1.8 DUURZAME SLOOP HEEFT DE TOEKOMST •
• •
Peter Diepenhorst, ontwikkelingsmanager Delta Projectontwikkeling Stefan van Uffelen, directeur Dutch Green Building Council Jan van ‘t Westeinde, senior manager Sustainability / M&E MAB Development
De businesscase van sloop en demontage
Wat gaan wij doen? • • • • •
Toelichting op BREEAM NL Sloop 1e ronde debat Presentatie over businesscase voor sloop 2e ronde debat Lancering nieuw keurmerk: BREEAM NL Sloop
BREEAM-NL Sloop en Demontage • Eerste internationaal sloop certificaat • Nederland heeft de primeur
‘Hardware’ koppeling Nieuwbouw / In-Use/ Gebied/Sloop Levensfase gebouw Kavel + sloop (her) ontwerp
Bouw proces Gebouw (asset)
beheer
Publieke ruimte & Gebouwen
gebruik
herontwikkeling
Een samenwerking van o.a.
cor luijten Van Doorn Advies B.V.
Januari idee geboren; Juni eerste concept klaar; Oktober versie 1 klaar;
Doel BREEAM NL Sloop en demontage -
Duurzame sloop Stimuleren circulaire economie Verkleinen afstand tot de arbeidsmarkt Ondersteunen businesscase voor sloop (verminderen leegstand)
Categorieën BREEAM NL Sloop en demontage -
Management 13% Energie 5% Gezondheid 5% Water 5% Transport 20% Materialen 40% Vervuiling 7% Ecologie 5%
Onderwerpen - Prestatieborging - Verantwoording sloop - Social return - Veiligheid - Luchtkwaliteit - Hoogwaardig materiaal hergebruik - Energiezuinige apparatuur - Carbon footprint - Personeelstransport
Onderwerpen - Verkeersoverlast - Waterverbruik - Geluid - Stof - Trillingen - Water vervuiling - Flora & fauna - Gesloten grondbalans
Wat is het? • Duurzame sloop wordt op project niveau meetbaar en toetsbaar. •
(Stoffeninventarisatie, -scheiding en –verantwoording)
• Gebouwen, renovatie, infra en industrie • Voorbereiding en oplevering (uitvoeringsfase)
e 1
ronde debat
• Nooit meer slopen!
e 1
ronde debat
• Alles is te herontwikkelen!
e 1
ronde debat
• Wat is, tav duurzaamheid, de inhoudelijke relatie tussen sloop en nieuwbouw?
Koppeling BREEAM Nieuwbouw en BREEAM Sloop en demontage Door het interessant te maken voor (BREEAM) nieuwbouwprojecten stimuleren wij de vraag naar BREEAM-NL Sloop en demontage MAT 1: hergebruik van materialen Mat 5: Herkomst van materialen, sloopcertificaat = tier 1 bewijs Waste 2: herontwikkeling of sloop in combinatie met sloop beloond LE2/LE3: bewijs sloop = bewijs voor nieuwbouw + exemplary performance %
e 1
ronde debat
• Maakt duurzame sloop een nieuw gebouw duurzamer?
e 1
ronde debat
• Leidt de combinatie sloop-nieuwbouw tot een toename of afname van nieuwbouw?
De businesscase van sloop en demontage
Materiaalstromen • 25% van de afvalstroom is bouw gerelateerd • Gebouwen (leegstand) grondstofmijnen van de toekomst • Duurzame sloop goed mogelijk maar prijs enig criteria (in 2020 moet 70% gerecycled worden) • Integratie van sloop in bouwprocessen noodzakelijk (grondstofketen) • Materialen het aandachtspunt binnen duurzaamheid
B1 De cyclische economie
Naar een circulaire economie
Naar een circulaire economie
De cyclische economie
Consequenties voor bouwsector 1. Verandering van eigen productieproces (reductie energie-/grondstoffenverbruik) 2. Lagere materiaalkosten voor nieuwbouw 3. Verandering van materialen en product-ontwerp (koppelen aan trends) 4. Afstemming in keten/cluster (nieuwe samenwerkingscoalities; b.v. Cirkelstad)
Consequenties cyclische economie voor vastgoedsector 1. Gebouw krijgt materiaalwaarde (materialenpaspoort) 2. Afschrijven op gebruiksfunctie -> adaptieve gebouwen
De uitdaging zit aan de vraagzijde 1 Sloopbedrijven kunnen duurzaam slopen maar wie vraagt erom? 2 Materialen kunnen goed gereclycled worden maar nieuwe materialen zijn veelal goedkoper De incentive ontbreekt grotendeels om hergebruikt materiaal toe te passen in nieuwbouw. (BREEAM beloond dit wel, en daarmee duurzaam inkopen ook)
De waarde van sloop: een visie Waardestijging omliggend vastgoed
Waarde bouwrecht Emissiehandel (G-- naar A+++) Sloopfonds van provincie of gemeente Verkoop sloopcertificaten Materiaalwaarde Grondwaarde
Netto contant maken van de leegstand Afboeking vastgoedwaarde
Handel in sloopcertificaten Door duurzame sloopprojecten te certificeren ontstaat de mogelijkheid om Certificaten te verhandelen. (Geen rol DGBC, derde partij moet een clearinghouse opzetten) De waarde van een sloopcertificaat wordt bepaald door: - Maatsch. druk om alleen nieuw te bouwen in combinatie met sloop - De premie voor sloop in het nieuwbouw keurmerk - De incentive van de overheid voor deze koppeling (subsidie) - De eis die de (lokale) overheid stelt aan deze combinatie (sloopregeling) - Het rendement van duurzaam slopen (materiaalhergebruik)
Beleidsinstrumenten voor sloop (een visie) 1 Aanbod stimuleren: Euro 2 per M2 sloop (fonds) 2 Stimuleren vraag: subsidie op mate van hergebruik (BREEAM Mat 1 en Mat 5) (materiaalberekening uit BREEAM zit per 1 januari jongsleden in het bouwbesluit)
3 Eis aan sloop stellen: Sloop moet duurzaam (push) 4 Eisen aan nieuwbouw: bouwrecht gekoppeld aan sloop (vraag pull) Bij voorkeur een combinatie van maatregelen
e 2
ronde debat
• Nieuwbouw is noodzakelijk voor economie en duurzaamheid
e 2
ronde debat
De toekomst van de bouwsector? Vervangende nieuwbouw (sloop in combinatie met nieuwbouw)
e 2
ronde debat
Leegstand, sloop en duurzaamheid
Een koppeling: gewenst, nuttig of noodzaak?
Lancering BREEAM NL Sloop en demontage