2.0 de duurzame toekomst gaat nu rijden
Projectaanvraag Nationale Postcode Loterij Augustus 2007
Executive Summary Natuur en Milieu wil met het project c,mm,n 2.0 een vervolg geven aan het project Auto in de Toekomst. Daarin werden onder de naam c,mm,n integraal een mobiliteitsconcept én een duurzame, innovatieve auto ontwikkeld. Met c,mm,n 2.0 willen we een ontwikkeling in gang zetten waaruit onder andere een rijdend prototype van c,mm,n voortkomt. Tegelijkertijd is ook de open source-ontwikkeling an sich een belangrijk doel, zeker in combinatie met het uitgebreide c,mm,n communicatiecircuit. Iedereen praat over een duurzame maatschappij. Over Nederland als koploper in innovatie. c,mm,n heeft tijdens de AutoRAI 2007 laten zien dat deze twee hand in hand gaan. c,mm,n - ontwikkeld door de drie technische universiteiten op initiatief van Natuur en Milieu - was op de AutoRAI een absolute blikvanger. Bij publiek én bij de media. Het integrale mobiliteitsconcept c,mm,n sluit succesvol aan op verschillende ontwikkelingen in de samenleving. Zoals de druk op milieu en natuur, groeiende automobiliteit, schaarse ruimte, stroomversnelling in materiaal- en procestechnologie. We sluiten ook aan op de maatschappelijke bewustwording binnen het bedrijfsleven en de nieuwe kansen van informatietechnologie in de auto, maar ook de kansen die ICT biedt om mensen direct te betrekken bij productie en beleid. Auto in de Toekomst was een vingeroefening, een intrigerend en inspirerend voorbeeld van wat mogelijk is. We deden daar ook een belofte die we met c,mm,n 2.0 gaan waarmaken: een wereldwijde community bijeenbrengen die de eerste duurzame, werkelijk rijdende en overal zichtbare open source-auto ter wereld gaat bouwen. Inclusief de concrete productie van onderdelen van toekomstgerichte mobiliteit. En innovatieve mobiliteitsconcepten voor bijvoorbeeld de leasemarkt. c,mm,n 2.0 is, net als Auto in de Toekomst, vooral een communicatieproject. Het rijdende prototype en de deelproducten die de open source community ontwikkelt en realiseert, zijn een instrument om duurzame mobiliteit te versnellen. Gedreven door een brede beweging in de samenleving die de ontwikkelingen in de community nauwlettend in de gaten houdt en staat te trappelen van enthousiasme om c,mm,n nu ook echt te gaan gebruiken en ervaren. Het gaat om het technische hoogstandje, maar vooral om het enthousiasme en de discussie die daarmee worden losgemaakt. De maatschappelijke discussie zorgt voor steeds nieuwe energie in de open source community en is daarmee een soort vliegwiel voor grensverleggende productontwikkeling.
02
Duurzame mobiliteit raakt iedereen. Maar niet iedereen op dezelfde manier. Omdat het zo’n groot en veelzijdig project is, kent c,mm,n 2.0 vele verschillende doelgroepen. Zij worden benaderd via vijf sporen. Het eerste spoor is erop gericht om een inspirerende ontmoetingsplek te creëren, zowel online als in real life. Daar ontstaan de ideeën. Spoor twee laat zien wat er allemaal al mogelijk is door de ideeën om te zetten in concrete productie van onder andere een rijdend prototype. Spoor drie omvat heel concrete, zichtbare communicatie over wat er gebeurt en wordt ontwikkeld. Hieronder vallen bijvoorbeeld de presentatie op de AutoRAI 2009 en een c,mm,n event op het Lowlandsfestival. Maar c,mm,n 2.0 gaat ook op tournee langs tentoonstellingen en congressen. In het vierde spoor starten de drie technische universiteiten een ambitieus onderzoeksprogramma, met als doel tot de wereldtop te behoren in duurzame automobiliteit. En in het vijfde spoor zal er intensief gelobbyd worden richting EU om duurzame automobiliteit versneld mogelijk te maken. Natuur en Milieu neemt het initiatief voor de kernontwikkeling van c,mm,n 2.0: de projectorganisatie, community en communicatie-activiteiten. Het is belangrijk dat Natuur en Milieu als onafhankelijke milieuorganisatie initiatiefnemer is en blijft, energie genereert én ervoor zorgt dat duurzaamheid het leidmotief blijft bij de ontwikkeling van c,mm,n. Deze kernontwikkeling resulteert in ‘c,mm,n mobility products’, die uiteindelijk als prototype gerealiseerd worden. Voor deze realisatie staan vele partners te trappelen om mee te doen en hebben hun medewerking al toegezegd. Het gaat dan om partners van het eerste uur, maar ook om nieuwe partners. Het project biedt, zo vindt men, grote kansen voor het Nederlandse bedrijfsleven en de wetenschapsontwikkeling. Zij zijn daarom bereid te investeren in uren en geld. Voor de kernontwikkeling is een initiële financiering onmisbaar. Deze financiering creëert bij de realisatiepartners het vertrouwen in de schaalgrootte en daarmee haalbaarheid van c,mm,n 2.0, en zorgt er zo voor dat de realisatie van c,mm,n 2.0 ook daadwerkelijk zal plaatsvinden. De looptijd van het project is drie jaar, te weten van 2008 tot en met 2010. Bij de fasering van dit project zijn diverse duidelijke mijlpalen te benoemen die bovendien vaak een uitgelezen mediamoment vormen.
Inhoudsopgave Inleiding: duurzaamheid in daden
04
De maatschappij roept om reactie
06
Het c,mm,n gedachtegoed
08
Van c,mm,n 1.0 naar c,mm,n 2.0
09
- Spoor 1: open een inspirerende ontmoetingsplek voor de hele wereld - Spoor 2: laat zien dat het kan - Spoor 3: vertel het overal rond - Spoor 4: breng de hersenen in beweging - Spoor 5: trekken en duwen op niveau
Projectorganisatie - Klaar voor de start - Looptijd en fasering - Begroting en dekkingsplan c,mm,n 2.0
10 10 12 13 13
14 14 14 16
foto: Andrew Walkinshaw / Jacco Lammers
03
Iedereen praat over een duurzame maatschappij. Nederland als koploper in schone en zuinige innovatie. c,mm,n, zowel duurzame innovatieve auto als mobiliteitsconcept, laat zien dat deze twee hand in hand gaan. Tijdens de AutoRAI 2007 was c,mm,n - ontwikkeld door de drie technische universiteiten op initiatief van Natuur en Milieu een absolute blikvanger. Bij publiek én bij de media.
Inleiding: duurzaamheid in daden
17% van de AutoRAI-bezoekers gaf de auto in de toekomst op als een belangrijke reden om de AutoRAI te bezoeken. Naar schatting 120.000 mensen bezochten het paviljoen. Tegelijk met de presentatie op de AutoRAI ging de website autoindetoekomst.nl live. Ook daar was de belangstelling overweldigend: veel reacties op het forum, van allerlei kanten vragen om meer informatie, en talloze links op andere sites over de hele wereld - type c,mm,n en car in Google, en kijk. Al deze belangstelling is een enorme bevestiging voor de initiators, te weten Natuur en Milieu en de drie tech-
04
nische universiteiten van Delft, Eindhoven en Twente. Inmiddels is er een lange lijst van aanvragen om c,mm,n en de overige informatie ten toon te mogen stellen bij symposia, conferenties en andere evenementen. Verder is er spin-off naar bedrijfsleven en overheid. De kiem is dus gelegd, de eerste mijlpaal is bereikt. Het idee achter c,mm,n, - duurzaamheid in alle facetten en de mogelijkheid voor iedereen om zelf de mobiliteit te
foto: Eveline de Bruin
Een golf van publiciteit via onder meer tv-journaals, NOVA, radionieuws, interviews en artikelen. beheersen zonder privacy op te geven - slaat duidelijk aan bij overheden, bedrijfsleven én de consument. We willen graag werken aan een vervolg op dit succes, want we hebben goud in handen. De belofte van de AutoRAI 2007 moet waargemaakt: de eerste rijdende en overal zichtbare open source-auto ter wereld! En groei kost geld. Veel geld. De Nationale Postcode Loterij kan ons in staat stellen om een krachtig fundament te leggen om het enthousiasme in de markt te verzilveren. In concreto willen we publieke aandacht trekken voor het project en de open source-ontwikkeling; een omgeving creëren waar deze belangstelling kan worden
ingezet voor de open source-ontwikkeling van c,mm,n; en zo marktpartijen enthousiasmeren om c,mm,n uiteindelijk daadwerkelijk te gaan realiseren. In dat opzicht is de eerste klap die dankzij de Nationale Postcode Loterij gemaakt kan worden niet een daalder waard, maar zeg maar gerust een vermogen. U leest er alles over in dit projectvoorstel.
Stichting Natuur en Milieu, augustus 2007
Daarom is c,mm,n een succes: • • • • • • • • •
Een inspirerend antwoord op de vraag naar mooie en duurzame auto’s Optimaal gebruik van de nieuwe ontwikkelingen in de informatietechnologie Auto’s communiceren met elkaar en met hun omgeving c,mm,n staat midden in het dagelijkse leven Actieve controle over je mobiliteit Slimme mobiliteit schept nieuwe kansen voor bedrijven Een concept dat iedereen uitnodigt voor verdere ontwikkeling Een groeiende community van enthousiaste partners Veel publieke én media-aandacht voor innovatieve milieuoplossingen
05
Het integrale mobiliteitsconcept c,mm,n sluit met succes aan op allerlei ontwikkelingen in de samenleving. Ontwikkelingen die om een krachtige reactie vragen.
De maatschappij roept om reactie Druk op milieu en natuur
Groeiende automobiliteit
De laatste jaren is het in brede kring duidelijk geworden dat mobiliteit sterk moet verduurzamen. Ernstige luchtverontreiniging in stedelijke gebieden en langs snelwegen vraagt om schonere auto’s. De problemen rond de olieafhankelijkheid en de opwarming van de aarde maken duidelijk dat auto’s ook veel en veel zuiniger moeten worden. Bovendien is onze afhankelijkheid van minerale grondstoffen ook niet duurzaam.
Het steeds toenemende autoverkeer leidt tot ernstige congestieproblemen in Nederland en Europa: wegen lopen vol, steden verstikken. De economische en maatschappelijke schade en hinder is groot: automobilisten worden geconfronteerd met tijdverlies en ergernis; onder omwonenden groeit de groep mensen met ademhalingsproblemen en kinderen met astma.
06
Bewuster bedrijfsleven Onder invloed van de maatschappelijke ontwikkelingen zijn de autoproducenten en de energievoorzieners c.q. oliemaatschappijen zich inmiddels goed bewust dat er veel gaat veranderen. Deze nieuwe maatschappelijke ontwikkelingen zijn big business. Koplopers spelen hierop alert in en deze beweging breidt zich steeds verder uit.
Schaarse ruimte Het toenemende autoverkeer creëert behoefte aan nieuwe ruimtelijke concepten. Bijvoorbeeld op het gebied van parkeervoorzieningen. Maar ook als het gaat om de inpassing van vervoersstromen in de stad.
Materiaal- en procestechnologie in stroomversnelling Het bedrijfsleven heeft allerlei nieuwe technieken en processen ontwikkeld die de bestaande productieprocessen op hun kop kunnen zetten. Denk bijvoorbeeld aan speciale plastics die makkelijk verwerkbaar zijn en zich in ongekende vormen laten buigen. Nieuwe processen maken het mogelijk auto’s winstgevend in kleine aantallen te produceren. Custom made wordt ook voor mobiliteit beschikbaar.
Sturingsfilosofie in discussie Er loopt een belangrijke discussie over de wijze waarop maatschappelijke veranderingen zich voltrekken. Gaat dat via een centrale regie of is er sprake van een spontanere manier, waarbij je de mensen zoveel mogelijk actief inschakelt en hen invloed geeft op hun eigen aanpak en eigen mogelijkheden om De mee te veranderen?
nieuwe kansen van informatietechnologie
Allerlei ICT-technieken staan op de drempel van grootschalige, creatieve en verbindende toepassingen. Binnenkort zijn grootschalige geïntegreerde systemen voor de interactie tussen mens, voertuig en infrastructuur mogelijk.
07
foto: Andrew Walkinshaw
Hoezeer c,mm,n ook tot de verbeelding spreekt, het is alles behalve science fiction. Het is een integratie van technologie die om de hoek ligt met ideeën over hoe deze slim, innovatief en duurzaam toegepast kan worden. Een auto die dus nu eigenlijk al op de markt zou kunnen zijn.
Het c,mm,n gedachtegoed De overkoepelende doelstelling van c,mm,n is dan ook het versnellen van de introductie van duurzame individuele (auto)mobiliteit. Zodat we ons veiliger en schoner kunnen verplaatsen naar beter bereikbare bestemmingen. Dit is enerzijds een technologische ontwikkeling, bijvoorbeeld een schonere aandrijflijn of energiezuinige airconditioning. En anderzijds de ontwikkeling van slimme mobiliteitsoplossingen en nieuwe manieren om de transitie te bewerkstelligen. c,mm,n is een platform voor de ontwikkeling van de oplossing én voor de toepassing ervan. c,mm,n wil, door zelf open source te werken, de ontwikkeling van een bonte verzameling duurzame mobiliteitsoplossingen uitlokken en aanjagen. Open source betekent bij c,mm,n ‘open voor iedereen’, zonder daarmee vrijblijvend te zijn. Wie bij wil dragen is welkom, wie uit wil voeren of investeren ook. Hoewel c,mm,n internationaal is, kan het bijdagen aan de ontwikkeling van Nederland tot koploper van duurzame mobiliteit: door brede kennisontwikkeling te stimuleren, door actieve betrokkenheid van alle partijen binnen de community te realiseren, door de inzet van de toeleverende automotive industrie te koppelen aan de realisatie van ideeën uit de community, en door een actief ondersteunend overheidsbeleid. c,mm,n wordt hét platform waar de ontwikkelingen voor duurzame ketenmobiliteit plaatsvinden. Die ontwikkelingen gaan over méér dan alleen een voertuig, maar juist ook over het gebruik ervan, de omgeving waarin het voertuig rijdt, de systemen waar het gebruik van maakt. 08
Bijvoorbeeld directe, simpele systemen voor reisinformatie over bereikbaarheid en eventuele vertragingen, en of je beter kunt overstappen op de metro als je Rotterdam in wilt. Ook het snelle overstappunt tussen auto en metro - waar je auto zichzelf parkeert en jij snel verder kunt - kan bij c,mm,n worden uitgedacht en in een pilotproject worden gerealiseerd. Zo creëert c,mm,n nu al voor mensen meer keuze en meer controle over hun eigen mobiliteit. c,mm,n laat mensen beleven en ervaren hoe een duurzame mobiele wereld past in hun dagelijks leven. Via een scala aan c,mm,n mobility products en services: een schoon, stil, slim en zuinig voertuig waarmee je je snel en veilig kunt verplaatsen, informatienetwerken met reisinformatie, leasepakketten, snelle overstapstations en slimme parkeerabonnementen. Omdat het zo’n groot en veelzijdig project is, kent c,mm,n 2.0 vele verschillende doelgroepen. In de kern van c,mm,n 2.0 zijn professionals uit het bedrijfsleven, wetenschappers, studenten en ‘professionele amateurs’ bezig met het ontwikkelen van c,mm,n mobility products. Daaromheen zijn onder andere consumenten, wagenparkbeheerders, leasemaatschappijen, automotive industrie, gemeenten en beleidsmakers in discussie over hoe die c,mm,n mobility products eruit zouden moeten zien en gebruikt zouden kunnen worden. Daar weer omheen kunnen (auto)mobilisten, jongeren, media en verwante initiatieven (zoals Clinton Climate Initiative) alle ideeën en ontwikkelingen snel en nauwlettend volgen.
Van c,mm,n 1.0 naar c,mm,n 2.0 Het project ‘Auto in de Toekomst’, waarbij we c,mm,n 1.0 presenteerden op de AutoRAI 2007, was een vingeroefening, een intrigerend en inspirerend voorbeeld van wat mogelijk is. We deden daar ook een belofte die we met c,mm,n 2.0 gaan waarmaken: een wereldwijde community bijeenbrengen die de eerste duurzame, werkelijk rijdende en overal zichtbare open source-auto ter wereld gaat bouwen. Inclusief de productie van onderdelen, zoals een airco die wel koelt maar geen extra brandstof kost. Of innovatieve mobiliteitsconcepten, bijvoorbeeld voor de leasemarkt. c,mm,n 2.0 is, net als Auto in de Toekomst, vooral een communicatieproject. Het rijdende prototype en de deelproducten die in de open source community worden ontwikkeld en gerealiseerd, zijn een instrument om duurzame mobiliteit te versnellen. Gedreven door een brede beweging in de samenleving die de ontwikkelingen in de community nauwlettend in de gaten houdt en staat te trappelen van enthousiasme om c,mm,n nu ook echt te gaan gebruiken en ervaren.
c,mm,n 2.0 bestaat uit 5 sporen: 1 het realiseren van een ontmoetingsplek en ontwikkelomgeving op het internet 2 laten zien dat het kan: ontwikkelde ideeën en (deel) producten realiseren 3 vertel het overal: spraakmakende events over alles wat c,mm,n is 4 hersenen inzetten: Nederlandse universiteiten als wetenschappelijke basis en daarmee op kop in de wereld 5 trekken en duwen op niveau: een lobbytraject om uitgedachte mobiliteitsoplossingen werkelijkheid te kunnen maken De vijf sporen worden in gang gezet en bewaakt door verschillende teams: een webteam, een bouwteam, een communicatieteam, een wetenschapsteam en een lobbyteam.
Het gaat om het technische hoogstandje, maar vooral ook om het enthousiasme en de discussie die daarmee worden losgemaakt. De maatschappelijke discussie zorgt voor steeds nieuwe energie in de open source community en is daarmee een soort vliegwiel voor grensverleggende productontwikkeling.
09
Spoor 1: creëer een inspirerende ontmoetingsplek voor de hele wereld Een van de kernactiviteiten van c,mm,n 2.0 is het ontwikkelen van een interactieve webomgeving waarin iedereen kan meebouwen aan de c,mm,n. Dit is nodig voor de nieuwe manier van open source-productontwikkeling waarin actieve betrokkenheid van en maximale toegankelijkheid voor zeer diverse groepen uit de samenleving voorop staat. ‘Open source’ in c,mm,n context is vergelijkbaar met open source-softwareontwikkeling, zoals Linux; iedereen bouwt mee, en alles wat wordt bedacht is van iedereen. Gezien de internationale reikwijdte is de primaire voertaal Engels. De site wordt echter meertalig ondersteund en de community kan zelf vertalingen aandragen.
Spoor 2: laat zien dat het kan De ideeën die de community online en open source ontwikkelt en uitwerkt, worden door het bouwteam geproduceerd en tastbaar gemaakt. Waar het al eerder gelukt is om c,mm,n op de AutoRAI te laten zien, willen we nu een volledig werkend prototype realiseren. Het gaat in de eerste plaats om een rijdend prototype van c,mm,n 2.0. Maar het gaat ook om mobiliteitsoplossingen, zoals intelligent parkeren of een nieuw concept voor de leasemarkt. En de concrete productie van onderdelen in de c,mm,n ontwerpfilosofie, zoals een energiezuinige airco of wielophanging. Of verbeteringen in vormgeving, interieur, aandrijving en de communicatiemogelijkheden van de auto. Ook nieuwe ideeën voor het productieproces van auto’s behoren tot deze categorie. c,mm,n gaat uit van een kleinschalige modulaire productiestrategie.
10
foto: Bart van Overbeeke
Open source-processen en internet communities ontstaan niet vanzelf. En wellicht nog belangrijker: ze blijven niet vanzelf levend. We zullen permanent moeten investeren in het voeden en vernieuwen van de site en van de ideeënwereld en in het aantrekken van nieuwe deelnemers van de community. Deels kan dat via internet, deels vraagt dit om een uitgekiende communicatiestrategie.
Zulke deelontwikkelingen kunnen als zij klaar zijn in het rijdend prototype worden geïntegreerd en in de praktijk worden getest. De auto wordt dus steeds meer ‘aangekleed’. Het bedrijfsleven zorgt dat de realisatie van het prototype daadwerkelijk wordt opgepakt. Het spreekt vanzelf dat alle voorbeelden ook op de website staan; ze zijn immers het resultaat van het ontwikkelproces in die webomgeving.
foto: Jacco Lammers
11
Spoor 3: vertel het overal rond c,mm,n 2.0 is, net als c,mm,n 1.0, vooral een communicatieproject. De technologie binnen de community is een instrument om het brede debat op gang te brengen. Een maatschappelijke discussie die vervolgens als een soort vliegwiel voor de grensverleggende productontwikkeling zorgt en steeds nieuwe energie aan de open source community levert. Versnelling van duurzame mobiliteitsoplossingen vraagt naast een levendige internet community ook om heel concrete, zichtbare communicatie van wat er gebeurt. De consument moet nieuwsgierig worden, zich uitgenodigd voelen om mee te doen en daarmee de markt te stimuleren. c,mm,n 2.0 leent zich bij uitstek voor in het oog springende, enthousiasmerende evenementen. Waar de Postcodeloterij als unieke sponsor wordt gepresenteerd. En die in overleg ook omgevormd kunnen worden tot specifieke Postcode Loterij-evenementen. Bijvoorbeeld ‘Eén-tegen-100@Lowlands 2009’, een Eén-tegen100-wedstrijd tijdens de c,mm,n event op Lowlands. Met vragen over duurzame mobiliteit, ludieke prijzen. Of de Straatprijs die uitgereikt wordt op het c,mm,n 2.0 paviljoen op de AutoRAI 2009.
c,mm,n roadshow Momenteel reist de tentoonstelling van c,mm,n 1.0 rond langs allerlei evenementen. Deze c,mm,n roadshow wordt voortdurend geüpgraded met onder meer de laatste ontwikkelingen uit de community en de nieuwste werkende producten. Overal waar de roadshow aandoet, maken bezoekers kennis met c,mm,n mobility products en worden ze gestimuleerd om mee te doen met de ontwikkeling ervan.
AutoRAI 2009 De uitdaging is om iets nieuws te brengen. Een prototype waarin de bezoeker een proefritje kan maken. Zó tastbaar dat iedereen vraagt: en waar kan ik hem kopen? Of concrete onderdelen en aspecten van c,mm,n: een uiterst zuinige airco/ klimaatbeheersing of een nieuw model voor de leasemarkt. Allemaal uitkomsten van een nog nooit eerder vertoonde open source-ontwikkeling. Natuurlijk wordt, net als in 2007, de minister-president verzocht om het paviljoen te openen.
c,mm,n garage
Op grote bijeenkomsten kunnen leden van de community elkaar treffen, informatie en ideeën uitwisselen en samen fysiek bouwen aan allerlei c,mm,n mobility products. Denk aan een (inter)nationale bijeenkomst in Eindhoven, Flevoland, Genève en/of Silicon Valley, te openen door de minister van Verkeer en Waterstaat en een koploper uit de (auto-)industrie. Dit brengt de community niet alleen virtueel, maar ook in werkelijkheid tot c,mm,n & bloei. En genereert landelijke publiciteit. friends De eerste c,mm,n garage staat in 2008 als summerschool in @ lowlands de planning. Het Lowlands festival is dé plek om een grote groep jongeren in aansprekende taal te bereiken. c,mm,n 2.0 wil op Lowlands nadrukkelijk aanwezig zijn. Zo kan in het kader van Lowlands University een spraakmakende persoon het debat met jongeren aangaan over duurzame mobiliteit. Aangevuld met een camping event ter plekke.
c,mm,n olympia c,mm,n&Clinton
c,mm,n als vervoermiddel in het Olympisch dorp van de Winterspelen in 2010 in Vancouver.
Het Clinton Climate Initiative dat c,mm,n als boegbeeld voor klimaatvriendelijke mobiliteit gebruikt in al haar activiteiten op de hele wereld. Samenwerkingsverband wordt c,mm,n georganiseerd met een uitgebreid expo zichtbaar communicatiemoment, c,mm,n als onderdeel van bijvoorbeeld op de Autosalon van exposities in NEMO (Amsterdam), Genève in 2009/2010’ Madurodam, Dutch Design Week, museum Boijmans van Beuningen, of in het Nederlandse paviljoen op de wereldtentoonstelling van 2008 in Zaragoza, of 2010 in Sjanghai. 12
c,mm,n drive-in
Simulator van de rijeigenschappen vanuit een volledig functionerend interieur waarin je kunt ervaren hoe anders je rijdt. Kan onderdeel zijn van evenementen als c,mm,n expo, c,mm,n tv c,mm,n roadshow, LowIedere twee weken lands University. in een autoprogramma, opbouwend naar AutoRAI 2009, een item over een onderdeel van c,mm,n 2.0.
Spoor 4: breng de hersenen in beweging
Spoor 5: trekken en duwen op niveau
De samenwerkende universiteiten en hogescholen formuleren een onderzoeksprogramma om de transitie naar duurzame mobiliteit te versnellen in de geest van het c,mm,n 1.0 project. Het onderzoeksprogramma ondersteunt en versnelt de ontwikkeling van, experimenten met en de implementatie van vernieuwende technologie en methoden.
De ervaring leert dat de gewenste veranderingen en vernieuwingen meestal het resultaat zijn van een combinatie van push- en pull-factoren. Met andere woorden: het moet van twee kanten komen. Druk op het proces helpt soms enorm. Dit krijgt vorm in een lobbytraject door Natuur en Milieu en door de European Federation for Transport and Environment. Centraal staan innovatieve maatregelen en aanscherping van weten regelgeving, in Nederland en meer nog in Europa. Zo vallen de door c,mm,n ontwikkelde innovatieve ideeën in een gespreid bedje.
De inzichten worden teruggebracht in de community en de open source-aanpak en versterken de ideevorming aldaar. Het is unieke samenwerking tussen de technische universiteiten van Delft (visie en vormgeving), Eindhoven (techniek), en Twente (mobiliteitsgedrag en ICT). De ambitie is hier om als 3TU te behoren tot de wereldtop van de duurzame mobiliteit.
Het lobbytraject is uitdrukkelijk internationaal van karakter. De ervaring leert dat beïnvloeding van de Europese agenda een goede samenwerking vraagt van de relevante belangengroepen in de diverse lidstaten. De European Federation for Transport and Environment heeft het daarvoor benodigde netwerk in de Europese lidstaten en is bij uitstek geschikt om een en ander te coördineren. Ook Natuur en Milieu heeft veel ervaring met het opbouwen van een dergelijke coalitie.
illustratie: Remco Timmer
13
Projectorganisatie Klaar voor de start
Looptijd en fasering
De groep die c,mm,n 1.0 heeft ontwikkeld , staat klaar om ook c,mm,n 2.0 tot leven brengen. Natuur en Milieu neemt wederom het initiatief en zorgt voor de kernontwikkeling: projectorganisatie, de webomgeving, het communicatietraject, ‘c,mm,n ambassadeurs’ vinden, de open source-ontwikkeling en het lobbytraject. Als spin in het web blijven we aanjagen, enthousiasmeren en nieuwe verbindingen leggen.
De looptijd van het project is drie jaar, te weten van 2008 tot en met 2010. Bij de fasering van dit project zijn diverse duidelijke mijlpalen te benoemen die bovendien vaak een uitgelezen mediamoment vormen.
Daarnaast initiëren we in samenwerking met de 3TU het wetenschappelijke spoor. Bovendien stroomlijnen we het enthousiasme van vele vertrouwde én nieuwe marktgerichte partners. Zij zien c,mm,n als bron van inspiratie én als proeftuin voor hun eigen ideeën, en werken graag mee om van c,mm,n een prototype te maken. Zij zijn het die c,mm,n uiteindelijk geschikt kunnen maken voor de markt. Velen willen meedoen, en de deur staat dan ook nadrukkelijk open voor nieuwe realisatiepartners.
14
AutoRAI 2009: eerste versie (rijdend) prototype c,mm,n (maart/april)
tweede c,mm,n garage (eventueel tijdens AutoRAI?)
presentatie eerste concrete productideeën (einde zomer)
(eerste kwartaal)
(gedurende de zomer)
c,mm,n garage summerschool
start c,mm,n on tour (doorlopend)
2009
(eerste helft)
feestelijke start c,mm,n 2.0 project en opening eerste versie c,mm,n webomgeving (regelmatig functionele updates)
(eerste kwartaal)
2008
derde c,mm,n garage
vierde c,mm,n garage
c,mm,n Clinton Event op Autosalon Genève?
(vierde kwartaal)
c,mm,n als Nederlands exportproduct op Expo 2010 Shanghai?
(vierde kwartaal/begin 2011)
daadwerkelijke productie (onderdelen)?
(derde kwartaal)
koppeling aan producerend bedrijfsleven
(evt.) c,mm,n & friends @ Lowlands
complete versie prototype klaar
(halverwege)
(eerste kwartaal)
(halverwege)
(half augustus)
(vierde kwartaal)
c,mm,n & friends @ Lowlands (eventueel Lowlands 2010)
(vierde kwartaal) eerste volledig werkende deelproducten/onderdelen klaar voor testfase
(halverwege augustus)
2010
15
Begroting en dekkingsplan c,mm,n 2.0 De ambities van c,mm,n 2.0 zullen de wereld veel opleveren. Zowel materieel als immaterieel. Voor de gewone mensen in hun dagelijkse doen en laten. Voorwaarde voor realisatie van dit alles is de kernontwikkeling van c,mm,n 2.0 die Natuur en Milieu wil organiseren. Hiervoor is een initiële financiering onmisbaar voor de projectorganisatie, de open source-ontwikkeling en de communicatie-events, die eerder in deze aanvraag beschreven zijn. De hieronder beschreven begroting gaat alleen over deze kernontwikkeling. Zoals gezegd valt het initiëren en aanjagen van het daadwerkelijk bouwen van het prototype wél binnen de kernontwikkeling, maar de uiteindelijke realisatie ervan niet. Ditzelfde geldt voor het initiëren van het wetenschappelijke spoor. De kosten voor het initiëren van deze sporen zijn daarom logischerwijs wel opgenomen in de begroting, maar de realisatiekosten niet.
Begroting kernontwikkeling Spoor 1. Webomgeving en community • eenmalig: ombouw website • 3x jaarlijkse beheerkosten à € 40.000
€ €
100.000 220.000
Spoor 2. c,mm,n concreet: de auto van de toekomst gaat rijden • 3x jaarlijkse organisatiekosten à € 40.000 • materieel en bouw: onderdeel realisatiebegroting
€
e-nieuwsbrief folder € 3x jaarlijkse kosten c,mm,n on tour à € 60.000 € c,mm,n garage (summerschool + 3 kortere events) € c,mm,n @ Lowlands € AutoRAI 2009 € tv/radio-activiteiten € 3x jaarlijkse algemene communicatiekosten à € 40.000 €
€ 120.000 + realisatie
120.000
Spoor 3. Communicatie/activiteiten • • • • • • • •
€ 220.000
€ 1.010.000
P.M. 30.000 180.000 140.000 40.000 200.000 300.000 120.000
Spoor 4. onderzoeksprogramma universiteiten
€
90.000 + realisatie
• 3x jaarlijkse organisatiekosten realisatie à € 40.000 € 90.000 • uitvoeringskosten: onderdeel realisatiebegroting
Spoor 5. Lobby nationaal en internationaal jaarlijks: 250 uur N&M à € 100 = € 25.000 250 uur T&E à € 100 = € 25.000 materiële kosten € 5.000 + € 5.000
€
180.000
Organisatiekosten jaarlijks: 2 x 0,8 fte à € 80.000 incl. overhead = 3 x € 128.000 €
16
€ 180.000
€ 384.000
384.000
Onvoorzien
€ 100.000
TOTAAL
€ 2.104.000
+
Dekkingsplan kernontwikkeling € € €
1.400.000 500.000 204.000
TOTAAL
€
2.104.000
+
illustratie: Jacco Lammers
Nationale Postcode Loterij Ministeries (overleg al gaande) eigen investering Natuur en Milieu & 3TU
Dekkingsplan realisatie Omdat de uiteindelijke ontwikkeling van c,mm,n tot marktproduct ook voor het bedrijfsleven vele voordelen biedt, wordt voor de realisatie van prototype en (deel)producten nadrukkelijk een financieel beroep gedaan op de commerciële partners in het project. De kosten van deze realisatie zijn daarom - zoals gezegd - niet opgenomen in de bovenstaande begroting en de projectaanvraag, maar we geven wel een inschatting van het dekkingsplan.
Spoor 2 (realiseren prototype) Om een rijdend prototype te bouwen is naar verwachting tussen de € 2 en € 4 miljoen nodig. Verschillende (oude en nieuwe) partners hebben al te kennen gegeven geïnteresseerd te zijn om een materiële of financiële bijdrage te leveren voor c,mm,n 2.0. De toezeggingen zullen echter alleen worden omgezet in daadwerkelijke daden als c,mm,n 2.0 de nodige allure en schaal krijgt. Immers, het goed faciliteren van enthousiaste ontwikkelteams in de ontwikkeling van c,mm,n, resulteert in een vlotte realisatie van een vernuftig prototype. Een goed werkende, soepel draaiende webomgeving is absolute noodzaak om de teams hun werk te laten doen.
Spoor 4 (wetenschappelijk traject) De drie technische universiteiten zullen voor dit traject zelf financiering regelen. Zij hebben hiervoor gezamenlijk globaal een bedrag van € 1 à 1,5 miljoen geraamd. Dit bedrag is een inschatting van de kosten van een omvangrijk wetenschappelijk c,mm,n programma.
17
© augustus 2007
Stichting Natuur en Milieu Bezoekadres: Hamburgerstraat 28a, 3512 NS Utrecht Postadres: Postbus 1578, 3500 BN Utrecht T 030 23 31 328 | www.autoindetoekomst.nl
illustratie: Remco Timmer
grafisch ontwerp: Schokker Media Design (BNO), Oosterbeek
