Meldpunt voor Kindermishandeling en daarnaast een registratie in ESAR. Een registratie in ESAR kan voor het onderwijs via Digidoor/ ESAR Hierin wordt de naam van de leerling ingevoerd of opgezocht. Per school staan alle leerlingen in Digidoor. (Opm.: Leerlingen van andere scholen zijn niet inzichtelijk.) Na een registratie in ESAR kan een match ontstaan. Dit gebeurt als er al een andere organisatie de betreffende leerling geregistreerd heeft in ESAR. De tweede melder krijgt bericht dat er een match is. In dit bericht staat met welke organisatie, met welke persoon en via welk telefoonnummer contact opgenomen moet worden. De tweede melder neemt binnen een week contact op met de eerste meldende organisatie om informatie uit te wisselen en een plan van aanpak (welke vervolgstappen er gezet gaan worden) op te stellen. Ook spreken zij af, wie van hen de rol van hoofdregisseur of centrale hulpverlener neemt. Deze hoofdregisseur is verantwoordelijk voor de coördinatie, registreert de voortgang van het proces in ESAR en stuurt het plan van aanpak naar de zorgcoördinator van ESAR٭. Bij een derde melding krijgt de melder bericht contact op te nemen met de uit de vorige match voortgekomen hoofdregisseur/ centrale hulpverlener. Opnieuw wordt een plan van aanpak afgesproken en ook volgt een afspraak, in onderling overleg, wie in deze situatie het best de rol van hoofdregisseur kan nemen. Na een half jaar verdwijnt de naam van de geregistreerde leerling uit het systeem. Hiervan krijgt de melder een bericht. Mocht de zorgelijke situatie niet gewijzigd zijn, kan de voorzitter van het ZAT opnieuw de registratie in ESAR zetten. ٭De zorgcoördinator van ESAR ziet erop toe dat aan een match in ESAR tijdig opvolging gegeven wordt. Hij is via ESAR op de hoogte van een match en rappelleert als de match niet door de meldende instanties opgevolgd wordt. (dus als er uit het midden van de melders geen hoofdregisseur aangewezen wordt en/of er geen plan van aanpak geformuleerd wordt) De zorgcoördinator is een gemeentelijke taak die gedelegeerd is aan de JGZ van de GGD en zorggroep Almere. Brandpuntfunctionaris: wanneer bij een casus de hulpverlening stokt en de zorgcoördinator dit niet kan oplossen, wordt de regie op de voortgang en de effectiviteit van het zorg en hulpverleningsproces door de brandpuntfunctionaris overgenomen. Deze functionaris heeft doorzettingsmacht en is daarmee bevoegd om de ontstane impasse te doorbreken. Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 40 van 44
Oké punt opschalingsmodel Ontwikkeld en onder verantwoording van de GGD Geen kind verkeerd of te laat geholpen Een van de hoofddoelstellingen van het actieplan “Samen effectief zorgen voor onze jeugd” is voorkómen dat kinderen die in het nauw zitten ten onrechte niet, verkeerd of veel te laat geholpen worden. Om dit te bereiken worden in Almere momenteel de Oké- punten opgericht en vormgegeven. Vanuit deze punten voeren de bestaande instellingen allerlei vormen van jeugdhulpverlening uit, van preventie tot en met geïndiceerde ambulante zorg. Een uitgangspunt hierbij is: “Het kind staat centraal”. Dat wil zeggen dat niet het specialisme van de instellingen maar de “vraag” van het kind leidend is voor de hulp die geboden moet worden. Een ander uitgangspunt is: “Alleen het resultaat telt”. Dat wil zeggen dat het doel van de instellingen niet de inspanning is maar een daadwerkelijke verbetering van de leefsituatie van het kind. In onze samenleving worden deze uitgangspunten door enkele factoren bedreigd. De manier waarop wij onderwijs, zorg en hulpverlening hebben georganiseerd is één zo’n factor; de organisatie is verdeeld over vele instellingen en organisaties, ieder met een eigen financieringsstroom, visie en deskundigheid. Dit werkt complicerend, met name waar het de hulpverlening aan “multi problem” gezinnen betreft. Bijna per definitie zijn hierbij meerdere professionals tegelijkertijd betrokken, wat een goede onderlinge communicatie vereist. Bevordering van deze communicatie - en daarmee van de onderlinge afstemming - is in Almere rond de Oké punten georganiseerd in de vorm van zorgcoördinatie en procescoördinatie. Dit gebeurt door respectievelijk de JGZ 0-19 jaar en nog nader te benoemen functionarissen. Ondanks dat de coördinatie bij de hulpverlening vanuit het Oké-punt goed is geregeld, is stagnatie in de zin van “het resultaat wordt niet bereikt” niet per se uitgesloten. Bijvoorbeeld: Als de communicatie niet op gang komt omdat betrokken professionals niet bij elkaar komen. Betrokken professionals zijn het niet met elkaar eens. Eén of meerdere professionals houden zich niet aan gemaakte afspraken. Er is wel overeenstemming over inhoud en urgentie van de hulpverlening, maar de capaciteit voor de uitvoering ontbreekt. Tot slot is het denkbaar dat ondanks alle inspanningen het beoogde resultaat niet wordt bereikt en het onduidelijk is waarom. Als er sprake is van stagnatie kan een kind onverhoopt alsnog buiten de boot vallen. Om dit te voorkomen heeft de gemeente Almere de functie van “brandpuntfunctionaris” gecreëerd. Deze onafhankelijke functionaris heeft de bevoegdheid om, als dat nodig is, knopen door te hakken. Wanneer en hoe de brandpuntfunctionaris kan worden ingeschakeld, leest u in paragraaf 2. Het proces van opschaling De hier beschreven procedure is afgeleid van procedures afkomstig uit de rampenbestrijding met bijbehorende termen. Let op: de opschaling hoeft niet chronologisch te verlopen. Het kan voorkomen dat bij aanvang van fase 2 direct duidelijk is dat doorzettingsmacht nodig is. Dan kan direct vanuit fase 2 fase 4 van kracht worden.
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 41 van 44
FASE 1: “Motorkap overleg”: de dagelijkse routine voor professionals. Deze fase is van toepassing als er niet meer dan twee professionals rond hetzelfde kind bij een gezin betrokken zijn. Dankzij het Elektronisch Signaleringssysteem Almeerse Risicojongeren (ESAR) weten zij van elkaars betrokkenheid; zij stemmen onderling hun activiteiten op elkaar af. NB: Deze fase is op zich geen opschalingfase; er treden nog geen procedures in werking. FASE 2 (Zorgcoördinatie) Fase 2 kan op twee manieren ingaan: Een betrokken instelling heeft daar behoefte aan. Gezien de aard van de problematiek en het aantal betrokken professionals, namelijk 3, is coördinatie nodig. In de regel voert de betrokken JGZ medewerker 0-19 jaar deze zogenoemde zorgcoördinatie uit. De zorgcoördinator neemt uit zichzelf (na signalen uit ESAR) of op verzoek van één van de professionals contact op met alle betrokken professionals. Ook onderzoekt zij of er onderling overleg en afstemming plaats vindt. Zo nodig speelt de zorgcoördinator een actieve rol bij het bij elkaar brengen van de professionals. Let op: de JGZ medewerker 0-19 jaar kan haar rol als zorgcoördinator alleen vervullen wanneer zij op de hoogte is van de betrokkenheid van diverse professionals bij het gezin. Instellingen hebben hiertoe afgesproken om aard en resultaten van interventies en hulpverlening aan de Jeugdgezondheidszorg door te geven. Een tweede afspraak is met Almeerse huisartsen. Deze geven de zorgcoördinator toegang tot gegevens over en van eventuele andere professionals, zoals medisch specialisten en psychiaters werkzaam in de zorg voor volwassenen. FASE 3 (Procescoördinatie) Ook fase 3 kan op twee manieren ingaan: Als er bij een gezin vier of meer professionals betrokken zijn, vindt verdere opschaling plaats naar procescoördinatie. de JGZ medewerker 0-19 acht het voor de doelmatigheid van de hulpverlening noodzakelijk de procescoördinator in te schakelen. In beide gevallen neemt de JGZ medewerker met de procescoördinator van het betreffende stadsdeel contact op. Procescoördinatie houdt in: bij elkaar roepen van alle betrokken professionals (desgewenst binnen 5 werkdagen), zorgen dat er afspraken worden gemaakt over het te volgen traject, beoordelen wie waarvoor verantwoordelijk is en het controleren of alle professionals hun afspraken nakomen. De betrokken professionals stellen ieder zelf hun eigen leidinggevende op de hoogte van de opschaling. FASE 4 (Brandpuntfunctionaris) Ondanks de inzet van procescoördinatie leidt de ingezette hulpverlening soms niet tot de gewenste resultaten. Mogelijke oorzaken vindt u in paragraaf 1. De procescoördinator is in de praktijk de meest aangewezen persoon om de brandpuntfunctionaris te benaderen. Bij grote ongerustheid kan echter iedere professional die betrokken is bij een gezin te allen tijde, vanuit zijn of haar verantwoordelijkheid, contact opnemen met de brandpuntfunctionaris. Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 42 van 44
Er vindt dan overleg plaats over de vraag of opschaling in het desbetreffende gezin aan de orde is. De brandpuntfunctionaris is dan degene die hierover een besluit neemt. De brandpuntfunctionaris roept alle betrokken (hulpverlenings)instellingen bij elkaar, indien nodig binnen 48 uur. Afhankelijk van de reden voor de opschaling kunnen dit de professionals, hun leidinggevenden en/of hun directies zijn. De brandpuntfunctionaris heeft de bevoegdheid om de betrokken professionals en instellingen aanwijzingen te geven. Als hij dat nodig acht, schakelt de brandpuntfunctionaris ook (hulpverlenings)instellingen in die nog niet eerder bij het proces waren betrokken. Afschaling en evaluatie Wanneer de coördinatie van de hulpverlening effectief is, is gaandeweg steeds minder aansturing nodig om de effecten te beheersen. Daarom gaat de procescoördinator of brandpuntfunctionaris op een bepaald moment over tot afschaling naar een lagere fase. Ook voor de afschaling geldt dat deze niet chronologisch hoeft te verlopen. Het bijbehorend evaluatiemoment kan tot bijstelling van het opschalingsmodel leiden. Onderwerpen die in ieder geval aan de orde komen, zijn: Waren en zijn de juiste professionals en instellingen betrokken bij het desbetreffende gezin? Was en is er voldoende deskundigheid aanwezig? Waren en/of zijn er leemten in het (hulpverlenings)aanbod? Hoe was de samenwerking en de afstemming? In welke mate is het team van professionals erin geslaagd de beoogde doelen te bereiken? Wie biedt er nu hulpverlening en bij wie ligt de verdere coördinatie?
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 43 van 44
Afkortingenlijst in alfabetische volgorde ASS
Autistisch Spectrum Stoornis
BG
Beroeps Gerichte Unit
BJZ
Bureau Jeugd Zorg
CBCL
Child Behaviour Check List
DDB
Deeltijd Dag Behandeling
DLE
Didactische Leeftijd Equivalent
ESAR
Elektronisch Signalering Almeerse Risicojongeren
GGD
Gemeentelijke Gezondheids Dienst
HALT
Lik op stuk beleid
HU
Heterogene Unit
HV
Havo Vwo Unit
JMW
Jeugd Maatschappelijk Werk
LPA
Leer Plicht Ambtenaar
LWOO
Leer Weg Ondersteunend Onderwijs
NPF
Nieuw Perspectief Flevoland
OdR
Op de Rails
OOS
Okay Op School
OPDC
Ortho Pedagogisch Didactisch Centrum
PCL
Permanente Commissie Leerlingenzorg
PO
Primair Onderwijs
PRO
Praktijk Onderwijs
RT
Remedial Teaching
REC
Regionaal Expertise Centrum
ROC
Regionaal Opleidings Centrum
SGA
Stichting Gewoon Anders
SLA
Stichting Leerlingenzorg Almere
SOVA
Sociale Vaardigheidstraining
SVO
Speciaal Voortgezet Onderwijs
TOP
Time Out Project
TRF
Teacher Report Form (gedragsvragenlijst door de docent in te vullen)
VO
Voortgezet Onderwijs
YSR
Youth Report Form (gedragsvragenlijst door de leerling in te vullen)
ZAT
Zorg Advies Team
ZMOK
Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 44 van 44
Zorgplan de Meergronden
2012-2013
pagina 45 van 44
