Duurzame toekomst: nu beginnen!

Agenda Duurzaamheid Den Haag, juni 2015

Duurzame toekomst: nu beginnen! Het is goed om te zien dat er in Den Haag steeds meer duurzame initiatieven van de grond komen. In de stad én binnen de gemeente. Steeds meer bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties zetten volop in op verduurzaming. Soms hebben ze daarbij een steuntje in de rug nodig: de gemeente moet perspectief schetsen, ontwikkelingen mogelijk maken en het goede voorbeeld geven. 2015 is voor Den Haag een belangrijk jaar, want dit jaar worden de duurzame ambities van het collegeakkoord verder uitgewerkt en vertaald naar concrete beleidsvoornemens. Een mooie kans om grote stappen te maken. Want duurzame keuzes leveren zoveel meer op dan ze kosten. Bijvoorbeeld als het gaat om het creëren van extra werkgelegenheid, het verbeteren van de gezondheid van Hagenaars en de kwaliteit van onze leefomgeving. Én we besparen kosten door nu investeringen te doen die zich op termijn meer dan terugverdienen. Een duurzame en groene stad is ook een aantrekkelijke stad en daarmee een belangrijke troef in het aantrekken van bewoners, bedrijven, internationale instellingen, toeristen en bezoekers. En D66 wil een realistische verduurzaming mogelijk maken samen met Hagenaars. Geen keuzes opleggen, verbieden of in de weg zitten, maar goede ideeën aanjagen, verbinding zoeken en faciliteren. Regels die verduurzaming in de weg zitten, inventariseren en schrappen we. Want een duurzame stad maken we samen. Nu vooruit! Tobias Dander D66-raadslid en woordvoerder duurzaamheid

Agenda duurzaamheid – juni 2015

1

Belangrijke trends de komende 30 jaar De volgende trends zien we voor de komende 30 jaar aankomen. We kunnen ze op ons af laten komen, of we kunnen proactief inspringen op de kansen. D66 kiest voor ambitie! •

Isoleren van woningen neemt een hoge vlucht. Isoleren zorgt voor behaaglijk warme huizen en lage energierekeningen. Isoleren kost geld, maar verdient zich door de lagere energielasten meer dan terug. Volgens onderzoek van www.bespaarnu.nl hebben de woningen in Den Haag nu gemiddeld een D-label en komt onze stad daarmee op een niet zo beste 348e plaats van alle 393 gemeenten in Nederland. Er is dus veel ruimte voor verbetering!

•

Onze woningen worden steeds meer op een andere manier verwarmd. Het (Nederlandse) aardgas raakt op; de winning ervan zorgt voor schade in Groningen; we willen niet afhankelijk worden van aardgas uit Rusland; de aardgasleidingen in de grond zijn aan vervanging toe en last but not least draagt verbranding van aardgas bij aan de klimaatverandering. Allemaal redenen om onze huizen op een andere manieren te verwarmen, bijvoorbeeld via duurzaam gevoede warmtenetten of via warmtepompen die op (duurzame) elektriciteit draaien.

•

Elektriciteit en warmte worden steeds vaker op duurzame wijze in de buurt opgewekt én verbruikt. Zo verdienen zonnepanelen zich nu al in 8 jaar terug, terwijl ze ruim 20 jaar meegaan. Dat betekent 12 jaar ‘gratis’ stroom. Bewoners investeren steeds vaker samen in zonnepanelen en andere vormen van stroomopwekking. Wist je dat een groot deel van de daken in Den Haag platte daken zijn? Zowel op corporatiewoningen als op particulier bezit is er meer dan genoeg ruimte voor zonnepanelen, en dat geldt ook voor scholen en gemeentelijk vastgoed.

•

Recycling en hergebruik worden de norm. Afval verbranden levert elektriciteit op, maar kost bewoners per saldo geld, terwijl grondstoffen alsmaar schaarser worden en daarmee steeds duurder. We zijn een dief van onze eigen portemonnee wanneer we op grote schaal restafval blijven verbranden in plaats van het te scheiden en te hergebruiken.



Vervoer in de stad wordt steeds schoner. Dat is goed nieuws voor mensen die extra gevoelig zijn voor luchtverontreiniging (jonge kinderen, astma/carapatiënten, ouderen). Om deze trend te versnellen, koesteren en faciliteren we schone technologieën en schone brandstoffen, stadsdistributie, autodelen en alternatieven zoals de fiets en het openbaar vervoer.



Klimaatverandering zet door: Nederland wordt warmer en natter, en als het regent, valt er meer regen in één keer. Meer groen, meer groene daken en meer ruimte voor water in de stad zijn nodig om de heftige buien op te vangen en de stad leefbaar te houden tijdens de steeds warmere zomers. Zo wordt de stad leefbaarder, gezonder én aantrekkelijker.


2

Het belang van duurzaamheid volgens D66 D66 vindt het belangrijk dat mensen hun leven zoveel mogelijk naar eigen inzicht kunnen inrichten. Dat geldt voor de mensen ‘hier en nu’, maar ook voor de mensen ‘daar en straks’. Hoe wij nu met onze stad omgaan, met grondstoffen en afval, met energie en luchtkwaliteit, met groen en met water, bepaalt wat voor stad wij achterlaten voor onze kinderen en kleinkinderen. En het heeft daarmee ook gevolgen voor hoe zij straks hun leven op hun manier in kunnen richten.

I. Rol van de gemeente

Veel bewoners, ondernemers en maatschappelijke organisaties zetten al volop in op verduurzaming van de stad. Maar zij kunnen dit niet alleen. Gemeente moet perspectief schetsen en ontwikkelingen faciliteren De gemeente moet bewoners en ondernemers laten zien wat er allemaal mogelijk is op het gebied van duurzaamheid. Zo kunnen we samen de kans grijpen om duurzame ontwikkelingen te versnellen en voor Den Haag zo gunstig mogelijk uit te werken. Gunstig voor Hagenaars en voor de stad, omdat we op deze manier nu al extra werkgelegenheid creëren, de gezondheid en kwaliteit van de leefomgeving verbeteren, kosten besparen en investeringen doen die zich in de toekomst terugverdienen. Het college kan en moet daar nu de aanzet toe geven. D66 vertrouwt op de eigen kracht van mensen en dus ook in het vermogen om op tijd de juiste maatregelen te nemen. Verduurzaming is echter voor veel bewoners en ondernemers niet-dagelijkse kost en daarmee ingewikkelde materie. De centrale vraag daarbij is: hoe kan de gemeente duurzaam handelen activeren en investeringen in duurzaamheid bevorderen? D66 ziet daarvoor 5 sporen: 1. Bied handelingsperspectief: via informatie, verwijzing, advies, goede voorbeelden, voorbeeldprojecten en het actief benaderen van bewoners en ondernemers via o.a. energiecoaches. Het Duurzaamheidscentrum dat binnenkort fuseert met het Haags Milieucentrum heeft hierin wat D66 betreft een centrale rol. Ook de gemeentelijke website vervult een belangrijke functie die nog sterk verbeterd kan worden. 2. Maak duurzaam handelen makkelijker: Denk hierbij aan goede mogelijkheden voor afvalscheiding in de eigen woonomgeving, aan oplaadpunten voor elektrische scooters en auto’s en aan de uitrol van stadsverwarming. Het gaat hierbij om zowel investeringen als om regie voeren. 3. Goed onderwijs: de kinderen en jongeren van nu zijn de beslissers van straks. Via natuur- en milieueducatie en zonnepanelen op de daken van scholen, leren jongeren het belang van o.a. energiebesparing en duurzame


3

energie en de mogelijkheden daartoe. Dit kunnen ook projecten zijn in samenwerking met scholen en jeugdverenigingen. 4. Faciliteer initiatieven van bewoners op straat- of wijkniveau. Alle initiatieven die de goede kant op werken, verdienen steun in de vorm van advies, publiciteit, het wegnemen van belemmeringen en evt ook beperkte subsidie. 5. Geef als gemeente zelf het goede voorbeeld: de gemeente moet het goede voorbeeld geven door duurzaam en innovatief te investeren in bijvoorbeeld energiebesparing, duurzame energie, afvalpreventie, duurzame mobiliteit afvalscheiding en hergebruik.

Leningen in plaats van subsidies Voor bewoners en ondernemers is de hoogte van een investering in bijvoorbeeld energiebesparende maatregelen soms een belemmering. Daar waar investeringen in duurzaamheid zich binnen een overzichtelijke periode terugverdienen, is D66 voorstander van het verstrekken van leningen met aantrekkelijke voorwaarden (lees: lage rente) in plaats van het verstrekken van subsidies. Subsidies ben je als gemeente immers definitief ‘kwijt’, terwijl leningen worden afgelost en het geld op die manier weer beschikbaar komt voor een volgend project. Daarom is er in het coalitieakkoord afgesproken dat er een Roterend Fonds Energiebesparing komt.

D66-meldpunt belemmerende regels In de praktijk zien we dat bewoners en ondernemers steeds vaker ongeduldig worden en daarom het heft in eigen hand nemen door zelf duurzaamheidsprojecten op te starten, en dat ze dat met veel kennis, creativiteit en passie doen. D66 geeft initiatieven van bewoners en ondernemers graag de ruimte. Onnodig belemmerende regels die deze initiatieven in de weg staan moeten we zoveel mogelijk opruimen. Vaak blijkt de belemmerende werking van een regel pas tijdens een initiatief. D66 roept bewoners en ondernemers dan ook op om regels die verduurzaming belemmeren te melden bij het nieuwe D66meldpunt belemmerende regels zodat deze kunnen worden gebundeld en aan het gemeentebestuur kunnen worden voorgelegd met het verzoek de belemmeringen uit de weg te ruimen. Deze regels kunnen worden gemeld bij [email protected].


4

II.

Nu kansen pakken

Het stadsbestuur is dus aan zet om de kansen te pakken die duurzame ontwikkelingen bieden. Duurzaamheid is een breed begrip, van klimaatverandering tot stadslandbouw en van groen in de stad tot luchtkwaliteit. Nog vóór deze zomer ziet D66 concrete mogelijkheden op vier beleidsterreinen: 1. Programma Duurzaamheid Voor de zomer brengt het college het Programma Duurzaamheid uit. D66 verwacht een breed, realistisch en ambitieus plan om de kansen te pakken die zich aandienen. Waarin samen met de stad een mobiliserende visie voor de stad in 2030 of 2040 wordt beschreven. Een programma waarin de ambities zijn geformuleerd als meetbare doelen en voorzien zijn van jaartallen en instrumenten en middelen om ze te bereiken. Waarin het college maximaal gaat samenwerken en het als enthousiaste aanjager de ambtelijke organisatie en de stad in zal trekken met als motto: “’Kan niet’ bestaat niet”. 2. Prestatieafspraken met woningbouwcorporaties en huurders Eveneens voor de zomer komt het college met een voorstel voor de zogenaamde Prestatieafspraken met de corporaties. De corporaties stellen dat zij door het kabinetsbeleid (verhuurdersheffing, puntentelling) en door de crisis te weinig middelen beschikbaar hebben om op tijd uitvoering te geven aan de eerdere afspraken met het Rijk om in 2020 hun woningbezit gemiddeld te hebben verbeterd op energielabel B. Het energiezuiniger maken van woningen is juist ook in belang van de huurders die het toch al niet zo breed hebben. Betere isolatie betekent immers meer wooncomfort en lagere energielasten. Het ligt voor de hand dat corporaties en huurders tot een overeenkomst komen waarbij de investeringen in isolatie en comfort worden gefinancierd met (een deel van) de door de huurders bespaarde energiekosten. D66 wil dat het college en de corporaties met de huurders focussen op wat de corporaties wél kunnen doen en welke rol de huurders daarbij op zich kunnen en willen nemen. Energiebesparing gaat immers niet alleen om grootschalige ingrepen (zoals dubbelglas, isolatie, etc.) maar juist ook een kleine ingrepen en gedragsverandering (spaarlampen, radiatorfolie, omgang met licht en warmte). Veel corporatiewoningen hebben platte daken en zijn dus bij uitstek geschikt voor de plaatsing van zonnepanelen. D66 wil dat college en corporaties afspraken maken over de plaatsing van zonnepanelen waarbij huurders kunnen meeprofiteren van de opbrengsten daarvan. En welke (lokale maar ook landelijke) regels belemmeren de corporaties op de weg naar meer duurzame woningen? Als we deze belemmeringen inventariseren, kunnen we ze óf als gemeente zelf wegnemen, of voorleggen aan het Kabinet en de Tweede Kamer. 3. Actieplan Luchtkwaliteit Eveneens voor de zomer komt het college met het nieuwe Actieplan Luchtkwaliteit. Voor het eerst is er op voorstel van D66 een sessie georganiseerd met bewoners, ondernemers, milieugroepen en wetenschappers om input en draagvlak te generen voor het actieplan. Dat is goed nieuws. Maar nu moeten we doorpakken. Om te beginnen met het beter beschermen van kwetsbare groepen op locaties met veel verkeer. Met het faciliteren van schone technologie en brandstoffen (elektrisch rijden, schone diesel (GTL)). Met het aantrekkelijker


5

maken van fiets, OV en autodelen. En met het communiceren over de actuele luchtkwaliteit in de stad via de gemeentelijke website. 4. Klimaatbestendige Groene Stad Voor de zomer komt het college met een plan voor een Klimaatbestendige Groene Stad. Het klimaat in Nederland en dus ook in Den Haag verandert: het wordt warmer en als het regent, valt er vaker meer neerslag in één keer. De stad met haar gebouwen en asfalt warmt harder op en houdt die warmte langer vast in vergelijking met het omliggende platteland. Het warmteverschil kan oplopen tot wel 8 graden. Dat is gevaarlijk voor kinderen, ouderen en zieken. De uitdaging is om dit effect terug te dringen en ervoor te zorgen dat het regenwater goed wordt opgevangen als het riool het niet langer aankan. Groen in de straten en groene daken en groene gevels helpen tegen opwarming van de stad en zorgen ervoor dat water langer wordt vastgehouden. De gemeente kan tegels die geen functie (meer) hebben weghalen en meer groen planten en bewoners kunnen met geveltuintjes en het beplanten van de ruimte rondom bomen de straat een groen aanzien geven en daarmee ook nog eens de stad klimaatbestendiger maken. D66 wil dat de gemeente bewoners met goede voorbeelden van andere bewoners inspireert en meldingen van onnodige verstening oppakt en oplost. 5. Huishoudelijke Afvalplan En tot slot komt het college in het najaar met het nieuwe Huishoudelijke Afvalplan. Op dit moment doet Den Haag het ronduit slecht op het gebied van afvalscheiding en komen we niet verder dan 30% gescheiden afval terwijl het Rijk een norm hanteert van 65% in 2015 oplopend naar 75% in 2020. Het argument dat Den Haag als grote stad nu eenmaal minder presteert, snijdt weliswaar hout maar is inmiddels ook sleets. Ook hier moet de invalshoek zijn: wat werkt wél? D66 verwacht een ambitieus en doortimmerd plan gericht op een snel oplopend scheidingspercentage, waarbij gebruik is gemaakt van de goede voorbeelden elders in het land en met daarin een snelle en doortastende uitrol van voorzieningen voor afvalscheiding die op tijd geleegd worden in combinatie met stimulerende voorlichting. D66 zet zich er voor in om het scheiden van afval zo gemakkelijk mogelijk te maken. Zo hebben we in het verleden al gezorgd voor een verdubbeling van het aantal containers voor kunststof inzameling. Het moet gemakkelijk zijn voor bewoners om een volle afvalbak te melden, ook buiten de openingstijden van de gemeente. Maar het zou nog beter zijn als we toewerken naar een structurele en efficiënte oplossing, zoals het plaatsen van sensors in de afvalbakken. Zo kunnen vrachtwagens met prioriteit langs de volle afvalbakken rijden.

Colofon Deze agenda is in juni 2015 opgesteld door de fractie van D66 Den Haag. Contact [email protected]


6

Duurzame toekomst: nu beginnen!

Recommend Documents