Hasic, Emira Van: Onderwerp:
namens Postbus FW: Houtrook en gezondheid GGD
Bijlagen:
presentatie-stookinstallaties-houtrook-en-gezondheid-1.pdf; Longfonds Verklaring Houtrook met logo.pdf
Longfonds Verklaring Houtrook ...
-----Oorspronkelijk bericht----Van: B. Dijk [mailto:
[email protected]] Verzonden: vrijdag 16 oktober 2015 22:47 Onderwerp: Houtrook en gezondheid GGD Geachte griffier, Wilt u dit bericht doorgeven aan de raadsfracties (algemene e-mail adres van de politieke partijen)? Ik wil u vriendelijk verzoeken dit door te sturen naar de raadsleden afzonderlijk. Het leert de ervaring dat raadsleden de informatie op de ingekomen stukken niet lezen. De landelijke politiek vind dat de lokale politiek het op moet lossen. Die oplossing komt er klaarblijkelijk niet. Tevens vragen om rookhinder tegen te gaan: 1. Kunt u, in verband met het probleem van de handhaafbaarheid, concreet aangeven wat u in uw huidige instrumentarium mist om het in het Bouwbesluit genoemde verbod op het veroorzaken van stankoverlast effectief te kunnen handhaven? 2. Op welke punten schieten de huidige normen tekort? Hoe zouden ze moeten veranderen om effectief te kunnen handhaven? 3. Is artikel 7.22 van het Bouwbesluit ontoereikend - zo ja: hoe zou het toereikend gemaakt kunnen worden? 4. Schiet de Algemene Plaatselijke Verordening tekort - zo ja: hoe zou hij gewijzigd moeten worden? 5. Hebt u meetapparatuur nodig, die er nu niet is? 6. Hoe kan landelijke wetgeving uw plaatselijke handhaving ondersteunen? 7. Zo ja: hoe zou die wetgeving eruit moeten zien? Uit onderzoek van CBS zou blijken dat 10% van de bevolking hinder heeft van houtrook. De vragen, hoe deze zijn opgesteld heb ik helaas niet tot mijn beschikking. Ik heb een sterke vermoeden dat dit niet correct is. Overzicht klachten bij gemeentes: www.rookoverlast.pieptonen.nl uit het onderzoek dat ik gedaan heb blijkt dat er niet veel klachten zijn. Maar weten inwoners wel dat ze een melding kunnen maken bij de gemeente? Ik ga er vanuit dat de lokale overheid zorg draagt voor de gezondheid van haar inwoners. Graag ontvang ik van de raadsleden een reactie wat haar standpunt is over houtrook. Denk bijvoorbeeld dat mensen de houtkachel als hoofdverwarming gebruiken en mensen vrijwel de gehele dag in de houtrook geur zitten. De overheid adviseert de woning te ventileren. Dit is hierdoor niet meer goed mogelijk. En vind u klachten als benauwdheid ernstig genoeg om hier wat aan te gaan doen? Of is een klacht als benauwdheid het probleem van de astma c.q. copd patiënt? Onderschrijft u de reactie van een VVD kamerlid van der Velde dat het drinken van een glas wijn het probleem van enge ziektes voorkomt? 1
Met vriendelijke groet, Dijk www.vuurkorfoverlas.forum2go.nl www.rookoverlast.bromtonen.nl
2
Houtrook en gezondheid Frans Duijm, milieuarts 2015-09-24 Earnewâld VTH-netwerkdag
Houtstook gezond?
Houtstook gezond?
Houtstook gezond?
Houtstook gezond?
Medische milieukunde • Zijn bepaalde ziektegevallen toe te schrijven aan milieu? • Is een bepaalde milieufactor gevaarlijk voor mensen? • Cruciaal: wat is de blootstelling: - kwalitatief ? - kwantitatief ? 6
Effecten van houtrook • • • •
geurhinder, stress (verergering van) astma of COPD (meer kans op) hartinfarct, beroerte, enz. (verhoging van de kans op) longkanker
CBS: 10% van Nederlanders gehinderd door houtrook 7
Houtkachels Houtkachels incl. open haarden in Nederland: • aanwezig: 1.300.000 (CBS) • in gebruik: 800.000 (TNO) • afname open haarden • toename efficiënte houtkachels Houtverbruik 800.000.000 kg/jaar • Toenemend? 8
Houtrook: bestanddelen Talloze verbrandingsproducten, o.a.: • PM, roet • CO, VOS, aldehyden • PAK, o.a. B(a)P = benzo(a)pyreen • dioxinen • kenmerkende stof: levoglucosan • geurstoffen: o.a. methoxyfenolen 9
Houtrook: risico • Klachtenbepalend: geurstoffen? • Risicobepalend: aantallen kleine deeltjes? Blootstelling • Sinds kort gemakkelijk meetbaar: PM2,5
10
PM2,5 herkomst
11
PM2.5 andere bronnen • BBQ
→
• rookoven ↓
12
PM2,5 gemiddeld over 2013
13
PM2,5 modelberekening
14
Een aantal bronnen
PM2.5 toetswaarden • Wettelijke grenswaarde: algemeen 25 µg/m3 [per jaar] stedelijke achtergrond 20 µg/m3 [per 3 jaar]
• WHO-advieswaarde: < 10 µg/m3 [per jaar] < 25 µg/m3 [per etmaal (behalve 3 dagen per jaar)] 16
IRAS
Onderzoek 2015 • 10 woningen Noord-Nederland • Bewoners met ernstige klachten over houtrook van buren (en over gezondheid) • Huisbezoek en diverse vragenlijsten • 1 week: continue meting uurlijkse klachtenregistratie 17
Uitkomsten 1 In 3 van de 10 gevallen een statistisch significant verband tussen hinder en PM2,5
18
Uitkomsten 2 Soms veel hinder zonder veel PM2,5
19
Uitkomsten 3 In 8 van de 10 gevallen etmaalgemiddelden boven advieswaarde
20
Uitkomsten 4 Bij veel hinder soms geen overschrijding van de advieswaarde
21
Conclusies • Meetapparaat niet geschikt om klachten “hard” te maken. • Meetapparaat (na ijking) wel geschikt om etmaalgemiddelde overschrijdingen te constateren. Etmaalgemiddelde advieswaarde is wetenschappelijke norm ter bescherming van gezondheid. 22
Vervolg • Implementatieonderzoek: ijking Dylos windrichting ter plaatse: bron van PM2,5 ? • Overschrijding advieswaarde kan meewegen in bestuurlijke en juridische procedures: Bouwbesluit art. 7.22: verbod op verspreiden hinderlijke of schadelijke stank of rook 23
Lokaal beleid Bijvoorbeeld in omgevingsvisie: • Vaststellen etmaal-advieswaarde als norm luchtkwaliteit • Houtstook verbieden bij ongunstig weer • Houtrook-vrije buurten • Schoorsteen hoger dan woningen in de buurt 24
Handhaving Geen verbranding afval
25
Landelijk beleid • Verplicht schone kachel of rookreiniger • Bouwbesluit verdunningsfactor rookgassen ook voor buren voorschrijven • Opnemen rook/stank-overlast net als geluidoverlast in WvStrafrecht
26
SLOT • Vragen?
GGD Fryslân: 088 22 99 222
[email protected] 27
Rookkanaal: katalysator • Werkt tegen o.a. stank
28
Rookkanaal: elektrostatisch filter • Werkt tegen fijn stof
29
BaP (en PM10) 1 bron: invloed tot ̴200 meter BaP uurgemiddelde gradiënt vanaf de schoorsteen Rode lijn: bij weinig wind en bewolkt weer (stabiliteitsklasse D) Blauwe lijn: bij gewoon weer (BuroBlauw, 2011)
Longfonds 3RVWEXV $3$PHUVIRRUW W LQIR#ORQJIRQGVQO ZZZORQJIRQGVQO ,1* .Y.*RRLHQ(HPODQGQU %HWUHIW 9HUNODULQJ/RQJIRQGV YRRUKHHQ$VWPD)RQGV RYHUKRXWURRNHQ JH]RQGKHLGVVFKDGH *HDFKWHKHHUPHYURXZ ,QGH]HYHUNODULQJYDQKHW/RQJIRQGVJDDQZLMLQRSGHJH]RQGKHLGVULVLFR¶VYDQKHW VWRNHQYDQKRXWNDFKHOVKDDUGHQYXXUNRUYHQHQEDUEHFXHV /XFKWYHUYXLOLQJLVVOHFKWYRRUGHJH]RQGKHLGYDQPHQVHQ(HQYDQGHYHURRU]DNHUVYDQ OXFKWYHUYXLOLQJLVGHXLWVWRRWYDQVWRIIHQGLHYULMNRPHQELMKHWVWRNHQYDQKRXWLQGHRSHQ KDDUGKRXWNDFKHOYXXUNRUIRIEDUEHFXH2SORNDDOQLYHDXGUDDJWKRXWURRNELMDDQ JH]RQGKHLGVNODFKWHQGRRUILMQVWRI 30HQPHWQDPH30 2RNNDQNHUYHUZHNNHQGH 3$.¶V HQDQGHUHJLIWLJHVWRIIHQ 926HQNRROPRQR[LGH NRPHQYULMELMGHYHUEUDQGLQJ YDQKRXW+RXWURRNLVGDDUPHHQDDVWHHQVWDQNSUREOHHPRRNHHQJH]RQGKHLGVSUREOHHP 0HQVHQPHWHHQFKURQLVFKHORQJ]LHNWH]RDOVDVWPDRI&23' FKURQLVFKHEURQFKLWLVHQ ORQJHPI\VHHP PDDURRNJH]RQGHNLQGHUHQHQRXGHUHQRQGHUYLQGHQGHPHHVWH NODFKWHQGRRUKRXWURRN=LMNXQQHQEHQDXZGZRUGHQYHHOPRHWHQKRHVWHQRIHHQ YHUVOHFKWHUGHORQJIXQFWLHNULMJHQ%LMKRJHEORRWVWHOOLQJHQNXQQHQGHNODFKWHQODQJ DDQKRXGHQRRNDOVGHEORRWVWHOOLQJDOLVEHsLQGLJG+LHUGRRUZRUGHQGH]HPHQVHQ EHOHPPHUGLQKXQGDJHOLMNVHOHYHQ /RQJSDWLsQWHQGLHLQGHEXXUWZRQHQYDQHHQYHUYXLOLQJVEURQ]RDOVHHQKRXWNDFKHO NXQQHQ]LFKGDDUWHJHQQLHWDGHTXDDWEHVFKHUPHQ+HWLVRQPRJHOLMNRPGHHLJHQZRQLQJ ]RGDQLJDIWHVOXLWHQGDWGHURRNQLHWPHHUELQQHQGULQJW%RYHQGLHQLVKHWMXLVWQRGLJRP FRQWLQXWHYHQWLOHUHQRPGHOXFKWNZDOLWHLWELQQHQVKXLVJH]RQGWHKRXGHQ 'HJHPHHQWHNDQGHJH]RQGKHLGYDQORQJSDWLsQWHQZpOEHVFKHUPHQ%LMKHWVWRNHQYDQ KRXWPRHWPLQLPDDOZRUGHQYROGDDQDDQGHZHWWHOLMNHHLVHQGLHJHVWHOGZRUGHQDDQµJRHG VWRNHQ¶'DDUQDDVWLVHHQVWRRNYHUERGELMEHSDDOGHZHHUW\SHV ZLQGVWLOZHHU WHPSHUDWXXULQYHUVLHVPLVWHGHQRIKRJHFRQFHQWUDWLHVOXFKWYHUYXLOLQJVWHUNDDQWH EHYHOHQ(HQRQWPRHGLJLQJVEHOHLGYRRUKHWVWRNHQYDQKRXWYXXULQGHJHPHHQWHPHW QDPHGRRUNDFKHOVHQKDDUGHQGUDDJWELMDDQGHJH]RQGKHLGYDQGHLQZRQHUV(FKWHU RRNDOZRUGWDDQGH]HPDDWUHJHOHQYROGDDQGDQQRJNXQQHQPHQVHQGLHGDDUJHYRHOLJ YRRU]LMQNODFKWHQNULMJHQ
+HW/RQJIRQGVZLOJH]RQGKHLGVVFKDGHGRRUOXFKWYHUYXLOLQJ]RYHHOPRJHOLMNYRRUNRPHQ 'HJHPHHQWHNDQKLHUDDQHHQEHODQJULMNHELMGUDJHOHYHUHQ:LMYHUWURXZHQHUGDQRRNRS GDWGHJHPHHQWHKDDUYHUDQWZRRUGHOLMNKHLGQHHPWHQKDDULQZRQHUVHQPHWQDPHGH PHQVHQPHWHHQFKURQLVFKHORQJ]LHNWHEHVFKHUPWWHJHQGHVFKDGHOLMNHJHYROJHQYDQ KRXWURRN+HW/RQJIRQGVYHU]RHNWGHJHPHHQWHRPHONHVLWXDWLHVHULHXVWHEHNLMNHQHQ WHRQGHU]RHNHQZHONHRSORVVLQJKHWPHHVWJHVFKLNWLV 0HWYULHQGHOLMNHJURHW /RQJIRQGV YRRUKHHQ$VWPD)RQGV
&KULVWLQH6WURXV 3URMHFWOHLGHUEXLWHQOXFKW
